FLITSEN
HAARLEM'S
FEUILLETON
OE B08RINSKY-JUWEELEN
DAGBLAD
BINNENLAND
VAN DEN ARBEID.
MODERN
ARABIë.
VAN HAARLEM'S DAGBLAD No. 881
fNBREKERS
Moeder maalct vader
wakker: ze weet zeker
dat ze beneden iemand
hoort
vader luistert cn verz^
kert haar dat het de
kat is
moeder wordt weer
wakker, het' is de kat
niet, het is iemand, die
van buiten probeert
binnen tc komen
vader bezwfcert haar
dat het Jan Kommer
is. die zijn fiets in het
schuurtje bergt en
slaapt weer door
moeder maakt hem
weer wakker met! dc
boodschap dat ze geen
oog meer dicht zal doen
als hij niet even gaat
kijken
komt na een completen
rondgang door het huls
terug om moeder gerust
tc stellen en vindt haar
in diepen slaap.
(Nadruk verboden.)
WOENSDAG 27 APRIL 1927
Geautoriseerde vertaling naar het
Engelsch van
BARONES ORCZY.
54)
Toen ze uitstapten had Kilts haar
verteld dat dit dc grens was tusschen
Hongarije en Polen cn dat hij gelukkig
een paar woorden Poolsch kende, cn
alles in orde kon maken, zoodat Bill
en Litta zich nergens mee behoefden
te bemoeien. Kilts was werkelijk een
wonder! Hij belastte zich met alle pas*
sen en de sleutels van de koffers en
liet Litta en haar vader in een wacht»
kamer achter terwijl hij voor alles ging
zorgen. Bill en Litta gingen op een hou*
ten bank zitten, nadat zij de voorzorg
genomen hadden haar een cir.dje van
den muur af te trekken. Op den vloer
speelden ongeveer een dozijn kinderen
te imdden van mieren, torren en ander
ongedierte. Op de andere houten ban*
ken langs den muur zaten geduldige
vermoeide vrouwen met groote pakken
en kinderen op haar schoot: Het was
ondragelijk heet in de vachtkamer, be*
halve wanneer er iemand door de deur
ging die op het perron uitkwam, clan
TWEEDE BLAD
kwam er plotseling een ijskoude lucht*
stroom naar binnen.
Litta was zoo vermoeid en het was
zulk een heerlijk gevoel om stil tc kun*
nen zitten en niet heen en weer ge*
schud te worden in een trein, dat na
een poosje haar hoofd tegen haar va*
dcr's schouder aanviel, en zij insliep.
Af en toe werd ze wakker, omdat er
iemand op een blikken trompetje blies
of omdat een van de kinderen begon
te huilen, of omdat een van de passa*
giers de deur met een klap had dicht*
gooid; eenmaal deed ze haar oogen
half open cn zag Kilts tegen haar va*
der prate.n Maar omdat ze haar niets
vroegen sliep ze weer in.
Toen ze tenslotte verschrikt hcele*
maal wakker werd was Kilts er weer,
en zei, dat alles in orde was. Litta
dacht, dat ze wel een heel en zijd gesla*
pen moest hebben want het was avond
'eworden en er brandde nu een elee*
trische lamp boven hun hoofden en ver*
'Vnfe vaag de vuile wachtkamer.
De passagiers stonden allemaal bij de
deur en verdrongen elkaar om in don
tre:n te komen Het was erg koud. Kilts
vertelde hen dat er tot zijn spijt geen
slaapwagen in dezen trein was en hij
vermoedde dat ze wel geen lust zouden
hebben om tot den volgenden morgen
op den sneltrein te wachten. Litta voel*
dc daar heelemaal niets voor en Kilts
vervolgde dat hü met den hooédcon»
HET GEHEIMZINNIGE
CEVAL TE DEN HAAG.
EEN HALSWERVEL
GEBROKEN.
Nader ia gebleken dat de man wiens
lijk Maandagavond in de Gerard Dou»
straat te Den Haag .gevonden werd,
geen portier van een lunchroom was.
maar een 29*jarige hotclknccht Als
vermoedelijke doodsoorzaak heef-t de
dokter het breken van een halswervel
•geconstateerd.
Nader wordt nog gemeld dat de
verrichte schouwing op het lijk geen
enkel motief heeft opgeleverd om aan
eeniig misdrijf te denken.
UIT BESLOTEN ZITTING
GEKLAPT.
Onlangs maakte wethouder ReinaMa
in de zitting van den Haarlemschen
Raad er aanmerking op dat uit een
zitting met gesloten deuren mede*
deelingen waren gedaan. Te Barneveld
•heeft een lid van 'den Raad blijkens
de mededceling van den voorzitter,
geklapt uit een geheime zitting van
•den Raad. De voorzitter die daar zijn
afkeuring over uitsprak, voegde daar*
aan toe tc weten wie zich hieraan
schuldig gemaakt heeft.
Wanneer de raad iets in geheime
zifting wenscht te behandelen. zoo
sprak de voorzitter, dan heeft hij het
recht dit te zeggen. Zaken echter in
besloten vergadering besproken, moe*
ten absoluut geheim blijven. Nogmaals
drukte hij dan ook vooral het door
hem bed-oclde Raadslid op het hart,
nooit meer een woord 'te reppen van
datgene, waaraan geen ruchtbaarheid
mag worden gemaakt.
INTERNATIONAAL DRAAD*
KARTEL
Men schrijft ons:
Op 27 en 28 April a.s. zullen te 's*Gra=
venhagc vergaderingen van het Interna*
tionaal Draadverband gehouden wor*
den, waar dc aangesloten Duitsche, Bel*
gische, TsjechosSlowakische cn Neder*
landsche Draad* en Draadnagelfabrie*
ken zullen vertegenwoordigd zijn. De
buitenlandsche groepen zullen de gas*
ten zijn van het Nederlandsehc Draad*
waren Syndicaat.
