HAARLEM'S DAGBLAD
HET CONFLICT TUSSCHEN CLASSIS EN
KERK TE ZANDVOORT
MAANDAG 19 JULI 1926 TWEEDE BLAD
DS. H. C. VAN DEN BRINK IS ZONDAG VOOR ZIJN
GEMEENTE OPGETREDEN.
HET PROTEST VAN DEN PREDIKANT EN VAN ZIJN
KERKERAAD.
.Zooals vrij Zondag nog schreven
Weef er onzekerheid over de vraag of
Ds. H. C. van den Brink in zijn schor*
6ing, uitgesproken door de classis
Haarlem der Gereformeerde kerken,
zou berusten.
Groote belangstelling wak er voor de
vraag of ds. van den Brink Zondag
voor zijn gemeente zou optreden. Er
waren geruchten, dat dr. Koppenaal,
de predikant die „los" gemaakt is van
de kerk van Monnikendam en die nu
tijdelijk te Zandvoort froont, zou voor*
gaan. Maar anderen verzekerden daar*
entegen dat ds. van den Brink niet
voor lhet besluit van de classis op zij
zou gaan en zelf den kansel zou be*
klimmen.
Zaterdagavond is er een vergadering
van den kerkeraad gehouden, maar de
leden van dien raad hadden zich tot
stilzwijgendheid verbonden.
Geen wonder dat het kerkje aan den
Broderodestraat Zondagmorgen tegen
10 uur geheel vol liep. Er moesten
stoelen worden bijgezet om voor allen
plaats te maken. Óp alle gezichten was
als het ware de vraag te lezen: wie
zal prediken?
Eenige onzekerheid werd weggeno*
men toen dr. Koppenaal zich onder de
hoorders schaarde.
Om 10 uur ging de deur der pre*
dikantskamer open en kwam ds. van
den Brink binnen, als gewoonlijk, met
een toga omkleed. Hij liep gebogen
naar het spreekgestoelte, ernst kg op
zijn gelaat, zichtbaar was dat hij de
ernst van dezen gang besefte.
„Dus toch!" werd hier en daar
onder de hoorders in de kerk gcfluis*
terd.
Eerst werd door den predikant opgc*
geven om te zingen Psalm 27 7;
Zoo ik niet had geloofd, dat in dit
leven-
Mijn ziel Gods hulp en gunst genieten
zou
Daarna las de ouderling*voorlezer de
heer van der Plas de Tien Geboden
voor en Mattheu^ 5 vers 112 (de
Bergrede).
Daarna nam ds. van den Brink het
woord:
„Ik sta hier zoo zei hij als ge*
schorst pjedikant. Zoo ooit, dan is er
nu reden voor een persoonlijk woord.
Dc classis 'heeft zich vergrepen aan het
recht. Alleen mijn trouwe kerkeraad
was, in samenwerking met een naburi*
ge kerk, bevoegd om mij als dienaar
des Woords te schorsen.
