44e Jaargang No. 13382
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Vrijdag 4 Februari 1927
ABONNEMEN1 EN per w«ek 0.27H; mei geïllustreerd Zondagsblad f 0.32: per 3 maanden: Voor Haarlem III ADVERTENTIENVan 1 tot 5 regels 11.75; iedere regel meer 35 cents Reclames 60 cents per regel. BB
en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der gemeente) f 3-57^. Franco per post door Nederland I abonnement aanzienlijk rabat Twaalfstuivers-advertentiën van Vraag en Aanbod van 1 tot 4 regels 60 Cents
3.87)*. Afzonderlijke nummers f0.15. Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem en Omstreken f0.57H. franco per post f 0-65 ||j per plaatsing, elke regel meer 15 Cents k contant; buiten het Arrondissement dubbele prijs.
Directie, Redactie en Administratie: Gr. Houtstraat 03, Post-Giro 38810 UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER DrukkerijZ.B. Spaarne 12, Telefoon 10122, 12713
Telefoonnummers: Directie 13082, Hoofdredactie 15054, Redactie 10600 DirecteurenJ. C. PEEREBOOM en P. W. PEEREBOOM Bijkantoor voor Santpoort, Velsen, Velseroora, WIJkeroog, Umulden
en Administratie 10724 en 14825. Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM Beverwijk, enz., enz. Driehuizerkerk weg 2, Velsen, Telefoon 621
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
EERSTE BLAD
AGENDA
Heden:
VRIJDAG 4 FEBRUARI
Schouwburg Jansweg „De levende Mc»
dusa" 8.15 uur.
Gemeentelijke Concertzaal: Gemeen»
telijk orgelconcert. 8 uur.
Grootc Gasthuis: Ledenvcrgaderin
afd. Haarlem cn omstreken Ned. Bon
voor ziekenverpleging, 8 uur.
Bioscoopvoorstellingen.
Luxor Tearoom: Concert 811 uur.
Cabaret Modern. Dansen. Optreden
van verschillende artisten.
La Mascotte, Grootc Markt: Dancing
Tivoli. Tempcllerstraat: Dancing.
Café Dreefzicht: Dansen.
ZATERDAG 5 FEBRUARI
Schouwburg Jansweg: „De levende
Medusa", 8.15 uur.
Stadsschouwburg: N.V. Vereenigd
Rotterdamsch Hofstad Tooncel „De zus»
ters of Casanova in Spa", 8.15 uur.
Theater „Dc Kroon", Groote Markt
Bioscoopvoorstelling 2.30 en 8 uur.
Cinema Palace, Groote Houtstraat:
Bioscoopvoorstelling 2.30 en 8 uur.
Luxor Theater: Bioscoopvoorstelling
230 en 8 uur.
Scala-Theater. Kleine Houtstraat:
Bioscoopvoorstelling 230 en 8 uur.
Luxor Tearoom: Concert 811 uur.
Cabaret Modern. Dansen. Optreden
▼an verschillende artisten.
La Mascotte. Groote Markt: Dancing
Tivoli, Tempeliersstraat: Bal masqué
tot 5 uur.
DE DYNAMO.
Het b zestig jaar geleden dat dc dy»
Umo werd uitgevonden. In 1867 slaagde
de Duitache ingenieur Ernst Werner Sic»
mens later werd hij in den adelstand
verheven en heette sindsdien von Sie
mens erin om het eerste toestel tot
opwekking van electricitcit te con»
strueeren. Het was natuurlijk zeer primi»
ticf cn bescheiden van afmetingen, en
werd later in allerlei opzichten verbe»
terd, maar deze ontdekking was, zooals
vanzelf spreekt, van het hoogste belang
en leidde een nieuwe groote periode in
het benutten van clcctrisehe energie in.
