VAN HET POLITIEKE
TOURNOOIVELD
MEDISCHE BRIEVEN
TWEEDE KAMER
EERSTE KAMER
HAARLEM'S DAGBLAD WOENSDAG 22 SEPT. 1926
DE OPENING.
21 September.
De opening van de nieuwe zitting de
Staten»Generaai, heeft Dinsdag weer
plaats gehad nut het gebruikelijke
decorum, dat de indruk der plechtig,
heid van de opening der wvrk/aam»
heden or.zer volksvertegenwoordiging
grooter maken moet.
Druk was het in de Haagsche bin»
censtad. Het anders zoo stille Binnen»
hot was overkropt van menschen; aan
alle vensters zaten bevoorrechten, die-
in de Tweede of Eerste Kamergebou»
wen door bijzondere connecties een uit»
sre.-cend kijkplaa'Sje hadden veroverd.
Als alle jarer..
Ook in de Ridderzaal hetzelfde as»
.peet van aüe jaren. Wat andere gezich»
ter, van min:sters. maar overigens veel
gelijks. Geschitter van uniformen en
velerlei diepe kleuren. Jammer dat het
zonnetje nie: door de kleurige geschil»
derde vensters scheen. W ar.: da: geeft
steeds nog meer leven aan' het toch al
levendige schouwspel.
AUcs gelijk?
Toch niet geheel!
Immers ditmaal woonden ook de so»
ciaal=democrateii de openingsvergade»
ring bij. De heer Schaper was alleen
gekomen, gekleed in rok. die hij droeg
ook wanneer hij als tweede ondervoor»
zitter de Kamer presideeren moest. De
3ndere sociaaldemocraten er ontbra»
ken nog al enkele gek'eed in ge»
kleede jas of jacquet kwamen gezamen»
lijk binnen. De heer K'eerekoper ging
in her zwarte colbert, dat men tegen»
woordig op middzgreceptics nogal'eens
ziet.
Het verloop der vereenigde vergade»
ring, waarin de opening plaats heeft is
steeds gelijk. De grijze voorzitter
kaarsrecht ea flir.k. met krachtige offi»
ciersstem. Ondanks zijn tachtig ja»
rer.I opent de vergadering en doet
Mr. Jillescn. den griffier van den Se»
raat het besluit voorlezen van zijn be»
ooeming tot Senaatsvoorzitter.
De commissie van in» en uitgeleide
wrordt benoemd.
Dan is er een lange pauze, waarin de
aanwezigen zich met elkaar onderhou»
den. De pauze, waarin als eik jaar heel
alleen en zelfbewust monseigneur No»
lens binnentreedt, gekleed in het plech»
tig purper van zijn gewaad als geheim
Kamerheer van den Paus. Steeds een
evenement. Anders brengt Monseigneur
den vreemden diplomaten, onder wie
hij veel vrienden heeft zijn groèt, thans
stapte hij regelrecht op de aanwezige
sociaaldemocraten toe. Om een grapje
te maken of om hen te verwelkomen?
We weten 't niet, maar vroolijkheid
was er wel in het groepje, waarvan hij
het middelpunt was.
Dan hoort men steeds plotseling,
een gevolg van de poortenplaatsing op
het Binnenhof de koperen muziek
van de huzaren. Als door een wind»
vlaag voortgedreven stuiven dc leden
uiteen, nemen vliegensvlug hun plaat»
sen weer in.
De voorzitter klopt met den hamer
Dan is iedereen in afwachting.
Spoedig weerklinkt het mooie oude
Wilhelmus buiten.
Even daama de roep van den Ka»
merheer»ceremoniemeester: „H. M. de
Koningin".
Dan verhieven alle aanwezigen zich
van hun zitplaats. De Koningin gaat
naar de troon. Zij leest de troonrede
voor. die igdereer. reeds kent.
Wanneer de zitting geopend is. klinkt
steeds en ook nu weer een „leve H. M.
de Koningin" door den heer Duymaer
van Twist, kort geleden generaal»m3>
joor»titulair geworden en dus thans in
generaalsuniform, aangeheven en ge»
volgd steeds door alle aanwezigen. Dit»
maal niet door alle aanwezigen. De
sociaaldemocraten bleven zitten. Man»
welijks was het gejuich echter verstomd
of ook zij verhieven zich weer. Te mid'
den der staande volksvcrtegenwoordi»
gers begaf de Koningin zich naar den
uitgang.
De plechtigheid was afgeloopen.
Maar op het Binnenhof bleef bet cog
lang heel druk.
