HAARLEM'S DAGBLAD
FLITSEN
UIT DE FRANSCHE CRISIS.
STADSNIEUWS
FEUILLETON
VRIJDAG 23 JULI 1926
TWEEDE BLAD
HET CRITIEKE MOMENT.
GEVOLGEN VAN DE BAISSE.
(Van onzen Parijschcn oorrespondent)
Zeó loopt liet mis. Een groote en
begrijpelijke nervositeit maakt zich van
cic menschen meester c« men loopt als
een dolle in het rond om schuldigen te
zoeken. Die schuldigen dan zijn na»
tuurhjk volgens de groote menigte de
vreemdelingen. En toch zijn zij er maar
voor zoo'n heel klein deeltje schuldig
aan dat het pond sterling op eens 242
francs waard is! Integendeel, als zij niet
al is 't dan ook om van den toestand
te profiteeren duizenden ponden en
dollars naar het wisselkantoor brachten
dan zou de franc nóg dieper zakken-
De kwaal schuilt bij de Fransohen zelf.
die in eens in een paniekstemming hun
goede bons de Trésor zijn gaan in wis»
selen voor bankpapier. Vandaar voor»
namelijk de baisse- Maar, 't zijn nu
eenmaal de vreemdelingen. In ccn blad
als l'Oeuvre dat onen anders toch niet
van super»nationalismc kan beschuldi»
gen, staat b.v. een groot artikel ..Gucu»
les cassées (de Franschen) contre
gueules rasées" (de vreemdelingen) van
niemand minder dan Lucicn Dcseaves
die den vreemdelingen den raad geeft
oun nu maar zoo gauw mogelijk over
de grenzen te gaan wil het niet tot
bloedvergieten komen. Hij stelt niet
anders voor dan dat de Franseh'en eens
de verschillende etablissementen bin»
ai'Cnd'ringen waar vreemdelingen komen
en dan: Haut les mains— ct dehors,
ouste!
Als Lucien Descaves. cle l'Acadcmie
Goncourt zoo redeneert en schrijft,
vraag dan maar niet hoe de ,.man in
the street" denkt en zou handelen wan»
neer de orde één oogenfelik zou ont»
glippen aan de autoriteiten.
Wc hebben reeds het betreurens»
waardige incident gezien dat een auto»
car volgeladen met vreemdelingen die
Montmartre kwamen bezoeken werd
aangehouden door schreeuwende jon»
gens en dat 't een haar scheelde of 't
was tot handtastelijkheden gekomen-
Maar.... is 't ook niet een beetje be»
grijpelijk? Het critieke moment is aan»
gebroken, men ziet thans helder in den
toestand en de franc moet zoo naar
omlaag- We kunnen nu wel in drogre»
den weer zeggen dat 't aan speculatie
is te wijten en dat de franc hooger
moest zijn. maar hier zijn de cijfers
welke de Temps officieel publiceert:
betaling op 31 Juli; salarissen en loonen
550 000.000 francs. Betaling op 1 Au»
gustus aan de Vereemigde Staten
10-350.000 dollars of met een kocvs van
50 francs per dollar 517.500.000 francs.
Voor couponbetaling op 16 Augustus
heeft men 68-000.000 noodig en voor 18
Augustus 1 millïoen pond sterling of
442-000-000 francs; op 25 Augustus nog
eens voor Engeland twee en een half
millioen ponden of 1.105-000.000 francs.'
Op 25 Augustus moet de Staat dus
hebben kunnen uitgeven: twee milliard
682 millioen. En de vorige week was
er maar van hier tot 25 Augustus 500
millioen in kas of nog te vorderen, zoo»
als Caillaux heeft gemeld. Waar mo=»
ten dan die twee milliard 182 millioen
vandaan komen? Men ziet: de toestand
is ernstig, heel ernstig en zoo ooit dan
is het kwestie om nu het hoofd koel
te houden.
Iu een parfumerie»zaak in de Avenue
dc l'Opera heeft zich het volgende ta»
fereeltje afgespeeld. Er komen klan»
ten die inkoopen doen. En als 't mo»
ment van de betaling daar is. zegt de
winkelier onverstoord:
Ik wensch in dollars te worden
betaald.
