VAN HET POLITIEKE
TCUKNOOIVELD
RUBRIEK VAN DEN ARBEID
TWEEDE EASIER
SCHEEPSBERICHTEN
HAARLEM'S DAGBLAD VRIJDAG 5 NOV. 1926
4 November.
Het Belgische tractaat in behandeling. Het ant
woord van den minister. De geheele middag is met
de ministersrede gevuld. De heer Van Karnebeek
verdedigt het tractaat op alle punten. Eenige dubia
neemt hij weg door briefwisseling met Brussel.
Do gchccie middag is heengegaan
met dc. hoe men ook over den zake»
lijken inhoud denken moge. knappe
i redevoering van minister van Karne»
beek.
Vandaag bleef er in de Kamer geen
plaatsje onbezet. Een g-oot aantal Ka»
merlcden, veel meer can gewoonlijk,
woonde Se zitting bij. niet alleen: zij
behoorden ook onafgebroken tot de
luisteraars=ract*aanhoudende»aan<Jacht.
Aandachtsoogcn, uitgerekte halzen,
wanneer dc minister wat zacht sprak,
ernst, weinig interrupties meestentijds
doodsche stilte, volte rondom de mi»
nisterstafel ziet daar het aspect van
de Kamer.
Achter dc ministerstafel waren ge»
zetcn met Jhr. van Karnebeek de mi»
nistcr»presidcnt, minister v. d. Vegtc,
minister Donner en minister Lambooy.
Waren de tribunes ook thans druk
bezet, de loges waren veel voller dan
bij dc opening der discussie. Oud»mi»
nisters. leden van den Raad van State,
hoogc ambtenaren: in elke loge was
plaats gebrek.
Een merkwaardig bewijs van de be«
l.mgrijkhcid der vergadeirng was we!
hc: feit. dat de rede des ministers door
een kwartier pauze onderbroken is ge»
worden. Een goede gedachte van den
voorzitter, wier uitwerking dankbaar is
aanvaard door de hoorders in deze ver»
moeiende zitting en ongetwijfeld dank»
baar zal aanvaard geworden zijn door
den rr.ir-.ste-. die nog eens: men mo>
ge den inhoud juist vinden of niet
zijn taak kranig vervulde.
N'a afloop der redevoering klonk van
ui: de Kante- een langdurig, maar bo»
ven-»! hartelijk applaus en bravo's op.
Ongetwijfeld heeft de minister zijn
positie verbeterd door het wegnemen
van enkele dubia. van twijfel op zee:
beïangriike punten. Die wegneming van
twi-'fcl bcteekent inderdaad niet wc:
nig. Bij internationale tractatcn is zc
kerheie van interpretatie van heel
grocre beteekenis.
Veel bezwaren heeft hij weggeno-
men dus.
En zijn positie versterkt coor het
citccren van uitspraken in 1919 over
het Moe-dijkkanaal van de Rotterdam-
sche Kamer van Koophandel en hc:
Rotterdamsch gemeentebestuur.
Toch dc minister is hier met be;
wr.'cn niet gekomen voor zijn gebrek
aan vrees voor economisch nadeel. Zijn
overtuiging heeft hij slechts gepiaatst
naast die van den heer Brautigam c.s.
En het .Moerdijkkanaal is dc cardi.
na'.e kwestie!
Bovendien zal in de repliek wel wor-
den opgemerkt, dat men in 1919 nog
niet wist van de juiste verhoudingen
van het kanaal.
Tot onderhandelingen is de minister
niet bereid. In geen enkel opzicht.
Als te notecrcn merkwaardigheid,
beschouwen we dat dc minister de tot»
standkoming van het Moerdijkkanaai
problematiek acht.
Thans is dc discussie over het trac»
tast geschorst, om de Kamer in de ge»
•tegenheid te stellen rustig haar oordeel
te bepaicn over het tractaat na 's mi»
nisters antwoord. Wanneer de Kamer
de repliek houden zal is nog niet be»
kend.
En nu doen we ook 's ministers rede»
voering weer uitvoerig volgen.
Min.
De rede van den minister.
De Minister van
Buitenl. Zaken zei»
de zeer gevoelig te
zijn voor de vritn»
delijke woorden
jegens hem gespro»
fs) ker.. Het zien door
'ff! dc Kamer van het
tractaat in 't licht
van 's lands be»
lang heeft hem ver
heugd na de hef»
tige en hardnekki»
ge aanvallen, waar»
in ook zijn persoon
gemoeid werd
Daarom verheugde
het hem het ont»
werp te verdedigen
v „w- i en vo°r aanneming
Ka.-reb.ck. .£0 u
Wanneer het tractaat inderdaad des
lands belang zou schaden zou de mi»
cister het niet verdedigd hebben.