In de gewone vergaderz
Om drie uur kwam ce Tweede Ka»
mer bijeen om cenige formaliteiten
vervuilen. Lang duurde deze formecle
vergadering niet.
De heer de Geer bood met het ge»
wone zinnetje de Staatsbegrooting voor
1927 aan.
En daarna heeft de Kamer de nomi»
natie opgemaakt voor het voorzitter»
schap. Langen tijd vorderde ook deze
werkzaamheid niet, want bij eerste
stemming tseeds werden de drie necren
die in het afgeloopen jaar de leiding
zouden kunnen hebben, herkozen. De
heer Ruys de Beerenbrouck kreeg 83
stemmen van de 94. de heer Dr. de
Viser 45 van de 57, dc heer Schaper
59 van de 89.
Donderdag komt de Kamer weer bij»
een, om een vacature te vervullen iu
den Hoogen Raad. En om te beslissen
over het verzoek van den heer Cramer,
die intcrpelleeren wi! over de houding
der Indische regeering tegenover dc
poging van den Pol. Econ. Bond, cm
met medewerking van ce werkgevers
in het suikerbedrijf het communisme te
bestrijden.
De Eerste Kamer maakte het nog
korter dan dc Tweede Karper. Zij bc=
noemde twee commissies tot dnderzoek
der geloofsbrieven. Morgenochtend
brengen beide commissies verslag uit
van hare werkzaamheden. Vandaag
reeds werd de geloofsbrief van den
voorzitter onderzocht en in orde bc»
vonden. Het zou ons niet verwonde:
ren of oók dc andere geloofsbrieven
zijn volkomen in orde.
INTIMUS.
JHR. MR. A. F. O. VAN SASSE VAN
YSSELT.
Zaterdag was het zooals we meld
den 25 jaar geleden, dat jhr. mr. A.
F. O. van Sasse van Ysselt, te 's-Herto-
genbosch voor de eerste maal het lid
maatschap van de Tweede Kamer aan.
vaardek. Deze functie heeft hij sedert
dien met een korte onderbreking, ver
vuld. In verschillenden vorm bereikten
hem gelukwenschen. Namens het
meentebestuur van Den Bosch kwam de
burgemeester, mr. F J. van Lanschot,
hem fellciteerenhij bood een bloemen
mand aan. In een vergadering van den
Bond van R.-K. Sutcnkieskringorganisa-
ties in den Rijkskieskring 's-Hertogcn-
bosch werd jhr. Van Sasse van Ysselt
hartelijk toegesproken door den bonds
voorzitter, mr. dr. A van Rijckevorse!
die eveneens een bloemenmand aan
bood.
L. F DUYMAER VAN TWIST.
De heer L. F. Duymaer van Twist
heeft Zaterdag den dag waarop hij 25
jaar geleden als lid der Tweede Kamer
voor Stcenwijk zitting nam, vele bewij
zen van belangSteliiug ontvangen.
Donderdagavond zal dc anti-rev. Twee
de Kamerfractie hem huldigen.
De anti-rev. kiesvereeniging Nederland
en Oranje II in Den Haag, waarvan de
jubilaris voorzitter is, zal dit Dinsdag 28
dezer in een feestelijke samenkomst
doen.
STAATSBEGROOTING 1927
MILLIOENEN-NOTA.
Verschenen is de zoogenaamde mil»
lioer.cnnota. Betreffende den toestand
van 's Lands financiën wordt medege»
deeld dat in het jaar 1923 totaal is uit»
gegeven 770.815.948,35. De totaal ont»
vangsten bedroegen 659.197.219.2S lï2
Ecu tekort alzoo van ƒ111.618.729.06 1.2
Voor het dienstjaar 1924 bedroegen
de totaal uitgaven 702.SJ1 329,45 1/2
de totaal ontvangsten 642.646.641,01.
Een tekort dus van 60.184.687.84 1/2.
De voorloopige gegevens dienstjaar
1925 toonen een hedrag aan uitgaven
van J 6ö3.35i.o39,45 1 2. Aan ontvarg»
sten 668.932.517.20. Een overschot dus
an 5-580-877.74 1 2.
Het voor 1925 op den gewonen dienst
becijferd overschot bedraagt een be:
drag van 41394.993.50 1/2. Aanvan.
kelijk werd een tekort verwacht van
6.S33.783.C8.
tiet thans becijferde overschot geeft
dus, ir. vergelijking met het aanvanke»
lijk geraamde tekort een gunstiger uit»
komst van 4* 428.77838 1/2.