Maar ik heb geen dollars en u*.v
prijzen zijn ook in francs geafficheerd.
ja, dat kan wel- Maar rnijn francs
zijn morgen misschien niets meer
waard, terwijl ik dollars altijd kan in»
wisselen.
Dus u weigert uw artikelen te le»
veren tegen francs»betaling"?
Beslist.
Dan blijft me niets anders over
dan uw artikelen hier te laten".
De klanten zijn echter gelukkig zoo
verstandig geweest om het avontuur
even te gaan mededeclcn aan den com»
missaiis die onmiddellijk een onder»
zoek heeft laten instellen en men ver»
wacht dat deze winkelier voor enkele
maanden wordt gedwongen om zijn
magazijn te sluiten. Waar zou men op
die manier naar toe gaan?
Maar dat men door dc vreemdelin»
gen, die hier nu profiteeren van de
baisse ook dikwijls wordt geërgerd,
stoat vast en 't is voor de Fnanschen
zelf, die alles moeten ontberen pljnlij»
ker dan voor wien ook. Stelt u voor
dat men in een van dc allerduurste
restaurants een Amerikaansche matroos
ziet die daar in gezelschap van twee
..Games" op één avond, voor een maal»
tijd móer verteert dan een Franschc
admiraal dn een heele maand verdient
voor zijn heele gezin- En hoe zoudt ge
er zelf over spreken wannecT u zich in
de plaats van een Franschman steldet
en ge zaagt hetgeen, wij opteckenden
vóór den uitgang van een hotel op de
Champs Elysées. Het was een Ameri»
kaan die vertrok en die naar builen
kwam. de beide handen vol papiertjes
van duizend. En die deelde hij uit aan
gretige chasseurs en portiers en li ft jon»
gens- Wat waren ze nog voor hem.
die ongelukkige duizendjes?
He.t schouwspel iin de igroote m'aga»
•zijnen fis nog walgelijker. Men Iboort
>ex lin 'alle talem behalve in t
tFranisch, wel te verstaan dat het
„zóó goedkoop is, dat men 't artikel
leiigenl'ijik wielt mood'ig heeft, maar dat
men 't toch maar koopt omdat 't zoo
ibililijik is". Gisteren Was 't zelfs izóó
dat versclhtliliemd'e winkels het besluit
innmen om wiet meer dan dirie stuks
van een 'bepaald artlikdl aan een zc-Cf»
de persoon ite verkoopen, vreczend
■dat awdeds de heel'e stock in één dag
.zou zijn uitverkocht en naar het bui»;
ifcenland' gesleept. En kijk eens naar
ide 'banken waar mem oren ia file
•staat, tot vèr buiten het bankge»
bouw, oim wat dollars of guldens tc
wisselen. Men hoort vreemde opmer»
■klingen Van de Franschen die helaas
geen dollars hebben en die dat
schouwspel moeten gadeslaan. Doch
ipijn'Jijlkcr nog 5s het om te zien hoe
de Franschen thans zelf al het var»
trouwen hebben verloren en zich
waar de bank of het postkantoor
spoeden om 'daar hun in bons de
fTrósor o:f bons ide iDéfcnse belegde
sp a a rpeninink j es te verzilveren. Sta»
ipels telegrammen en brieven zijn bij
dc directies binnen ge kom en cn men
(heeft order gegeven om de minoeu»
vres zoo langzaam mogelijk luii't .te
voeren teneinde tijd te Wi'ivnen in de
terugbetaling. Want dit iis natuurlijk
een leöLijke aanslag op den franc.
Weigeren mag men wiet.en we
•zouden bijna zegigen: helaas.
Op een bank waar zich iemand ter
verzilvering1 van zijn bons voor het
giulchet kwam aanmelden hoord'e men
•de volgende dialoog:
Het spijt me wel, maar ik h'eb
order gekregen om te weigeren.
Maar ik wil m'n geld terug.
Er is .niets aan te doen...
