Haarlem's Dagblad | 1926 | 21 augustus 1926 | pagina 6

BUITENLANDSCH OVERZICHT

BIJDRAGEN TOT HET NEDERLANDSCHE
FOLKLORE.

STADSNIEUWS.

GEMENGD NIEUWS

PSjnlsjke Voeten

HAARLEM'S DAGBLAD ZXfÈRDAG 21 AUG. 1926

"v- TROUWEN.

HET „VRIJE** HUWELIJK. - BRUIDSKOOP. - DE BRUIDSSTOET. -
SCHEIDiNGS- EN:- OPNEMING9GEBRUIKEN.

Vrijen moge dan al niet altijd tot
trouwen leiden, bijzondece gevallen bui
ten gesloten, is het toch de^eerste schrede
op den weg die leidt naar voet raadhuis.
Aangenomen althans dat hetYpaartje den
ambtenaar van den Burger!ijlken .Stand
niet voorbij gaat. Want ook daftkwam als
volksgebruik voor en ofschoon het nu
begint te tanen, treft men het nog hier
en daar onder de meer primitieve^ bewo
ners onzer heidegronden.

Zoo'n „vrij" huwelijk was wel de een
voudigste vorm van trouwen dien men i
zich denken kanHet dorp bestaat van;
de vervening. .Alle bewoners hebben werk
op den grond die aan een, meestal onbe
kenden eigenaar Behoort.*» Wil nu een
paartje trouwen, dan besföst daar over.
het geheele dorp. Vader en moeder
hehben beslist niet meer recjit van spre
ken dan buurman en buurvrouw. En als
het nu goedgekeurd wordtj wel, dan
graaft men een Hink gat in den grond,
dekt dit af met wat takken err plagger
enhet huis is gereed om te betrek
ken Het nieuwe echtpaar doet zijn
intrede.

Maar dit gebruik is nu toch een uni
cum in ons land. Overal elders treft men
het huwelijk als een feest dat steeds an
ders wordt gevierd, maar toch een feest
blijft. Trouwens, de naam geeft dat al
aan. Men beschouwt de woorden laiks
of leidt als den oorspronkelijken vorm
er van. Laiks beteekent dans, leich: lied
en speL Welk van die twee ook het eenig
juiste is, wij kunnen er uit afleiden dat
het huwelijksfeest alles, behalve een
vinding van het tegenwoordig geslacht
kan worden genoemd.

Reeds eerder zagen wij dat de ger-
maansche Aiigemendc c p het i uisge; t
gegrondvest was. En daaruit vloeit van
zelf voort, dat de vorming van zoo'n
huisgezin niet onopgemerkt voorbij ging.

Vooreerst was de bruidegom verplicht
zijn bruid los te knopen uit de macht van
haar natuurlijken beschermer, haar
der of diens broer. De instemming van
de bruid was niet noodzakelijk. De man
kreeg de verplichting om zijn vrouw te
beschermen cn het recht om haar
straffenna gehouden familieraad, zelfs
met den dood. Ondanks den koop was
de vrouw niet de slavin van haar man.
Zij was hem slechts ondergeschikt eu
deed gewoonlijk het werk dat door haar
jagenden of oorlog-voerenden echtgenoot
onwaardig wepd geacht

De bruidskoop, waarvan de bruidspen
ning een vertakking is, treft men voor
namelijk in het voormalig gebied der
Saksen. Het geven van geld is uit de
mode geraakt ca meestal vervangen door

denbrandewijn.

In het Noordelijk gedeelte van het ge
bied waar de bruidskoop bestond, klopte
de "bruidegom óp den trouwmorgen aan
het huis van zijn toekomstige vrouw en
eischte haar op. (Soms ook treedt een
vertegenwoordiger in zijn plaats). De
deur werd na het Hoppen geopend en
de entree bedronken.

Meer Zuidelijk stond de vader den
schoonzoon te woord en weigerde hem
zijn dochter. Het verzoek moest herhaald
en bij de tweede of derde maal werd het

ingewilligd, mitsde schoonzoon een

ilesch liet zien. Nog meer Zuidelijk was
de toestand van den aspirant-bruidegom
bepaald hachelijk. Daar wachtte hem be
halve een weigering, een met wiskunstige
zekerheid op hem leeg gestorte emmer
water. Ook daar was de flesch de eenige
uitkomst.

Nog heel zelden treft men sporen aan
van het roofhuwelijk. De bruidskoop die
van het roofhuwelijk de meer beschaafde
vorm is, heeft echter verreweg de
meerderheid.

Heeft de bruidegom zoo zijn bruid
veroverd, dan trekt de stoet naar raad
huis en kerk. Wet en liturgie bepalen
daar de ceremonie. Het volksgebruik
treedt weer in werking als het paartje de
formaliteiten achter den rug heeft. Zij
hebben dan te' voldoen aan de schei-
dings- en opnemingsgebruiken.

