HAARLEM'S DAGBLAD WOENSDAG 15 DEC. 1926
ARMENRAAD TE
HAARLEM.
INLICHTINGEN OOK AAN
PARTICULIEREN.
Hoe de Armenraad in Haarlem werkt
is zoo langzamerhand wel bekend ge»
worden uit de mcdcdcclingen in de
jaarverslagen van den Raad en de pu>
blicatics daaruit gedaan in de Pers. Men
heeft daaruit kunnen zien, dat de werk
zaamheden van den Raad van omvang;
rijken aard zijn geworden en hoe de Ar;
menraad is een instituut van samen»
werking van allerlei instellingen, die
zich op het gebied van armenzorg be;
wegen. Het aantal van die instellingen
bij den Raad aangesloten bedraagt
reeds een 70>tul. Door hun zijn in den
Raad kunnen die instellingen vele in»
lichtingen bekomen die hun van pas
kunnen zijn-
Maar dat ook particulieren van den
Armenraad kunnen gebruik maken
inlichtingen te verkrijgen is kennelijk
nog niet algemeen bckftid. althans
schijnt nog niet tot velen te zijn door;
gedrongen Het is daarop, dat de secrc;
taris van den Armenraad, Mr. Barhas.
de aandacht vestigde in een onderhoud,
dat wjj met hem hadden. Het doel \an
den Raad is. zoowel instellingen als par>
ticulicrcn voorlichting te geven en hulp
te vcrlccncn. En dat die inlichtingen
worden gevraagd door particulieren is
inderdaad noodig. Daarop legde Mr.
Barbas den vollen nadruk, 't Grootc pu»
bliek is lichtgcloovig van aard en, in
dien iemand schoonc voorspiegelingen
doet. een beeld van ellende weet op te
hangen, dan is het bijna zeker dat zoo
iemand ook steun ontvangt, ook in die
gevallen, waarin hij dat niet waardig is.
Het is daarom zoo gewcnscht, zoo be;
toogde Mr. Barbas, dat in gevallen,
waarin hulp wordt gevraagd men zich
eerst om inlichtingen tot den Armen»
rand wendt.
Meer dan eens wordt de weldadig»
heidszin van het grootc publick op ten
schandelijke manier geëxploiteerd. Met
schoonklinkende brieven weten velen
het publick om den tuin te leiden. Er
zijn er die op deze manier zonder te
werken toch aan een behoorlijk inko»
men weten te komen. Anderen geven
geheel verkeerde voorstellingen, in de
hoop zoo aan geld of goederen te kun»
nen komen. Het is gebeurd, zeide de
heer Barbas, dat een ingezetene van
Bloemcndaal een brief kreeg, zoogc»
naamd van een weduwe, waarin werd
geklaagd dat een man, die het noodig
had geen en een ander die het niet noo>
dig had wel ondersteuning ontving. NVat
leerde echter het onderzoek van wegc
den Armenraad? Dit, dat beide perso»
nen steun niet waardig waren. Beiden
waren ontslagen uit hun betrekking we»
gens wangedrag. Beiden deugden niet.
De brief was ook niet geschreven door
de weduwe. Door het onderzoek van
den Armenraad is dit aan het licht ge
komen en in dit geval werd voorkomen
dat onwaardigen steun ontvingen, kwam
bedrog aan het licht. Vele gevallen zou»
den kunnen worden opgenoemd waar»
in het publiek door brieven, die worden
geschreven, wordt bedrogen. Door zich
tot den Armenraad te wenden kan men
zich tegen bedrog vrijwaren. Velen wc
ten de lichtgeloovigcn tot steun van hen
te bewegen.
Nog een geval deelde de heer Barbas
ons mede. Een man had in een brief,
dien hij rondstuurde, gezegd, dat hij
oorlogsinvalide was en een beroep op
Btcun gedaan door af te schilderen in
welk een ellende hij verkeerde. Bij een
onderzoek door den Armenraad kwam
aan het licht, dat de man een erfenis
van f 3000 spoedig er door heen had
gelapt en dat hij aan den drank ver»
alaafd was, alsmede dat hij op zedelijk
gebied ook ongunstig bekend stond.
Van de publieke liefdadigheid trachtte
hij te leven in stede van te gaan werken
En het geld dat hem werd gegeven werd
weder, en dat is nog het ergste, in drank
omgezet.
Ook daarmede toonde Mr. Barbas
aan hoe goed het is dat het publiek, al»
vorens te geven, zich tot den Armen»
raad om inlichtingen wendt. Voorkomen
kan dan worden dat men er in loopt en
dat de weldadigheid ten goede komt
aan hen, die het niet waardig zijn.
Mr. Barbas vestigde in dit verband er
de aandacht op dat de Armenraad in
wiens dienst ccnigc informators zijn
uitnemend ingelicht is. De Raad bc»
schikte, zoo zeide hij ons 13 December
1925 over 7100 dossiers en thans over
7920. Er is dus een overvloed van ge»
gevens.
