Haarlem's Dagblad | 1927 | 23 maart 1927 | pagina 5

BUITENLANDSCH OVERZICHT

|EI!X€R. B»

HAARLEM'S DAGBLAD

GEMENGD NIEUWS.

FRANKRIJK'S PROBLEEM IN OOST-AZIë.

ij

€€HT -

WOENSDAG 23 MAART 1927
TWEEDE BLAD.

Het geschil tusscben Italië en Joego-SIavië. Weder
ontspanning. Op weg naar een vredelievende oplos
sing. Verschrikkelijke toestand te Sjanghai. Te
Tsjapei „erger als de hel". Moskou ingenomen met
de bezetting van Sjanghai. Stresemann over de
pcvitiek van Duitschland.

IN HET BINNENLAND

VAN BRAZILIë.

HET LOT VAN KOLONEL
FAWCETT.

Montevideo. Februari.

Een poging om het mysterie te ont<
hullen van het lot van Kolonel P. H.
Fawcett, den Britschcn ontdekkingsreis
sagcr. die bijna iSvcc jaar geleden naar
het binnenland van Brazilië is vertrok#
ken. is tot ccn ontijdig cn teleurstellend
pinde gekomen.

Men herinnert zich dat Kolonel Pa\v:
cott, zijn zoon en een me tgezel Raleigh
Rimell genaamd, de post Kakairi nabij
Cuyaba in de Braziliaanschc provincie
Mai'to Grosso op 30 Mei 1925 verlieten
cn in Noordelijke richting het ononder»
zochtc oerwoud zijn binnengedrongen.
Zij hoopten belangrijke geografische en
geologische gegevens te verzamelen cn
dc juistheid te onderzoeken van de ge»
ruchtcn. dat zich in dit oerwoud over»
blijfselcn van ccn verdwenen beschaving
jjouden bevinden, welke van buitenge:
wc on archacologisch belang /ouden zijn
cn die men hoopte aan te treffen onder
dc wildernis, die het land eeuwenlang
heeft bedekt.

Onlangs is aan Mr. Alfred Henry Mor#
lis. eon C.madccsch ingenieur, die bezig
was mch het maken van bruggen in
Uruguay, dpor ccn vriend verzocht, in#
lichtingen i:i tc winnen over Pawoett.
Morrb heelt daarop onmiddellijk zijn
wrrk verlaten cn is van de grens van
Uruguas scrtrokkcn met het voornemen
M.itto 'Grosso binnen te dringen, waar
hij hoopte, den onderzoeker tc vinden of
nieuws over hem tc vernemen.

Morris bevond zich nabij Quarahy, cn.-
kele mijlen over dc Brozilia.mschc grens,
toen hij werd aangehouden door een
aanvoerder van dc revolutionairen,
Francisco Carvalho genaamd, die zijn
uitrusting in beslag nam cn Morris ge#
vangen nam in dc veronderstelling, dat
hij leider was van 'n aanval van dc re-
fcccringst roepen. Toevallig was aan de
aankomst" vaa Morris bij Carvalho's le>
gerkamp ccn aanval van dc regccring*-
troepen onmiddellijk voorafgegaan. La.»
ter is Morris in i rijltcid gesteld cn hij
heeft sindsdien Porto Allcgrc in Rio
Grande do Su! bereikt. 11 ij verklaart
dat zijn bemoeiingen werden belemmerd
'door Carvalho cn dat hij derhalve zijn
plan. het onderzoek voort te zetten, had
moeten opgeven. Het Fawccttmvstcrie
Ss derhalve even duister als tevoren.

Alvorens Kolonel Pawcctt z.i.in t'ocht
tcgon heeft hij verklaard, dat hij ver»
wachtte, inccr dan een jaar te zufieo
wegblijven, misschien zelfs twee jaar.
Deze termijn zal op 30 Mei a.s. ge»
eindigd zijn. Indien hij inmiddels niet
jr»ti zijn teruggekeerd, zcidc hij, zou hc<
overbodig zijn. ccn hulpexpeditie uit te
penden, in verhand met het klimaat, dc
uitgestrektheid van het gebied en tc*
yen», omdat géén expeditie Jicm zou
kunnen redden, indien hij zichzelf niet
kon redden.

