Haarlem's Dagblad | 1926 | 17 november 1926 | pagina 10

LETTEREN EN KUNST

HULDIGING MEVROUW DE BOER-VAN RIJK.

STADSNIEUWS.

R.-K. HARM0NIEVEREEN1GING „EUPH0NIA".

ONZE LACHH0EK

RADIO-PROGRAMMA.

ORHASlGA^a»

NIEUWE AVONTUREN VAN SNUFFELGRAAG EN KNAGELIJNTJE,

-HAARLEM'S DAGBLAD WOENSDAG 17 NOV. 1926

Groote belangstelling in de stad

TROPENADEL.

Mevrouw De BoerVan Rijk te midden van de leden van het comité
voor de huldiging. Link* van de actrice de auteur van „Tropenadei", de heer
H. van Wermeskerken.

Dit was een triomphtocht door Haat»
lem; eerst een rustige ontvangst op het
perron. Een korte begroeting door het
comité van ontvangst. Esther de Boei.
van Rijk ontving bloemen. In haar ge
zelschap waren haar dochter mevrouw
Sophie de Vries—de Boer. de leider
van het Vereenigd Haagsch Tooneel.
de heer J. F. Mertens cn de heer h.
v. Wermeskerken. Onmiddellijk begat
men zich naar den uitgang.

Daar was de verrassing. Honderden
menschen op het Stationsplein, honde;-
den in de Kruisstraat, overal waar zij
kwamen enthousiaste menschen, die
juichten of in de handen klapten. De»
ze opkomst in zoo verbluffend groo»
ten getale zei rneer dan tien speeches
van huldigende heeren. Het zal haai
goed gedaan hebben!

De rijtuigen wachtten. Gepluimde
paarden waren er voor gespannen.
Brandende fakkels links en rechts
wierpen den schijn dien men bij cie gc>
legenheden meesral ros of geelachtig
noemt, en ook nu weer aan het geheele
tafereel een wonderlijk aspect ver»
leende.

Dc heer Hofmeester liet zijn ..Har»
mon:e»Crescendo" een daverend ..Lang
zal zij leven" aanheffen. Even bliksem»
de hel. het kunstlicht van den foto»
graaf, toen de damp omgetrokken was
zette de stoet zich in beweging. Voorop
de Harmonie, fanfares schetterend.

Het werd werkelijk een ailes»zeggen>
'de schoone zege»tocht.

De volgende route werd gemaakt:
Kruisweg. Kruisstraat. Barteljorisstraat,
Groote Markt. Jansstraat en Janswcg
naar den Jansschouwburg.

Either de BoerVan Rijk: juffrouw
Van der Kooy.

Te 8 uur was het theater stampvol.
De stemming was feestelijk. Het Re»
sidentie»Strijkje musiceerde.

Hc: eerste bedrijf van „Tropenadel"
werd in een vlot teraoo verwerkt. Het
heeft geen zin er veel van te zeggen.
Hoeveel malen is 't stuk al niet ver»
toond en gerecenseerd geworden. Het
ver»Indiescnt echtpaar werd vertolkt
door njevrouw G Mertensde Jaeger
en de heer Johan Fuurst die weinig
moeite met de rollen hadden.

De heer L. Poolman Hzn. speelde
een zeer goede George. De dochter van
de jubilaresse, mevrouw Sophie de
Vries—de Boer was Emmy. Zij deed m
die qualiteiten vee', goede dingen.

A. Burgdorffer gaf een erg levendige
en heel protsige Mr. Sweet, die een.
goeden beheerschten en beschaafden
tegenspeler vond in Adolph Hamburger,
als Ru.

Nra het eerste bedrijf veel handge»
klap. Eindelijk zls het toonee! in het
tweede bedrijf door huisjongen Ai: ver»
laten is. een moment van weldadige
rust. Een fluistering door de zaal: nu
komt ze. Toen eer. daverend applaus
da: lang aanhieid. Esther de Boervar
Rijk. juffrouw van der Kooy van Kat»
tenburg stond schraaltjes een opge»
dirkte Amsterdamsche voor het voet»
licht. In de hard een zeer groote witte
parasol. De stilte trad weer n. Maar
niet voor lang. Want toen het eerste
Haarlemmerdijksche woord uit Esther's
mond was gekomen klaterden de lach»
sa rvo's.

