DE AALSMEERSCHE KWESTIE.
STADSNIEUWS.
WINTER IN CANADA.
HAARLEM'S DAGBLAD VRIJDAG 25 FEBR. 1927
Een groot misverstand.
OM DE PLAATS VAN EEN WONING.
Het Kerkstraatje naast het raadhuis in de Dorpsstraat, dat geva^- zou loopen
hVersmald" te worden. De foto toont voldoende aan, dat reeds nu de kerk aardig
„weggedoezeld" Is.
In ons nummer van Woensdag heb*
ben we reeds een en ander over de
kwestie tc Aalsmeer gezegd. Dc eerste
berichten erover deden een belangrijk
conflict vermoeden. Wc zijn daarom
naar Aalsmeer gegaan om dc zaak eens
nader te onderzoeken. Zooals wc Don*
derdag schreven wilde de burgemeester
zich nergens over uitlaten.
We hebben toen onze inlichtingen
ergens anders moeten zoeken en het
was niet moeilijk, ze te krijgen. Aals*
meer is er ..vol" van, van de kwestie
namelijk. Een actie van een groot deel
van de gemeentenaren tegen den bur»
gemeester is dan ook geen kleinigheid.
Maar in werkelijkheid is het dat ceh»
tcr wc!. Of dc burgerij den burgcmecs»
ter slecht gezind is? Neen, in geen cn»
kei opzicht. Naar wat we er van hoor»
den is het tegendeel het geval, cn de
heele kwestie lijkt ons. als zc tot haar
ware proporties wordt teruggebracht,
een groot er. betreurenswaardig misver»
stand.
Ile voorgeschiedenis.
Wethouder Jb. Alderden Dzn. (S. D.
A. P.) stond in zijn kweekerij bloemen
tc sortecrer.. alsof er in Aal meer geen
vuiltje aan dc lucht was.
Zün gezicht was vroolijk en hij be»
snrak den toestand niet als iemand a:e
dezen donker inziet.
Met alle genoegen wilde hij iets over
Burgemeester J. Kastelein.
dc zaak vertellen, als wc maar zeiden
wat.
Wc antwoordden dat wc cr graag
alles van wilden weten. Hoe dc kwestie
was onfetaan cn waarom een groot deel
van de burgerij een actie begonnen was
enzoovoorts.
Wel, zei de wethouder, ccnigcn tijd
geleden nam de raad met algcmccnc
stemmen een voorstel van B. cn W. aan
om een nieuwe burgcmccstcrswoning te
bouwen. Die moest cr komen, daar was
'eder van oyrrt'uigd.
Toen was er de kwestie, waar die
woning zou komen te staan cn C. cn
W. achtten het het beste dat deze zou
komen op dc plaats, waar thans naast
het raadhuis een brandspuitenhuisje cn
een kleine woning staan. Die zijn door
dc gemeente aangekocht voor het geval
eens besloten mocht worden, een nieuw
raadhuis op dc plaats van hef oude tc
bouwen.
Op het oogenblik is daar echter nog
geen sprake van.
Om verschillende redenen vonden B.
en W. het gewcnscht. dat daar dc bur»
gemecsterswoning zou komen.
In den raad wilden enkele leden daar
niet van hooren. Zc vreesden, dat er
dan niet voldoende plaats zou blijven
voor een nieuw raadhuis.
De burgemeester is toen wat ontac»
tisch opgetreden misschien door tc zeg»
gen, dat er dan toch altijd de Kcric»
straat nog was. Die behoort aan dc
gemeente cn leidt naar de Ned. Herv.
Kerk. Daar zouden best. als het noodig
was, een paar meters afgenomen kunnen
worden, vond hij.
De leden van genoemde kerk vonden
dal niet pleizicrig. Dc kerk zou op die
manier geheel weggedoezeld worden.
Zoo kwam dc oppositie cn deze is in
het geheel niet tegen den burgemeester
persoonlijk gericht. De burgemeester
heeft dat verkeerd begrepen en het
heeft niet geholpen of cr al gezegd
werd, dat hem de woning van harte
werd gegund. Alleen dc plaats achten
veie menschcn niet gelukkig gekozen,
dat is alles. Ik geJoof dat dc gchcclc
kwestie door den burgemeester tc ern»
stfg is genomen en berust op een mis»
verstand zijnerzijds.
Tot zoover wethouder Alderden, die
er nog met nadruk op wees, dat het hier
vooral geen politieke kwestie is.
