HAARLEM'S DAGBLAD
BUITENLANDSCH OVERZICHT
DE WONINGTOESTAND.
GEMENGD NIEUWS
STADSNIEUWS.
VRIJDAG 10 DEC. 1926
VIERDE BLAD
Nog steeds belangrijk tekort aan arbeiders
woningen.
HET AANTAL DUBBELBEWONINCEN NOG GROOT.
Te Haarlem.
Zooals onze lezers wcten is bij de
fccgrootingsdcbatten den Raad de
vorige week een motie van den heer
Koppen besproken, om geleidelijk tot
opru m.ng der noodwoningen over te
gaan.
Deze motie werd door B. en NV. over*
genomen, co binnen vijf jaar uiterlijk
zullen de noodwoningen verdwenen
moeten zijn. Hoe staat het nu met het
woningvraagstuk? Opgelost is het, spe.
ciaal wat deD arbeiderswoningbouw be*
tref: nog lang niet.
Wc! worden dc toestanden beter, maar
eer ze normaal zullen zijn moeten er
rog heel wat woningen gebouwd wor«
den.
Bestaat er nu nog eer groote be*
Ijocfte aan arbeiderswoningen?", vroe»
gen we aan iemand, die over dc woning»
toe-.tanden in Haarlem uitstekend oor»
deden kan.
..Ken ju st antwoord op die vraag kan
pas gegeven worden", aldus zei hij,
„wanneer de woning» en gezinstelling,
d waarschijnlijk In het voorjaar plaats
zal hebben, achter den rug is. Maar ik
kan u natuurlijk wel cenige globale
cijfers noemen om u aan te toonen, dat
wc er nog larg niet zijn. Het aantal
noodwoningen, dat successievelijk zal
worden opgeruimd, bedraagt 161. Dus
die menschen moeten dan een andere
woning hebben. Verder moeten er nog
ongeveer 900 woningen onbewoonbaar
worden verklaard".
..En hoe groot is nog het aantal dub»
Bcibcwoningen?"
..Ook hiervan kan ik u het juiste cijfer
viiet noemen. Maar dit bedraagt ook we!'
een ge honderden. Dc controle is op het
oogenblik uiterst moeilijk, want vele
won ngzoekenden. wier namen hier ge»
cotccrd worden, laten zich ook bij ver»
Schillende woningbouwverenigingen ie»
schrijven".
„Wat gebeurt er nu met de zooge»
raamde onderhuurders, als de eigenlijke
huurders vertrekken?"
„Die gevallen komen haast niet voor
En als het eens gebeurt, dan wordt de
huur dikwijls aan de onderhuurders
overgedragen".
„Hoe gaat het met het betalen der
huur door de bewoners der gemeente»
woningen?"
„De gemeente heeft daar soms veel
U't mee. Het iijkt wel of sommigen,
ais ze eenmaal een gemccntcwoning
hebben, denken dat ze het met het bc<
talen van de huur zoo nauw nirt be»
boeven te nemen. Dat dc gemeenschap
wel voor ze zorgen zal. Ze verzinnen
wmi allerlei qitvluchtca om geqn huur
te betalen, uitvluchten waarnaar een
particulier huiseigenaar heelemaal niet
zou willen luisteren. Dan wordt er ge»
klaagd over ziekte van vrouw en kin»
deren, enz. Toch zal de gemeente, om
aon dc huurschuld een einde te maken,
tot cenige uitzettingen moeten over.
gaan".
„Komen er nog dagelijks veel men»
•chcn een woning vragen?"
„O ja. nog heel veel. Soms schijnt
men te denken, dat de gemeente aan
alle menschen een woning moet geven.
Dat is natuurlijk onjuist. Dc gemeente
keurt de bouwplannen en geeft toestem»
ming voor het bouwen. Maar de ver»
huur geschiedt door de besturen der
woningbouwverenigingen, onder coa»
trole der gemeente. Liefhebbers moeten
zich dus het eerst tot die besturen wen»
den. Het gebeurt ook wel vaak. dat
menschen. die reeds een goede woning
hebben, met een andere woning willen
ruilen. Daar kan de gemeente natuurlijk
niet aan denken. Waar zou het eind
zijn? Zij. die werkelijk in grootcn nood
verkccren. worden het eerst geholpen",
aldus eindigde onze zegsman.
De heer J. Fontijn, secretaris der
woningbouwvereniging „Het Oosten",
deelde ons mede. dat er op het oogen»
blik voor deze vereniging 36 woningen
:n aanbouw zijn aan dc Zomerkade. de
Loosstraat en dc Van Oorschotstraat
cn bovendien nog 30 zoogenaamde ver»
d:cpingwoningcn in dc Slachthuis»
•traat. „Deze straat leent zich, omdat
die goed breed is. heel goed voor derge*
lijke woningen", adlus de heer Fontijn.
