HAARLEM'S DAGBLAD
RUBRIEK VAN DEN ARBEID
DONDERDAG 6 JAN. 1927
TWEEDE BLAD
MEKKA, VERBODEN STAD
De kern van den Islam.
KASBA EN DE HEILIGE STEEN.
rjja verzameld op de binnenplaat» van de Groote Moikee. In
bet midden de Kaaba
Mekka is de heilige stad der Mo»
hamaaedancn. die voor anderen dan
Mohammedanen gesloten is. De aantrek»
kingskracht die deze kern van den Is»
Jam op ontdekkingsreizigers uit'ocfcn»
de is juist om dit verbod verklaarbaar
De Italiaan Luigi de Barthema was dc
eerste, die in dc 16de eeuw vermomd
tot binnen de muren van Mekka door»
drong. In de 19c eeuw slaagden dc
Europeanen Burckhardt. Roches. Burton
Snouck Hurgronje en nog ccnigc ande
ren. er eveneens in als Mohammedanen
vermomd de interessante en oude si'ad
van overlevering en legende, dc wieg
van het Mohammedanisme, de gehoor»
teplasts van den Profeet, te bezoeken.
Snouck Hurgronje schreef over zijn
bevindingen een bock in 2 dcclcn:
„Mokka".
Mekka is het geschiedkundig en gods.
dienstig middenpunt van het groote gc«
bied van den Islam en dc hoofdplaats
van de Arabische provincie Hedsjas.
In een nauw en zandig, dor en kaal
dal. omgeven door heuvels cn zandv'ak»
ten. ligt Mekka, 95 kilometer van de
kust van de Roode Zee. en 400 meter
hoven den zeespiegel. Door het dal
stroomt een regenbeek Wadi»cl»Tara<
fevn Mekka heeft vrij regelmatige, doch
ongeplaveide straten, die in regenrtjd
modderpoelen zijn. De stecnen huizen
zijn in den regel drie verdiepingen
hoog cn van veel vensters voorzien.
Dc woningen zijn alle ingericht op dc
ontvangst van pelgrims en vooral in den
tijd der pelgrimages vindt men er tal
van winkels cn eet» cn drinkgelcgcn»
heden. Een 50 kilometer lan2c waterlei»
ding levert al sedert onheugelijke tijden
(scaert Haroen al Rasjid) goed drink»
water. In den loop der eeuwen onder»
ging Mekka zoo oocd als geen vorms»
veranderingen. Alleen het deel El
Dsjvad is naar het Zuidoosten op schoo»
tic wijze uitgebreid geworden. Mekka
heeft evenals Haarlem ongeveer 80.000
vaste inwoners. Maar het aantal der
pelgrims dat jaarlijks uit alle streken
van het oosten cr naar toe stroomt be»
draagt ongeveer 100.0IX). Vijl pelgrims»
wegen leiden n'aar Mekka.
heid geworden, dat echter een merk»
aardigheid bergt.
Dc Kaiiba is het langwerpige vierkan*
te gebouw in dc Moskee. Het is opge»
trokken van groote ongelijke stecnen en
heeft bij een lengte van 12 M. cn een
breedte van 10 M. een hoogte van om»
strccks 15 M. Twee meter hoven den
grond bevindt zich aan dc Noordzijde
de deur, die bekleed is met zilver en
ersierd is met goud. Zij is niet in 't
midden van dc wand geplaatst, maar
dicht bij écn der hoeken. Volgens de
overlevering werd de eerste l'aaba, naar
het voorbeeld der troonza' an Allah,
door dc engelen, en de tweede door Al»
lah gebouwd. Beide Kaaba's werden in
den Hemel geplaatst, zoo zegt de his»
toric. En zij staan daar loodrecht boven
elkaar. Scth vervaardigde van steen en
klei een nieuwe Kaaba die door storm
EEN GEVAARLIJK HEER.
In den nacht van 3 op 4 Januari
hoorde de cchtgcnoote van een kellner
die op een der bovenverdiepingen van
ccn perceel in dc Amstclstraat te Am»
sterdam woonachtig is, ccn plof in dc
kamer. Zij dacht, dat er iets was ge»
vallen cn toen haar man vlak daarna
thuis kwam sprak zij het vermoeden
uit, dat ccn schilderij van den muur
was gevallen of dat er iets op een der
kasten was omgevallen. De kellner
ging eens poolshoogte nemen, doch
toen hij in de kamer rond liep hoorde
hg plotseling een vrij harden knal. Het
geluid scheen van buiten te komen.