De eerste taak van den minister acht
hij het tractaat in zijn wezen te too»
ncn aan de Kamer en daardoor aan
het volk.
Er is gezegd, dat Nederland hoog»
heidsrechten, souvereine rechten af»
staat. Is dat zoo? Het zou alleen kun»
nen t.o.v. het Schelderegiem. Op één
punt heeft de Staat zich beperking op»
gelegd.
Lig: de souvereiniteitiafstand in dc
instel! ng van dc beheercommissie?
Kan dat. nu te Parijs is vastgehouden
aan onze souvereiniteit als plccht»an.-
ker. Ligt tic afstand in der commissie
bevoegdheden? Maar zij heeft alleen te
rekenen met het belang van de door»
gaande vaart. Met vragen van souve»
reïniteit heeft zij zich niet in te laten,
evenmin .ais de arbitragecommissie,
wanneer deze geformeerd wordt.
Eigen gezsg heeft zij niet. Haa-
feesiu 'en behoeven de goedkeuring der
tegeering.
Is de doo-gsande vaart alleen een
Kede-Ir.r'tng of ook vsa het
•chtc-!.*.r.d- r'et wen-chelijk ie
gemeenschappelijkheid ie organ:se:ren.
De minister vestigt de aandacht^ op
P*r.
Struveken heeft gezegd, dat de taak
der commissie zakelijk is en niet terri»
toriaaL
Gemeenschappelijk toezicht vroeger
was er wel, maar het was niet gcorga»
niseerd. Tractatcn moesten dan gcslo-
ten worden, wanneer cr iets gewijzigd
moest worden, en dat kostte tijd. Het
verbeteren van de rivier naar klimmen,
dc eischen was niet georganiseerd. Bij
het geven yan ruimte aan Belgische
wcnschcn in den loop der jaren treft
Nederland geenerlei verwijt. Partijen
worden thaus samengebracht. Daarme.
dc is ccn nuttig werk gedaan. De prao
tijk toch bracht de kiem van voor Ne»
dcrland groote gevaren. Waar zou het
heen, als de Schelde grillig werd
die toestand werd constant cn men
ging zich in het andere land daarop
orienteeren. Zou dan de Schelde sou»
vereiniteit niet worden ondermijnd?
Ter organisatie pasten de onderham
delaars het systeem der gemengde com-
missies concreet toe. Gaat de regeling
uit boven wat thans internationaal ge»
wenscht geacht wordt? Men sprak o.a.
van Barcelona.
De minister wees allereerst ter bcant-
woording van die vraag op den Rijn.
Arbitrage zal in de commissie niet lang
meer kunnen uitblijven.
Dc Donau=comnv.ssie heeft bijna sou»
verein gezag, zij kan beslissende be.
sluiten nemen.
De E!bc»commlssie spreekt recht
zonder goedkeuring der oevcrstatcn.
Bij het Schelde»rcgicm echter is alles
aan booger goedkeuring onderworpen,
Barcelona geeft algcmcenc regelen,
maar beveelt ook aan zooveel mogelijk
tot overeenstemming te komen tusschen
de pabuu:»staten over mogelijkheden
van verkeersverbctering.
Barcelona's eischen wat het onder,
houd betreft gaan uit boven hetgeen
het Scheldcrcgicm regelt.
Dc commissie is in veel beperkt.
Nederland's verplichtingen zijn af.
zonderlijk geregeld, zij zijn wel om>
schreven.
Staat men op hoogheidsrechten, dan
moet men er iets voor betalen. En de
minister meent, dat het bedrag vol»
gens het tractaat niet te hoog is.
Er mogen hier cn daar oneffenheden
zijn, die bij de uitvoeringsverdragen
kunnen worden weggenomen, maar des
ministers indruk is dat ons land de
Schelde vaster in handen zal hebben
dan wel het geval geweest is.
De Schelde is ccn rivier, die in dc
historie veel opspraak heeft gebracht.
Het nieuwe regiem maakt de Schelde
tot een belang van Nederland cn Bel
gic alleen, zonder zeggenschap van an.
deren.
De^ oevervcrbindings»doorsnijdin.
gen? kan hier door overleg niet veel
bereikt worden?
Zal het nieuwe regiem hoogheids»
rechten aantasten? De minister is over»
jd van niet. Het werken der onder»
handelaars was dan ook steeds gericht
op het behouden der souvereiniteit.
Dc onderhandelingen zijn niet ge»
voerd door incompetente mcnschcn.
W2ar 't het riviercnrecht betrof.
Moet de Schclderegeling opnieuw
commissoriaal worden gemaakt? Dat
zou de minister betreuren.
