VAN HET POLITIEKE
TOURNOOIVELD
HAARLEM'S DAGBLAD WOENSDAG 17 NOV. 1926 f
TWEEDE KAMER
16 November.
Matte algemeene beschouwingen. Weinig belang
stelling. Geen nieuwe politieke richtlijnen. Be
schimmeld spinrag. Kleingoedvragen. De onge
regeldheden in Indië.
was bet leeg vandaag in en stil van de uirbre dmg der staatsbemoeiing,
ce Kamer. omda: di: beteekent groei van de ar*
Wat
rondom
Toen we er omstreeks den aanvan^s»
tijd heen gingen ca eerst langs de
wachtkamer voor de publieke tribune
wandelden, zaten daar maar heel wei*
nigen. Op het Binnenhof hcerschte rust.
en verveling. In de wachtkamer voor
de gereserveerde tribune /.it wel geteld
één bode ambtshalve, één veldwach*
ter ambtshalve en één belangstellend
bezoeker. In de loges geen sterveling...
Gewoonlijk wordt de Kamer om 5
min. over 1 geopend.
Het werd 5 min. over 1, 10 minuten
een kwartier over éénenHet belle:
tje! Maar niet om de vergadering te
openen, doch om appèl nominaal te
houder-
Het vereischte aantal leden bleek niet
aanwezig.
Weer vijf minuten, nóg eens vijf mis
nuten.
Toen de opening, met een vrijwel
leege Kamer, die heel den middag leeg
bleef.
En dat men denke bet zich wél
in op een middag, waarop de alge:
meene beschouwingen over de staats»
begrootïng aanvingen!
Was het. omdat de vorige week zoo»
vele afgevaardigden met zooveel ge»
noegen zich hebben thuis gevoeld in
de internationale sfeer dat zij de natio*
nale belangen vergeten hadden?
De tamme algemeene beschouwin»
gen over de staatsbegrooti-g vingen
ditmaal aan met een rede van den
heer Aibarda. Daarna gistermiddag ook
nog de heeren Dr. De Visser, Droog»
leever Fortuyn, Mr. Heemskerk, Bul»
ten en nadat de president driemaal
vroeg fef er niemand het woord wensch»
te ook nog dc heer van Gijn.
Elke spanning ontbrak aan de dis»
cussics. Er zat heel weinig lever, in, vol»
komen en duidelijk gevolg van de ma»
laise op politiek gebied. Een malaise,
die naar het algemeen gevoelen van de
Kamer nog wel eedigen tijd zal voort»
duren. Want, waar ieder h:t over eens
was. was dat de huidige ..figuur" (een
woord, dat de heer Droogieever For»
tuyn in de Tweede Kamer gaat :m»
porteeren gelijk hij het in den Haa<
Aibarda.
schen gemeenteraad tot bloei heeft ge»
bracht) van een raad van ministers,
riet van een homogeen ministerie, nog
wel eenigen tijd za: voortduren.
Breede politieke beschouwingen zijn
dan ook niet gehouden. Even wees de
heer Aibarda op de verschillen 'n de
R.»K. partij, bij de R.»K. bevolkings»
groepen, maar daarmede was het ook
uit.
Over de gebeurtenissen in West»Java
'der laatste dagen spraken zoowel de
heer Aibarda, als de heeren Drooglee»
ver Fortuyn en Heemskerk.
De heer Aibarda noemde, wat ge»
beurde, afkeurens»
waardig en betreu»
renswaardïg. Maar
hij hoopte. dat
door het gebeurde
de nieuwe Gouver»
r.eur»Generaal niet
gedrongen wordt
op een weg van
reactie, maar rn'.e»
gen deel getrouw
zal blijven aan den
geest die sprak uit
zijn redevoering bij
de aanvaarding van zijn ambt en die
het vertrouwen wilde herwinnen van
de inlandsche bevolking.
En de heer Droogieever Fortuyn sprak
thans reeds zijn vertrouwen uit, dat de
goede weg in Indië wel zou gevonden
worden.
Oud»minister Heemskerk drong er op
aan. alles in het werk te stellen, dat
leiden kan tot een goede politieke op»
voeding van den inlander.