Een meneer die aan 't loket er
naast stond mengde zich thans in 't
gesprek en wendde zich tot den em»
ployé:
Wilt u niet betalen? Ik ben.
minister en hoofdredacteur van....
Als u niet ■onmiddellijk uitbetaalt
dan komt er om te beginnen van»
avond nog een groot artikel mei
naam, en toenaam in mijn courant.
Een chef werd er bij geroepen cn
toen achtte men 't toch miar ver»
■standiger om wèl uit te betalen.
Radio mag. volgews mfini'sl'eriecl be»
sluit, nieit meer de wisselkoersen pu»
bliceeren. Het suikersyndicaat be»
sloot om niet meer de koersen te
elden. In Le -Havre werd op bevel
van den burgemeeseer de Beurs ge»
sloten. En zoo zouden wc de serie,
■berichten dii'e er op wijzen 'hoe ernstig
de to cis tand is kunnen voortzetten
tot i.n het oneindige. Maar is 't won»
•der dat de Franschen, «lie toch maar
■weer 't gelag betalen, voor wie de
pr ijs verhoo gingen een catastrophe
bet'e.ckenen, radeloos en.redeloos
wo-rden? Het bloed -kruipt waar 't
inied gaan kan.
HENRY A. TH. LESTURGEON.
PARIJS, 21 Juli.
KOSTEN VAN INSTAND
HOUDING BIJZONDERE
SCHOLEN.
GEDEELTELIJK VERHAAL OP
DE BUITENGEMEENTEN.
UITLOKKEN EENER RECHTER
LIJKE BESLISSING.
B. en W. herinneren, den raad er aan
dat, indien kinderen in andere gemeen»
ten woonachtig een bijzondere school
te Haarlem bezoeken, deze gemeente
een evenredig deel der aan die bijzon»
re scholen uit te keeren „kosten van
instandhouding" verhalen kan op die
,.buiten"»gcmeenten. Slechts in het ge»
val, dat het evenredig deel geringer is
dan het voor de betrokken kinderen
ontvangen sohoolgcld kan dat verhaal
niet geschieden.
Deze bepaling van art. 104, 4e lid
der Lager Onderwijswet 1920 hebben
wij, en ook andere gemeenten, zeggen
zij, steeds in den striktsten zin toege»
past, d.w.z. indien het evenredig deel
gelijk was aan» of hooger dan het ont»
vangen schoolgeld, dan werd het aan»
deel in de uitkeering tot het volle be»
drag van de betrokken gemeente gc»
vorderd, zonder aftrek dus van wat
aan schoolgeld voor die elders wonen»
de kinderen was ontvangen. De tekst
van het voorschrift is ondubbelzinnig
cn duidelijk en daarvan mocht o.i., al
ware de bedoeling des wetgevers anders
des neen door „uitlegging" niet
worden afgeweken.
Andere gemeenten waren van mee»
ning dat het schoolgeld in mindering
behoorde te worden gebracht van het
verschuldigd bedrag der uitkeering.
Toen wij dan ook in Januari 1925
eene, overeenkomstig onze opvatting
opgemaakte declaratie over 1922 aan
buitengemeenten verzonden 'hadden,
bleek, dat de besturen der gemeenten
Amsterdam, Rotterdam, Haarlemmer»
meer, Flaarlenvmerliede c.a. en Heem»
stede tegen de* betaling van het door
Flaarlem gedeclareerde bedrag bezwaar
hadden, op grond van (vermeende) on»
juiste toepassing van genoemd art. 104.
Zij beriepen zich daarbij o.m. op een
uitspraak van den Minister van Onder»
wijs, Kunsten en Wetenschappen; een
beroep, dat, wijl de Minister in deze
geen interpretatieve bevoegdheid be»
zit, door ons niet kon worden aan»
vaard.
