HAARLEM'S DAGBLAD
DINSDAG 12 APRIL 1927 V.WDE BLAD
LETTEREN EN KUNST.
KEES VAN DONGEN TE AMSTERDAM.
Een interview.
Kees van Dongen bij de opening van zijn tentoonstelling.
iAmsterdam, 11 April 1927.
Eeo verslaggever van (het Persbureau
Va® Dia-s is Kees van Dongen in zijn
hotel gaan interviewen. Een relaas van
het vraaggesprek moge hieronder vol»
gen:
„Bent u langen tijd niet in Holland
geweest?"
„Feitelijk in geen dertig jaar. Ik heb
wel familie in Holland, doch dje komt
liever naar Parijs dan d'at zij mij graag
hij htm zien. U ■weet, ik ben eigenlijk
een boertje. Ik kom uit Delftshaven en
dat was toen nog geen Rotterdam".
wHoe vond u Amsterdam?"
f ^Prachtig. U begrijpt, dat ik dc sta d
een boel veranderd: vond. De oude stad
Ja, die was altijd mooi en die is het
nog. Maar dc nieuwe. Ik vind ze mag»
«#efiek, buitengewoon interessant. Die
eenheid van conceptie in de nieuwe
bosuwstijL het is iets heelbijzonders
eo ik begrijp best, dat men van hein»
de en verre daarnaar komt kijken.
Daarin gaan de Hollanders voor, en
wat zij in Frankrijk aan nieuws in de
bouwkunst trachten 'te brengen, heb»
f*m ze gewoonweg van de Hollain»
dera afgekeken".
ojHoe vond u het Hollands dhe Huis
op de Tentoonstelling van Arts Déco*
ratafe?"
„Wel oiooi. De Franschen vontden
he.t o beetje raar, ze wisten cr eigent»
Wjlk ndet goed weg mee. Eerlijk gezegd
•vond ik 'het wat cfionker, wat somber.
IDat is het 'm juist, wat op de Hollands
&dhc kunst in het algemeen drukt, het
wwaxe, dc drang naar het donkere. Ik
zoek meer naar het lichtende in hot
1 erven. Daarom ben, ik ook. als ilk
vacantic nam. tot dusver naar het
Zuiden getrokken, Alarritz, Venctlc
enz."
„Houdt u contact met dc Holland^
sche schilders van dezen tijd1?"
„Als ze in Parijs komen, dan locpen
ze wel bij mij aan. Zoo komt S1uy»
Lens gcTcgeld bij mij op bezoek".
Ik vertel, dat Sluyters zoo'n succes
wiet zijn laatste tentoonstelling in Am»
sterdam heeft gehad, van de Zondagen,
dat men zich verdrong in ons Stede»
lijk Museum en vraag, of de belang»
stelling voor dc schilderkunst in de
massa grooter is te Parijs dan bij
ons.
-£>at weet ik zoo niet. Ik weet wel,
dat men in Parijs- die liefde voor de
schilderkunst in alle lagen van de be*
volking kan waarnemen. Iedereen, tot
de kleine man toe, wil er zijn schil*
d'erijtje hebben".
..Hebben de Hollandsohe schilders
nogal succes, in Parijs?"
Tamelijk wel, het werk wordt ge»
respecteerd, doch werkelijk succes
heeft hij alleen in Parijs, die waarlijk
iets nieuws brengt Dc sfeer van
Parijs weten de Hollanders moeilijk te
pakken. Als bij de Fransobe onder*
werpen, midinettes etc. schilderen,
ontbreekt er toch iets aan, iets on»
definieerbaars".
..En Isaac Israels dan?"
,.Wel knap, doch ook niet dat. Ik
kan het u moeilijk zeggen. Het is at»
tijd Parijs gezien door dc oogen van
een uieti-ParijzenaaT".
Ik breng Sfceinjen in. bet vuur. doch
ook deze heeft volgens Van Dongen
het wezen der Parijschs midinettes
niiet geheel kunnen benaderen. Een
gelukkige ingeving doet mij het oor»
deel van den meester omtrent de
klceding der HollandsChe vrouwen
vragen,
„Heel mooi. Een chic, die voor die
van Parijs Diet onderdoet. Alleen
de figuur. Natuurlijk is de Holland»
sche vrouw iets forsciher dau dc
Parisiënne, maar tooh elegant genoeg.
Neen. er is feitelijk geen onderscheid
van gekleed gaan tusschcn de vrouwen
te Parijs en die te Amsterdam".