De heer Aibarda diende een motie
l-, die op een later te bepalen dag za!
worden behandeld. Of beter: hij wijzig»
de zijn motie, door hem ten vorigen
jare ingediend over de medezeggenschap
Deze motie luidt thans: JDe Kamer
van oordeel, dat een wettelijke regeling
va^ medezeggenschap in ondernemingen
en bedrijven gewecsch: :s. gaat over tot
ce orde van den dag".
De heer Aibarda knoopte deze motie
vast aan eenige beschouwingen over
löe sociale voorzieningen. De rnaatrege»
len ia dit opzicht van het buidge kabi»
r.et waardeerde hij niet: wat za: er ge»
daan worden voor uitbreiding van den
achturen»dag, wat voor de volkshuisves»
ting, wat voor medezeggenschap, wat
voor het collectief arbeidscontract?
Wat dit laatste aangaat de heer
Heemskerk vond den inhoud van het
bij de Kamer ingediende ontwerp niet
zoo mager ais de beer Aibarda. „Laat
men beginnen zich door het voorge»
legde moeilijke ontwerp, dat het col»
lectief arbeidscontract van den jur:»
d:schen kant wil aanpakken, heen te
werken, in dien tusschentijd kunnen de
verdergaande gedachten rijpen".
De heer Aibarda klaagde zooa:9
we reed3 zeiden over de weinige
sociale maatregelen, d:c de regeer.ng
voorstelde op sociaal terrein. Hij kon
evenmin instemmen met de overwe»
ging on, waarvan de geringheid der
maatregelen uitvloeisel waren: de uit»
garen des rijks beperken, bet budget
drukken en dat, terwijl de bevolking
hier te lande sterk toeneemt. Die
•bevolkingsvermeerdering eisebt meer
uitgaven en bovendien, ziet de heer
Aibarda het als niet verkeerd, wanneer
de uitgaven toenemen, omdat dit een
goed sym-ptoom is, een goed symptoom
beidersbeweging.
..Hebt gij geld coodig" aldus dc
sd».. der rast dan leger en vloot
aan, waaraan n:et genoegzaam bezui
nigd wordt".
Dc heer Heemskerk was daarentegen
van mecnirg. da: evenmin als op andere
takken van staatsdienst op leger en
vloot vee! te bezuinigen is. Wel is het
roodza.ec. jk, dat er constante zuinig»
he:d zij. En dc a.*r. leider waardeerde
t, dat het kabinet de zuinigheid steeds
wil betrachten. Maar hij juichte 't niet
toe, dat op onderwijs, K. cn W. nieuwe
oedragen aan subsidies zijn uitgetrok»
ken. Het Haarl. Orkest vindt dus in
Mr. Heemskerk geen goedgeefschen
vriend, evenmin als de opera^
Dat het leger veel bezuinigd geld zou
kunnen opleveren of dat de" marine
da*^ zou kunnen, ook dr. de Visser ge»
loofde 't niet. Waarom sprak de mi»
r.:s:cr destijds ra de regeeringsverk'a»
ring over „beschimmeld spinrag". Is
dit ais natuurkundig verschijnsel wei
mogcitjk? Weet vroeg de heer
Heemskerk de minister wei degelijk
dat de schimmel, een woekerplant, een
voedingsbodem vindt in het spinrag.
(Hartelijk gelach kionk op onder de
weinige aanwezigen).
Zoowel de heeren de Visser en Hcems»
kerk vroegen nu. wat toch wel het
stelsel is van minister Lamboov. Zij
hadden nog geen stelsel ontdekt, dan da;
van afknabbelen, hetwelk het stelsel»
van Dijk zou kunnen ondermijnen. Het
stelsel, dat er nog steeds is.
In het algemeen bleek de s.d^leide
weinig waardcering te hebben voor de
f:nar.cicele politiek der huidige regec»
ring. Die de u:tgavcR des rijks zoovee!
mogelijk wiidc inperken, in de eerste
plaats dc rijken ontlasten en niet zoo
heel veel doen voor de minder»draag»
krachtigen, wat wel bleek uit de wei ge»
ring der regeering tot het afschaffen
van de rij wie "belasting.