Onderhoud met den secre»
taris der A .R. Kiesvcree»
niging.
De heer K. Wcssclius, secretaris van
de A.R. Kiesvcrccniging te Aalsmeer
gaf dezelfde lezing van het geval. Opj
10 Febr. werd tot den bouw van de
burgemeesterswoning besloten. Vijf da-|
gen later werd met S tegen 5 stemmen
besloten, de woning t'c zetten op hctl
terrein naast het raadhuis. In dc vorige I
vergadering was dit voorstel aangchou»*
den. De oude woning, aldus dc heer
Wcssclius, is op, er moest dus een nieu»
we komen. Maar de gekozen plaats was
velen met naar den zin. Ze meenden,
dat hef huis beter op de plaats van het
oude kon worden gezet. Als er dan la*
ter eventueel eens een nieuw raadhuis
moest komen, zou daar meer plaats
voor zijn. Ook de kans dat er dan iets
van het kerkpad genomen zou worden,
verwekte oppositie. Een oppositie, die
echter in het geheel niet tegen den bur»
gemeester is gericht. Deze meent geheel
ten onrechte, daf men hem door deze
actie wil tegenwerken.
Niemand misgunt hcni de nieuwe wo
nimj. Verleden jaar vierde de burge»
meester zijn 12l/2»jarig jubileum en toen
heeft hij voldoende bewijzen gehad, dat
men hier met hein ingenomen is. In hei
algemeen wordt zijn beleid gewaardeerd
cn dc burgemeester kan dat weten.
Toen net raadsbesluit gevallen was.
n dc woning op het terrein naast hei'
gemeentehuis tc bouwen, heeft zich uit
de burgerij een commissie gevormd. Dc»
ze nam de zaak in studie cn besloten
werd Gcd. Stafcn te verzoeken het
raadsbesluit niet goed tc keuren, daar
adressanten het niet in het belang der
gemeente aebtfen.
Het adres aan Gedep. Staten.
De heer Wcssclius gaf ons het bedoel»
dc adres ter inzage. Het gaat vergezeld
vau een memorie van toclichfing, zoo
omvangrijk, dat wc niet zullen trachten
haar, al is het in het kort. weer te ge»
ven.
Het adres luidf aldus:
Aan het College van Gedeputeerde
Staten van Noord»Holland,
geven met verschuldigde eerbied te
kennen, ondergetcckcndcn, allen inge»
zctcncn van Aalsmeer, dat naar hunne
mccning hef raadsbesluit van 15 Febr.
1927 waarbij dc plaats werd aangewezen
voor de te bouwen ambtswoning voor
den burgemeester, geheel in strijd is met
dc belangen welke Aalsmeer heeft bij'
den in dc toekomst noodzakclijkcn
bouw van een goed raadhuis.
Dc gegevens waarop deze mccning ge»
grond is, zijn opgesteld in dc hierbij
gevoegde memorie van toelichting Verwijl
tot uw verder naricht een situatieschets
is bijgelegd.
Daar ondergoteekenden mecncn, dat
m het onderhavige geval voor on bedui»
dende bijkomstigheden, als hef ruimte
verstrekken voor een (reeds in dc oude
Bijzondere school gevestigde) naai» cn
knipsehool, de hoofdzaak, namelijk het
beschikbaar houden van een vooi raad»
huis uitermate geschikt terrein, geheel
uit hef oog verloren is, verzoeken zij
uw college met den grootst mogclijken
drang. Uw goedkeuring niot aan dat
raadsbesluit te hechten, en daardoor
V.Z.L een nieuwen raad gelegenheid te
Wethouder Jb. Alderden.
'geven over de plaats van de burgcmccs»
terswoning te beslissen.
Ondergeteekcnden richten dit verzoek
tot U daar zij mecncn dat de oppositie
tegen genoemd raadsbesluit zoo alge»
meen is (ongeacht politiek en religie)
dat gesproken mag worden van een gro»
vc vergissing van den raad. die door
■het overgroofc deel der inwoners bc»
trcurd wordt.
Aldus enz.
Uit het adres blijkt, dat cr ook nog
*nkcle kleinere belangen bij betrokken
zijn. Deze zijn echter van ondergeschikt'
belang.
De openbare bedankbrief.
Zoo staat dus do zaak. Eu ir.plaats
van erg blij te zijn met dc beloofde nieu»
we woning is de burgemeester er hevig
over ontstemd, dat zijn gemcentcnaren
de gekozen plaats niet gelukkig achten.