Nemen wij ouze primitiefste tijdgenoo-
ten tot voorbeeld, dan de ondervin
ding leert het; kunnen wij hen vrij;
wel gelijkvormig beschouwen aan onze
voorouders, toen dezen ónder ongeveer
gclrjke omstandigheden leefden. Ik
verzoek den lezer zich met mij te ver;
plaatsen naar Merauke, het hier meest
bekende gedeelte var. Nieuw»Gu:nea.
Weliswaar zijn thans de Conancho;
Indianen meer in de ethnologischc mode
maar de V:euw=Guineezen zijn min;
stens even bruikbaar.

Een-dorp bestaat daar practisch uit
drie dorpen. Ilct centrum wordt be;
woond door de gezinnen, dc beide ar.;
deren zijn voor de jonge lu:. Bereikt
een kind den bepaalden leeftijd,
ik meen: zoo ongeveer zijn twaalfde
levensjaar: dan wordt het met vrÜ
omvangrijke feestelijkheden, al naar
het een jongen o? een meisje is, naar
het jongens; of meisjesdorp gebracht
en blijft c'aar tot het huwbaar is ge;
■worden. Het mag in die jaren, zijn
ouders niet zien. terwijl een ontmoe;
ting tusschen de beide seksen, voor
het meisje altijd, voor een jongen
meestal den dood ten gevolge heeft.
Het huwelijksfeest bestaat daar uit een
pompeuze scheiding van het jongens;
of meisjesdorp en een opneming in het
familiedorp.

Ziet daar wat ik met scheidings; en
opnemingsgebruiken bedoelde. Het
is uitgesloten dat bovencenocmd ge;
bruik nooit in zulke gestrengheid bij
onze voorouders heeft bestaan! In ons
volksgebruik heeft gewoonlijk alleen
de bruid er mee te maken.

Soms is als scheidingsgebruik de uit;
gang der kerk afgesloten met een
boom die moet worden verwijderd, of
een touw dat voor een foo: wordt
doorgehakt. Waarschijnlijk wel den
meest uitgehrciden vorm van het
scheidingsgebruik heb ik vóór een jaar;

of;2es gezien in de omgeving van Beek
(bij Nijmegen). De weg voor de kerk
was daar afgesloten met een zwaren
boom. De bruid bleef er voor staan,
terwijl de bruidegom op handen
voeten er onder»door kroop en zich
naar de echtelijke woning begaf. Op
den top van het dak stond daar een
zaagbok. Keurig ia het zwart klom de
gelukkige naar boven en slaagde
er me: niet geringe moeite in om on;
gedeerd den grond te bereiken. De bok
werd weer onder den boom geplaatst,
het bruidspaar ontving een spanzaag
en beiden togen aan den arbeid. Fa';
unilie en kennissen stonden ia een
wijden kring toe texzien en trokken
uit den voortgang van het gezaag hun
coms«juenties over het al of niet ge»
ilukkig worden van de verbintenis

Sommigen 2ien jn deze en andere
verspringen een buitensluiting van
ipooze geesten. Men beroept zich daar;
voor bij voorkeur op de gewoonten
c\er inheemsche bevolking onzer Oost,
d.\e den weg met roode draden af;
spant on* de booze geesten van hët
bruidspaar verre te houden. Op vele,
hier moeilijk alle aan te duiden gron;
den, lijkt die meening niet waarschijn;
lijk. Het voornaamste argument van
bet tegendeel acht ik de aanwezigheid
van ee,u heel andere manier van gees»
j.tenbezwering: het schieten.

JDit treft men bijna overal. Zoodra
m Friesland het geroep „daar zijn de
trouwers" weerklinkt. lossen de om;
wenenden eenige schoten en haasten
zich -naderbij om de daarmee verdien:
de txactatïe in ontvangst! te nemen.

Ook zuidelijker bestaat dij gebruik.
Vermeldden niet dezer dagen de b!a»
den dat een grens;commies ra Limburg
het ongeluk had bij deze geestenver:
ja-gerij een meisje te dooden? En
ouderen van dagen moeten zich herin:
-neren, dat dit gebruik ook in deze
sitreek nog -geen volle eeuw is uitge»
sftorven.

Woor het scheidingsgebruik spreekt
de aanwezigheid van het meestal da;
delijk volgende opnemingsgebruik.

Deze gewoonte die veel wijder is
verspreid, mist veel van de aantrek;
keïijke variatie die wij bij hg: boven;
staande ontmoetten. De opneming be:
staat voornamelijk in een tamelijk,
saaien tocht van de bruid- door de
echtelijke woning. Het begin is ge:
woonlijk een drie malen herhaalde
omgang rond de haard. Eén der aan;
wezigen heeft tot taak om alles aan
te wijzen. Uren lang klinkt het soms:
Dit is de huiskamer. Dat is de haard.
Dat is een stoel, dat een tafel, enz.

