Haarlem's Dagblad | 1926 | 13 december 1926 | pagina 6

MEDISCHE BRIEVEN

HAARLEM'S DAGBLAD MAANDAG 13 DEC. 1926

HET ROODE KRUIS.

60-JAR1G BESTAAN.

De Vereeniging ..Het Nederlandsche
Roodc Kruis" ui op 19 Juli 1927 zestig
jaar hebben bestaan. Waar aan hei' 50-
jarig bestaan door de mobilisatie geen
aandacht kon worden geschonken. i>
door het hoofdbestuur dier vereeniging
besloten, het ttf-jarig jubileum niet ge
heet onopgemerkt te laten voorbijgaan.
Tc dien c -,ce wordt een sobere wijze
van herdenking voorbereid. Lr zal o m.
een wedstrijd v.u: groepen van de i'rurs
portcolonnes van het Nederlandschc
Roode Kruis uit het gcheele land op Za.
terdag IS Juni 1927 in den Dierentuin
tc 'seGravenhage plaats hebber.

GENOOTSCHAP VAN R.K. KUN-
STENAARS.

Het Genootschap van R.K. Kunste»
naars voor Haarlem en omstreken heeft
voor het aanst :ande seizoen weer ver
schillende bijeenkomsten georganiseerd

In December zai de heer Jos Winder*
velden een causerie houden over ..Eras
mus en de hedcmlaagschc Katholieke
Renaissance", in Januari spreekt Dom
Conètimünus Bosschaerts. te Schooien»
hof bij Antwerpen over: ..Oostvrsehc Li
turgie en Oostcrschc kunst". In Februari
vclgt can ecr Beethoven*hc rdenking
ract medewerking van Paul-n* Horo
witz. vioolleerarcs aan het Conscrvato»
rium te Rotterdam, (hoge!riding: mevr.

Ellen Rrssc en .Marius Monrkendam)
en in Maart een William Blakc herden
king: een avond gewijd aan het leven,
het werk en den tijd van dezen gTootcn
Engelschen vizioenairen schilder."

In Mei wordt dc jaarliiksche tentoon*
stcl'.mg van werken der leden g.hou
den.

MISHANDELING

Zondagavond te kwart na twaalf
werd in het Krom dc heer A. B. door
twee hem onbekende personen aan ge»
vallen, die hem op den gronj wier»
pen en vervolgens scgioptcn «n sioe»
gen. In verband hiermede zijn later
door twee agenten aan het bureau ge»
bracht J< B.. wonende n een "gement
hier ter stede en J. L.. wonende re
Schoten.

EEN ONWILLIGE BLOEMEN*
KOOPMAN.

Zaterdagavond ongeveer 11 uur
stond in rjc Generaal Cronjcstraat een
bloemen venter nog bloemen te vcr*^
koopen. Twee agenten sommeerden
den map daarmee op te houden cn
heen tc gaan. Dc man voldeed riet as-i
het bevel en toen dc agenten hem wil»
den verbaliseeren verzette hij zich. lin
werd bijgestaan door een familielid
maar het gevolg was. dat beide man-
ren door de agenten naar 'act politie»
bureau werden gebracht.

GEVONDEN DTFRÏÏN EN VOOR
WERPEN.

Terug te bekomen bij: .1. v. Nimwc-
gen. Papaverstraat 7. armbandhorloge-
O. Kuiten. Lange Poellaan 26. botn-
bons; C. v. Gestel. Kloosterstraat 62.
jongensblouse; W. Scrnc. De Witstraar
37. ceintuur; A Aveling, Papentoren
vest 56. glacé handschoen; J. 1'. Male»
fijt. Popelingstrnat 11, glacé hand*
schoen: Politiebureau, Smedcstraat.
hondcnhalsband; K. Gcldof. Schermer»
straat 34, damc-shandschocn; R. A
Schipper. Lombardifecg 9 rood. hond
("pincher); mcj. v. Alphen. Weld l k
Pyrmontstraat 4. rijwielhandbcscher»
mer: J. \V. v. d. Boogaard. Kci/crstr.
10. kinderhandschocr.v. <1. Mcv. Kiosk
Kcnnemerpkin. jekker: Serné. Zocbcr»
straat 24. zwarte Pocs^Fauna; C. A. Be,
rendregt. Lange Hofstraat 4. kous: A.
M. Vrugt, Boercstecg la. ketting; Pol:»
tiebureau. SmcJcstrant. lorgnet in étui:
K. Lyken, Duvenvoordcstraat 31. oor
knop; L. Robin. Spaarnwouderstraat
11S. portemonnaie; L. v. Giffen. Kle*
vcrlaan 85. Blocmcndanl, vulpotlood;
N. Bouincr, L. Begijnestra it 22. siga
rettenpijpje; Vcrkooy, Dijkstraar -
mdkbussleutcl; P. L. v. Dam. Diode»
rik straat 10. kindcrschocntjc; J. Arcns,
Bisderdijkstraat 2. taschjc m. inhouo.
H. Paradijs. Korte Lakenstraat 4 rood.
rijwiclbeLmcrk; Th. v. Ravcnstcin. Zijl
straat 6S. rijwidbcl.nicrk; T. Kcrkhoff.
Zoetcstraat 32. rijv.-iclbc!.mcrk: J. de
Jong. Burgwal 11 rood. rijwiilhcl.mcrk:
L. Sclger. Marni.vstra.it 4. rijwklbcl.'
merk: v. Rooycn, Duvenvoordcstraat
14. roos (satinet).

