„RICHE"
HAARLEM'S DAGBLAD DONDERDAG 18 NOV. 1926
LETTEREN EN KUNST
MUZIEK
„LE ROI DAVID" VAN ARTHUR HONEGGER.
Sporen van polytonaHteit vindt men
reeds in muziek die r.og op klassieken
bodem staat. In Beethoven's Eroïca en
Sonate Les Adieux betreft het eigen»
lijk slechts het geiyktijdrg optreden va:i
verschtHeod© tonale functies. R chard
Srrauss laat in zijn Heldecleden de vrij»
wel atonale motieven der Widcrsachcr
tegen eer. door het strijkorkest aange»
houden drieklank van Ges sputteren. co
verrast Ons een oogenbük later door
een fanfare van drie in verschillende
tonen gestemde trompetten. Doch dit
zijn alle slechts episodes voor eer. bc»
paald effect, cic: eer systeem. Of het
polytonale stelsel als zoodanig levens*
vatbaarheid heeft, kan men nu nog niet
beslissen.
Een blik op de muziek van Honeggers
„Le Roi David" doet zien dat de com*
ponist den invloed van verschillende
„moderne" stroomingen ondergaan
heeft: het kwarCensfelsel in no. 1, chro*
matiek in no. 2, polytonalitei-t in no. 5
enz. Daartusscben staat dan no. 3 als
een overgebleven bouwwerk uit den
tijd van HacdeL
George Robert,
dirigent.
'Arthur Honegger,
componist.
De Christelijke Oratorium-V&reeqi»
"gin® alhier, zal binnenkort, nl. Woens»
da-» den 24en November a.s. eeo uit»
voering geven, die voorzeker onze be*
langstelling verdient. Wij zullen dan ge»
legenbeid hebben, kennis te maken met
een koorwerk, waarin dc muzikale
Btroomingea van den aüerlaatsten tijd
uiting vinden, JLe Roi David" van Ar»
thur Hooegger.
De naam van dezen componist prijk»
te in bet vorige seizoen éénmaal °P
het programma van een der Bach»con»
certen als auteur van het toen uit»
gevoerde orkestwerk ..Pacific 231". Ar»
thur Honegger werd als kind van uit
Zurich afkomstige ouders in 1S92 te
Havre geboren, en ontving zijn muzi»
kale opvoeding achtereenvolgens te
Hivre en aan de conservatoria te Zü*
rich en te Parijs. Aan het laatste waren
o.m. Widor en d'Indy zijn meesters.
Zijn eerste werken dateeren ongeveer
van 1914, doch eerst in 1918 schijnt
hij de aandacht van breedere kringen
op zich gevestigd te hebben, door mu»
ziek bij het tooneeistuk „Le Dit des
jeux du monde" van den Belgischen
d-.chter Méral.
Honeggers naam wordt m'et zelden
genoemd in eombinatie met vijf ande»
re: Schönberg, Ravel. Dc Falla, Stra*
winsky en Prokofieff. Men spreekt
dan wel van de groep der „zes". Vol»
eens- een verklaring van Honegger zei-
ven is de idee eener dergelijke conglo
meratie het product van de fantasie
eens musicografen en is de „Groep der
Zes" geen «esthetisch bondgenootschap
Ik wil dit gaarne aannemen. Want
hoewel de zes genoemden allen streven
naar verrijking en vernieuwing der mu*
zikale uitdrukkingswijze, zijn de wegen
die zij daartoe inslaan zeer civergee»
rend. Wat men moderne richting :n de
muziek noemt is allerminst synoniem
me; een bepaalde manier. Vele leuzen
vullen de vanen waaronder de mode:»
ce opposanten tegen de traditio ten
strijde trekker., en de eenige die vrij*
wel allen bezielt is: „Weg met de m;*
litaire dictatuur van Generaal Bas'"
Eeuwenlang heeft de ijzeren vuist van
dien muzikalen Napoleon het gebeele
gebied der toonkunst behecrsc'nf:
alle compositie, zelfs de muzikale ge»
dachte stond onder zijn oppergezag:
de harmonieleer was zijn wetboek, zijn
Code; in elk der onderafdelingen van
zijn wereldrijk, de toonsoorten, regeer*
den als landvoogden tonica, dominant
en subdominant als tonale functies,
die ook het grensverkeer tusschcn die
afdeelingen en de paspoortenuitgifte,
de modulatie, regelden. Zelfs in der.