Verder deelen zij mede dat het ad»
vies van den rechtskundigen adviseur
der gemeente Mr. Dr. Vis voor wat de
juridische vraag betreft geheel met de
steeds door hem gehuldigde zienswijze
klopt. De betrokken gemeentebesturen
werden op verzoek van B. en W. door
hem tot betaling aangeschreven. Am»
sterdam en Rotterdam, hoewel niet dc
meening van B. en W. deelende, waren
bereid alsnog dc vordering te voldoen,
de andere gemeenten niet. Het geldt
'hier een principieele quaestie. Daarom
achten B. en W. 'het gewenscht in de»
zen een rechterlijke beslissing uit te
lokken. Zij stellen den raad voor, daar
mag worden aangenomen dat de an»
dere gemeenten alle haar gedragslijn
zullen bepalen naar een cventuecle uit»
spraak van dc rechtbank te Haarlem
of c.q. den cassatierechter, slechts te»
gen een enkele gemeente, bij wijze van
testcase een rechtsvordering in te stel»
len en wel tegen de gemeente Heem»
stede.
UITGANG NAAR DE LEIDSCHE
VAART.
Naar aanleiding van een daartoe inge»
komen verzoek stellen B. en W. den
raad voor onder nader omschreven
voorwaarden aan L. J. Teeuwen te Hil»
legom en P. C. de Groot te Hillegom
vergunning tc verkenen tot het hebben
van een uitgang van perceelen bouwland
naar de Leidsche Vaart onder de ge»
meente Hillegom.
SUPPLETOIR KOHIER SCHOOL.
GELDEN H. EN M. O.
B. en W. stellen den raad voor het
le suppletoir kohier der schoolgelden
voor het Hooger en Middelbaar Onder»
wijs dezer gemeente voor het cursus»
jaar 1925/26 vast te steller, tot een be»
drag van 1.563.66.
DE MIDDELBARE SCHOOL VOOR
MEISJES MET 5»J. CURSUS.
B. en W. stellen den raad voor met
ingang van 1 September te benoemen
aan de Middelbare school voor meisjes
met 5»jarigen cursus tot definitief leera»
res in de Staatsinrichting en Staathuis»
houdkunde mej. R, B. de Jong tc Am»
sterdam, tot tijdelijk lecrares in de nut»
tige en fraaie handwerken mej. M. E.
van der Boon te Haarlem cn tot tijde»
lijk leerares in de gezondheidsleer mevr.
C. C. MaschhauptVis tc Heemstede.
VAN HAARLEM'S DAGBLAD No. 647
WEG VAN HUI3
Je ligt te bakken in de zon,
overpeinzende dat je gisteren
thuis in deze temperatuur nog
moest werken
en nu ben je hier terwijl de witte over water gesproken, zou je
wolkjes boven je hoofd glijden en I vrouw dat lek nog hebbca laten
de wijde koele zee....
maken voor jc op reis bent ge*
gaan
en nu je toch aan het denken
bent heb je toen je gisteren
bii haar was je getrouwde doch»
ter nog gevraagd of zc nu en dan
den tuin wou sproeien?
cn een andere kwestie is, heb je
de grasmachine weer in de
schuur gezet, toen je er gisteren
mee klaar was?
wanneer je het niet gedaan hehf,
dan zal dc schuur zelf ook nog
wei open staan
zoo langzamerhand ga je aan
alles twijfelen of je het zilver
wel opgeborgen hebt, zooals je
beloofd hadt
en of je het kelderlicht wel hebt en nu ben je hier cn je zou veel
uitgedraaid en alle ramen geslo»! liever in je eigen serre zitten,
ten cn de deur op het nachtslot I dan was je er tenminste bij en
gedaan I kon er niets gebeuren.
I i "V c
,ps' (Nadruk verboden)
SLOOPING VAN HET
VOORMALIG MILITAIR
HOSPITAAL.
STICHTING GEBOUW VOOR
GENEESKUNDIGEN DIENST
EN KEURINGSDIENST VOOR
WAREN.
Bij den raad waren ingediend een
tweetal voorstellen. Ten eerste een van
de heeren W. Koppen e s. om B. en W-
uit te noodigen plannen in te dienen
voor de stichting van een gebouw voor
den Geneeskundigen Dienst en voor den
Keuringsdienst van Waren. Ten twee»
de een der heeren Reinalda c.s. om over
te gaan tot de slooping van de ge»
bouwen van het voormalig Militair Hos»
pïtaal, B. en W. een crcdiet tc verlee»
nen van 154-000 voor den bouw van
een gebouw voor den gemeentelijken
geneeskundigen dienst en voor den
Keuringsdienst van waren en hen uit te
noodigen nadere voorstellen bij den
raad in te dienen omtrent de bestem»
ming van de overige gronden van het
-oormalig Militair Hospitaal.
