RWATTA5
HAARLEM'S DAGBLAD MAANDAG 15 NOV. 1926
LETTEREN EN KUNST
HET TOONEEL.
'JUBILEUM-VOORSTELLING VAN ANNIE VAN EES.
„LEONTIENTJE".
Ott.
van Ees nog heel lang haar inooie
kunst aan du menschen zou mogen ge»
veo! En tenslotte zei hij: „Vergeet
Haarlem n:ct en hierbij heb ik den
steun van uw energieken echtgenoot
noodig kom nog heel dikwijls hier
terug!"
Dat deze woorden de mecning van
het publiek weergaven, bewees het
salvo van applaus, dat hierop volgde.
Het duurde heel lang voordat Annie
van Ees, die eerst de verschillende spre»
kers met een handdruk had bedankt,
aan het woord kon komen. „Dat ik eer.
volle zaal te Haarlem zou vinden, had
ik wel verwacht! Maar dat u mij zoo
spontaan, zoo vriendelijk, zoo lief hebt
gehuldigd, had ik niet durven hopen!
Ik dank u allen daarvoor zeer!"
En toen rees heel het publick als één
man op en bracht haar tenslotte sta.an»
de een langdurige ovatie. Telkens en
telkens moest het doék vanéén. Men
werd niet moede de zoo geliefde jonge
kunstenares toe te juichen. Zoo ooit,
dan hoeft Annie van Ees op dat oogen»
blik moeten gevoelen, hoeveel vereer
ders zij ook in de Spaarncsjad heeft.
En Leon tientje?... zal men misschien
vragen. Och, op dezen avond was de
korte eenacter. waarin wij allen me
despelers waren,de groote pauze
toch de hoofdzaak- Hiervoor waren
wij immers in de eerste plaats naar
den schouwburg gegaan. De geschie
denis van het arme Leontientje dat-
ondank? alle goed bedoelde pogin
gen van Heer Onkel, den beminne-
lijken braven pastoor van den
öloeyenden Wijngaard van hahr
Isidoor moet afzien, omdat hij niet
van haar geloof was en dat tenslotte
aan haar liefdesmart sterft, bleek
voor 0 tafereelen wel wat te eenvou-
en eigenlijk ook... te weinig te
jaar leidt en hulde te brengen aan hen fhield zich in de pauze nog bezig met
Van link» naar recht*: de heer en mevrouw v d. Lugt, Mr. J. N. J. E. Heerkens
Thijsten en de heer C. van Hee», directeur van den Stadc»chouwburg.
„Dat ik hier een volle zaal zou heb»
ben, had ik wel verwacht!" zei Annic
van Ees Zaterdagavond in haar slot»
woord tot het publick. Ja, zij mocht dit
verwachten, want ook op gewone avon»
den. wanneer zij samen met haar man
tc Haarlem optreedt, is de zaal bijna
altijd stampvol, maar zooals met deze
jubilcumvoorstelling is het toch nog
nooit geweest Ecnige uren, nadat de
plaatsbespreking voor Leontientje was
begonnen; waren allo dure plaatsen
reeds genomen en toen de heer llaazc»
voet 's middags om 3 uur zijn bureau
6loot, had hij alleen nog maar enkele
plaatsen amphitheater en galerij over.
Het is wel een bewijs, hoe bemind
Annic van Ecs ook hier is en hoe gre»
tig Mr Hccrkcns Thijssen wees er
terecht op in zijn speech het pu»
bliek de gelegenheid aangreep om haar
te huldigen.
Een tot de nok gevulde zaal, „gela»
'den" met sympathie! Met ongeduld
wachtte men, nadat het doek open was
gegaan, op de jonge jubilarcssc om
haar te toonen, hoe veel men van haar
houdt. Maar zie, toen zij door het ach»
terdeurtje van papa Gommacr zedig
en beschroomd verscheen, bleef het stil
fa dc zaal. Dat blonde zedige begijntje
kon toch niet Annie van Ecs zijn.