Ernst Werner Siemens (18161892)
was Edison's grootc voorloopcr cn
deels tijdgenoot als uitvinder op het
gebied der electricitcit. Hij Kreeg een
militaire opleiding, werd in 1838 luite»
nant bij de artillerie en deed in 1841
reeds een uitvinding voor galvanisch
verzilveren cn vergulden, waarop hij
met een compagnon te Berlijn een fa»
brick stichtte. Daarop volgden andere
uitvindingen, o.a. een vcrnikkcbprocédé
en een diffcrcntiaal»rcgulator voor
stoommachines cn waterraderen. In 1848
plaatste hij in dc haven van Kiel dc eer»
8te ondcrzccschc mijn, die met 'n clec»
trischen gclcidingsdraad tot ontploffing
gebracht werd. lntusschcn was hij nog
steeds in het leger gebleven, maar na in
1848 ondcraardschc tclegraafvcrbindin
gen van Berlijn met Frankfort cn Aken
aangelegd tc hebben, nam hij ontslag uit
den dienst. Met Halskc begon hij tc
Berlijn een fabriek van telegrafische in»
stallatics cn deed daarna verscheidene
nieuwe ontdekkingen die wij nu maar
niet alle zullen gaan opsommen. Dc
voornaamste van alle was dc constructie
van de eerste dynamo in 1867.
In 1879 legde Siemens voor een ten
toonstelling te Berlijn dc eerste clcctri
sehe tramlijn aan. Nadien droeg hij zeer
veel bij tot dc ontwikkeling van het
electrischc tramvcikeer. Hij kreeg een
ccredoctoraat aan dc Bcrlijnsche univer
siteit, werd in 1888 in den adelstand ver»
heven, droeg twee jaar later dc leiding
van dc Bcrlijnsche firma definitief over
aan zijn zoons Arnold en Wilhelm cn
stierf den 6en December 1892 tc Char-
iottenburg, waar zeven jaar later op het
plein voor dc Technische Hoogcschool
ccn standbeeld voor hem werd opge;
richt.
GEEN FRANSCH VISUM.
OOK NIET VOOR WERK
LIEDEN.
Afgckondig was, dat zeer binnen»
kort alle buitenlanders, die naar Frank»
rijk willen, in het bezit moesten zijn
van een Fransch visum.
Naar thans gemeld wordt is het ver»
plicht zijn van ccn Fransch visum voor
degenen, die zich naar Frankrijk willen
begeven voorloop:g opgeschort. Tot
nader order kan men, mits in het bezit
van een geldig paspoort nos ongehin
derd de grens overschrijden. Dit geldt
ook nog voor werklieden, wier arbeids»
contract evenwel van wege het Fran»
sch ministerie van Arbeid moet zijn
afgeteekend.
Wel wordt door de Franschc regcering
ccn nieuwe regeling overwogen.
DE HONDERDDUIZEND.
Dc honderdduizendste Groninger,
Komt binnenkort in 't leven,
Dat zal me daar 'n drukte en
Een feestlijkheden geven,
De ooievaars zijn reeds verwoed,
Elkaar aan 't concurrecren.
Wie met dit jubileumskind,
Dc stad wel mag vcrceren;
Kr is ccn kwade mooglijkhcid,
Waarvoor men heeft tc vreezen.
Want stel je voor. dat juist dat kind,
Een tweeling eens zou wezen.
De vreugd wordt nu al voorbereid.
Men hoopt het feit tc vieren.
Door fccst-optochten in de stad,
Met vaandels en banieren;
D'orkcsten van heel Groningen,
Gaan samen op parade,
Zc brengen zeker aan het wurm,
Een inassa»screnade;
Het zou me niet verwond ren, als.
Het fecstobjcct ging gillen.
Misschien zal 't kind. onmuzikaal.
Veel liever slapen willen.
Zijn (of haar) wieg staat al gereed,
En ook ccn kinderwagen.
Die dezc(n) burger (burgeres),
De jeugd door mogen dragen;
Straks krijgt de kleuter luiers ook,
Een schortje, truitje, broekje,
Dc stad geeft, vaderlijk, het wicht.
