HET DIER VOOR DE LENS
DE AFZETTING VAN DS. VAN DEN BRINK.
44e Jaargang No. 13218
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Maandag 26 Juli 1926
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN per week f 0.27H, met geïllustreerd Zondagsblad f 0.32; per 3 maanden: Voor Haarlem
en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der gemeente) f 3.57J^. Franco per post door Nederland
f3.87^. Afzonderlijke nummers f0.15. Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem en Omstreken f 0.57*^; franco per post fO-65
ADVERTENTIENVan 1 tot 5 regels f 1.75; iedere regel meer 35 cents Reclames 60 cents per regel. Bij
abonnement aanzienlijk rabat. Twaalfstuivers-advertentiën van Vraag en Aanbod van 1 tot 4 regels 60 Cents
per plaatsing, elke regel meer 15 Cents a contant; buiten het Arrondissement dubbele prijs.
Directie, Redactie en Administratie Gr. Houtstraat 93, Post-Giro 38810 UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
Telefoonnummers: Directie 13082, Hoofdredactie 15054, Redactie 10600 Oirecteuren :j. c. peepeboom en p. w. peereboom
en Administratie 10724. Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Drukkerij: Z.B, Spaarne 12, Telefoon 10122, 12713
Bijkantoor voor Santpoort, Velsen, Velseroord, Wijkeroog, IJmuiden
Beverwijk, enz., enz. Driehuizerkerkweg 2, Velsen, Telefoon 3521
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
AGENDA
Heden:
MAANDAG 26 JULI
Bioscoopvoorstellingen.
Luxor Tearoom: Concert 811 uur.
Cabaret Modern. Dansen. Optreden ra»
Verschillende artieten.
La Mascotte, Groote Markt, Dancing.
Tivoli. Tempeliersstr&at: Dansen.
Café Dreefzicht; Avondconcert.
Zandvoort Groot Badhuis, H. O. V. 8 u.
DINSDAG 27 JULI
Groote Kerk: Orgelbespeling Georg<
Robert. 2—5 uur. Vrije Toegang.
Theater „De Kroon" Groote Markt, Bios
coopvoorstelling, 8 uur.
Cinema PaLace, Groote Houtstraat, Bi©»
coopvoorstelling, 8 uur.
Luxor Theater: Bioscoopvoorstelling
8 uur.
Bcala-Theater, Kleine Houtstraat, Bios
coopvoorstelling, 8 uur.
Luxor Tearoom: Concert 8U uur.
Cabaret Modern Dansen. Optreden ran
perschil lende artisten.
La Mascotte, Groote Markt, Dancing.
Tivoli, Tempeliersstraat: Dancing.
Café Dreefaicht: Avondconcert.
Velsen: Raadsvergadering: 7 uur.
„HET KLEINE PLAN PLUS
2 MILLIOEN".
In ons nummer van 21 dezer plaat*
eten wij als ingezonden stuk het be*
kende „Waarschuwend woord, aan
Haarlem's burgerij inzake de annexatie
plannen", ondcrtcckend door elf be*
kende ingezetenen van Haarlem. Den
volgenden dag oefende ik daarop
«enige commentaar uit, die blijkbaar
niet de sympathie heeft van het Bloe*
ihendaalsch Weekblad, dat in een
Gpen Brief aan den minister van Bin*
nenlandsche Zaken nu ook weer te
velde trekt tegen de annexatieplannen.
Wij hebben dat ook gedaan, maar wij
verzetten ons alleen tegen het ver*
troebclde „kleine plan plus 2 mïllioen",
zooals het er nu ligt. Wij hebben er
stelling tegen genomen omdat het voor
Haarlem een gevaarlijke sprong in 'het
duister is, omdat het een aantal Heem*
6teders 2eer onbillijk behandelt en om*
dat het wat de schadeloosstelling
betreft in het geheim behandeld is,
dus zonder dat de belastingbetalende
burgerij de gelegenheid heeft gekregen
om er een oordeel over te vormen en
haar stem ertegen te doen hooren.