Voorts deelde hij ons mede, dat van»
wegc den Armenraad in 1924 werden
gedaan 4633 onderzoekingen, in 1925
5202 en over 1926 ongeveer eenzelfde
aantal. Indien noodig, is de Armenraad
te Haarlem ook in de gelegenheid in»
lichtingen in te winnen bij andere Ar»
menraden. Er zijn thans 289 Armenra»
den in het land, die elkander onderling
van raad en voorlichting dienen. Er is
ook een vcrccniging van secretarissen
van Armenraden om niet elkander over»
leg te kunnen plegen over allerlei za»
ken, rakende de armenzorg en steun.
Dit ol maakt dat de Armenraad ten al»
len tijde goed geïnformeerd kan zijn.
Een andere zaak, die de heer Barbas
rog onder de aandacht bracht, is deze,
dat bij den Armenraad ook inlichtingen
zijn te verkrijgen ten opzichte van col»
lectccrcndc vercenigingen. De Armen,
raad is in staat, verzekerde hij ons, bin»
ren enkele dagen voorloopige inlichtin»
gen te geven aan hen, die dat vragen.
De informaties worden kosteloos gegc»
ven, ook aan ingezetenen uit andere ge»
meenten in den omtrek, indien de in»
formatie geldt personen uit Haarlem en
Schoten. En, daar de Armenraad van
port is vrijgesteld, behoeft er geen
postzegel voor antwoord bij gedaan te
worden. Mr. Barbas drukte den wènsch
uit, dat in het belang van een goede
en juis'.c armenzorg dan ook de par
ticulicrcn zich tot den Armenraad om
advies zullen wenden, daa; de gelegen»
heid daartoe zoo gemakkelijk moge»
lijk is.
Ten slotte zeide hij ons, dat diegenen
die in nood zijn, zich ook ,tot den Ar»
ccnraad kunnen wenden om steun en
hulp. De Armenraad tracht dan, na on;
derzoek, die menschen in aanraking te
orengen met instellingen van steun
(particulieren of het Burgerlijk Arrabc»
stuur), die hulp kunnen verkenen of
tie menschen werk weten te verschaffen
In het algemeen wilde de heer Barbas
betoogen, dat, wil het publiek er niet
inloopcn en, wil het in Haarlem er toe
komen, dat alléén die het waardig zijn
worden geholpen, en dat geen misbruik
wordt gemaakt van de weldadigheids;
zin, particulieren, evenals de instcllin»
gen, zich tot den Armenraad om infor»
matie moeten wenden.
WELDADIGHEID NAAR VER»
MOGEN.
In de heden Woensdag gehouden
jaarlijksche aigcrocenc vergadering der
vereen;,ging ..Weldadigheid naar Ver»
mogen^ bracht de secretaris, de heer
J. J. Kroese, het jaarverslag uit.
Het verslag begint met een herinnc»
ring aan het overlijden van A. J. H.
Graaf van Lijnden, die, zooals wordt
opgemerkt. gedurende bijna 20 jaar
voorzitter der verecniging was, die zijn
gchecle persoonlijkheid aan haar gaf en
wicn de verecniging veel te danken
heeft. erdcr wordt herdacht het heen»
gaan van den nieuw benoemden voor»
zittcr der verecniging, den heer C. L.
W. van IJsendijk wiens overlijden ook
een groot verlies voor de verceniging
wordt genoemd en worden waardecrcn»
de woorden gewijd aan de nagedachte»
nis van het overleden cerclid der ver»
ccniging den heer J. Muilemeister.
W at aangaat het werken der ver»
ccniging wordt medegedeeld, dat bij het
begin van het jaar 71 gezinnen in be
handeling waren, bestaande uit 21
mannen. 67 vrouwen en 145 kinderen,
totaal 234 leden. Verdeeld over de ver»
schillende kerkgenootschappen, bchoo»
ren 30 gezinnen met 109 leden tot de
Ned. Herv. kerk. 31 gezinnen met 86
Icden^tot de R.»K. kerk, 2 gezinnen
met 7 leden tot de Lutherschc ge»
meente, 1 gezin met 1 lid tot de Re.
monstrantsch Gereformeerde Gemeen
te. en 1 gezin tot de Gereformeerde
gemeente. Zonder religie waren er 6
gezinnen met 30 petAonen.
Van de 71 gezinnen ontvingen er 30
tevens onderstand van de diaconie.
Onder de gestcunden waren 37 perso»
nen hoven den leeftijd van 6)0 jaren,
23 weduwen met 55 inwonende kindc»
ren. 6 verlaten vrouwen met 18 inwo»
nende kinderen. 5 gescheiden vrouwen
met 21 inwonende kinderen. 9 ongc»
huwden. 4 weduwnaars. 57 gezinnen ge
noten reeds vroeger en 4 gezinnen ge»
notcn voor den eersten keer onder»
stcuning. Door de afdcclingen werden
S3 broodkaarten verstrekt, waarop in
totaal 206 K.G. brood werd uitgedeeld.
In den afgeloopcn winter werd weder
met de uitreiking van brandstoffen»
bons begonnen.
Omtrent de ondersteuning aan nieu»
ivc armen wordt medegedeeld dat aan
20 gezinnen ondersteuning werd ver»
leend. wie over het geheclc jaar totaal
een bedrag van 1311.50 werd uitgc»
keerd.