Ons nieuw begrip van vrouwelijke
schoonheid. Dc Venüs van Milo?
,,0 ja. ik begrijp, wat u bedoelt.
Daar is heel wat over geschreven.
Maar zegt u het nou zelf. In dezen
tijd van druk verkeer, van sport, van
snelle beweging Dc vrouw in hear
Citroentje. De slanke lijn, die past bij
onzen tijd, we zouden de vrouw niet
anders meer willen"*. i
Het gesprek komt op het portret»
schilderen.
„Ja, dat is toch het grootste. Het
zoeken van den mcnsoli, het is altijd:
en. altijd, nieuw, altijd iets anders, jc
raakt cr nooit op uitgestudeerd",
„Schildert' u graag actrices?"
„Ook wel, doch die zijn» minder in»
teressaut dan men wel denkt. Die
spelen, altijd1 comedic en daar kijk je
te gemakkelijk doorheen".
..Het Parijisdhe Tooneel?"
„Ze geven op het oogeniblik niet
vcc'l bijzonders, iets, dat de gang naar
do schouwburg loont. Dan zit ik nog
maar het liefst in de cinema. Dan
ben je cr zoo hebt uit, rookt je pijp
en doet als je wilt nog 'n dutje". -
„En wat is uw m cc ruing over het doel
van. de schilderkunst? Over de schil»
derkunst samenwerkende "met dc -an»
dere kunsten? Dc theorie van Prof
Roland Holst?...."
.Daar breek ik mij liever het
hoofd niet mee. Een paar meters doek
co wat verf en als doel: het leven
een beetje mooier'te maken met de
schilderkunst. Dagrom zoek ik ook dc
mooie dingen, datgene wat het leven
kleur cn blijheid geeft. In. het leelijke
kan wel iets karakteristieks zitten,
iets teekcnacihtigs, doch ik prefereer
het mooie, zooa'ls wij mooie dingen
"verkiezen boven leelijke".
„Blijft u nog lang hier? Denkt u
hier te gaan weihen?"
„Neen, ik ga morgen weer weg. Ik
heb wel dinigen hier gezien, zoo vluch»
tig in liet voorbijgaan. Prachtige on»
derwenpen. Doch, dait doe je zoo in
eens niet. Daarvoor moet je als P>-eif»
ner hier jaren en jaren gewoond cn
gewerkt hebben, dc heclc atmosfeer
van de stad in'je hebben opgenomen".
We komen nog even terug op de
'Hollandsche schilders.
„Ze moeten het leven niet zoo ern»
stig opnemen. Zij doen het te erg.
Laten ze toch vooral veel reizen. Naar
Parijs komen. Daar heb je alles, komt
alles bijeen. Ze krijgen een lichteren
kijk op de dingen., die het leven, mooier
en rijker maken oen kfjfc die voor
de schilderkunst onontbeerlijk is". -
..Komt u gauw weer terug?"
„Ik weet het niet Misschien over»
morgem misschien over dertig jaar!"
Lachend nemen, we afscheid.
HET TOONEEL.
VOORDRACHT-AVOND.
FRED. LEMAIRE.
Zou cr wel een goedmoediger Schouw»
burgspubliek in de wereld bestaSn dan'
het Nederlandsche? Wat zou een decla»
mator voor kwaad moeten bedrijven,
eer men hem in ons goede vaderland
van dc planken floot of niet zou toe»
klappen? Ik geloof, dat wanneer hij een
gedicht van achteren n,iar voren op»
dreunde, het publiek hem nog met ap»
plaus vriendelijk zou bedanken.
Wat de heer Fred Lemaire gisteren
met de Forum=Scène van Shakespeare
en de verzen van Adama van Scbeltema
deed, was heusch niet veel beter! Zóó
„Moed" bet frissche gedichtje van
Scheltema. dat begint met „O Zon, gij
L*omt mij weer genezen" voor te dra»
gen, leek veel op bet parodieeren van
een sentimenteel, tranen»plengend ver»
zenzgger! Voor iemand, die van Schel»
tema houdt, was het verschrikkelijk om
aan te hooren! En wat hlc'cf cr in des
heeren Lcmaire's voordracht van het
forsche, daverende „Te Wapen!" over,
dat zonder «enig begrip van kleur cn
klank, in één dreun werd voorgedragen,
zonder een poging zelfs om climax aan
te brengen aan het slot.
En dc Forum»Scène? Ik heb mij afgc»
vraagcl, of do heer Lcmaïrc deze bc»
roemde scène wel eens heeft zien spelen
of van een goed declamator heeft ge»
hoord. Wie Marcus Antonias dc slot»
regels
Nu werk' het Abort! Verderf, gij zijt
op weg;'
Neem walken loop gij wilt!