Overal werd „stilte" geroepen. En
zoo bleef het den heelen avond.

Mevrouw de Boervan Rijk had een
verrassende macht over Let publiek
dat geen lettergreep, geen geste wilde
missen.

Na het tweede bedrijf ging het doek
omhoog voor de groote huldiging. De
heer J. A. Kaart, was eerste spreker.
Hij trad op voor het comité en als
directeur van den schouwburg.

Hij herinnerde mevrouw de Boer van
Rijk aan een tijdstip, dat 39 jaar in het
verleden ligt. Toen mocht de heer
Kaart voor de eerste maal. naast dc
groote actrice, de tooneelplanken be>
treden. Daarna werkte" hij naar hij
zeer bescheiden opmerkte, als beschei»
den acteurtje nog vele malen met
haar samen. In mevrouw de Boer var.
Rijk harf de heer Kaart boven alles lief»
gehad, den orooten rijken eenvoud van
haar ziel, de liefde voor haar vak en
de liefde voor haar kinderen. Nog
wees de heer Kaart op do grootschc
betooging van het Haarlemsch publiek
in de straten van Haarlem. Tenslotte
vroeg hij de jubilaresse of zij nog ve<
le Jceeren in Haarlem zou willen ko»
men. Volgde de overhandiging van
bloemstukken, van het comité en van
de heeren Kaart en Muller. Aan het
woord was de heer J- van Eden. ais
voorzitter van Haarlems Tooneel en
namens het eere»comité.

Hij hield een vlotte toespraak, waarin
hij zijn groote bewondering uitsprak
voor dit wonder: de 73»jar:ge Esther de
Boervan Rijk en de 1000 opvoeringen
van Tropenadei.

De heer van Eden hoopte natuurlijk
met heel Haarlem, dat het er spoedig
minstens 1500 zouden worden. En weer
volgde het overreiken van manden
met bloemen.

De heer van Eden las vervolgens een
aantal telegrammen voor van de Haar»
lemsche dilettantentooneelvereenigin»
gen.

Men dacht dat de huldiging al ge»
schied was. toen eensklaps een oude
vriend van mevrouw de Boer»van Rijk
naar voren trad. De 77»iarge heer
Franssen die lang geleden, nog met
haar gespeeld heeft, en die thans be»
zitter is van het café „Van Ouds Het
Hemeltje" te Bloemendaal. Hij gaf de
actrice. die zeer verheugd was den heer
Franssen te ontmoeten, een fraai
bouquet. Van een onbekende, of van
eenige onbekenden kreeg de jubilaresse
een schitterend bloemstuk, met de me»
dedeeling er bij: „Van het Haarlemsche
publiek". Mevrouw de Boer van Rijk
dankte comité, sprekers en publiek met
eenige lieve woorden. ..Ik weet niet",
zei de zij onder anderen, „wie van het
Haarlemsche publiek mij die bloemen
gaven. Ik zal maar denken, allemaal
cn die goed bij kas waren betaalden!'
(Applaus).

De heer Henri van Wermeskerken.
de auteur van „Tropenadei" liet zich
niet onbetuigd. Hij overhandigde me»
vrouw de Boer»van Rijk een bloemstuk
en dankte haar wederom voor de wijze
waarop zij zijn werk „gemaakt" heeft.

Nog één bedrijf van „Tropenadei'

Een uitbundig succes.voor Esther de
Boer»van Rijk. Aan het slot van de
voorstelling een ovatie. Buiten bij de
taxi. die de actrice naar het station
bracht, een rij nieuwsgierigen die ge»
duldig het einde van de voorstelling
hebben afgewacht.

Een woord van hulde mag hier niet
onthouden worden aan diegenen die
aan deze schoone huldiging hun krach»
ten hebben gegeven.

PROVINCIALE STATEN.
SUBSIDIES.

G«d. Staten «tellen voor de volgende
subsidies te verleenen:

aan de gemeente Vlieland een bijdraze
van 1 '4 gedeelte tot een bedrag van ten
hoog3te f 1000 in de kosten van herete'.
'.Lrig van den cemeentesteiger aldaar:

aan de gemeente Kortenhoef boven de
reeds verleerde subsidie van f 8COO nog
een subsidie van f 2CC0 in Ie koster,
van herstelling van den gemcentetoren.

voor ree'rurale van het Ke'kseoouw deT
N'ed. TIerv. gemeente te de Rij-p een be
drag van f 9092 te stellen boven het reeds
toegekende subsidie van f 10.GCC

ANTT-REVOLT "TIONN AIRE KEES»
VEREENIGING.