Even later toen hij in de slaapkamer
was. werd dat herhaald.
Zonder er verder over na te denken
kleedde hij zich in het duister uit. Bij
eht in bed stappen hield hij dc hand
op het hoofdkussen en voelde daarbij
een hard voorwerp. Hij meende aan.
vankelijk dat hij een stukje steenkool
had gevonden en wierp dit op dc tafel.
Den volgenden morgen evenwel bleek,
dat het een kogel was. Het kaliber re»
vol ver, waarmede het projectiel was
afgevuurd moet vrij groot geweest
zijn; de kogel was gedeeltelijk platge»
slagen.
De man stelde de politie van het ge»
beurde in kennis en een rechercheur
verscheen om een onderzoek in te stel»
len. In de eerste plaats vond deze een
kogelgat in de ruit van de bewuste
slaapkamer. Het viel niet moeilyk te
bepalen van welk huis aan de achter»
zijde de schoten waren gelost en de
tweede ontdekking was, dat van een
huis op den Amstcl een der ruiten van
een achterkamer drie kogelgaatjes ver»
toonde. Dc bewoner werd aan een ver|
hoor onderworpen en deze verklaarde
dat hij in den afgeloopen nacht zijn
revolver had schoongemaakt, waarbij
vermoedelijk drie schoten gelost waren.
Er wordt echter vermoed, aldus de
Tel., dat de man, zijn vrouw door het
lossen van de schoten schrik heeft wil»
len aanjagen. De revolver is in beslag
genomen.
Twee der geloste schoten zijn ver»
mocdeüjk in de lucht gegaan: het derde
heeft het huis van den kellner getrof.
fen, waarna het projectiel het hoofd»
kussen heeft geraakt.
De Kaaba van dichtbij gezien.
Der bedevaartgangers belangrijkste
doel is dc Bcitocllah (Huis Gods) de
groote Moskee, dc Mesjid cl Ilar.tm ccn
oud gebouw met 19 poorten en 7 hoogc
minarets. Door tal van uitbreidingen is
deze moskee een product van stijlloos»
Straat in Mekka.
verwoest werd. Gelukkig deed Abraham
de vierde verrijzen. Meermalen werd zij
't laatst in 1630 door sultan Moerad
IV vernieuwd. Dit heeft tot gevolg
gehad, dat van dc oorspronkelijke Kaiiba
niets meer over is dan een stuk muur,
dat ais buitengewoon heilig wordt be<
schouwd. In den Noordelijken hoek der
Kaiba is dc zwartq met zilver beslagen
steen Hadsjar. vastgcmctscld die naar
dc Mohammcdaansche overleveringen
verluiden, door eagcl Gabriël aan
Abraham ter hand werd ge»
stcld. toen deze aan het bouwen
was. Eerst was deze steen wit. Nu iS hij
gitzwart. Door dc vele tranen aldus
zegt dc Mohammedaan die de aarts»
vader van smart over dc zonden der
menschcn vergoot.
Mohammed schreef voor dat de ge-
loovigen gedurende het gebed de aange»
zichten naar den zwarten steen moesten
wenden. En als zij zich naar den steen
ter bedevaart hebben begeven moeten
zij hem drie malen kussen. Kaaba wordt
slechts drie maal in 't jaar opengemaakt.
F.énmaal voor dc mannen, éénmaal
voor dc vrouwen cn éénmaal om te kun»
ncn reinigen, voor dc groote schoon
maak dus.
Tclkcnjarc wordt Kaaba van buiten
met ccn nieuw zwart zijden kleed, waar
op spreuken uit dc Koran zijn gebor»
duurd, omhangen.
Aldus geschiedt in Mekka, de verbo
den stad.
BINNENLAND.
r~N TRAGEDIE.
HET EINDE VAN EEN
GEVANGENE.