Gelijk gebruikelijk is. volgt een ge»
deeltelijk samengevat overzicht van de
laatste 20 jaar. met splitsing van uit»
gaven en ontvangsten in gewone en
buitengewone.
De eindcijfers worden voor het ge»
hcelc 20»jarige tijdperk 1906—1925:
Voordeel ig saldo gewonen dienst
36.241.846.12; nadeeïig saldo buiten»
gewonen dienst 1.115.9222348.64na
üeelig saldo gcw. dienst een bedrag van
1.077.680.562.52.
Over het dienstjaar 1926 valt nog
niet veel te zeggen. Verwacht mag wor»
den dat het dienstjaar 1926, voor .zoo»
ver den gewonen dienst betreft,, in geen
geval een tekort zal aanwijzen.
DIENSTJAAR 1927.
•Er wordt allereerst op gewezen daf
in de totale uitgaven van 1927, in te:
genstelling met die van 1926, geen uit:
garen zijn begrepen ter zake van de
Staatsmijnen.
Voor 1927 worden de volgende uit»
gaven geraamd. Buitengewone dienst
f 55.098.050. gewone dienst de som van
591.868.646 71. Totaal 646.966.696.71.
Voor 1926 waren deze cijfers
65.810.215. 625059.697,16 en
69IJ69.912.16.
De ontvangsten 1927 worden ge»
raamd op:
Gewone dienst f 603.901.717.86 (ge»
raamd batig saldo f 12.033.071.15).
Buitengewone dien»; f 7.906-587.25
(nadeeïig saldo f 47.191.462.75).
Totaal inkomsten f 611 808.305.11
(nadeeïig saldo totaal f 35.158.391.60).
Huis der Koningin. fv
Hoofdf.uk I. Huis der Koning'r
toont een vc:-hooging van f 133.888.S9
ingevolge art. 28 der grondwet wegens
het inkomen van prinses Juliana.
In Hoofdstuk II zijn hooger geraamd
de uitgaven voor de Staten»Generaal
f 9072. dc Algemeene Rekenkamer
f 9790 en de Kanselarij der Neder»
landsche Orden f 1100. terwijl minder
is uitgetrokken voor den Raad van
State f 588 en voor pensioenen wacht»
gelden en gratificaties f 19227.-
Hoofdstuk III is tot «en bedrag van
r 400.000 verhoogd wegens wederop»
bouw van het gezantschapsgobouw t?
Tok». Voorts zijn o,m. de kosten der
gezantschappen verhoogd.
voor kosten van gevangenissen en
Rijkswerkinrichtingen f 119.372 en voor
kosten van het Rijkstucht» en opvot»
dir-gswezen in verband met de bui ton»
die natste 11 ing van het Rijksopvoedings»
gesticht te Leiden f 59.465.
Voor Hoofdstuk V (Binn. Zaken en
Landbouw enz.) is meer geraamd
f 186.756.
Onderwijs.
Dc verhooging van Hoofdstuk V A,
(onderwijs, kunoten en wetenschappen)
bedragende in totaal f 2.890.755, is, met
uitzondering alleen van de afdeeling
voor onvoorziene behoeften, welke
afdeding met 'n bedrag van f 1343.000
is verminderd, over alle afdeelinger,
van het hoofdstuk verdeeld.
Méér is «chre ren volgens geraamd:
voor kosten van het Departement
f 21.614: voor Hooger Onderwijs
f 692.792; voor Middelbaar Onderwijs
f 481.606; voor Nijverheidsonderwijs
f 298.147; voor Handelsonderwijs
f54.077; voor La:er Onderwijs algemeen
f 53.061: voor LagCT onderwijs finan»
cieel f 2.610.200; voor Kunsten en
Wetenscheppen f 67.599 en voor uit»
keeringen, wachtgelden enz. f 154.659.
Marine.
In Hoofdstuk VI is op de Afdeeling
Materieel der Zeemacht, der supple»
toire begrooting en de buitengewone
uitgaven voor 1926 medege re ken d,
minder geraamd f '2.375.110. De af»
deelmg Pensioenen enz. is hooger.» ge»
raamd f 322.685; terwijl de afdeeling
Personeel der Zeemacht ts verminderd
met f 796.650.
Voor de nietamilitajre uitgaven is
meer geraamd voor de Hydrografie
f 1600; en voor de pensioenen enz.
f 105.600; terwijl voor het Loodswezen
enz. een bedrag van f 371.300 minder
is uitgetrokken.
Hoofdstuk VII A (Nationale schuld)
kan worden verminderd met
f 2.573.222.75.
