HAARLEM'S DAGBLAD
BÜITENLANDSCH OVERZICHT
GEMENGD NIEUWS.
DONDERDAG 21 APRIL 1927 DERDE BLAD
China: de strijd in het Noorden, het
midden en het Zuiden. Peking ne
geert Moskou. Welke rol Moskou in
China speelde. De Zwitsersche pers
woedend over 't geval-Worofski.
Rusland en de Volkenbond.
naar Geneve zenden oin over 3e con;
fc ren ties em besprekingen daar ter ste
de verslag uit tc brengen. Tot dusver
geschiedde dit langs indirccten weg via
Berlijn.
Aan de economische conferentie zul
len zelfs al zou Rusland daartoe wór*
den uitgenöodigd waarschijnlijk geen
Russische gedelegeerden dc-elncmcn.
omdat de tijd van voorbereiding daar»
toe te kort wordt geacht. Wellicht cch*
ter zou dc conferentie wat later kunnen
beginnen.
Wat de ontwapeningsconferentie bc*
treft, indien Rusland tot deelneming
daaraan mocht worden uitgenoodigd,
zal het gaarne een delegatie zenden en
onmiddellijk voorstellen door deskun*
digen laten uitwerken. Het vreest ech*
ter. dat deze voorstellen van zoo ver;
strekkenden aard zullen zijn, dat geen
der amderc staten er zich bij zal wil*
len aansluiten. Rusland verlangt een
algehecle afschaffing van den gasoor*
Iog Sn een radicale beperking der oor;
logsindustric. Als er dan sprake is van
pacifisme, dan moet dit ook een echt
pacifisme zijn.
Een treffend tooneeT van wal oorlog voor een stad beteekenen kan. Na e
Er werden meer dan 1500 huizen verwoest.
:chtpartij in het Tsjapei-district,
T BELANGRIJKSTE NIEUWS.
Dc markante figuur Mustapha Kemal
heeft zijn gezant te Belgrado een bes
zoek laten brengen aan koning Alcxans
der. Dc monarch kreeg een uiteenzet:
ting over Mustapha's denkbeelden te
hooren omtrent ccn eventuecle verbin*
tcnis tusschen Turkije, Yoego Slavic,
Bulgarije en Griekenland.
Terecht heeft Yocgo Slavic met zes
ïcer enthousiasme Mustapha Kemal's
ideeën opgevat. Want men ziet daar in
d'at er iets van belang gedaan moet wor=
den tegen Italië's sterken drang naar
expansie. Trouwens het zal -wel blijken
dat deze tendenz, deze anti*Italiaan*
scire politiek, het cement zou moeten
zijn voor een te stichten Balkanbond.
Dat wist Mustapha Kemal óók wel
itocn hij zijn gezant bij koning Alexan*
ider liet aankloppen!
De leuze de Balkan voor dc Balkan*
volken is naar het schijnt op 't oogen*
blik het motto van te Angora gehou*
dc-n besprekingen. Maar men moet
wanneer het de Balkan betreft voor*
tol niet meteen ieder bericht voetstoots
[voor waar aannemen.
De ...Matin" 'liet zich omtrent de ge*
truchten övct een „Balkanbond" via
Constantinopel inlichten. En het blad
fi'ccft vernomen dat men ook in Grï
tkenTan'd genegen is Mustapha het oor
jte leenen.
Zelfs Bulgarije het land' dat men cr
van verdacht, sterk onder ItaTiaanschen
invloed te staan heeft een gezant tc
'Angora benoemd, die zich in zijn loop*
baan steeds pro=Turksch heeft getoond.
En deze heer Pawlof, is feestelijk
om het zoo maar eens te zeggen
Angora binnengehaald.
Het Balkanvraagstuk heeft met dit
tol1 het beschouwende tegenover
'de fascistische buitenlandschc politiek
ccn heel merkwaardig aspect gekre*
gen.