Hierop las d-s. van den Brink het
volgende besluit van den Kerkeraad
voor:
„De raad der Gereformeerde kerk
van Zandvoort, wettig vergaderd den
17den Juli 1926 m dc consistoriekamer
aan de Brederodestraat te Zand*
voort;
met innig leedwezen en heilige ver*
ontwaardiging kennis nemend van het
besluit van de classe Haarlem vaa
den 13den Juli 1926, om Ds. H. C. van
den Brink in de bediening van zijn
ambt te schorsen;
constateerend:
ten eerste, wat het formeele betreft,
dat dit besluit, waarbij met de plaat*
seLijke kerk in het geheel niet werd
gerekend, lijnrecht in strijd is met het
voor onze kerken geldende recht, met
name artikelen 79, 80 en 81 der Kerk*
verordening en dies onwettig is;
ten tweede, wat het matericelé aan*
gaat, dat als grond voor dit besluit
geen enkele afwijking, noch in de leer
noch in het leven kon worden aange*
geven, doch dat integendeel èn door
dc leden van de classe èn door de
„Commissie van advies der buiten
gewone Generale Synode van Assen"
nadrukkelijk en herhaaldelijk is ver*
klaard, dat ds. van den Brink onver*
dacht Gereformeerd en onberispelijk
van wandel is; zoodat dit besluit on*
rechtvaardig is;
spreekt als zijb gevoelen uit:
a. dat de Classe door dit onwettige
en onrechtvaardige besluit, zoowel [het
accoord der kerkelijke gemeenschap
als het voor deze gemeenschap gel*
dende recht heeft geschonden;
b. dat hij in gehoorzaamheid aan den
Koning der kerk dit schorsingsbesluit
niet kan noch mag erkennen;
c. dat hij nochtans bij voortduring
bereid blijft om in kerkelijk verband
te" leven naar vorenbedoeld accoord
en vastgestelde kerkverordening;
en besluit:
ten eerste, zich bij het schorsings*
besluit der classe Haarlem niet neer
te leggen;
ten tweede ds. van den Brink op
te dragen, zijn ruim 32*jarigc, rijk ge*
zegende 'bediening niet te onderbre*
•ken;
ten derde, tegen genoemd besluit
der classe Haarlem overal, waar zulks
nuttig kan blijken, protest te doen
hooren;
en ten vierde, het bovenstaande ter
kennis te brengen van ds. A'an den
Brink, dc gemeente, dc classe Haar*
lem en aan wie zulks nuttig zal wor*
den geoordeeld".
Dit besluit is geteekend door de
heeren A. van der Plas vicc*praeses en
K. W. van den Toorren, scriba.
Ds. van den Brink vervolgde, dat
hij met ootmoedigen dank aan den
God zijns levens verklaren kon, dat
hij zich zeer gaarne aan dit besluit
van den kerkeraad kon conformeeren.
Het besluit is met algemccnc stemmen
op 1 na, genomen. Hij dankte den
kerkeraad, die hem in deze moeilijke
tijden zoo liefdevol ter zijde heeft ge»
staan en sprak den wensch uit, dat hij
nog lang met den kerkeraad zal mo*
gen samenwerken om de gemeente van
Zandvoort, die thans jammerlijk ver*
dccld is, te leiden. Ik blijf mij zoo
vervolgde de predikant aanbevelen
in de voorbede van kerkeraad en ge*
meende. Ik hoop mijn werk onder u
voort tc zetten als te voren, alleen in
geestelijk opzicht verdiept door de ge
beurtenis der laatste' tijden, daarbij al
onze verwachting stellend op den Heer
onzen God.
Voorts constateerde spreker dat in
deze dagen de eene kerkelijke onge*
rechtighcid op de andere gestapeld
wordt. Dit moet voor ons allen een
aansporing zijn om ons te verootmoe*
digen over onze eigen zonden, opdat
wij van harte kunnen zeggen en zin*
gen:
Zoo Gij in 't recht wilt treden
O Heer en gadeslaan
Onze ongerechtigheden
Ach wie zal dan bestaan....
Als tekst had ds. van den Brink
gekozen Mattheus 5 5 cn 6: „Zalig
zijn de zachtmoedigen, want zij zullen
het aardrijk beërven. Zalig zijn zij die
hongeren cn dorsten naar de gcrech»
tigheid, want zij zullen verzadigd wor*
den".
Bij de ontwikkeling van deze woor*
den uit de Bergrede, had ds. van den
Brink nog gelegenheid een en ander
over de brandende quaestie te zeg*
gen.
Wij wonen nu zoo zei hij in
Zandvoort in een glazen huis. wij
staan in het centrum van de belang*
stelling van het geheele land. Daarom
moeten wij op ons leven en gedragin»
gen nauwlettend toezien, en imoet van
ons een goede reuke van Christus uit*
gaan. Wij moeten als levende brieven
van Christus zijn.