Het laatste bericht "dat men van dc
expeditie heeft ontvangen, was verzon»
'den elf dagen nadat1 Fawcett het oer»
woud was binnengedrongen. Van dat
nogcnbb'k heeft geen enkel woord van
Be expeditie Cuyaba bereikt.

EEN LUCHTSCHIP VOOR
100 PASSAGIERS.

Het persbureau Vaz Dias meidt uit
Londen: Naar de ..Sunday Times''
verneemt, zal het luchtschip R 100,
dat voor de regeermg door een parti»
culierc onderneming wordt gebouwd rc
Howdcn in Yorkshire misschien tegen
den herfst, maar zeker voor het einde
Tan dit jaat voltoond zijn Dag en
nacht wordt aan luchtschip ge#
werkt; het zal even groot worden als
!dc „Maurctania"; in de cabine is plaats
ivoor honderd personen. Kr zullen zes
Rolls Royce Condor-mot oren worden
«ingebracht, welke een capaciteit heb:
ben van 4-500 paardckrachtcn: met
dit luchtschip zal waarschijnlijk ccn
vluchtkunnen worden ondernomen
naar Amerika.

HEVIGE BRAND IN HET
TEBINGTINGGISCHE.

EEN SCHADE VAN ƒ2.140.000.

ten hevige

brand verwoestte de helft van Ram»
- pah in het Tebingtioggisebc. De
schade, wordt geraamd op f 2.140.000.
Hiervan was slechts voor f 36.000 ver»
zekerd.

MENGELBERG WEER NAAR
NEW-YORK.

Naar dc Tel. vin de best ingelichte
zijde verneemt, zal Willem Mengelberg
de eerste hel F van het volgend seizoen
hij de ..Philharmonic" als dirigent op»
treden. Het officieclc bericht over zijn
aanstelling zal in dc eerste dagen van
April worden gepubliceerd. Intusscbcn
staat zijn naam met dien van'Toscanini
in dc programma's reeds vermeld als
leider voor het komend seizoen.

Was er aanvankelijk sprake van ccn
dreigend conflict tusschcn Italië cn
Jocgo«Slavic. en liet de i'ocstand zich
ernstig aanzien, thans is dc lucht weder
wat opgeklaard. In bevoegde kringen
in ItalK wordt, volgens een Vaz Dias
bericht uit Home aangenomen dat ten»
gevolge van het opi'rcdcn van Italic, dat
zich. zooals wij meldden, tot dc Mogend:
heden wendde, een ernstig conflict <<p
den Balkan, waarbij ook dc grootc Mo-
gendheden hadden kunnen worden be#
trokken, is vermeden. In politieke krin»
gen tc Parijs wordt de toestand ook
nici' meer als bijzonder verontrustend
beschouwd.

De Köln. Ztg. schrijft: „Deze stap
is in zoover van belang, dat voor dc
eerste maal sedert 1919 een Europee»
schc grootc mogendheid ook Duiitsch»
land in een diplomatieke actie heeft be
trokken. Als men zich herinnert dat
reeds bij de spanning tusschcn Enge»
land cn Sovjet Rusland dc oogen van
de gcheelc wereld op Berlijn waren ge»
richtdan kan deze concrete diploma»
tickc poging van Italië, om onze svm»
pathie voor bepaalde politieke bclan»
gen t'e winnen slechts genoegdoening
wekken, omdat zij een kenmerkend be
wijs is van ons stijgend diplomatiek cn
politiek aanzien".

In de Franscbe Kamer heeft Rriand
afgewezen een interpellatie aangevraagd
'door twee socialistische afgevaardigden
en waarvan hij zeidc thans geen nuttig
effect te verwachten. Door de normale.

amelijk diplomatieke middelen is, al»
dus het betoog van Briand.