.Vreesde men voor dc vergissing, die
ccnige jaren geleden bij dc jubileum»
voorstelling van mevrouw Mann plaats
had. toen men in zijn ongeduld Guusjc
de Vos»Poo!man luide tocklapte. totdat
men bemerkte, dat men de verkeerde
vóór had. Er was een weifeling, tot
dat een moedige meneer in dc stalles
nog wat schuchter eerst klapte. Een
paar andere volgden voorzichtig. Toen
hoorde ik om mij heen: „Ja. ja, zij is
bet!" en een roffel van applaus brak
plotseling van allé zijden los. Het was
dc eerste huldiging op dezen avond van
Annie van Ees.
Ep toen in het volgend tafereel Cor
van der Lugt in de gedaante van den
„pastoor uit den Bloeycnden Wijn»
gaard" op het toonecl verscheen, her»
haalde zich het applaus. Deze ovatie
had een bijzondere bctcckenis. ITct was
niet alleen de „echtgenoot", dien men
toejuichte, het was vooral dc kunst»
broeder, die voor dc ontwikkeling van
Annie van Ees als actrice zooals zij
zelve gulweg heeft bekend zoo
enorm veel heeft gedaan.
Zelden heb ik ons Ha&rlemsch pu»
bliek zoo warm gezien als Zaterdag»
avond. Na elk bedrijf herhaalden zich
de ovaties, klaterde door dc zaal het
applaus, ondersteund door het roffc»
lend voetgestamp van het publick der
bovenrangen. Er was het warm enthou»
siasme, zooals wij het anders alleen
van het jeugdig publick der schoolma-
tinées kennen. Doch in dc echte feest,
stemming kwamen wij toch pas, toen
het doek na dc pauze om half 12 uit.
ccnging cn de leden van het Hofstad
Toonecl in avondtoilet od het toonecl
geschaard stonden, in afwachting van
de zoo populaire jonge actrice, die
door haar medewerking alleen het ge»
zclschap elk jaar aan de „Schlagers"
helpt. En toen het frêle levendige per»
soontje nu niet meer het lijdende
Leontientje maar thans de pittige, pc.
tillante Annie van Ees verscheen,
barstten eerst recht de toejuichingen
los.
Het was Mr. Heerkens Thijssen. die
als voorzitter van het huldigingscomité
Annie van Ees toesprak „Het is
meestal geen gewoonte", zoo sprak de
heer Heerkens Thijssen dat een 12 1/2
jarig jubileum wordt gevierd, niet in
het maatschappelijke en ook niet in de
kunst. En zeker niet bij het toonecl'
Het tooneelspcl toch berust op erva»
ring en in onze gecompliceerde wereld
krijgt men die doorgaans eerst na een
grooter nn'ai jaren. Er moet dus een
andere reden zijn. dat u hier cn overal
bij uw tournéc .olie zalen vindt. Het
publiek heelt de gelegenheid gezocht
om u te toonen, hoe zeer men V8n
houdt cn hoezeer men uw kunst waar»
deert. Wat bij anderen nooit gebeurt,
zien wij thans. Het publiek heeft dc
gelegenheid u te kunnen huldigen, dank
baar aangegrepen".
Spreker wilde niet uitweiden over de
kunst van Annic van Ecs. „Ik zou"
zeide hij slechts kunnen rcpctcc.
ren. wat anderen u reeds hebben ge.
zegd. Ik heb dus naar iets anders ge<
zocht. Ik gcioof. dat één der redenen
waarom bet publiek u zoo gaarne ziet
is, dat het echtpaar Van der Lugt Mc!
sert altijd samen speelt cn het publick
in verrukking brengt". Dc liefde
zoo meent spreker kan op het too<
nccl nooit beter naar voren wtwden ge»
bracht, noch zuiverder worden gegc.
ven dan door twee arhistcn, die ook in
het «gewone leven man cn vrouw zijn'"
De heer Heerkens Thijssen meende
dit verband tc moeten herinneren
nan dc ledikant»scènc in „Ik heb jc lief"
Er waren er die door dat ledikant in
onzen deftigen schouwburg een beetje
gechoqueerd waren. Maar zoodra
hoorden, dat die twee personen daar
op het toonecl ook in het gewOne leven
man cn vrouw waren, waren zij tegcliik
ontwapend en zeiden ze «gerustgesteld
„o. dan is het wat anders!"