Inmiddels is van 'alle kanten verzet
gerezen. Haarlemmerliede c.a. vindt
dat het ook recht op schadeloosstel*
ling heeft en heeft zich met een der*
gelijk verzoek tot de regeering ge*
wend. De bewuste elf Haarlemsche in*
gezetenen geven uiting, aan een ont*
stemming, die ongetwijfeld bij een
groot deel der Haarlemsche burgerij
heerscht. Bloemendaal, dat zich den
laatsten tijd erg stil heeft gehouden,
komt nu ook weer in actie blijk*
baar omdat het beducht is voor de
grootere annexatieplannen die na een
kleine annexatie zouden worden nage*
streefd. Dit alles bewijst duidelijk hoe*
zeer de zaak op het moment vertroe*
beid is. Dit „kleine plan plus twee
millioen" wordt een onmogelijkheid en
hoe meer verzet er tegen rijst hoe
beter. Het was te voorzien dat de
schadeloosstelling aan Heemstede dit
spektakel zou uitlokken, en wij blij*
ven het betreuren dat de Haarlemsche
Raad in die eventueele betaling van
twee millioen heeft toegestemd, en
daarmee Haarlem's positie verzwakt.
Als de zaak in 't openbaar was be*
handeld zou het college beter voorge*
licht zijn geweest.
Ons standpunt m de annexatie*
kwestie is, dat wij Haarlem's huidigen
toestand op den duur onhoudbaar
achten, dat wij evenwel het vertroe*
belde „kleine plan plus twee millioen"
als een onding beschouwen een ge*
meesmiddel dat erger is dan de kwaal
en dat het beter ware geweest om
aan het oorspronkelijke groote plan
vast te houden. Dit groote plan lijkt
ons een gezonde oplossing. Bestaat er
kans op een herziening van de Ge*
meentewet binnen afzienba*
ren t ij d, waardoor een werkelijke
samenwerking tusschen gemeenten op
districts*'basis zou kunnen ontstaan,
dan aanvaarden we dat (met reserve)
als een tweede ^mogelijkheid. Met re*
serve, omdat dit plan nog veel te vaag
as, omdat niemand weet hoe de Ge*
meentewet precies herzien zou moeten
worden en dc bestaande litteratuur op
dit gebied zeer onvolledig en schaarsch
is. en omdat er nog geen uitzicht be*
staat op een regeering die voldoende
kracht bezit om een dergelijke hoogst
belangrijke wetsherziening te kunnen
doorvoeren. Het huidige bewind is een
compromis, dat zich uiteraard bezig
houdt met het ontzeilen van klippen
en het vermijden van groote princi*
piëelc kwesties. Het geeft dus niet
veel om nu in de ruimte te orecren^
over samenwerking tusschen gemeen*4
ten. Men kan den vromen wensch uit*
spreken, en daar blijft bet bij. Er is
geen houvast.
In den aanva-n,g van dit artikeltje
heb ik vermeld dat het Bloemendaalsch
Weekblad ontstemming toont over
mijn commentaar op het Waar*
schuwend Woord der elf Haarlemsche
ingezetenen. Het doet dit in de vol*
gende bewoordingen:
„Het doet ons leed bij deze ge*
Icgenheid te moeten wijzen op een
onjuistheid, die bijna als onbe*
trouwbaar aandoet van R. P. in
Haarlem's Dagblad van 22 Juli
1926. Onder den titel ,yDc ver*
troebelde annexatie", schrijft hij
aangaande de voornoemde elf in*
gezetenen van Haarlem o.a.: „Zij
voelen niet voor het kleine an*
nexatie*plan plus ccn betaling van
twee millioen schadeloosstelling
aan Heemstede, zij vinden dat de
forensen in het te annexeeren
Heemsteedsche ^cbied zeer onbil*
lijk behandeld zouden worden, zij
propageeren inter*communale sa*
menwerking na wijziging van de
Gemeentewet" en „Wij zijn het
niet in ieder opzicht met de ge*
achte inzenders eens, maar wel
omtrent de hoofdzaak: hun waar*
schuwing tegen het aanhangige
kleine plan met de twee millioen
schadeloosstelling".
Wie het hiervoor woordelijk over*
genomen .^vaarschuwend woord"
heeft gelezen zal toegeven dat het
bovenstaande niet een eerlijke ka*
rakteriseering daarvan is. De elf
ingezetenen verklaren zich onder
meer onomwonden tot tegenstan*
ders van iedere annexatie (lees:
grenswijziging) om louter fiscale
redenen, het geval ten opzichte
van onze gemeente".