Wc lezen in de Telegraaf:
Dl vorige maand werd in het Haag
schc Huis van Bewaring de brandstof»
fenhandelaar M. in gijzeling opgcslo»
ten. wegens het niet voldoen van ccn
schuld. Dc man werd zeer nerveus ten
gevolge dezer opsluiting en gaf onlangs
aan familieleden in het bijzijn van ccn
bewaker, te kennen, dat hii zich van
het leven wilde bcroovcn. Dc directie
van het Huis van Bewaring schijnt hier»
op geen voldoende acht te hebben ge»
slagen, met het treurige gevolg, dat dc
ongelukkige dezer dagen aan zijn voor»
nemen uitvoering heeft kunnen geven.
Nu bet geval ruchtbaar is geworden,
zit de directie natuurlijk in zak cn
nsch: zij weigerde echter inlichtingen
tc geven. Naar wij vernemen, heeft d<
Off c er van Justitie proces-vorbaal la
ten onmaken en een justitieel onder
zoek ingesteld.
KONINKLIJKE GIFT.
Woensdag heeft de urgcmccstcr van
Katwijk bericht on'vaogen. dat dc Ko
ningin ccn extra-gift van 50.1 uit het
Sonhia»fon«ls heeft geschonken voor dc
nagelaten betrekkingen van de op 11
October omgekomen zeelieden.
AMSTERDAM'S WATER
VOORZIENING.
DE VELUWE IN VERZET.
Onder voorzitterschap van bu-rge»
meester Wcstrik, is Dinsdagmiddag jen
x-mccntchuizc t-c Barncveld wederom
een vergadering gehouden tegen dc
Amsterdamschc plannen tot wateront»
rekking aan dc Voluwe. Aanwezig wa»
ren verder de burgemeesters van Er»
mclo. Harderwijk. Nijkcrk, Putten cn
Ede, dc oud»burgemecster dezer ge»
meente de heer W. baron van Na geil.
evens voorzitter der Ncderlandsche
Heidemaatschappij, benevens de hee»
ren 's Jacob, vap Staverden. en profes
sor Van Baren, uit Wageningen.
In ccn rede heeft prof. Van Baren uit»
ccngczet de gevolgen, die water»ont»
rekking op groote schaal voor de Vc»
ven dc stapnen. die door dc betrokken
'uwe cn haar omgeving zou kunnen heb
ben. Vervolgens heef* spreker aangegc
«c mecntcbcsturcn hejiooren te worder
'cdaan. terwijl hij zich tevens berekJ
verklaarde riin door dc aanwezigen zoo
boog gewaardeerde medewerking ooi
'n het vervolg te vcrlecnen.
Zonder hoofdelijke stemming werd
besloten overeenkomstig de door pro»
fessor Van Baren gegeven adviezen tc
handelen.
DE BODEMLOOZE PAN
HOE EEN WINKELIER
BEDROGEN WERD.
Een bescheiden huismoedertje kwam
dezer dagen een winkel te Gent (Gld.)
binnenstjppen. Ze klemde eeo groote
pan te-gen zich aan. waarin alle bestel»
lingen zorgzaam werden geborgen en
moeizaam greep zij naar haar zak om
haar boodschappen te betalen. Daar
had ze haar portemonnaie vergeten
Maar wacht, ze zou even om den hoek
geld halen en zoolang de pan met bood.
schappen achterlaten.
Toen het meer d*n een uur had ge.
duurd. besloot de winkelier toch maar
oens het deksel van de pan op te lich»
ten. Men kan zioh zijn schrik voorstel»
len, toen hij zag, dat jle pan bodemloos
was, zoodat alle boodschappen, die
schijnbaar in de pan werdc^ ppgohor»
gen. in werkelijkheid in het schort van
de vrouw terecht kwamen. Op die ma»
nöer kon deze Danaïden»pan al voor een
zeer groot bedrag aan waren bevatten
Denzelfden d*2 waren verscheidene
Gentsche winkeliers op dezelfde wijze
opgelicht: de politie zoekt naar de op»
lichtster, aldus de ..Vcnlo".
DE GRIEP.
Te Utrecht.
De griep te Utrecht heeft reeds enkele
slachtoffers gemaakt. Drie personen
van ongeveer dertigjarigen leeftijd zijn
aan een bijkomende longontsteking over»
leden. In het algemeen echter draagt dc
ziekte geen ernstig karakter.