Het Italiaansch Joego»
Slavisch geschil
op weg naar een vreedzame oplossing.
Dc Franscbe regeering heeft terstond
positie genomen en op de plaatsen waar
dit gcwenscht was, gematigdheid cn
koelbloedigheid aangeraden. Daarin zijn
alle grootc mogendheden haar bijgeval»
Icn.

Trouwens. Servië heeft overeenkom#
stig den nieuwen geest in de diplomatic,
terstond een plaatselijk onderzoek door
deskundigen aangeboden. De moeilijk»
heden tusschen dc beide landen zullen
Larom naar sprekers mccning gemak»
kei ijk en weldra worden weggeruimd.

Briand besloot met zijn vreugde uit
tc spreken over het eensgezind upircs
den der mogendheden ter vcrzekeriig
van den vrede, waardoor in dc toekomst
verwacht mag worden, dat, al is nog
r,u> alle gevaar in Europa geweken,
toch zelfs door ccn ernstig incident dc

rede niet gemakkelijk meer zal wor»
den verstoord.

Blum blijft aandringen op behandc»
ling van de interpellatie. Hij sprak de;
mccning uit. dat uit de houding van j
Zuid»Slavic zijn goede trouw duidelijk
bleek en wees op het permanente ge»
vaar. dat het Italiaanschc fascistische
bewind voor den Europccschcn vrede
oplevert. Bij interruptie zcidc Briand.
hoezeer deze uitingen de juistheid be
wezen van zijn stelling dat ccn derge»
lijk debat thans geen gunstige, namelijk
vrcdc»stichtcnde. werking kon hebben.
Hij voegde nier later aan toe. dat er
volstrekt geen reden voor ongerustheid
meer bestond en dat er dus geen aan»
leiding voor optreden van den Volken»
hond was. Dc interpellatie werd met
overweldigende meerderheid uitgesteld.

Het is wel ccn eigenaardig samentref
fen van omstandigheden dit juist in
deze dagen meJding wordt gemaakt van
bet vormen van ccn leger in Albanië.
Dc ..Deutsche Aügemcinc Zcitung" ver»
neemt uit Athem^het volgende over dc
wijze, waarop dit leger zal worden ge»
organiseerd: Albanië zal worden ver»
dccld in afcht rccrutecring.sdist'rickn.
Dc diensttijd rad zes maanden bedragen.
Bij gebrek aan voldoende kazernes, in»
structcurs en uniformen komt voorloo»
pig slechts ccn deel der Tccrutcn onder
de wapenen.

Zeilschepen op dc rcede

i Shanghai. Op den achtergrond Europeesche
oorlogsschepen.

Vijf bataljons infanterie zullen de plunderingen plaats. Het vuren op ver:

kern vormen van het nieuwe leger. Zij
zijn niet' genummerd, maar dragen dc
namen van Albania's rivieren. Zij zul»
len geleverd zijn tc Tirana. Skoctari,
EIbasan cn Koritsa. Elk bataljon be#
staat uit drie compagnieën infanterie
en een mitraiüeur#compagnic.

De artillerie van liet Albancesche Ie»
ger bestaat slechts uit twee batterijen
berggesehut, geleverd tc Tirana.

Italiaanschc officieren leiden de troc»
pen technisch op. Chef van den genera*
len staf wordt ccn vroegere Oostenrijk:
schc overste. Jaarlijks zullen achthon»
derd Albancczcn tot' officier worden
opgeleid.

Naast dit militiclcger komt er ccn bc»
roepsgardc. die ook uit drie bataljons
bestaat. Deze gardesoldaten krijgen
vurroodc kozakkcn»uniformcn. zwarte
bcrenpelscn cn een dubbele rij gouden
knoopen.

Een Engelschman wordt belast met
de opleiding van een uit 4000 man be»
staande gendarmerie.