De redactie van het Bloemendaalsch
Weekblad vergist zich heusch. Van
„onbetrouwbaarheid" kan zij ons geens»
zins beschuldigen, want wij hebben
het bewuste stuk in extenso geplaatst
eer wij er commentaar op gaven, zoo*
dat wij geen woord aan onze lezers
onthouden, hebben. Dc insinuatie is
dus even onwaar als onhebbelijk.
Het „Waarschuwend Woord" der elf
Haarlemmers ving aan met de volgende
zin sneden:
Ondergeteekenden, ingezetenen
van Haarlem, van meening zijnde,
dat het te weinig bekend is, dat
tal van Haarlemsche .Burgers, niet*
forensen, zich geheel scharen aan
de zijde van de anti*annexionisten,
wenschen een ernstig woord te
doen hooren over het door den
Haarlemschen Gemeenteraad „zij
het dan ook noode" genomen bc»
sluit om principieel in te gaan op
het door Gedeputeerde Staten van
Noord*Holland gedane voojstel
.tot aanvaarding van het kleine
annexatieplan met betaling van
ruim f 2.000.000 aan de gemeente
Heemstede, als vergoeding voor
hetgeen die gemeente bij gedeelte*
lijke annexatie zou moeten verlie*
zen.
Zij merken slechts in het voorbij*
gaan op, dat ook zij een onbillijk*
heid, ja iets immoreels, zien in el*
ke annexatie van landelijke woon*
gemeenten om louter fiscale rede*
nen bij de groote steden.
Uit de eerste alinea blijkt duidelijk
genoeg dat „het kleine plan plus twee
millioen" dc hoofdzaak is. Dit heeft
dan ook aanleiding gegeven tot het in*
gezonden stuk. Voor de zaak in deze
phase was gekomen hebben de inzen*
ders niet geprotesteerd. In de tweede
alinea „merken zij in het voorbijgaan
op"enzoovoorts. De redactie van
van het BI. W. gelieft een „opmerking
in het voorbijgaan" als de hoofdzaak
te beschouwen. Een vreemde manier
van lezen. Intusschen kan zij interpre*
tceren zooals 't haar behaagt mij
laat het koud maar als anderen er
een volkomen eerlijke afwijkende mee*
ning op na houden, komt het niet te
pas om daarop met verdachtmakingen
te reageeren." Het is grof en unfair.
R. P.
DE GRENSWIJZIGING.
EEN OPEN BRIEF AAN DEN
MINISTER.
Naar aanleiding van het „waarschu
wend woord", tot Haarlems burgerij
gericht door eenige ingezetenen van
Haarlem inzake de grensregeling heeft
de redactie van Het Bloemendaalsch
Weekblad een open brief gezonden aan
den Minister van Binnenlandsche Za
ken, waarin gezegd wordt dat honderden
nadenkende ingezetenen van Bloemen
daal volkomen instemmen met de strek
king van het betoog van bovengenoemde
elf Haarlemsche burgers.
,,Met name wat betreft de gemeente
Bloemendaal," zoo zegt het blad, „is er
naar ons aller overtuiging, noch eenig
wettelijk, noch eeftig zedelijk, noch eenig
sociaal of politiek motief te vinden voor
het afnemen van eenig grondgebied van
onze bloeiende en goedverzorgde ge
meente, om dit te geven aan Haarlem."
BEROEPSRISICO.
Zeven dagen achtereen
Hc>b je me nu weer bedragen
Vele, vele jaren lang
Hob j'c me steads .vooTigalo'gen
Zwijig tiooh, 'schaam je, 'toon althans
Dat je sp'ijt Ti ebt van je daden
Steeds wee r (heb je mijn igeloof
In je eerlijkheid verraden.
Leugen, leugen en 'bedrog
Spredk me niet van igoed bedoelen
Of vergissen men-schil ijk ,is
Kun je mijn verdriet niet voelen?
Sinds dien driewerf boozen dag
Dat 'k vertrouwend, met je trouwde
Heb je m'om den tuin geleid.
Jij, de man op wicn dk bouwde.