Vrijdag a s. houdt de A. R. kiesver*
eenigir.g „Nederland cn Oranje" en de
A. R. Staten»centrale Haarlem een ver»
gadering. Er zal een voorloopige gros»
lüst samengesteld worden voor de a s
Prov. Statenverkiezing.

De heer Chr. v. d- Heuvel, lid der
Tweede Kamer, wonende te Heem»
stede, zal een rede houden over „Poli
tieke teekencn des tijds".

EEN AANRANDER.
EEN GEHEIMZINNIG MAN.

Dc politie van Aalsmeer doet alle
mogelijke moeite om een geheimzinni»
gen aanrander te ontmaskeren, die Aals»
meer en omgeving onveilig maakt. Me is»
jes verhalen telkens door een verdacht
uitziend manspersoon te zijn lastig ge»
vallen.

Maandagavond fietste een meisje
langs den Stommeerweg, welke elee»
trisch verlicht is en waar regelmatig
verkeer plaats heeft, toen zij plotseling
door een man werd aangegrepen en
ter aarde geworpen. Het meisjes zette
het op een schreeuwen, waarna de aan»
randcr ijlings de vlucht nam.

De politie, die onmiddellijk gewaar»
schuwd werd mocht het niet gelukken
den dader te vatten, hoewel nu het
signalement vrij nauwkeurig bekend is.

DOOD DOOR SCHULD
Het ongeval te Hillegom.

Zooals men zich herinneren zal heeft
m den avond van 12 April j.l. te Hilic»
gom een zeer ernstige verkeersongeval
olaats gehad. In genoemde plaats heeft
dc 25»jarige kruidenier te Noordwijker»
hout F. K.. als bestuurder van een auto»
mobiel, een motor met duo aangerc»
den, met het gevolg dat de persoon,
die zich in dit duo bevond een zoon
van den tooneelspeler Eduard Verkade
zoodanige lichamelijke verwondin»
gen opliep, dat hij spoedig aan de ge»
volgen daarvan is overleden.

De Rechtbank te Haarlem, waar»
voor de kruidenier zich te dier zake
wegens dood door schuld te verant»
woorden heeft gehad, had hem tot vijf
maanden gevangenisstraf veroordeeld.

Van dit vonnis is verd. in hooger
beroep gegaan, zoodat deze zaak Dins»
dag diende voor het Gerechtshof te
Amsterdam.

Als eerste getuige werd gehoord een
controleur van de. gasfabriek te Hilic»
gom. Van M., die het ongeval had
meegemaakt. Hij verklaarde dat hem
op genoemden avond een motorfiets
met duorijder was gepasseerd. Van
den anderen kant (uit de richting Haar»
iem) kwamen een tram en een automo»
biel aanrijden. Toen deze auto op bij»
na dezelfde hoogte was als de m_tor»
fiets zwenkte eerstgenoemde plotse»
ling naar links en raakte met de mo»
torfiets in botsing.

Pres. „Kan dat het gevolg geweest
zijn van het springen van een auto»
band? In de stukken wordt over de
mogelijkheid hiervan gesproken.

Get.: „Neen. het ee'.uid dat ik hoor»
de w-as dat van een botsing."
Get. verklaarde tenslotte, dat hij ge»
constateerd heeft, dat verd. naar ster»
ken drank rook.

Hierna werd verd. ondervraagd. Hij
gaf toe, op verschillende plaatsen te
hebben aangelegd en daar in gezel»
schap van zijn metgezel van T., bier»
tjes te hebben gedronken. Hij had ech»
ter van den drank geen hinder.

Raadsheer mr. Jolles: „Wat voert u
nu eigenlijk tot uw verdediging aan?
Als u geen excuus heeft, moeten wij
denken, dat de aanrijding opzet van u
is geweest. Te Haarlem hebt u twee
cafés bezocht, waar u zeker vier glazen
bier gedronken hebt, vervolgens te
Heemstede een glas en te Bennebroek
alweer. Waar maar een café was legde
u aan. Het w-as een dronkemans»
tocht.