De heer Aibarda wijdde uitvoerige
beschouwingen aan de democratie. Hij
zag ook in de huidigen politieken toe*
I stand evenals de regecring ic de ant»
woord»memorie een nadeel voor een ge»
zonde ontwikkeling van het parlemen»
tair stelsel. Hij waarschuwde tegen
communisme en fascisme en tegen de
belagers van de democratie. „Is werke»
lijk het peil der beraadslagingen in de
Kamer zoo gedaald" vroeg hij
„zooals zoo velen het willen doen ge»
looven?" Neen, antwoordde dc heer
Aibarda, men leze er de qualificaties
maar eens op na van den heer Van
Weideren Rengers in diens „Schets
eener parlementaire geschiedenis".
En men leze vooral de oude handelin»
gen: moties, ellenlange redevoeringen,
begroofingsbeschouwingen van zes we»
ken..^.«. etc.
Viseer beeft een gedachte
den minister vac
Finaciën voor»
gelegd, die bij de
gemeentebesturen
veel instemming
zal vinden. Im
roers hij vroeg of
er aan het depar»
tement van fi»
nanciën niet
plaats is voor
iemand die bij
elk ontwerp van
wet zal hebben
ma tegaan welke
de financieele ge»
volgen zullen zijn voor de gemeenten.
En te dien aanzien waarschuwingen te
doen hooren.
Dr. de Visser heeft daarenboven aan»
gedrongen in een korte redevoering
alle redevoeringen waren kort. konden
dat ook zijn in de huidige politieke
verhoudingen op meer Zondagsrust,
voor zoover daarover een common s
opinio bestaat. Hij heeft voorts zijn
emstige bezwaren geuit tegen een legger.
van ceR deel var. den wetgever.den en
uitvoerenden arbeid in har.den van hen.
die geen verantwoordelijkheid dragen
of zonder voldoende rijkscontrole rijks»
geld kunnen uitgeven. Dat toch zou
leiden naar des ouds»ministers gevoe»
len tot depreciatie van het aanzien
van het parlement, tot depreciatie van
het aanzien der regecring ook.
Ten slotte richtte Dr. dc Visser zich
tegen de kleine Chr. partijtjes, die de
oud»ministcr psychologisch wel ver»
klaarbaar noemde, maar wien hij voor»
hield onvruchtbaarheid op staatkundig
terrein. Immers zij ontkrachten de
doorwerking van de Prot. Chr. begin»
selen en werken daardoor de kracht
van Rome in de hand. die zij juist be»
strijden wilden immers.
De heer Heemskerk kan best be»
grijpen, dat de regeering. als extra*par=
lementair kabinet zich onthoudt van
het treffen van maatregelen, die tot
het terrein der politieke verschillen be»
hooren. Toch hoopte hij. dat de regee»
ring iets zou kunnen vinden om a3r.
den onaangenamen toestand een einde
te maken, dat zij. die wegens gewetens»
bewaren hen stemplicht niet opvol»
gen, hechtenis ontvangen, waaronder
r.aar in bet voorloopig verslag te lezen
is, zich ook „eerbare vrouwen" be*
vinden.
De heer Heemskerk hoopte op een
spoedig uitkomen uit den huidigen po»
ütieken toestand: geen goed doet het.
wanneer het gouvernement krachtig is.
omdat het parlement zwak is. Daarom
'd-rong dc heer Heemskerk aan op een
Dr. De Vis*er.
Heem»kerk.
verccni'jing van hen, die gelijk denken.
Hij drong ernstig aan. wel niet me:
dezelfde woorden, maar dit was toch
de gedachte, op het weer samenkomen
van de coalitie, drong aan op het wer»
kelijk maken der eenheid, di£ cr is in
erkenning van den gemeenschappelijke
bron van licht, de erkenning van het
Chr:steudom boven geloofsverdeeld»
hcid.
De heeren Bulten, Droogieever For»
tuvn en van Gijn waren al heel kort. De
heer Bulten verdedigde verbetering der
onderwijzers* en ambtenaarssalarissen
(wanneer de regeering in haar ant»
woord den afgevaardigde niet tege»
moet komt. za! hij een motie indienen),
de heer Droogieever Fortuijn geloofde,
dat er over de huwelijkswetgeving een
communis opinio is, die tot wijziging
daarvan kan brengen en drong aan op
een spoedige regeling van dc financieele
verhoudin" van rijk en gemeenten en
tenslotte hield de heer van Gijn aller»
lei financiceUtcehnische-*, cn boekings»
technische problemen, over de afreke*
ning van het leeningsfonds, over de
voorschotten voor den woningbouw,
over de financiering van de -taatsmij»
ncn etc.