Zachtmoedigheid en rechtvaardig*
heid zijn de twee schoonste paarlen
door Christus genoemd in het diadeem
der Bergrede. In deze bewogen dagen
hebben wij met veel moeite tc strijden,
smart en verdriet is ons deel. Maar
Christus heeft gezegd, dat zalig zijn zij
die vervolgd worden om der gerech*
tigheid wil. In geestcliiK opzicht, zijn
bange tijden gezegend, het contact met
God wordt er door versterkt en de
gemeenschap onderling wint er even*
eens door.
Er kan aan mij gevraagd worden:
Waarom hebt gij u niet neergelegd bij
het besluit van de Classe? Waarom
niet het onrecht liever in stilte gedra*
gen? Was dat zelfs niet een eisoh ge*
weest van dc zachtmoedigheid en van
de rechtvaardigheid? Is verzet tegen
de Classe eigenlijk niet revolution*
nair?
Och zoo vervolgde ds. van den
Brink als ik alleen gelet had op
eigen belang, eigen voordeel en eigen
rust, dan had ik mij buiten den kerke*
lijken strijd gehouden. Maar dat mocht
ik niet. Het gaat hier om het recht
Gods, de eer van den Koning der Kerk
het belang van Zijn gemeente, om de
heiligheid van het ambt, dat Hij mij
heeft toegekend. Men mag zich niet
stellen tegen het goddelijk gezag, maar
de classe had niet het recht om mij
te schorsen, haar gezag is in deze dus
niet te erkennen.
God heeft mij hier als prediker van
zijn Woord aangesteld en aan die roe»
ping ben ik trouw gebleven.
De mannen van Assen zullen bcwe*
ren, dat zij het recht Gods dienen.
Aan hun eerlijke bedoelingen zal ik
niet twijfelen, maar te kwader ure heb*
ben zij een verkeerd besluit genomen,
zij plegen thans schromelijk onrecht
en zijn oorzaak van des verdeeldheid
in Christus' Kerk. 0e ijver voor de
gerechtigheid wordt soms zoo toege*
past, dat cr aan sommigen zelfs geen
plaatsje gegund wordt waar zij kunnen
leven, zelfs niet in Gods kerk. Het
meest doet zoo iets leed .als het ons
wordt aangedaan door menschen die
zeggen, dat zij handelen in naam van
God. Zoo iets doet ons wel eens even
twijfelen, maar wij motten ons vast*
klemmen aan Gods beloften, die on*
twijfelbaar zeker zijn.
De lieer zal in dit moeilijk leven
Zijn volk en erfdeel nooit begeven
Wij verwachten een nieuwen hemel en
een nieuwe aarde, waarop gerechtigheid
woont.
Gezongen werd de psalm:
De hergen zullen vrede dragen,
De heuvels heilig recht.
Jn zijn dankgebed droeg ds. van den
Brink ook^ de gemeenteleden die niet
denken zobals het meerendecl van dc
kerk te Zandvoort, aan Gods liefde
op. Laat er nooit haat, maar steeds
liefde tusschcn ons zijn! Verder bad
hij voor de aanstaande classikale ver*
gadering en smeekte God, dat de
nevelen mogen opklaren voor de ker*
ken waarmede Zandvoort nog in kerk*
verband is.
Bij het einde van den dienst deelde
ds. van den Brink mede, dat er Woens*
dagavond een gemeentevergadering
voor belijdende leden gehouden wordt
en beval de extra collecte voor de
kerk aan, omdat in deze moeilijke
tijiden veel geld noodig kan zijn.
De kerkdienst had een ongestoord
verloop, alleen even na den aanvang
van .den dienst verlieten twee perso*
nen, blijkbaar uit protest, het kerkge*
bouw
OVER DE SCHORSING
VAN DS. H. C. VAN DEN
BRINK.
OVER WAT NU TE
VERWACHTEN IS.
Elders in dit nummer is een ver*
slag opgenomen van den dienst in dc
Gereformeerde kerk te Zandvoort,
waarbij, niettegenstaande zijn schor*
sing door de classe Haarlem uitgege*
sproken, toch Ds. van den Brink is
voorgegaan.