Te Tholen.
Te Tholen zijn Dinsdag voorloop, g
alle scholen gesloten.
Te Lieshout.
In het dorpje Lieshout (N.Br
heerscht in ernstige mate de z.g.n
bpaansphe griep. Er is haast geen huis
•>f een of meerdere der huisgenootcn
zijn bedlegerig, in sommige gezinnen
zelfs vier of vijf. Eenige ernstige geval»
cn doen zich hieronder voor.
In Zeeuwsch Vlaanderen.
Hoe ernstig de griep in Zeeuwsch»
Vlaanderen heerscht. blijkt wel uit hei
feit. dat b.v. in Shifc 250 gevallen, in
Oostburg 300, in Brcskens 500 en in
Terneuzcn 900 gevallen voorkomen.
Ook in de verschillende grenssteden
komen dagelijks tientallen nieuwe ge»
vallen voor. Te Philippine cn St.»Jan»
steen zijn enkele gevallen met doodc»
i ijken afloop voorgekomen.
In Belgisch Oost»Vlaandcren heerscht
de griep in ongekend hooge mate. aldus
„Het Volk" Te Gent zijn duizenden
ezinnen ziek. Te Stekene en ook tc
St.*Nicolaas is het herhaaldelijk voor»
i'ckomcn. dat men des morgens bij het
opstaan bemerkte, dat een der leden
van het huisgezin was overleden.
POTEMKIN.
EEN PROCES.
Vrijdag 2»1 Januari zullen voor dc
rechtbank te Middelburg terecht staan
de bestuursleden van de verecniging
„Art. 188 der gemeentewet", welke ver»
eemging te Vlissingen onlangs is opgc»
richt in verband met het verbod van
den waarncmen^en burgemeester om
de Potemkinfilm op te voeren. Aan de
verdachten is ten laste gelegd deelne»
mirsg aan een bij de wet verboden vct»
eeniging en wel een vereenig-ing strij*
dig met de open-bare orde, daar die
verceniging, zoo wordt gezegd, het doel
had ongehoorzaamheid aan of overtre»
ding van de wet of een wettelijke ver»
ordening.
VERBLINDENDE
LICHTEN.
NOODLOTTIG ONGEVAL.
De weduwe A. v. KuibVonk, die met
petroleum ventte op den Lekdijk bij
Bergambacht is door den auto van den
vrachtrijder T. de Bjuin aangereden
Vermoedelijk heeft dc vrouw door het
verblindend licht van een op den weg
staand en melkauto den vrachtwagen
niet zien naderen.
In ernstigen toestand werd zij naar
haar woning vervoerd, waar de vrouw
aan de bekomen verwondingen oveT»
leed.
De vrachtauto en het lijk van dc
vrouw zijn in beslag genomeji.
NIET OP DE HOOGTE?
Naar de N. Venl. Crt. meldt, is j.l.
Zondag reeds door een der te Tc gelen
gestat ion-nee rde ambtenaren een per»
soon bekeurd, wegens het niet in bezit
zijn van een rijwielplaatje voor 1927.
Gevraagd zijnde, hoe hij er toe kwam
een bekeuring te doen, daar toch be«
keod was, dat geen contrale zou urt»
•geoefend worden vóór den 7en Januari
verklaarde de ambtenaar m dezen geen
instructies te hebben ontvangen.
HET TRACTAAT.
Een angstige
M aastrichtenaar.
De heer J. Schaepkens Riemst te
Maastricht verzoekt, volgens het Hbld..
in een adres aan de Eerste Kamer het
verdrag te willen ratificceren. omdat
....verwerping wel eens zou kunnen
leiden tot het verlies van Zuid Limburg.
Overig Nederland moet, meent adres»
sant. wegens dc gevaren, die (hij voor)
Zuid»Limburg van verwerping vreest cn
de voordcelcn die (hij voor) Zuid Lim»
hurg van aanneming verwacht, zich bc»
reia tooncn een offer te brengen.
NA EEN DRUKKE PRACTIJK.