B. en W. hebben den raad daarom»
trent praeadvies uitgebracht. Zij doen
opmerken dat het gebouw dat voor on»
derbrenging van beide diensten aange»
wezen was niet dan met zeer groote
kosten voor dc beoogde doeleinden en
dan toch nog gebrekkig bleek te kunnen
(worden ingericht. Om die redenen kun»
nen zij zich met het voorstel tot sloo»
(ping van de gebouwen van het voorma»
lig Militair Hospitaal wel vereenigen.
Fïet komt hun echter niet gewenscht
voor aan het besluit tot slooping onmid»
dellijk te verbinden het besluit tot het
beschikbaar stellen van 154-000 ten
behoeve van den bouw van een gebouw
voor den Geneeskundigen dienst en
voor den Keuringsdienst van Waren.
Wel zijn ook zij van oordeel dat op
het vrijkomend terrein een gebouw voor
de huisvesting v3n genoemde diensten
zal zijn te stichten, doch dc plannen
daarvoor vorderen een tijd, die h.i. vol»
doende ruimte Iaat om eerst over dc
slooping en daarna over het crcdiiet
voor den bouw te beslissen. Daar dc
'oorstellers toch de goedkeuring van de
tcekeningen voor den bouw aan den
raad willen voorbehouden, kan, naar
hun meening, tegen het uitstellen der
beslissing over het crediet bij hen wel
geen bezwaar bestaan, omdat de uit»
voering daardoor geen vertraging onder»
gaat.
Bovendien kan na dc uitwerking der
plannen met meer juistheid over het be»
drag dat voor den bouw noodig is,
worden geoordeeld. Zij merken daarbij
nog op, dat voor de stichting en eerste
inrichting van een gebouw voor den
Keuringsdienst van waren wel een bij»
drage uit 's Rijks kas zal worden toege»
kend. Zij stellen naar aanleiding van
een en ander voor tc besluiten ten eerste
tot slooping van dc gebouwen van het
voormalig Militair Flospitaal en ten
'tweede hen uit te noodigen voorstellen'
te doen betreffende a. de stichting van
een gebouw voor den Geneeskundigen
dienst en voor den Keuringsdienst van
Waren op het na slooping vrijkomend
terrein en b. omtrent de bestemming
van het restccrcndc gedeelte van het
bedoelde terrein.
OVERPLAATSING ONDERWIJ»
ZEND PERSONEEL SCHOLEN
VOOR GEWOON LAGER
ONDERWIJS.
B. en W. bieden den raad een ont»
werpbesluit aan o.a. tot overplaatsing
van onderwijzend personeel aan ver»
schillende scholen voor gewoon lager
onderwijs.
In de toelichting deelen zij onder
meer mede, dat zij gemeend hebben,
althans dit jaar, nog geen wijziging in
den toestand der scholen op het Leid»
scheplein te moeten aanbrengen, doch
de voor die scholen ingeschreven leer»
lingen te moeten verdoelen over de 3
scholen Nrs. 25, 7 en 8. Daarentegen
we-nschen zij wel weder een eerste
klasse toe te voegen aan school No. 22
aan de Friesche Varkcnsmarkt. Alles
wijst er op dat die school in stede van
gaandeweg opgeheven te worden wel»
licht zal moeten behouden blijven.
Verder, dat, indien de raad zich kan
vereenigen met hun voorstel tot over»
plaatsing van de heeren E. ten Broeke
en E. Marema naar de nieuwe scholen
Nrs. 32 en 33, in die functie moet voor»
zien worden en dat voorts benoemd
moeten worden 6 leerkrachten aan
school No. 32 en 4 aan school No. 33.
Voorts achten zij het wcnschelijk, dat
ook door definitieve benoeming wor»
den aangevuld de vacatures, sedert ge»
ruimen tijd (enkele reeds langer dan
een jaar) bestaande aan de scholen No.