- Namens het comité bood dc heer
Heerkens Thijssen bloemen en een
nastel voorstellende dc ..Luilak
Haarlem" aan cn hij sprak daar»
bij den wensch uit, dat het echtpaar
van der Lugt Melscrt in afwisseling
van hun echtelijk geluk aan het pu.
bliek de vreugde van hun kunst zou
geven.
Als tweede spreker trad Dr. Tjebbo
Franken de secretaris van Het Too»
ncelverbond naar voren. De heer
Franken herinnerde er aan. dat Annie
an Ecs in een interview had bekend
nof dikwiiks last van plankenkoorts te
hebben. Als medicus had hij tegen deze
ziekte natuurlijk een remedie en on.
der grootc hilariteit kwam hij met he'
witte konim van Boefje aandragen'
Maar nu ongezet! Een mascotte! ..Als
u er genoeg va-n'hcbt. welnu geeft u
hem dan aan den kleinen Cor, Die z^l
cr misschien nog wel mee willen «pc.
len!"
De heer Van Hees was dc hckkeslui.
ter der sprekers. ..Tk voel mil al» een
dankbaar gastheer", zei de directeu'
van onzen stadsschouwburg, ..die me
voldr»»»n,nrt terugziet on dezen wclcc-
foestavotrd Alle zür
«o nv'u onroen nn<*ekomen TT riet:
er nir» meer b'f: het huis i'
vol' wet is roo heerlük voor een gaa+
bürenders te kunnen aanbie
den. Dr* wonder is u. die In zoo korter
'ii-i dp lieveling van hef publiek is gp'
worden, ook van het TTaarlcmsch
hliek! Een luid anpkus onderstreepte
deze woorden. De heer Van Hees
sprak' als zijn wensch uit, dat Annic
zijn. Het toon eel stelt andere eischen
dan een verhaal- O zeker, er komen
in deze bewerking cenige allerliefste
tafereeltjes voor ik denk hier aan
dat bekoorlijke, teere en subliem
gespeelde tooïleeltje, wanneer de
pastoor, staande voor het venster,
Eeontienje's bekentenis aanhoort en
aan de door Annie v. Ees prachtig
gegeven scene, wanneer zij haar in
nerlijke gevoelens voor Tl eer Oom
tracht te verbergen en de pastoor
tenslotte door den brief alles begrijpt
maa/r als geheel deed dit pas ge
boren Btuk toch eenigszins denken
aan een oud besje van 80 jaar. dat
als peetvaders eer Erckman—Cha-
triau dan 2 schrijvers uit dezen tijd
had gehad. voor 9 tafereelen was
het al te weinig gemouvementeerd-
miste het dramatische spanning en
handeling, ilet Stuk viel ondanks
het voortreffelijk spel nu en dan
lang doordat zooals in het geheel
overbodige tafereel in de kapel
dc handeling stilstond en de dialoog
te weinig belangrijk was! En het
slottafereel jnet de zeer gerekte
sterfscène deed wel erg verouderd
en hyper-sentimenteel aan, al gat het
Annie van Les en Cor van der Lugt,
gelegenheid tot ontroercud-ruooi spel
Ja, aan het spel, zoowel van Annie
van Ees in de rol van het arme Leon
tientje als van Cor van der Lugt in
de gedaante van den goedmoea.gen,
braven pastoor» beiden zoo teer en
innig, dat men het om Leontientje en
oen pastoor zou nebben geweusciit,
isiüoor tot hen .ware gekomen',
zullen wij een mooie herinner.ng bc-
waren i Eij gaven samenspel zoo vol
maakt, zoo geheel in ue stemming en
in ue aleer Jiét tooneeltje van .Leon
tientje s bekentenis was een juweel
tje dat het ons lang zal bij Diijven-
ALi&sumen, dat wij oij een tweede
voorstelling van Leonueuije op stuk
en spel nog eens uitvoeriger terugko
men, Laten wij nu alleen nog van ue
spelerslijst mogen noemenTiet
bron. zeer goed en Maamscn-levenaig
als de „Geuzen-hater" Commaers,
dan van Ees' sympathiek in ue rol
van isidoor, Juliette Koos. vermake
lijk druk als Sofie en de 81-jarige
W iihelmina Kley een eeresaiuut
mevrouw ais de oude AiieKe £ana!