Aan losse giften enz. werd een bc»
drag van 955.87 1/2 besteed. Dit werd
uitgereikt aan 43 gezinnen van wie er
20 gedurende het gchecle jaar werden
geholpen.
Verschillende giften werden weder
ontvangen. Onder deze is een gift van
520 van Z. D. H. den Bisschop van
Haarlem bestemd om gedurende 13
weken onder 10 niet R.»K. gezinnen te
worden verdeeld.
Daar het Dr. Wijnhofffonds is uitgc»
put werd het omgezet in een fonds
voor kinderzorg.
Voor rekening van dit fonds gingen
37 kinderen naar het Tehuis in de Mo»
rinncstccg en 38 naar de Crèche in de
Asterstraat. Totaal werd uitgegeven
780.93 1/2. Voor het mcercndccl werd
de helft van de gelden terugbetaald.
Uit het G en S Fonds werd aan de
nieuwe armen met Kerstmis een extra
gift verstrekt.
Tenslotte wordt in het verslag hulde
gebracht aan cd administratrice die,
zoo wordt gezegd, steeds met hart en
ziel bij haar werk is en die door haar
ondervinding in de zaken der verecni»
ging. tijdens de ziekte van den voor
zitter. den nieuw benoemden secretaris
flink ter zijde heeft gestaan.
Uit het financieel verslag blijkt dat
de inkomsten en uitgaven hadden bc»
dragen 1670.69 en dat er in kas is een
batig saldo van 125.16.
LETTEREN EN KUNST
HET TOONEEL.
HAARLEM'S TOONEEL.
POMARIUS.
Jubileum Theo Bouwmeester.
DE VERBLINDENDE
AUTOLICHTEN.
EEN MAN AANGEREDEN.
Alle autobestuurders nemen nog niet
de beleefdheid in acht. hun sterk kop»
licht even te doovcn. als zij een ander
voertuig ontmoeten. Ook Dinsdag»
avond temperde een atuomobilist op d<
Amsterdamsche Vaart, op weg van
Haarlem naar Amsterdam, zijn sterk
licht niet. De gevolgen bleven niet uit.
Van den kant van Amsterdam nader»
de eveneens een auto. De bestuurder
daarvan werd door het sterke licht van
den hem tcgcmoetrijdcndcn auto ver»
blind, zoodat hij niet of te laat zag, dat
daar een man liep. namelijk de 37«jari»
ge scheepsbouwer S. de V. Deze werd
aangereden en tegen den grond gewor»
oen. Hij werd aan het rechteroor ge.
wond. Door een lid van den Ongeval»
lendienst werd hij in den politiepost
aan de Amsterdamsche Vaart verbon.-
dcn. De bestuurder van den aanrijden»
den auto bracht jen heer De V. naar
het Sint Elizabeths Gasthuis, waar bo»
vendien nog een lichte hrcsenschudding
geconstateerd werd.
Na in het Gasthuis verbonden te
zijn. werd hij per taxi naar zijn wc
ring aan de Amsterdamsche Vaart 7
te Haarlemmcrlicdc vervoerd.
HET WOONWAGENKAMP.
Men verzoekt ons mede te deelen. da
:er gelegenheid vac de inwijding var
het kapelletje van het R K. Woonwagen»
liefdewerk, niet alleen cc Roomsche.
maar alle bewoners van het woonwagen
Voor het meest waardevolle geschenk
aan den beer Theo Bouwmeester, den
regisseur van Haarlem's Toonccl, d»e
gisteren zijn zilveren jubileum her»
dacht, hebben de werkende leden
zijn verceniging gezorgd. Door hun lief»
de, ijver en toewijding, waarmede zij
Pomarius hadden ingestudeerd. was
het mogelijk een opvoering van Van
Rosscm's blijspel te geven, zóó voor»
treffelijk, zoo in alle opzichten af, dat
het voor ieder een verrassing werd.
Het was voor dilettanten een me
dclvoorstclling, welke de werkende Ie»
den van Haarlem's Tooncel ons giste;
ren van Pomarius gaven en dat is de
grootste hulde, welke men den regis»
scur Theo Bouwmeester op zijn zilvc-
ren jubileum kon brengen. Zij toonden
hierdoor, wat Bouwmeester als leider
kar. bereiken, wanneer zijn raedespc;
Iers zich volop en met alle energie aan
het werk wijden.
En Bouwmeester heeft zich op dezen
feestavond als speler zelf het brevet
geschonken van een der beste toonccl»
dilettanten van Nederland te zijn,
Wnnf het is wel zeker, dat slechts zeer
weinig liefhebbers hem zijn creatie van
Pomarius zouden kunnen verbeteren.
Eigenlijk kan men bij zulk spel, als
Theo Bouwmeester gisteren gaf, niet
incer van dilettantisme spreken. Elke
jcdachtc aan liefhebberij iel weg te»
genover het-voortreffelijk spel, dat
Bouwmeester als Pomarius zien liet.