3 (twee vacatures) Nrs. 6, 12, 13, 17 en
25 (twee vacatures).
Er zullen dus, behalve een hoofd aan
school No. 31 en aan No. 28, benoemd
moeten worden 19 leerkrachten, waar»
voor reeds 8 onderwijzers(essen) be»
schikbaar; voor de overige plaatsen
(o.a. voor 4 aan school No. 32 en voor
2 aan school No. 33) zal een keuze
moeten worden gedaan uit sollicitan»
ten (welk bereids zijn opgeroepen); te
zijnertijd zullen den raad de voorn
drachten daartoe bereiken en zoo ook
een afzonderlijke voordracht voor.
Hoofd van school No. 28.
Voorgesteld wordt dan te besluiten,
ten eerste met ingang van 24 Augustus
a.s. over te plaatsen:
A. Als Hoofd der school: 1. den heer
D. Peereboom, van school No. 10 naar
school no. 31; 2. den heer Ls. van der
Have, van school No. 20 naar school
no. 10.
B. als onderwijzer(es): a. naar school
No. 32: 1. mejuffrouw M. Schuit, thans
onderwijzeres aan school No. 31; err
2. den heer C. H. Folkerts, thans on»
derwijzer aan school No. 30; b. naar
school no. 33: de heeren K. Roos en A,
P. Vogel, beiden thans onderwijzer aan
schooi no. 2S; c. naar school No. 17:
den heer W. R. Jansen, 'thans onder»
wijzer aan school no. 9; d. naar school
no. 9: den heer J. J. Janzen, thans on*
derwijzer aan school no. 10; e. naar
school no. 19: den heer J. H. Weter*
man, thans onderwijzer aan school no<
20; f. naar school no. 3. mejuffrouw J.
M. E. van Bacr, thans onderwijzeres
aan school no. 20; g. naar school no. 6.
mejuffrouw P. C. C. Nelissen, thans
onderwijzeres aan school no. 30.
Ten tweede B. en W. uit te noodi*
gen, alsnog voordrachten in te zenden
ter definitieve benoeming van. a. een
Hoofd aan school no. 2S; b. 4 leerkrach*
ten aan school no. 32 (Karolingen»
straat); c. 2 leerkrachten aan school
r.o. 33 (Karolingenstraat); d. 1 leer»
kracht aan school no. 3 (Botermarkt);
c. 1 leerkracht aan sohool no. 12 (Spaarn
wouderstr.); f. 1 leerkracht aan school
no. 13 (Haarlemmerliedstraat); g. 2
leerkrachten aan school no. 25 (Leid»
scheplein 33),
OPMERKINGEN UIT DE
BURGERIJ
De heer P. beklaagt zich bij ons
•dat e-r haast geen week voorbij gaat,
of hij vindt in zijn brievenbus een
igedlmkt versje, waarbij vermeld staat
'dat de kosten 5 of 3 cent zijn en re*
•vens dat de bezorger of diens vrouw
antwoord zal komen 'halen. De versa
jes worden des morgens tusschen 6
je-ri 7 uuir 'bezorgd cn vóór 10 uur
wordt dan het „antwoord" al ge*
ha aid. Deze week kreeg inzender zelfs
twee verschillende versjes in zijn 'bus.
De -heer P- meent dat aan deze ver*
kapte bedelarij een einde moet ge*
.maakt worden.
DOOR EIGEN KRACHT
Uit 't Duitsch.
33)
„Daarvoor heb ik te minclcr aanlci»
dins omdat inderdaad de aankoop van
Sarfow wenschelijk lijkt. Ik zal mn
raad alleen geven, als hij uitdrukkelijk
wordt gevraagd".
IV.