En vergeten wij ook niet te roemen
de zoo geheel bij dit stuk passende
décors, waarvan vooral de hot van een
pastoor zeer gelukkig was.
J. B. SCHUIL.
TWINTIGJARIG JUBILEUM
VAN T. O. N. E. V. O.
DE FEESTAVOND.
Twintig jaar geleden werd do too»
neelvereeniging T. O. N. E. V. O. tot
onderling nut cn vermaak opgericht op
een familiefuifje en thans is het een
bloeiende vereeniging, die zelfs reeds
de geocui-tenis ligt nog versch in
het geheugen by een wedstrijd een
eersten prijs behaalde.
Er was dus alle reden voor den feest»
avond, die Zaterdagavond in den
schouwburg aan den Jansweg werd ge»
houden en waarvoor zeer veel belang,
stelling was.
Bloemen en schilden met de namen
van verschillende bekende tooneel»
schrijvers sierden de zaal.
Toen tc half negen het scherm op»
ging zaten cn stonden bestuur en wer»
kende leden om een lange tafel op
het podium geschaard.
De voorzitter, de heer G. H. Pollé,
hield ecc herdenkingsrede, waarin hij
in het kort Je lotgevallen van T. O!
N. E. V. O. naging. Men kon het den
voorzitter die, zooals bekend, de ziel
van T. O. N. E. V. O. is, aanzien dat
dit een kolfje naar zijn hand was zich
te verdiepen in de geschiedenis van
zijn vereeniging, die hij nu reeds 16
die veel voor T. O. N. E. V. O. heb:
ben gedaan. Van hen noemde hij in de
eerste plaats zijn vader, den heer G.
11. Pollc Sr., vroeger voorzitter, wien
hij namens heel T. O. N. E. V. O. dank
bracht voor alles wat hij direct of in»
direct voor de vereeniging is gewee&t.
Verder: de uitgelezen schaar van
werkende leden, vooral de hecren Vel»
lega en Plas die gedurende 17 en 18
jaar hun beste krachten aan de ver»
ceniging hebben gegeven, den heer
Van der Linde, die nu al 10 jaar re»
gisseur is en „Harry", den souffleur.
Glunderend sprak de heer Pollé
voort en hij kruidde zijn toespraak tel*
kens met de een of andere opmerjemg
an humoristischen aard.
Tenslotte deelde hij mede, dat ge»
lukwenschen per brief of telegram wa*
ren ingekomen van „D. I. U.', het Scho»
tensch Zanggezelschap „Inter Nos", de
Geheelonthouders Tooneelvereeniging
„Nieuw Leven", de Belgische Tooneel»
vereeniging „Concordia", den heer Her»
man Smits, den vroegeren directeur van
den schouwburg aan den Jansweg, mej.
Er. Busquet. Haarlems TooneeLEnsem»
bic, „Jacob van Lenncp" cn de Rede»
rijkerskamer „Kennemcrland" te Be»
erwijk.
Hierna werd gelegenheid gegeven
aan wie dit wilde om de jubilaresse
geluk te wenschen. Afgevaardigden van
verschillende vereenigingc-n maakten
van deze gelegenheid gebruik.
De heer P. van Ooy bood met een
hartelijke toespraak een krans aan na»
mens de LetterL Vereen. „J. J. Cre»
mer" cn de hecren Reekman (Haarlem's
Tooneci) en van Dokkum (Vooruit»
gang) en dc afgevaardigde van „Wil»
len is Kufinen" vereerden het bestuur
fraaie bloemstukken.
De heer Ls. van der Have bood
eveneens een bloemstuk aan, daarbij
het woord voerende namens de dona»
teurS, kunstlievende cn gewone leden,
die, zcide spr., dankbaar zijn aan de
vereeniging voor zooveel geschonken
genot T. O. N. E. V. O. mag trotsch
zijn op haar vaandel, nu zij als eerste
onder haar zusteren uit den strijd is
getreden. In 't bijzonder bracht de heer
v3n der Have hulde aan mevrouw Pollé
mevrouw Andrea (thans in Indie) cn
de heeren Van Elten cn Pollé, die
seeds door hun mooi spel geboeid heb:
ben. Van den heer Pollé kan met
ccnige variatie worden gezegd wat een
Engelsch zeeofficier eens van Admiraal
De Ruyter zeide: „Die man is vloot:
oogd, kapitein, stuurman, matroos: hij
is alles tegelijk!" En alles doet hij met
dezelfde opgewektheid en levenslust.