,J)e huurprijs van die woningen zal
vermoedelijk f 5.60 of f 5.70 per weck
zijn en voor de 36 eerstgenoemde wo»
eingen ongeveer f 5.40, behalve die aan
de Zomerkadc, die vermoedelijk f 6
zullen moeten kosten. De werkelijke
huurprijs moet nog worden vastgesteld,
want het is nog niet bekend of de
huur zal worden bepaald naar het gc«
zir.sinkomen of volgens den prijs van dc
woning. Voor die 66 woningen staan nu
nog wel driehonderd namen op onze
lijsten En als we er niet vele., om ver»
schillende redenen hadden afgewezen,
zouden er nu nog zeker wel vijfhonderd
liefhebbers zijn. Nog steeds komen er
nieuwe gegadigden vragen.
Het is natuurlijk wel een verlokkelijk
gezicht voor menschen, die een woning
noodig hebben, als zc ergens een blok
nieuwe huizen zien bouwen, of als ze
bij familie op bezoek komen, die een
betere woning heeft. Niemand wil na*
tuurlijk gaarne in een krot wonen, maar
toch worden het eerst zij geholpen, die
er het ergst aan toe zijn en die een
zieke vrouw of kinderen hebben".
„Wanneer zijn die 66 in aanbouw,
zijnde woningen klaar?", vroegen we.
„Dat blok van 36 woningen aan de
Zomcrkade met Me: of Juni", luidde her
antwoord, „en de vferdiepingwoningen
in September. Neen. wc zijn er nog lang
niet. Als u hier en daar eens op huis»
bezoek ging. zoudt u stellig veel misère
zien. Ik ken tamelijk nieuwe huizen
die er van buiten aardig uitzien, maar
d*e van binnen lang niet aan de tegen»
woordige eischen beantwoorden. Als dc
gemeente er toe overgaat om de krot»
woningen op te ruimen, zullen cr nog
minstens een paar duizend arbeiders,
woningen gebouwd moeten worden. Ik
vind het ergerlijk, dat de Regeering
hoegenaamd niets meer aan den arbci»
derswoningbouw doet en dat ook de
particulieren dezen bouw totaal in den
steek laten, zoodat de gemccntcbcstu»
ron er geheel allee.n voor komen te
staan. In plaatsen waar geen voortva»
rend gemeentebestuur is, dat voor deze
sociale nooden voelt, blijft het steeds
hokken, waarmee het moreel van het
grootste gedeelte der bevolking ten zeer»
ste wordt geschaad",
In gelijken geest spreekt ook het bc»
stuur der woningbouwvereeniging
„Vooruitgang". Toen er. aldus werd ons
medegedeeld, eenigen tijd geleden een
der woningen aan het Spaarne leeg
kwam, werd het bestuur met aanvra*
gen van liefhebbers overstelpt. Ook
..Vooruitgang" laat in de Slachthuis»
straat dertig verdiepingwoning en een
winkelhuis bouwen, waarvan dc huur»
prijs nog moet worden vastgestelNa»
tuurlijk zijn ook deze huizen reeds
iang toegewezen.
Te Schoten.
De heer H. J. Klein, dia als wethouder
van Schoten reeds veel in het belang
van de volkshuisvesting gedaan heeft,
en nog steeds doet, stond ons eveneens
een interview over deze aangelegenheid
toe.
.Jarenlang heb ik er reeds op aange»
irongen", zei de heer Klein, „om in
Schoten een woningbureau op te rich»
ten. o.«. nog bij de behandeling der be»
grootingen voor 1925 en 1926. Wc heb»
ben uitgerekend, dat dc stichtingskos»
ten niet meer dan f 4000 zouden bedra»
gen. Dan zouden er alleen de jaarlijk»
scbe kosten van één ambtenaar bij
komen, want bet controlcerend werk
van dat bureau zou natuurlijk zeer
eenvoudig moeten wezen. Maar wegens
de hangende annexatieplannen is er nog
niets van gekomen. Dc cijfers van dit
jaar zijn mij oog niet bekend, maar ik
kan u wel vertellen, dat er in Novem
ber 1925 nog 121 gevallen van dubbel»
bewoningen geconstateerd werden in
dertien straten. In 1925 zijn in Schoten
gebouwd 397 woningen, waarbij acht
noodwoningen. Tevens werden vcrlc»
den jaar dc plannen gemaakt voor 132
gcmccntcwoningcn aan het Elzenpleiti
Die huizen zijn ook dit jaar gereed ge
komen. Vier en twintig woningen wer»
den verbouwd tot winkelhuizen. In
1921 werden gebouwd 206 woningen met
elf verbouwingen: in 1922 respectieve»
lijk 194 en 19; in 1923 respectievelijk
393 en 22; in 1924 rcspcctjcvcüjk 439 cn
28; hierhij waren dc honderd gemeente»
woningen aan het Meidoornplein".