Afd. B. (financiën) moest daaren»
tegen worden verhoogd met f411.200.44
Oorlog.
Hoofdstuk VIII (oorlog) is in ver»
gelijking met 1926 f 182.256 lager ge»
raamd welke verlaging over de volgen»
de afdcclrvgen is verdeeld.
Lager zijn o.m. geraamd de afdee»
linger:
Bezoldiging van het personeel der
verschillende wapens f 771.031; aan»
schaffing. voeding en verzorging van
paarden f 269 075; studiën, onderwijs
en oefeningen f 244.762; administratie»
kosten f 40.085; verschillende uitga»
vrn f 151.853; geneeskundige dienst
30.649; centraal magazijn van k!ee»
ding en uitrusting f 121.391; kosten
sn verplaatsing f 62.000; subsidiën,
gratificatiën er'/, f 9.001; marechaussee
en politietroepcn f 5.424 en buitenge»
wone uitgaven f 94.330.
Daartegenover is meer geraamd voor:
Kosten van het Departement f 14.840;
kosten van Heeding en uitrusting
f 279.360; inrichtingen van onderwijs
f 910321; kosten van de school-
compagnie van den motordienst
f 40.368; materieel der artillerie f 30.22.3
miHtaire vcrkcnn;ngeo f 9.816; dienst
der genie f 165.450 cn aan pensioenen,
wachtgelden era. f 783.631.
Waterstaat.
ringen van de posten voor aanleg vanf gro°t'n steun van een zekeren heer
spoorwegverbindingen met de havens R- te Amsterdam. Het ging ook goed;
Justitie.
Hoof-i- IV (Justitie) wordt even»
als verleden jaar bezwaard door eer.
stijging van den pensioenlast, ditmaal
tot een bedrag var f 363.700 wegens
pensioenen en f 39.300 wegens wacht»
gelden. Voorts is meer geraamd voor
de kosten van het Departement f 5568
voor gebouwen f 9482 en voor ver»
schillende uitgaven f 17.839.
Daartegenover is minder geraamd
voor de kosten van de rechterlijke
macht f 52.768, yoor de kosten van de
Rijkspolitie wegens opheffing van het
Rijkspaspoortenkantoor cn verminde»
ring van de grensbewaking f 115.964,
HOOFDSTUK IX. Dc afdeeling Wi»
terstaat is, afgezien van de versnelde
uitvoering der Zuiderzeewerken cn het
overbrengen van f 1 millioen van bui»
tengewoon naar gewoon, verhoogd met
f 1.400.000 voor verschillende nieuwe
of reeds in uitvoering zijnde water»
staatswerken. Hiertegenover is
f 2.430350 minder uitgetrokken voor
kosten van onderhoud en verbetering
van Rijkswegen in afwachting van de
tot standkoming van de wegenbelas»
tingwet.
Op de onderafdeeling Spoorwegen staan
tegenover cene verhooging met
f 4.500.000 van den post tot dekking
van het verlies op de exploitatie van
de Nedcrlandschc Spoorwegen als ge»
volg van de taricfvcrlaging. vermin»
West, voor renteiooze voorschotten
voor den aanleg van loeaalspoor» en
tramwegen, terwijl enkele andere, in
1926 opgenomen posten thans zijn ver
vallen. De onderafdeeling Scheepvaart
is verlaagd met f 44.137. Van de overige
afdcelingen van dit hoofdstuk is dc al»
decline Pensioenen enz. verhoogd met
f 269.947. terwijl zijn verlaagd de af»
decling: Kosten van het Departement
en Posterijen, Telegrafie en Telefonie
en Rijkspostspaarbank, onderscheiden»
lijk met f 35.640 en f 64.426.
De hoofdstukken X (Arbeid) en XI
(Koloniën) 'zijn resp. f 711 en f 81.496
lager geraamd.
Belastingen.
Wat de Opbreng; der middelen bc»
treft, zijn dc volgende belastingen hoo»
gcr geraamd:
Dc Grondbelasting f 543.600; de Pcr»i
soneelc belasting f 1.600.000; de Inkom»
stenbelasting f 6.000.000; de Vermogens»
belasting f 500.000; Invoerrechten
f 3.500.000; Accijns op suiker f 2.00U.000;
Belasting op rijwielen 1 250.000. Zegel»
rechten f 3.0CO.OOO; Domeininkomstcn
f 3.UÖO.O00; Domcininkomsien oorlog
f 70.000; Inkomsten groote wegeti
15.000 Inkomsten vaarten enz. f59.000.
Totaal hooger f 17.903.600.