Plaatselijk wordt de bruid gedragen
over die drempels die in het volksge»
bruik een groote rol spelen. Stooten
tegen een drempel duidt op ongeluk.
Er over struikelen is bepaald het erg;
stc oat een bruid kan overkomen.

Een trouwjgewoontc die in heel Neder;
land nog in gebruik is, is de bruids;
stoet. Maar wat is er over gebleven
van deze zoo luisterrijke plechtigheid,
bij voorbeeld in deze omgeving, waar
zoo veel mogelijk familieleden in zoo
weinig mogelijk rijtuigen of taxi's
worden opgetast en eenige uren uit
rijden gaan?

De echte stoet vindt men. ofschoon
ook maar zelden meer. nog op het
platte land. Waar de plechtigheid het
omvangrijkst is, wordt de ommegang
één of meer dagen voor het huwelijk
;ehouden. Voorop rijdt het jonge paar
Daar achter volgen dc wagens waars
op het hcele meubilair, soms ook ge;
reedschappen als karn, melkemmers,
spinnewiel enz., geladen zijn. Dikwijls
sjokt de bruidskoe mee. Gewoonlijk
troont de heiligste aller dieren, de haan
boven op de stapeling meubelen, om
geluk te brengen en rampen af te
weren. Heel achteraan komt de familie
Het dorp loopt uit. Men juicht en
schiet. De bruidegom strooit geld en
lekkernijen. Het eir.de is veelal de
bruiloft.

JOH. VAN DEN HOEK.

HET FILMKIJKSPEL

Luxor.

Wig inu eens een werkelijk mooie en te
vens wetenschappelijke -film wil zien,
moet vooral miej verzuimen om in de nieu-
bioscoopweek een bezoek aan het
Luxor Theater te brengen. Daar zie*, men
acten lang kiekjes uit het laind der
Papoea's en van de eigenaardige zeden én
gewoonten van deze anensóhen. We zien
ze in hun volksvermaken, waarbij vooral
typische marnier van dansen opvalt.
Ook zien we ze aan het werk, tenminste
de vrouwen, want de mannen zijn, zooal;
een opschrift op het witte doek vertel',
"!en lid van de Vereeniging „Werken is
zalig, maar niets doen is nog zaliger". Dc
jongelingen onder de Papoea's echijnen
verbazende klimmers te zijn. We zagen o.a
een jongen langs een gladden stam in een
zeer hoogen boom klimmen teneinde een
noot te bemachtigen, zóó lenig en vlug, ale
een kat of een aap hem niet ma zullen
doen. De bezoekers kuimen d© Papoea's
ook zien in hun wreedheid. Het is :n één
oord een film, glie terecht de aandacfc'.
al trekken.

Dit hoofdnummer wordt vóór de pauze
gegeven.

In de tweede helft komt het hoofdnum
mer ,,D'r op of d'r onder", een klucht in
zes acten, waarin ernst en luim elkaar
afwisselen. Heel ernstig en tevens ontroe
rend is het vergaan van een groot schip
op zee, als de passagiers zich verdringen
om het eerst bij dc reddingsbooten te ko
men. Sommige mannen etoren zich r.iet
aan het bevel: „Vrouwen en kinderen
gaan voor!" Met de vuist banen ze zich
een weg. Deze ech:pbreuk is aanleiding
oor een jongen man om a'.le krachten in
te spannen voor het uitvinden van een
reddingsmiddel, wat hem tenslotte ge
lukt en waarmee hij, behalve veel geld oofci
een bekoorlijk vrouwtje verdiept.. Maar eer

het zoovermoei ae arme jongen «ser»
heel wat andervinden en veel anget uit.
staan, vooral wanneer hij tegen zijn zin
(omdat men hem voor een aanfer aasiziet)
nain een motorbootrace moet deelnemen.
„Zonder gaink vaart niemand wel", zegt
een oud spreekwoord. Dat is hier al heel
duidelijk te zien, want hoewel hij op het
gebied van het besturen van een motorboot
geheel onkundig is, helpt h«t toeval hem
gedurende de geheele race, zoodat hij
elc.te als No. 1 de finish passeert. Zelfs
ale daarna »jn boot tegen een rots
pletter elaat en in vlammen opgaat,
weet hij toch ie ontkomen en komt hij op
den door hem uitgevonden reddingsgordel
naar de startplaats aandrijven. Deze uiterst
moeilijke rol wordt op een voortreffelijk-
wijze -door Monty Banks gespeeld. Het is
een. zeldzaam mooi, 6tuk, waarbij vooral
de .motorbootraces voor de tnoodige emotie
zorgen.

Er staat nog ©en aardige klucht op het
programma, getiteld „De Vogelverschrik
ker". ..Kiekje® van Arnhem en omgeving"
doen weer zien hoe mooi het in cms eigen
land ie en hei iLuxor-nieuws geeft weder
om actualiteiten, zooals de twee K.M.
zwemwedstrijd in den Amstel te Anrster.
dam, de zeilwedstrijden te 6neek, enz.
Een heel mooi vacantieprogramma

Cinema.