„Zijn dat allemaal arbciderswonin»
gen?"
„Ze worden tenminste als zoodanig
aangediend. Maar ik kan een woning
van f 9 huur per week met den besten
wil van dc wereld geen arbeiderswoning
noemen. Dal zijn wèl de gcmccntewn
ningen. Dc negentien woningen op oud'
Schoten kosten namelijk f 4.40 per
week cn de 132 woningen aan het Elzen
plein hebben een huurprijs van f 5.20
tot f 5.40. Dc huurprijzen, van dc part
culiere woningen variecren van f 6 tot
f 9. in dc eerstvolgende raadszitting
komt een voorstel aan de orde voor den
bouw van weer negen arbeiderswonin.
gen ter opruiming van krot» en nood*
woningen De huurprijs hiervan zal
varieeren van f 3.75 tot f 4. Ze worden
te Oud'Schotcn gebouwd op grond van
het Burgerlijk Armbestuur. In totaal zijn
over 1925 tc Schoten binnengekomen
130 verzoeken tot het bouwen van 561
cn verbouwen van 78 woningen. Hiervan
zijn er nu 397 gereedgekomen. Het
eind van de misère is nog 6teeds niet
te zien. In de nieuwste straten zijn nu
reeds weer vijftig gevallen van dubbel
bewoning geteld In cén huis wonen zelfs
drie gezinnen! Dat zijn over 't alge»
meen arme gezinnen en >n den regel zijn
dat ook de grootste. Voor de slechtste
noodwoning aan den Middenweg meldt
zich nog steeds een stroom van gega»
digden aan. Wel een bewijs dus. dat dc
woningnood nog groot is. Het is In
Schoten nu z6ó gesteld: cr is een teveel
aan woningen van f 7 tot f 9 (d'r staan
er in Schoten wel honderd leeg) en een
tekort aan werkelijke arbciderswonin»
gen".
Te Heemstede.
Ook in Heemstede is het blijkbaar
nod Ung niet in orde met dc woning
toestanden al is hier den laatsten tijd
een groot aantal kleine woningen ge
bouwd, maar met huren van f 8.50 cn
f 9.zooals ze bijvoorbeeld in de In*
dischc buurt staan.
Niemand, die het Wilhclminaplcin
passeert cn daar tegenover "t Protcs»
tantschc kerkje het oude, welbekende
café „Het Wapen van Heemstede" ziet
staan, zal vermoeden dat daar op dc
bovenverdieping cenige slachtoffers
van den woningnood huizen. Toch wo»
ne daar op het moment drie gezinnen
alle me» een paar kinderen Van bc»
hoorlijk wonen kan daar uit den aard
dar zaak geen sprake wezen. omdat
het huis daarvoor niet is ingericht. Elk
gezin heeft er de beschikking over
twee kamers. d>e alle op de gang uit*
komen. Gas hebben dc bewoners niet
evenmin een keuken. De waterleiding
cn dc NV. C. zijn daar voor gemeen:
schappelijk gebruik.
Toch is het van den kastelein tc pri;
zen, dit hij op deze wijze den woning»
nood helpt bestrijden, want bij maakt
van het verhuren van zijn kamers geen
woekerwinst.
Een der bewoners klaagde ops zijn
nood. ITij was juist Maandag met dc
zijnen cn het huisraad gearriveerd. Alle
meubelen stonden nog kris«kras in de
groote vergaderzaal. Hij deelde ons
mede. dat hij een woning van f 8.50 in
de Lombokstraat beeft gehad. We»
gens werkloosheid nu al zeven we»
ken had hij vier weken huurschuld.
Bij vonnis van den kantonrechter werd
hem aangezegd, het huis Maandag te
verlaten, zoodat dc man zicb gelukkig
achtte dat hij den eigcnaai vat, het
café „Het Wapen van Heemstede" be»
reid vond. ook hem en zijn ziekelijke
vrouw voor een billijk prijsje onder
dak te verleenen.
Toch is het natuurlijk niet de bedoe»
ling om hier te blijven. De bewoners
zijn. aldus deelden zij ons mede. al
cenige malen naar het ocmccntebestuur
'ewcest. maar dat heeft hen niet kun
nen helpen.
Als een bewijs hoe groot de behoefte
nan arbeiderswoningen Is, werd ons me»
drieling gedaan van een geval, waarin
een man met een weekloon van f 24
ccn wonmghuur van f 9 per week moet
betalen, dus ver boven zijn. fïnancieele
draagkracht.