Lager zijn geraamd dividend en tan»
tième belasting f 1.000.000; Accijns en
gedistilleerd f 2.000.01)0 en accijns op
geslacht f 500.000.
Belastingverlaging.
Zooals we reeds zeiden wordt op den
gewonen dienst een overschot verwacht
van ruim f 12.000.000.
Dit overschot moet echter vèrmin»
derd worden met f 3.7 millioen. zijnde
60 pet. van dc opbrengst der rijwielbe»
lasting, welk bedrag bestemd is voor
het Wegenfonds.
Het rcstecrcnd overschot zal in staat
stellen een begin tc maken met dc
noodzakelijke belastingverlaging op den
gewonen dienst. Zooals we reeds uit*
voerig meldden is de minister van oor»
deel. d^t dit begin van verlaging het
meest doeltreffend wordt aangebracht
door, onder handhaving van de voor»
gestelde vermindering der successie
rechten en der pcrsoneele belasting
voorshands riet aan te dringen op een
onverwijlde behandeling der Weelde:
verteringsbelasting.
NAAR DE KRANT.
Vrijdagmiddag kreeg het redactie,
bureau van dc ..Gooi» cn Ecmlander"
bezoek van Frederik B. „u weet wol.
van dc Boazbank". voegde de bezoc»
kcr dengene toe, die hem moest aan*
dienen.
In een ondcrfwud da< hy met een
redacteur had. verklaarde dc ex*
verdachte, o.m. het volgende:
„Ik loop nu langs de huizen met stuk:
jes zeep om in mijn onderhoud te
voorzien cn ik had vóór mijn arrestatie
een goede affaire :n vloerzeilen, tafel»
klccden enz. Doch u begrijpt, om in
tc koopen i« er geld noodlg en dat be»
zit ik niet meer. Mijn vrouw heeft tij»
denj mijn voorarrest hc»t paard met
groot verlies moeten verkoopen
het beetje baar geld was ook snocdrg
opgeteerd. Laten zij nu, die mij deze
schade hebben berokkend, mij thans
ook financieel steunen, nu zoo glashei»
der is bewezen, dat >k aan den overval
bij dc boazbank onschuldig ben".
Nadat er over deze onschuldigheid
nog ccnigeo tijd was gesproken c.n over
de reden der gevangenneming, uitte
B. zijn misnoegdheid over het feit dat
juist hij werd aangewezen als dc da
der.
...Maar zulk een fieele lieve jongen
ben je ook niet: heb je niet reeds straf
achter den rug?" vroeg de redacteur.
„Dat is wmar, dat was een groote
..kraak" waar ik aan debet was: een
groote diefstal van waardevolle pel»
terijon. Den hoofddader hebben ze niet
te pakken kunhen krijgen cn daarom
moest ik voor allen boeten. Vier jaar
heeft mij die „kraak" gekost. En na
dien tijd hebben ze mij opgejaagd als
een hert. Ik deed al mijn best om er
'weer bovenop te komen en ik had
ik verdiende mijn broed. Maar geen
misdrijf kon er m het lund gcschic»
den. of „Freek" moest worden opge»
spoord. Hoeveel maal mijn wagen
door de politic niet is onderzocht,
weet ik niet.
„Wat ik vreesclijk vond, vervolgd©
B. „Jat was het Bussumsche publiek,
dat zich bij mijn aankomst voor het
station verdroog".
„Men juichte en riep: „Ha daar is
't»ie. Zc hebben 'm".
„Is het wonder dat ik toen razend
werd en riep: „schurken die jelui zijt"
cn tegen dc politie zei ik: „Moeten
jelui nu «1 reclame voor je zaakje ma*
ken?" ,,"t Is zc bitter tegen geval*
len".
KINDERVERLAMMING
Ook te Bath men ie bij een kind van twe«
aar «en acute verlamming gecoate:ateerd.
TEGEN VERLAGING VAN DEN
SUIKERACCIJNS.
In verband met de bij de Tweede
Kamer ingediende belestingontwcrpcn,
waaronder het voorstel tot afschaffing
van de opcenten op den suikerac»
cijns hetgeen neerkomt op een veria»
ging van dien accijns met f 3.50 per
100 K.G.c hebben dc N. G. B. en de
Ned. Suikcrbond gezamenlijk een
adres tot de Tweede Kamer gericht
Beide besturen betoogen, dat een
rerlaging van belastingen, voor zoo»
ver die slechts kan worden verkregen
door verhooging van andere of invoc»
ring van nieuwe lasten in het alge*
meen onwenschelijk is.