Een welkom spaarbankboekje;
Maar. zooals steeds kan d'Overheid,
Slechts dit geschenk beschouwen.
Als een subsidie, waarvan 't wicht.
Behoorlijk boek moet houwen:
't Gebaar is mooi, maar 't heeft er toch,
Wel even door geleden.
Dat eerst het kind nog vragen moet.
Waarvoor het 't mag besteden;
Is men soms bang, dat het met die,
Tweehonderd pop in handen,
Zoo strakjes tegen 't landsbestuur,
Een staatsgreep doet ontbranden?
Wat baat het komt de fiscus niet.
Het al tc spoedig halen?
't Kan dan dc stad naar waarheid met.
Gelijke munt betalen.
F. CASUS.
INBRAAK IN EEN
AANNEMERSKANTOOR.
2919.— ONTVREEMD.
In den nacht van Woensdag op Don»
derdag heeft iemand zich toegang ver»
schaft tot het perceel van den'heer J.
K.. aannemer. Kindcrhuissingcl 64,
door overklimming van ccn schutting
cn het verbreken van een ruitje m het
kantoor. Uit ccn niet gesloten bureau
op dat kantoor is ccn bedrag van
2919 aan bankpapier ontvreemd.
Dc politie stelt een onderzoek in.
GEM. ORGELCONCERTEN.
150 WERKLOOZEN HEBBEN
VRIJEN TOEGANG.
Door het bestuur van den Haarl. Bc;
stuurders Bond is aan B. cn \Vhet
verzoek gericht om, evenals vorige ja
ren. ook thans aan dc vele werkloozc
arbeiders ccn aantal toegangsbewijzen
tc verstrekken voor dc Gcm. Orgcloon.
ccrtcn.
Door B. en W. is op dit verzoek een
gunstige beslissing genomen, met het gc«
volg dat reeds voor hedenavond 150
werkloozc leden der diverse vakcentra
les toegang hebben op het orgelconcert
HET 0ERA LINDA BOEK.
Echt of valsch?
In ons Blad is vooral in vroeger jaren daboek gelooven. Dat Prof. Wirth het
WERKLOOSHEID EN
ZIEKTE.
BIJ ZIEKTE GEEN
UITKEERING.
Onze aandacht wordt gevestigd op
ccn eigenaardige omstandigheid. Als een
wcrklooze, die uitkeering van een werk»
looshcidskas ontvangt, ziek is, krijgt hij
geen uitkeering.
Schijnbaar zit daarin iets onbillijks,
maar toch wordt dit feit verklaarbaar als
dc omstandigheden nader belicht wor
den.
De verzekering beoogt om steun te
verlcenen indien de arbeider wegens
wcrklooshc i d niet kan werken.
Dan moet hij ter controle clkcn dag ko»
men tcckcnen cn zich steeds disponibel
houden om naar werk tc gaan als de Ar»
beidsbeurs hem oproept. Als een arbci»
der ziek is, kan hij niet werken, zoodat
hij dan ook geen inkomsten derft we»
gens werkloosheid. Op die zicktc»<lagen
wordt de controlelijst niet getcckend.
waardoor automatisch het recht op
werkloozen«uitkeering vervalt.
Het wordt door de betrokken arbci
ders evenwel als een nadeel gevoeld, da!
cr slechts enkele vakvcrcenigingen zijn
die hun leden ook voor ziekte verzeke»
ren. Daarom wordt in die kringen hc»
hoefto gevoeld op dit tekort op dc
een of andere manier aan te vullen.
cel geschreven over het Ocra Linda
Boek.
Nu is dc strijd over de waarde van dit
boek opnieuw begonnen.