Iemand, die met de woningtoestan»
den in Heemstede uitstekend op de
hoogte is. deelt ons mede, dat voor de
59 in aanbouw zijnde arbeiderswonin»
a cn achter bet Oude Slot zich niet min»
der dan120 gegadigden hebben aan»
jemeld! Dat zijn dan ook inderdaad
voor arbeiders geschikte woningen,
want dc huurprijs varieert van f 4.80
tot f 6 per week.
Intusschen blijkt hieruit zonneklaar
dat er nog een belangrijk tekort aan
woningen is. Onze deskundige zegsman
deelde trouwens mede. dat er nog vele
nevallen van dubbelbewoningen voor*
komen, vooral in de Indische buurt
cn aan den Kadijk.
Overeenstemming in de Duitsche quaesties? De
Duitsche Volkspartij en de regeeringspartijen.
Amerika en de Europeesche schulden. Splitsing
onder de Engelsche liberalen.
Verschillende berichten duiden er op,
dat het te Genfcve gelukken zal het
vraagstuk van het toezicht! op de ont»
wapening van Duitschland tot een be»
vredigende oplossing te brengen. Het
verluidt, üat dc datum van dc ophef#
ting der .nilitaiTC contro'.c vermoedelijk
op 15 Januari of 1 Februari 1927 zal
worden bepaald.
Nader wordt uit Genève geseind:
Oe overeenkomst tusschcn dc gcal»
lieerden cn Duitschland over dc „in<
vestigatics" van den volkenbond bc»
vestigt cd methode, welke in 1924 door
den volkenbondsraad is aangenomen.
De besluiten, in 1924 cn 1925 door den
raad goedgekeurd, blijven dus volgens
de letter cn den geest geldig.
Dc Duitsche reserves zijn in den
vorm van een interpretatieve resolutie
opgesteld, en den raad zal heden gc»
vraagd worden deze goed te keuren.
Het accoord is tevens een practischc
aanpassing aan den toestand, zooals
die door Duitschlands intrede in den
raad geschapen is.
Dc overeenkomst loopt over drie
pupten:
lc. Dc wijze van functionccring der in
vcstigatie»commissie is scherp afgeba#
kend. Er zal geen onderzoek plaats
hebben zonder ccn formeel ontvangen
klacht Er zal geen permanente of pcrio»
diekc controle geschieden.
2o. De bevoegdheden der investiga»
ticcommissie. Dc bepalingen van 1924
zijn aangepast aan dc Duitsche wetge»
ving over dc huiszoeking. Bij even»
tucclc onderzoekingen zullen de con»
trolcurs van den volkenbond door een
Duitschen magistraat vergezeld worden.
3o.Er zullen Duitsche officieren aan
dc invcstigatie»commissie toegevoegd
worden, als deze in andere landen dan
Duitschland functioneert.
Tenslotte wordt bevestigd, dat dc
kwestie van het tqekomstige contro»
Ieregicm in het Rijnland het onder»
werp van latere nieuwe besprekingen
zal uitmaken.
Met betfrekking tot hot Saargebicd
zou overeenstemming tusschcn tiriand
cn Stresemann zijn tot stand gekomen.
Volgens ccn medcdccling uit Genève
nan dc N. R. Crt. zullen de Fransche
bezettingstroepen geheel uit het Saarge»
bied verdwijnen cn zullen in d*i' gebied
slechts enkele Fransche burgerlijke amb»
tenaren blijven om toezicht tc houden
op een ongestoord spoorwegverkeer.
In ons vorig overzicht konden wij al
melden, dat dc motie van afkeuring dor
Engelsche arbeiderspartij over de hou»
ding der Engelsche rcgccring inzake het
Engelsche mijnwerkersconflict
is verworpen.
Nader kan nog worden gemeld, dat
dc minister van Financiën Winsi'on
Churchill bij dc debatten naar aanlci»
ding der nsotio zei de, dat dc mogelijk»
hela van den langcren werkdag veel
mijnwerkers ccn hooger loon zal kun
ncn verschaffen. Spr. ontkende dat dc
rcgccring zich partijdig tegen dc mijn:
werkers zou hebben betoond. Hij ver
klaarde, dat dc klassenstrijd, die ongc»
twijfcld dc stemming in dc industrie
heeft verbitterd cn iedereen nadeel heeft
berokken, is aangemoedigd door Russi»
schcn invloed.
Cook zelf. zoo deed dc minister uit*
komen, dc leider der mijnwerkers, die
thans naar Rusland was gegaan, om er
rapport uit te brengen, had cenige cij»
fers gepubliceerd, dat voor 1.150.000 p-
st was ingcicckcnd door de Kussen ter
ondersteuning van dc stakende Bntschc
mijnwerkers, cn slechts voor 430.000
pond door dc Britsche vakverccnigin»
gen cn socialisten.