Zoo ooit. dan leverde deze speler gis»
leren het bewijs, dat hij van het ras
der Bouwmeesters is. Hoe vulde hij
met zijn spel het toonecl, hoe lééfde
deze Pomarius, hoe wist hij de rol in
alle nuances tot haar recht te laten ko;
men! Geen detail heeft Bouwmeester
zich laten ontgaan. Hij was de zaak
waarnemer zonder scrupules, maar te*
gelijk de goedhartige kerel. En daarbij
voortdurend van een heerlijken bra»
vour! Waarlijk dit spel zou zich ook
op het grootc tooncel tusschcn artisten
van het vak gehandhaafd hebben.
O, ik weet wel, dat deze rol Bouw»
meester uitstekend ligt en dat zij aan
een speler van zijn allure geen over»
grootc moeilijkheden biedt, doch is het
niet een bewijs van zelfkennis, dat hij
juist deze rol en geen te zware drama»
tische voor zijn jubiIcum»voorstclling
uitkoos. En om de rol zóó gevarieerd
te spelen als Bouwmeester deed, daar»
voor moet men toch wel heel wat in
zijn'mars hebben. Het meest heb ik
Bouwmeester gewaardeerd om de ver»
schillende nuances, welke hij in zijn rol
bracht, al naardat hij zakenman en ge»
voclsmcnsch was. Voortreffelijk bijvoor
beeld het toonecl met Juiic, wanneer
hij hoort, dat hij vader zal worden. Die
uitbundige vroolijkhcid, die exuberante
levendigheid van den vobbloedigcn
mensch. hij speelde het uitnemend.
In het toonccltje, wanneer hij strijdt
met zijn trots en zijn gevoel, eerst met
Julie en later met Smit, gaf hij een
staaltje van „haute comcdie", waartoe
ik hem niet in staat had geoordeeld. Hoe
kranig bchcerschtc hij ook door zijn
spel het siottoonccl met Mr. Pomarius,
een der beste blijspcUscèncs, die ooit
in Nederland geschreven zijn. Hoe raak
lanceerde hij eiken zin, elk woord van
zijn dialoog, met welk een fougue speel»
de hij, de anderen meeslepend. Bouw
meester, mijn hartelijk, oprecht gemeend
compliment! Je hebt gisteren bewezen 't
recht te hebben te jubilccrcn!
De medespelers hebben dezen avond
voor een wef bijzonder lofwaardige
entourage gezorgd. Allen zonder uit»
zondering waren goed! En daarbij
had Bouwmeester als regisseur voor eer
vlot tempo gc2orgd .als wij bijna niet
van dilettanten kennen. De heer Van
der Horst heeft zich zelve gisteren in
de rol van Mr. Godfried Pomarius over»
troffen. Het was carricatuur, maar de
rol leent zich daar volkomen toe. En
van der Hors* hield de carricatuur uil
nemend tot het slot toe vol Vooral ir
het derde bedrijf was hij best op dreef.
Dat was fijn en geestig van hem. Het
samenspel tusschcn de twee Pomarius»
sen was een tooneeitje. dat er wezen
mocht.
Ook Hamann had ditmaal zijn eigen
plunje eens uitgetrokken en zich ge»
heel in de huid van den verioopen Jhr
Mr. van Ncerenheul gestoken. Zijn eri»
me was reeds dadelijk prachtig. Als je
op zijn gezicht drukte, droop de whis»
key er uit. En toch zag je, dat hii een
„mijnheer" was geweest. Hoe uitstc»
kend wist hij ook de hecsche grocstcm
tot het laatst toe vol te houden. Voor
het scènetje, wanneer hij aangeschoten
binnenkomt in III verdient hij een afzon
iJcrlijkc pluim, omdat hij zich daar zoo
mooi wist in te houden. Hierdoor werd
het geen oogenblik en hoe spocdi-
iad dit gekund grof 1
Van Donsen typeerde raak der
-liëot van de vuile zaakje*. Ook bi.
wat bijna onherkenbaar. Het was uit
stekend komediespel, dat hij liet zien
De hecren Van Eden en Jak. zorgden
oor de kleinere rollen, den bediende
kamp in het Patronaatsgebouw aan het handlanger van Pomarius en den com;
Teylerplein onthaald werden. missaris van politic. Van Edca was per»
feel, Jak zou den man in 1000 nooden
nog wat sterker hebben kunnen spelen,
al was ook luj meer dan voldoende.
Mevrouw van Dongen was Julie. Wan»
neer ik haar na de hceren noem. is dat
allerminst uit gebrek aan waardeering.
Het was de eerste maal, dat mevrouw
van Dongen in een hoofdrol optrad en
het werd een welverdiend succes. Zij
lopnde gisteren een belangrijke rol te
unnen 'dragen. Zij speelde haar met
..aisance", zonder één oogenblik van
dilletantcrige onhandigheid. In liet bc»
gin had zij blijkbaar nog te strijden
met haar zenuwen, maar in II, toen zij
daar overheen was, toonde zij zich een
tegenspeelster. Theo Bouwmeester voi»
komep waardig. Zij speelde sympathiek,
gevoelig en warm Het was zeer, zeer
■loed! Marie, <!e praatgrage dienstbode,
hoewel de zwakste van allen, bedierf
gelukkig niets.