polypbonen of cöntrapuctischen stijl
<jeden zij hun machtigen invloed gel»
den. want hier was wel melodische,
doch geen harmonische onafhankelijk»
heid der gelijktijdig optredende stem»
men geoorloofd.
gelijk notenbeeld zou doen verwach*
ten. En bovendien spreken dc persver*
slagen over "t algemeen met groore
bewondering over le Roi David, naar
aanleiding van een uitvoering die te
Rotterdam plaats vond. We Hen es
met begrijpelijke nieuwsgierigheid en
belangstelling de uitvoering alhier te»
gemoet, temeer daar de solopartijen
aan goede krachten zijn toevertrouwd;
Mevr. Mak van W'aayDooremans, die
kort geleden op een concert van Zang
cn Vriendschap met veel succes optrad,
cn onze stadgenootcn me\r. Herm.
PocLScholten en Jac. van Kempen zijn
de solisten, de heer Joh. de Meester
Jr. wiens prestaties ook veel lof ver»
wierven zal de partij van den recitant
declamceren; aan de H. O. V. woidt
dc orkestpartij toevertrouwd terwijl het
koor der C. O. V. de vocale ensembles
zal zingen en George Robert het ge»
heel zal leiden.
Als tweede nummer zal (in 't En*
gclsch) uitgevoerd worden de „Ode on
St. Cecilia's Day" van Handel.
Had ik ongelijk toen ik in den aan»
vang zeide dat de a.s. uitvoering der
C. O. V. onze belangstelling verdient?
KAREL DE JONG.
Mevrouw B. Mak Mevrouw Her»
yin WaayDoore* mine PoelSchol
mans, sopraan. ten, alt
Eigenlijk bestaat dit regime nog
Trijwei onverzwakt, want ieder moet
er zich aan onderwerpen die rich voor
een muriekexamen voorbereidt, even*
als elke jurist voor zijn candidaats bet
jus rotnanum kennen moet.
Tegen die heerschapp'j is nu eer,
steeds groeiende oppositie ontstaan, die
de toonkunst uit den knellenden greep,
welke volgens haar alle verdere ont*
wikkeling belet, wil bevrijder. Doch.
zooals reeds gezegd: de revolutionaire
taktiek is verschillend. Claude De*
bussy heeft het heeIe»tonen*stelsel toe»
gepast, zonder echter tot exclusief ge*
bruik over te gaan. heeft verder tonen,
aan de harmonieën vreemd, tot wijzi*
ging der klankkleur ingelascht; Ravel
ia hem gevolgd zonder dat een van bei*
den het tonaliteitsbegrip geheel op zij
gezet heeft. Van andere zijde is eer
verdeeling der octaaf in 24 kwarttonen
beproefd, tot dusver zonder veel re»
sultaat of navolging. Busoni bespiegelde
de mogelijkheid van andere toongroe*
peering. doch bleef thcorcthïsch:
Schönberg bouwde een harmonie op af*
wijkende basis op. waarvan geen steen
in het vroegere kader past. Hij werd
het hoofd der atonalen. Daarentegen
beijveren de po'ytonalen rich meerdere
tor.aliteiten gelijktijdig te doen klir.»
ken. Als men wil sou men in dit laat»
ste een teruggang tot de oudste vor»
men van het contrapunct in de middel*
eeuwen kunnen zien. Ook dit liet dc
melodieën in verschillende tonaliteit
simultaan in plaats van succedaan, zoo
als later,- optreden.
Joh. de Meester Jr., Jac. van Kempen,
declamator. tenor.