Uit verschillende berichten blijkt dat
het thans ccn

Verschrikkelijke toestand
te Sjanghai

is. Een ware terreur heerscht er. In de
Chineesche stad hebben voortdurend

Nog

foto uit China. Do troepen van het Engdsche oorlogsschip „Hawkins" marcheeren door Sjanghai, het
brandpunt van de verwarring. Muziek voorop!

schillende plaatsen is Maandagnacht
opgehouden om echter Dinsdagmorgen
vroeg weder in dc Chineesche stad te
beginnen. Dc hoofdmacht der Canton»
neezen, zoo werd van Dinsdag gemeld,
neemt langzamerhand posities in buiten
dc nederzetting te Loengwha cn Kiang»
nan onder bevel van Tsjoe Fcng»tsji.

Tot de gebouwen, die in het Tsjapei»
district door brand zijn vernield bc»
hoort ccn internationaal katholiek
weeshuis, dat onder Fransch bestuur
staat. Het lot der meer dan honderd
kinderen en van het personeel is onbc
kend.

Er hebben gevechten plaats ach ad
tusschcn nationalisten en Noordelijken
bij het Noorderstation. Gemeld wordt
dat verscheidene Britschc soldaten ge
wond zijn.

Dc correspondent van dc ..Tnternatio:
nal News Service" te Sjanghai heeft
het gevecht meegemaakt, dat den hec»
len nacht duurde en dat met de innc»
ming van Sjanghai eindigde.

Hij bevond zich een gedeelte van den
tijd in dc loopgraven der Noordelijken
en tocri deze terugtrokken, ging hij
mee; hij bereikte Sjanghai twee uur
vóór dc stad in handen der natiotialis»
Iten viel. Cantonnecschc soldaten in bur:
ger .zoo meldt bij, waren de linies der
troepen van Sjangtoeng binnengedron
gen en noopten dezen na ccn hevigen
strijd terug te trekken. Op den teru;
tocht hadden de Noordelijken zwaar te
lijden van dc Cantonnecschc gucrilla»
benden. Er ontstond ccn paniek cn tal
van soldaten van Sjangtoeng trachtten
de gelederen te verlaten om aan Je
guerilla tc ontkomen. Dit werd belet
door cxccuticspeloton?. die bevel b3d»
den iederen man, die poogde te ont
snappen, dood te schieten of te ont=
hoofden.

De correspondent zag tenminste twin»
tig dezer summiere executies; de lijken
liet men op den weg liggen.

Uit Sjanghai word gemeld. d3t alle
Chineesche beambten der buitenland»
schc banken te Hankau Dinsdagmorgen
het werk hebben gestaakt. Dc stakers
posten voor dc banken en dreigen den
Europeeschen beambten levensmiddelen
te onthouden als zij hun post niet ver
laten.

Het schijnt dat Dinsdag den gchec»
len dag door in het Chineesche kwar»
tier bet moorden, plunderen en bram
den beeft voortgeduurd. Duizenden
Chineezen zijn dakloos geworden, hon»
deTden zijn in de vlammen omgeko»
men. of neergeschoten, driehonderd

De Toestand in Indo-China.

(Bijzondere correspondentie).

Voor Shanghai: Visscher«prauwen in
de baai.

De gebeurtenissen in China hebben
in Frankrijk dc aandacht op de eigen,
döor 'het gele ras bewoonde koloniën
gevestigd, waar 'het Chineesche voor»
beeld niet zonder uitwerking zal blij»
ven. Sedert den bomaanslag op gouver»
ncur Merlin weet men. dat in Jndochina
een .nationalisme" of ..bolsjewisme"
bestaat. Sedert ecnigc jaren, ook neemt
het aantal stemmen uit intcllcctucclc
kringen toe. die wijzen op dc gevaren
die zijn verbonden aan de tot dtüsvcr
gevolgde kolonisaricmcrtiöde, gedeelte
lijk uitgaande van reizigers en schrij
vers, die met land en bevolking in
aanraking kwamen, gedeeltelijk van dc
elite der kolonisten, die het onwaar
dige sbhouwspcl verontwaardigd heb»
ben gadegeslagen, of van inlanders, die
in Cambridge of Parijs hebben gestu»
deerd cn den kritisohen geest en de
humanitaire stroomingen van Europa
hebben Iccrcn kennen. Zij onthulden
het nationale gevoel, dat in het schijn»
baar indolente en kinderlijke gemoed
van den Tonkinccschcn of Ana mie»
tischcn nha=quc (landbouwer) leeft cn
dat door de leiders van.de grootc
massa systematisch wordt uitgebuit