Prof. dr. H. Wirth uit Marburg heeft
n 1923 in een vergadering van het
..Friesch genootschap van geschiedenis»
oudheid» cn taalkunde" o.a. gezegd:
,Dit boek. ccn oeroude overlevering
opgeschreven in den geweldigen strijd
van Friezen en Franken, is een waar
boek, staat hoogcr dan het Oude Tes»
taments en is een antwoord op het zes»
spakige rad (teeken van God). Hoe
verminkt dat boek ook mag worden
door hen, die er niets van begrijpen,
al blijven cr maar tien bladzijden van
bestaan, dan zullen die toch nog het
hoogste cn waardevolste zijn, wat
ooit uit het Oosten tot ons is geko»
men".
Dr. G. A. Wumkes te Sneck denkt er
evenwel geheel anders over. Hij is over»
tuigd, dat het Oera Linda Boek niet
zoo oud is, maar ziet het aan voor een
ondergeschoven stuk, een vrucht van
Fricsch nationalisme. Volgens hem is
dc schrijver ervan Cornelis over de Lin»
den (1811—1874), die hij „een verdwaald
genie" neemt. In zijn jonge jaren was
hij hellingbaas bij dc marine te den Hel»
der. later meesterknecht op ccn zaag»
molen aldaar, 't Was ccn man van stu
die, leerde Fransch, Duitsch en Engelsch
en schafte boeken aan over geografie,
godsdienstgeschiedenis. wijsbegeerte,
enz. In zijn kamertje in dc houtzaagmo»
Icn ontwaakte in hem de lust om te
getuigen.
Stapels schriften schreef hij vol. Van
zijn vader cn grootvader had hij altijd
gehoord, dat zij van zeer oude Friesche
afkomst waren cn hij schafte zich de
oud»Fricsche wetten cn kronieken,
grammatica's en woordenboeken, een
oud'Noorsche spraakleer, een IJs*
landsch leesboek cn ccn handleiding
over runenschrift aan Hij had de stille
hoop, dat hij daarmee het spoor van
zjjn voorvaders ontdekken zou. Daar'
kwam nog dc Friesche Messiasdroom
bij. Friesland, het oude stamland, dat
zich eens uitstrekte van het Swin tot dc
Eidcr, werd voot zijn verbeelding de
heilstaat van het verleden cn dc toe»
komst. Zijn liefde voor Frija's land ei
volk was eindeloos. Daar was het para»
dijs geweest cn daar zou het bc»
gin wezen van de nieuwe aarde. Dat te
erkondigen aan dc kinderen van dat
olk, werd hem een levensroeping.
Op die manier ontstond, zoo vertelt
dr. Wumkes. het Oera Lindabock. Hij
koos voor zijn werk het Jülschrift.
Hij vormde namelijk 33 letters uit het
zesspakige Jül» of zonncrad. Dat moest
heimelijk gedaan worden, zelfs zijn kin
deren mochten het niet weten: alleen
zijn tweede vrouw wist de bedoeling
van het wonderboek.
Door ernstige studie had hij zich de
taal van dc oude Friesche wetten
eigen gemaakt, en als deze hem te
arm waren, bezigde hij nieuw-Friesche
woorden, maar daaraan gaf hij de zware
klanken cn uitgangen van verleden om
zc antiek tc maken.
Als letterkundige vorm werd gekozen
die van ccn dagboek, dat gehouden
zou zijn van dc fide tot de 1ste eeuw-
vóór onze jaartelling. Het handschrift
zou telkens weer zijn overgeschreven.
Cornelis over de Linden volbracht
het geduldswerk, 400.000 Jülletters een
voor ccn tc teckenen!
Aldus denkt dr. Wumkes zich het
ontstaan van het merkwaardige bock,
dat een halve eeuw geleden in ons land,
in Engeland en Duitschland zooveel
pennen in beweging bracht. Het wetti
bewijs, dat Cornelis over de Linden de
schrijver er van is, kan zegt hij. niet
meer worden geleverd, maar voor hem
zijn daarvoor genoeg overtuigende be
wijzen.
Dc heer Joh. Winkler, wonende te
Haarlem vroeger was hij arts tc
Leeuwarden heeft bij zjjn dood
1916 een geschrift nagelaten, waarin aan
Cornelis over dc Linden een andere
rol wordt toegedacht. Drie mannen zou
den de hand in het spel gehad hebben
Cornelis van der Linden zou hand-
spandiensten hebben verricht voor dr.