Naar aanleiding van mijn schrijven
over „stotteren bereikten tr.ii van ver»
schillende zijden ver/eeken om toch
ook over het normale spreken cens wat
tc vertellen. Met genoegen heb ik daar»
aan voldaan. Doch voordat ik dan ga
behandelen dc vraag hoe hit normale
spreken tot stand komt. wi' ik ccrs? een
cn ander zeggen over dc ontwikkeling
van het spreken hij het mcnscj.cLjk ge»
slacht. Men heeft van ouds het sprc-
ken beschouwd als een goddelijke ga»
ve, wat het zonder twijfel is; doch men
heeft tevens gemeend dat de mcnsch
daardoor ten ecnenmale anders var.
aard zou zijn dan de dieren aan wie
die gave geheel onthouden zou zijn
Zooals dc Zuid-Afrikaanschc Boer van
ouds de Kaffers ais .Nkepselshc=
schouwde, niet als mcnscheiijkc wezens
en hen uitfloot uit zijn Kerk. zoo -ver*
den de dieren, daar zij immers (de
sprookjeswereld er buiten gelaten) niet
spreken kunnen, alleen om die reden al
beschouwd a's ^chepse's. door een diepe
kloof gescheiden van het meer begena
digde ras der menschcn. En inderdaad,
wanneer men den met spreke'regaaf*
den intelligenten mensch verge, kt met
de ..rtomm.; dieren des veldsdar.
schijnt die kloof onoverbrugbaar wijd
en diep en elke vergelijking eigenlijk on*
mogelijk tusschen twee zoo ongelijk»
waardige grootheden. Zoodra men eitl>
ter overgaat tot een stud'C van dc on?»
wikkeling van het spreken, en dis l.ct
spreken iri zijn eerste beginselen, 'ruj de;;
jongen mensch. den zuigeling, den pas*
geborene gaat bekijken cn daarnaast de

MUZIEK

OPERETTEsGEZELSCHAP FRITZ
H1RSCH.

DAS DREIMaDLERHAL'S.

Stadsschouwburg.

Ongeveer ijfticn jaren geleden, naar
ik meen. verscheen :n een der Duitschc
geïllustreerde tijdschriften een roroar.
..Schwammerl" getiteld. die Franz
Schubert tot hoofdpersoon had. Dc titel
was een bijnaam dien de groote roon»
dichter onder zijn vrienden gedragen
zou hebben, vermoedelijk wegens zijn
korte dikke gestalte. Zooals gewoon-
iijk in dergelijke historische romans,
waren ook hier waarheid cn verdicht»
sel dooreen gemengd, doch het geheel
gaf een nicrionsymgathieken kijk op
Schuberts persoonlijkheid cn op zijn
leven tc midden zijner vrienden.

Het noodlot of de speculatie heeft nu
gewild dat een-ge ondernemende lieden
dien roman tot een .zangspel" zijn gaan
verwerken, daarbij gebruik ruakende
van een aantal melodieën van Schubert
zclt. en dat dc jong gestorven compo»
nist, een der grootste muzikale gemeen,
d e ooit geleefd hebben, wiens liederen,
symphonreën. kamermuziek cn klavier
werken nog dagelijks duizenden in ver»
rukking brengen, als hoofdfiguur van
een operette het succes zou behalen,
dat hem a's operacomponist nooit be»
schoren is geweest.

Het is een zonderling verschijnsc"
het is treurig, maar waar. Want dit
..Singspiel" is met veel meer dan eer.
..Passé", een klucht, een mixtum*com»
positum van sentimentaliteit en hans»
worsterij. volgens het beproefde recept
der ..moderne" operette. En ook de pc»
per is in deze worst riet vergeten. Wel
licht zou ze anders te flauw smaken
en bij de hoorders niet genoeg het
vuur der geestdrift doen ontbranden.
Ik vermoed zelfs dat er tijdens het op»
dienen zoo nu en dan nog wat specerij
over gestrooid wordt.

Eerlijk gezegd had k gedacht dat het
stuk acceptabel, ja aardig wezen zou.
-Schuberts heerlijke melodieën, door
kundige hand gekozen cn met fijnen
srnaa.s geschikt beloofden ccn muzika»
.en „Blumcnstra'uss" van vrij wat groo»
ter kleurenpracht en gcurwcclde dan
net armoedige bouquetje dat Oscar
Straus ons in zyn „W.ilzertraum"
schonk.

De muziek kan een tekst of handeling;--
ook een vroolijkc. onbetcckenendc.
onzinnige, to: ccn hoogcr peil verher»
ren. Dit heeft o.a. Johan NV agenaar oc»
wezen met zijn ..Doge van Venetië",
zijn ..f.id', zijn ..Jupifcr amans".