Kort na de actie nam de burgemeester
„represaillemaatregelen" cti fot groote
verbazing van alle Aalsmeerders ver»
scheen iu dc plaatselijke pers een ge»
complicccrd bedankje van den burger
vader.
Het luidt aldus:
„Dc heer Kastelein heeft besloten zich
aan het publieke vereenigingslevcn tc
onftrekken en bedankte reeds als: Bc»
stuurslid der Bouwvcr. Volksbelang, be»
stuurslid van dc afdceling van Hot Wit
te Kruis, bestuurslid der Landbouwvcr*
eeniging, lid van dc Commissie van Toe»
zicht der Tuinbouwschool. Lid van de
Commissie van Toezicht der Christelij»
ke Landbouwschool. Kerkvoogd der
Ned. Herv. Gcmeenfe. Voorzitter van
hot Christelijk Leesgezelschap, bestuurs
lid der Christelijke Oranjeverccnlging,
bestuurslid en gewoon lid der Antircvo»
lutionairc Kicsvcreeniging. Lid der Sta
tcncentralc der Antirevolutionaire Kies
vcrccniging.
Mevr. Kastelein heeft bedankt als bc»
stuurslid der Naai» en Knipsehool en als
Regentes van het Weeshuis",
Mevr. Kastelein heeft zich dus open
lijk aan de zijde van haar man ge
schaard cn zich alzoo als een trouwe
gade laten kennen.
Dat dc zaak dit gevolg heeft gehad,
wordt door dc inwoners van Aalsmeer
betreurd. Zc hebben immers niets tegen
hun burgemeester!
Maar deze laatste wil dat m3ar niet
aannemen.
De burgemeester uit de
A. R. Kiesvereeniging.
Waarom dc burgemeester uit dc A.R.
Kiesvereeniging is getreden?
We vroegen het den heer Wcssclius.
omdat daaromtrent in Aalsmeer vreem
de geruchten de ronde deden. Zoo vrerd
verteld, dat de burgemeester niet op
dc groslijst was geplaatst voor de aan»
staande Statenverkiezingen cn dc heer
P. v. d. Meer wel.
Dc heer Wesselius gaf echter een an»
dere lezing van het geval. De twee A.R.
gemeenteraadsleden P. v. d. Meer l'zn.
cn B. Wegman Czn. hebben ook tegen
hef voorstel gestemd om de woning
naast het tegenwoordige raadhuis tc
plaatsen. De* heer Wesselius geloofde,
daf dit den burgemeester aanleiding
heeft gegeven om te bedanken.
Zoo heeft thans ook Aalsmeer zijn
kwestie en niets wjjst cr nog op dat er
spoedig een oplossing komt. En
dat alles om dc plaats waar een woning
al dan niet zal komen.
LEZINGEN Dr. VAN DER SLEEN.
Wij vestigen hierbij de aandacht op
dc lezingen van Dr. Van der Slecn, die
Vrijdag 25 Februari cn Zaterdag 5
Maart worden gehouden in het Kennc»
mcr cn het Christelijk Lyceum. Dc
eerste lezing handelt over „Zwcrftoch»
ten in Tropisch Britsch*lndic" cn dc
tweede over „Zwcrftochluii door dc
Roodc Zcc".
Dc lezingen zullen door fraaie gc»
kleurde licntbeelden verduidelijkt wor»
den.
VACATURE DS. VEEN.
Naar wij vernemen heeft in dc vaca»
ture Ds. C. Veen alhier voor het beroep
bij dc Ncd. Herv. kerk bedankt Ds.
J. A. van Selms te Nijmegen.
JUBILEUM-
H. J. LINGEMAN.
EEN HARTELIJKE HULDIGING
Het is geen gemeenplaats ditmaal,
als wij zeggen dat de heer H. J. Linge»
man, voorzitter der afdceling Haarlem
van den Ncd. Barbiers» en Kappers»
bond, uie Donderdag zijn 25»jarig jubi»
leum als bestuurslid dier afdceling vier»
dc, steeds met veel genoegen zal te»
rugzien op den feestavond, die hem des
avonds in de bovenzalen van „Du
Kroon" door dc collega's werd aange»
boden.
De stampvolle zalen zagen er, met
al die blijde feestgangers, gezellig cn
vroolyk uit cn toen dc jubilaris met zijn
cchtgenoote en verdere familieleden
binnenkwam, kwam dadelijk dc stem»
roing cr in doordat allen hem stanndc
ccn voor deze gelegenheid vervaardigd
feestlied toezongen.