Tot overlegging van adviezen (van
Gedeputeerde Staten van Zeeland) is
dc minister niet bereid zij waren
niet voor het gepubliceerd worden ge.
schreven.
Gesproken is er over de opheffing
van de mogelijkheid tot het leggen van
civiel beslag bij doorgaande vaart. Is
hier van een nieuwen, principieelcn toe
stand sprake? Neen. hier is slechts
sprake van een uitbreiding, alleen ge»
geven omdat Antwerpen zeehaven is.
Anarchie zal door opheffing r.iet ont»
staan. Van „maar raak varen" is geen
sprake. Orde zal cr heerschen, ook cie
doorgaande vaart is aan de Sche'.dere»
glernentcn onderworpen. Maar verkeerd
zou het zijn. een constructie te perpe»
rueeren, waardoor het mogelijk is de
doorgaande vaart op Antwerpen te
hinderen. Practisch zal r.iet veel rooe:«
üjkheid ontstaan.
Maar gesteld, dat hier sprake is van
een concessie, is die concess:e dan zoo
onaannemelijk?
Wat de Wielingen betreft de
bckjodsinjf daar, door Nederlar.dschc
loodsen wordt niet prijsgegeven. Daar»
regen getuigen verschillende bepalingen.
Er moest een oplossing komen voor
de moeilijkheden, die zijn voortgevloeid
uit de absolute vrijheid van beloodsing
sinds 1839. In de regeling ligt in geen
enkel opzicht afstand van souvercini»
telt. De practijk van thans verschilt
niet veel van de regeling. De iospec»
teur van het loodswezen verwacht van
het verdrag eerder voordeel dan na»
deel. De minister citeerde een schrijven
van dien inspecteur. De nieuwe rege»
ling die een arbeidsverdeeling brengt
cn tot het vermijden van incidenten kar.
bijdragen geeft ook een besparing
van eenige honderdduizenden guldens
Wat dc beloodsing der vaste lijnen
betreft daarvoor gelden reeds rrge»
Iet, die het niet goed zou zijn te
annuleeren door dit verdrag.
De minister kwam toen tot dc kwestie
der veiligheid.
De kwestie der doorvaart in oorloga»
rijd van Belgische oorlogsschepen. In
het verdrag vindt men geen zinsneden
die daarvan spreken. Maar de toelich»
ter~.it memorie zoo zegt men! Het
zijn de Belgische zienswijzen en inter»
prefaties, die hier onzekerheid brengen.
De minister verhaalt de geschiedenis
JC minister uc
5 i«r Wachtende menwtw. Prof. der passus vu it momoi.e. tn hj|
merkt op. dat Nederland volkomen vrij
is gebleven in de toepassing van he:
K. B. van 1909. Dc bedoeling van dc
passus was alleen te voorkomen, dat
België, die In alle opzichten t.a.v. de
souvereïndtejt hier negatief resultaat
boekte, wanneer het nader onderhan-
delingen weoschtc binnen het kader
van he; K B. niet den indruk zou heb»
ben dat het op grond van het trac
taat nooit mogelijk zou zijn ccn Belg.
oorlogsschip in vredestijd de Schelde te
doen bevaren.
Nu heef: de interpretatie van der.
heer Cauwclaert onzekerheid gcbrach
!n d:e interpretatie staat echte- twee
maal. dat de rechtspos.tie op de Schelde
niet gewijzigd wordt door het ver
drag.
Ten overvloede heeft dc ministe:
op 27 October door middel van den
gezant te Brussel doen inforipecrcn naar
het standpunt aldaar over de gcïncri-
miiveerde passage der M. v. T. Welnu
de Brusselsche regeering antwoordde
dat naar haar gevoelen dc kwestie be.
treffende Belgische oorlogsschepen in
tijd van vrede door de passage uitdruk,
kclijk is beschouwd als buiten het ver»
drag staande- en in dc tweede plaats,
dat daardoor niets veranderd ia in het
politiek en militair regime, noch
dc souvereiniteit van ons la-nd.
De minister stelde voorts vapt, dat
ook met de beheercommissie het recht
der neutralen om die maatregelen tc
nemen, die noodig zijn in tijden van
oorlogsgevaar ongerept is gebleven.
De beheercommissie heeft alleen
te rekenen met de vrije vaart. De vrije
vaart is in het tractaat ondergeschikt
gemaakt aan het recht der neutralen
België verkeert in he; zelfde geval. Dc
beheerscommissie geldt ook voor dc
Belgische Schelde.
Ook op dit punt heeft de ministe1
te Brussel navraag gedaan. De Belgische
regeering legt vast de brief wordt
voorgelezen dat de rechten en plich
ten der beide regceringen om in tijden
van oorlogsgevaar bijzondere maatregc.
len te nemen, in geen enkel opzicht
zijn beperkt door het verdrag.