In ccn bijeenkomst te Farijs zette
een ontwikkelde Anamict zijn nationale
standpunt aldus uiteen: ccn volk. dat
sedert 1428 de Chineesche heerschap»
pij heeft verdreven en gedurende vier
eeuwen een zelfstandig Aziatisch rijk-
heeft gevormd, streeft er natuurlijk
naar. zijnsouvcreinitcit terug te krii»
gen. Het feit. dat de Franschen in
ÏS62 door geweld het land in bezit na»
mcn. heeft geen rechtsgrond. Anam
was evengoed in staat, een onafhankc»
lijk land tc blijven als Siam. dat zijn
vrijheid te danken heeft aan dc om»
standigheid, dat het tegelijk door
Frankrijk en door Engeland werd bc»
geerd c-n «en. oorlog tusschen deze
beide mogendheden niet waard scheen.
Indochina hoopt in de toekomst ccn
dergelijke twistappel tusschen Japan
cn de Vereenigdc Staten tc worden en
onder bescherming van deze rivaliteit
zijn onafhankelijkheid terug tc krijgen.
Wat de Fransohen betreft, kan 'bfj het
geringe aantal van 20000 kolonisten en
den grootcn afstand van een blijvende
heerschappij n^iwclijks sprake zijn
De Franscbe politiek heeft alleen de
keuze tusschcn samenwerking op den
voet van gelijke rechten of een weinig
succes belovende strijd tegen het met
toenemend zelfbewustzijn optredende

nationaliteitsgevoel Tn dc Anamictische
beweging zijn deze stroomingen leven»
dig cn het komt geheel op de handig»
heid van dc Franschc elementen» die
ten hoogste handelsbetrekkingen, maar
geen cultureel verkeer willen toelaten,
de overhand zullen krijgen cn dc toe»
komstigo oh-twikkcling bchccrsc'hcn.

Ook over de verhouding tusschcn
Japan en Rusland hoorde men ins truc#
tieve uiteenzettingen van inhecmschen
en vroegere kolonisten. De Japansche
penerafie in I»do»China is ccn feit,
dat zich door geen enkel middel laat
tegenhouden. Dc aanwezigheid van tal»
rijke Japansche kooplieden, agenten en
militairen, die in dienst van hun rc»
gccriDg staan, wordt in het geheel niet
verbloemd; zoo betitelt het volk bc»
paalde handelaren met hun militairen
rang.

Frankrijk heeft er alle belang bij,
door een verstandige en weloverwogen
politiek jegens Japan dc impcrialisti»
schc verlangens niet te prikkelen. Een
argument tegen dc vrijwillige zelfstan#
digmaking van Indo#China door het
Franschc koloniale bestuur, gelijk bc»
paalde koloniale politici bepleiten, kan
aan deze Japansche 'bedreiging niet
worden ontleend-, want of dc Franschen
in naam de hccrschcrs blijven over de
Anamictische bevolking of niet. de in»
vloed van de gele koloniale mogend»
'heid is dezelfde. Integendeel: hoc. on#
gcbrcidclder de civilisatie zich niet
hulp van de Franschc leermeesters out»
wikkelt, des te sterker wordt het ver»
zet tegen een politick-militairc occu»
patie van Japan. Wat den invloed van
bolsjewistisch Rusland betreft. dien
ontkennen de inhcemsche nationalisten.
Zij brengen in het midden, dat Canton
vier dagreizen van Saigon verwijderd
Kat cn dat van een intellectueel verkeer
geen sprake kan zijn.