"Wegens het groote isucces met het film
werk „Robin Hood, de Vrijbuiter" heeft
de directie vaat het Cinema Theater beslo
ten, dit stoJc voor deze week te proion-
geeren. Ook Vrijdagavond was het in dit
theater weer tjokvol. Geen plaatsje
bezet. "Men beeft, elf acten lang, weer ge
noten van het prachtige spel van Douglas
Fairbanks. Wie dit cinematografisch
kunstproduct nog wil zien, moei zich
haasten. Zij zien den Ëegeiijk he» hoogst
-interessante Wereldnieuws, bevattende
kiekjes van Koningsbergen; de aankomt
van Amundsen te Bergen (hij wordt op d«
schouders van enthousiasten van de boot
gedragen); van Berlijn; van de Egyptj.
sch>e stad Karioem; van Hamburg; van
de bestrijding der warmte door de Ber.
lijnsche (bevolking (een glazenmaker ver
vaardigt heel handig een bootje van sar
dineblikjes) verder van China, staaltje}
an paarden-dreeeuux in Amerika; boog
schutters te Tokio; de parade <e Stockholm
een walvischvaart; een proefvlucht met een
ieu-w marine-vliegtuig; vermakelijkheden
in New York en heel aardige tafereeltjes
in het New Yorksohe Lunapark.

De dames kunnen genieten van den aap
blik van zeer elegante schoenen.

De Kroon.
Het loopt storm in de Kroon nu Watt
cn 1/2 "Watt cr zijn als molenaars»
knechten cn terecht Bijna zonder uit;
zondering hebben we van alle creaties
van Watt en 1/2 Watt genoten, maar in
deze film overtreffen ze zich zelf. Niet
alleen, dat hun spel zoo bijzonder gees»
tig is, maar deze film heeft tal van aar;
aige gegevens. Zelden hebben wij in
de Kroon zoo uitbundig hooren lachen
als bij deze molennaarskenchten. De ka;
ken moesten vastgehouden worden. Een
an de aardigste tooneeltjes is wel dat
wanneer onze beide vrienden zich al
zoo'n beetje thuis gaan voelen in hun
nieuwe functie en 1/2 Watt zich op den
molensteen gcnoegelijk rond laat
draaien, dikwijls in de meest dandy
achtige houding en de lange Watt, of
„Iaqge mcclworm", zooals 1/2 Watt hem
uitscheldt, op en neer schommelt. De
film laat zich niet ontleden, maar het
is een aaneenschakeling van de zotste
situaties. Geen vroolijker avond kan
men zich v.enschen dan in gezelschap
•an Watt en 1/2 Watt, vooral ook om»
dat de rest van het programma zoo aar;
dig is.

Wie een heel vroolijken avond of
middag wil hebben, ga deze weck naar
de Kroon cn het zal hem niet bc:
rouwen.

Scala Theater.

Het programma opende Vrijdagavond
met een interessant wereldnieuws,
waarin dc belangrijkste gebeurtenissen
den laatsten tijd een plaats vin;
den. Als klucht werd gegeven „Frido»
lin wordt soldaat". Een zotte historie,
waarom toch wel gelachen werd.

Toen volgde een dric;tal variété;
nummers. Tc veel om zc ieder afzon»
derlij-k te bespreken. Wat spreekt voor
de uitgebreidheid van het uitstekend
verzorgde programma.

Er waren humoristen, danseressen,
een Russisch danspaar en nog anderen.
In het bijzonder noemen we het op»
voeren van een militaire klucht ter
herinnering aan Lemke.

Het was een plechtig, een werkelijk
indrukwekkend moment toen de nage;
dachtenis van Lemke door zijn vriend
geëerd werd.

Allen stonden op om den overleden
artist een hulde te brengen. Jammer
dat er enkelen waren, die de ernst
vaa dif moment niet begrepen.

Er is gisteravond weer een mooi en
sympathiek werk verricht.

Er zullen deze week twee hoofdn'um»
mers gaan. Eén, waarin Eddie Polo de
hoofdrol vervult, moest wegens het te
groote programma vervallen. Maar de
andere film „De stomme getuige" al;
leen is een gang naar de bioscoop
waard. Een groote roep was dit film*
werk voorafgegaan.

En laten we c-r dadelijk aan toe voe»
gen, dat over deze film niet te veel
^.ezegd kan worden. Vele mooie wer;
een zijn den laatsten tijd vertoond,
maar een film als deze komt zeker
heel zelden'voor. Een hond ve-vult in
deze film één der hoofdrollen en dat
op een bewonderenswaardige wijze.
Het spel van in dit stuk werkende
icrsonen is af. En daarnaast heeft de
:ilm een inhoud, die zeker een ieder
zal bevredigen. Een spannend werk
met veel aandoenlijke momenten.

Het is een filmwerk, dat wc gaarne
aanbevelen.

Dc explicatie van den heer Van Pelt
was goed. Ook dc muzikale begeleiding
was in orde.