De casus»bellivraag
De minister deelde mede. dat de pas-
sage der M. v. T. waarin deze vra.u
besproken wordt, niet bindend !s. maa:
his:or:sch»descripticf. De negatieve loop
der onderhandelingen t.z. maakte boek»
staving wenschelijk.
Wordt door de verklaring nic.t meer
gegeven, dan het Volkenbondstatuut
meebrengt? De beer van Cauwelacrt
meent van ja.
Maar de schending van het territoir
meent de minister staat niet
buiten het pact van den Volkenbond.
Schending van het territoir betvckcn:
schending van art. 10 van het Pact.
Had de minister moeten vragen ook
bij dit dubio te 3russel wat men daar
van de cakus*belliA'crk!aring denkt.
Neen, antwoordt hij. want den inhoud
der verklaring te bepalen staat alleen
aan ona.
De,-verkkrin.g derogeert niet aan art.
37 van de Grondwet, evenmin ais - het
Pact van den Volkenbond daaraan de»
rogeert.
De minister is thans gekomen aan de
economische -concessies
Op verzoek van enkele Kamerleden
wordt een kwartier gepauzeerd.
Toen de minister zijn rede voortzet»
tc, merkte hij op. dat verbetering van
dc Schelde als vaarwater ook ccono»
mischc voordcelen geeft.
Er zijn eenvoudige mcnschen, die
meeiven dat Nederland de Kanalen
moet betalen. Dat is niet het geva.'
Tot dusver Nederland echter we!
ntregaal aansprakelijk voor der. wel»
stand van het kanaal door Zuid»Beve»
and.
De Nedcrlandsche belastingbetaler zal
r.iet zwaarder dan thans door aanne»
ming van het tractaat worden be»
las:.
De minister meent, dat Antwerpen
M degelijk Rijnhaven is. Hij voert
daartoe uit historische tractaten bewij»
zen aan.
Volgens 1839 was Nederland gebou»
den een bruikbarcc waterweg voor
Antwerpen met den benedenrijn te
:r derhouden.
In de 30'er jaren werden reeds de
waterwegen van België in verband ge»
bracht met België's politieke configu
ratie. Daarom is het begrijpelijk, da:
België bij de herziening van 1839 sprak
over de verbindingen met den Rijn.
Toen 't het Moerdijkkanaal vrqeg. be»
roogde 't dat hef zich nooit had neer»
gelegd*by de vervanging van het Kree»
brak door het Har.sweert»kanaal en dat
hc: Hanswecrtkanaal op den duur voor
dc scheepvaart niet voldoende zou
zijn.
Na onderzoek kwam de .regeering
tot de conclus:e, dat het kanaal niet
geweigerd kon worden als Bclgic daar»
voor de kosten overhad, wann-ccr het
daarenboven ook voor Nederland voor»
deelen zou afwerpen.
In 1919 en later is nooit critick. zelfs
niet in de pers, tot uitdrukking geko»
m en-
Na 1925 kwam de critiek.
Maar de heer Knottenbelt is cr niet
van af met te zeggen, dat Nederlanders
zoo laat wakker worden. Met het be»
lang van Rotterdam heeft de minister
zich wel degelijk beziggehouden. Hij
won in 1919 advies in van verschillende
colleges, o.a. van dc Rotterdamsche
Kamer van Koophandel. Haar afdceling
voor de scheepvaart kwam tot de con»
clusie dat er met dc nieuwe scheep»
vaartregeling, zij t met enkele opoffe»
ringen, groote mogelijkheden zouden
ontstaan. (Kreten van verrassing).
De minister zeide op deze kreten
reageerende. dat deze mededeehng geen
tacriek vjn hem is. Hij wil alleen doe»
uitkomen, dat hij overleg met terzake
kur.dïgen heeft gepleegd.
De heer J ter Laani ..Ook met het
Rotterdamsch gemeentebestuur?"
De minister! „Inderdaad, óók met
dat gemeentebestuur!" Het advies was
niet afwijzend. Het ministerie van Han»
del (minister vaa IJsselstein) vreesde 1
evenmin voor concurrentie. De minister
beriep zich ook op een studie van Prof.
Brul s. Deze sprak van een ietwat
vreemden indruk, dien de vraag naar
het Moerdijkkanaai maakte. De hoog»
teoraar zag dc vraag als een uiting van
de Bel2 sche vrees, dat het kanaal nut
Ruhror: nooit zou tot stand komen en
geloefde niot aan groote voordeelen
voor Antwerpen. Wanneer Antwerpen
het geld ervoor over heeft, behoeft
men meende Prof. Bruins er niet
tc-gc-n tc zijn.