Rusland had dus zooveel geld gezon»
den, cn spreker vroeg den labourlcdcn
van het lagerhuis, of het niet iets bui»
tengewoons was. dat deze Russische
mijnwerkers, wier loonen. naar hem
verzekerd was van dc meest bevoegde
zijde, minder dan het1 derde gedeelte
van het loon der Britsche mijnwerkers
bedroegen, uit hun karig loon voor
twee cn een half maal zooveel Inschrij»
ven als dc Britsche vakvercenigingcn.
Daaruit blijkt dat zij. of de groote
altruïsten der wereld zijn, of, dat deze
bijdrage niet vrijwillig is geweest, doch
van hun loon is ingehouden. De minis»
ter verklaarde van oordeel te zijn, dat
de Russen cr naar gestreefd hebben
cenige der buitcnlandsche kolenmarkten
van Groot«Brittannië te veroveren, doch
dat zij voornamelijk gedreven zijn door
het verlangen, dc zaken in Engeland in
dc war ie sturen. De openbare mcening
is verbitterd door het feit. dat buiten»
landschc clcmcrtcn zich in den strijd
hebben gemengd. Het staat voor den
minister vast. dat dit een schaduw heeft
geworpen over het gchcclc conflict.
Tot zoover dc verklaringen gedaan
in het Engelsche Lagerhuis.
Uit ccn bericht in dc Times blijkt, hoe
het herstel van den toestand in den
mijnbouw moeilijker blijkt, dan men
had verwacht. Dc levendige vraag naar
kolen, waarop dc mijneigenaars hadden
gerekend, is uitgchhven. Het publiek
ir.cft' cr zich aan gewend zuinig met dc
kolen om te gaan cn ook voor fabricks»
doeleinden is dc vraag niet zeer groot,
daar men ccn afwachtende houding aan»
neemt in dc verwachting, dat dc mijn»
eigenaars de prijzen aanmerkelijk zullen
moeten verlagen Het gevolg hiervan is,
cat de voorraden aan de mijnen steeds
rooter worden.
Wij hebben melding gemaakt van de
ontstemming die de rede van dr. Scholz
heeft gewekt in de kringen der soc.»
dem. Na de nadere verklaring en van
den Rijkskanselier en van dr. Scholz
zelf, scheen het dat het nog wel met
een sisser zou afloopcn. Thans echter
andere berichten.
Tegen alle verwachting in schijnt
het toch tot een openlijke
Breuk tusschen de soc.*
dem. en de regeeriagspar»
tijen in Duitschland
te zullen komen.
Dc sociaaldemocratische fractie, die
evenals alle andere fracties Donderdag»
middag onmiddellijk na de Rijksdagzit*
ting bijeenkwam heeft na een levendig
debat als haar oordeel uitgesproken,
dat de z.g. stille coalitie na de agres»
sieve redevoering van dr. Scholz niet
meer in stand kan worden gehouden.
Zij beschouwt haar als opgeheven en
behoudt zich haar volle vrijheid van
handelen voor.
Klaarblijkelijk aldus wordt aan
het Hbld. gemeld heeft de radicale
vleugel gezegevierd over de meer ge»
matigde elementen, maar deze hebben
getracht nog te redden wat er te red»
den viel en zijn cr in geslaagd nog een
achterdeurtje open te houden. Dc
fractie heeft namelijk besloten heden»
morgen bij dc stemming over de com»
munistische motie van wantrouwen te»
gen minister Kulz blanco te stemmen,
daar ze met het oog op de onderhan»
delingen te Genève op dit oogenblik
geen rcgeeringscrisis wil veroorzaken.
Een definitief besluit zal de fractie
erst volgende week, dus als de derde
van de supplctoire bdgrooting
behandeld wordt, nemen. Mochten de
regeeringspartijen of dr. Marx er voor»
dien niet in slagen, het conflict uit den
weg te ruimen, dan kan het nauwelijks
twijfel lijden dat de sociaaldemocraten
volgende week met een eigen motie van
wantrouwen tegen het geheele kabinet
zullen komen, en met deze mogelijk»
heid moet men ernstig rekening hou»
den, want de bijlegging van het con»
flict is tengevolge van een verklaring,
die de fractie van dc D. V. P. Donder*
dagavond publiceerde, al heel gevaar»
lijk geworden.
In deze verklaring wordt gezegd, dat
de fractie kennis heeft genomen van
het bericht van haar voorzitter dr.
Scholz over zijn redevoering in Oost»
Pruisen, dat zij hierover weliswaar
geen beslissing heeft genomen, maar
dat in de discussie het standpunt van
dr. Scholz door alle sprekers werd goed
gekeurd. Het behoeft geen betoog dat
deze verklaring de situatie uitermate
heeft verscherpt. In parlementaire
kringen ziet men daarom niet zonder
zorg de komende dagen tegemoet.