Of Lolke Brouwer van de Knijpe, (bij
Heerenve-cn) de Laatste van het edele
gilde is, dat eeuwenlang -:-n Friesland een
zekere -reputatie heeft genoten, durven
wij niet beweren, schrijft de Tel., doch
wel mag men aannemen, dat met den
dood van deze 88»j-arigen grijsaard, die
in -het armhuis a-ld-a-ar is gestorven, een
stukje „folklore" is heengegaan.
Lolke was van beroep slager, doch
tevens deed hij aan het bezweren van
booze geesten, waardoor hij de toevlucht
en vraagbaak van honderden eenvoudi»
gen wa-s, die de bekwaamheid van
Lolke verre verkozen boven alle me-d-j»
sche hulp en wetenschap.
De oude man -heeft zelfs in het arm»
huis zijn praktijk voortgezet. Het liep
daar nog onlangs zoo druk, dat het
armbestuur den duivelbezweerder moest
ONZE LACHH0EK.
Een deskundige beweert dat iemand,
e gaat walgen van den aanblik van
vleesch, den dokter behoort te raad*
plegen.
Een moedige methode is natuurlijk,
om den slag..- zelf tc bezoeken en oiw
rschrokken je klacht kenbaar te ma-
kon.
Een Londcnaar. die eenrigen tijd ge.
ieden een plaats voor een graf kocht
n een kerkhof, heeft zijn geld terug
gevraagd.
Mogen wij hieruit afleiden, dat de
Londcnsche verkeersgevaren tot het
verleden behooren?
De vertaalde titel van een nieuwe
Engelschc roman is De deur, die
open was.
Het zal den lezers geen moeite kosten
hier door tc komen.
ERNSTIGE AANRIJDING.
TWEE GEWONDEN.
ZWARE BRAND.
Een hond oorzaak.
Een hevig uitslaande brand brak
Woensdagavond in de Hinthamerstraat
tc 's»Hertogenboscb uit in het pakhuis
gelegen achter het bceldcnmagaziin van
den heer Th. Zouteriks. Het gcheclc
pakhuis, dat met veel brandbaar mate»
riaal gevuld was, stond in een oogen
blik in lichtelaaie Een geweldige von-
kenregen steeg uit het brandende pand
omhoog.
De brandweer die dadelijk ter plaat»
>c was en zag. dat aan blusschcrj nic
'c denken viel. beschermde de om
'ict&n-de pcrceelcn, zoodat deze ge
naard bleven.
Het pakhuis was in minder dan een
half uur uitgebrand. Men vermoedt, da;
!c brand ontstaan is doordat een hopd
ccn petroleumlamp heeft omvergeloo
oen.
De schade wordt door vcrzeJccring
gedekt.
Douwe Plantinga, knecht aan de Pro.
vinciale griffie te Leeuwarden, die op
een motorrijwiel met een slecht bran
dende carbidiantaarn, den Groninger»
straatweg uitreed, is op een jongen en
meisje gereden, tengevolge waarvan
beiden Nico Hiemstra en Rika Lam*
verzoeken, zijn „praktijk" niet meer uit mertsma ernstig gewond naar een zie#
te oefenen. kenhuis moesten worden gebracht.
ROODVONKBESTRUDING.
In het Tijdschrift voot Geneeskunde
van deze week komt een drietal artike»
len voor over roodvonkbestrijding van
dr. Munk en dr. De Korte, van prof
Aldershoff en van dr. Hulshoff Pol en
dr. Munk, waaraan het volgende is oot»
lecavd:
De meest gangbare opvatting over
de oorzaak van het roodvonk is tegen»
woordig deze, dat het geheel van ver»
schijnselen, die we roodvonk noemen,
veroorzaakt wordt door -in de keel aan»
wezige Streptooocoen. Deze zouden een
giftige stof produceeren, een toxine, dat
zoowel de koorts, het uitslag als de
verdere ziekteverschijnselen veroor»
zaakt.