In deze werken werden dc grootste
dwaasheden, de aiiergewoonste banaii»
reiten tot geestige episodes, tot mornet:
'cn v«n artistieke bekoring, wijl dc
muziek cn de verto.k.ng wedijveren in
f'jnen geest en waren humor. Doch :n
de vertooning van „das Drcimadlcrhaus"
heb ik het edele. verheffende van
Schuberts muziek geen oogenblik bc--
speurd. Integendeel, de muziek werd
door het miiieu, en vooral d-oor de
wijze van voordragen naar beneden gc=
hauhl. verlaagd. Öm tc beginnen is er
bij het gcheclc gezelschap geep enkele
cie getoond heeft behoorlijk tc kun»
ncn zmgen. Paul Harden (Franz
Schubert) had geen stem, Eugen Koltai
(Franz von Schoter) kon nagenoeg geen
enkelen toon juist treffen (o. dat „Unge»
duld", het maakte me ongeduldig!);
Fr'.ta Hirsch (Christian Tschöll) zong
heesch met een kclijkc kcebr; Gretc
Vernon (Gris piept meer clan ze zingt,
en zelfs I riedel Dorza (Hannerl). de
cenigc die tenminste eenlgszins zingen
kan, schoot in welluidcndhcidsproductic
tc kort. Daarbij intonecrcn zij alles op
de gewone opcrettc»m3nicr: Schubert
moet anders gezongen worden dan»
I.ehar, Fall of Oscar Straus! En die pot»
pourri ui: liederen, liindler. symphoniecn
sonates, marschen enz. geïnstrumen»
icerd op dc triviale tingeltangehvijzc zou
ons ;n Schuberts geestelijke sfeer moe»
ten verheffen? Werd een profa»
reer ng die pijn deed-

En met dc handeling werd het even-
zoo. Wel is er een tendenz in om
Schubert's edelmoedigheid en ocbaat»
zuchtigheid te verheerlijken, maar het
belachelijke, dat den verstoeten mir.»
naar allicht aankleeft, stoorde impres»
s cs van edeler aard. cn de gedach'.c
aan ccn or.hand gen sukkel bleef over»
hcerschend. Evenzoo werpt het stuk-
een onvcrdler.de smet op de nagedacó»

verschillende middelen die dc dieren

tot hun beschikking hebben oir zich te
uiten cn met elkander in verbinding tc
treden, dan wordt onze gcheclc kijk op
deze zaak toch we! wa* anders. ZooaLs
de vergelijkende anatomie de vormen
der dieren onderling cn ook die van den
mensch met die der dieren vergelijkt
en daardoor meer inzicht krijgt :r. de
betcckcnis dier vormen, zoo wint ook
ons inzicht :n dc bcteckcn:s der functies,
der verrichtingen van verschillende
iichaamsdcelcn wanneer wc die van die»
ren onderling cn van mcnsch cn d*cr
err. elkaar toetsen. De bekende wet
van Hack cl over de bingencse (d de
wording van het leven) leert dat dc ont
wikkeling van den vorm van ccn lcvénd
wezen (ontogenie). zijn groei dus van
bevruchte eicel tot volwassen Individu,
eer. korte herhaling oplevert van dc ont»
wikkeling der laagste vormen i'ot het
bestudeerde wezen (dier of plant), van
Jen gchccien stam dus (phylogcnie).
Kort uitgedrukt: dc ontojir.'e is ccn
herhaling v.-.n dc phylogcnie. Wij staan
hier natuurlijk op het standpunt der
cvoluticdccr. die aanneem* d it alle hoo*
gcre plant* cn diervormen door geleide»
iijke ontwikkeling (evolutie) zijn vc-ort»
gekomen uit de lagere vormen. Indien
de leer der evolutie juist is. zullen wij
verstandig doen lagere vormen en daar*
nzr.st den mcnsch in zijn jcu-jd tc bcstu*
de eren cn dan ccn wr-.v -i.hing tc ma»
kei: tusschcn het' eerste begin \nn spre»
ken bij den mcnsch cn dj hoogste uitin
gen van hetgeen bij dieren daarmee tc
vcrgclijkcu valt. En wanneer wij dat

tems var. Schuberts edelen e-n belange»

'loozen vriend Franz von Schoter (1798—
1SS3) d'.e den armen, in geldzaken on*
ers-aron en door uitgevers gepiukten
componist krachtig gesteund heeft cn
die hier voorgesteld wordt als een'
mauva s=sujet die zijn vriend en bc»
schermciing zonder- blikken of blozen
zijn u :\erkorcne afhandig maakt en r.a
dc opheldering der vergissingen ze kalm
voor zich behoudt!

Fritz Hirsch was dc komiek van den
avond. Hij heeft komische kracht, hij
lanceert zijn aardigheden, waarvan vele
waarschijnlijk do»>r hein zeiven inge»
lascht, met een door fosforpentoxyco
gedroogd gezicht en stal het li eiland»
sriic hart door een paar vadctlandsche
woorden. Dit is het zout van zijn spei:
ik peperstrooier is hfj ook. en dauro;.
overschrijdt hij soms de grenzen de:
frivoliteit. Dc humor van zijn

droom hield on humoristisch tc zijn cn
zijn kousenkijkcrij of bc»

hoorde, tot het bascomischc genre.
Geen wonder dat dit toonccltje 't
meeste succes had cn lachsalvo's vet»
oorzaakte.