Tn onze beschouwing van gisteren ga*
,ven wij al een exposc van dë machts*
"verhoudingen in China, die voorloop:;;
ongewijzigd is. Men kan voorloop!
alleen de vraag stellen: Waar en wan*
lieer zal Fcng, de nieuwe man de-r roo*
'den te Hankau, dc plaatsvervanger van
Tsjang Kaï*Sjck opduiken? Het
schijnt vast te staan dat hij Hankau
nog niet eens heeft bereikt. Van een
treffen tusschen hem tin gencraliss:mus
Tsjang KaiiSjek is dus voorloopig geen
sprake.
Prettig voor den laatste, die zich be*
Ihoorlijk in den rug kan versterken, om*
dat hij cr tijd voor heeft. Aan d'cn an*
deren kant vraagt men zich af, of dc
Noordelijke Tsjang*Tso*Lin (als hij
n4ct zal gaan samenwerken met
Tsjang Kai*Sjek), zijn tijd tot hande*
len niet gekomen acht.
Het zou ons niets verwonderen als
Se komende dagen in dezen zin, belang;
rijk nieuws bra'chten.
Als de Noordelijke zich met dc Zui*
delijke gelijkwaardige verbindt,
blijft dc kans op oneonighcid groot ge*
noeg. Doch als Tsjang Tso*Lln dc
veel sterkere mocht blijken, dan zou de
macht in ccn hand kunnen komen. Zou
de Noordelijke Oorlogshoer het daarop
aurven laten aankomen?
F. A.
Moskou''s eischen afge
wezen. Compromittante
vondsten.
Naar uit Peking wordt gemeld, heeft
de regeering te Peking alle eischen ai;
gewezen, die de Sovjet*rcgcering heert
gesteld in verband met de huiszoeking
in de SovjeUgebou wen.
De Tel. meld't: t
Zooals indertijd gemeld, werd tijdens
de huiszoeking op dë terreinen van de
Sovjet*ambassade tc Peking, ook een
aantal Russen ontdekt, die in het bu*
reau van den militairen attaché bezig
waren papieren in petroluem gedrenkt
te verbanden. Deze papieren konden
echter grootendeels gered worden en
vormen een belangrijke vondst. Het
bureau van den militairen attaché was
blijkbaar een soort van centrale voor
alle mcdedeclingen tusschen Moskou e:i
de Russische agenten in China. Duizen*
den brieven, rapporten en andere pa:
pieren betreffende dc propaganda, agi*
tatie en organisatie, meest in het Rus*
sisch gesteld, jverden i'n beslag geno*
men en men is druk bezig met de ver:
taling, eerst in het Chineeseh en- daar*
na in het Engelsch.
Sommige stukken zijn geteekend of
van opmerkingen voorzien door Kara
chan, Borodin en andere bekende Rus*
sen. Sléchts een. klein gedeelte van
de ontzettende hoeveelheid materiaal
is doorgewerkt en de belangrijkste
vondsten zijn' reeds gepubliceerd. Som*
mige stukken hebben betrekking op be*
talingen cn vergoedingen aan Russi*
schc agenten, waardoor komt vast te
staan, dat deze personen direct betaald
werden door het volkscommissariaat
van Oorlog en door dit departement
ook werden aangesteld.
Een telegram bevat een ernstige waar
schuwing aan de Russische agenten >n
China in verhand met het domme op*
treden der Chincczcn, waarbij op dc
noodzakelijkheid wordt gewezen om de
Chineeschc agenten niet alleen in te
lichten over hun plichten, maar oo'<
steeds bij te staan.
Op de Jangtse.
T erechtstellingen.
Volgens dc jongste berichten uit
China wordt van beide oevers van den
Jangtse tot 12 K.M. boven Nanking
op voorbijvarende schepen gevuurd. Te
Tsjangsja worden rijke Chineezen nog
steeds in grooten getale terechtgesteld.