Morgen gaat de discussie voort.
Wanneer zij zooveel betcckencn als
vandaag, kunnen we in twee middagen
nog door heel de algemeene beschou»
wingen heen zijn.
AVONDVERGADERING.
Binnenlandsche ZakenDe
zomertijd. De financieele
circulaire aan de gemeenten.
Velerlei onderwerpen.
De Zomertijd bracht na tuur! ijl: den
heer Braat op bet spreekgestoelte.
Zooals jarenlang heeft hij ook mi op
volledige afscnaffing aangedrongen van
den zomertijd.
De minister van Binnenlandsche Za»
ken heeft een toezegging gedaan, die
wel iets beteekent voor dc tegenstre»
vers van den Zomertijd. Evenals thans
bij den aanvang van den Zomertijd
geschiedde overleg met do spoorwe»
gen. die leidde tot overleg met buiten*
landsche spoorwegen. wat weer tot
gevolg had. dat de Zomertijd later is
'ngegaan daq'vroeger wel het geval ge»
wecst is zal de minister pogen of
zooicts ook mogelijk is bij het eind van
den zomertijd, waardoor dc einddatum
vroeger zou vallen, dan nu het geval is.
Had minister Kan zijn bekende cir*
cuiaire aan de gemeentebesturen over
hunne financieele maatregelen niet
doen uitgaan, er waren vana\ond heel
wat minder redevoeringen minder ge»
houden. Want de heeren v. Aalten,
Smeenk. v. d. Tempel. Bakker, van
Gijn, Braat cn Droogieever Fortuijn,
allen hadden des ministers brief tot
onderwerp van hunne rede gemaakt.
Zij waren het er gezamenlijk over eens,
dat het noodzakelijk is, dat er spocd-g
een goede regeling komt van dc finan*
cicele verhouding tusschcn rijk en gv».
meenten. Vrijwel allen waren het er
over eens, dat qc circulaire niet juist
vvas in de cijfers, tegenover verschil»
lende gemeenten onrechtvaardig en
meer dan eens raadgevingen biedende,
die niet waren uit te voeren. Hoe kan
men vroeg de heer Smeenk cc»,
uitgave als b.v. voor een ziekenhuis uu
dc gewone middelen dekken. Dc heer
Bakxer zag de circulaire, zooals dc mi*
nister haar bedoeld had volgens ziju
memorie van Antwoord: als een goede
raad. En de ^ïcer Bakker geloofde, dat
die noodig was. maar een paar jaar tc
laat kwam. Niet de circulaire alleen -
riepen meerderen der evengenoemdcfl
uit ook door maatregelen moe: dc
regecring medewerken den financieele..
toestand der gemeenten te sanccren.
laat zij b.v. terugkomen van haar maat,
regelen, van eenige jaren terug om
dc kosten van de krankzinnlgcnverplc»
ging niet meer voor een Qccl voor haar
rekening te nemen. De heer Braat
juichte de circulaire heel erg toe.
De minister merkte op. dat de cir»
cuiaire niets anders was, dan een
nieuw voorhouden van den plicht tot
zuinigheid. Niet tot de gemcentebe»
sturen direct gericht, maar als gevolg
van onderling overleg tusschcn "minis»
ter en Gedeputeerde Staten. Dat cr
zooveel misverstand rees, kan dc mi»
nister zich alleen begrijpen, wanneer
men den aanhef niet heeft gelezen: dc»
ze spreekt wel degelijk van de oorzaak
der noodlijdende gemeenten. En die ne»
men ten nadeele van de rijkskas toe.
Niet algemeen bedoeld was de circu»
laire, die daarenboven wel den vmgei
op bepaalde wondeplekken legde in
sommige gemeenten.