'zoo nueSTer zegï, als een aankondiging
van een dood»biddcr toont duidelijk,
dat hij niet het minste begrip heeft ge
had van het geweldige fragment, dat hij
heeft voorgedragen. Wij zullen cr maar
niet veel meer van zeggen! Marcus Ao»
tonius zou zelfs met zijn vlammende
toespraak van Shakespeare geen Ro»
mcin hebben bekeerd, als hij haar had
uitgesproken, zooals dc heer Lcmairc
het deed.
Ook tot het voordragen van dc ro»
mantick van Das Hexenlicd is de heer
Lemairc nog lang niet toe, al was het
alleen maar door zijn zeer onvoldoende
uitspraak van het Duitsch; men denkc
slechts aan den tc korten klank en het
als Hollandsch uitspreken van dc st!
Van aanbrengen van stemming en sfeer
was in de voordracht geen sprake.
Do liefde voor het woord in Van
Deyssel's „Ik houd van het proza" deed
mij in Lcmaire's voordracht denken aan
de liefde van ccn oude jongejuffrouw
voor haar poesepoes! Neen. de heer
Lemaire had zich niet aan de voordracht
van een zoo belangrijk, hoogstaand pro.
gramma mogen wagen. Daarvoor toch
moet men ook zelf kunstenaar zijn.
De beer Lemaire, wiens goede wil en
geheugen men kan roemen hij droeg
alles uit het hoofd voor toonde zich
in het meer eenvoudige cn komische
genre zooals in Schcltcma's Picturale
Sotternye en Belinfantc's „Een neus a
la Cyrano dc Bergerac" veel beter thuis
al zou wat minder opzettelijkheid bij
het lanceeren van deze grapjjighcid dc
voordracht ten goede komen. In fijn»
beid kan zijn voordracht in het komi»
sche nog heel wat winnen. Maar hierin
bereikte de heer Lemaire althans iets.
dat het applaus verdiende. Dc voor»
dracht van Picturale Sotternye pn van
Charivarius' vermakelijk „Celibatairs»
wee" was het beste van den avond.
Zoodat er ten slotte toch ook nog iets
tc waardceren viel.
J. B. SCHUIL.
ALLIANCE FRANcAISE.
Madanje Marie Gasquet, de pleeg»
dochter van den Proven^aalschen, trou»
badour Frédérie Mlistral, heeft Maan»
dagavond gesproken voor dc leden der
afdecling Haarlem van dc Alliance
l*ran$aise. En. zij heeft 'hen, die haar
voor den eersten 'keer hoorden (zij is
nooit te voren in ons land opgetreden)
zonder twijfel bekoord- door haar ccn»
voudi cn natuurlijke gratie niet alleen,
maar ook <]oor de u i tengewonc gc»
mak.kelij'kheid waarmede zij haar eau»
serie uitsprak. Madame Gasquet is ecu
geboren conférenoière. Terecht zeide
dc heer Saveur het: de afwezigen (de
ibelangstclilng voor deze conférence
was niet zoo buitengewoon groot)
hadden ook nu weer ongelijk.
Nadat jc spreekster eerst het een
en ander had- gezegd over de Provence,
het heerlijke land en over haar typi»
sche 'bevolking, legde zij uit, dat'de
taal van de Provence, de langue d'Oc,
geen „patois fran5ais" ia, maar een
„patois romain", nauw verwant aan 't
Latijn. Het Fransch en het Proven»
Saalsoh kunnen het "iet te zamen vin*
den; voor een Fransche vertalm» van-
het Pro verbaals ch geldt zeer zeker dat
„traduction est trahison'.
Dan kwam dc vlotte confcrencicrc
tot haar eigenlijke onderwerp: Frédérie
Mistral. Haar doel was niet zoo zeer,
ons den dichter tc leeren kennen als
wel ons hem te lecren liefhebben. En
dit doel is zonder twijfel bereikt. Ma»
dame Gasquet slaagde er in, ons de
figuur van den genialcn, bemimnelijken,
fijngcvocligen. cn hulp vaardigen
mensch, die Mistral was, ten voeten
uit tc teekenen en ons ook de atmos*
phecr van de Provence te doen tewoc*
Jen, zooals Mistral's werken die adc»
men. De groote troubadour was het
liart cn het geweten van het land; hij
was dichter en profeet tegelijk.