Als bewijs hiervoor kunnen proeven
aaD-gevoerd worden, waarbij het geluk»
te bij vrijwilligers roodvonk te ver»
wekken door instelling van in het la»
boratorium ven-aard'gd toxine van den
roodvonksitreptococcus. Een verder be
wijs was het volgende: Spoot -men een
zeer kleine hoeveelheid van het boven
genoemde toxine i-n dc huid van een
voor xoodvo-nk gevoelige persoon, b.v.
een jong kind, dan kreeg dit -ter plaat
se een rood vlekje: bij kinderen die
roodvonk hadden doorgemaakt, bleef
deze Teactie achterwege. Men kon op
die manier onderzoeken, welke perso»
nen voor roodvonk gevoelig waren en
.welke niet en men kon de laatster
Kunstmatig émmuniseeren door ze be«
paalde hoeveelheden van het toxine in
te spuiten; ra de inspuiting was de
eerst positieve Teactie op een inspuiting
van het toxine in de huid dan negatief
geworden.
Men heeft ook paa-rden ingespoten
met het rocdvonkstrcptococcentoxine en
van deze dieren serum gïwoon en; met
zulk een serum heeft men roodvonk-
patiënten behandeld en hiervan wel
goede resultaten gezien.
In de bovengenoemde verhandelingen
worden deze maatregelen getoetst aan
Nederlandsche patiënten Allereerst
spreken de schrijvers os-er ós serumbc»
handeling van het roodvonk. In een
enkel geval is het resultaat hiervan zeer
goed geweest; in andere gevallen was
het resultaat echter veel minder duide»
lijk; ook na de seruminspuiting kwamen
nog complicaties voor.
Daar bovendien na dc scruminspui»
'ing nogal ernstige serumziekten zijn
waargenomen, en een gezuiverd serum
minder goed schijnt te werken. kan
men voorloopig nog niet en-thousiss!
zijn voor de toepassing van het rood*
vonkserum.
De proeven om kinderen actief tegen
roodvonk te bevc-iligen zijn nog even»
min zoodanig verloopcn, d-at een ruime
'o»cpassing van de methode kan worden
aanbevolen. In c-em epidemie in een
tcsticht voor zwakzinnigen werd wel
een zekere ma-te van immuniteit bereik'
na inspuiting van het toxine, maar dc
kinderen, die niet waren ingespoten had»
d-em eveneens immuniteit verworven. B-o»
vendien waren de inspuitingen neet gc»
heel zonder stoornis van het wclbcvim»
de*n der kinderen vorloopen. Daarom
werd bij een andere epidemie in een
kinderhospitium een geringere dosce»
ring gebruikt en nu werden nagenoeg
geen ziekteverschijnselen na de inspu:»
-ng waargenomen. De gevolgen van dc
immunisatie schenen Wel goed te zijn
cohter is het nog onmogelijk om ui:
de bij deze epidemie verkregen gogc
vcc zekere gevolgtrekkingen te ma»
';en. Het feit, dat onbehandelde k-inde-
en in een besmet milieu zoo dikwijls
ok zonder hijzonde-e maatregelen im
muum worden, maant tot voorzichtig
heid bij het trekken van conclusies.
Noch dc scrumbcha^jdcing. noch d*
'Otieve immun:satie zijn d-us voor hc-
oogen blik geschikt voor de algemeon-c
nraktijK. Dat neem* niet weg. dat on*
'egenzeggelijk in de laatste jaren de stu
die van 't roodvonk is vooruitgegaan er
dat de ingeslagen weg nog wel tot be*
trouwbare beha»delingsmethodon 2.1.
leiden.
DE WERKLOOSHEID.
Hoe ze bestreden wordt.
De werkloosheid blijft nog steeds de
aaasdacht vragen e® de Tel. heeft ge»
cnee-nd, zich op het departement van
Binncnlen-dsche Zaken eens te moeten
laten inlichten over dien stand van za»
ken.
Interessant is, vooral wat gezegd
wordt over de werkloosheid en haar
bestrijding in Drente en Friesland. Aan
de verstrekte gegevens ontleencn we:
De provincie Drente is, gelijk bekend
de provincie, d»:e den steun der Regee»
ring het meest noodig heeft. Volgens de
binnengekomen cijfers bedroeg het aan
tal tewerkgestelden op IJ Dec. ?n 15
Drentsche gemeenten 2352 waarvan
in Emme-n alleen 1581 w-elk getal
stijgend is en waarbij vermoedelijk tot
eind Februari 1927 nog wel 1000 per»
somen zullen komen.