Daanuloor is een conflict tusschen
de Classe cn de kerk van Zandvoort.
Dc classe had den kerkeraad van
Zandvoort aangemaand om er bij Ds.
van den Brink op aan te dringen zich
aan de schorsing te onderwerpen.
Maar in plaats van daaraan te vol*
doen heeft de kerkeraad zich op het
standpunt geplaatst dat de schorsing
onwettig cn onrechtvaardig is. roodat
hij er met heilige verontwaardiging
van heeft kennis genomen en er zich
dan ook niet bij neerlegt.
De Kerkeraad heeft ook betoogd,
dat wat het formeel© botreft het be*
sluit van de schorsing, waarbij met de
plaatselijke kerk in het geheel niet
werd gerekend, lijnmecht in strijd' is
met artikelen 79, 80 en 81 der kerk*
verordening.
Deze artikelen luiden:
Artikel 79: Wanneer dienaajrs der
Goddelijken Woords, Ouderlingen of
Diakenen eene openbare grove zonde
bedrijven, die der kerk schandelijk, of
ook bij de Overheid strafwaardig is,
ïzullen wel de Ouderlingen en Diake*
nen terstond door voorgaand oordeel
des Kerkeraad» derzelver en den
naast gelegene gemeente in hunner
dienst geschorst of daarvan afgezet
worden, maar dc Dienaars alleenlijk
geschorst worden. Of deze gehee'l van
•den dienst af te zetten zijn, zal aan
het oordeel der Classe staan, met
adres van de in artikel 11 genoemde
•deputaten van de Particuliere Synode.
Artikel 80. Voorts onder de grove
zonden, die waardig zijn met opschor*
•ting of afstelling van dien dienst ge*
straft te worden, zijn deze de voor*
naamste: valsche leer of ketterij,
openbare scheurmaking, openlijke
blasphemie, simonie, fcrouwelooze ver*
fating zijns diensten, meineedigheid,
echtbreuk, hoererij, dieverij, geweld,
gewoonlijke dronkenschap, vechterij,
vuil gewin, kor tel ijk, alle de zonden
en grove feiten die den bedrijver voor
de wereld eerloos maken en in een
ander gewoon lidmaat der kerk de
afsnijding waardig zouden worden gc*
•re kond.
Artikel 81. De Dienaren des Woords
Ouderlingen en Diakenen zullen on*
dor elkander dc Christelijke censuur
oefenen, en malkander van de bedic*
ning huns -ambt-s vriendelijk1 vermanen.
Tot zoover deze artikelen.
De Kerkeraad van Zandvoort is
van mcening, dat geen der feiten die
aan Ds. van den Brink ten laste ge*
legd worden, in 'bovenstaande antike*
len worden aangeduid.
Zondagmorgen na den kerkdienst
hadden wij nog een kort onderhoud
met Ds. van den Brink. Veel had hij.
aan hetgeen hij in de kerk gezegd had
■niet toe te voegen. Hij wees er nog
even op, dat de kerk van Zandvoort
zich niet buiten het kerkverband stelt,
integendeel het streven is van Zand*
voort om in hot kerkverband td blij*
ven. Het is ,nu evenwel de vraag wat
jde classikale vergadering aanstaanden
Dinsdag zal doen?
Wat zijn uw verwachtingen?
Ik vrees zoo antwoordde Ds.
van den Brink dat de classis op
den ingeslagen weg zal voortgaan, dan
volgt er Dinsdag mijn afzetting. Het
gunstigste geval dat ik mij kan denken
is, dat de classis zal zeggen, laten wij
in Zandvoort de zaken nu even op
haar beloop laten. Maar, dat is wol
het allergunstigste dat ik mij kan in*
denken. Het is duidelijk op dc laatste
classicale vergadering gezegd dat dc
broeders die voor oen schorsing zou
den stemmen, zich goed rekenschap
moesten geven van de gevolgen, want
achter de schorsing zit, dat weet elk,
meer. Er is toen al gezegd: „Hij (dat
was ik) treedt dan toch op", zoodat
•een schorsing uit moest loopen op een
afzetting. Maar misschien..."