Mevrouw BakkerNort wenschtc
maatregelen te nemen, waardoor hei
voor een verpleegde gemakkelijker
w rdt. in de gelegenheid te zijn zijn
niet»knnkzinnigheid tc bewijzen. Har»
telijk stemde dezelfde spreekster in
met de nieuwe gedachten van Dr.
Sch uurmans Stekhoven.
Mevr. BakkerNort zette de serie
der kleine opmerkingen in. De heer
Duymaer van Twist had het over dc
Potemkin*film, over den stemplicht cn
over dc burgemeestersbenoeming ie
Vollenhove. Mej. Gro'encweg over
uitbreiding van Rotterdam, over verbe»
tering der hygiënische toestanden in de
groote stad. de Heer Langman over het
luiden van den toren te Boxtel. Evenals
de heer Duvmacr van Twist juichte
ook de heer Bcumer de opvoering van
dc Potemkin*f>lm niet toe. Dc heeren
Bakker en Schaper hadden het over
het vlaggen op den verjaardag der Ko«
ningimbeiden gevoelden niet voor
dwang.
De minister zeide vele vragen te
zullen overwegen, de vraag van Mevr.
BakkerNort. die van den heer Duy»
maer ovej Vollenhove, die van Ds.
Langman over den toren te Boxtel.
Wat de viaggenkwestie aangaat, een
dwangmaatregel is wel in overweging,
maar de redevoeringen van den heer
Bakker en van den heer Schaper zou»
den hem daartoe niet dwingen echter.
De Potemkin»fi!m is noch door den
minister, noch door de burgemeesters
van de drie groote gemeenten ars een
stuk aangezien, dat de menschen niet
revohitionnair maken zal. En gelukkig,
zeide de minister, heeft een mmfstcr
over a!« of niet opvoering niet tc be*
slissen, maar is dit aan de gemeente»
lijke overheid overgelaten.
De stemplicht wordt natuurlijk niet
afgeschaft dat behoort tot de politie»
ke vraagstukken, die het huidige Inter*
mezzo*kabinet niet aanraakt.
Om over 12 ging de Kamer uiteen.
EERSTE KAMER
De Eerste Kamer is gisteren in korte
avondvergadering bijeen geweest. Tot
regeling van werkzaamheden.
Zij zal dezer dagen de verschillende
belastingontwerpen wegenbelasting,
successiebelasting, personeele belasting,
etc.) in de afdeelingen onderzoeken.
En op 7 December a.s. het Belgische
Verdrag in de afdeelingen onderzoeken
Voorloopig dus nog geen openbare zit»
tingen aan „de overzijde" van het Bin»
nenhof.
INTIMUS.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cent* per regel
Gelijke monniken, gelijke kappen!
Gelijke Urmen nor gdijUi grijs.
Vu git Dodene Kiiellsstrtm
geeft Franken'» MkerlJ 't tewjS.
[II Sm! ett Franken'» llemi Oiei
IS lil lel litere gelijk.
Au smaak, gewiekt ei rotgiigswiarif
Is ell Her Ma e?ei rijk.
KROTWONINGEN.
OPRUIMING TE AMSTERDAM
Er is te Amsterdam een aanvang ge»
maakt met dc ontruiming van krotwo»
ningen, welke reeds vóór 1914 onbe.
woonbaar waren verklaard. Dit is dc
eerste overplaatsing van gezinnen, wan*
neer men dé afbraak van de krotwo.
V.ingen in de Ruysdaclstraat en in de
Wiegelstraat uitzondert. In laatstge*
noemde straat is juist met het sloopen
begonnen.
ZAANGEMEENTEN.
SAMENVOEGING?
De gemeenteraad van Zaandam heeft
Maandag vergaderd.
Bij dc instelling van een commissie
voor onderzoek inzake samenvoeging
van Zaangemccntcn deelden B. cn W.
mede dat de belangen van Zaandam
niet in dc eerste plaats betrokken zijn,
doch achtten dit van ccn dusdanig bc<
lang dat zij voorstellen als lid in deze
commissie tc benoemen de heeren Dil
(V. D.). Dorjé (C. H.). Linzel A. R),
Prins (S. D.) cn Ranshuijsen (R.*K.)
HET TRACTAAT.
Amsterdam en het
Verdrag.