En gedurende den geheelen feest»
avond bleef deze stemming vu» harte»
lijkhcid en vriendschap voortduren, ja.
zij steeg met het uur. Waarlijk: deze
jubilaris bleek geacht en be nlntl tc
zijn; hij had minstens evenveel handen
te drukken als dc President van dc
groote Amcrikaansche republiek bij ze»
kere officiccle gelegenheden!
Behalve zoo ongeveer alle leden met
hun familie waren aanwezig: vertegen»
woordigers van het Hoofdbestuur, van
zustepafdcclingeu cn van de bedien-
den-organisatie.
Allen werden welkom gchectcn door
den voorzitter der Feestcommissie, den
heer B. De Tello. die vervolgens harte»
lijkc woorden van hulde cn dank tot
den jubilaris sprak. Spr. prees de
voorbeeldige wijze waarop do heer Lin»
geman steeds, vaak tot diep in den
nacht werkte voor den Bond en dank»
tc de leden voor den finaneieelen steun,
waardoor het mogelijk was geworden,
den jubilaris dezen feestavond te berei
den.
Ontzettend veel is door den heer
Lingcman voor de afdceling gegaan,
eerst als eerste cn tweede secretaris,
daarna als voorzitter. Zondagsrust, ta-
riefsverhoogiug, verkorting van den ar»
heidstijd, dat alles wist hij tc berei»
ken, niet achtend dc moeilijkheden, die
hij moest overwinnen. Hij is ook com
missaris van het Hoofdbestuur, en was
tweede voorzitter van liet cornttó voor
winkelsluiting bij gemeentelijke verorde
ning. Aan zijn propagandistische kracht
is het oprichten der afdcclingen Bever»
wijk. HUlcgotn cn Haarlemmermeer te
danken.
Bij de autoriteiten is hij zeer gezien.
Veel doet hij in den laatstcn ti.id
voor het verkrijgen van een goede Kap»
pers Bcdrfjfs Organisatie. Hij is voor»
zitter van den Vakraad.
Teleurstellingen zyu hem niet bc»
spaard; velen hebben zijn harde wer»
ken niet begrepen en gewaardeerd.
Maar vele anderen hebben hem ge»
stcund en die vormen de kem der ver»
ceniging.
Spr. wenschte den jubilaris toe dat
hij nog vele jaren dc kracht en den
lust zou behouden om voor dc organi
satie tc arbeiden.
Een driewerf hoera der aanwezigen
bekrachtigde dezen wensch.
Als stoffelijk blijk van toegenegen»
hcid cn waardeering bood spr. namens
alle leden den heer Lingeman een fraaie
eikenhouten boekenkast aan, een oor»
konde cn een mooie bloemenmand,
(applnus, fanfares).
Onder luide toejuichingen ontving
mevrouw Lingcman met cenigc harte»
lijkc woorden van den heer De Tcllo
ccn bloemenmand en een bloemstuk,
als blijk van waardcering voor dc wijze,
waarop zij altijd haar man heeft gc»
steund.
Spr. deelde vervolgens nog mede,
dat ingekomen was een brief van den
wethouder. Mr. A. Bruch. waarin hulde
werd gebracht aan het mooie sociale
werk. door dc afdceling verricht. Hier»
hij is de heer Lingcman steeds de stuw»
kracht geweest cn dc heer Bruch
wenschte dc afdceling toe dat dc jubi
laris nog vele jaren voorzitter der af»
decling zou zijn. (luid applaus.)
Daarna was het woord aan den sccrc*
taris der afdecling, den heer A. Huyk»
man, die dc vlotte, opgewekte wijze
prees, waarop de jubilaris steeds de be
stuursvergaderingen leidt. Het bestuur
is cr trotsch op, met den heer Linge*
man te mogen samenwerken.
Namens het bestuur 6pclde de heer
Van Amstel den jubilaris "t insigne der
verceiiiging, in goud, op dc borst, (ap*
plaus, fanfares).
Ook dc heer Huykman huldigde nog
mevrouw Lingeman cn bood haar na»
mens het bestuur bloemen aan.