Te Hankau verlaten vele welgestelde'
Chineezen de stad; dc spanning neemt
toe. De Koomsch*kotho!ieke missie tc
Hangtsjau is door de boercnorganisatic
geplunderd. Te Wochoe werd de re
creatieclub Zondag jl. door soldaten ge*
dccltelijk geplunderd. Beneden Tsjin*
kiang wordt in dc forten algemcene ac*
tiviteit aan den dag gelegd. Een Chi*
neesche kruiser heeft kanonschoten ge*
vissol d met dc forten' op het Silo:.*
aland en het Chineeschc vlaggcschip
ïakto' in eenvuurgevecht gewikkeld
met een batterij op den Noordelijken
angtsoc*oever. Het schip werd benc*j
cn de brug getroffen cn zwaar bc*
schad'igd.
Naar de „Timtes" uit Sjanghai ver
neemt is te Hankau een moratorium af*
gëkondigd ten einde dc noodige fond*
sen voor dc campagne tegen Nanking
bijeen te krijgen. De regecring heeft
den banken verboden zilver uit tc bc*
talen cn dc gebouwen worden bewaakt,
opdat deze order ook strikt wordt op*
gevolgd.
De Britsche troepen
macht breidt zich
weer uit.
Naar het Hbld. meld't is gisteren In
Southampton weer een - weermacht van
1JOO man scheep gegaan met bestem--
ming naar China cn gcrccruteerd uit
alle drie dc wapens. Voorts bevindt
zich een afdeeling van 51 motorlorries
aan boord, die samen een lengte van
meer dan 1/2 mijl hebben.
De zaak-Worofski.
Hevige ontstemming in
Zwitserland.
Terwijl vrijwel de geheele Duitsch*
Zwitsersche burgerlijke pers de rege*
ling van de zaakAVorowski tusschen
Zwitserland en Sovjet*RusIand berus*
tend aanvaard, aldus het Ilbld., en als
een noodwendigheid in verband met
Rus'lands houding ten aanzien van de
Volkenbondsconfercnties erkent, is vrij*
el dc geheele Fransch*Zwitscrsche
pers woedend over dc aan Berlijn toc*
gcschrcvcn regeling, die de bladen ver;
oordcclen als strijdig met de waardig*
hcid van het Zwitsersche volk.
Het pro=VoIkenlbondbIad „Gazette
de Lausanne" ontziet zich zelfs niet te
schrijven, dat dc zetel van den Volken;
bond thans wel heel erg duur door
Zwitserland is betaald cn dat Zwitser*
land onmogelijk nog verdere offers aan
den Volkenbond kan brengen.
Dc Gcncefsche advocaat Aubert, die
den moordenaar Conradi voor dc jury
te Lausanne verdedigde, publiceert als
voorzitter der Internationale Vereen!*
ging'tegen de Derde Internationale een
protest tegen de houding der Zwitser*
;ehe regeering, waarin hij verklaart, dat
het vertrouwen van het Zwitsersche
volk in den Volkenhond wordt ondei*
iniind, indien de Volkenbond klaarblij*
kclijk een vernedering van zwakke voi*
ken wenscht.
Vrijwel alle burgerlijke bladen zijn
het cr over eens, dat de regeering geen
verdere onderhadcliingen over dc de
jure erkenning der !iovjet*regecring be*
hoort te voeren. i
De Sovjets en de
Volkenbond.
De correspondent van tic „Voss. Ztg.'
tc Moskou verneemt van bevoegde zij*
dc, schrijft liet Hbld.. dat Sovjet*Rus*
land dit in tegenspraak met anders*
luidende berichten ook thans na dc
bijlegging van het conflict met Zwit*
rland er niet aan denkt zich bij den
Volkenbond aan te sluiten. Het zal al*
leen een correspondent van het offi-
cieelc Russische telegraaf agentschap
KORT EN BONDIG.
Volgens dc bladen heeft dc Sovjet*
gezant te Berlijn opdracht gekregen
met het Joegoslavische gezantschap tc
onderhandelen 'over hervatting der di*
plomatiekc betrekkingen.
De Egyptische Koning Focad heeft
Adly Pasha verzocht zijn besluit, om
at tc treden als premier, nog eens tc
overwegen.
Bij de onderhandelingen over de
loonen in het mijndistrict van Dom*
browa in Polen cischten dc werkgevers
een loonsverlaging van 7.7 ingnu lc
1 Mei, de arbeiders daarentegen ccn
verhooging met 15
Dc arbeiders zullen dezer dagen te
Warschau een conferentie houden om
over de quaestie éener algemecne st.i*
king een beslissing te nemen.