MUZIEK IN DEN HOUT
Muziekuitvoering door de IT. O. V.
den Hout op Zondag 22^ Augustus,
onder leiding van Willem Knikker.

Programma:

1. Marche Lorraine, L. Ganne.
2- Ouverture ..Zampa". F. ITerold.
3. ..Zigcunerliebe", Walzer. F. Lchar-
4- Far.taisic dc l'Opéra Samson ct

Dalila". C. SainbSaëns.

5. Ouverture ..Orpheus in der Unlcr;
well", J. Offenbach.

Fete bohème. J- Massenet.

7- ,.Pict Hein". Hcllandschc Rhapso» i
die, P. vaa Anrooy.

De Tangerkwestie. Fransche en ïtaliaansche
meeningen. Uit Sovjet-Rusland. Bezuinigingen
in Frankrijk. Van den Volkenbond. Het Balkan-

vraagstuk.

De Tangerkwestie.

Reuter verneemt dat men in EngeL
sche regeeringskringen de onrust te
Tanger niet als ernstig beschouwt,
doch men weet dat daar revolutionnai»
re elementen aan het werk zijn, die
het slagen van het internationaal re;
giem wenschen tc beletten en alle ge;
legen-heden aangrijpen om onlusten te
verwekken.

Wat het voorstel van Primo om Tan;
ger bij de Spaansche zone in te lijven
betreft, meent men te Londen dat een
zoo belangrijk en verstrekkend voor»
stel natuurlijk het onderwerp van in»
ternationale discussies zou moeten uit;
maken.

Havas seint een uittreksel uit het;
geen de Fransche pers zegt over den
eisch van Spanje tot inlijving van Tan;
ger in de Spaansohe zone.

De „Petit Parisien", die eerst de offi»
cieele indiening van den eisch wil af»
wachten, betoogt dat de Fransch;

Spaansche samenwerking in Marokko
te bevredigende resultaten opgeleverd
heeft om het Spaansche verzoek niet
met de grootst mogelijke welwillend;,
heid te onderzoeken.

Het „Petit Journal" hoopt o.a., dat
niets de resultaten van de krachtige
Spa-anscbFransche actie in gevaar zal
brengen. Het „Journal" blijkt van oor»
dee.l, dat de Spaansche argumenten
niet geheel onlogisch zijn en dat de
Spaansche eischen Frankrijk's hoofd»
belangen niet raken. Het blad wijst
erop, dat de kwestie van Tanger fei»
tel ijk in hoofdzaak Engeland aangaat,
zoodat Engeland beslissen moet. T-u-s»
schen Frankrijk, Spanje en Italië is een
nauwe solidariteit noodzakelijk.

De „Matin" ten slotte constateert,
dat de verklaring van Primo de Rivera
Parijs verrast heeft. Volgens het blad
heeft'Mussolini enkele dagen voor de
onderteekening van het SpaanschIta;
liaansch verdrag aan Frankrijk en En»
geland gevraagd Italië een plaats in ie
ruimen in het beheer vn Tanger. Briand
en Chamberlain ontvingen dit verzoek
gunstig voor zoover het in verband
met de verdragen mogelijk is. Het blad
constateert, dat Frankrijk zich houdt
aan de letter van de verdragen; het
statuut van Tanger kan slechts veran»
derd worden door de mogendheden,
die het opstelden.

In bevoegde ïtaliaansche kringen
merkt men op dat de internationale
pers er mede voortgaat, de kwestie
an Tanger voor zooveel Italië aanbe.
langt in een val-sch licht te plaatsen.

Italië heeft geen rechtstreeksch belang
bij Marokko, weshalve het vraagstuk
van Tanger voor Italic veeleer een mo»
reele beteekenis heeft dan een werke;
lijke en materieele beteekenis. Het is
onjuist dat de ïtaliaansche Tegeering
een memorie aan het departement van
Buitenlandsche Zaken van Groot»

Brittannië over de kwestie van Tan»
ger zal aanbieden, evenmin als over
het vraagstuk van Marokko in het alge;
meen. Het is juist dat in den loop der
laatste vier maanden een gedachtenwis
seiing heeft plaats gehad .tusschen Ro;
me en Londen, doch zij had niet het
karakter of de beteekenis van werke»
lijke diplomatieke pourparlers en heef'
tot geen enkel besluit geleid. Italië
heeft tegenover Spanje geen enkele
verbintenis op zich genomen er. heeft
dit land geen enkele belofte gegeven-
Het arbitrage verdrag houdt in geen
enkel opzicht verband met de kwesfie
van Tanger, evenmin als met de quaes
tie van den door Spanje opgeëischtcn
permanenten zetel.

Uit Rusland.