Bij het begin van de openbare zitting
van de Amsterdamsche Kamer van
Koophandel zeide de voorzitter dat
het votum van de Tweede Kamer in»
zake het Belgische Verdrag zonder
twijfel de leden van onze Kamer, welke
op 22 Juni jl. met aigemecne stemmen
tegen de goedkeuring van het tractaat
adviseerde, met teleurstelling, zoo niet
met zorg vervuld, want hiermede dreigt
een der gewichtigste vraagstukken, wel»
kc de natie in jaren hebben bezig ge»
houden in ongunstigen zin beslist te
orden. Het overwicht, dat het Rotter*
damsche belang bij dc behandeling van
de zaak genoot geen der tc Amster»
dam woonachtige leden der Tweede Ka*
mer heeft er het woord gevoerd deed
waarschijnlijk velen uit het oog verlic»
zen dat Amsterdam eveneens in bc*
langrijke mate bij het vraagstuk betrok»
ken is, terwijl zeer velen zich aan dc
illusie overgaven, dat Nederland met
aanneming van het verdrag tot dc ver*
dere pacificatie van Europa zal bijdra»
gen. Hoe men dit verwachten kan. ge*
zien het open blijven van de Wielin»
ger kwestie, ten aanzien waarvan Bel*
gië bepaald verlangens koestert, is niet
wel begrijpelijk.
Hoewei deze Kamer zich zonder
twijfel buiten politieke overwegingen
zal v.enschen te houden, moge ik de
hernieuwde studie van het groote eco»
nomische belang, dat ook voor Am»
sterdam aan dc aanneming of verwcr»
ping van het tractaat verbonden is, met
het oog op dc eerlang door de Eerste
Kamer te nemen beslissing, in uw bij*
zondere aandacht aanbevelen, (instem*
ming).
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a 60 CENTS PER REGEL.
DE ONRUST OP JAVA.
Iets over Bantam,
EEN TOEPASSELIJKE NAAM.
In verband met de onlusten in
West*Java is het misschien wel aardig
ccn cn ander tc vertellen over Bantam,
de Westelijkste residentie van Java.
Laboean is een der plaatsen van deze
residentie. De oppervlakte van Bantam
78% vierkante kilometer. Zeer toe»
passelijk is de naam Bantam. Vroeger
j>ccttc do residentie Bantcn hetgeen
weerspannig beteekent. In het zuiden
wordt Bantam begrensd door den In.
dischen Oceaan, rn het Westen door
straat Socnda, in het Noorden door de
Java»zce en in het Oosten aan de resi*
denties Batavia en de Pranger Regent*
schappen. Administratief is Bantam
verdeeld in vier afdeelingen cn wel
Anjer. Pandcglang, Tjaringin en Lebak.
Het aantal inwoners bedroeg volgens
ccn opgave van enkele jaren terug
895390. Daaronder waren toen 537
Europeanen. 3135 Chincczen. 82 Ara»
bieren en 75 andere Oosterlingen. Er
waren toen 891541 Soendanecren. Ia
Lebak wonen voorts de Badoesj. De
meeste Bantammcrs leven van den
landbouw. Langs de kust wonen veel
visschcrs. In" 1522 kwamen dc eerste
Europeanen cn Bantam cn wel de Por*
tugeezen. Aanvankelijk bepaalde het
Bantamsche rijk op Java zich tot de be»
nedenlanden. Maar al spoedig tracht,
ten de vorsten hun gebied uit tc brei»
den tot de bovenlanden cn Wcst*Java.
Onze Oost.Indischc Compagnie heeft
met de Bantammcrs heel wat tc stel»
len 2ehad. In 1752 werd een groote op»
stand op West»Java onderdrukt en de
sultan moest toen de suzerciniteit der
Compagoic erkennen. Gedurende het
Engclsche tusschenbestuur werd het
sultanaat zelfs geheel opgeheven en
Bantam werd een gewest onder Euro»
pccsch bestuur. Onlusten waren in
Bantam aan de orde van den dag cn
eerst in 1846 werd daaraan een einde,
gemaakt. Maar lang duurde die rust
niet.
Een opstand, in 1S49 uitgebroken,
moest met alle macht worden onder»
drukt wat een jaar later aan luitenant»
kolonel Dc Brauw gelukte.