He^ voornaamste irit het door Mei»
Ion, den secretaris v&n de schatkist aan
het
Amerikaansche oongres
voorgelegde rapport is dc indruk die
het geeit van den tegenzin der Ver. Sta»
ten om op net oogenblik eenige over»
eenkomst betreffende dc oorlo&sschul»
den tc herzien. Het verklaart voorts
dat 97 van het totaal van de schold»
vorderingen der Vereenigdc Staten
door overeenkomsten zijn gedekt cn dat
tair trial kan worden verkregen, niet
in theorie, doch in de practijk.
Dc functje der buitenlandsche schul»
dencommissic eindigt 9 December 19^7.
De commissie voltooide feitelijk haai
arbeid en Mellon gelooft niet dat het
noodig is, haar bestaan tc verlengen.
Het rapport voegt er aan toe dat
geen debkeur zal willen ontkennen, dat
de betalingen, wcike voor de eerste
jaren van de periode van 62 jaar, bin:
nen zijn betalingscapaciteit ligt, terwijl
in de acht jaar sedert den wapenstil»
stand de Amerikaansche schuld wat
betreft het Europeesche vasteland, fci»
lelijk geen beteekenis was, daar de re»
gelingen pas onlangs tot stand zijn ge»
komen, behalve die met Engeland, wel»
ke is aanvaard.
Mellon legt er den nadruk op. d«t
de regeering der Ver. Staten een con»
sequente politiek tegen het annuleeren
der schulden heeft gevoerd en hij geeft
uitvoerig de besprekingen weer tus»
chen de buitenlandsche vertegenwoor*
digers en de Amerikaansche amb*
tenaren ten tijde van de afsluiting
der oorlogsleeningen, Ten slotte beroept
hij zich op de verklaringen van presi*
dent Wilson om aan te toonen, dat cr
aan annuleeren niet wordt gedacht.
De Evening Standard bevat het reeds
lang loopende gerucht dat de minder»
hcid van de liberalen in Engeland, die
het leiderschap van Lloyd George niet
willen aanvaarden een eigen leider zul»
Icn aanwijzen en dus een
Onafhankelijke Liberale
fractie in Engeland
zullen stichten.
Nieuw aldus wordt opg.merkt
is intusschen het bericht, dat Lord
Grey van Fallodon zich bereid heeft
verklaard, indien bij van voldoenden
steun verzekerd is, het leiderschap van
deze groep te aanvaarden.
Het heet dat hij Maandag aan het
feestmaal van den oud»libera!cn whip
Vivian Phillips, dat hij zal presidee
ren, een verklaring in dezen zin zal af»
leggen. Deze beslissing is noodzakelijk
om te maken, dat niet bij de volgende
verkiezingen de fractie van Llovd
George alle libcralei candidaten in de
kiesdistricten kan aanwijzen
Men hoopt dat een aantal plaatselijke
liberale kiesvercenigingen den ouden
leider trouw zullen bliiven. Voor de
nieuwe fractie moet reeds een fonds
van 50.000 pond sterling zijn bijccngc:
bracht.
De rede van Lloyd George heeft een
slechten indruk gemaakt on de libera:
icn. Intusschen blijft het feit be*
staan, dat de commissie uit de Natio
nale Liberale Federatie, die het aanbod
van Lloyd George moest onderzoeken
heeft geadviseerd dit aanbod aan te ne
men,.
Volgens dc Echo dc Paris moet aan*
genomen worden dat Mussolini dc
Fascistische drijverij tegen
Frankrijk
niet aanmoedigt, maar dat hij niet meer
strict gehoorzaamd wordt door de zwart
hemden. Ondanks het verbod uit Rome
hebben de fascistische legioensoldatcn
inschepings* en<r ontschcpingsoefcningcn
gehouden op een plaats aan de kusï
vlak bij Fransch gebied. Frankrijk heeft
verschillende maatregelen genomen om
incidenten te voorkomen.
Aan de N. R. Crt. wordt uit Gcncve
bericht: Volgens telegrammen uit Milaan
heeft dc Italiaansche regeering nog
regimenten infanterie en een groote
macht militictrocpcn maar de Fransche
grenzen gezonden. De Italianen geven
„ls verklaring van deze troepenver*
plaatsing dat het noodzakelijk is het
bandieten wezen aan dc grens den kop
in tc drukken cn speciaal om de moor»
den-aars van dc beide Italiaansche doua»
ncn»beauibtcn i'e beletten naar Fransch
grondgebied dc wijk tc nemen.
Deze verklaring heeft te Genève in
Volkenbondskringen een minder pretti*
gen indruk gemaakt.
Gemeld wordt dat Frankrijk maat»
regelen heeft genomen om op alle in»
cidenten voorbereid tc zijn. De marine»
strijdkrachten in de Middcllandschc
Zee zijn versterkt en door dc torpe»
dobooten cn onderzeeërs wordt regel»
matig gepatrouilleerd. Ook op het land
zijn de troepen versterkt. Tanks en
pantserauto's zijn naar de omgeving
van Nice gezonden.