Ook spraken wij te Haarlem nog
eenige personen die bij het classikale
Het Haagsche Gemeente-Museum is een schilderstuk rijker
geworden, n.l. het door O. Netscher geschilderde portret van
Christiaan Huygens.
heele zaak uit le stellen tot de Sy*
node. Nu de Classis eenmaal de
schorsing heeft uitgesproken, zullen er,
vele zijn die maatregelen zullen n-e*
men om op te komen voor het gezag
van de classis. Het zal aldus ver*
volgde oncze zegsman velen omt»
stemmen, dat dc classis besluit een
predikant te schorsen en dat die pre»
dikant toch in zijn kerk optreedt. Ik
zie dan ook Dinsdag een afzetting
van Ds. van den Brink tegemoet.
Dus hetzelfde als met Dr. Geel»
kerken in Amsterdam?
Ja en dan zal de classis ook,
evenals de Synode tegen den kerke*
raad van AmsterdamaZuid gedaan
heeft, maatregelen moeten nemen te*
gen den kerkeraad van de kerk te
Zandvoort, omdat die het besluit van
de classis genegeerd heeft.
Maar zoo vervolgden wij de
kerkeraad voert gironden aan voor
meti.gheïdsverklaring van het besluit
der classis?
Dat moet zoo weer het ant*
woord maar die zelfde quaesties
over de bevoegdheid tot schorsen en
(over de bevoegdheid tot schorsen en
sing gegrond zou zijn) is lang en breed
in de classis gesproken. Door dit
adres van Zandvoort komen geen
nieuwee dingen naar voren. Uitwer*
king op de classis verwacht ik er dan
ook niet van. 8 predikanten en ouder»
l.ngen hebben tegen de schorsing van
Ds. van den Brink gestemd, die zullen
nu ook wel tegen zijn. afzetting zijn.
maar van de meerderheid die voor
schorsing was zullen er voldoende
overblijven om afzetting mogelijk te
maken.
Heden, Maandagmorgen, is de clas*
sis Haarlem in een spoedeïschende
ergadering bijeengeroepen tegen
leven betrokken zijn. Zij verwachten Dinsdagmorgen in de Noorderkerk te
niet. dat de classis zal ingaan om dc Haarlem.
Zandvoortsche quaestie nu verder uit
te stellen tot het bijeenkomen van de £)e gemeentevergadering die Woens
Synode. Dan zou de olassïs zoo dagavond te Zandvoort gehouden
werd ons gezegd Dinsdag j.l. wel wordt is uitsluitend toegankelijk voor
het voorstel van Ds. Boerkoel uit Vel* de Zandvoortsche leden. Dc pers
sen hebben aangenomen om Ds. van heeft geen toegang maar er zal een
den Brink niet te schoirsen, maar zijn communiqué worden uitgegeven.
Ir. W. Schermerhorn die tot hoogleeraar in de afd. der Weg- en Waterbouwkunde benoemd werd aan de
Techn. Hoogescbool te Delft.
EXAMENS.
HAAHLEMSCHE HUISHOUD.^
EN INDUSTRIESCHOOL
Diploma costuuinnaaien, uitge
reikt aan: J. Bijvoet, G. vanBuu-
ren, H- Diepersloo'-, A. van Holland1,
J. Kieskajnp, J. Kort, J. van dor
Putten, M. .Ravenhorst, F. Schou
ten, J. SmR .J. Wielart, M. van
den Anker- M- te Boekhorst, A. Bra-
ber, S. Canxminga, J. Fortgens, B.
de Geus, T. de Graaff, P. Ko®ing,
D. Moeskops, A. Muller, G. Reime-
rink-
Van de lste naar de 2e klasse op
leiding Huishoudkundige werden
bevorderd: D. Albei's, M. Deinum,
P. Hoekendijk, G. Kruseman, P.
Liebl, G. Nolson, ,W. Numan va-u
Son, A. Rinse, J- van Asch, J.