Naar de Roel verneemt, is de benoe;
ming van iMikojan, in de plaats
Kamenef, als volkscommissaris van
handel, te Moskou algemeen met ver;
bazing ontvangen. Deze verbazing vindt
haar oorzaak eenerzijds in het feit, dat
aan Kamenef geen nieuwe functie is.
aangeboden, terwijl hij tot nu toe on»
afgebroken verantwoordelijke functies
heeft bekleed, anderzijds in dc omstan»
dighcid, dat de nieuwe functionaris
nimmer heeft behoord tot de op den
•oorgrond tredende persoonlijkheden
en bovendien nooit in eenige relatie
heeft gestaan tot het volkscommissa;
ria-at van handel. Hef zou begrijpelijk
geweest zijn, dat Froemkin tot opvol;
ger van Kamenef ware benoemd, maar
blijkbaar is deze den heeren, die op
t oogenblik de lakens uitdeelen, niet
..mak" genoeg. Het schijnt zelfs, dat
het verzoek om ontslag van Froemkin,
waarvan reeds bij geruchte melding
werd gemaakt, in meerdere oL minde;
re mate een gedwongen ontslag is.

Overigens wordt in de benoeming
an den ge-dweeën, weinig beteeken-en»
den, doch Stalin getrouwen Mikojan
een aanduiding gezien van het voor;
nemen om tot een vereeniging van den
hoogen raad van volksverzorging en
het volkscommissariaat van handel,
alsmede tot afschaffing van het mono»
polie op den buitenlandschcn handel
te geraken.

Alle omstandigheden wijzen er op
zoo verzekert de correspondent van de
Roel verder dat Stalin vast beslo;
ten is. zijn dictatuur het koste wat het
koste te handhaven en dat hij daarvoor
niemand ontziet. Het aan Pjatakof ver;
leende ontslag moet als jongste uiting
daarvan beschouwd worden. Toch on=
dervindt Stalin openlijke tegenwerking
van verschillende vooraanstaande sov;
jetleiders. Zoo moet er een ernstig
meem-ngsverschil zijn gerezen tusschen
hem cn Tjitsjerin over het vraagstuk
der buitenlandsche politiek. Veronder»
steld wordt, dat dit meeningsverschil
zal eindigen met het aftreden van
Tsjitsjerin?

Uit Frankrijk.

De Fransche regeering zet onafgebro
ken de beraadslagingen voort over de te
nemen bezuinigingsmaatregelen, waarover
een beslrseende ministerraad op het Elysee

vacant ie .te Rambouillet zal onderbreken
In die vergadering zou iedere minister zijn
voorstellen indienen «vat betref: de aan te
brengen versobering im den dienst van zijn
departement. Volgens de berekening zou
een en ander neerkomen op een bezuini
ging vam ongeveer ©en half milliard.

De minister van handel BokamowsKi wil
een commissie van vertegenwoordiger} van
consumenten in het leven roepen in ver
band met de bestrijding van de duurte.
Deze commissie zal haar klachten, mee
ningen en voorstellen den minister kun
nen voorleggen, die deze dam kan toetsen
aam de eisahen en wenschen van de pro-
duoenten en de verschillende handelaars.
Tot deze commissie zullen waarschijnlijk
ook behooren woordvoerders van de groote
gezinnen, d© oud-strijdere, gepensioneer
den enz. Verder worden maatregelen
overwogen om den invoer van buuen-
landsch graam, welke de handelsbalams on-
gunetig beïnvloedt, tegen te gaan.

Van den Volkenbond.
De scherpe tegenstelling iu de mi;
litaire ontwapeningscommissie kwam
wederom tot uiting door de indiening
van het minoriteitsrapport, dat even
wel is aanvaard door zulke belangrijke
mogendheden als Engeland, Amerika,
Japan, Italië benevens Zweden en
Chili. In dit rapport wordt de instel»
ling te Ge-nêve van een internationale
deskundige commissie voor enquête in
zake klachten over nietmaleving der
ontwapening of in zake agressief of dc»
fiensief karakter van bepaalde bewape;
ningien krachtig bestreden. De oppositie
meent, dat een zoodanige commissie
een soort internationale generale staf
zou worden cn gevaarlijke initiatieven,
'beïnvloed door politieke overwegin»
gen, zou kunnen nemen. Dit beteekent
zegt het Hbld., een duidelijke neder»
laag voor dc Fransche stelling, die juist
een krachtige controle wenscht

Het Nc:ierlan.dsche standpunt is niet
gekant tegen een internationale orga»
nisatie voor verzameling en publicatie
van bewapeningsgegevens, maar verzet
zich eveneens sterk tegen een interna»
tionale oontrole ter plaatse en tevens
tegen internationale enquêtes in zake
bepaalde toestanden van zuivere na;
tionale defensie. De afwezigheid van
den Nederlandschcn vertegenwoordi»
ger bij het minoriteitsrapport betee;
kent dus niet dat Nederland de Fran»
sche controlc;gedachte geheel aan»
vaardt.