Jula Rillo heeft meer talent voor de
iiausnieistcrin die zij nu crceërde. ditn
voor de hofdame die zij in „Ein Wal»
zertruum" moest zijn. Ab Fr-au Tsc tuil.
haar doublure in „Das Drcimiidlcr»
i.aus" kon zij mij niet boeien: daarciv
tegen amuseerde mij het sentimenteel»
bedeelde duo met Herr Tschöll: ..Leer
is: das Nest. aas ist der Rest, lalala. la»
lala" met soloviool en een ge-brouw*
de r. Wat een opcenhooping \an
valsch gevoel in een valscbe situatie!

Het lust me niet verder op deze ver*
tooning in te gaan. L-c heb er Schubert,
dien :k als een der allergrootsten na
Beethoven vereer, tc hei voor om «n
dergelijke stukken behagen tc schep»
pen. Bevatten zij onwaarheid, dan zijn
zc onwaardig; bevatten ze waarheid
dan zijn ze op z n minst indiscreet. Een
ongevoelig theatcrspeculant zou m
staat zl)n Beethoven en ziin unsterp.
liene Geliebte te veropcrettiseercn
Men spare ons dergelijke producten
\an wansmaak. Jammer dat zij steeds
volle zalen trekken.

KAREL DE JONG.

DE SCHOOLBIOSCOOP.

Reeds Zaterdag deelden wij mede,
dat de Bond van Nedcrlandsche Onder»
wijzers Woensdagavond 15 December
ccn vergadering'zal houden, waarin dc
heer D. van Staveren za» sprcucen over
cc schoolbioscoop in verband met het
voornemen om hier ter stede ook ccn
schoolbioscoop in tc r.chtcn.

Het gemeentebestuur cn de leden van
den gemeenteraad zijn uitgenoodigd op
oeze vergadering.

Deze avond is evenwel slecht geko»
zen, want het was reeds eenigen tijd be»
kend, dat Woensdagmiddag dc raad
verder gaat met de behandeling der ge»
mcentcbegrooting. welke vergadering
natuurlijk ook nog 's avonds za! voort»
duren.

VERKAPTE BEDELARIJ?

Een onzer abonncs maakt er ons op-
merkzaam op dat bij ingezetenen ge»
drukte biljetjes in dc bus worden ge»
daan. die ab opschrift hebben: „Ondei,
lingc Bond van NVerklooze Kantoorbc
dienden" cn waarbij toiletzeep cn post.
papier\tc koop worden aangeboden.

Het biljet bevat verder cle mcdcdcc
ling^dat antwoord zal worden gehaaid
door iemand, die van ccn contrólekaart
is voorzien, ten einde tc voorkomen
dat „onbevoegden" zich in ^eze zaan
mengen.

Wij willen cr onze lezers opmerk»
zaam op maken dat de „Onderlinge
Bond van NVerklooze Kantoorbcdlcn
den" nóch bij den Armenraad, nóch bii
den Gemeentelijken Dienst der NVcrJt»
looshcidsbestrijding alhier bekend is.

Men heeft hier dus zeer waarschijn
lijk tc doen met een verkapte bedelarij.

BRANDSTOFFENVERSTREKKING.

Deze week za! aan hen die van het
Burgerlijk Armbestuur ondersteun rg
ontvangen ccn bon voor brandstoffen
verstrekt worden. Aan de betrokkenen
zal de keus gelaten worden tussche-
harde turf, geklopte cokes of parel*
cokes, terwijl het aantal cn dc maat
hiervan afhangen van dc grootte var.
het gezin. Verder zal in dc weck van tfc
Kerstdagen en van Nieuwjaarsdag ccn
bedrag boven de uitkeering als extra
verstrekt worden, evenab dit ook het
vorig jaar geschiedde.

doen bemerken wij onmiddellijk dat er
ruimschoots reden is tot vcrgclijkn;
van mensen cn dier ook op dit punt
Dat inderdaad niet alleen in dc sprook
jeswereld dc dieren spreken cn dat ccn
uitdrukking als „Hoe spreekt de hond"
e:2cnlijk den hond geen recht laat we
dervaren. want dat deze in z:|n vrijheid
veel be-tcr weet tc spreken dan wan
neer het geluid hem zoo met geweld
door den machtigen mcnsch ui: cle keel
wordt petrokken. Maar in ieder gev -
is ook voor dien hond zijn Waffcn even»
ab voor den mcnsch het spreken, het
middel om door geluiden zijn gevoelens
en begeerten zijn willen cn denken aan
andere wezens mee tc dcck-n. Bij het
ware spreken, dat van den intelligenteu
mensch. wordt altijd ondersteld, niet a]
leen dat dc spreker begrijpt wat hij z'-'if
spreekt, maar tevens dat zijn soortgc»
nootcn verste an hetgeen hij zegt. Een
spreekmachine spreekt dus niet cn even»
min is wat krank'in n: gen uitbrc-gen
wat in den droom wordt gezegd, sprc*
ken in den waren, hoogen zin van het
woord. En zoo zijr. ook dc ccrslc gelui
•Jen die ccn zuigeling uitbrengt getn
echt spreken cn kan daarvan eerst spra»
kc zijn wanneer het kind ccn gevormd
geluid in verband brengt met ccn voor
werp uit de omgeving of ccn bepaald
gevoel of begrip cn tevens door personen
in die omgeving wordt begrepen. Maar
nemen wij «leze bcn.il a3n voor
het spreken in zijn eenvoud gvton vorm,
dan zien wij tegelijk dat ucvelftlu in
dc dierenwereld in allerlei vormen voor»
komt.