In 1872 predikte ccn uit Mekka te»
rtiggckeerde hadjK Abdoel Karim ge*
naamd den heiligen oorlog in het dis»
trict Tanara. Er ontstond een bewc»
ging, die ook na zijn vertrek voort»
duurde rn deze beweging breidde zich
uit tot den opstand, dic dcn 9dcn Juli
1888 uitbanrtte, doch spoedig onder*
drukt werd.
Nog een aanval afgeslagen.
Veertig gewapende communisten de»
den Maandagmiddag te Tjening ccn
aanval, welke door dc marechaussee
afgeslagen werd. Het aantal dooden is
onbekend.
Uit Noord*Bantam wordt geseind, dat
te Serang Rankas en Betoern» alles rus»
tig is.
Te Tandeglang is het lijk gevonden
van den verm:stcn posthuiscomman»
dan*.
Arrestaties.
Te Soerabajn zijn thans totaal dertii
"c-'nr'i gearresteerd, onder wie Mo*
hammed.
Naar „Dc Locomotief" meldt, is te
Singapore een sectie van Indische com»
munistcn opgericht met het doel dc
voor Indië bestemde
verzamelen.
•uurwapenen to
Laboean.
Gouverneur Hillen, dic gelijk gemeld
na^r Serang vertrok, is, vergezeld door
overste d'Engclbronncr, den regent cn
den patih, vandaar naar Laboean ver»
trokken met zestig marechaussees cn
vijftien auto's. In het Badegansche zijn
elf dooden gevonden, vermoedelijk ge*
vallen in het gevecht bij Laboean.
Uit Bandocrtg wordt gemeld, dat vijf
radiostations uit Tjimahi paar Serang
overgebracht zijn.
Dooden en gevangenen.
Uit Batavia wordt gemeld:
Een trein uit Laboean bracht te Me*
nes 29 gevangenen aan. De eerste bc»
richten spreken van 25 dooden onder
de vcrzctslicdcnJCapitein Bckking gaat
met zijn actie voort.
De toestand bevredigend.
De minister van Koloniën heeft van
den gouverncur«gcneraal het volgende
telegram ontvangen:
De toestand op geheel Java is bc»
vredigend, behalve in het regentschap
Pandcglang waar de bevolking zelve in
ernstig verzet is. In Noord»Bantam is
het voorshands rustig. Er zijn voldoende
militairen cn politicmacht in Bantam
om den toestand te bchecrschen.
Nadere berichten.
Dinsdagavond seinde Aneta uit Serang
nog^ dc volgende mededeeiingen:
Kapitein Bckk:r.g en de assistent,
resident dc heer Westenberg hebben in
het station tc Laboean hun bivak op*
geslagen. Alle Chineczcn zijn uit La»
boean dat thans vrij wel verlaten is
met den trein gevlucht.
Gouverneur Hillen cn overste d'Engel»
bronncr arriveerden om 1 uur. Zij ver»
trokken na een goed uur met dc afgc»
loste militairen langs Tjaringin naar
Serang, vanwaar gouverneur Hillen
hedenavond om zes uur naar Batavia
terugkeerde.
Uit de telefonische rapporten van
overste d'Engclbronncr blijkt, dat dc
eerste verwachtingen, dat den verzets»
lie-don een ferme klap was toegebracht
te optimistisch zijn geweest.
Maandagavond om 7 uur viel zoo»
als gemeld ecn bcnde van 500 man
bij Laboean brigade van ongeveer
20 man aan De aanval werd afgesla»
gen. Dc vijand kreeg tien dooden en
vermoedelijk een groot aantal gewon»
den.
De zuidelijke route naar Laboean
over dc ijzeren brug is onbegaanbaar.
Op de noordelijke route is de houten
brug beschadigd.
Fransch
perscommentaar.
Het Fransche h'sd I'Intransigeant. ook
den opstand op West.Java besprekend,
wijst er op. dat sedert geruimen tijd
de organisatie van communisten op Java
met Batavia als centrum, in geregelde
verbinding met Moskou staat, vanwaar
communisten via Sjanghai cn Singa*
pore naar Java komen. Voorzien van
een paspoort kunnen zij zich gewoon*
lijk gemakkelijk inschepen.