Verd geeft op een er» ander onver»
staanbare antwoorden.

Nog legden zes andere getuigen ver»
klaringen af.

Een van hen. de veldwachter te Hil»
iegom. die verd. heeft verbaliseerd, ver»
klaarde dat verd. absoluut dronken
was.

Een getuige»deskundïge. die den auto
heeft «onderzocht. verklaarde dat hij ge»
constateerd had, dat de linkervoorband
van den auto na het ongeval léeg was.
Indien de band niet vóór het ongeval is
gesprongen (en als dit is geschiedt,
moet er ee-n knal gehoord ziin) is het
ongeval te wijten aan de wending naar
links door verd. gemaakt. Een jpffrouw
a décharge gehoord, verklaarde dat.
toen zij het geluid van den knal hoor»
de. dacht: „daar springt een autoband".
Zij had dit geluid zeidc zij vóór
de botsing gehoord.

Raadsheer mr. Jolles: „Zag u het on--
gcval gebeuren?"

Get.: „Neen".

Mr. Jolles: „Hoe kunt u dan zeggen,
dat u den knal voor de botsing ge»
hoord heeft?"

Get. weet hierop geen antwoord te
geven.

Het requisitoir.

In zijn requisitoir zeide de procu»
reur»generaal. mr. dr. Van Geuns dat
't hier betreft een treurige zaak. omdat
zij den dood heeft veroorzaakt van een
jongeman, die nog alles van het leven
te wachten had.

Deze strafzaak zeide spr. geeft
een soort van schuld te bcoordeclcn,
zooais in spr.'s ervaring hoogst zelden
is voorgekomen. In de dagvaarding is
die schuld volgens spr. volkomen
•juist omschreven. Verd. zeide spr.
is brutaalweg ingereden op den mo»
tor. Dat feit staat vast en dat feit
brengt op zichzelf mee de schuld van
den man. die de oorzaak was van Ver»
kade's dood.

Verder zette spr. uiteen, dat niet is
bewezen dat de autoband is gespron»
gen of door een spijker is lecggeloopcn
vóór de botsing.

Deze daad levert op een zóo volko»
men gebrek aan verantwoordelijkheids»
besef, dat hier naar spr.'s mcening te»
recht een zware straf is opgelegd.

Snreker eischte tenslotte ver»
nietiging van het vonnis der
Haarlemsche Rechtbank en veroordec»
lint? van verd. als in eersten aanleg
(viif maanden gevangenisstraf).

De verdediger mr. L. G. van Dam
uit Haarlem, wees o.m. op verd.'s fa»
miHeomstandigheden en pleitte eer
voorwaardelijke veroordeeling.

Uitspraak over 14 dagen.

Het eerste lustrum.

Op 21 November viert Euphonia te
Overveen haar eerste lustrum. Euphonia
is in die vijf jaar van haar bestaan po» j
pulair geworden bü de :ngezetenen van
Bloemendaal en daar buiten. Dat heeft
ze in de eerste plaats te danken aan haar
goede cn bekwame leiding, in den per»
soon van den directeur den heer Le»
feber.

Dit blijkt wel uit het aantal bekro»
ningen dat aan de vereeniging ten deel
viel. Er werden niet minder dan 7
eerste. 2 tweede en 3 derde prijzen*
behaald, waaronder 1 eerste en 1 derde
prijs in den Eerewedstrijd.

Euphonia is uit de RK. Volksbond
voortgekomen, waarvan ze heden nog
een onderafdeehng vormt. Het corps
was altijd beerid om voor verschillen»
de doeleinden zijn medewerking te ver»
leenen. 36 maal verleende zij haar mede»
werking voor liefdadige aoeleir.den, bü
feestelijke gelegenheden, op Koningin»
nedag enz.

Tien maal bracht zij een serenade
bij verschillende jubilea, bovendien
werd 29 maal een concert gegeven.
Drie maal nam de vereeniging deel
aan een festival.