Uit Nice bericht het persbureau Bel*
ga, dat het bericht omrient het incident
in de slaapzaal der spoorwegbeambten
:e Vint miglia wordt tegengesproken.
Het volgende zou slechts plaats hebben
gehad. Wegens moord op een bediende
van het Italiaanse!1, consulaat1 heeft een
It. 1'i tn, behoorende tot dc fascistische
militie, van ten goederentrein, die uit
de richting Menton kwam. alle wagens
onderzocht om t'e zien of de moorde*
naar zich daar ook ergens verborgen
hield.
STOF EN JAS IN ééN DAG
GEMAAKT!
Een blad tc Toronto is, aldus de TeL,
op het origineele denkbeeld gekomen,
een wedstrijd uit lc schrijven in het ver#
aardigen van een overjas, die aange»
boden zou worden aan den vice»gouver»
neur van Quebec. Als voorwaarde gold
echter, dat ook dc grondstof speciaal
en uitsluitend voor deze jas aangemaakt
moest worden.
In cén dag werd door den winnaar aan
deze voorwaarden voldaan. Des mor»
gc-n zeer vroeg werden vier schapen
per auto over een afstand van twaalf
mij! vervoerd naar een fabriek te Brant#
ford, waar zij direct, om 5 uur in den
ochtend, geschoren werden. In een half
uur tijd was de wol ontvet en gerei»
nigd, gereed om te worden geverfd. Het
kaarden en de .verdere bewerkingen ge#
schiedden zoo vlug, dat de kleermaker
na eenige uren zich op zijn tafel kon
neerzetten om de laatste hand aan het
klecdingstuk te leggen. De jas werd ver»
volgens per vliegmachine naar Toronto
gebracht, waar hij om kwart voor 7 in
den vroegen avond dus, van denzelfden
dag, aan den vice»gouverneur werd aan#
geboden.
ROOFMOORD.
Te Hümmclhartha in Saksen heefi
een 19»jarige kellner, Stapp genaamd
de vrouw van een fabrieksarbeider
haar 3 1/2 jarig zoontje met een beitel
doodgeslagen. Bedoeling van den keil*
uer was zich meester te makcii van het
geld, dat de vrouw door haar cchtgc*
noot, die zich in Amerika bevindt,
was toegezonden. De moordenaar
vluchtte met een 60 mark, die hij in een
kast had gevonden. Hij werd echter
denzelfden nacht nog oevangen geno*
men cn heeft een volledige bekentenis
afgelegd.
ZELFMOORD VAN EEN KIND
Een jongetje van 14 jaar, werkzaam
in een fabriek tc Courbevoie, had geld
gestolen uit de fabriek. Daar het öict
zijn eerste misdrijf was, had zijn
der besloten hem naar een verberings»
gesticht te zenden. De jongen verzette
zich tegen dit besluit, zooveel hij kon.
doch het mocht niet baten. Vader kon
hem niet meer aan. hij moest ondc
strengere leiding komen. Het jongetje
vondt dit vooruitzicht zoo verschrik*
keiijk, dat hij zich ten huize van zijn
ouders h^eft opgehangen.
VLIEGTUIGEN IN DIENST
DER WALVISCHVANGST.
De technische leider eener onderne»
ming voor walvischvangst in Victoria
(Br. Col.) kapitein George L. Marquand
heeft voor de toekomstige vaarten
zijn compagnie een vliegtuig gecharterd
dat onderzoekingsvluchten zal doen om
walvisschen te speuren en bij ontdek*
king ervan de plaats radio»telegrafiich
aan de vloot te melden.
Bovendien zullen proeven genomen
worden om van het vliegtuig ook bij
de jacht zelf gebruik te maken. Gc*
doodc walvisschen toch drijven door
hun vet en de zich ontwikkelde ont»
bindingsgassen langen tijd aan de op»
pcrvlakfe der zee. Een vliegtuig zou
dus dadelijk zelf de jacht kunnen uit*
oefenen en de vloot naderhand aan*
roepen, zonder kans te loopen dat de
buit verdwenen is, voordat de schepen
er zijn.
De harpoenen worden vervangen door
bommen, die voor aan de oppervlakte
rwemmende walvisschen met een per»
cussie»lont kunnen voorzien worden.
Speurt men echter uit het vliegtu:g wal*
visschen. die onder de oppen-lakte
zwemmen, dan zou men waterbommen
kunnen aanwenden, zooals die in den
oorlog tegen duikbooten werde gebc»
zigd. Daar de doode walvisch boven
drijft, zal het nauwelijks noodig zijn ze
terug te kunnen vinden. Bij de vervol
ging van een getroffen, vluchtenden wal
visch zou dit echter van o«t kunnen
züo.