Ook de dieren bezitten allerlei midde»
len waardoor zij aan elkaar en ook aan

den mcnsch hun wenschen openbaren
Door aanraking. H-l. cn gebaar, maar
ook door vcl .rl.i. oncind-g gt varic: roe
jHjjitlcn Vele bc/.ittcn zc: -.. zoo gocxl
ais dc mcnsch. organen voor dc articu
latie der geluiden, kunnen zij dan ook
niet zoov'ccl verschillende geluiden (let»

EEN GROOTE WERELDSTAD.

Lezing van den heer Aug.

M J. Sevenhuysen.

Op een vergadering van de Politie»
Debating cn Propagandaclub Haarlem
en omstreken, sprak dezer dagen de
heer Aug. M. J. Sevenhuysen, architect
te Haarlem in het „Blauwe Kruis" over
Parijs. „Bezienswaardigheden en het lc»
ven in een groote wereldstad".

Dc heer Sevenhuysen begon met tc
wijzen op het gelukkige verschijnsel
dat dc menschcn tegenwoordig, over
het algemeen hun geld besteden urn tc
gaan reizen cn daardoor een ruimer
gezichtsveld tc verkrijgen. Voorheen
werd cr ook wel geld gespaard maar
dan was het voor kermis vieren, feest
jes enz.

Dc groote steden hebben wel de
meeste aantrekkingskracht, vooral Pa
rijs.

8pr. deelde verschillende intcrcssac»
tc bijzonderheden over deze wereldstad

tCCuC.

Taxi's zijn voor den Hollander in Pa»
rijs geen luxe. In Hollandsch geld om»
gezet kan men voor enkele kwartjes
ccn ritje maken, waarvoor in ons land
met guldens betaald moet worden.
NVanneer door ccn taxi ccn rit gc»
maakt is, wordt naar dc dichtstbijzijnde
standplaats gereden.

Eigenaardig is dat, hoewel in Parijs
ccn rcchtsch verkeer is, dc treinen
links rijden.

In Holland manen de verkeersagen
ten aan tot langzamer rijden, daar
juist andersom: hoe sneller hoe liever.
Hier is ccn maximum snelheid vastgc»
sïcid. tiaar ccn minimum snelheid van
30 K.M. Het is verboden midden in
het verkeer tc stoppen.

Het is spr. mecning dat dc taak van
den verkeersagent hier tc lande even
moeilijk is als die van zijn collega in
Parijs. Het publiek is ten opzichte van
het verkeer daar beter opgevoed dan
hier.

De verkeersagent heeft in Parijs
fluit» cn lichtsignalen tot zijn dienst.

Herhaaldelijk gebeurt het dat cr vier
rijen auto's in dezelfde richting naast
elkaar rijden.

Bij veranderen van richting wordt
door den chauffeur een duidelijk tcckcn
buiten den wagen gegeven, zoodat dc
achter hem rijdende chauffeurs kunnen
zien dat hij bijv. een zijstraat in wil
rijden. Bij het kruispunt gekomen stopt
de chauffeur cn zorgt dat dc voorwie
len staan in dc richting, waarheen hü
wil gaan cn wacht tot hij een tcckcn
krijgt van den verkeersagent.

Tegen verkeersfouten wordt zeer
streng opgetreden.

Het publick zal niet, zooals hier over
het algemeen gebeurt, ccn straat schuin
oversteken doch recht.

Spr. sprak verder nog over Montmar»
trc, het Bois dc Boulogne, de bruggen
van Parijs, het Louvre cn ten slotte
over den Eiffeltoren.

Ilct gesprokene werd met ccn groot
aantal lichtbeelden verduidelijkt.

Spr. raadde aan etn reisc'iub tc vor»
men om reisjes naar het buitenland tc
organisccrcn.

HET 7de LEERJAAR.

DE ONDERWIJZERS
SALARISSEN.

Zeer waarschijnlijk zal binnenkort tc
Haarlem ccn SLOOtc onderwijsvergade»
ring gehouden worden waarin bespro»
ken zullen worden dc quacstics over
het 7de leerjaar en de onderwijssala»
rissen, in verband met de moties in de
Tweede Kamer ingediend door de hcc»
ren Surink, Bulten cn Ter Laan-

Voor deze vergadering zal dc «fdcc»
ling Haarlem van het N.O.G. contact
zoeken met andere ondcrwijszers» cn on
dcrwijs'orgpisatics.

WIJDINGSSAMENKOMST.

Dc wijkvcrecniging V der Ncd. Her»
vormde Kerk zal. ter gelegenheid van
het a.s. Kerstfeest, op Donderdag 16
December in het gebouw der H. J. M.
V. Lange Margarcthastraat ccn wij»
din^ssamenkomst houden.

Sprekers zijn dc hecren Ds. H- F.
Beker. Ncd. Herv. Prcd. tc Haarlem,
onderwerp: „Ziehier uw God" cd J. N.
Voorbrood tc Haarlem. onderwerp:
..Naar Bethlehem".

Medewerking wordt verleend door
net muziek cn zangcnsemblc D. Ho»
genbirk.