Ofschoon Moskou zijn virtuositeit
verkondigt, overal zijn mcnschen te
hebben, waar het zaak is. complotten
tegen de Westerschc mogendheden op
touw te zetten cn ook Indochina daar»
op wel ,geën uitzondering zal maken,
beeft gouverneur Varenuc tc Parijs
verklaard, dat positieve bewijzen van
bolsjewistische agitatie hem niet onder
de oogen waren gekomen. Kenschct:
send was de bekentcni-s van een naar
links georiënteerden kolonialen schrij»
ver. dat zijn in de „Humanité" gepm
blicccrde artikelen over noodzakelijke
'hervormingen m Indoobina, die de

rechten van de inlanders respecteeren.
een order van Moskou aan het Pa*
rijsche blad tengevolge hadden, derge»
lijke publicaties achterwege te. laten»
daar het communistische belang mee»
bracht, dat de situatie in ccn revolutie
zou ontaarden.

Ofschoon onpartijdige waarnemers
toegeven, dat het koloniale regime
m;n,der straf wordt gehandhaafd dan
25 jaar geleden cn dc executies met
meer aan de orde van den dag zijn,
'bestaat tusschcn dc geestelijke gestel'd»
heid van Europeanen, cn inhind-schc
bevolking toch ccn groot verschil. Al»
leen, dc elite geeft zich rekenschap van
dc werkelijke behoefte aa-n politiek»
culturcclc samenwerking, maar zij
vindt onvoldoenden steun bij dc over»
heid. Deze g3at accoord met de
mecn-ing van de kolonisten. die dc
pers bchecrschen cn dc politieke kriD*
gen in het moederland in actie bron#
gen, zoodra een gouverneur zich te
welwillend toont jegens de irnhecm»
sche bevolking. Welk een ketelmuziek
heeft men in Hanoi niet laten hooren
naar aanleiding van bepaalde rede»
voeringen van Alexander Varennes en
toch is deze socialist niet verder ge»
■komen dan het koesteren van bepaa7»
de plannen. Hij heeft noch de vrij»
heid van vergadering, noch de vrij»
heid van drukpers, noch dc uitbrei»
ding van het volksonderwijs, noch dc
verkorting van den vijfjarigen mifi»
tairen dienst of dc politieke vertegen»
woordiging. die het ninimuraprogram»
ma. van de Anamictische partijen vor»
men, verwezenlijkt. Dc toestanden op
onderwijsgebied zijn bijzonder ongun
stig ten opzichte van de Ohiroecschc
en "Europeesche cultuur. Voor de aan»
komst van dc vreemdelingen waren er
in alle dorpen onderwijzers, die vol»
gens dc traditioncelc methode onder»
wijs gaven. Doch de Europëesche bc»
schaving schreef een ander systeem
voor.

Het resultaat was, dat. de grootc
massa der bevolking geen behoefte
meer aan onderwijs meende te heb»
ben, zoodat volgens officieele st8tis»
rieken nog slechts het tiende deel van
de kinderen onderwijs geniet. Dc ijver
van deze 10% moge verblijdend zijn
Albert Sarraut beweert, dat zij dc
Franschc geschiedenis beter kennen
dan hun makkers in Frankrijk het
geringe percentage ontwikkelden be»
teekent niettemin ccn ernstig verlies
voor het volk in ziin geheel. Dc A-na*
mietischc taal wordt in deze scholen
een a twee uur per weck ond-erve»
zen, zoodat dc aanraking met dc in
hcemsche beschaving verdwijnt. Wan»
neer de opleiding nu maar gchjkwaar»
dig was aan de Europeesche. dan kon
men er nog vrede mee hebben, maar

deze ..gele Franschen" werden tot dus»
ver met al'.e middelen van bezoek
aan de intcllechicele centra van
Europa teruggehouden en naar de paar
inrichtingen voor hoogcr onderwijs ie
Saigon cn Har.oi verwezen. Dit heef:
een politieke achtergrond want de
Tonkinccs. die het werkelijke Europa
heeft gezien en het gehalte van de
denkbeelden in zich heeft opgenomen,
vermag in het ,.racc coloniale", gelijk
men in achtcr»Azië den geïmmigrecr»
den Europeaan noemt, niet meer de
gcqualificecrdc vertegenwoordiger van
de Europeesche cultuurgedachte tc er»
kennen en het prestige lijdt daaronder.