Eelco Verwijs, archivaris van Frieslar 1
die er den heer Wepkc Eekhoff. arch:»
varis van Leeuwarden, zou hebben w"
len laten inloopcn. Bovendien zou Piet
Paaltjens (ds. F. Haverschmidt, die vai
1862 tot 1864 predikant tc den Helde
was) de hand in het spel gehad hebben
Nu is, zooals wij reeds opmerkten
dc strijd over de echtheid van het hoek
opnieuw ontbrand
Er wordt gemeld, dat binnenkort van
Prof. Wirth een studie zal verschijne;
waarin hij de echtheid van het oudi
handschrift hoopt aan te toonen.
In dc Friesche pers is thans een pen
ncstrijd ontstaan, waaraan ook deel
neemt de heer J J. Hof, een bekend
Friesch schrijver, die zich van het pseu
doniem Jan fen'c Geastman bedient. Hi.
betoogt, dat er in onzen tijd niet vee
taal» en geschiedkundigen zijn, die in
ttici- eit v»i\- „i --j
de absolute echtheid van het Oera Lin»*®ct had.
oor echt houdt, is volgens den heer
Hof blijkbaar hieraan toe te schrijven,
dat hij als buitenlander niet in staat is
onmiddellijk de onechtheid der taal van
het Ocra Linda Boek tc proeven.
„Van dc onechtheid van het Oera
Linda Bock, zooals het daar ligt, is
ieder die eenigszins tot oordcelcn in
staat mag worden geacht, sinds lang
overtuigd", constateert de heer Hof. En
hij vervolgt: „ze ligt cr zoo dik op. dat
men zich slechts bespottelijk kan maken
door dc onechtheid tc willen aantoo»
nen. Ik geloof, dat Verwijs, Over dc
Linden en waarschijnlijk Haverschmidt.
eendrachtig hebben samengewerkt. Maar
ik heb daarvoor geen direct overtuigen»
dc bewijzen kunnen vinden, niet meer
dan aanwijzingen, die het voor mij
hoogstwaarschijnlijk maken."
Dr. M. de Jong heeft een artikel in
het Leeuwarder Nieuwsblad geschreven
onder het opschrift „Ottema's verval»
sching".
Dr. Ottema was zoo schrijft dc Tel.
correspondent te Leeuwarden eer»
tijds conrector van het gymnasium te
Leeuwarden. Hij moet toenmaals een
sterke overtuiging van de authenticiteit
van het „oude Friesche handschrift'
hebben gehad, want met volle kracht
wierp hij zich op de verdediging er van.
vooropstellende, dat dit Oera Linda
Boek onafzienbare perspectieven in de
ahoudheid van der Friezen stam cn cul
tuur scheen te geven. Dr. Ottema ver
taalde het Ocra»Linda»Boek en zag nog
bij zijn leven er een tweede uitgave van
verschijnen. Als ccn overtuigd crecrder
van het mystischc handschrift is dr.
Ottema gestorven.
Nu spreekt dr. de Jong van een ver»
valsching door den heer Ottema. Hij be»
toogt, dat er voor hetgeen hij bij d-
uitgave en later hij den herdruk gedaan
cn nagelaten heeft, geen andere bena
ming mogelijk is. dan vervalsching, wel»
bewuste, opzettelijke vervalsching.
Welke vervalsching nu heeft wijlen
dr. Ottema. volgens dr. Dc Jong. op zijn
geweten? Volgens dr. De Jong houdt
dit verband met het volgende
Ieder die Ottema's uitgave van het
Ocra»Linda»Boek kent. zal zich het blad
herinneren, waarop de letters van het
z.g. Oud»Frieschc alphabet voorkomen,
alles, naar voorgeven van het boek, ge-
vomd uit het zes=spakige rad. Ieder weet
dat deze letters in twee „vormen" voor
komen. het standschrift en het ri*n»(loo-
pcnd)schrift Volgens dr. De long nu is
dc onderste kleine rij, dus wat 'n het
Ocra Linda Boek voor runschrift uitge
geven wordt, een ouderschuifsel van dr.