Van de 2352 tewerkgestelden weren
er 1282 op werken van het Rijk, 1070
op werken van de gemeenten aan den
arixnd gezet. Deze waren als volgt on*
dergebracht:
Verbetering en aanleg van
kanalen 622 man
Verbetering stroompjes en
afwatering 15
Aanleg van wegen 413
Verschillende waterschaps»
werken 146
N.V. La-ntschap Drente 5S0
Boscbaanleg 181
Particuliere ontginningen 395
Te zamen 2352 man
Een opvallend verschijnsel is dit na»
i-mr, dat de cijfers voor de werkloos»
heid in Friesland heel wat ongunstiger
zijn dan in het vorige jaar, wat nog meer
opvalt wijl in Drente de toestand juist
■vrij wat gunstiger is dan het vorige jaar.
waaraan de kolenstaking in Engeland
de hoogere aardappelprijzen en last not
lenst,hct kwartje van m'nister
Kan" dc rijksfoeslag per M3 turf
aan de vervcners de voornaamste
oorzaken waren.
Op 10 Dcc. j.l. bedroeg het aantal te
•crkgestelden in Friesland circa 900 te*
gen 319 op hetzelfde tijdstip in 192".
Het aantal is nu alreeds dot boven dc
1000 gestegen, waaraan de momenteel
minder gunstige toestand in het vee-
hoi'dcrsbcdrijf niet vreemd zal zijn
Ook in Friesland zijn belangrijke ont»
pinningen gaande of uitgevoerd.
Om èn landbouw èn schecpvaan1 tc
kunnen laten profiteeren moeten vele
werken worden uitgevoerd, waarmede
een bedrag van ruim 1.500.000 ge»
mocid is.
Een grootsch plan is nog in onder
zoek, de drooglegging van de Lauwer
zee. tot vruchtbaar polderland, over
ccn oppervlakte van 2700 H.A.
Voor grondonderzoek en boringen is
door den minister een bedrag van 2500
gevoteerd. Een dToogmak:ng van de
Zuiderzee dus in T' klein, maar toch
een werk van veel belang.
UIT DE BOUWVAKKEN.
In „Parkzicht" te Amsterdam is de
aangekondigde conferentie gehouden
tusschen de vertegenwoordigers van
patroons» en arbeidersbonden in het
bouwbedrijf. In deze conferentie heb
ben de arbeiders hun voorstellen voor
een nieuwe collectieve arbeidsovereen
komst toegelicht en verdedigd.
Zooals men weet houden de voorstel»
len o.a. in: een loonsverhooging van
2 tot 5 cent per uur, drie dagen va
cantie met behoud van loon cn met
toeslag: vervalling van de groep onge»
schoolden; verbod om de ongeorgani»
seerden buiten het contract te hou»
den. Dc confessioneelen wenschcn bo»
vendien kindertoeslag.
Een beslissing heeft de bespreking
niet gebracht, zelfs zijn nog niet alle
voorstellen behandeld, zoodat een ver»
volgconferentie noodig zal zijn.
CONFLICT IN EEN DRUKKERIJ.
Daar de eigenares van de dmkkerii
Het Huis van Oldenbarneveldt" in dc
Muurhuizen t'e Amersrnort met ingang
van 1 Jan. j.l. ophield lid te zijn
den bond van drukkerspftroons. kon
het personeel in verband met het col
lecticve contract niet onder dezelfde
voorwaarden blijven werken. Daar de
gezellen zich niet hiermede wilden ver
eenigen. werden zij ontslagen en vervan
gen door anderen. Uit1 vrees voor mo»
lcstatics worden de nieuwe gezellen
onder politic*geleidc van en naar huis
gebracht.
HET SPOORWEG
PERSONEEL.
EEN MOTIE AANGENOMEN.
In de tc Utrecht gehouden zitting van
den Vereenigingsraad van de Ned Ver.
van Spoor* cn Tramwegpersoneel is al*
lereerst ccn inleiding %an den voorzit*
ter, den heer P. Moltmaker, gehouden
over de belangrijkste bemoeiingen der
organisatie gedurende het iaar 1926.