Enkele van zijn werken werden kort
besproken als: het epos „Calendau" en
dc dichtbundel: „Les ïl-es d'or"
Mistral was ook ccn uitmuntend
linguïst; hij mag tot de beste phüio»
logen der 19e eeuw gerekend worden.
Zijn „Grand daefcionnaire. dc la languc
d' Oc" is beter den Littrc.
Op roerende wijze beschreef mada»
me Gasquet het einde van den 84*ja»
rigen dichter, die nooit riek was gc»
weest. Plotseling riep hij als in, ver»
voering uit: .Jc vois les Saints!" cn
eeunge oogenblikken later gaf hij den
geest. Een heerlijk»vrcdig einde van
een prachtig leven.
Na d e causerie van de begaafde
spreekster klonk luid en lang aangc»
houden applaus.
De heer Sauveu.r bracht madame
Gasquet in warme woorden den dank
der aanwezigen ovot en wenschte
haar een hartelijk: „Tot weerziens!"
VOORDRACHTAVOND
.FRANS HULLEMAN.
Maandagavond bield de heer Frans
HuIIeman voor het departement Haar»
lem van Maatschappij tot Nut van
't Algemeen een, voordrachtavond. De
zaal van Zang eD Vriendschap was
dicht bezet, cn de bezoekeers zullen
geen spijt gehad hebben van hun
gang na3r de Jansstraat.
De heer HuIIeman is een voordracht»
kunstenaar, die onmiddellijk oon-fcact
met het publiek weet te krijgen; zijn
voordracht is eenvoudig en duidelijk.
Om te beginnen zegde spreker: „De
Rattenvanger van, Hameln" naar een
gedicht van Rob. Browning door Mr.
A. W. Kamp. Het beschrijft op geesti»
gc wijze de bekend'c geschiedenis van
den rattenvanger, die met zijn gepijp
eerst dc ratten en daarna dc kinderen
uit Hameln lokt.
Daarna droeg spr. voor een reeds
eerder door hem in het Handelsblad
gepubliceerd schetsje van hemzelf, gc»
titeld: ,Jlomerus hecrschte".
Het volgende, ..Dc Parel", uit het
bekende werk „Boeven en Bungers"
van Mr. Francois Pauwels gaf één
van de komische tooneeltjes weer,
waaraan dc practijk van den schrijver
zoo rijk is.
Zooals men ziet. zoekt de heer Hul»
lema-n het vooral in het humoristische,
hetgeen, ook in twee prozastukjes van
Hemzelf, die nog voor "de pauze voor»
gedragen werden, tot uiting kwam.
Na dc pauze hoorden wij nog ccn
gedicht van Mr. A. \V. Kamp, „Wan»
neer de Lente is gekomen" naar Oh.
Baudelaire, op vlotte onderhoudende
wijze voordragen.
„Do Koster van dc Synagoge", een
gedichtje van den spreker zelf, zit
vol schalkschc wendingen, evenals
.„Moderne Arts", waar hij ons aan
Charivarius doet denken.
Wegens het groote succes dat spr.
met deze stukjes oogstte, gaf hij nog
iets van zijn eigen werk: „ervaringen
uit zijn reizen door het land". Menig
maal liet de heer Hu-Hernam ons harte»
lijk lachem, het publick toomde dan
ook zajm dankbaarheid door luid ap*
plaus.
Het was een gezellige avond.
HAARLEMSOH E AL'G ELMTDNT.
MUZ1DKCLUB.
Het éénjarig bestaan.
Ter viering van haar éénjarig ~c»
staan hield dc Haarl. Alg. Muzickclub
(H.A.M.) voor baar loden cn dona»
teurs op Zaterdag 9 Aprinl een leert»
avond in de bcnedcn<*zijzalen van 't
Gcmcentelijk Concertgebouw.
Nadat do voorzitter de aanwezigen
welkom had .geheeten. in, het bijzonder
den ecrovoorritter cn de bcstuurslc»
den der voetbahcrceniging „Damia»
ten", benevens dc besturen der Ilaar»
lemschc Pol it ies.Mtuzi ck vercc niging, .der
Arbcidersmandolincclub „Apollo" cn
der Tooneclverceniging „Herman
Hcycrmans", overhandigde de heer P.
Veen. na ccn korte speech namens de
feestcommissie cn dc werkende leden
ccn barometer cn ccn bloemenmand
aan den voorzitter, den heer van Oort
cm zijn cchtgenootc als blijk van
waardccring voor hun medeleven cn
steun in dit verecnigingsjaar betoond.