Ottema. Het handschrift geeft wat an
ders te zien, een serie letters, die een
gansch ander karakter ver toonen dan dc
uit het spakenrad gevormde standlct-
ters. Ieder onbevooroordeeld beschou
wer herkent er onmiddellijk den modcr»
nen calligraaf in Dr. de Jong meent
hierin het schrift van den vrocgcrcn
amanuensis van Provinciaal Archief cn
Bibliotheek, H. Eilers, duidelijk te ner*
kennen. Schrijver zegt in staat te zijn
met goede foto's tc kunnen bewijzen,
dat Ottema opzettelijk het oorspronke
lijke runschrift vervangen heeft door
een recks letters, die er in 't minst niet
op lijkt. Dit kon zoo geschieden, omdat
het letterblad geen fotogravure, maar
steendruk is. Hij erkent, dat deze be
schuldiging „geen kleinigheid" is, doch
vervolgt hij: „Het is mij inderdaad ge*
lukt, in een conjunctuur van omstandig»
heden, die menschelijkerwijze gespro
ken, niet terugkceien kan, zooveel gege*
yens te verzamelen, dat het auteurschap
van Eelco Verwijs buiten twijfel kan
worden gesteld."
UITBREIDING VAN
BEVERWIJK.
BOUW 130 WONINGEN.
Ecnigon tijd geled-e.n doelden wij
mede, dat door de heeren Kleyn en
W riter, een terrein was aangekocht van
de Ned. Herv. Kerk. gelegen aan de
Verlengde Groencïaan te Beverwijk,
met dc bedoeling daarop eenige straten
aan te leggen cn deze te bebouwen met
wotrngen. Thans zijn bij B. e-n W. van
Beverwijk de plannen ingediend voor
tien bouw van 130 arbeiderswonin»
gen.
Als de plannen doorgaan beteek ent
Jit een belangrijke uitbreiding van
Beverwijk.
HAARLEM'S TOONEEL.
Haarlem's Tooneel geeft hedenavond
een slot-cabaret-avond in .„Modern", in
plaats van de aangekondigde tooneel»
voorstelling, die door omstandigheden
rriet kan doorgaan.
In dit seizoen volgen nog: ongeveer
eind Februari een schouwburg-avond
met bal. ongeveer half Maart mi-careme
en in April nog een scbouwburgavond
HET LUNAPARK TE
ZANDVOORT.
Dit jaar nog niet.
In den gemeenteraad van Zand*
vort werd Vrijdagavond op voorstel
van den heer Padr, die overigens om
principicele redenen geen tegenstan»
der van een Lunapark is, besloten
om dit jaar wegens den vergevorder*
den tijd geen Lunapark tc stichten.
KAMER VAN KOOP
HANDEL EN FABRIEKEN.
SUBSIDIES.
Het Bureau der Kamer van Koop-ham»
del eo Fabrieken stelt voor dc volgende
subsidies voor 1927 te verleenen: het
Museum van Kunstnijverhc.d te Haar»
lem f 250, het internationaal congres
voor matcrialer.ker-irls tc Amsterdam
f 250, de Ncderlandsch Amerikaansche
Kamer van Koophandel te Amsterdam
f 50, de Nederlandschc Kamer van
Koophandel te Zurich f 20, aan het
prapagandaoomité voor wegenverbete»
ring te Amsterdam een van f 25. Ver*
der wordit voorgesteld wat aangaat de
subsidie der vcreeniging „Bureau voor
Handelsinlicht-ingem" te Amsterdam.
Duiten de reeds toegestane subsidie van
40 geen verhooging tc verleenen.
MOTORWIELRIJDEN.