De Duitsche regeering heeft een tele
gram van het secretariaat van den Vol;
kenbond ontvangen, waarin de bijeen»
komst der studiecommissie wordt ge»
meld. Het is te Berlijn nog niet zeker
of mem daarin de officieele uitnoodiging
voor de Duitsche vertegenwoordigers
moest zien, maar vi-ndt het echter zeer
waarschijnlijk.

Te Genève kwam de eerste groep
deskundigen bijeen- die deel uitmaken
van de Volkenbondscommissie inzake
persaangelegenheden. De eerste zitting
werd geopend door den secretaris^gc»
neraal Drummond. De commissie is
samengesteld uit de vertegenwoordi»
gers vam een aantal nieuwsagentschap»
pen, Meynot, de gedelegeerde van Ha;
vas werd tot voorzitter gekozen.

Van dten Balkan,

Onder d« bladen, die het Z»iid-SlavÏ6ch
Grieksoh *rdrag bespreken. 2ldus de
Times-correspondent te Belgrado, ecbriift
het blad „Samoeprava" dm Zuid-Slavië dit
verdrag als een aanvullende garantie be.
;chouwt van de grenzen, vastgelegd bij
het verdrag vam Neuïily. De mad ruk wordt

op gelegd, dat het tijdstip,"dat de
laaiden gekozen hebben voor het sluiten
an dit verdrag, er de Bulgaarsclie offi
cieele kringen wel toe zal brengen zich de
-raag te stellen of het voordeeliger is mog
ianger de misdadige activiteit van dc ko-
mitasji's te dulden, of dat het «de voorkeur
erdiont daaraan een eind te -maken,
ei-nde de voorwaarden, l« «cheppen voor
hët sluiten van een Balkanpact.

Te Sofia wordt het 6h;iten van het Zuid.
SIavit?ch Grieksche verdrag, meldt de „Ti-
nes"-correspondent uit Sofia als een mo
gelijkheid beschouwd om de kwesties, die
tusschen Athene en Sofia bes'-aan gemak
dijker te regelen, zonder dat er achter
docht behoeft te bestaam voor een poli
-iek van intriges.

Men hoopt dat er een regeling tot 'stand
ii konten vam de handelsrelaties met
Griekenland, maar het is onjuist dat He
onderhandelingen hierover reeds zijn be-
conmen, D<» Bulgaarsdho regeering heeft
echter verklaard, dat zij bereid is gedele
geerden te benoemen voor het aaniknoo.
pen vam dergelijke onderhandelingen.

ONZE LACKHOEK

•Eergisteren lazen wij ergens dat er
in Mexico in twee jaar -geen revolutie
geweest was en gisteren dat aan
Amerika de uitlevering is gevraagd
van generaal flucrta, verdacht van po»
litieke samenzwering.

De toestand is dus weer normaal

Een klein meisje had nooif het ge»
heim van de telefoon doorgrond. Op
een dag belde vader op cn moeder
tilde haar bij den ontvanger om de
stem van den heer des huizes te -hooren
Het meiske was er heclcmaal beduusd
van.

Maar mammie vroeg zij
Hoe krijgen wij vader ooit weer door
die nauwe opening terug?

INGEZONDEN MEDEDEELINGEN

a 60 Cents per regel.

OUDE GRAVEN.

Bij werkzaamheden voor het leggen vam
een nieuwen vloer in den Dom te Mainz
kwamen in het middenschip eenige oude
bisschopagraven voor den dag. Eerst vond
men graven uit het begin, van de 19de
eeuw; daarna oudere, van meer historisch
en artistiek bclamg; zooals -die -van de
broeders Adolf I vam Nav-sau, gestorven
in 1390 en Johannes I, die in 1419 over
leed. De gezamenlijke grafstede was met
een -muur omgeven; op den oostwand be-
-onr] zich een fresco, een engel die een
fakkel draagt met aan weeiszij een zwart
kruis. Daar de overblijfselen van de ku-nst
uit de midden-Rijnstreek zeldzaam zijm,
wordt deze vondst van groote waarde ge
acht. Nog werd een graf gevonden
waarop een geweldige grafeteen ]a,g. De
figuur en het wapem waren verwoest, hot
inschrift alleen bewaard gebleven, waaruit,
•bleektj dad daar Dietrich. Schenk ,von
Schweinsberg, een Maiinzer domheer die
in 1454 overleed, was ter a-arde besteld.
Men dringt op 'm wetenschappelijk onder,
zoek dezer graven aan.

Stukgeloopen, Geblaard of Branderig,
verzacht en geneest men met PUROL 4

DE SPOORWEGRAMP
IN DUITSCHLAND.

NOG EEN PAAR
BIJZONDERHEDEN.

Even voor de sneltrein bij Leiferde
ontspoorde passeerde de Amsterdam»
sche trein. Deze is dus wel aan een
gevaar ontsnapt. Een correspondent
van de Telegraaf had een onderhoud
met -den. directeur van de Limburgsche
Tram-wegmaatschappij, den lieer Ir.
Ruyten te Roermond, die een der reizi»
gers is geweest in- den- D;trein, die na»
bij Leiferde is ontspoord.