Vervolgens sprak de heer D. Dc Krij*
ger, secretaris der afd. Amsterdam, dio
ook warme hulde bracht aan het onaf*
gebroken werken van den jubilaris cn
hem toewcnschte dat hot liern gegeven
zal worden tc bik»ven dat dc Kappers
lied rijf s Organisatie tot stand komt;
Dc Bondsvoorzitter, de heer Kor»
itaks, vestigde de aandacht op den
uiooien .staat van dienst van den heer
Lingeman en dankte hem voor dc har»
lelijke vriendschap, steeds van hem on*
dervonden. Spr. wtcs er nog op. welk
een nauwgezet werker de heer Linge*
man is cn deze nauwgezetheid deelt hij
ook aan zyn medebestuursleden mede.
Tenslotte sprak de heer G. H.
Oschatz, namens dc bedienden-organi»
satie, die dc aangename samenwerking
tusschcn beide vcrccnigingen roemde,
ccn samenwerking, die tot tevreden*
hcid aanleiding geeft. Het organisatich
ven heeft mannen noodig, die dc kracht
cn den moed hebben tc werken en.
te wachten. Zulk een man is Lingcman.
Spr. hoopte op den steun van den ju
bilaris, ook in de toekomst en bood na»
mens dc bcdicnden»organisatic bloc»
men aan.
En toen was dc beurt aan den job:»
l-a-ris om tc spreken.
Spr. dankte allen hartelijk voor da
vriendelijke cn joviale ontvangst hem,
zijn vrouw co zijn kinderen bereid.
Dc heer Lingcman herinnerde aan
John Kuskin's woorden dat, wanneer
«mand veel goeds gedaan heeft in zijn
leven dit een prikkel voor hem rijn
moei oin nog meer goeds tc doen. Spr.
was cr trotsch op, voorzitter te zijn
van ccn afdcchng als de Haarlemschc
en betuigde verder dank aan den wet.
houder, Mr. Bruch. voor zijn brief en
don steeds van hem ondervonden steun
en dc waardcering die de wethouder ai*
tijd toonde voor de pogingen van den
jubilaris om goed vakonderwijs tc bc«
vorderen. Ook het gemeentebestuur in
't algemeen dankte spr. voor het af»
staan wan een lokaal in Dc Doelen ton
behoeve van het vakonderwijs.
Persoonlijke woorden van dank sprak
dc heer Lingcman tot hen die het woord
hadden gevoerd; ook voor dc hem aam-
geboden geschenken.
Bijzonder sympathiek deed dat ge»
dceltc zijner rede aan. waarin bij zijn
echtgenoot* hulde cn dank bracht voor
haar medewerking cn steun en haar
medeleven met dè organisatie.
Spr. vergat ook niet hen die dezen
avond niet konden bijwonen wegens
ziekte cn uitte de beste wenschcn voor
hun herstel.
In 't bijzonder dankte do heer Linge»
man oog den Bonds-pcr.ningmeestcr
voor alles wat deze voor het Sanatorium
fonds der vcrecnéging heeft gedaan en.
ook dc Haarlcmschc pers voor dc al»
tijd door haar betoonde bc-endwiHv?»
hcid ten opzichte van do afdeeüng
Haarlem v«n den Bond.
Weer luid applaus cn fanfares na af»
loop vun dc uitvoerige toespraak van
den jubilaris..
Ook dc voorzitter der Feestcommissie
dc heer De Tolio dankte nog in een
kort woord de Haarlemschc pers voor
haar medewerking waarop, zekto spr.,
coliega's»organisat:cledcr» in andere
plaatsen wel eens jaloersch zijn.
En verder was toen dc avond aan do
vreugde gewijd.
Haarlem's Klein Cabaret zorgde voor
hot amusement. Hot is dit aardige
troepje wel toevertrouwdWij konden
hun gehec'.c optreden niet nicer bij*
wonen, maar ais zij de belofte, die
bun eerste optreden inhield, den ver»
doren avond hebben ingelost, dan twij»
fclcn wij niet of dc Icdcn der af»
deeding Haarlem van den Ncd. Kappers
cn Barbiers bond hebban met hun jubi»
leerenden voorzitter ccn vroolijkon
feestavond gevierd, die hun nog lang
in 't geheugen zal blijven!
(Bijzondere co:
Iedere winkel in Montreal draagt
op het oogenblik in schreeuwende let»
ters de aankondiging: „midden»win*
fer*uitverkoop", hetgeen de schoon»
heid van het stadsbeeld zeker rviet
verhoogt. Hetzelfde vertellen de dag»
bladen, dagelijks 36 tot 43 bladzijdeD
tellend en in tegenstelling met Ho!»
land verkocht door zwijgende kran»
tenventers tegen twee cent per stuk.