Snelheidswedstrijden in
Drente.
De Tel. verneemt uit Assen, dat
het ministerie van Waterstaat aan de
Motorclub Assen en Omstreken ver»
gunning heeft verleend voor een op
25 Juni ~tc houden motorsnelheids»
wedstrijd op het traject Assen
Hooghalen (gem. Beilcn).
DE AMBACHTSSCHOOL.
UITEREIDING DER
LEERVAKKEN.
De inschrijving voor leerlingen
van de ambachtsschool is weer open-
gestéld.
Met 1 April, als de nieuwe cursus
begint, wordt het leerplan uitgebreid
met ouderwijs aan de aanstaande rij*
wiel», motorrijwiel* cn automobielher»
stellers.
KORT EN BONDIG.
In Frankrijk is een geheel nieuw mo»
del vliegtuig geconstrueerd met toe»
klapbare vleugels en dat bestemd is, te
worden meegevoerd aan boord van on»
derzeebooten. Het zal in een hermetisch
gesloten koker op het dek van dc boot
worden opgeborgen.
De Engelschc stad Oldham ver»
keert in de unieke positie, dat zij te»
veel geld heeft. Zoovele burgers bren
gen hun spaarduiten als leening naar
den gemeente»ontvanger dat deze zijn
ontvangkas heeft moeten sluiten en de
stad zelfs op haar beurt belangrijke
bedragen aan andere gemeenten, die
in minder gunstige conditie zijn gaat
lecncn.
Zooals men weet is het visum op pas»
poorten voor reizen naar Frankrijk op»
nieuw ingevoerd, naar de Franschc re»
geering beweert om de vlucht van
werkzoekende vreemdelingen naar
Frankrijk te stuiten. In Engeland, dat
veel tourisme heeft naar Frankrijk, is
men hier weinig over gesticht en men
overweegt represaille maatregelen.
Dc „NewsYork Sun" weet te vertel»
len dat in 1894 een Amerikaansch pool»
reiziger bij Spitsbergen negen flesschen
ruim vond, die daar in 1594 door Wil»
lem Barentsz waren achtergelaten. Hij
nam twee flesschen mee voor medische
doele:nden. Tien jaar later werden
deze flesschen door een andere expe»
ditie gevonden. Een was gebroken, doch
de andere bevatte nog'rum die. na
ruim 300 jaar nog uitstekend smaakte.
ZANGCONCOURS TE
ZANDVOORT.
Medewerking van de
gemeente.
Op voorstel van den heer Padt
heeft de gemeenteraad van Zand»
voort Vrijdagavond besloten, dat de
gemeente rich voor f 700 garant zal
stellen voor een eventueel verlies»
saldo van een dit jaar aldaar te hou»
den zangconcours. De heer Padt ver*
trouwde, dat de gemeente dit geld
niet of slechts een heel klein gedeel*
te er van zal behoeven te storten.
Tevens stelde dc gemeenteraad een
medaille voor dit zangconcurs be»
schikbaar.
DE OPHEFFING DER HUÜRCOMMISSIES.
Te Amsterdam wordt daartegen geageerd.
DE TOESTAND TE HAARLEM.
Het is onzen lezers bekend, dat door
dc regcering bepaald is, dat de Huur*
wetten 19 Juli a.s. buiten werking tre
den.
Te Amsterdam is een groote vergadc-
ring gehouden (zie onder Binnenland)
belegd door de S.D.A.P. cn den Amster»
damschen Bestuurdersbond om tegen
deze opheffing te protesteeren. O-a.
werd het woord gevoerd door den wet»
houder van dc Volkshuisvesting, den
heer S. R. de Miranda, die dc opheffing
der huurcommissie betreurde en meen»
de, dat dc regeering daartoe te vroeg is
overgegaan. Zelfs de gemeente Amster»
dam, waarmede de regeering steeds con»
tact houdt, wist er niets van
Er is zoo vervolgde de heer de Mi
randa. door den minister op gezin»
speeld, dat plaatselijk kan worden na»
gegaan wat er gedaan kan worden om
den schok op te vangen. Spreker had
dit laten nagaan. Dc juridische advi
seurs en ook Mr. van den Bergh, ccn
vooraanstaande figuur op het gebied van
het woningvraagstuk, zijn het er ovei
eens, dat inderdaad plaatselijk kan wor»
den opgetreden. Artikel 135 der Ge»
mccntcwet geeft het gemeentebestuur
de bevoegdheid, maatregelen te nemen,
in het belang der gemccntc»huishouding.