Naar uit Wcenen wordt gemeld, is
prinses Elisabeth WinJisch*Graetz. klein
dochter van keizer Franz Joseph', tot Ie
sociaaldemocratische partij overgegaan.
Zij zal bij de eerstvolgende verkiezin*
gen als agitatrice voor genoemde partij
optreden.
De rechtbank te Breslau heeft den
smid Joseph Barbé uit den Elzas giste;
ren wegens 241 diefstallen, waaronder
26 groote, veroordeeld tot gevangenis*
straf van totaal 12 jaar cn tot vijf jaar
eerverlies.
HET PROCES-ZANIBONI.
91 Requisitoir.
DE EISCH.
Het proces tegen Zaniboni en gene
raal Capello is gisteren na de onder*
breking gedurende de Paaschdagen
hervat.
In den namiddag'heeft de procureur;
generaal zijn requisitoir gehouden ei*
de schuldigverklaring van Zaniboni.
Capello en Ducci als samenzweerders
tegen het leven van Mussolini, alsmede
veroordeeling gevraagd. Volgens den
'procureursgeneraal bestond het plan
van Zaniboni hierin, eerst Mussolini te
dooden en in de verwarring, die hier*
van het gevolg zou zijn, een militaire
dictatuur in te stéllen cn het fascistisch
regiem omver te werpen. Hij zeidc dat
het bewijs buiten twijfel geleverd was.
Uit Rome wordt gemeld, schrijft het
Ilbld. verder, dat dc proeureur*genc*
raai in het proces tegen Zaniboni, Ca*
pcllo c.s. gisteren de vcroordecling van
Zaniboni, Capello en Ursella tot ieder
dertig jaar tuchthuis heeft gcëischt. In
zijn requisitoir zeidc dc procureur*gc*
ncraal d3t het wettig cn overtuigend
bewijs was geleverd, dat de beklaag*
den ccn gewapenden opstand tegen de
huidige regeering hadden georganiseerd
cn dat zij Mussolini hadden willen ver*
moorden.
MONARCHISTISCH COM
PLOT IN RUSLAND.
Volgens een bericht van het Tel.Ag.
der Sovjet=Ünic is êen monarchistische
irganisatie'ontdekt cn ontbonden, wel*
kcr leden aanhangers waren van ex*
grootvorst Nikolai Nicolajewitsj.
Uit in beslag genomen, materiaal is
gebleken, dat dc groep geen betrekkin*
gen onderhield niet vooraanstaande
personen. Zij pleegde militaire spion*
nage ten behoeve van cenigc der ae*
tiefste spionnagediensten cn verkreeg
haar geldmiddelen uit buitenlandschc
bron. De. leider der groep was dc tc
Parijs wonende voormalige wit*gardis*
tische generaal Kutepow.
De hertog van York, de tweede zoon vAn den koning van Engeland, vertoef
Nieuw=Zeeland. Hij bracht twee dagen door in een visschershut aan do
Tongariro-rivier, waar hij vijf groote zalmen ving.
FRANKRIJK BEZORGD
OVER ALBANIë.
ENGELSCHE INVLOED NOODIG?
Te Parijs heerscht evenveel ongc*
rustihc-id over de d'oor ltaiic aangeno*
men houding in zake Albanië als te
Londen. Men is het cr echter alge*
meen over eens, dat dit ccn geval is.
waarbij de Engelschc invloed alleen
goede diensten kan doen, cn dc Quai
d'Orsay laat bet dan ook aan het Fo*
reign Office over om Mussolini- den
raad tc geven, gematigder op tc trc*
den.