•ters) voortbrengca Toch blijft tusschcn
11c diergeluiden cn dc mcnscheiijkc
praak het verschil zóó groo*. dat het

cr begrijpelijk is dat velen hierin ccn
eden liebhcn gevonden om elke ver»
A-antschap tusschcn mcnsch cn dier ten
■enenmale tc ontkennen. Maar. al blijft
Je kloof zeer wijd cn diep, reeds na
ntgcen tot zoover is gezegd zal men
wei niet meer ontkennen da* analogieën
usschen het menscljelijkc spreken en de
tcluidcn der dieren" worden aanijctro:»
fen. En gaan wij het mcnscheiijkc
kind Vergelijken met de dieren, dan
wordt dc overeenkomst nog duidelijker
Dc ccnsoudigc gevoelens die bij het
kind tot dc vorming van geluiden aan»
leiding geven, brengen ook bij he* dier
dc stem in beweging. Honger, pijn,
vrees, onbehagen in het algemeen zijn
cc gevoelens die zoowel het dier als den
mensch in zijn eerste levensperiode aar.»
zetten tot gch.idsvoort brenging. tot
stemvorming. Wel vindt men onder dc
'agere diervormen nog geen eigenlijke
sicm»productic. maar dat dc gc'uiiLn,
die bijvoorbeeld door allerlei insecten
op verschillende wijzen worden voort
gebracht reeds ten dcelc van dezelfde
strekking zijn. reeds ccn begeerte uit
drukken. gewoonlijk in verband met het
geslachtsleven, staat wel vast. Bij «nu
phibiccn. bij kikvorschen bijvoorbeeld,
hooren wij reeds geluiden, voortgebracht
in ccn strottenhoofd. En bij dc minne
tjes komen daarbij nog resonantie
ruimten, die het geluid ongewoon
krachtig kunnen maken, zoodat op zo
meravonden dc lucht vol is van het ao»
norc geluid dezer groene kwakers. Een
Fetcr ontwikkeld orgaan en een veel
rijker functie vinden wij bij dc aange
wezen zangers onder de dieren, hij de
vogels. Ik ni.iii u niet vermoeien met ren
.;;-somm:ng van de' vcrselullcndc gelui*
ikn die door vogels "aorden voon'gc
bracht. Dat /ij zeer welluidend kunnen
zijn ia overbekend, dat zij tevens vol

VERKEERSONGELUKKEN

AUTO IN DE RINGVAART
GEREQEN.

EEN DER BESTUURDERS
BIJNA VERDRONKEN.

Te Haarlem.

Zondagmiddag om twaalf uur slipte
op den hoek van dc Gastbuisvest cn dc
Groote Houtstraat ccn motorrijder
door dc gladhei4 van den weg. Op dc
duo /-at ccn dame, die schaa.fwondcc
aan haar bcencn opliep. Na door een
lid vin den Ongcval.cndienst verbon»
den tc zijn» kon dc dame de reis naar
Amsterdam vervolgen.

Te IJmuiden.

Zondagavond omstreeks half zeven
is op den IJmuiderstraaiweg dooremen
onvoorzichtigheid het zoontje van den
heer F. tc IJmuiden door een autobui
aangereden. De jongeji was achter op'
ccn autobus geklommen cn hij spron:
cr af. vlak voor een bus. die de eerste
volgde. De chauffeur had dc tegen*
woordlghcid van geest uit alle macht 1»
remmen, waardoor voorkomen werd.
Jat dc jongen onder de wielen geraak*
tc. Hij werd binnengedragen in he:
cafe van den heer Dcmmers. waar dok*
ter Oostejwijk spoedig aanwezig was
om hulp ;c vcrlccncn. Het bleek da: d*
knaap er met een gekneusden eckcl cr
een schaafwond was afgekomen.

Te Haarlemmermeer.

Zondagmiddag wilde de bestuurder
van ccn luxe auto. waarin nog ccn heer.
zijn broeder, was gezeten de draaibrug
over dc Ringvaart bij Sloten oprijden.
Dqot het defect raken van de stuurin*
richting, kon dc draai niet groot ge
noeg worden genomen, zodat het mo«
torrijtuig m«t den inzittende in deRing»
vaart terecht kwam. Een hunner kon
z:ch spoedig uit z'n benarde positie be
vrijden doch de ander kon zich niet
zelf redden cn werd >n bewusteloozcn
toestand op den kant gebracht. Geluk»
kig werden de pogingen om dc levens
geesten wedpr bij den man op te wek»
ken, me: gunstig resultaat bekroond. F.r
zijn maatregelen genomen om het de»
fccte motorrijtuig weder op het droge
tc bjengen.

COÖPERATIE „VOORUIT
GANG".

Dc coöperatieve broodbakkerij en
verbruiksvereeniging „Vooruitgang"
te Haarlem wenscht in koop te ont»
vangen ccn gedeelte bouwterrein gele*
gen aan dc Noordzijde van de Meester
Cornclisstraat hoek Kempstraat ter
grootte van nl.m. 1586 M2. Het voor»
nemen bestaat op dien grond te bou»
wen ccn broodfabriek met bovenwo»
ning. B. en W. stellen den raad voor
den grond te verkoopen voor 16 per
vierkante Meter.

DE AANSTAANDE VERKIEZINGS»
STRIJD.