De bijna voltallige zitting van den
raad. vertegenwoordigende alle tien vak*
groepen, waaruit de organisatie is sa*
menges'eld. verklaarde zich eenstemmig
accoord met de verschillende acties, ge*
•oerd voor diverse groepen van perso*
neel, in 'V bijzonder ten bate van de be*
I ngenbehartiging van tramwegpersoneel
groepen en het verkrijgen van betere
dienst* en rusttijd*bepalingen voor h"t
sooor* en tramwegpersoneel, voor wel*
ker gunstige afwikkeling de leiding der
organisatie diligent blijft.
Ten aanzien van de voornaamste ac*
tueele punten van actie werd, wat de
classificatie der standplaatsen betreft,
met handhaving van de algcmcene ver*
lingens, ten aanzien van deze materie
besloten het mogelijke te doen om tot
een herclassifioatie te geraken, w-aar»
bij dc voor het rijkspersoneel sinds
eenigen tiid ingevoerde verhooging van
een 45*tal standplaatsen, als uitgangs*
punt werd aangenomen.
Na uitvoerige behandeling werd een
motie met algeraeene stemmen aanseno*
men, waarin de vergadering in verband
met dc aanneming van de motie*Bulten
i»i de Tweede Kamer inzake de bezol»
diging van ambtenaren in 's Rijks dienst
nis haar oordeel uitspreekt, d-^t de mo»
tieven, welke een verhooging der bezol*
d:ging van het rijkspersoneel we'ti-jcn
in minstens even sterke mate gelden
voor het spoorwegpersoneel. Zij dringt
er bij dc regeering ernstig op aan de
mot'e*Bulten ten uitvoer te brengen
en daarnaast maatregelen te treffen,
waardoor verhoog'ngen of uitkeeringen,
welke aan het Rijkspersoneel worden
verleend, ook aan het spoorwegperso»
reel worden toegekend.
HET VOORsONTWF.RP GEWIJZIG*
DE ZIEKTEWET.
Naar „Het Volk" verneemt zijn er be»
snrekingen gaande tusschen N. V. V. en
S. D. A. P. om in een gecombineerde
vergadering van hoofdbesturen van Vak*
bonden en Partijraad het voorontwerp
ziektewet op 19 Januari as te behan*
delen Het blad herinnert aan het des*
betreffend gezamenlijk rapport van Par#
tij en Vakbeweging, waaraan dit or#
ontwerp in bedoelde vergadering ge#
toetst zal worden.
UIT HET SCHILDERSBEDRIJF.
Het contract in het schildersbedrijf
oor Friesland is door alle betrokken
partijen gecontinueerd, met dien ver#
tande, dat er nog over wijziging van
enkele punten overleg zou worden ge#
pleegd.
De patroons stelden voor een loon»
regeling te ontwerpen voot minder*
jarige gezellen, een wijziging van het
bepaalde omtrent recht op zieken»
uitkeerin-g. waardoor feitelijk over de
-echtmu;i?he.d der gevraagde uitkee*
ring zou worden beslist door de
maatschappijen waarbij de patroons zijn
aangesloten.
De Ned. Schildersgezellen stelden voor
een bepaling in het contract op te
netnen inzake de loon vergoeding op
feestdagen.
F.en conferentie heeft plaats gevon»
den, waarop een loonregeling voor m.in*
d-erjarige gezellen is ontworpen.
De adbeid-ersvertegenwoordigers ver#
klaarden het voorstel van de patroons
én zake de zieken g-cldregeling onaannecm#
baar n-a de discussie besloot men te
pogen deze kwestie te regelen zooals
het in het landelijk collectief contract
s -seschied.
Wat de feestdagen betreft, verklaar»
den dc werkgevers»vertiegenwoordigers
zich bereid, om tn hun algemeeme ver*
"-adcr -n.g een voorstel te verdedigen om,
•ils vergoeding voor het verzo n op feest*
lagen, het loon elke weck met 2%
te verhocgen.
De vertegenwoordiger van den moder*
men bond verklaarde u t pract:sche
overwegingen dat voorstel te zullen
aanvaarden, de christelijke organisatie*
vertegenwoordiger was er op princi*
ir'eele gronden tegen en drong aan op
de vorming van ccn fonds.
Binnenkort zal een nieuwe conferentie
worden gehouden, waar de beslissingen
'der organisaties worden medegedeeld.