Daarom meenen dc besturen tegen
dc ingediende voorstellen ernstig bc»
zwaar tu moeten maken.
Zij mccnen voorts, dat met het
voorstel tot afschaffing van dc opeen»
ten op den suikcraccijns al een zeer
weinig gelukkige greep is gedaan,
omdat in dc gegeven omstandigheden
juist deze belasting al met heel wet»
nig bezwaar op het tegenwoordige
peil gehandhaafd zou kunnen worden.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cents per regel.
XIV.
VACANTIE-DAGEN.
We beleefden dc eerste week van
Augustus niet a anstaande alle som»
bere voorspel 1i: =.n van menschen
die, onder den indruk van de kou en
nattigheid van Juli, meenden dat er
geen zomer meer zou komen,
te Ruurio heerlijke zomersent
dagen. Eén dag (van meer dan tie:,
uur) hadden we wat regen, maar
overigens was het steeds droog en
ook niet te warm. Wij wandelden en
fietsten dus in onze vacantiedagcn
heel veel. En zoo ergens dan is daar
voor in den Achterhoek de gelegen*
heid wel zeer gunstig. Het land is ge*
heel vlak en wordt doorsneden door
een overvloed van goede grintwegen,
hier en daar ook geteerd in den trant
van onzen Bentvcldweg en andere.
Vele zijn bovendien voorzien van uit»
stekende rijwielpaden. Maar veel ge-
noegelijkcr nog dan de groote wegen
zijn de kleine paden waardoor de
boerenwoningen met elkaar zijn ver»
bonden. Het bijzondere immers hier
in den Achterhoek is dat de meeste
boerenwoningen niet liggen aan de
groote wegen, maar vrij ver uiteen
verspreid in het land. tusschen de om*
ringende akkers, stukken hei en
bosch.Iand, maar steeds verbonden
door soms breede wegen, berijdbaar
voor boerenkarren, al gaat dat soms
zeker vrij moeilijk, nagenoeg altijd
voorzien van een boschpaadje dat pei
rijwiel uitstekend is, te gebruiken.
Deze wegen zijn daardoor voor den
vacantlegast zeer bruikbaar, maar bo»
vendicn zijn juist deze wegen vaalt
zoo bijzonder rijk aan natuurschoon.
Soms is het gehcele weg*vlak een
groene laan. waarin dan alleen de
diepe wagensporen het effen groen
verbreken, terwijl de zoom gevormd
wordt doer vroclfjke popch, tecre
berken. krachtige eiken met hun
frisch loof. of statigeu sparren. Dan
weer is de weg een breede mulle
zandvlakte met soms een beek er
naast en dan een w ijde hei. De hel is
hier trouwens meest vervormd tot
een soort Savannah, waarvan de boo*
men dan zijn lage dennen met breede
kruinen. Wie de Afrikaansche Sa»
vannah kent, zij het dan maar uit
„Mft Blitzlicht und Büchse" van
Schillings verwacht telkens onder die
boomen een kudde Zebra's, een Gnoe
of een troep Striusvoglcs te zullen zien
verschijnen. En als ik hier in de va»
C3ntie van teleurstellingen mag spre»
ken dan is dit er zeker een. dat ik er
zelfs geen hertje heb zien loopen op
dat rijke heitapijt, dat. in het begin
van bloei, naast zijn donkeren grond*
toon reeds het weelderige paars be»
gint te toonen. En in dat mollige ta*
pijt stonden de dennestammen, met
hun krachtig bruin, torsend de gril»
lige vormen van hun donkere kruin*
pruiken.
Wie dat ziet in een lichte zomerzon,
daarbij het blauw van den hemel in
zich opneemt en de heerlijke stilte ge»
voelt in het zoemen der insecten, het
geblaf van een verrer^ hond of het
lachen van een specht, die daar
vliegt van boom tot boom, wel, die
moet wel dankbaar zijn dat hij dit ir:
zijn leven mag genieten-.
Behalve hei en vooral hei met den:
nen ziet men hier waar het land toch
grootendeels wel reeds in cultuur Is
gebracht, natuurlijk ook weiden en
akkers. En hovendien staan er tus*
schen de akkers hier en daar genoeg
boschperceclen, meest dennen, om dit
deel van den Achterhoek gerust een
boschrijk land te kunnen noemen. De
boerenwoningen zelf hebben trouwens
altijd vrij boomen om zich heen,
eiken, popels cn vruchtboomen, vaalt
daarbij notcboomen en - de vele
kasteden en oude heerenhuizen bc*
zitten van ouds rijke lanen van hoog
geboomte en soms mooie oude bos*
schen. Bij het oude slot der van
HeeckCrcn's, het hui.» Ruurio, ligt een
zeer oud bosch, de Mecne, grooten*
deels bestaande uit eiken en beuken,
met een ondcrbegrociïng die-wij in dc
bosschen der HolJandsche provinciën
nergens kennen, namelijk van hulst.