Zoo kregen wij een opvoering
Pomarius, die ik schreef het reeds
als voorbeeld van een goede dilettan»
:cn»voorstelling mag gelden. Het blij»
spel van Van Rosscm had een dave»
rend succes. Hoe jammer, dat Mr. Van
Rosscm zoo weinia meer schrijft! Welk
een ras»talent voor het blijspel sprak er
niet uit dit debuut! Er zijn niet dikwijls
in Nederjand bedrijven geschreven van
zoo komische werking als de voor»
treffelijke derde acte van Pomarius.
Wanneer Haarlem's Tooneel eens met
Pomarius naar een wedstrijd gaat. dan
geef ik deze verccnigino met dit stuk
ccn prachtige kans op succes.
Bij de huldiging na afloop der voor»
stelling heeft Theo Bouwmeester mo»
gen ondervinden, hoe zeer hij in zijn
werk als regisseur wordt gewaardeerd.
En vooral ook, hoe hij de sympathie
van heel velen heeft. En geen wonder!
Er zijn onder de dilettanten maar wei»
nigen. zoo bescheiden en eenvoudig als
Thep Bouwmeester. Hij behoort wel
allerminst tot de categorie „verschwarz*
te dilettanten". Voeg daarbij zijn jo»
viale hartelijkheid, zijn gulle opgewekt»
heid. zijn altijd goed humeur, zijn
ijver.... is het dan wonder, dat hij zeer
veel vrienden heeft? Dat is hem giste»
ren bij du huldiging ook op ondubbcl»
zinnige wijze getoond. De heer Jak.
die wegens verhindering van den hcc«
B. de Kanter, namens het huldigings»
comité sprak mocht met blijde vol»
doening zeggen, dat nog zelden bij ecu
jubileum zoo veel was binnengekomen
nis voor Theo Bouwmeester. „De envc»
loppc zal je meevallen!" zei de heer Ja*
naar wat ik er yan gehoord heb
is /ij de heer Bouwmeester, die weet
wat jubilea bctcckenen meegevallen.
Een Jange rij van sprekers heeft Theo
Bouwmeester in de meest hartelijke
termen van hun grootc waardecring en
sympathie blijk gegeven, Daar waren
den heer Jak. de heer Van Eden.
als voorzitter van Haarlem's Toonccl,
Van der Horst namens de medespelers,
I er Horst, die bloemen aanbood na»
mens den Onderwijzersbond en de
schrijfster van Kitty's Droom, mcj.
Tuyll Schuitemakcr, Van der Waard,
die Bouwmeester bedankte voor alles
wat hij voor de verceniging tot bcstrij»
ding der I". 13. G. had gedaan, en nog
tndcren. Zij allen wezen op Bouw»
Dicester's verdiensten als regisseur en
op alles,, wat hij voor het tooneel
o.a. als medesoprichter van de afdcc»
Inig Haarlem van het Tooneclvcrbond
V "ad„gedaan. En'een speciaal „op een
doekje kreeg de oude mevrouw Ha»
mann die als de oudste dilettante var.
Nederland haar vriend Theo Bouw
meester complimenteerde.
Het was ten slotte cén groot bloemen»
hof, waartusschcn Bouwmeester met zijn
»am.lic was gezeten en het was één
lange opeenvolging van sprekers en hu!»
debewijzen. Zoo kwam de ook bij onze
czers door zijn carricaturen zoo bc;
kende Russische te ekenaar Bielkinc met
een door hem van Bouwmeester ge»
teekend portret, waaruit wij tot'onze
^trassmc zagen, dat Theo Bouwmeester
en y geberg tweelingbroer zijn.. Bij 'n
eventueel jubileum van den grooten Wil»
lem kan het portret van Theo zeer goed
dienst doen! Er waren bloemen van
cic directeuren Kaart en Mulder en t-elc»
g rammen van Toncvo, Nieuw Leven,
Cremer, Willem Knikker en mevrouw
Thfo MannBouwmeester! Het ver»
onderde mij. dat het publiek den
naam van de beroemde „nicht" niet
ever. met een applaus begroette. Nee.
dat zou men hem in Amsterdam wel
ancers hebben geleverd.
Aan het slot trad Theo Bouwmeester
naar voren om te bedanken. De zenu»
wen, die op Pomarius geen vat hadden
chad, bleken Bouwmeester even de
baas te zijn! En die zenuwachtigheid was
eens geen spel! Hartelijk heeft het
publicx hem nog eens en nog eens toe»
|cjuicht! Voor Theo Bouwmeester was
iet een mooie avond, die wij hem van
harte gunden! War.t hij is een van onze
meest sympathieke tooneci»dilettantcn.
J. B. SCHUIL.
NIEUWE UITGAVEN.
Verschenen is bij Nijgh en van Dit»
mar's Uitgeversmaatschappij te Rotter»
dam: 150 Amerikaansche recepten voor
cakes, vulsels, glazuren, candies, des»
serten, enz. door Willy Cornelissen
Schcpp.
Bij de f:rm3 H. D. Tjeenk Willink
:c Haarlem, kwam uit: Het recht en de
geneesheer, door Mr. Dr. R. Bromberg,
arts»advocaat te Den Haag. Het werkje
geeft een overzicht van de wettelijke
bepalingen aan de hand der daarop be
trekking hebbende rechtspraak, die
voor den tnedicus»practicus belang heb»
ben en waarmede hij om zoo te zeg»
gen iederen dag te maken krijgt. Het
verscheen in de serie: „Het recht en
de beroepen".