Dc minister bewonderde de agitatie
tegen het Kanaal niet. Hij heef» de
overtuiging, dat het voorstdien van
het kanaal als leidend tot zelfmoord
in economisihen zin schromelijk is
overdreven. Men leest niet alleen dat
Rotterdam's positie zwak is. maar het
zelfde van die van Antwerpen hi bei»
der plaatselijke organen.
Vergeet men niet, dat het tractaat
ook opening brengt van het industrie
gebied van Luik? Ons wordt toegang
gegeven tot een belangrijk gebied;
Wil men het ccne niet dan krijgt men
hc» andere oik niet!
De minister heeft groot vertrou»
wen in Rotterdam's weerstandvermo»
gen. Moet in bet internationale pro»
blccm niet ook met Antwerpen's mo«
gelijkheden eerekend worden.
Hij kan zich begrijpen, dat de groo»
to koopstad zich ongerust maakt. Is
dit echter wel gemotiveerd? Toen het
Noordzcckan-aal werd gegraven,
geloofde men ook dat de k&eien op
de Boompjes zouden gaan grazen!
Dit kanaai mag nie£ bezien worden
uit eten gezichtshock van vrees voor
het pationaal bestaan.
Dc minister laai ite het midden of
het kanaal er komt, maar als het
wordt afgewezen 20U men dan later
zich niet beklagen, dat het er niet is?
De vraag is: „moet de toestemming
worden geweigerd?" Een kwesctie van
pohtieken aard is deze weigering oo
het laatste oogenblik. Is weigering
verstandig?
Weigering brengt oogenblikkelijk
een terugslag op dg. economische po»
iirick. Aanneming zou eerst over ia»
ren gevolgen hebben als bet gevolgen
heeft.
Samenwerking met België kan niet
komen voor het accoorji, maar na
het acooord.
Het kanaal naar Moerdijk komt ter
vervanging van den bestaanden water»
weg. Dc verplichtingen van par. 8 var.
art. 9 vervallen zelfs als het kanaal
niet tot stand komt. De minister argu»
mentccrdc deze uitspraak.
De Kamer heeft gewezen op het
vcrschü tusschen uitlatingen vaji de
hecrcn v. Cauwelacrt en Desfamps.
Ook hiernaar heeft dc minister te
Brussel geïnformeerd. Uit het ant»
woord der Belgische regeering blijkt,
dat zij volkomen instemt met dc
mcening van den Nederi. minister, dat
dc verplichtingen volgens 1839 over
het Hanswccrt'Kanaal volkomen ge»
oindigd zijn bjj aanvaarding van het
verdrag.
Dr. Van Karnebeek meent, dat "de
rechten van België niet verder gaan
dan de schendingsrechten. Doch is het
niet eisch van vooruitziende politiek
met Bclgic tot overeenstemming tc
komen wanneer het kan. De minister
heeft niet gezegd, dat aan Bclgic moe:
tegemoet gekomen worden, omdat
1839 dat vroeg: Dat is onjuist! Hij
heeft alleen willen zeggen, dat niet
erdcr dan dc 3 uitwegen die m 1839
ijn vastgelegd, moet gegaan worden.
Mr. v. Vcsscm heeft, den minister
aangevallen. Dc minister meent d:c
stelling opnieuw in haar juistheid tc
hebben doen zien. Mr. v. Vcssum
heeft oezegd. dat zoolang de minis,
ter zijn betoog niet ontzenuwt be:
tractaat niet mag worden aangcoo-
men.
„Nu, wat rar, Vcssem betreftkin
dc Kamer thans het tractaat aanvaar-
n" (Groote vroolijkheid).
Generaal Snijders spreekt van on
duldbare servituten. Het is, aldus
dc minister met harde stem onwaar
dat zulke servituten gelegd worden.
De minister kent dc oneffenheden
van het tractaat, maar hij heeft gc=
poogd dc goede kanten te laten zten-
Er :s gesold cn gespeeld, in de be»
stiijdjng. met souyerefnïteitsrechten
dat w*as zeer verkeerd.
Laat ons land blijde zijn, dat dc
garanten t.o.v. de Schelde zijn uit»
geschakeld. Is in 1914 niet subtiel ge»
noogd van die rechten gebruik te ma
ken om op de Schelde te komen?
Laten we de positie van Limburg
niet ondcrschatttp.
Men moet. meent de minister, hc;
tractaat niet bezien in het licht van
belangen, maar als ccn historisch mo
ment. Verloren oogenblikken kecren
niet terug.
Men zegt, aldus de minister, dat tc
ver is gegaan met concessies Laat
men bedenken, dat thans de Schelde
een zuiver Nederlandsch*Belgischc
aangelegenheid zal zijn.