Het is geen toeval, dat dc modern
opgevoede zonen van deze koloniën
zich voornamelijk op technische beroc»
pen toeleggen, want wat kan Europa
hen beter bieden? Op filosofisch. mo=
reel, sociaal gebied heeft de Azia»
t.scbc cultuur van dc Westcrsche Diets
tc lecren» integendeel. Leon Werth
schetst in zijn vrijmoedige boek .,Co»
chinchiinc" het contrast tusschen de
brutale geste en de uitbarstingen van
toorn van dc Europeanen en dc zwij»
gende minachting en waardige zelf»
bcheersching van de inhecmschen, ge»
lijk dc moraal van Confusius die leert.
De vereering voor de ouders, de tra»
ditionecle beleefdheid, het medelijden
met dc bedelaars zijn kenteekenen van
ccn beschaafd ras, talrijke dorpen, dra»
gen namen, die vrede en opgewekt#
heid bcteekenen. Dc beschaafde Oost»
Aziaten ontkennen niet. dat de over»
geleverde cultuur nieuwe fermenten
noodig heeft en aan de cisdhen van
het moderne leven, moet worden aan»
gepast. Europa biedt hen wetenschap#
pe'liikc vooruitgang en practfscbe toe»
passing daarvan, die hun matërieek
leven hervormt en verbetert. Maar al
aanvaarden zij samenwerking in dit op:
zicht, zij dulden niet de gewelddadige
heerschappij volgens de oudcrwetsche
methode van kolonisatie. En hier ko
men wij bij het uitgangspunt terug:
is Europa, in dit bijzondere geval
Frankrijk, nog in staat te leeren of
laat het aan dc administratieve, mili»
tairc, kerkelijke, uitbuitende elemen
ten van de ..koloniale politiek" het
droevige privilege over, tot het vol»
maakte fiasco voort tc werker.? De
Oosterling heeft niet dc gewoonte, op
geweld met geweld te rcageeren, zoo»
lang dit laatste hem nutteloos schijnt,
maar in zijn zwijgende revolutie accu»
mulcert zich de haat van tientallen
jaren om zich op zekeren dag met
overstelpende kracht tc ontladen.
..China", zcide een bejaarde Anamiet,
/al zich' betrekkeli jk gemakkelijk van
de Europeanen ontdoen, hij ons duurt
het langer, tien jaren» twintig ja»
ren.

Kuizen zijn een prooi der vlammen ge*
worden en er hangt een zware rook»
wolk over de'stad- De straten liggen
vol dooden.. In vele gevallen zijn de
vrouwen dc vingers afgesneden om
hun ringen tc stelen. De toestand te
Tsjapei wordt beschreven „erger als
de hel". Nog wordt gemeld dat Nan»
ki-n-g is gevallen

Inzonderheid dedep zich

ontzettende tooncelen te
Tsjapei

voor, zooals Reuter seint. Het volgen»
de is aan de beschrijving er van ont»
leend.

De straten zijn versperd, zoodat de
slachtoffers hun roovers nic: kunnen
ontvluchten Men hoort slechts kna!»
Icn der schotcn.cn het gillen det
vrouwen en kinderen, die zinneloos
heen en weer rc-nnen.

Tal van vrouwen, die niet in huis
durfden blijven loopen geheel naakt
rond, daar de soldaten in hun wil»
de jacht naar buit haar van alles heb»
'ben beroofd. Zwaar met buit beladen
soldaten beschermen zich in sommige
gevallen met machinegeweren, die zij
door andere soldaten laten dragen en
zij zien er geen been in, op de dicht
opeen gepakte menigte tc vuren om
zich zoodoende een weg door de stra*
ten te banen, waardoor tientallen per»
soncn gedood worden.