Volgens dc advertenties worden alle
modeartikelen ongeveer weggegeven,
omdat de lente :n het zicht is. Ja, dc
lente is in aantocht.... volgens dc mo»
demagazijnen, maar niet volgens de
natuur, want dieper dan ooit zitten
we hier op 't oogenbük in den win»
ter. Dc laatste wee'-: :s het verbazend
koud en de sneeuw, in de zachte Ja*
nuarUrnaand ten deele weggedooid, is
in een paar dagen tijds aangegroeid
tot ruim een ha!ven meter hoogte.
Onbegrijpelijk voor een Hollander,
hoe in een tiental uren zoo'n laag
kan vallen, maar het was dan ook een
enorme sneeuwstorm, die hem bracht.
Nadat ik in den namiddag met vrij
goed w*eer m'n home verlaten had, ten
einde ie gast tc gaan bij vrienden, die
op drie kwartier trammens wonen, bc»
gon dc wind onderweg op tc steken,
terwijl sneeuw in kleine maar dichte
vlokken neerdwarrelde. Ongelukkiger
wijs stopte dc wagenvoerder cenigc
haltes tc ver, zoodat ik een paar blok»
ken terug moest loopen, hetgeen i"
den sneeuwstorm, waarin het weer
ontaard was, niet precies een pretje
vas. Zonder overdrijving kan ik zeg
gen: men kon geen hand voor oogen
zien. wat uiterst gevaarlijk war, bij het
overs te ac i van straten. Dc w:nd
striemde en sneed in her gezicht (dc
temperatuur daalde tot W gr- onder
rrespoitdcntie).
Montreal, Februari 11*27.
0) evenals dc scherpe sneeuwvlokken;
oogen kon men niet open-houden, men
liep op den tast en doordat onder»
wijl de duisternis was ingevallen, wa»
ren straatnummers onleesbaar, zoo»
dat alleen na lang zoeken het ge»
wenschte adres bereikt werd. Een paar
bevroren oorranden had deze onver»
wachtte blizzard mij bezorgd. Door
flink met sneeuw tc wrijven kwam al»
les gelukkig weer in orde. 's Avonds
was van naar huis terugkcercn geen
sprake. In de buitenstad staakte dc
tram dienst, terwijl cenigc taxi's tevcr*
gcefs beproefden door de hier cn daar
meer dan ccn meter hoog opgewaaide
sneeuw ons te bereiken, zoodat ik ver
plicht was tc blijven overnachten
Eerst den volgenden morgen nadat de
gemeentelijke opruimingsdienst een
voorlooptg paj had gemaakt, be»
stond de mogelijkheid huiswaarts tc
keeren. Met dezen enormen sneeuw»
val is gebleken, dat die dienst uitste
kend is ingericht. Niet alleen bezit hij
dc modernste opruimingswerktuigen,
maar ook beschikt hij in ccn minimum
van tijd over een groot aantal werk»
krachten, meestal werkloozcn, voor
wie het een onverwacht cn welkom
buitenkansje is, want dc werkloosheid
,s groot en koude een nog hardere
meester dan honger.
Ook de jeugd verheugde zich bij
zonder; -ï.'ct om zich met dc sneeuw
zelf te vermaken (sneeuwballen gooier
ziet men zelden en hc» rj, ons zoo
gevreesde mikken op volwassenen is
h.tr onbekend) maar /j-ir het beoefe»
nen van skiën cn snowshocn. waar
voor dc sneeuwlaag in Januari j i. al»
Iengs wat dun geworden was.
Canada is ccn land van sport
vooral van wintersport en men ont*
komt niet al is men slcchis tocschou»
wer, aan den bekorenden invloed, die
er uitgaat van een troep skiërs of
snow*shocrs, die met blozende wan»
gen cn tintelende oogen, kortom met
een lichaam, dat niets dan gezond»
hcid uitstraalt, passeeren. Zoo zag ik
ruim twee honderd Fransch*Ganadcc»
sche snowshoers van Montreal, Hull
(bij Ottawa) Three Rivers cn veel an»
dere naburige plaatsen op weg naar
Manchester (N.H.) waar de jaarlijk»
:che bijeenkomst van -Snowshoers in
dit week-end werd gehouden. In hun
vroolijke pakjes waren zc ccn cllcraar»
digsce verschijning: dc wind deed hun
talrijke kleurige clubvlaggctjcs flink
wapperen, onder 't zingen van allerlei
volksliedjes trokken zij naar het doel
hunner reis.