Het werk dateert van 1921 ec werd
oorspronkelijk geschreven bij een nieuw
drama van René Morax, een der stich»
ters en directeuren van het „Theatre
d'art du Jorat" te Mézières bij Laosan»
tve. Dit drama was de ..Psaume drama»
tique", uit de Boeken Samuel en Kro»
r. ie ken samengesteld en Davids verhef»
f;ng van herdersknaap tot hoofd, ko»
omg. profeet, behandelend. Met dit
drama zou het theater, dat gedurende
de oorlogsjaren en daarna gesloten ge*
weest was. heropend worden, en wel
den Hen Juni 1921. In Februari van
dat jaar was Morax nog zoekende
naar een componist die er passende mu*
ziek bij zou willen schrijven. Eindelijk
werd Honegger hem geroemd en deze
bleek bereid. Hij begon 25 Februari aan
zijn taak. coraposeerd© eerst die ge*
deelten die den meesten tijd van voor»
bereiding vorderden, dus de koren «n
verzond van het manuscript eik r.um»
mer dat af was terstond naar de druk*
kerij. zonder den tijd te hebben, het
door te kzen of te retoucheeren. Den
2Sen April ging het laatste stuk in
de brievenbus. Deze „psaume drama*
tique" met de bijbehoorende muziek,
(die gedeeltelijk op zuiver symphoni*
sche wijze introduceert of illustreert,
gedeeltelijk door het invoeren van ko*
ren I) aan sommige scènes uitbreiding
geeft), wi? dus bestemd voor het
toonee!. De orkestrale middelen die
Honegger daarvoor aanwendde waren
zeer beperkt: slechts 15 instrumenten
komen .n de partituur voor n.l. 1 contra»
bas. 2 fluiten. 1 hobo. 2 claricettcn.
1 fagot, 2 trompetten. 1 hoorn, 1 trom»
bone, piano, harmonium, celesta cn
slagwerk.
We hebben in dit geval dus een ana*
loog voorbeeld van overwicht der blaas*
instrumenten als in Strawinsky's piano»
concert.
Het succes van zijn werk in dezen
eersten vorm gaf den componist aan*
leiding om het voor concertgebruik om
te werken. Van drama werd het een
soort van oratorium een „psaume sym<
phonique", bestaande uit 28 nummers,
verecnigd in drie gedeelten. De hande*
ling is hier vervangen door het verhaal
van den „recitant" (vergel. de Bode in
Gysbrecht van Araste!, den Evangelist
I in de passies van Bach), dat niet gezon»
gen. doch gedeclameerd wordt. Het
verhaal wordt door de muzieknummers
toegelicht of onderbroken. De instru*
mentale middelen zijn in verband met
de gewijzigde bestemming uitgebreid
door toevoeging van volledig strijk*
kwintet, 1 hobo, 1 fagot, 3 hoorns, 2
trombones en 1 tuba.
„Le Roi David" als symphonische
psalm nadert dus in 2ijn vorm tot de
oude oratoria. Doch behalve in harmc.
rrisch cn instrumentaal opzicht, ver*
schilt het ook wat betreft tekstbehan*
deling en afmetingen van de oude
voorgangers. Zoo komen tckstherhahn*
gen alleen in de koren voor cn zijn
de meeste nummers zeer kort, gaan zij
voorbij als een film. Slechts een nam*
mer is breeder uitgewerkt: no. 16 „Lc
Danse devant 1'Arche". dat een veer*
tiental minuten duurt. De overige num*
mers duren slechts van een tot vier
minuten. In 't geheel neemt de uitvoe*
ring van het werk ruim een uur in be*
slag.
Zooals reeds gezegd is maakt Ho*
negger veel gebruik van polytonale
schrijfwijze. In hoeverre de daarmee bc*
reikte muzikale effecten de hoorders
bevredigen zullen, kan men uit het kk*
vier*uittrcksel zooals dat voor me ligt
slecht* zeer onvolledig gissen. Immers
hangt hier zeer veel. bijna alles af van
het instrumentaalcoloriet. Wel maak'
het. ook in de klavierreductie, terstond
den indruk met vaste hand en rioeibe*
wust gevormd te zijn. Enkele nummers,
zooals de bovengenoemde Danse devant
TArche verrassen reeds in hun klavier»
bewerking doordat zij veel beter blijk-n
te klinken d*n hun schijnbaar onmo*
DAS DREIMaDERLHAUS.
Men kan een operette maken zon*
der er iets van af te weten en dat is
den beroemden liedcrcncomponist
Franz Schubert overkomen, toen lang
na zijn dood zijn muziek, bewerkt door
j Heinrich Berté. toepasselijk gemaakt
I werd voor een tekst van Wullncr en
iReichert. Hun aantrekkingskracht heb»
ben de liederen nog lang niet verloren,
want de schouwburg aan den Jansweg
was vol mee menschcn. die cr niet al*
tijd komen, zooals bleek uit hun inge»
r.omcnheid met de (voor dc hoeveelste
maal?) nieuw ingerichte zaal. Ze is dan
ook werkelijk goed verlicht en ge»
zcllig.
Het Duitsche gezelschap dat er
Woensdag optrad had bovendien ver*
scheidenc zeer goede krachten. Fritz
Hirsch, de directeur van het gezel*
schap, is een voortreffelijke komiek.