Is het tractaat vernederend? Men
zegt: het is in Versailles f>t*boren. Was
dat ons Versailles? Na aanneming
kan ons land met opgeheven hoofde
voortgaan.
Dr. dc Visser sprak van dubia.
Heeft de minister njet op enkele be»
langrijke punten dubia weggenomen?
Hij wil niet beweren, dat er geen on
effenheden zjjn, doch overvloedige
gelegenheden zullen komen het een en
ander te effenen bij nieuw verdrag.
Wanneer er vertrouwen is zal
dat gemakkelijk gaan.
Onder degenen, die thans tegen het
verdrag zijn ?ijn er, dje den minister
hebben euvel geduid d3t hij destijds m
dc Wielingen-kwestie, niet heeft toe»
gegeven.
Dat België in 1924 teruggekomen is,
is een bewijs dat ook België besefte
ons land niet als quantité négligeable
te kunnen voorbij gaan.
Dc minister heef: nieuwe onderhan
delingen geweigerd. Er wordt ons im»
mers ocvraagd mede te werken aan dc
beëindiging van een historisch ge»
ding. Wil men de kwestie weer ope»
nen? Heeft de andere partij geen
andere desiderata? Z.->-j men het aan
!dc andere pnr' ien kunnen duidelijk
maken, dat Nederland aan beëindi»
'ing der kwestie niet kan meewerken
om hcj kanaal? 1
Moet nu in extremis, nu Europa
wacht op de oplossing van het geding,
bezwaar worden gemaakt?
Houdt het verdrag kiemen in van
nieuwe verwijdering? Die dooddoener
kan tegen elk verdrag worden aange»
voord.
We moeten Bclgic niet terugwijzen.
Dc toekomst waarin men werkloos»
hcid vreest, ligt vrij ver.
Het is ccn roeping van ons volk de
historische instincten tc overwinnen.
Nieuwe onderhandelingen of verwer
ping zullen het oude antagonisme
doen herleven. En heeft men dan
achterna geen berouw?
Wanneer het tractaat wordt aange»
nomen en er wordt gezegd: het is ccn
verkeerd verdrag, dan /al dc minis»*
:er dat dragep met ccn goed gewe
ten.
Het vervallen der neutraliteit van
Bclgic stelde Nederland voor den cisch
tc onderzoeken naar ojjze nieuwe ver»
houding.
In dc verhouding van België en Nc«
dcrland moet vertrouwen zijn. Het is
een historisch moment.
Een groot Ncderlandsche gedachte
ligt aan het tractaat ten gronds-lag.
Een grootmoedige politiek is niet
altijd de slechtste. In heel Let geding
heeft Nederland een hoog standpunt
ingenomen. Daarbij moet het blij»
ven.
Op den weg van nieuwe onderhan»
delingen kan de minister niet mede»
gaan.
Wat dc minister gezegd heeft, heeft
hij gezegd om dc zaak. Niet om zich
zelf.
De minister drong ten slotte nog
eens op aanneming in het idecel be»
lang van het Ned. volk aan.
Langdurig applaus volgde, onder
welk applaus dc voorzitter de vergade»
ring sloot.
In den aanvang is de Successiewet
met 55—31 stemmen aanvaard. En dc
wet op de wegenbelasting zonder
hoofdelijke stemming.
INTIMUS.
Djember 4/11 van. 6 u. v. Hamburg n.
Bremen.
D«-!fland 3/11 v. Bordeaux, Amsterdam n.
Dakar.
Djocja 4/11 te Hamburg v. Amsterdam.
mstroom 4,11 te Amsterdam Hara»
burg.
t; ntalo 3'11 v. Sabang, Wladiwostock
naar V.K. Continent.
Ge a 3 11 v. Vigo, Buenos Ayres ijaar
Amsterdam.
Ganymedee, 2'11 v. La Guaire naar Pto.
Cabello.
Hector 2/11 te N'orfolk v. Curacao.
Helder 3/11 v. Saltpokn! naar Freetown.
Ir.drapoera 4/11 v.m. 7 u. te Marseille,
Batavia naar Rotterdam.
Jan Pieterszoon Coem 4'11 ;e Genua, Am
sterdam snaar Butavia.
Jason, 3; 11 v. Amsterdam naar Hamburg
Menado, 4/11 v. Sabang Rotterdam naar
Batavia.
Moerdijk 4/11 v. Hamburg. Pacifiokust
mar Rotterdam.
Modjokerto 4/11 n.m. 10 u. v. Hamburg
ie Rotterdam verwacht.
Manoeran 3/11 te Butavia v. Amsterdam
Nieuw Amsterdam p. 3'11 n.m. 10 u.
Kaap Race, Rotterdam naar Now York.