Van de Uitgeversmaatschappij Kos»
mos te Amsterdam ontvingen wjj:
Storingen bij radio»ontvangst. Haar
oornaamste oorzaken en hoe meh deze
met ecnvoud'gc hu'nm'ddclcn zelf kar
psporen en wegnemen door Ch A
Takes. Ir d t werkje s getracht in een
oudige bewoordingen en teekeninger
aar te geven hoe de meest voorko»
mende oorzaken van de slechte radio»
ontvangst kunnen worden herkend, op»
gespoord en zoo mogelijk weggeno»
men.
MUZIEK
VICRUE CONCERT DER BAÖH,
VEREENIGING
De Symphonic pastorale is niet Beet»
hovcn's sterkste werk en de inhoud bes
vat voor geregelde en eenigszins muzi
kaal ontwikkelde concertbezoekers wei»
nig nieuws of onbekend*, doch hoe
gaarne wordt zij door bijna allen steeds
weer gehoord; hoe vcrfrischt de zuivc»
re. volmaakte, door niets vertroebelde
natuurpoëzie den geest, hoe verheit /ij
het gemoed e» veredelt het hart! Und
wc'.eiie Labung für die Sinncn! Haar
vroolijkhcid moge dan niet in ditbv»
ramfoischc extase ovrgaan, als in du
Zevende, zij moge niet tot in lichtste
acthcrlagcii stijgen, waar al liet aard»
schc klein schijnt en waar'slechts de
lach hccrsciit als de Achtste, zij moge
geen diepzinnige levensproblemen tot
oplossing brengen als de Negende, ook
liet eenvoudige, bescheiden landschap
heeft zijn bekoorlijkheid, en we bchoc»
ven waarlijk niet steeds tusschcn berg»
spitsen en afgronden te toeven om de
weldoende kracht van bosch en bccma.
van licht en lucht, van weide en water
te gevoelen.
En lioc meer de tijd voortsnelt, hoe
meer he^ op muzikaal gebied
gist en woelt, des te hechter
staan Beethoven's werken als on
wankelbare monumenten te mid»
den der wilde draaikolken. We heb»
ben dat gisteren weer gevoeld bij de
rustige, van alle effectbejag vrije, zich
streng aan den tekst houdende vertol»
king, die Van Anrooy met het Resi»
dcntic»orkcst van de Zesde gaf. Wel is
de klankschoonheid van het Haagschc
strijkorkest niet zoo groot, zijn spel
niet zoo soepel als van het Amstcr»
damschc, doch bij het eerste winnen de
blazers het weer over de gchecle linie,
en die hebben dan ook in de Pastorale
weer een buitengewoon genot geschon»
ken.
Buitengewoon was ook de prestatie
van Alexander Schmullcr, die bijna op
het laatste oogenblik de plotseling ziek
geworden soliste Erna Rubinstein ver
ving en het zeer zware vioolsconcert
van Glazounow nagenoeg zonder voor»
bereiding meesterlijk speelde, zonder
dat geheugen of techniek hem al ware
't ook maar een oogenblik parten
speelden. Het concert bestaat uit drie
deelen die in elkaar overgaan: een
Moderato in a. een Andante in Des.
waarop een cadcnz en een korte her»
inncring aan het eerste gedeelte over»
leiden naar het slot allegro, dat met
een soort Jagd»fanfarc inzet. Uit een
oogpunt van melodie» of thcma»vinding
is het concert niet zeer sterk, doch het
bevat welluidende cantilenes en mooi
passagewerk en is zeer kleurrijk, soms
tegenover het solo»instrument wat
zwaar, geïnstrumenteerd, wat vooral
merkbaar was, wijl Selunullcrs vlooi
geen buitengewoon krachtigen toon
schijnt te bezitten. In de finale komen
verschillende virtuooze kunstemakerijen
voor; in 't algemeen is dit gedeelte
sterk op uiterlijk effect berekend. De
Amsterdamsche virtuoos werd aan het
einde zijner voordracht langdurig toe
gejuicht en vele malen teruggeroepen;
cqn hulde die ten volle verdiend was.
Drie dansen uit het ballet „Lc Tri»
come" van Manuel de Falla vormden
het slot. In de eerste en tweede wa»
ren echt- Spaaosche rhythmcn en mo»
ticven herkenbaar, de derde doet meer
aan de manier van Strawinsky denken,
raast hard en wild voorbij. De eerste,
„Lc Voisin" gchcctcn is grootcndccls
vroolijk, behalve een kleine burenruzie.
In de tweede, „Dansc du Mcunibr" is
het begin merkwaardig: het klankcf»
feet van de althobo tegen de violen;
ook het klavier mengt zijn prozaïsche
kleuren er bij en aan het einde hooren
wc den molen op ongewoon realistische
manier aan den gang gaan en klappe»
ren. Drie korte stukken, die wc gaarne
voor de tweede maal zullen hooren.
KAREL DE JONG.