Hij wist de grappen cn grollen van
Christian Tscholl, den „Hofglascrmcïs*
ter", telkens zoo handig over het voet»
licht te brengen, dat het publiek den
hcelen avond door om hem schaterde.
Friedel Dotza was een uitstekende
HannerI, lief en zacht cn sentimenteel
genoeg om den ouden Franz Schubert
het hoofd Op hol te brengen; boven»
dien had ze een aardig stemmetje en
voldoende vlugheid om met Eugen
Koltai, die de rol van baron von Scho*
ber vervulde, vroolïjke dansjes tc ma*
ken. Zoo werd het. daar het orkestje
er opgewekt op los speelde cn de rest
van het gezelschap zijn deel raar
wensch uitvoerde, een prettige avond.
Jammer maar. dat Koltai het beroem*
de lied „Ich schnitt es gern in allen
Rfn.den ein" blijkbaar niet aandurfde
co het daarom meer zei. dan zong. zoo*
Jat wij toehoorders nogal wat fantsrie
noodig hadden om ons voor te stellen,
dat HannerI den ouden Fjar.z liet
aren voor den jongen. Evenwel is
een operette geen concert cn een operet*
tkt dus ook nog geen concertzanger,
wat zijn taak ook niet is.
Decors en costumes waren zeer goed.
de pauzen wat lang, zoodat het al half
twaalf was geworden, toen wc ann dc
bestorming van de vestiaire tockwa*
men het moet gezegd worden, dat
de daarmee belaste juffrouwen haar
taak naar eisch vervulden. In eenige
mrnuten staken we allemaal in onze
jassen en mantels en konden op onze
trams gaan staan wachten, die min of
meer (je moet het wat treffen) op zich'
lieten wachten: ïntusschen neurieden
we nog een Schuber*<che melodie na.
Ad interim.
1). De verstandige lezer begrijpt
terstond dat ik hier geen graan.import
bedoel: deze geschiedde trouwens meer
ten tijde van Jozefs onderkoningschap
over Egypte.
(Noot van den schrijver).
DOOPSGEZIND ZANGKOOR.
..DAS LIED VON DER GLOCKE"
De ernst waarmede onze tegenwoordi»
ge componisten de muzikale proble*
men behandelen en de pijnlijke rauw*
keurigheid in bouw en detailbewerking
steken wel scherp af bij de gemakkc»
lijkc manier van schrijven van vele 19e
eeuwschc componisten.
Het „vak" was zooveel eenvoudiger:
de Wagner instrumentatie kostte nog
geen hoofdbrekens, de harmonie be»
stond uit hoogstens vierklanken
plus „vorhalten" en melodieën maak»
te een componist van eenige begaving
bij honderden.
Bruch a!s Schumann en Mendelssohn»
epigoon wist op welke manier succes
verkregen werd; want niet alleen het
vak was eenvoudiger. De uitbloei der
romantiek bracht de sentimentaliteit
en daardoor vergroving der ootroerin»
gen. Men streefde met meer naar ver»
dieping Beethoren was minder ge*
eerd dan Mendelssohn cn Bach nauwe»
'ijks bekend —r doch alles spitste zich
toe op het uiterlijke, het massale en
geraasmakende; inspanning bij het
boo ren moest vermeden worden. De
tijd waarin Bruch leefde wachtte op
een andere en een betere en alles wat
die tijd aan kunst voortbracht werd
geworpen op de kust der toekomst:
veel belandde gehavend, weinig bleef
ongedeerd. Ook het werk van Max
Bruch niet. Jaren lang bebcerschte
zijn werk de concertzalen, overal werd
zijn „Das Feuerkreuz", „Lied von der
Glockc", het koorwerk „Schön Ellen"
en niet te vergeten zijn vioolconcert
gehoord, tot langzamerhand het muziek*
begrip verruimd» en zijn oeuvre gmg
verbiceken In de herinnering.
Vele malen werd in Haarlem „Das
Lied von der Glocke" opgevoerd, nu
weer door het „Doopsgcz'nd Zang*
koor" en naar ik hoop voor het laatst.