Hiema lieten de werkende leden zich
hooren. met een „Feesfcjui'o clmarsch"
van- H. L. Blankenburg, gevolgd door
„Walzertraumc" van O. Straus, welk
laatste nummer op verzoek werd g«ge=
ven. Door den bouw van 'het tooneel
kwam de muziek niet voldoende tot
haar recht, maar het gebodenc was
toch van dien aard, d«i ccn extra
marsch ais toegift gegeven kon wor»
den.
De heer H. Dcincjt zong als bariton
vervolgens zeer verdienstelijk „Mit
Madeun sich vertragen", daarbij uitste»
kend op dc piano 'begeleid door mej.
H. Hcnsbergen, waarmede deze beide
leden de nagedachtenis van den com»
ponist L. voo Beethoven eerden.
De humorist, de heer H. Smal,
bracht hierna met zijn liedjes dc juiste
feeststemming er in, waarop de Atbei*
dcrsman'dolincclub „Apollo" optra.1
met „Lri-lly Flower" van J- Joline en
„Suite" van Joh. B. Kok.
Nadat in de pauze een verloting was
gehouden om een groote collectie prij»
zen, welke welwillend, door de leden
van dc „Hu\.M." beschikbaar waren
gesteld, bracht de Mandolineclub nog
ten gehoorc .JSonsoir Marion." van J.
Joline cn .iMorgenrood" van F. de No»
ibei, gevolgd door dc PalvuuMarsch
van Joh. Li. Kok, Dc optredenden, die
niet 'het gehcelc o-rkest vormden, maar
zonder d'rigent speelden, hadden een
dankbaar applaus in ontvangst te ne»
men voot hun zuiver cn rythmisch
spcL
Een kwartet uit dc leden der feest»
vierende verecniging gaf hierna ccn
tweetal nummers ten beste, waarop dc
humorist Smal nogmaals optrad. Daar»
na werd een tooneelstukje opgevoerd
door de vereeniging „Herman Hei je r»
mans"..
Het bal met attractie onder 'leiding
van den heer Veen en op muziek van
de „Midnight -.-and" besloot den
avond, die zoo spoedig om was, dat
men noodc om 2 uur kon scheiden.
De feestcommissie, bestaande uit de
heeren J. Ronner, P. Veen, H. Deinert,
cn H. C. van Oort Jr. had eer van
haar werk, zoodat de vereeniging met
genoegen op dezen feestavond kan tc»
rugzicn.
STADSNIEUWS.
„WILLEN IS KUNNEN."
De Harmonie Muriekvereereigting
„Willen us Kunnen", gaf Zaterdag in
gelbouw „Bloemhof" een feestavond
die zeer goed bezet was. In dc
eerste plaats verdient vermelding de
medewerking van de Harmonie Mu»
ziekverccniginig zelf, onder dc uitste»
kende leiding van den -heer B. Groene»
veld. Het corps opende het program»
ma met een marsch (Afchalia Marsch,
van Bolderdijk), die op pittige, vlotte
wijze werd uitgevoerd. Volgden twee
composities van J. Martin ,.L' Aurorc
d'un beau jour" cn „Cie,l d'Automnc"
Beiden zeer goed vertolkt. Den diri»
gent alle lof! Jammer, dat de toehoor»
ders niet wat rustiger waren. Velen
deden alsof er geen muziek gemaakt
werd cn hinderden door hun. luid gc»
praat. Van hen, die de prestatjes van
„Willen is Kunnen" beter waarde.cr»
den, hacfden dirigent en orkestleden
een ovatie in ontvangst te nemen.
Zoowel vóór als n.a de pauze trad
het bekende duo Harjan op. Dc hcc*
ren werkten met zorg een uitgebreid
repertoire af dat geweldig insloeg- De
cabaret* en varieté4ied-jes (de spce»
ches en alleenspraken van het halve
duo) brachten de goede feeststemming
eerst recht.
Na dc pauze trad ook nog het or»
kest op
Vernielden wij verder, dat er tijdens
het hel onócr leiding van de heeren
Kwekkcboom p;i)s=gcdanst werd, met
'buitengewoon groot enthousiasme.
Dank zij de medewerking van de
Jazz ..The Royal Band" was er gor*
dc muziek. Het bestuur liad tenslotte
voor d'vcrsc attracties zorg gedra»
gen.
EEN NIEUWE PREDIKANT.
Het kiescollege der N'ed. Hcrv. Gc»
mct-urc ai hipt heeft in de vacature var.
Ds. Veen naar Haarlem beroepen Ds.