Op Mussolini'.-, mcdedecling, dat hij
weigert bet verdrag van Tirana tot
een onderwerp van ItaliaansclxJoe*
goslavische besprekingen te maken, is
een merkwaardige Londensohc reactie
gevolgd. De „Times' .keert zich opva".
lcnd*scherp tegen Mussolini's „brutaal*
openhartig communiqué aldus dc
Tel., dat „er allerminst op berekend
is, dc betrekkingen tusschen Italië en
Joegoslavië tc verbeteren". In theorie,
aldus dc „Times", kan Mussolini ongc*
twijfeld zeggen, dat hij Joegoslavië
geen opheldering -hoeft tc geven over
zijn verdrag met het vrije otiajhanlke*
lijke Albanië; maar deze interpretatie
van den toestand houdt geen rekening
met dc feiten en kan den argwaan tc
Belgrado slechts versterken.
Het blad eindigt met de opmerking
dat directe onderhandelingen tus*
schcn Belgrado cn Rome nog steeds te
verkiezen zijn, maar als dc Italiaan*
scbe regecring bij haar 'huidige politiek
blijft, zal men naar andere middelen
moeten uitenen om het geschil uit dc
wereld te helpen.
Blijkbaar doelt het Citjblad hier op
de Volkenbondsintérventie, die door
Italië tot dusver even heftig is afge*
wezen als door Joegoslavië bepleit.
WEER EEN GRIEKSCHE
OMWENTELING?
DOOR VENIZELISTISCHE
OFFICIEREN.
Volgens berichten van de United
Press uit Athene zou er weer cloor
Venizelistisohc officieren ccn omwen
teling worden voorbereid. Naar ver*
luidt, willen dc officieren in de eerste
plaats het coalitiekabinet ten val brein
gen, schrijft het Hbld. teneinde het
plan van de regecring om 600 royalisti*
sche officieren weer in actieven dienst
te nc.men, tc verhinderen. Daartoe wil
len ze trachten het parlement tc oné=
binden, een nieuw parlement te laten
kiezen en door dit lichaam "Vcniizëlos
tot president van de- Grieksohe rcipu-
bliek te laten, benoemen.
Venizelos heeft in een interview ver*
klaard dat hij in geen geval president
der Crickschc republiek zou willen
worden. Hij zou alleen een president*
schap willen aanvaarden, als door zijn
weigering dc republiek en het land in
gevaar zouden komen. Dit antwoord
geeft te denken!
HET SOCIALISTISCH
CONGRES IN FRANKRIJK.
In "een nachtzitting heeft de commis
sie voor de resoluties uit het socialis
tisch congres besloten het wetsontwerp
jn zake de algemcentc organisatie der
natie in oorlogstijd cn alle wetsontwer*
pen van militairen aard, die tegenwoor*
dig in voorbereiding zijn, naar ccn bij*
zonder voor dit doel bijeen te roepen
nation alen raad ter onderzoek te ver*
wijzen.
KRABBELS.
Voor ditYnaal; met uw verlof, coH
tweetal anccdotcn van grooten der aar*
de. die beiden, dc ccn wat langer dan d<a
ander, tot dc vaderen verecnigd zijn.
Teddy Roosevelt is dc eerste, ccn der
dc Vc
hand. Een
dc eerste
krachtigste presidente)
nïgde .Staten Jtebben ge na:
f iollandsehc afkomst nog. i
de daad cn dc krachtige
hcerschcr. die graag overal
rol wilde spelen. En over deze laatste
eigenschap gaat het ycrhaaL
Ecn'univcrsïtcitsvriend vroeg Roosc*
vclt's zoon Archibald eens, wat voor
man de president eigenlijk was.
-- Wat' zal ik je zeggen antwoordde
dc zoon. Als hij naar een bruiloft
ging, zou hij wcnschcn dat hij dc bruid
was en als hij een teraardebestelling
meemaakte, zou hij cr zich aan ergeren,
dat hij niet dc overledene was.
Dc andere betreft Victoria, koningin
van Engeland gedurende het grootst'o
dcc! der vorige eeuw. Dc Britsche regce*
ring had het noodzakelijk gevonden om
ccn inlandsch vorstje uit Afrika, dat
den machthebbers in Londen veel last
bezorgde, tc verbannen. Dc bepaling
was gemaakt dat Ja=Ja (zoo hcei'tc hij)
uit zijn overvloedige harem slechts vijf
vrouwen mocht kiezen, om hem in zijn
ballingschap tc vergezellen. Dit was
JasJa tc machtig en hij schreef aan do
Engelschc koningin het volgende briefje;
Lieve zuster Koningin Victoria.