We ontieenen er het volgende aan:

De heer Ruyten lag te bed in een
der drie slaapwagens, die zich m het
achtergedeelte van den trein be»
vonden, toen hij plotseling ontwaakte
door eenige schokken, gevolgd door
een scherp piekend geluid. Ir. Ruyten,
die uit den aard van zijner functie op
dergelijke zaken meer acht geeft dan
een. leek, dacht direct dat de trein
ontspoord was en de wielen over de
dwarsliggers stootten. Dc schokken
waren echter niet zoo hevig, dat hij
dacht aan een catastrofe van zoo grej».
ten omvang. Hij begaf zich direct naar
buiten en constateerde toen eerst hoe
ernstig dit spoorwegongeluk was.

Een geluk was dat de trein zwak was
bezet. Onze zegsman meent, dat een
40 a 50 personen ongedeerd zijn ge;
bleven. Na twee uur van eindeloos
wachten kwam een hulptrein met ma»
teriaal, terwijl een half uur daar»
vooreen dokter was gekomen uit een
der plaatsen in de omgeving. Na weder
een uur wachten arriveerde een \ca
sonentrein die de reizigers terug
bracht naar Hannover. Op het oogen;
blik dat ir. Ruyter vertrok was nog
geen enkele gewonde uit den chaos be
vrijd.

Ten slotte vroegen wij den heer Ruy;
ten of hij -na het ongeluk iets had ge»
hoord van een aanslag. Hij verklaar»
de, dat op het oogenblik van de ramp
aan een aanslag niet werd gedacht en
eerst uit de kranten had hij de moge;
lijkhcid vernomen.1 Wel was hij ver;
wonderd dat de ontsporing op een .recht
gedeelte der lijm had plaats gehad.
Mij kon zich dan ook de oorzaak jiiet
voorstellen. De nabijheid van een bosch
maakte deze plaats overigens voor een
aanslag wel geschikt. Terstond na de
ramp had onze zegsman eenige mannen
bezig gezien met goederen die uit den
post en bagagewagen gehaald werden
en naast de lijn in het bosch werden
neergelegd, waarbij zij zich van een
klein olielampje bedienden. Op het
oogenblik kwam hem dit evenwel niet
verdacht voor en er was zooveel aan»
dacht te besteden aan andere dingen,
dat men er niet aan dacht na te gaan
wat anderen deden.

GEEN WOORDEN MAAR DADEN.

De correspondent van de „New;York
World" in het zomerverblijf van pre»
sident Coolidge meldt, dat deze van
plan is tot verdere beperking der mar:»
tieme bewapening over te gaan. ge»
heel onafhankelijk van het al dan niet
slagen van de Volkenbondsactie.

EEN HOTELRAT.

In de bekende badplaats Deauvillo beeft
m iliotelrat kans gezien de juweelen van
de gravin de Boisgelin, welke zij op baar
nachtkast je had liggen en welke een waar-
vertegenwoordigen van meer dan een
millioen francs, ie rooven.

Te half zes in den morgen werd de gra
vin wakker, daar zij gerucht irn haar ka-
hooróe; voor zij tot bet beecf kwam
wat er gebeurde en alarm kon geven, zag
zij een individu ijlings haar kamer ver
laten. Van den dief i» nog geen spoor ge
vc-nden.

DE DUITSCHE COMMUNISTEN.

Naar gemeld wordt heerscht er on»
ecn-igheid in de Duitsche Communist*!»
zou -worden gehouden, onder leiding van sche partij. Ruth Fisher en drie collc»
den president vin de republic, die lijn ga-s zij„ „|t parlij sczet.

TOERIST VERONGELUKT.

In Karinthië is een Berlijnsch toerist
op een tocht in dc bergen, waarvoor hij
gewaarschuwd was, omgekomen

De reddingsbrigade, die den man ging
zoeken, vond hem eindelijk, doodgc;
vroren in der sneeuw. Hij bleek geheel
onvoldoende voor zulk een tocht uitgc»
rust.

Dc ongelukkige had de koelbloedig»
hcid gehad in zijn zakboekje nauwkeu»
rig op te teekencn wat er gebeurd was.
Precies vertelde hij, dat hij den 11 Aüg.
gevallen was; 'smid'dags om twee uur
had hij zijn linkerbeen gebroken, terwijl
hij heftige pijnen voelde in den rechter»
borst. Waaraan hij had toegevoegd, dat
hij voortdurend om hulp riep.

Na eenigen tijd had hij weer geschre»
ven, dat zijn broer te Stuttgart, wiens
adres hij nauwkeurig opgaf, gewaar»
schuwd moest worden. Verder dat hij
het bitter koud had. „Als er niet spoe»
dig hulp komt, zal ik doodvriezen. Groet
mijn moeder, mijn broer en mijn zuster."

Slechts met groote moeite kon liet
lijk geborgen worden,