Breedveld, S. van Ketel, M. van
der Meyle, T. Roos, I,. Rinse, A.
Rosbergen, G. van Wijngaarden,
voorwaardelijk L. Koopman-
Van de 1ste naar 2e klasje Op
leiding Hulp in de Huishouding:
M. Beul, D. Bouwmeester, M. van
Geele®, A. de Koe, B. Lok N.
voogd, J- van Zadel, -J. Tiueman,
voorwaardelijk T. Verdel, W. yan
der Werff.
Van de 1ste naar de 2de Voorbe
reidende klassen werden bevorderd:
T. Becker, F. Bosma- H. Donker,
G. de Graaff, S. Haja®l, J. Mid
delbeek, W. Roenhorstj P. Visser,
C. de Wit, A. Ankmijssen, J. Bloan,
A. Cats, C- Ebeli. B. van Honscho-
ten, J. Jongens, E. Kollerie, E.
Muys, C. Nag^egaal, J. de Ridder»
A. Rotteveel, M. Thys, S- de Vries,
Faber, C. van Gooi, A. Kol, B- Nie-
P. van der Woude, J. van Bel, C.
Faber, C. van Gooi, A. Kol, B- Nie-
möller, A. Nieuwveen, J. van Orden,
A. Pauw, B. Riphagen. J. Uitend aal,
W- Wisse, M. de Wit. W. Benit, M.
Boot, JG .root, J. Hogcland, L.
Jongsma, N. ten Kate- N. Lam, A.
Mey, M. van der Meye, J. Ravestei®,
voorwaardelijk J- Plooyer, B. Rij-
kens, C. Steffen®, A. Mulder, M. v.
Andel, J. Meyer, E. de Nys, M.
Valkman, C. Bon. H- Bosch, niet be
vorderd IC' leerlingen.
Een getuigschrift dat zij 'de 2de
voorbereidende kla®se doorloope® heb
ben verkregenM. Bleekr, G. van
Bendegem, A. Bosvelt. A. Brink-
mans, G. By. M. de Jong, J- Loos,
B. Luyte, G. Vos, S. Walter, F. Wol-
bers, E. van der Burg, W. Herzog,
H- van Krieken- J. Leyte, M. Meins-
ma, E. Meinster. W. van Hoort.
f BieV H. ^an Voorst. D. de Vries,
G. Weber, W. Zuurendonk, W. de
Boer, A. Cinqualbré, J. de Kruyff,
G. Renooy, S. Fus, M. Schilpzand»
•T. van der Velde®, J- Verbeek, A.
Wagenaar, geen getuigschrift J.
Kuiper, J- Kruup. E. van der Steen,
J. van der Bijl, W. Lacourt, W. van
Norden. A. van Pel, A. Seholten.
Van de 2de ®aar de 3e costuum-
k'iasse werden bevorderdH. de
Boer, M. Bijster, A. Gïjzenberg, J.
HaHendorp, J. Moeskops, J. Oos
terling, M. de Peer, N. Plas, C.
Boeree, M. van den Boogaard, M-
Bouman, M. Dik, N. Face. E.' Gre-
scheL A. Hoevenaars. A. Hoogland,
M. Lichtenberg, A. Mol, J. Snuve-
rmk, M. Visser, J. Weers, voorwaar
delijk C. Redeker, G- van Vordem P.
Prins
Het Rokin-vraagstuk te Amsterdam zal jvel spoedig weer in den Amster- damschen Raad ter sprake worden gebracht. Het betreft hier een verkeerskwes tie. Er zyn menschen die op demping aansturen, maar daartegen hebben
velen bezwaar. Links: de bestaande toestand. Rechts: een toekomstbeeld.