Helaas is dit oude bosch, juist een
jaar geleden, door denzelfden cycloon
die Borculo zoo teisterde en waarvan
hier in den omtrek dc gevolgen nog
overal zichtbaar zijn, allerdroevigst ge
havend. En thans nog is de ruïne In
dit bosch zoo schrikkelijk, dat men»
schen die Borculo hadden gezien één
dag na de ramp en met wie ik gfo»
teren dc Mecne bezocht, sterker ge*
troffen werden door het droeve beeld
van dit verminkte bosch, van de
overal neerliggende frissche boomen,
van de kale stammen zonder kruin,
van de oo één plaats in het bosch tot
een breede en nooge barrière opge*
worpen wortelkluitci». dan door ac
ruïne in Borculo destijds. Enkele boo*
men zijn weggeruimd en hier en daar
zijn half omgevallen stammen afge»
zaagd, maar veel ligt nog zooals het
viel. Halve boomen hapgen in de
gaffelvormige vertakkingen van nabu»
rige stammen, die zelf daarbij soms
halverhoogte zijn afgebroken. Soms
ziet men boomen in dc lengte uiteen*
gerafeld haast tot planken en liftten.
En diepe kuilen zijn hier en daar ge»
vormd waar zware wortelmassa's
met veel aanhangende aarde uit den
grond zijn gerukt.
Toevallig was het eenige malen,
toen ik door het bosch kwam, blad»
stil. En eenmaal begon reeds de avond
te vallen. En in die stille schemering
kregen wij sterk het gevoel dat die
liggende en hangende boomen, die
kale misvormde stammen waren als
da lijken op een slagveld, zooals we
in den oorlog Ièzcn dat soms de doo»
den bicven staan in de houdingen die
zij juist te voren hadden ingenomen.
Een slagveld, of ccn kerkhof, maar
van buitengewone indrukwekkend*
heid! Borculo is thans, een jaar na
de ramp, een banaal dorpje, met
vcci te vcei roode daken. Alleen de
kerk daar is bewaard gebleven als
ruïne, maar doet vreemd aan in dc
overigens zoo nieuwe, frissche otnge*
ving. Het boomen kerkhof echter In
de Mecne te Ruurio maakt u stil, In
diep ontzag, in vrees ook voor de ont»
zaglijke krachten die hier hebben gc»
werkt, in deernis voor het machtige
leven dat hier werd geknakt. En men
is geneigd deze boomen, dit bosch te
vergelijken met een menschelijk wc»
zen dat daar nu ontzield ter neder
ligt.
Geachte Redactie, ik zou u ccn Mc*
dischen Brief zenden maar ik bemerk
dat mijn vacantic«indrukken wat tc
sterk mijn pen hebben bewerkt. Ten»
zij men zou zeggen wat zeker juist ls,
dat het gebied van medicus den ge»
heclen mcnsch bestrijkt, den geest
zoo goed als dc andere zijde, die wij
gewoonlijk lichaam noemen. En d3n
is dc mcdcdceling van indrukken, dlc
men zelf als heilzaam ondergaat, ook
voor anderen mogelijk nuttig. En in*
dien de suggestie van het lezen, zeker
ook door ie gebrekkige weergave
dier indrukken door mijn pen, niet
voldoende mocht zijn om anderen
heilzaam te beïnvloeden dan zou mo*
gelijk toch bij anderen de lust kun*
nen opkomen zelf ook eens meer dan
tot nu toe, in dc natuur rond tc kij»
ken, naar buiten tc gaan, te fietsen, te
wandelen, lichaam cn geest tc ver»
frisschen en tc versterken door gc»
zonde beweging en aangename oefe*
ning in dc vrije natuur. Het is waar,
men gaat veel meer naar buiten dan
vroeger. En ook in deze streken is
dat zeer merkbaar. Over het naar bui*
ten gaan der rijken, dit toch in onze
samenleving weinig in aantal zijn, bc*
hoeft hierbij niet tc worden gespro*
ken. Het zijn breede lagen van onbe»
middeldemiddenstanders en de
groote massa der arbeiders in de stc»
den die moeten leeren begrijpen, nog
meer dan reeds het geval is, welk
ccn onuitputtelijke bron van lafenis
voor geest cn lichaam het leven in de
vrije natuur ons kan schenken. Al tc
veel nog wordt „vrije tijd" doorgc*
bracht binnenshuis, veel tc vee! ook
in dc straten onzer steden (pantoffel,
parade, slenteren in dc winkelstraten),
onmatig veel in bioscopen, theaters,
herbergen, ongezond veel op de voet»
balvelden cn wielerbanen (door dc
toeschouwers namelijk). Een ontza'g»
lijk quantum tijd dat nu óf vcrlum»
meld wordt, óf beslist zeer verkeerd
cn veelal zeer ongezond wordt door»
gebracht, kon zooveel prettiger, zoo»
veel verheffender en zooveel gezon»
der worden besteed aan werk cn ont»
spanning in dc buitenlucht Ik zeg
werk cn ontspanning, maar het is
duidelijk dat het werk. bijvoorbeeld
tuinarbcid, gewoonlijk tevens ont»
spanning is. Zooals trouwens elk
werk dat uit liefde wordt aangepakt
cn niet door te langen duur tot sleur
wordt.