De tijd waarin we nu leven vraagt om
andere geluiden, om nieuwere uitdruk»
kingen van andere sentimenten. Geen
zoetelijke melodiek meer of gccstlooze
recitatieven. Ging dc kunstwaardee*
ring maar zoo snel als het leven zelf.
we zouden dan een heldere en juiste
reflex krijgen van onzen veelbewogen
tijd. Nu moeten we vaak nog luisteren
naiir wat al lang voorbij is en wat \er>
veelt, zoo goed als dc verhaaltjes van
Hildebrand. Want een tijden trotseer»
der was Bruch van zelfsprekend niet,
epigonen toch soms als meteoren, ve:»
dwijnen echter evenals deze met de*
zelfde logische noodzaak.
De uitvoering gaf vele gemengde n*
drukken: vele goede koren b.v. no.
12 en 21 daarentegen een slechte
inleiding, met ontijdige inzetten en
harde koorklank, een prachtig terzett
„Holder Friede, süsse Eintracht
en een minder geslaagd quartett Re*
citativ und qüartctt mit (Chor, soms
uitstekende orkestbegeleidingen dan
weer onbegrijpelijke vergissingen zooals
in no. 16 on no. 4.
De leiding van den heer Jac. ZAvaan
is in 't algemeen goed. Hij bezit ailen
aanleg voor dirigent, een soepele ma»
nier van dirigccren, voortvarendheid cn
toch accuraat in zijn aanduidingen,
doms laat hij het er nog wel eens op
aankomen, vooral daar waar „cn massc"
gezongen, gestreken, geblazen en ge»
slagen wordt, doch dit is voor ccn
zoo jongen dirigent niet te verwon»
deren, zelf» zeer begrijpelijk. Als hij
kon besluiten zich oo ir.cer modern ge
bied tc gaan bewegen, geloof ik zeker
dat hij in Haarlem een plaats van be»
teekenis zal gaan innemen.
Dc solisten waren vijf in getal, rt
weten: Mcj. Di Moorlag. sopraan, mcj.
Jo Immink, alt; Jos. Holthaus. tenor.
Jac. Caro, bas cn Jacob Bijster, orgel,
allen bekende namen, met erkende
kwaliteiten. Zeer teer klonk dc sopraan
solo. „Lieblich in der Briiute Lockcn".
Vooral de hoogere regionen van dezw
sopraan klinken bijzonder gaaf cn hei»
der. Dc altstem van Mej. Jo Immink:
klonk in duo's, terzetten en quartet*
ten prachtig behecrscht; een enkel
vlekje kleefde aan haar aria: „Ach die
Gattin ist 's". De heer Jos. Holthaus
zong zijn partij raet het gemak aan hel»
dentenoren eigen, de heer Jac. Caro
maakte van de recitatieven wat er van
te maken was.
Wordt het geen tijd dat men dc
dwaasheid in gaat zien van vier solis»
ten wier stommen verdrinken in de
overmatige klankvolumes van koor en
orkest?
Ik vergat nog tc vermelden dat dc
traditioncclc koorfuga goed van sta*
pel liep.
HENK DIEBEN
HET TOONEEL.
VEREENIGD TOONEEL.
DEFTIGE STRAAT.
Scharen bakvisschen hadden gisteren bij
dit snoez;igo stuk vam Barrie in den Stads
schouwburg moeten zijn. £ij zouden genó
ten hebben vam da geschiedenis van
Phoebe Throseel, die zich zoo «japper door
het leven slaat en zelf? een schooltje van"
deftige kinderen begint, wanmeer Valen
tine Brown, de man die haar eens gekuet
ja, ja gekust! heeft, als vrijwil' zer
in den ootlog gaat om (egen den Corsikaar.
te vechten. Een stuk om van te genieten,
zooala je ook geniet, wanmeer je knab
belend op een bombon of zuigend op een
3tuk fondant lekker cn knoe bij den
haard zit. half lezend, "half bladerend *n
het Chris'.mae-n timmer van de Graphic,
vol van die gezellige oud-Engel«che plaat
je» uit de wereld van 100 jaar geleden,
toen alles zoo vee! romantischer en mooier
en kleuriger wae dan tegenwoordig.