Door den burgemeester werd een mooi
vaandel geschonken, dat op den vaan»
delwedstrijd, bij het gehouden concours
te Bloemendaal den eersten prijs ver»
wierf. Ook kwam de vereeniging door
tusschenkomst van eenige vereerders
in het bezit van niet minder dan vier
Sacophone's terwijl anderen haar ver»

leden jaar in het bezit stelden van mooie
uniformpetten.

Ziedaar hoe Overveen en omgeving
het werk van haar muziekvcrccniging
weet te waardeeren.

De heeren Bijvoet. Rohling, Terlingen.
Van Schooten en Van Kcssel, maakten
zich voor de Vereeniging zeer ver»
dienstelijk.

Laatstgenoemde is benoemd tot eere»
voorzitter, de andere heeren tot eere»
leden.

De gemeente Bloemendaal laat Euphonia
zomers in de muziektent in hc: Bloe»
mendaalschebosch eenige concerten
geven, waarvoor een jaarlijksch subsidie
van f 250 wordt gegeven.

Met haar laatste prestatie's op het
Nationaal Concours te Spaarndam is
Euphonia gekomen in de eerste afdee»
Img.

Thans telt de vereeniging 40 leden

21 November zal voor de vereeniging
niet onopgemerkt voorbügaan.

He tprogramma voor ce feestelijkhe»
den is reeds in voorbereiding

Zondagmorgen wordt een H. Mis ge»
lezen in de kerk te Overveen, waarna
een gemeenschappelijk ontbijt zal plaats
hebben in de gymnastiekzaal van de
St. Aloysiusschool, waar des middags
van 3 tot '4 ook receptie za! zijn. Ver»
der is er voor de leden met hun dames
en verdere genoodigden een feestavond
georganiseerd in het gebouw St. Bavo
te Haarlem.

HET ONGELUK BIJ DEN
SLUISBOUW.

DE BEGRAFENISSEN TE
IJMUIDEN.

Dinsdag is het stoffelijk overschot
van de beide jongemannen, de 19»jarige
P. Luiken en dc 22»jarige W. Alders
ter aarde besteld.

De begrafenis van Luiken had des
morgens plaats od de R.»K. begraaf»
plaats. Na de gebruikelijke ceremo»
niën werd de baar grafwaarts gedra»
gen. gedekt met eenige fraaie kransen.
Oa. was er een krans van directie en
personeel van den sluisbouw en van
de directie der Hollandsche Beton Mij.
in wier dienst de overledenen werk»
zaam waren. Een groot aantal belang»
stellenden volgden de baar, w.o. Ir. B.
Peiser, leider van het werk. Bij de
groeve werd nicf gesproken.

De belangstelling bij de begrafenis
van Alders, welke des middags plaats
vond op de algemeenc begraafplaats,
was zeer groot. Toen de rouwstoet op
de begraafplaats aankwam, stond daar
reeds een groote menigte opgesteld, om

van de droevige plechtigheid getuige
te zyn. Ook hier waren kransen van
directie en personeel van den sluis»
bouw en van de directie der Holland-
sche Beton Mij. De heer Peiser sprak
eenige hartelijke woorden van deelne
ming. er op wijzende dat zün hulde en
dank ook den jongen Luiken gold, wiens
ter «arde bestelling hij eveneens had
bügewoond. Beiden zijn gestorven als
mannen, die hun plicht deden.

Ds. Dijckmeester. predikant bij dc
Hervormde kerk, die daarna het woord
voerde, noemde dezen dag ccn duistere
dag. als wc denken, dat dit jonge en
veelbelovende leven zoo plotseling is
stukgesneden. Spreker richtte zich daar
op tot de familieleden wien hij woor»
den van troost toesprak.

Een broeder van den overledene
dankte de aanwezigen voor dc betoon»
de belangstelling.

EEN JEUGDIG RijWIELDIF.F

Dc politie betrapte den 12«jarigcn
d. W. wonende te IJmuiden (Oost) bij
een poging om een rijwiel te stelen.

Het wordt hoog tijd. dat ook dit boef»
je. evenals zijn makkers die b!J dc
Visschershaven zooveel gestolen hcr>»
ben. oner voogdijschap wordt gesteld.

In Duitschland is een bioscoop, die
den bezoekers toestaat hun hondep bij
de voorstellingen mee te nemen.

Als deze nieuwigheid naar ons land
overwaait zullen de vereenigingen tot
bescherming van dieren hup houding
moeten bepalen.