In 't slot van Dahlwitz waren twee
kamers 't eene als slaapkamer, 't an»
dere als woonvertrek, voor de gouver»
nan te ingericht. Noch de heer von
Funk, norh Flermine, hadden 't vroeger
ooit noodig gevonden om bijzondere
égards in acht te nemen tegenover de
opvoedster van hun dochters; als ze
twee kamers voor haar bestemden, ge»
beurde dit slechts omdat 't er in 't ko»
lossale kasteel niets op aankwam of er
een kamer meer of minder voor inge»
ruimd werd De kamers waren ruim,
licht, en iuchtis genoeg, en 't uitzicht
op den voortuin, 't park cn den straat»
weg, was ook heel mooi, maar met de
inrichting was 't anders gesteld- Die
kon men bijna armoedig noemen.
't Eenige luxe voorwerp, in 't ruime
woonvertrek, was 'n mooie vleugel, die
nog aan de eerste vrouw van den heer
von Funk had behoord, cn in de kamer
van de gouvernante was geplaatst, om»
dat daar 't muziekondcrricht werd ge»
geven, en de meisjes moesten studee»
ren, daar mevrouw Funk niet gestoord
wilde worden door de wanklanken der
studcerende meisjes.
Clara had zichzelf heelemaal niet op
haar gemak gevoeld gedurende 't uur,
waarop ze gedwongen was geweest, bij
mevrouw von Funk aan dc koffietafel
door te brengen; juist dc buitengewone
beminnelijkheid van deze, tegenover
haar. had haar pijnlijk aangedaan, niet
minder ook 't stilzwijgen van den heer
von Funk, die bijna geen woord had ge»
voegd bij de verklaringen van z'n
vrouw er: 't weinige aandeel dat Willy,
die steeds droomerig den tuin inkeek,
waar haar zusje al lang weer vroolijk
ronddartelde, aan 't gesprek scheen
te nemen, dat toch over haar en Emma
liep.
't Was werkelijk een opluchting, toen
mevrouw von Funk, na ruim een uur,
op haar vriendelijke manier verklaarde,
dat zc nu niet langer gebruik mocht
maken van de goedheid waarmee Clara
naar haar geluisterd had; zij had zeker
rust noodig na de vermoeiende reis.
i „Willy, roep juffrouw Storm eens,
dat zij juffrouw Müller, naar haar ka»
mers brengt"
„Hier is uw zitkamer", zei de huis»
houdster, juffrouw Storm, terwijl ze de
deur voor Clara open deed, en haar 't
eerst naar binnen liet gaan. „Ik heb ge»
probeerd om 't zoo gezellig mogelijk
oor u in te richten; maar helaas
iu u moet 't er maar mee voor lief
nemen. Ik kan 't niet beter inrichten;
ik geloof dat de oude Upsen eerder
z'n neus af zou bijten, eer hij 't toe
zou laten dat er een nieuw stuk meubel
voor de kamers van de gouvernante
werd aangeschaft! Dat is ons ongeluk
hier, dat mevrouw zich nergens om be»
kommeit, en meneer precies doet wat
de opzichter Upsen wil".
„Wie is die Upsen?" vroeg Clara,
wier nieuwsgierigheid opgewekt was. Ik
heb dien naam vandaag al dikwijls hoo»
ren noemen".
„Dat v/il ik gaarne geloovenl Maar
waar deze naam genoemd wordt, wordt
er altijd de eene of andere verwen»
sching aan toegevoegd! De arme juf»
frouwen die voor u, op Dahlwitz, gou»
vernante waren, hebben allemaal van
dien man te lijden gehad. Hij is even
boosaardig als laf. Al zal hij, uit vrees
voor baron Wolfgang, u niet oncnlijk
durven belcedigen, zal hij u daarom
toch des te vaster in 't geheim vervol»
gen en nadeel berokkenen".
„Maar ik begrijp u niet! Hoe kan hij
mijn vijand wezen, terwijl ik nog nooit
in staat ben geweest hem te beleedi»
gen!"
„Ja, dat zijn juist de bijzondere om»
standigheden, hier in Dahlwitz, die
men moet kennen om te begrijpen hoe
eel macht die afschuwelijke kerel, die
Upsen, hier uitoefent. Ik zou er niet
gaarne met iedereen over spreken, want
ik praat m'n mond niet graag voorbij.