Je hebi' bevolen, dat ik mijn land
moet verlaten. Misschien heb je gelijk;
ik zal cr niet over twisten. Maar jo
hebt ook bepaald, dat ik niet meer dun
vijf vrouwen mag meenemen. Het konvt
me voor, dat het niet' met dc waardig*
heid van ccn vorst overeenkomt, orn
slechts vijf vrouwen tc hebben. Ik ver*
zoek u dus mij cr minstens twaalf too
tc staan. Je zoudt zelf t'och niet tevrc*
den zijn, als jc maar vijf echtgcnootcm
hadt. Met beleefde groeten
Ja*Ja.
Dit epistel amuseerde dc koningin der*
mate, dat zij onmiddellijk bepaalde, dat!
den vorst de twaalf vrouwen werden
toegewezen, dio voor zijn prestigo
noodzakelijk waren.
Dit is de zeer bijzondere 100.000ste
inwoner van Groningen in ochtendtoilet,
poseerend op de schoot van de pleeg
zuster.
ZUID-RUSLAND.
Tsjong-Kai-S iek naar
het Noorden?
CJit de laatste telegrammen blijkt,
dat Tsjang*K3i=Sjck over een voldoen*
de sterke troepenmacl.it beschikt om
onbevreesd naar het Noorden te trek*
ken. Dc communisten in 't. Zuiden schij*
lien tc weinig aanhang tc hebben, om
zich met succes tcgcii Tsjang*Kai*Sjcu
te kunnen optreden. Er schijnt meer
kans van tc zijn dat dc strijd tusschen
Tsjang*Kai*Sjek en 't Zuiden, zal ont*
aarden in een machtsworsteling tus*
schcn twee generaals: Dc beroemde
Tsjang*Kai*Sjek cn de hoofdman der
Zuidelijken.
De nieuwe nationalistische regeering
wenscht met alle landen vriendschap*
pelijke betrekkingen tc onderhouden,
doch cischt de opheffing van alle een*
zijdigc verdragen.
Te Sjanghai .wordt een waar schrik*
bewind jegens de communisten uitge--
oefeml. Reeds zijn honderd extremis*
ten ter dood gebracht. De regeering
van Tsjang Kai*Sjek is vastbesloten,
een einde te maken, aan den invloed
Öëj communisten.
ERNSTIGE WANORDELIJK
HEDEN.
Door #vluchtelingen, die aan de Bes»
sarabische grens arrivceren, wordt mcl*
ding gemaakt van ernstige wanordelijk»
lieden in geheel Zuid»Rusland cn do
Ockraine. Er zouden hevige gevechten
•hebben plaats gehad tusschen het volk
en het roodc leger te Valvicova B.ir*
caci cn Tiraspol, terwijl uitgebreide
troepenbewegingen naar Kief cn Odes*
sa zijn waargenomen.' Te Kief, Odessa
cn Kherson hebben groote demonstra*
tics plaats gehad tpgen de bourgeois*
staten,
ERNSTIG INCIDENT AAN DE
ROEMEENSCHE GRENS.
John D. Rockefeller, de schatrijke Amerikaan, bezocht onlangs de markt te Ormond Beach, waar hjj juist een
aantal zangers aantrof, bezig met het uitgalmen van „My old Kentucky Home". Dit lied scheen teedere herinnering>en hij
stokouden «dlionnair op te roepen. Hij is vq<— noover zyn toeliet, dapper mee gaan zingen.
De tentoonstelling van Hoilandschc
bloemen, in het Holland Huis te
Brussel.
Draadloos wordt uit Riga gemeld,
dat aan dc Russisch--Roemcensche grens
-•cn ernstig grensincident heeft plaa's
gehad. Tusschen Russische en Roemeen
sche grensposten is het tot een bloe»
dige botsing gekomen, waarbij een aan»
tal soldaten gedood en velo andcrep
*ewond werden.