Ni as, 2/11 v. Perim, Amsterdam naar Port
Xntal.
Ouderkerk 3/11 v. Manilla naar Java.
P. C. Hooft p. 3/11 Perim, Batavia n.
Amsterdam.
Prinsev Juliana 3/11 v. Batavia naar Am.
sterdam.
Prio6 Fredcrik Hendrik, 4/11 to Amster
dam v. NVest Indiê.
Ridderkerk 4/11 v.m. te Rotterdam v.
Antwerpen.
Rotterdam 3'11 n.m. 11 u. 15 m. v. South,
ampton, Rotterdam naar Now York.
Rottl 4/11 te Marseille, Batavia naar Am.
«ierdam.
Randfontein 2/11 v. Dakar naar BriMol-
kanaal.
Rhea, 3/11 v. Bremen n. Amsterdam.
Salabangka 1/11 v. Mozambique, Beira ti.
Rotterdam.
Slamat 4/11 v.m. 9 u. 15 m. te South
ampton, Rotterdam naar Batavia.
Tabanan. p. 4 !t v.m. 2 u. Su«, Rotter
dam naar Ba'avia.
Zeeland:a 2'11 r. Santos, Amsterdam n.
Buenos Ayres.
Het N. V. V. en de regeering. Uit de venen. Uit de beton-
industrie. Een ontslagkwestie. Het geschil in de Rünvaart. Het
personeel van: Van Gend en Loos. De contactcommissie voor de
mijnindustrie. I
DE WERKLOOSHEID.
ADRES VAN HET N. V. V.
We lezen in het Volk:
Het N. V. V. heeft ccn adres tot dc
regeering gericht, waarin het met na»
druk de aandacht vestigt op den om»
vang der werkloosheid waarhij dc
volkswelvaart tea nauwste is betrok»
ken.
Dc cijfers der ingeschrevenen bij de
arbeidsbeurzen zijn geen juiste maat»
staf meer, aangezien vrijwel overal dc
geldelijke stcunvcrlccnjng heeft opgc»
houden. Ook de arbeiders in dc werk»
erschaffing bohooren feitelijk tot de
werkloozcn. Adressant veronderstelt
daarom met reden, dat het aantal
rkioozen vcci grootcr is. dan dc ge»
publiceerde cijfers zouden doen ver
moeden. Uit de inschrijvingen bij dc
Arbeidsbeurzen blijkt wél, dat dc
werkloosheid zich voordoet, onder
alle beroepsgroepen, terwijl zij het
grootst is onder dc ha!f»gcschoolden.
Groote vraag naar deze werkkrachten
acht het N. v. V. niet spoedig te ver
wachten. Emigratie geschied: slechts
in geringe mate. Dc nieuwe werkge
legenheid, die door den minister van
Binncnlandsche Zaken cn dc rijkscom
missie voor werkverruiming is gcscha»
pen, is toch nog onvoldoende om dc 1
groote werkloosheid belangrijk te doen
verminderen en dc toenemende bevol
king van.ons Jand blijvende werkgele»
gcnhcid te verschaffen.
Het N. V. V. dringt ten slotte aan
op snellere uitvoering van dc Zuider»
zeewerken voor zooverre dit technisch
mogelijk is. dc verbetering en uitbrei»
ding van ons wegennet, het tot uitvoc»
ring brengen van dc werken noodig
voor het Rijn»Twcnthc»kanaaI, Mer»
wedekanaal. kanalisatie van West»
Friesland, kanalcnplan Groningen—
Friesland; voorts de ontwatering cn
ontginning van net Pcclgcbicd, dc
verdere ontwatering cn ontginning
van daarvoor in aanmerking komende
woeste grond in verschillende deelen
van ons iand.
Het N. V. V. protesteert tegen het
nict'benoemcn van de sub.commissic
uit ie commissie voor de Economische
politick, die het vraagstuk der Volks»
welvaart in zijn vollen omvang zou bc»
studccren.
Voor dc financiering der werken -en
de centralisatie der uitvoeringsorganen
verwijst het adres naar het rapport
van N. V. V. cn S. D. A. P.
HET VEENBEDRIJF.
CHRONISCHE WERK
LOOSHEID.
In verband met de circulaire van mi»
nistcr Kan deelt men uit Nieuw Am»
sterdam aan dc Tel. mede dat dc ver»
venersorganisatics met de afschaffing
van de subsidie van de productie over
1927 acooord gaan, daar dc overpro»
ductie is opgeruimd.
Men zeidc ons verder, dat pl.m. 4000
dagwerk met regceringssnbsidic is ver»
scheept, wat pl.m. 40.000 heeft ge»
kost.