Spr. eindigde met een ..Lang leve T.
O. N. E. V. O.!" welke juichkreet
gaarne door de aanwezigen werd over>
het voorspellen van de toekomst.
Na de pauze genoot het blijspelletje
„Hotel Groot Babylonie", met zijn dolle
verwikkelingen en malle situaties nog
ccn zeer goede vertolking door 9e T.
O. N. E. V. O.aleden, die vlot spel tc
zien gaven.
Tot drie uur bleven de meeste aan»
wezigen gezellig bijeen. Menig dansje
werd nog gemaakt.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cents per regeL
ci
hurg aan den Jansweg sprak de heer
Kaart woorden van hartclijken geluk:
wensch, gepaard gaande aan een bloe:
mcnhuldc en de hecren Pollé Sr., en
mevr. Bergman, de beide eereleden,
gaven eveneens door een bloemstuk
blijk van hun medeleven met T. O.
N. E. V. O.
Hiermede was het officieele gedeelte
van den avond afgcloopen en kon be:
gonnen worden met de afwerking v
een keurig feestprogramma, waarbij
Jc heer Polléé zich deed kennen als
humoristisch programma»leider en con
fércncier.
Het Haarlemsch kwartet „Preciosa"
zong zeer verdienstelijk „Moeder
Kind" cn „De Vesper" cn had later
veel verdiend succes met het oucLHol'
landsch tableau „de vroolycke Drrni
ekers".
De goochelaar Erlic Conell oud»stadi
genoot, liet wonderlijke toeren zien en
BINNENLAND
J^SviV-REEP
Beter dan 6oed: DE BESTE
y raagt KWATTA SPECULAAS
40-JARIG JUBILEUM VAN
„DE ZAANLANDER".
Zaterdag ós m de drukkerij te Koog
aam de Zaan het 40-jairig jubileum vam
„de Znanl&nder" feestelijk herdacht. Op
December 1387 door den heer J.
Peereboom begonnen a-ls een klein adver
tentieblad, dat- kosteloos verspreid werd,
Tiet door den vlijtiger arbeid vam de la
tere directie, do heeren E. N. Smit Kzn.
kl. en W- Smit, langzamerhand ver
groot en verbeterd, zoodat het nu met
circa tienduizend abomnés aar. het hoofd
van de Zaamsche bladen staat en driemaal
per week verschijnt.
Een keurig feestnummer werd uitgege
ven, waartoe o.a. de burgemeesters vam
de Zaar.sebe gemeenten een gelukwcnsch
en waardeerende woorden voor het jubi-
eerenae blad hadden bijgedragen. Het
personeel vereerde aan de directie «en
zeer fraai tegeltableau. Velen 'zonden
bloemen.
De drukkerij was versierd en velen kwa
men de directie de hand drukken.
DE MOORD TE
CULEMBORG.
De zaak voor de
rechtbank.
In een buitengewone zitting zal de
Rechtbank te Tiel op Maandag 6 Dec.
a.s. den Culemborgschen roofmoord
behandelen, welke gepleegd werd om»
strceks Kerstmis 1923 en waarvan
dc 70»jarige A. van Leeuwen en zijn 68»
jarige zuster de slachtoffers waren.
Als verdacht van dezen moord zul»
len terecht staan C. S., te Twisk, en
J. V. te Amsterdam, vroeger woon»
achtig te Twisk. Meer dan dertig getui»
gen zullen gehoord worden, zest de
Tel. De verdachte S. zal worden ver»
dedigd door mr, J. van Nes, V. door
mr. H. J. NV. van Esveld, beiden te
Tiel.
Sinds modio Maart bevinden ver»
dachten zich in verzekerde bewaring.
JUBILEUM MGR. NOLENS
Ter gelegenheid van het 30 jarig Kamer
lidmaatschap van Mgr. Nolens heeft de
R.K. Kamerfractie hem een (geschenk en
i; el uk wenschen gezonden. Ook de Haag
sclte Journalisten Vereeniging zomd ge-
lukwenschen. De jubilaris heeft (het fe?t
in alle -stilte willen herdenken.