De federatie Haarlem der S. D. A. P.
heeft in samenwerking met de afdcclin»
gen Schoten en Spaarndam thans doen
verschijnen het eerste nummer van dc
„Verkiczingskrant", genaamd „De Ar»
beid Dc r^.ctic van het blad is ge
vestigd bij het raadslid J. A. Scholl.

Het blad zal gedurende den verkic»
zingsstrijd in ccn tiental nummers ver»
schijnen.

MANDOLINECLUB APOLLO".

In dc maand Januari zal de Arb.
Mandolineclub „Apoilo" officieel haa:
10»jarig bestaan vieren, waarvoor reeds
een huldigingscomité is samengesteld
om ccn blijvend aandenken aan dc ju*
bilccrendc vcrecnigmg tc kunnen ge*
ven. Voorts ligt het in "t voornemen
dat dc Haarl. Bestuurders Bond en dc
bij dezen bond aangesloten organisaties
aan Apollo eeji aardige verrassing zul*
icn bereiden.

VOOR DE WERKLOOZEN.

Aan het bestuur van den Haarl. Best
Bond is van verschillende zijden reeds
medewerking toegezegd om aan het
groote aantal wcrklooze leden van dc
rij deze vakcentrale aangesloten orga»
r.isatics ccnigc ontspanning te bezorger,
waarbij ook reeds ecigc zalen werden
disponibel gesteld o.a. deden de direc
tie der Kroon cn dc heer Kwckkeboom,
een prachtig aanbod.

jitdrukking kunnen wezen zal een ieder
jcjmen, die wel eens in ccn voorjaars
licht het gezang van den nachtegaal
ceft beluisterd cn bewonderd. En wil
ren eenvoudiger vogelgeluiden, dan
ienkc men slechts aan dc rijke variatie
van geluiden die onze gewone kip cr.
nan weten voort te brengen onder ver»
cbillcnde omstandigheden. Dc haan bc»
chikt behalve over zijn gewone gekraai
waarvan de betcckcnis verschillend
wordt opgevat, over ccn krachtig lok»
kend geluid, waarmee hij als ccn zorg»
zaam huisvader zijn kippetjes bijeen*
roept wanneer hij ccn lekker hapje heeft
gevonden. Verder over ccn nijdiger»
schreeuw, waarmee l.ij in opstand -int
tegen elk onrecht. Met zeer zonder»
liuöc geluiden verder begeleidt h:j het
gekakel van dc hen, wanneer deze ccn
ei hcctt gelegd. Ten slotte heeft hij ccn
zeer krachtig waarschuwings-signaa! bij
dreigend gevaar cn gebruikt hij weer
andere geluiden als hij dc hen het hof
maakt. Dé hen zelf gebruikt ccn spc»
cizaj klokken om als ..kloek" dc kuiken
tjes to* pikken aan tc sporen, een an»
Jcr om zc bijeen tc roepen, ccn derde
om zc tot navolging tc vermanen, ccn
vierde om voor gevaar tc waarschuwen.
Het gekakel na het cilcggcn is allen he
kend. En dat hennen onder c'kaar dui»
dclijk kijven cn kibbelen is bij hoender»
kweekers ook niets nieuws.

Gaan wc nog een trap hoogcr in dc
dicicnrij cn luisteren wij naar de zoog»
dieren, dan hooren wij daar geluiden,
die veelal nog meer mcnschcüjk var.
aard zijn dan bij dc vogels, terwijl tic
betcckcnis der geluiden vrijwel dezelfde
h'ijft. Allerlei bcgecrien en emoties ge
ven aanleiding tot de vorming der ge»
1 'den. Fn waar het innerlijk leven meer
gelijkenis gaat vertooncn met dat van
deti mcnsch, wordt ook dc betcckcnis;
der geluiden voor otia meer begrijpelijk.
Dc rijke wisseling in dc geluiden die
de hond weet voort tc brengen en de

DE TAXI-TARIEVEN.

DE MOEILIJKHEDEN
BETREFFENDE DEN
„EERSTEN AANSLAG".

Naar wij vernemen heeft thans ook

dc laatste van dc thans standplaats,
hebbende ondernemers aan J3. cn W.
standplaatsen aangevraagd voor de
taxi's. Er is evenwel nog verschil in
den eersten aanslag di. het tarief voor
dc eerste K.M. Door B. en \V. was
voorgesteld de eerste 800 Meter voor
50 cents en vervolgens voor ieder
meter 10 cents. Dit tarief werd daarom
zoo voorgesteld om de kleine ritten
binnen de stad aanzienlijk goedkoopcr
tc maken dan zij nu nog zijn, daar
juist dc eerste aanleg het bezwaar wat
tegen het nemen van een taxi.

Een aantal ondernemers daarentegen
heeft voorgestedl aan B. cn W. om den
aanslag van dc eerste 600 meter tc stel»
icn op 60 cent cn vervolgens voor
:edcre 400 meter 10 cents. Weer andc»
ren zijn acooord gegaan m£t het voor*
stel van B. en W. Evenwel werd thans
door den grootsten ondernemer voor»
gesteld om den aanslag van dc eerste
400 Meter al te stellen op 60 cent.