Veel algemeencr is het skicn. De
omstandigheden daarvoor zya in Ca»
nada cer-igszins anders dan die in
Zwitserland of de Fransche Alpen. AJ»
leen in dc Rocky-Mountains naderen
de voorwaarden voer genoemde sport
die van de bergachtige deelcn uit
Europa, maar daar is zij niet bijzonder
algemeen. In dc heuvelachtige gedeel
ten van Oost«Uanada is skicn het po»
pulairst. Bijna vier maanden van het
jaar besneeuwd, levert het uitge»
strekt heuvelland ten Noorden van dc
Ottawarivicr cn de Sint»Lawrcncc, bij»
zonder in dc zone Oucbcc»Montrca!»
Ottawa ideale deelcn voor skiën tot
louter genoegen. Ongevallen als voor»
komen in Zwitserland cn de F'ran»
schcAlpcn d-c '- eel cn veel hoogerzijr.
den dc hoogste heuvel van de om natuur
schoon zoo vermaarde Laurcntians
1100 tot 1200 voet) zijn hier gelukkig
zeldzaam terwijl toch van den gemid
delden skiër genoeg inspanning ge
vraagd wordt, om hem met plezier cn
trots te vervuilen n-a elke overvror.»
ncn moeilijkheid. Skiën is in CanaJa
nog niet zoo bijzonder lang in zwang.
Zoover ais bekend is, werd het in
18-S1 voor het eerst tc Montreal bc»
oclcnd, in 1889 kwam er meer regel
in cn werden dc eerste private clubs
gesticht; 't duurde nog tot 190-1 voor
de Montreal»Ski*Club werd opgericht,
waarvoor groote belangstelling was
cn waarbij menigeen sprak over skiing
als buitengewoon gezonde sport. Se»
dert dien is het aantal beoefenaars
steeds groeiend en vooral dc laatste
jaren heeft deze sport enormen in»
ging gevonden. Van West» tot Oost
kust heeft zij het land aangegrepen en
is spoedig geworden ëón der geliefdste
wintervermaken. Geen enkele bewe»
ging In dc frissche, vrije natuur geeft
zoo'n heerlijk opwekkend cn vrij gc»
voel. Krcupclbosch, meren en moeras*
sen belemmeren dc bewegingen in den
zomer, doch evenals de snowshoe Tc»
vert de ski den sleutel tot dc wilder»
nis, geeft hij vrijheid over a!le land
En wat deze sport bovendien extra
aantrekkelijk maakt: zij is voor ieder»
een. voor oud* en jong, voor rijk cn
arm. Ik zag er wellicht evenveel op
goedkoope berken» of grenenhouten
skis als op de duurdere en duurzamer
van esschcnhout en 't genoegen van ge,
rcfeoden cn ongeoefenden skicr (of»
schoon menigmaal ccn rare tuimeling
makend) leek mij bijzonder groot.
Door het gemeentebestuur is ccn gele»
gen-beid gemaakt voor skiërs tot ocfe»
ring in het hoogspringen. Zij is gele»
gen boven op den Mount»Roal cn
evenals dc groote tobogganbaan ccn
druk bezocht oord.
Zooals ik ;n m'n eersten brief meldde,
wordt! het schaatsenrijden veel iu be
sloten ijsbanen beoefend. Evenwel is mi;
gebleken, dat dit, wat dc schooljeugd
c treft, niet geheel juist is. Op eigen
inrdige wijze voorziet die zich van eer
oefenplaats in dit land. waar bijna geen
kanalen cn slootcn gelegenheid geven
t'ot ccn natuurlijke baan. Zoodra een
flinke lang sneeuw den grond bedek',
scheppen de leerlingen cencr school dc
buitcnspcelpluats schoon en werpen dc
sneeuw langs dc zijden op in den vorm
van ccn dijk. Dc gemeente laat nu dc
Iceggeschcpte ruimte met water uit ccn
naburige brandkraan volloopen cn de
speelplaats is in korten rijd herschapen
in ccn ijsbaan, waarop in 't speelkwartier
druk gereden wordt. Hetzelfde gebeurt
in menige buurt op onbebouwd terrein
cn vaak op minder koude avonden, als
do baan verlicht wordt door ccnige geza»
tncnlijk gekochte lampions, vermink? dc
icugd zich nog iang. De oudere liefheb
bers halen hun hart op. zooals ik zei,
in flinke overdekte banen, waarvan cr
hier ter stede verscheidene zijn. In é6n
dezer, het Forum, woonde ik een
hockeyunatch bij. IJshockev i* h c t
Canadccschc winterspel, gelijk baseball
in don zomer. Op dc schooHjsbnncn
wordt het met hartstocht door dc leer»
lingen gespeeld, die dikwijls daarbij ccn
verwonderlijke vlugheid cn lenigheid
ten toon spreiden. Wat men evenwel in
't Forum te zien kreeg tijdens de match
tusschcn de twee beroemdste teams,
n.l. de Montrealer ..Canadians" en dc
New «Yorker „Rangers" kan ccn leek on
mogelijk naar waarheid beschrijven. De
vlugheid, waarmee de spelers voor»
waart®, achterwaarts, zijwaarts enz.