DE SPOORWEGRAMP.
VOORTGEZET VERHOOR.
Ht* ballar1'«l1 n4aC onschuldig
Zaterdag is het openbaar omderaoek in
zake de spoorwegramp bij De Vlók voort
gezet.
Ir. II. P. Maan Geest er anus, ohef vet
den dienst van weg en werken Bei, wat
de vermoedelijke oorzaak aangaat hij ge
looft, dat de voorste as vam de locomotief
het eerst ontspoord is, dat daarop de loco
motief zich im den grond heeft vaïtge-
wroet en dat vervolgens één der volgwa-
gens bij het omtspor-rn de moet in de rails
heeft doen ontstaan. Getuige gaf toe dat
de ondervinding vam het omgeval heeft ge
leerd, dat men buitengewoon voorzichtig
moet eijn met de keuze vam het grind
voor het ballastbed en dat bij een nieuw
bed nulhei deb ep enk m g wenechelijk is.
Luitenamt kolonel hij. de genie b. d. P.
A. M. Haokebro noemde als tfactoren, die
bij bet ongeluk een rol hebben kunnen
6pelen de onjuiste samenstelling vam het
grind, het verschil im ligging vam de beide
banen en de groot-e snelheid op het ver
nieuwde ballastbed.
Prof. J. A. vam der Kloes meende dat"
het grind te grof en te ongelijk van sa
men stelV.mg was
Ir. Maa« Geeeteranus zei nog da^ de
situatie vam het ballastbed miet jreheél on
schuldig aam het ongeluk is geweest.
Een laschplaat oorzaak?
Na het booren van nog verschillende
getuigen kreeg het woord de passagier H.
Taklce Rokenberg. Deze heeft een lasch
plaat gevondem hij de plaabs waar de ncils
omhoog was gewerkt, en wel een korte
laschplaat, Eooale hij overigens nergens
op de lijm heeft aangetroffen.
Die laschplaat scheen me' drie bouten
'e zijn vastgemaakt gewee?t; de vierde
scheen te hebben ontbroken Deze korte
laschplaat beschouwde spreker als oorzaak
van de ramp.
Maandag, dus hedenmiddag, zou get.
nadere dm lichtingen betreffende de lasch
plaat verschaffen.
AMBTSAANVAARDING PROF. DR.
M. v. RHYN
DTRECHT. 15 Nov. fV.D.) Hedenmid
dag heeft Prof. Dr. M. vam Rhym het ambt
van k erik el ijk hoogle-etraar vamweg'e de Ned.
Herv. Kerk aan de Utrechtsche Universi
teit aanvaard me' het uitspreken van een
rede im de aula der Universiteit over „Mo.
de to Christ en dom".
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a 60 CENTS PER REGEL
HOENDERDOS is voor Uw brandstof
Kolen, Cokes en Anthraciet
HET ADRES waardoor ge 's winters
Van Uw kachel echt geniet.
HOENDERDOS verkoopt U brandstof
Zonder, sintels, steen of gruis.
En van HOENDERDOS ontvangt ge
Ook het juist gewicht in huis.
NIEUWE AVONTUREN VAN SNUFFELGRAAG EN KNAGELIJNTJE
VOOR DE KINDEREN.
Wat is dat nu? vraagt Vader Maar
Knagelijntjc antwoordt: Moeder doet het
immers óók altijd? En moet ik vandaag
niet voor moeder spelen? Vader lacht en geeft
zijn flinke dochter een knipoogje.
Na het eten schrijft Vader een briefje aan
Meester Taaivanstof. Hij verzoekt den mees
ter aan Knagelijntje één middag vrij te willen
geven, omdat moeder ziek is. Het is jam
mer, maar het kan moeilijk anders.
Snuffelgraag wil ook thuisblijven, maar
Vader zegt: Neen, jo, ga jij nou naar
school, dan kan je het briefje geven en een
oogje op je zusjes cn broertjes houden. Dat
vertrouw ik jóu liet beste toe.
Dan gaat Vader naar zijn werk en Snuf
felgraag drijft zijn broertjes en zusjes voor
zich uit raar school. Hij is zoo trotsch als een
bezem, dat hij cr het toezicht over heeft. Hij
zal ze wel de les lezen!