L, J. van Leeuwen, te Hüveesura.
DE WEGVERBETERING
AMSTERDAM-HAARLEM
HOE HET ER MEDE STAAT.
Het persbureau Vaz Dias, zetsdt one
een communiqué van het ,.P. C. W."
omtrent dc vcrkeersverbctering rond»
om Amsterdam, waaraan wij het vol»
gende ontiecnen, ten aanzien van den
weg Amsterdam Haarlem.
Van- hoeveel belang hot is voor de
veiligheid van het verkeer, als dc
wielrijders op ccn goed onderhouden
fietspad den rijweg kunnen ontwijken,
toont de weg tusschcn Amsterdam en
Haarjcm. Deze weg, tot voor korten
tijd' dc schrik van, iederen weg.e»
bruiker," is aanmerkelijk verbeterd.
Het breede, geheel van den weg af*
gesloten rijwielpad heeft dc fietsers
van den drukken rijweg doen, -verdwij»
nen, waar vroeger hun aanwozigheld
levensgevaarlijk was. Het fietspad is
zorgvuldig aangelegd met groote tegels
geplaveid, en vormt een goed rijvlak,
zoodat dc wielrijders volstrekt geen
aanvechting krijgen van het goede pad
af tc wijken cn. in letterlijken zin
den brecden weg op tc gaan.* Dat
is een punt van belang, waarmede
echter in. dc practijk lang niet altijd
rekening gehouden wordt. Een onvol»
doende onderhouden rijwielpad langs
een drukken verkeersweg is erger dan
in "t geheel geen fietspad.
En nog maar al tc vaak gebeurt
het, d-at die paden langs onae wegen
tengevolge van het ontbreken van vol»
doende afwatering, vol plassen staan,
zoodat dc fietsers als 't ware gedwon»
gen worden op den grooten weg te
gaan rijden. Nog onlangs moesten wij
b.v. constateeren dat het fietspad naast
het mooie, vernieuwde stuk van den
Rijksweg bij dc Ilaagsche Schouw met
plassen overdekt was en daardoor on*
aangenaam om te berijden. Wil men
dc fietsers van den grooten weg af»
houden, dan zorgc men ook, dat ze een
goed pad hebben en niet door het
water behoeven tc plassen.
Op den weg AmsterdamHaarlem
is dat good in orde. En ook in ander
opzicht is die weg veel verbeterd. Nu
bij Sloterdijk de stop» en wisselplaat»
sen van de E.S.M. zijn verplaatst naar
den overkant van den weg langs de
vaart, is de lastige kruising van het
tramspoor daar vervallen voor het
verkeer, dat. uit Haarlem komende,
langs den Admiraal dc Ruyterwcg
Amsterdam wil bereiken. Bovendien
is nu de vcrbrccding van het weg»
vak SloterdijkHalfweg gereed, waar
thans ccn veilige, breede verkeersweg
gekomen is.
Aan de verbetering van het weg»
vak HalfwegHaarlem wordt met
kracht gewerkt. Even voorbij de
nieuwe brug in Halfweg waar de„
midden in. het dorp staande kerk nog
een belemmering is, waarvan echter
de afbraak in 1929 wordt tegemoet
gezien Is door aanple-mping van. de
vaart een, belangrijke vcrbrecdlng ver»
kregen. De sporen van de E.S.M, lig»
gen hier al om aangesloten te worden
zoodra de tramsporen, die tusschcn
Haifwcg cn Haarlem nog grootcndcch
ter weerszijden van den, rijweg loopen
ook op dit gedeelte, evenals tusschen
Sloterdijk en Halfweg, verlegd1 worden
naar dc noordzijde, Jangs de vaart.
Van dc suikerfabriek tot dc Li ede»
brug, ccn afstand van 370(1 M. wordt
dc weg in den loop van dit jaar gc»
asphaltecrd. De machines staan gc»
reed en het maken van de onder-laag
is al ccq stuk gevorderd op het ge»
dee'lte waar het tramspoor is verlegd
en bij den rijweg getrokken. Daar»
door is over een afstand van eenige
honderden meters een tijdelijke ver»
anraHing ontstaan, die voor elkaar pas»
seerende auto's thans ongerief mee»
brengt, dat echter betrekkelijk spoedig
geleden, zal zijn.