Er zou ccnig bezwaar gemaakt kun»
nen worden tegen het iets te langzame
tempo, waardoor ook weer iets van het
vloeiende verloren ging. Uit de directie
van den heer Rooyakkcr viel overigens
de juiste intentie waar te uemen, zoo.
dat alleen een klciric versnelling noo»
dig is, orn die intentie ook te rcalisec»
ren.
In 't algemeen is het te langzame z:n»
gen een der minder goede eigenschap
pen van het koor. Dat ..Ossian van
J. Beschnitt aan klankonzuiverhtiJ
in zeer sterke mate leed, zullen wc op
rekening van andere factoren zetten.
Het koor is samengesteld uit veel en
goed materiaal waarmede nog heel wat
te bereiken valt.
Uitvoeriger bespreking van de man
dolineclub „Santa Lucia'" is niet noodig,.
daar de meeste nummers reeds eerder
in dit seizoen ten gehoorc gebracht
zijn. Het gezelschap onder leiding van
den heer Hakkenberg v. Gaasbeek
handhaafde zijn oude reputatie. En al
leek het aantal spelenden iets kleiner
dan gewoonlijk, dit had toch geen 1n»
vloed op de verzorgde voordracht, de
directie en op alles waardoor „Sant;»
Lucia" met recht een grootc Lekend»
heid geniet
IIENK DIEBES.
SPORT EN SPEL.
CONCERT MANNENKOOR
„KUNST NA ARBEID"
Een der verdiensten van dit concert
was zijn beknoptheid. Waar vaak tien
en meer nummers op het programma
prijken, oaf het cijfer 6 een wcldadigcn
indruk Waarom ook zulke lange, ver»
moeiende en aan het eind vervelende,
programma's? Niets en niemand wordt
er mee gebaat, terwijl beknoptheid
niet alleen een zuiver idéé geeft over
het ten gehoorc gebrachte, maar oo*.
de aandacht minder verdeelt en een tot
nummer 6 stijgende waardecring moge»
lijk maakt.
Voor uit concert ware het juister van
een schommelende waardecring te
spreken: „De Nomen" van Gevaert
vermocht slechts een zwak applaus te
verwekken, de daarop volgende man»
dolincnummers hadden meer succes,
dan weer iets minder voor „Kerstlied"
van B. Diamant en iets meer voor „Du
Hirto Israels" van Bortnianskv.
Het grootcr succes van „Pcuplc
Chantc" (het eerste, op „De Norncn"
volgende mandolinc»nummcr) was vol
komen gerechtvaardigd. „De Norncn"
immers is weer een van die koorwerken
met vele noten en bitter weinig muziek.
Geen moment van inspiratie en alles
even log en stug. Dan nog een vaak on=
handige schrijfwijze, zoodat het met
den besten .wil van de wereld niet klin»
ken kan: het kon niet anders of al die
klanken moesten verdwijnen in een
snel daarop volgende. door applaus
even tegengehouden, stilte.
Wat de toen opklinkende mandoline»
muziek tot werkelijke muziek maakte
was de beweging. Er was nu een lo»
gische klankopecnvolging, de ccne maat
duwde de andere weg (rhythmc) en
iedere maat vervloeide in de daarop
•olgcndc (melodie). Voeg hierbij nog
een volkomen behcersching door diri»
gent en spelers en de verhoogde rcac»
•ie van het publiek is verklaard.
Het „Kcrstl cd" van Diamant kwam
loor het ontbVeken van gemolmde r m
-rende omstandigheden veel beter tot
'ijn recht De melodie la eenvoudig.
Hocicnd. en harmonische moeilijkheden
komen er niet in voor. wat niet wee»
neemt dat voor zoo'n tekst het mid»
delceuwsche: „Ons ghenaket die avond»
ster" een absoluut andere muzikale Dinsdag 14 December prijsuitreiking
sfeer ycreischtc is. jn het clubgebouw.
UIT ONZE VOETBAL.
HISTORIE.
„Ze lijmen al" in 18891
„In die dagen (het eerste levensjaar
van den N. V. B.: 18S9—'90) scheen
men ook al het kunstje toe te passen
om goede spelers over te halen, lid van
een andere verecniging te worden, want
onder de daden van het bestuur was
ook begrepen het vaststellen van een bc»
paling, dat een speler niet tegen zijn
eigen verceniging mocht uitkomen. Een
speler, die lid van meer dan één club
was moest bij den aanvang van het sci*
zoen opgeven, voor welke vereeniging
liij wenschte te spelen. Later werd
daaraan nog toegevoegd, dat na 15 Sep*
'ember 1890 een speler slechts voor één
eerste klasse verceniging zou mogen uit*
komen in eerste klasse wedstrijden.
Hieruit ziet men dus dat het Bestuur
onmiddellijk het kwaad, al had het nog
niet diep wortel geschoten, krachtig
probeerde te bestrijden en althans ver»
dere pogingen zooveel mogelijk te bc*
letten.
(Uit „Hup Holland"
door A. J. Bronkhorsl)
KEGELEN.
IIAARL. KEGELBOND.