Overwogen wordt, om het onnoocTg ver-
hoogen der huren niet behoort tot het
belang der gemeentehuishouding. Ge
meentebesturen mogen niet treden op
bet terrein van den wetgever, maar als
de regeering zich terugtrekt en het ter
rein vrij laat. kan het gemeentebestuur
naar voren treden.
Het is thans nog een kwestie van uit
voering cn het moet nog een aantal in
stanties doorloopen, wat het Rijk kan,
kan het gemeentebestuur ook. Het kan
ook een verordening maken.
Daarop riep spr de aanwezigen toe:
u wacht even met het teekenen van
contracten en geeft nog geen toestem
ming tot verhooging der huren.
Alles is nog wel niet in kannen cn
kruiken en de regeering kan een derge
lijke plaatselijke wetgeving op de hu
ren vernietigen, maar gemakkelijk zal
dit niet zijn. want strijdig met het alge
meen belang is ccn dergelijke verorde
ning niet
Vóór wij de Amsterdamsche bevol
king schatplichtig maken aan het bouw#
kapitaal, zullen wij, zoo besloot wet
houder De Miranda, vechten tot het
uiterste.
Wij hadden eenige weken geleden een
onderhoud met den heer J. L. Hulsen
boom. secretaris van de Huurcommis
sie. Wij herinneren er aan, dat hij me»
dedeelde, dat het aantal zaken bij de
Haarlemsche Huurcommissie in den loop
der jaren wel belangrijk verminderd is.
maar toch nog een vrij groot aantal
vormt. In 1920 waren er 5296 zaken en
in 1926 616.
De secretaris meende, dat nu er in
den loop van dit jaar nog vele nieuwe
arbeiderswoningen beschikhaar komen,
cr niet veel bezwaar meer zal bestaan
om de Huurcommissie op te heffen. Er
moet toch eenmaal een besluit tot op*
heffing komen
V el is er. als eenmaal de opheffing
een feit is geworden, te verwachten, dat
vele huiseigenaars dc huren van hun
perceelcn zullen verhoogen. Verschil*
lende eigenaars hebben den laatstcn tijd
bij de commissie geen aanvragen meer
om verhooging ingediend, omdat zij de
opheffing toch binnenkort verwachtten.
Bovendien weigeren verschTlende eige
naars hun huurders een contract te ge»
ven, natuurlijk met de bedoeling om als
de Huurcommissie er niet meer is, de
nu voorloopig bepaalde huren te ver
hoogen.
De secretaris meende toen dat er veel
voor te zeggen was om een overgangs*
bepaling vast te stellen, die zou moeten
inhouden, dat gedurende een bepaalden
tijd de huren van dc bestaande pcreee*
len niet verhoogd mogen worden.
De regeering is evenwel niet tot het
invoeren van zoo'n overgangsmaatregel
overgegaan. Naar wij vernemen zijn na
de bekendmaking van de intrekking der
Huurwetten bij dc commissie verschil
lende aanvragen ingekomen tot huur-
verhooging. Dit aantal was vooral de
eerste dagen boven het normale. Nu is
het vrijwel weer normaal.
Onze wethouder van de Vo!k«huisves*
ting, de heer M. A. Reinalda heeft bij
de behandeling van de gcmccntcbegroo»
ting in den raad op 2 December gezegd,
dat hij van meening was. dat de Huur»
commissie nog moest blijven bestaan,