In haar rapport komt de commfssic
voor snellere vervening tot dc conclu
sie. dat per jaar niet meer dan 35.000
dagwerk mag worden vergraven, waf
minder is dan in de vooroorlogsche pe»
noden.
Slechts een gedeelte der arbeiders
za! dan ook te werk kunnen worden
gesteld, terwijl ook steeds ccn gedeelte
van het jaar werkloosheid zal heer
schen, zoolang niet dc veenarbeiders
weder in Duitschland werk vinden.
ONZE BETONINDUSTRIE.
Dc fabrieksarbciderebondcn hebben
aan dc Vcreeniging van Bctonfabrikan»
ten in de provincie Friesland voorge
steld spoedig in een conferentie bijeen
te komen, ter bespreking van een pro»
inciale regeling van looncn en arbclds
oorwaarden In de betonindustric. Di»
arbeidsvoorwaarden zijn thans gerc»
geld in plaatselijke overeenkomsten,
welke gelden tot Februari a.s.
EEN ONTSLAGKWESTIE.
De commissie uit dc Tweede Kamer,
in wier handen zijn gesteld dc inlich
tingen op het adres van het dagclijksch
bestuur der Centrale van Vcrccnigin»
gen van Personeel in 's Rijks Dienst,
houdende verzoek tot het instellen van
ccn onderzoek door de Commissive van
onderzoek ten gevolge van het aan een
klerk bij dc Rijksverzekeringsbank ver
leend ontslag, komt tot dc conclusie,
dat er geen termen aanwezig zijn voor
een uitkecring aan den betrokken klerk
welke gelijk zou staan met wachtgeld.
Wél bestaat er. naar het oordcel der
commissie, aanleiding om aan den ont
slagen kierk ccn hoogcrc uitkecring tc
geven, dan hem bij zijn ontslag is toe
gezegd.
HET GESCHIL IN DE RIJNVAART.
Naar Wolff uit Duisburg mcidt heb
ben zoowel de werkgevers als dc werk
nemers in dc Rijnvaart dc uitspraak
van den bemiddelaar van dc hand ge
wezen. De Duitsche rijksminister van
arbeid heeft nu tegen morgen nieuwe
onderhandelirgen over een schikking te
Berlijn belegd. Hij heeft beide partijen
verzicht tot r.a afloop daarvan den
vrede te bewaren. De patroons hebben
dit toegezegd en de vertegen woord ;flera
van het personeel hcbbcn beloofd hun
mannen op het hart te drukken zoolang
aan het werk te blijven.
VAN GEND EN LOOS.
De f -ma Van Gend cn Loos heeft
aan de Moderne en R.K. Transportar-
'-teidcrsb'ndeo cn de bonden van Han
dels. cn Kantoorbedienden medegedeeld
bereid tc zijn tot stort'ng van een
grondkapitaa! en tot ccn jaarl'jkschc
-storting voor een te stichten pens oen
fonds. welk fonds zal dienen voor
pensionneering van ambtenaren cn bc»
ambten dezer onderneming.
NA DG STAKING Bl.l „HEEMAF"
P'i &fd. Hengtlo van den Alg. N" Me
nlbewerkeriAiond'heeft een munife*" ver-
:preid, wanrim de voordee'.on, bij de sta
Ving aan „Heemaf" verkregen, worden ver-
meld.
Verder wekt het bestuur de metaalarbei
ders op tot nieuwen strijd voor de vervan
ging van het groepaloon door wn „per-
«oonlljk nvnimum", voorts voor hot recht
nn medezeggenschap der arbeiders en een
"■•oek vacantie voor alle metaa'arheiders.
Deze eischen zijn neergelegd in een ont
werp collectief contract.
DE STAKING BIJ ELECTOOLUX
Men schrijft aan De Telegraaf:
Te Praag had een int. conferentie van
moderne handel «retVgersvereenie'mevn
V:;iats, bijeengeroepen door het Int Ver-
'•ond van Handels- en Kantoorbedienden
n Technici. Verte««-nwooTdiefl waren
Du-ischlard, Oost": r:.?k. <*Tie»-^'ow,ikijc.
"'oien, Zwitserland, Zweden, Denemarken.
derlsrd en Spanje.
De Bond van FT.vide'sreïrieer*, we'kd
♦9 leden 'elf, h'eld eveneens *i;n r ere*
Ma bewijs v«n internat;ona> solidariteit
■-rd bc-loteri aan den Ale. Ned. Bond var.
Handel» cn Kar:•ori-cdienden t t behoeve
van d: =:-ik ng bij Elcx'ro'ux COCO Kronen
Uisoiiikking te «tellen en dc Internatio.
na'.e te verzoeken, zoo noodig een interna
tionale actie tegen deze firma te beginnen.