Gelukkig cn dat is de groote credit»
zijde van sport, die overigens ook
veel schuld draagt, gelukkig is in de
laatste vijf cn twintig jaren het „!c>
ven in dc buitenlucht" verbazend toe»
genomen. Op allerlei wijzen komt ccn
groot deel van onze bevolking veel
meer buiten dan vroeger. Maar het
komt mij voor dat dit toch nog sterk
zou moeten cn ook zeer goed zou kun*
nen toenemen. Een van de moderne
wijzen om buiten tc zijn is uit kam»
pccren gaan. En in Haarlem is de go»
woonte om aan het strand te gaan
kampccrcn, hetzij alleen voor het
..weeksend" hetzij ook voor langcrcn
tijd, in de laatste jaren zeer in zwang
gekomen. Persoonlijk heb ik van kam»
pecren hier tc lande geen ervaring,
maar het wil mij toch altijd toeschij
nen, dat kampccrcn op de hei aan den
rand van het bosch en dan niet samen
met de Proqtc menigte die gewoonlijk
het strflffd bevolkt, beslist dc voor*
keur verdient. Het zou mij te ver voe*
ren hier meer over het kampeeren to
zeggen, slechts dit nog. dat het mij
voor jonge krachtige personen een
ideale wijze van buitenleven schijnt
te zijn.
Zij die het kampccrcn niet aandur»
ven en over wat ruimer beurs beschik*
ken, kunnen wandelende of fictscnJc
door het land trekken en in hotel of
pension den nacht doorbrengen, ter»
wijl weer anderen zullen prcfcrcercn
voor den gchcclcn duur van hun va*
cantic op één plaats te blijven cn van
daaruit tochten in dc omgeving tc on»
dernemen. Zoo doen wij hier in
Ruurio en zoo zag ik hier verschillen*
dc andere Haarlemmers doen. Een bij*
zonder genoegen deed net mij. daarbij
ook te zien ccn arbeider cn zijn vrouw
die een weck vacantie hier kwamen
doorbrengen. En nu weet ik helaas al
tc goed, dat niet ieder arbeider, zelfs
de meerderheid niet daartoe in staat
is, maar dat wel zeer velen zoo iels
zouden kunnen doen. staat toch ook
bij mij vast. Te Haarlem sprak ik on»
langs een ander arbeider die met een
reisvcrccniging een tocht had gc»
maakt, van naar ik meen tien dagen,
naar Zwitserland. Men had daar top*
pen tot 3600 M. hoog, dus in de
eeuwige sneeuw, beklommen en ten
volle genoten van het natuurschoon
dat Zwitserland oplevert. Die reis
kostte dc man vijf en zcventig_guldcn
en hij zal cr meer van hebben genoten
dan van een jaar lang bezoek aan een
voetbalveld. Een uitgave van meer
dan ccn gulden per week, alleen aan
sigaretten, is bij vele jonge arbeiders
geen uitzondering. Ongetwijfeld zou»
den zij ccn bedrag kunnen
besparen dat hen in staat stelt
geregeld Zaterdag en Zondag in het
goede seizoen buiten door tc brengen
cn bovendien, zoo zij in den zomer
wat langer vacantie hebben, ccn groo»
ter reisje of ccn langer verblijf buiten
tc bekostigen. Welk een schat aan lc*
vensvreugde. aan gezondheid na ir
geest cn lichaam!
Dr. C. H. MULDER.