Noojt, nooit hecht ik meer geloof.
Aan je hojle, lee>ge phrasen.
Zelfs jou zal dat nu toch wel
Eindelijk niet meer verbazen
Zoo sprak d'echtgenoote van
Den expert in 't weervoorspelie„
De profeet ging zwijgend heen
Om een nieuwe te bestellen
Vooir de Zondagscbe japon
Die de regen ruineerde
Toen hij zoo lichtvaardiglijlk
Zon en drooigite profeteerde.
GEMEENTELIJK LYCEUM
ƒ33.500 GEVRAAGD VOOR
CENTRALE VERWARMING.
B. en W. deelen den raad mede dat
de wijze van verwarming van het ge*
bouw van hef Gemeentelijk Lyceum
dringend verbetering eischt. Zij ge*
schiedde tot heden door middel van
gaskachels, maar deze, evenals de af*
voerbuizen der verbrandingsproducten
verkeeren in zoo vervallen toestand,
dat het naar de meening van B. en
W. niet te verantwoorden zou zijn,
indien zonder zeer fngrijpende veran*
deTing het komende winterseizoen
werd ingegaan. Een afdoende verbcte*
ring kon alleen worden geacht het aan
brengen van centrale verwarming. Den
raad wordt voorgesteld daartoe te bc*
sluiten en ter beschikking van B. en
W. voor te stellen een bedrag van
f 33.500.
WONINGSTICHTING
„ONS HUIS".
B. en W. stellen den raad voor, goed
te keuren den balans met verlies en
winstrekening over het jaar 1925, be
treffende het complex van 144 arbei*
derswoningen, 5 winkelhuizen en 1
kantoortje van de woningstichting
„Ons Huis".
WONINGBOUW-
VEREENIGINGEN.
EEN AFD. NOORD-HOLLAND
VAN DEN NAT. WONINGRAAD.
Zaterdagmiddag werd 'in de hoven*
zaal -vain (De Kr'oion een veuigadetrwiig ge
hou die,n Van verschillende woningbouw
vereen iigin gen' 'en s filch tin gen tuit
Nooird^Holland. D'tze vergadering
was uitgeschreven "door het 'bestuur
van d>en Nation al en Woningraad en
stond lOmder leiding ivsm den heer L.
van der Wtal.
Te oir&a 4 uur werd 'de bijeenkomst
•doox den heer van d'er Wal geopend,
die een uStejonzeJitinig gaf van het dioei
dezier bijeenkomst namelijk het stlch*
ten van een afdeeling van ,den .Na(Ito*
naden Woningraad in de Provincie
Noord*Holiand, waartoe men staiuair
veapÜlciht was door he»t besluit geino*
m-en op het fusie*congres tusschen den
Nationalen Woningraad en den Bond
van Arbei dersbouwve re en i gingen in
Nederland. Dit congres werd '8 Mei
1926 gehouden. De provinciale afdee*
linigen ziiJllen alleen in die provinciën
gevormd worden waar een groot aan*
tal vereenigingen zijn aangesloten.
Voox NoordaHolland geldt dit zie*
ker d'aax hier 78 bouwvereerrigir.igen
aangesloten zijn. Naast het direct be*
hartilgcn van de belangen der vereeni*
ginjjen hebben dc provinciale afdeelin*
gen ook t'ot taak om uit hun midden
bet 'bonbsbestuur der landelijke orga*
■nlsatde 9aimen te .stellen.
Daar 'in enkelle plaatsen de Bouw*
vereen igi ngeo oiok n.og Ibóveo'dïien
plaatse-lijk een organisatorisch Ver*
band hebben, zooals o.a. te AmSter*
dam en Haarlem, wordt er do>o.r de 'lan
dieflijke organisatie een onderzoek iln*
gesteld Ln boe verre h'Lex een n-auwex
contact ido.or samenwerking en zoo
mogelijk door aansluiting in het lain ie*
lijk verband verkregen kan wox*
dlcin. Van dit onderzoek (zullen 'de
aangesloten vc.rocoigingen zoo spoedig
«nufgcilijk het resultaat vernemen.
Na dio uiteenzetting door den voor*
zifcter werden door verschillende aan*
wezigen vragen gesteld van meer or*
gani'Satorrsch'én aard en deze werden
daarop door den voorzitter tot gienoe*
gen 'beantwoord.