Dc prijs van den eersten aanslag is
van groote beteekenis op het gcheclc
tarief daar het voorste! van B. en W.
juist in het voordeel is van dc ingc»
zc tenen van Haarlem terwijl het voor»
sicl van den iaatstcn ondernemer is in
cht nadeel van dc kleine ritten cn in
het voordcel van hen die zich naar dc
buitengemeenten moeten doen vervoc»
ren. Door B. en W. zal nu binnenkort
een beslissing moeten genomen wor»
den. waarbij ook rekening zal gehou»
den worden met de aanvraag van ccn
drict.il ondernemers die vroeger geen
standplaatsenvergunning bezaten doch
deze nu wel aanvroegen.

EXCURSIE.

Zondagmorgen werd door 70 leden
der Haaricmschc afdecling van dc Ne*
aerlandsche Arb. Rcisverccniging een
excursie gehouden naar dc Verband»
stoffcnfabrick der firma Utennohlcn te
Amsterdam. Allereerst werden lichtbcci*
don vertoond over katoen cn watten in
Amerika. Ook de behandeling in dc f.i»
brick ro Amsterdam kon op het doek
gevolgd worden. Daarna werd koffie gc»
dronken, waarna de fabriek bezichtigd
werd.

Des namiddags werd nog een wande*
ling gemaakt naar de Amerikaanscho
steiger alwaar het groote slag-schip do
„Hannover" gemeerd lag

DE ARBEIDSVOORWAARDEN
CHAUFFEURS AUTOBUSSEN.

Door de Brockway Maatschappij is
thans voor dc bij deze maatschappij
in dienst zijnde chauffeurs per weck
ccn vrije dag ingevoerd, als gevolg van
ccn verzoek ingediend door de Ncd.
Unie van Arbeiders in het Autumo»
biclbedrijf aangesloten bij den Ccntr.
Bond van Transportarbeiders. Dit is
voor de chauffeurs een belangrijke ver»
betering, vooral als men weet dat cr
bij verschillende ondernemers in het gc»
heel geen vrije dag wordt verstrekt,
maar verder is het ook van belang yoor
dc nlgcmccne veiligheid, daar nu do
chauffeurs van deze maatschappij voor
de akjcmccnc veiligheid, daar nu Je
chauffeurs van deze maatschappij die
reeds ccn veel korteren arbeidsdag
hebber dan hun collega's, uitgerust hun
taak kunnen vervullen.

Zooals men weet is dc Brockway Mij,
ook ccn der concessie-aanvragers voor
dc gemeentelijke autobussen

KIPPENDIEVEN.

De politie tc Vogclczang heeft de
daJers opgespoord van dc kippendief*
stallen aan de Lcidschcvaart. Het zijn
de gebroeders G. A. cn P. L. P. te
Schoten. Twee levende kippen werden
bij een polier tc Schoten in beslagge»
nomen.

UITGAAN

Licdertafel „Haarlem's
Zanggenot

Op het concert van deze licdertafel
op Dinsdag 21 December in de Gcm.
Concertzaal zal o.a. uitgevoerd worden
Jc Frithjcf Sage van Max Bruch. hier*
bij zullen hunne medewerking als soiis»
cn vcrlcenen: mejuffrouw Cor Igcsz,
sopraan te Ovcrvccn en dc heer Jan
van Rijssclbcrg. bariton tc 's»Graven*
hagc.

groote schakecring in hun betcckcnis,
dc wisselende mimiek die dc hond daar»
1 i vertoont behoeven hier slechts even
n herinnering te worden gebracht. Fn

n dc apen is bekend, hoe ernstige on»
derzockers getracht hebben door ijve»
•enge studie met phonographischc op*
neming cn weergeving een „taal" bij
i.e apen *c ontdekken cn te lccrcn ken»
icn men is daarin niet geslaagd. Wel
vindt men enkele, telkens onder gclij»
kc omstandigheden weer terugkeerendo
geluiden, maar hun betcckcnis blijft tc
vaag cn hun aantal tc klein om van ccn
-Mal" fc kunnen «preken. En nooit
i-k is dc geleerdste aap. levende onder
dc menschcn, cr in geslaagd zijn gelui»
tlcn-t'al, zijn vocabulaire uit tc breiden
>t dc taal der menschcn, zij het ook
gehrekkig, over tc nemen.

Wat sommige vogels (kraaien, eksters,
oapegaaien) op dit gebied prcstccren
chijnt in sommige verhalen van groote
ictcckcnis, in de werkelijkheid echter
dijft dat beperk* tot de gebrekkige na»
ootsing van hoogst enkele eenvoudige
-voordjes, zonder begrip van hun bctcc»
kc.nts. een prestatie dus hoogstens tc
vergelijken met die cener sprcckm.ichi»
ie. doch die geen spreken mag worden
genoemd.

Wat dc papegaai niet kan. noch de
j-ap. .kan echter het mcnschcli kc kind
'och'lccrcn. In hem zijn aanwezig ver»
borgen krachten, grocbspanningcn die
1 :t jonge dier niet herft bezeten cn
•v.iardoor hij in stnnt blijkt zijn stemge*
1 d. dat hij hij dc geboorte mcc ter
ereld brengt, t'c ontwikkelen tot die
i e ontplooiing der menschel ijko
s raak, die wij terecht een goddelijks
;sc mogen noemen.

November 1926.

Dr. C H. MULDER.

SLECHT SPREKEN.

XVIf.