schoten, de behendigheid, noodig om
zich tusschcn de tegenpartij door tc
werken cn ccn goal t'c maken, de ma
nier, waarop dc laatste dit trachtte tc»
gen tc houden, dit alles gaat tic vcrbecl»
ding tc boven. Twaalf duizend men
sehen volgden dit hoogst1 interessante
schouwspel, dat driekcer twintig minu*
ten duurde met telkens tien minuten
pauze. Twee scheidsrechters hadden
ccn mijns inzien weinig benijdenswaar
dig ninbt, het publick gaf meermalen
openlijk cn in weinig vriendelijke gelui*
Jen z'n afkeuring t'c kennen, als zij tus
schcnbcide kwamen Groot cn ho s'is
me daverde door de zaai, als de Cana
dcczcn een doelpunt maakten daaren
tegen steeg ccn geweldig ge-loei op. in*
dien dc Ncw»Yorkcrs dut voordeeltje
troffen cn tegen het einde van 'i spel.
gewonnen door dc „Rangers" met 3—2
was 't geloei niet van dc lucht af. Gc*
lukkig eindigde deze wedstrijd zonder
handtastelijkheden, hetgeen in den regel
niet het geval is. Canadeczcn zijn zeer
chauvinistisch, zc kunnen 't moeilijk
verzetrim, als hun landgenooten een
match verliezen. Zij zijn zóó overtuigd
van hun superioriteit op sportgebied
(heel veel bekende Amcrikaansche
sportslui zijn oorspronkelijk Canadsc»
zen, die door Amerikaansch geld naai
de U. S A. gekocht zijn) cn gaan daar
zóó prat op, dat zij moeten winnen,
of anders iiun ontevredenheid cn spijt.'
niet kunnen verhelen cn echt otibv*
heerscht van natuur aan 't vechten ge*
raken, zooals onlangs tc Ottawa gc*
bcurd Is.
Montreal zit dus diep in 't' koude sci*
zoen, Voor ccn Hollander, gewend .-an
kwakkclwintcrs uit het geboorte! nd,
ccn heerlijke verandering, al is 't dan
ook soms extra koud. Opwekkende zon
neschijn noodigt tot een wandeling naar
den berg of naar de iisbrug over dc Sint
Lawrence, een vrij breodc. 1 <500 Meier
lange weg. dwars over do rivier tus»
schcn stapels krui»ijs door. waarover een
druk verkeer is ook van personen» cn
vrachtauto's. Aan dc ovcr-ijde, waar
t geheel Franschc dorp Lonqurcil ligt.
(één der oudste nederzettingen in C'.na»
da) heeft men een schitterend gc'/ieh; on
Montreal in den thans diep onder de
sneeuw bedolven Mount-Royal, Of d t
prachtige wintcrgo/icht lang zal duren,
durf ik niet bevestigen. Evenals Ven on*
zent toch beweren dc ouderen hier, dat
dc winters niet meer zoo streng zijn als
tien of vijftien jaar geleden Destijds
had men in Februari twee of drie weken
niet" temperaturen van 10- 20 graden or>=
der 0, cn was dc sneeuwval veel hoo 'er.
De laatste jaren is t weer a'v. ssoicji»
der en duurt zoo'n buit n-j-vv nc k u'c
nooit langer dan tw-e of drie da-en.
w»arop in den rog 1 een milder .m e-
j 'tuur intreedt. Of ebt werkelijk w aai
is kan ik tilcV beocrdecl-n, k gce. al*
leen weer, wat mij verteld werd timer
gezien den toestand in ons eigen 'and.
lijkt het mij niet onwaarschijnlijk toe.
E M. H. DUYNS.