Is het miet, wanneer je zoo'n oud-roman
tisch stuk «iet. of je r.a een auio-tocht
plotseling ki e«n diligenca bent overge
stapt? Wat 'n prettige rust, wat 'n gezel
lig «niiieu. wat 'n genoegelijke pa««a-
giere! Welk een verschil mei onzen
jachtemden, iawaaierigen tijd van jazzband
en charleston, van korte rokjes en décol
leté. Die vrouwen wisten miets vam „pri-
somnieres" en „garconnes", die konden
zelfs nog 9 jaar dtootnen vam een kusje,
dat 'zij eens in den regen hadden ge
kregen! >'«»jren jaar tlKom daar nu nog
eens oml De rrouw van tegenwoordig i»
het ma 9 uur al weer vergeten.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a 60 CENTS PER REGEL
Fotografisch Atelier
VERGROOTINGEN
SINT NICOLAASGESCHENKEN.
Gr. Houtstr. 169, Tel. 13*72
REPRODUCTIES
Zondag geopend van 10 tot 5 uur
En welk een heerlijk rust moet liet de
vrouwen in die dagen van 100 jaar gele
den hebben gegeven, te weten, dat de
deugd altijd beloond werd. Zie mu eens
zoo'n Phoebe Throesel! Tien jaar heeft zij
gedroomd van het eerzame kusje op haar
wang en van den man, die het haar gaf
en wat zij in dien goeden, ouden tijd
mocht hopen en verwachten na dan siag
bij Waterloo ecaat hij plotseling weer m
levenden lijve al is het dan ook met één
hand minder vóórhaar, midden in tiaar
schooltje, klaar om zijn prijs te halen-
Maar Phoebe meent, dat zij 10 jaar
ouder cn zonder de mooie krulletjes om
haar opren hem niet meer behagen ka-n.
Zij is nu de tl;ch ooimam merel" me», een'
zedig -mutsje en niet moer het jonge
meisje, dat hij in. den regen eens kuste.
Maar dan trek; zij nofe een» de witte japon
aan, die 10 jaar lang ki een Uist op haar
heeft liggen wachten, dc krulletjes krullen
weer als vroeger om haar ooren en....
ale hot „jonge nichtje" gaat rij naar het
officiersbal om haar Valentine opnieuw te
veroveren. Doch als zij meent, dat zij
haar doel heeft bereikt en dat zij door
haar Jeugd cn ha3r coqnetterle hem aan
haar voeten heeft, moet zij hooren, dat lie:
niet het jonge, flirtende nichtje, maar de
oudere, waardige Phoebe is, naar w:e zijn
hart trekt. Zie, dat is nu het versehil
van den vroegeren en den tegen woord'gen
tijd! Kom nu nog eens om zoc'n braven
Valentme, die de deugd boven jeugd, de
braafheid boven lichtzinnigheid prefereer'
Phoebe heeft r.ieta anders te doen dan her
nichtje met de krulletjes weer op t« V-er-
gen om /le armen van Valentin»- -e val
!en. Of neen, dat zou Vn deze „Deftige
Straat te h«r:g zijn. Me», een zedir kusje
op Invoorhoofd zijn Valentine cn Ph vlw
en ook wij, omdat wij w zoo'n eerbaar,
braaf gezelschap zijn meer dan te
vreden.
Het „gezellige" avond, waarop
wij me: ons allen in den stadsschouwburg
met zichtbaar welgevallen naar do lieve,
honneponnige plaatjes van Rie Cramers
daar voor ons op het toor.ee! zaten te kij
ken. En het spel was al even geschikt cm
one in een goed humeur te houden, het
spel van Ve a Bondam, die al haar .na
tuurlijke charme aan de lieftallige en no
bele nu on dan wat onduidelijk spre
kendo Phocbe gaf wel «en héél an
dere J.--1 dan Irèoe '<n La Prieonniere
van Betly Ranucct—Beekman, die als Su-
ein een kostelijke zuster was. van Pir'x
Veiheek. die door zijn levendig, arivo
crari.ch apel als Valentine (Brown je
zoo naar de vleeschpotten van de oude ro
mantiek terug deel verlangen, van Hetty
Beek, die weer eerw haar werkelijk ko
misch talent toonde in het rolletje van
Patty, het dienstmeisje, en van de anderen
Jie als R:e Cïamer-poppetjes mm of meer
kluchtig over bet Toonee! liepen. Voeg
daarbij het aardige decor dan is het te be
grijpen. dat het publiek heel den «vond
In een gezellige stemming was.
Deftige 6traat", da' hier te Haarlem
gieteren voor het eerst werd gespeeld gaat
deze week reeds cn dat na «en half
jaaft voor de vijftigite maal! Het is
een bewija, dat veel mensehen van tegen-
woord g de diligence nog boven d« auto,
hee menuet boven de charleston preferee-
ren. Em voor een enkeldh avond mag ik
«Is er veel jonige en oude bakviaschen
want de bakvisschen smaak rit
hcusch «liet aan den leeftijd vastl om
mij heen zitten, ook nog wel een» kmtts-
knue gezellig in een diligence meerijden.