BOEKBESPREKING.
AUSSENHANDEL DER
NIEDERLANDE.
Bij ..Taylor's Branch Directory" te
Gravenhage is van de hand van den
heer Christian Günther verschenen:
„Aussenhandel der Niederlande", het
5de deel der boekenreeks „Holland ;m
Weltverkehr". In deze uitgave, geheel
de Duitsche taal geschreven, wordt
de economische toestand van Neder»
land behandeld en dat naar officieele
bronnen. Een en ander is verduidelijkt
met vele statistische gegevens en graf:»
che teekeningen. Verder worden in het
werk behandeld belangrijke Hollandsche
en u'tvoerartikelen naar waarde en
gewicht, handelsverdragen, het handels*
erkeer. Kamers van Koophandel, Con»
sulaten en de in* cn uitvoer der voor»
Tiaamstc- artikelen van 51 staten.
Verschillende N'cderlandsche steden
die een vooraanstaande plaats innemen
op het gebied van handel en industrie,
worden in dit boek uitvoerig behandeld.
Een dezer steden is Haarlem en we vin»
den in dit boek zelfs een bijdrage van
Haarlem's burgemeester, den heer C.
Maarschalk. Dc burgemeester zegt in
zijn artikeltje onder meer, dat er weinig
steden zijn, die hun bewoners zooveel
kunnen bieden als Haarlem, ook wat
natuurschoon betreft
Uitvoerig worden de schoonheid van
stad en omgeving beschreven en de bur»
gemeester wijst er op, dat het te ver»
wachten is, dat na de grensregeling het
aantal inwoners van ongeveer tachtig
duizend tot over de honderd duizend zal
stijgen. De heer Maarschalk bespreekt
voorts de voordeden van de ligging on»
zer stad tusschcn Amsterdam en Zand*
voort en aan den hoofdverkeersweg der
drie grootste Hollandsche steden. Ook
op het gebied van kunst en wetenschap
kan Haarlem aan haar bewoners veel
geven en het geniet op dat gebied zelfs
een beroemdheid De stad Haarlem is
de zetel der Hollandsche Maatschappij
der Wetenschappen en van Teyler's
stichting. Ook is er het beroemde Frans
Halsmuseum.
De handel en industrie, die tegen het
einde der vorige eeuw eenigszins achter*
uitgegaan waren, zijn in de laatste jaren
meer cn meer tot bloei gekomen. Door
spoor# e" waterwegen met de voornaam»
ste steden en door de gunstige lig*
ging in het dichtstbevolkte deel van Ne»
derland, zijn alle factoren voor een gun*
stige ontwikkeling <ler stad aanwezig.
De burgemeester is in zijn artikel uit»
voeriger, dan we het hier vermelden. Er
wordt een uitstekende propaganda in ge»
maakt voor onze stad. Trouwens, de
schrijver zelf doet dat verderop in het
boekje ook.
Een uitvoerig artikel, verlucht met
eenige foto's en teekeningen, is aan
Haarlem gewijd.
Boven het stuk staat Haarlem, die
Stadt der Blumen. Als eerste afbeel*
ding vinden we ;n het artikel een foto
van den burgemeester. Dan volgt een
eenigszins verouderde afbeelding, een
teekening van de Groote Markt en een
zeer duidelijke kiek van het Spaarne
bij Teyler's Museum. Ten slotte nog een
teekening van de Amsterdamsche Poort
n den toestand voor de verbetering.
Haarlem wordt in dit artikel uitvoerig
beschreven. Uit alles blijkt, dat de
schrijver over goede informaties beschik»
ARR.-RECHTBANK
UITSPRAKEN
1. J. J. H-, chauffeur, wonende te
Roclofarendsveen; 2. G. O., wonende
tc Roelofarendsveen, beiden thans ge»
detineerd. De stukken weder gesteld
in handen van den Rechter»Commissa»
ris, en geschorst tot na afloop van be#
doeld onderzoek.
H. H.. los arbeider, zonder vaste
woonplaats, thans gedetineerd. Land»
looperij cn bedelarij. Twee hechtenis,
straffen elk van drie dagen en vier
maanden plaatsing in een rijkswerkin*
richting.
SPEELTUINVEREF NIGING
FLORA.
Deze vereeniging houdt Zaterdag»
avond a.s. haar St. Nicolaasfeest in het
gebouw van den Haarl. Kegelbond.
EVANGELISCHE MAATSCHAPPIJ
Hedenavond zal Ds. H. H. Dorge'o,
Ilerv. pred. te Naarden. lid van het
hoofdbestuur der Evangelische Maat»
schappij in het gebouw van den Neo.
Protestantenbond voor de leden der
afd. Haarlem en omstreken optreden
met het onderwerp «Protestanten
waaktp