In het Voorjoopig bestuur van Ide
provinciale afdceling werden gekozen
1 persoon van den vroegeren Bond
van Arbeidersbouwvereenigingen en
4 van de,n Nationalen Woningraad.
Hiertoe werd bij acclamatie benoemd
de h'eier W. F. ,1e Febre uit Schoten
voox den Bond van Arbeidersbouwver*
e.cnfgingen. De heeren Mr. H. J. A.
Molizetr, Mr. D. Hudig, L. van dei
Wal, uit Amsterdam en Lor jé uit
Zaandam werden gekozen voor den
Nationalen Woningraad, Dit vooirfbo*
p'Jlg 'bestuur heeft tot taak een Concept
reglement samen te stellen, waarna
men opnieuw in vergadering bijeen zal
komen ter bespreking hfiervan.
Het Symphonie-orkest „Euphonia", uit Velseroord, dirigent de heer M. Adam,
vertrok Zaterdagmorgen naar een muziekfeest te Ostende. De musici aan het
Haarlemsche station.
(Foto's van Haarlem's Dagblad. Nadruk verboden.)
Een beeld van verzoening.
VERKLARING VAN DEN KERKERAAD DER KERK
BUITEN HET KERKVERBAND.
HOE DS. VAN DEN BRINK OVER HET AFZETTINGS-
BESLUIT DENKT.
Ds. Van den Brink op den kansel.
In de godsdienstoefening van Zondag*
ochtend der Gereformeerde Kerk van
Zandvoort buiten het kerkverband, de
eerste na de afzetting van Ds. van den
Brink als predikant bij de Gereformeer*
de Kerk van Zandvoort, werd gehan*
dcld over het thans ontstane kerkelijk
conflict.
Voor dezen dienst „was veel belang*
stelling, hoewel toen wij ons naar Zand*
voort begaven om den dienst bij te
wonen, wij ook velen naar het andere
gebouw gaan zagen, waar dien ochtend
de bejaarde emcritus*predikant Ds. B.
van Schelven als voorganger zou optre*
den. Deze kwam daar juist per auto
in.
Voordat de dienst in de Gereformeer*
de Kerk in de Bredcrodcstraat begon,
liep het daar al aardig druk. Tijdens
den dienst kwamen nog telkens kerk:
gangers.
Ds. van den Brink, in toga gehuld
begon den dienst met het uitspreken
van het votum. Daarna las de dienst*
doende ouderling het volgende
Kerkeraadsbeslalt
•oor.
Elders in dit blad vindt men een verslag over het muziekconcours te Spaarndam.
Zondagmiddag om half één werd een marschwedstrijd gehouden. Een deel
van den stoet.
Aan de gemeente wordt bekend ge»
maakt dat de Kerkcraad het besluit
der classis Haarlem om den Dienaar
des Woords, drie ouderlingen en een
diaken van hunnen dienst af te zetten,
niet kan noch mag erkennen, als in
strijd met Gods woord, de Belijdenis en
de Kerkenorde;
dat de classis door haar afzettings*
besluiten onze Kerk geplaatst heeft bui*
ten het kerkverband;
dat naar het oordeel des kerkeraads
onze Kerk bereid is te allen tijde in
het kerkverband terug te keeren, zoo*
dra de besluiten der Generale Synode
an Assen en de daaruit voortgevloeide
en nog steeds voort te vloeien beslui*
ten van onderscheidene classes, met
name die der classis Haarlem zijn te
niet gedaan;
dat de kerkeraad ten onzent ver*
band zocht met de zusterkerk van Am*
sterdam Zuid, waarvan het goede re»
sultaat spoedig zal worden medege*
dceld;
dat de kerkeraad bereid is bezwaarde
broeders en zusters van andere kerken
tijdelijk toe te laten tot de gemeen*
schap onzer kerk met volle rechten.
Verder werd medegedeeld dat Zon*
ig a-s. des ochtends hoopt op te tre*
den Dr. Geelkerken van Amsterdam
en des namiddags ds. Van den Brink.