Maar met u is dat wat anders! Ik ben
vroeger huishoudster op 't slot Bran»
denberg geweest, en ga voor die lieve
mevrouw von Brandenberg door 't
vuur, en daar u me door mijn vroegere
meesteres, bijzonder bent aanbevolen,
om goed voor u te zorgen, zou ik t
ook voor u doen. Ik zal m'n leven lang
den brief bewaren, die mevrouw me
hierover geschreven heeft. „Lieve juf»
frouw Storm", noemt ze me! Hier is
de brief; ik heb hem gisteren ontvan»
gen, en sedert dien tiid zeker wel twin»
tig maal overgelezen".
Juffrouw Storm haalde den brief
voor den dag, niet uit haar zak, waar
hij in aanraking gekomen zou zijn met
de sleutelbos, 't zakmes, dc schaar,
den vingerhoed cn tallooze andere
profane gebruiksvoorwerpen, maar uit
de warme schuilplaats van haar licht
uitgesneden japon. Ze vouwde den
brief open, bekeek hem liefdevol, en
reikte hem dan aan Clara over, met 't
verzoek: „Leest u dien eens, lieve juf»
frouw; maar leest u hem, als 't u blieft
hardop. Ik kan de woorden niet dik»
wijls genoeg hooren".
Clara las:
„Lieve juffrouw Storm!"
„Hoort u't: „lieve juffrouw Storm!"
„Gisteren heb ik een brief van mijn
neef Frühberg ontvangen. Hij deelt me
mede, dat binnen eenige dagen een
jong meisje, waarover hij voogd is ge»
weest, en dat hij als een dochter lief
heeft, in Dalhwitz zal komen. Het jon»
ge meisje, juffrouw Clara Müller, is de
dochter van een vroeger heel welgesteld
koopman, die echter, bij z'n dood, eeni»
ge jaren geleden, niets naliet. Neef
Fiühberr vraagt me dringend om z'n
lief kleintje raad cn bescherming te
verleenen. Je weet. hoe veel ik aan mijn
neef Frühberg verplicht ben, 't zou me
dus hartelijk genoegen doen als ik hem
een dienst zou kunnen bewijzen. Juf»
frouw Müller kan daarom verzekerd
zijn, dat ik haar, hier op Brandenberg,
vriendelijk zal ontvangen, verder ech»
ter kan ik persoonlijk, op 't oogenblik,
niets doen. Maar wat ik niet kan dat
kan jij, beste. Je kunt juffrouw Müller
op de hoogte stellen van de omstandig»
heden op Dahlwitz, opdat ze voorbe*
reid zal zijn op de moeilijkheden waar»
mee ze te kampen zal hebben.
Ik ken je trouwe aanhankelijkheid
aan me, en ik weet dus dat je aan mijn
verzoek zult voldoen. Nu, lieve juf»
frouw Storm, houd jc goed. Ik reken
er op, dat je me heel gauw en uitvoe»
rig schrijft, hoe juffrouw Müller op
Dahlwitz ontvangen is, en hoe zij het
maakt.
Je toegenegen
Ernestine Brandt von
Brandenberg".
Met aandachtig gevouwen handen,
had juffrouw Storm naar "t voorlezen
van de.i brief geluisterd. Bij 't slot
schitterden haar kleine, goedige, grijze
oogjes, cn welde er een traan in op.
„Nu hebt u 't zelf gezien," zei ze ont»
roerd. „Je tocgcncgene Ernestine Brandt
von Brandenberg", zoo schrijft de ba»
rones aan mij. Ik zal u alles vertellen,
zooals mevrouw 't verlangt, hoe 't hier
op 't kasteel toegaat".
De -oude juffrouw Storm bevond
zich zoo echt in haar element. Waren
bij haar de sluizen van welsprekend»
beid eenmaal opengezet, dan vloeide
de stroom, vanzelf verder, totdat hij
kunstmatig weer gestuit werd. Maar
vooreerst kwam ze heelemaal niet aan
't vertellen toe; toen de beide koffers
werden open gemankt, en ze nu Clara
behulpzaam was, met 't uitpakken van
klecdir.gstukken cn ondergoed werd
haar liceie aandacht geboeid door dit
laatste,
(Wordt vervolgd).