Het tweede gedeelte van de Liedc»
brug tot Haarlem, hoopt men in 1928
nog voor de Olympische Spelen gc»
reed te hebben, op dc Liedebrug zelf
na. die dan nog niet geheel voltooid
zal zijn. Wel rekent men erop. die
gedeeltelijk gereed tc kunnen heb»
ben, waardoor de toestand hier bc»
lang rijk beter zal worden dan. hij nu
is. Thans kunnen twee auto's elkaar
daar bezwaarlijk passeeren, maar de
nieuwe brug is royaal ontworpen,
plaats biedend aan dc tramsporen (6?)
met daarnaast ccn, rijweg van 10 M.
cn een rijwiel» cn voet weg van 5 M.
Het storten van zand voor dc land*
hooFden der nieuwe brug is in vollen
gang.
Dc weg AmsterdamHaarlem zal
dus voor den zomen- van 1928 de be»
oogde verbetering hebben ondergaan,
met uitzondering van het afbreken
van dc kerk te Halfweg cn van dc ge»
hcele vernieuwing der Liedebrug en-
van dc beplanting. Want deze weg,
dien men nooit anders dan boomloos
gekend heeft, krijgt een boomboplan»
ting, die echter niet zoo urgent is als
dc andere verbeteringen.
Van Sloterdijk tot het asphaltproef»
stuk bij Halfweg (waar de boomen, al
langs den weg zijn gepiant) zal het
dan een klinker» en keibestraticg zijn;
van Halfweg tot Haarlem 'n asphalt*
weg. Bij den op» en afr.it van de Liedc»
brug en bij den spoorwegovergang
even, voor Haarlem, wordt het
asphalfdch onderbroken door kcibe»
strating ovc-r een afstand van telkcDS
circa honderd meter.
DE SINT BAVO* OF GROOTE
KERK.
Onder bovenstaanden titel is bij dc
Drukkerij voorbeen de Erven Loosjes,
eer. boekje over dc Groote Kerk al»
'hier verschenen. Het bevat tal van
fraaie illustraties, voorstellende de
kerk. afzonderlijke gedeelten van het
gebouw, beeldengroepen en andere
versieringen. Ook zijn eernge repro»
ducties opgenomen van foto's van in
't Archief der kerk berustende stuk»
ken. als: een Bul van Paus Gregorrus
•\1 cn ccn bladzijde uit hc; Grafboek.
Alk onderdeelen der kerk worden
uitvoerig in den tekst beschreven in
21 hoofdstukken.
KRABBELS
TELEVISIE.
Stel u voor, in Londen of in Parijs,
in Warschau, in Amerika, in Indic,
staat iemand zonder stemverheffing tc
praten in ccn van die streken speelt
een orkestje, zoo gewoon weg cn u
hoort hem u hoort het.
Goed, goed. Dat hoeft u zich niet
meer voor te stellen. Dat doet u ai.
Al jaren. Oude koek. Met een luister»
gids en ccn knopje dat je naar rechts,
een ander dat je naar links draait, an»
tennc, spoelen, condensator, aethcrgoi»
ven, gcr.erccren, korte cn lange golf,
koolborstcls op dc tramach, dat
kennen wc nou allemaal wel.
Goed, maar stel u iets anders voor.
In New*York landt dc een of andere
beroemdheid, of ccn paar moderne gia»
diatoren beuken elkanders lijven murw.
Nauwelijks is de beroemde passagier
afgestapt, of een linkeroog dichtgesh»
gen, of ccn telegrafist zit voor ccn on»
schuldig uitziend machinetje cn tikt --
tikt dc bcelteni.-, van de beroemdheid
en de vuist, die het oog dichtsloeg den.
aether in. dwars over dcu Atlantisehen
Oceaan. In LonJcn zit iemand met ,en
ander toestel en vangt beroemdheid en
vuist op, in outelbarc stukjes, die weet
aan elkaar gepast worden. Den volgen»
den dag staan beiden in dc krant. Ook
dat kent u al, heeft u reeds, zij het met
cenigszins open mond, misschien zelfs
wat ongeloovig, gezien.
Maar sterker nog. Stel u voor. dat u
een van uw familieleden in Maastricht
opbelt. Bij dc telefoon heeft u ccn klein,
een belachelijk klein toestelletje, even»
ris trouwens uw Maa- ri schc bloedver
want. U begint te n ca op hc'»
zelfde oogenblik ziet u. het beeld Aan
uw familielid voor u, op ccn kloin vlak,
als ccn miniatuur»bioscoopdock. Dc !-p»
pen bewegen, het beeld spreektvm
gen u.