J. B ECIIUIL.
I
ONZE LACHHOEK.
Heeft u al het verhaal gehoord van
den 103-jarige, die, toen een verslaggever
hem vroeg, waaraan hij zijn lange leven
toeschreef, antwoordde: „Aan het feit
dat ik nog niet gestorven ben, meneer!"
In Engeland is ccn deurwaarder aan
gevallen door een hond, toen hij een
paar jongen van het dier licfkoosdc# Er
schijnt plotseling groote vraag naar die
jongen te zijn ontstaan.
Leerling: Meneer, heeft u zich niet'
vergist met het cijfer voor deze proef?,
Ik geloof niet dat ik een nul verdien.
Leeraar: Ik ook niet, maar het is
nu eenmaal het laagste cijfer dat ik uiag
geven.
Zoontje: Vader, wat is de wet van
de zwaartekracht?
Vader: Ik weet het niet, jongen.
Ik heb geen tijd. om alle dwaze wetten
die de Tweede Kamer aanneemt, bij tc
houden.
NIEUWE UITGAVEN.
De firma J A. Haas en Zoon (Azijn»
fabrikanten te Haarlem) zond ons het
eerste deeltje van haar Sprookjesboc*
ken van Vader Haas. Dc sprookjes
hierin zijn naverteïj ooor Fclix Ortt,
terwijl het boekje geïllustreerd is met
24 gekleurde tcckeningen van Jan
Wiggman, in den vorm van plaatjes,
die. bij het artikel van de firma ver»
pakt. gaandeweg verzameld kunnen
worden en ingeplakt. Het is dus een
nieuwe variatie op een anderzijds reeds
bestaande attractie. Het boekje is on»
berispelijk uitgevoerd en dc sprookjes
2ijn op aardige wijze verteld, zoodat
tc verwachten is dat zij bij het jongo
volkje wel in den smaak zullen val»
!en.
Onoer oen titel „Bereid den Vrede*
is bij de firma D. van Sijn en Zonen
te Rotterdam verschenen „Een woord
tot jonge menschcn", door Dora Ver»
burg:, tc Tricht.
Ofschoon dc schrijfster zich tot allo
jonge menschcn wendt, schreef zij toch.
Raar zij ons mededeelde, in 't bijzonder
voor gymnasiasten, omdat onder do
academjsch gevormden vaak de leiders
der maatschappij gevonden worden.
Het z(jn korte, gevoelige schetsen,
die de lezeressen cn lezers willen op»
wekken to? daden van broederschap
tot het lenigen van leed en een zich
geven voor het heil der mcnschhcid.
Speciaal propageert de schrijfster de
vredcsgedachtc.
HolIand.Relgië.
Bij de firma H. D. Tjeenk Willink'
cn Zoon tc Haarlem is verschenen
„Holland'Bclgië" van mr, W. J. L. van
Es. een geschrift in drie declen. respee»
tievclijk ucnocmd: „Rond het Verdrag"
„Het verdrag" cn „Verleden en toe»
komst der Nederlanden".
NIEUWE AVONTUREN VAN SNUFFELGRAAG EN KNAGELIJNTJE,
VOOR DE KINDEREN.
„Pé had nog niet lang geloopen, toen hij
een bedelaar ontmoette. Geef mij wat voed
sel, ;onge heer, zei dc oude muis. Ik heb in drie
dagen niets gegeten. Maar Pé wendde zich af
en liep door."
„Een volgenden bedelaar verging het niets
beter. Pé zeide: Ik heb zelf maar vijftig rijst-
korrels. Als ik met u deel. zal ik morgen mis
schien zelf niet genoeg hebben, om mijn maag
te vullen."
„En weer liep de gierige Pé door, zonder
zich om de oude muis te bekommeren, die droe
vig cn verlaten achterbleef op den eenzamen
weg. Pé wilde zoo spoedig mogelijk een stad
bereiken."
„Daar ontmoette hij een vogel, wiens vleu
gel gewond was. Hebt gij niet wat te drinken,
menschenkind? smeekte dc vogel. Ik kan
zonder mijn vleugel de gindsche beek niet
bereiken."