Met nadruk wordt er de aandacht
op gevestigd, dat zich thans te Tsjapei
hetzelfde voordoet, wat zich reeds in
tientallen andere Chineesche steden
heeft voorgedaan, Een vooraanstaand
missionaris verklaarde onlangs, dat In t
afgeloopen jaar 10.000 dorpelingen in
de provincies Sjens:. Jocnan. Kweit»
sjau. Honan en andere deelen van
China vermoord zijn.

Omtrent dc tweede poging der Sjan#
toengtroepen om in de internationale
nederzetting door te dringen wordt
nog gemeld, dat er eerst tnveehonderd
ontwapenden waren toegelaten, doch
dat daarop zevenhonderd anderen zich
met geweld toegang poogden te vc.»
schaffen. Zij vuurden op de Britsche
soldaten die dit vuur beantwoordden
ten daarbij van een machinegeweer
moest gebruik maken, zoodat aan Chi#
neeschc zijde ccn 20*tal dooden viel.

De Chineesche cn Britschc gewonden
werden door internationale smbular.»
ces naar het ziekenhuis overgebracht.

Tal van projectielen zijn op de con»
cessie neergekomen en hebben daar
schade aangericht: het 3antal slachtof*
fers is niet bekend. Een granaat viel
in Nanking Road, den vcornaamstcn
verkeersweg van Sjanghai, maar het
projectiel ontpofte niet. (Reuter).

De komintern te Moskou heeft, naar
uit Riga wordt gemeld, een telegram
tot de arbeidersleidcrs van Shanghai
gericht om hen geluk te wenschen met
de bezetting van Shanghai door de Zui*
dclijke troepen, wat een belangrijk sue#
ces op den weg der Chineesche rcvolu*
tic word genoemd.

'De Dultsche Rijksdag zit nog rmd»
den in den Begrootingsarbeid- Bij de
voortgezette behandeling van de Bc*
grooting van Binncnlandschc Zaken :s
Wederom ter sprake gekomen het
vraagstuk van den

Terugkeer van den
Ex*Keizer naar

Duitschland.

De sprekers van drie partijen gaven
er hun meening over te kennen en
over dc verlenging der w-et tot bc»
scherming der Republiek maar minister
v. Keudeli beeft nog geen beslissende
houding aangenomen.

Een Soc. spreker tenslotte, noemde
het standpunt van het Centrum op*
merkelijk. Wil men, zoo vroeg hij. wel»
licht ccn brug slaan en zeggen: .,\Vil*
helm II heeft beterschap beloofd?"
De vroegere keizer, aldus deze afgc»
vaardigde, moet buiten het land blij*
ven; voor hem is geen plaats meer
in Duitschland

■Minister v, Keudeli, die hierna aan
het woord kwam. sprak echter geen
geen woord over deze quaestie.

Tn de zitting van den Rijksdag van
Dinsda'g beeft minister Stresemann ge»
sproken over de buiienlandsche poli»
tick van Duitschland. Na te hebben
gestaafd dat voor Duitschland slechts
in aanmerking kan komen een politiek
die de gedachte van arbitrage cn schik»
king tusscben tegenstrijdige belangen
met alle kracht bevordert, kwam spr.
op de twee bijeenkomsten van den
Volkenbondsraad, waaraan Duitsch»
land sinds zijn opneming in den Vol»
kenhond, heeft deelgenomen.

Als summier resultaat meen ik tc
mogen vaststellen, zeide Stresemann.
dat onze loyale toenaderingsgezindheid
ook door de tegenpartijen erkend cn
gewaardeerd is.

Stresemann gaf ten slotte den raad
de verdere afwikkeling van zaken wat
aangaat de ontruiming van het Rijn»
land en de andere quaesties kalm zon»
der uitbarstingen van ongeduld af te
wachten. Hij deed het verzoek aan dc
leden van den Rijksdag de regeering
ter zake van de vraagstukken bij welke
geen verschil van meening bestaat
tusschen alle politieke partijen dc
vrije hand te laten en haar te laten be»
slissen op welk tijdstip nadere stappen
noodig zullen zijn.

INGEZONDEN MEDFDEELINGEN
a 60 Cents per regeL