Gezongen werd vervolgens Psalm 68
vers 10: „Looft God in Zijn gemeent'
alom" enz. Gelezen werd door den
dienstdoenden ouderling van den eer*
sten Zendbrief van den Apostel Paulus
aan de Thessalonicensen. het vijfde
Hoofdstuk de verzen 12 tot en met 25. i
Dit Schriftgedeelte begint aldus:
I En wij bidden u. broeders, erkent de*
genen die onder u arbeiden, en uwe
Ivoorstanders zijn in den Heere, en u
.vermanen,
i En acht hen zeer veel in liefde om
huns werks wille. Zijt vreedzaam on»
der malkanderen.
En wij bidden u, broeders, vermaant
de ongeregelden, vertroost de kleinmoe*
dïgen, ondersteunt de zwakken, zijt
lankmoedig jegens allen.
Het eindigde: Broeders, bidt voor ons.
Dan volgde lezing der tien geboden.
Ds. Van den Brink ging daarna in
den gebede voor. In zijn gebed bracht
hij Gode dank, die de gemeente hier
zoo rustig deed vergaderen en die deze
en een andere voorgaande kerk had
bevrijd van bet juk der menschclijke
dienstbaarheid.
Na het gebed beval de predikant de
collecte aan die, zooals hij zeide, voor
verschillende kerkelijke doeleinden zou
worden gehouden. De gemeente hief
aan van Psalm 138 4:
Als ik, omringd door tegenspoed,
Bezwijken moet.
Schenkt Gij mij leven.
Is 't dat mijns vijands gramschap
brandt.
Uw rechterhand
Zal uitkomst geven.
Daarna begon Ds. Van den Brink de
Predicatie
in dezer voege:
Afgezet. Niet waardig gekeurd het
'ambt te bedienen in dc Kerk de? Hcc*
ren. Ontzaglijk zwaar vonnis. Dat von*
nis treft uw herder en leeraar, drie van
de ouderlingen en een diakeir Geveld
door een vergadering, die zich noemt
de classis Haarlem der gereformeerde
Kerken, op onwettige wijze en op val*
sehe gronden.
Van een afwijken der Belijdenis was
geen sprake, maar van ccn handhaven
van die Belijdenis, en van de autoriteit
van het Woord Gods in tegenspraak
met ec-n Synode die haar gezSg durft
plaatsen tegen de autoriteit van het
Woord van God. Geen scheurmakers
zijn wij als wederstaande de macht van
de menschen die aantasten de souve»
reiniteit van onzen Koning. Dankbaar
ziin wij u dat ge aan uw kerkeraad ge*
trouw wilt blijven, aan uw Koning en
aan Gods Woord, al wordt ge daar»
mede buiten het kerkverband geplaatst.
Treurig is het dat anderen niet ge»
trouw zijn.
Tragisch is dat voor hen nu optreedt
een oud dienaar des Woords. die veer*
tig jaren geleden om gelijke redenen
door Synodale machthebbers is afgezet
eu die nu met andere Synodale macht*
hebbers medegewerkt heeft om anderen
af te zetten. Ik vraag mij af wat heeft
deze hier te doen. Nog kort geleden
zeide hij: In Zandvoort ns niets te
vreezen. Daar wordt Gods Woord zu'*
ver bediend.
Onze kleine gemeente is op jammer*
lijke wijze verscheurd. Wat nu de toe*
komst brengen zal? Wij weten het niet
Maar de Heere regeert. Hij gaat met
cijn heillicht ons voor. Zoo hebben wij
dan niet te vreezen, maar te vertrou*
en. Rust mijn ziel, uw God is Ko»
ning. Wij vragen wat zal er van deze
kleine gemeente terecht komen. Maar
dan ligt het Woord van Gods vertroos*
ting gereed.
Als tekstwoord koos de predikant ver*
volgens Psalm 138 8: De Hecxe zal
het voor mij voleinden; uwe goedertie*
renheid, Heere, is in eeuwigheid; laat
niet varen de werken uwer handen.
Beginnende met te ontvouwen den
zin en beteekenïs van dezen Psalm en
den toestand waarin dc dichter cr van
verkeerde, daarbij nadruk leggcn-lc op
het geloofsvertrouwen van den dichter
in God, zeide spr. onder meer: Als men
het toelegt op onzen dood, ook op