De Wild» en Consumpticwedstrijd,
waaraan verbonden was een vrije, pa*
•en» en dames vrije baan wedstrijd
heeft Zaterdag en Zondag plaats ge»
had. Er waren 50 prijzen beschikbaar
gesteld.
Do uitslag is als volgt:
y.lc prijs I. Smit 215, 2e prijs Jac. Koel
197, 3c prijs N. v. Orden 193. 4e prijs
Frantzen 1°1. 5c prijs P. v. Gaart
190 6c prijs N. Giebels 187. 7e prijs
W. Kuyk 187 He prijs J. de Paus ISó,
9c prijs L. v. Vliet 186; 10e prijs Joz.
v. Eisen 186; Ue prijs D. P. Joust.ra
186; 12e prijs J. Bccren 185; 13e prijs
W. v. d. Berg 184; 14e prijs D. Bremer
184; 15e prijs Cor Casséc 183; 16e prijs
C..van Maren 183; 17c prijs J. W. Stam
mcijer 182; 18c prijs H. Das 182; 19e
prijs C. W. Rensen J82; 20c prijs R. v.
d. Berg 178; 21 prijs L. Giebels 177; 22c
prijs G. Velu 177; 23c prijs J. Klau»
wers 176; 24c prijs A. v. d- Ham 176;
25c prijs G. Schouten 175^ 26e prijs A.
C. J. Kreek 175; 27e prijs ,T. W. var*
Haaien 175; 28e prijs F. H. Proper 175;
29c prijs LL. Hcilker 174; 30e prijs M.
Henneman 174; 31c prijs P. Daudey 173;
32c prijs H. Janse Jr. 173; 33e prijs L.
v. Bc-rkel 172; 34e prijs G. van Dobben
172; 35e prijs Fï. Nieuwjaar 172; 36e
prijs J. Gossens 172; 37e prijs Ant.
Vascn 172; 38e prijs H. A. Schouten
171; 39e prijs F .Strackenbroek 171; 40e
prijs H. Lomans 171; 41e prys G. W.
Metz 17042c prijs H. Smolenaars 170;
43e prijs N- H. Verdel 169; 44e prijs H„
B. Denkers 169; 45e prijs H. N. Verdcl
169; 4óe prijs A. C. Goossens 169; 47c
prijs H. Leenl69; 4Sc prijs H. Radisch
169: 49e prijs W. C. Bos 168; 50e prijs
J. W. v. d Veen 168-
De verrassingswedstrijd bestond uit
de meeste geworpen vijven op de kaart
van 30 ballen:
3c P. v. Eek 13 vijven; 2e L. v. Kes»
sol 12; 3c A. Benraadt 12; 4e W. Slcgt*
kamp 11; 5e Cor Casséc 11; 6e G. Rot*
teveel 10; 7e G. Hcydcndaal 10; Se H.
Nieuwjaar 10; 9c A'. Koehorst 9; 10e
G. Metz 9; He J. W. de Paus 9c12c
N. Verdcl 9c; 13c H. Janse 9; 14e Mevr.
de Bruin 9 15e J. van .Maaswinkel 9;
16e P. van Gaart 8; 17c K. Kok 8; lSe
Mevr. Noë S: 19e W. Boesman 8- 20s
J. Kloppers 8; 21c Joz. v. Eisen 8*; 22e
Jac. Koel 8: 23e H. Kok 8; 24c Edel b;
25c G. Schouten 7; 26c W. C. Sanders
7; 27c C. Hcilker 7.
Vrije baan D. Gewone tellin«: 1. L.
Giebels 43. 42. 41; 2 H. Denkers 43. 42,
36; 3 P. Joustra 43, 38; 4 P. H. Kuipers
42, 37; 5. P. Beitsma 42. 34 6 J. van
Maaswinkel 42. 34 7 D. Bremer 42, S
H. Lomans 41.
Baan F, Gewone telling: 1 D. Bremer
44; 2 P. van Gaart 39; 3 E. Kimman 3S,
37; 4 W. Luhbers 38. 36- 5. H. Frant»
•en 38. 35; 6 J. W. Wllcr 38. 34; 7 J. J.
Cornelissen 3S; 8. J. de Paus 37.
Baan F. Hamburger telling: 1 J. \V.
van Daalen 108. 9S 2. J. N'dë. 108. 96;
3 H. Frantzen 100, 82 4 André Vascn
100; 5 D. Bremer 98. 90 6 H. Icpscn
95. 90: 7 F. Kimman 94. 90- S. N. Fum»
mers 94. 88
Baan G. Homburger telling: 1 R
Frantzen 110; 2 J. Noc 104; 3 D. Brc*
mer 1Ö0. 94; 4. G. Rotteveel 100, 90-
5 P. H. Kuipers 94. 70: 6 G. Schouten
90* 88 7 N" 918 MCVr' Schoutcn
Baan H. Paren: Mcj. A Groene wc»
n en heer F K'-nn-en 50.
Mevr. en Reet Naë 49.
Mevr. en heer Schouten 48.
Mevr. en heer v. Orden 47,
Baan I, Vrije baan (dames): Mevr
Schouten 42. 41: Mevr. Denkers 42. 40-
Mevr. Noc 41; Mevr. Sliggers 39.