Een jongetje ontmoette, hevig hui»
lend uit school komende, een oud
heertje.

Wat scheelt eraan, vent vroeg
deze vriendelijk

- Ik heb het dubbeltje verloren dat
de meester uitgeloofd had voor dea
besten leerling san de klas.

Nou. dat hindert niet. kereltje.
Hier heb je een andur. Maar hoe komt
het. dat je het verloren hebt?

Omdat ik niet de beste leerling in
de klas was.

DONDERDAG 118 NOVEMBER

8 50 v.m. Hamburg (392 M.) Morgen»

-mroep.

10.15 v m Amsterdam (1950 M.) Tijd
sein van het Persbureau Vaa Dias. i
11.20 vm Daventry (1600 M. 5 XX) Hel
Radioquartet.

12.50 n.m. Parije (1780 M 8FR) Concert
Linven Paria.

1.20 n.m Londen, Daventry. Tijdsein
en weerbericht.

Muziek.

3.20 n.m. Bern (5Jt M.) Orkest.
3.30 nam. Hüvereum (1050 M Durtje
voor de weeshuizen en ziekenhuizen met
medewerking van mevrouw Antoinette v.

Dijk

3 50 n.m Berlijn (505 M Concert.
4.05 n.m. Aberdeen (495 M. 2 BD) Cau
serie.

4.20 n.m Manchester (378 M.) Concert.
Bern (435 M.) Orkes: muriedc.

Dortmund (378 M.) Namiddegeoncert.
Elberfeld (260 M.) Concert door het eta-
stionsorkest.

4.50 m.m. Milaan (365 M) Berichten,
daarna causerie.

5.05 n.m. Parije (1750 M.) Concert.
5 20 n.m. Hamburg (392 M.) Conaert.
5.45 u-m. Hilversum. Orgelbespeling.
6.20 n.m. Londen. Daventry Dansmuziek
6.45 n.m- Hilversum. H. D. O. Handels-
lessen.

7 20 n.m. Londen, Daventry. Tijdsein
en weerbericht.

7.45 n.m. Hilversum (1060 M.) Koereen
en markt berichten van hei Persbureau
Vaz Dias te Am'terdam.
7.50 n.m. Breelau (418 M.) Concert.
Kór. igwusterhausen (1300 M.) Concert.
8.15 r. m. Hilversum. Populair Concert
door bet H. D. O. 6ymphon:eorkest.

8.20 n.m. Daventry. Toonee lepel ,.Th«
Partners"

Aberdeen (435 M. 2 BD) Concert.

Bern (435 M Frar.sche liederen.
Glasgow (405 M Concert door oekest.

8 50 n.m. Parijs (1750 M.) Concert-
Königwusterhausen (1300 M.) Concert.
(Leipzig (357 M.) Concert.

9.50 n.m. Konigwusierhausen (1300 M.f
Dansmuziek.

10 n.m. Hilversum. Persberiohten, Koer-
sen, weerbericht en sohouwburgprogr&m.
ma van het Perebureau Vaz Diae.

10.50 n.m. Londen, Daventry. Dans
muziek.

1 12.eo n.m. Madrid (375 M.) Dansmuziek

INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cts. per regel.

IETS BIJZONDERS

VOOR DE KINDEREN.

„Immers zijn goede vrouw, Li Wu ge»
naamd, was gestorven en de wijze Tji Tjong
Pi miste haar zeer. Maar alle schatterf van
zijn wijsheid konden haar niet meer levend
maken.

„De wijze Tji Tjong Pi dacht ook aan
zijn beide zonen Tji Tjong Pé en Tji Tjong
Poe. Ze hadden de Chineesche school door-
doorloopen en waren nu volleerd. Maar wijs
waren ze nog niet.

Op een morgen riep de vader zijn twee zonen
bij zich. Hij zeideNu moet ge beiden voor
twee jaar de wijde wereld intrekken. Houdt uw
voeten warm, uw hoofd koel, helpt waar ge
kunt en komt rijk terug."

„Zoo verlieten Pé en Poe het vaderlijk huis
en trokken zij de wijde wereld in. Pé trok naar
het Westen, waar de bergen zijn en Poe trok
naar het Oosten, waar de wijde zee zich uit
strekt."