Stel u dat eens voor. Dc climax is er
toch wel, nietwaar. En dit is wellicht
teveel van uw gocdgcloovighcid C-'»
vergd. Maar het is gebeurd. In het la*
horatorium van dc Amcrikaanscho
Telefoon cn Telegraaf Compagnie te
New»York waren Donderdag jl. 60 gc*
noodigden bijeen, die u met dc hand op
het hart zouden kunnen cn mogen ver»
zekeren, dat zij den heer Herbert
Hoover, Amerikaanscll minister van
Handel, die zich op 350 K.M. afstand
te Washington bevond, niet alleen heb*
ben hoopen, maar ook zien spreken.
Het bewegen van Mr. Hoover's lip*
pen cn oogen, het omslaan van dc blad*
zijden van zijn manuscript niets ont*
ging den luisteraars»tocschouwcrs to
New»York. Later werden nog andere
personen te Washington opgeroepen cn
na het gezicht van de telefoonjuffrouw,
die de aausluiting tot stand bracht,
verschenen hun beeltenissen op het
doek. Sommigen van de?e opgcrocpencti
rookten en als blijk hoe scherp hei-
overgebrachte beeld was. behoeft
slechts tc worden vermeld, dat dc rook»
wolkjes uit de sigaren duidelijk tc on»
derschciden waren.
Dit is televisie, „draadloos zicu" of.
juister gezegd telegrafisch zien, met o£
zonder draad.
En waarlijk als wij, niet geschoold on
dit speciale terrein van lichtgevoelige
cellen, van aethcrgolven enz. van deze
■erbijsferende successen lezen, dan voc*
Jen wij ons verplaatst in een wereld,
waarin dc werkelijkheid binnenkort dc
meest fantastische buitensporigheden
van Wcllsiaansche romantiek verre zat
overtreffen. Onze eigen wereld.
Waar gaan wij heen. Als wij elkaar
heden op ccn afstand van 350 K.M. kun*
ren hooren en zien, dan doen wij het*
zelfde binnen afzienbaren tijd dwans
over de zeeën der aarde heen.
Dan zal een volgend geslacht het wel*
licht beleven, dat de goheele beschaaf»
de* wereld zich in rcchtstreeksch ge*
sprek onderhouden kan, terwijl de spre*
kers elkaar zien, alsof zij aan dezelfde
tafel gezéten zijn. Waar blijven dan de
afstanden-?
Komen wij bij deze wonderbare de*
monstratics van wat de wetenschap ver»
mag, niet tot de conclusie dat wij, wel
-erre van de mogelijkheden tc hebben
uitgeput, eerst aan het begin staan van
een reeks geheimen, die clectricitcit cn
draadloozc nog voor ons verhuld hou*
der? En brengt dit ons niet tevens tot
het ietwat pijnlijk besef, dat het nage*
slacht op haar beurt cenigszins mede*
lijdend zalglimlachcu om ons gestum»
per in een duisternis, waarin zij reeds
het licht ontstoken hebben, zooals elk
levend geslacht zijn voorgangers heeft
beschouwd?
Inderdaad, wij staan pas aan het bc»
gin. Maar het thans levende geslacht
liecft het eerst dit braakliggend terrein
gevonden. Die eer kan het niet worden
onthouden.
VERKEERSONGELUKKEN
Te Haarlem.
Maandagmiddag cén uur geraakte
van een vrachtauto op den hoek Jans»
weg'Nieuwe Grac-ht de shiurinrioli»
ting defect. Gelukkig voor den bc*
stuurder stond daar juist een boom,
anders was hij met zijn wagen in bet
water terecht gekomen. Thans werd
alleen de boom een weinig beschadigd'.
Doordat de bestuurder van ccn
vrachtauto de bocht niet goed nam,
werd Maandagnajniddag half zeven
onder 'he.t viaduct aan deu Kündcrhuis»
singel oen -wielrijder aangereden. Dc
fiets werd ernstig beschadigd cn dc
wielrijder kreeg een schaafwond aan
d« linkerhand. De poiltïe stelt een
onderzoek in.
Te O verveen.
Maandagmiddag half vier had op den
Bloemendaalschenweg tegenover de O.
L. School ccn aanrijding plaats.
Bij het schoolhek stond een vracht*
auto. waarvan dc chauffeur bezig was
ccn nieuwen band aan tc leggen. Op
het oogenblik, dat er slechts een nau»
wc passage overbleef, doordat er een
wagen met zand passeerde, wilde een
van Bloemendaal komende auto door
de nog open blijvende ruimte heen*
glippen, met het gevolg, dat de zard»
kar werd aangereden. De auto werd
licht beschadigd. De motorpolitie
maakte proces»voT<beal ofu