Het laat zich aanzien, dat het Interna*
tionaal Draadverband zijn positie ver*
der heeft weten te versterken. Ver»
wacht wordt, dat binnen niet al te lan*
gen tijd nog andere landen, die op het
oogenblik nog niet zijn aangesloten tot 't
Internationaal Draadverband zullen toe*
treden.
FLESCH AANGESPOELD.
^Te West Kapelle is op 23 April aan
het strand aangespoeld een flesoh
waarin zich een. briefje bevond' d.cL 25
Maart 1927, gesteld in dc Engelsohe
taal, waarin werd meegedeeld, dat vier
personen van een schip (naam onlees*
baar) op weg van Baltimore naar
Engeland, zich in nood bevonden voor
de kust van Dover in een klein
bootje.
Onder bedoeld briefje stonden de
volgende namen: Joseph Crana, Wil.
Long, Jerry Atlas, John Smith.
Door den burgemeester van West*
kapelle is bedoeld briefje opgezonden
aan den Britschen vice*consul tc Mid*
delburg.
ACADEMIE VOOR LICHAMELIJKE
- OPVOEDING.
Te Amsterdam is in het gebouw
van het Amsterdamsche Lyceum op
het Valeriusplein geopend de Aca*
demie voor Lichamelijke Opvoeding.
De Burgemeester van Amsterdam sprak
daarbij namens het Amsterdamschc
gemeentebestuur.
MET EEN HARK NEERGESLAGEN
Terwijl de landbouwer A. Weiten,
te Kessel bezig was met poten
van aardappelen, kreeg hij twist met
een zijner pachters, die hem met een
hark neersloeg. De dader riep daarna
onmiddellijk geneeskundige hulp in en
meldde zich bij de politie aan. De
toestand van het slachtoffer is ern*
sfcig.
HET AUTOBUSGEVAAR.
Dinsdagmorgen geraakte te Rotter*
dam de 16*jarigc C. J. Montijn op
het Oostplcin onder een groote auto*
•bus. Een der voorwielen ging den jon*
•gen over het lichaam tengevolge waar*
van de dood onmiddellijk intrad.
ducteur had afgesproken, dat ze een
afdeeling eerste klasse voor hen alleen
zouJen krijgen en dat er een kleine
coupé bij was, waar'n Litta ongestoord
zou kunnen gaan liggen.
En dien hcelcn langen nacht en den
volgenden morgen vocht Litta met de
hcr.nnering die telkens en telkens weer
boven kwam, aan dc heerlijke droom,
d'e ze eeuwen gelede.: droomde in het
kleine prieel in het Prater te Weencn,
toen alles naar de lente rook, de knop*
pen van de kastanjes barstten en de
Inent tri'dc van het gezang der vogels
De droomhaar man, die aan haar
voeten knielde, terwijl zij zachtjes over
zijn bruine haar streek. Haar man!
haar kameraad de vriend, naar wien
ze nu zoo onuitsprekelijk verlangde; de
man, wic-ns blik, wiens gefluisterde
woorden toenmaals zulk een diepen in*
druk op haar gemaakt hadden in Santa
Rosa, toen dc fresia's biociden en de
nachegalen zongen in den ouden note*
boom.
En nu was ze weer alleen. Zij zelf
had zich van hem afgewend, op het
oogenblik toen hij zijn gebroken trots
aan haar voeten had gelegd op het
oogenblik toen ze er niet langer onzeker
over was of hij haar verleden kende of
niet; teen ze niet batig meer voor hem
was, omdat zc eindelijk wist dat hij
haar. in weerwil van dat verleden, lief
had. Zij had zich wan hem afgekeerd op
DE VRIJMOEDIGE 1
BELGEN.
BELGISCH OFFICIER IN
ACTIEVEN DIENST?
De Brusselsche Standaard meldt, dat
,,de knappe off.cier-" (le brillanf of ff*
cier), die volgens de Action Nationale
het annexioaistisohe orgaan van het
Comité de Politique Nationale, de
nachtelijke demonstratie te Roosteren
en Dieteren „gecommandeerd" heeft,
niet is een reserve* of rustend officier,
maar, zijn haar inlichtingen juist, een
Belgisch oELcier in actieven dienst.
Afkeuring van Belgische zijde
De correspondent van de N. R. Ct.
te Brussel meldt dat Dinsdag een Bclgi*
sche ministerraad is gehouden. Onder
meer zouden de ministers het gehad
hebben over de Belgischfe incidenten
in Nederlandsch Limburg, welke door
allen, Hymans inbegrepen, werden afge*
kcurd. In dit verband is het zeer waar*
schijnlijk dat Woensdag, door een der
fracties van de kamer bij wijze van mo*
tic van orde aan de regcering zal wor*
den gevraagd de incidenten in Limburg
cn de anti=Nederlandsche betooging van
Zondag te Brussel formeel cn in het
openbaar af te keuren.
Het Telegraafagentsch3p Bclga is ge*
machtigd te verklaren dat een bericht
van een Brusselsch blad, dat de Belgi*
sche ministerraad zich zou hebben uitge*
sproken voor de hervatting van dc di*
rccte onderhandelingen met Nederland
alle grond ontbreekt.
TWEE JAAR
GEVANGENISSTRAF.
VOOR VIJF EENDEN EN
EEN KAT.
De rechtbank te Leeuwarden vcroor*
deelde den 42»jarigen koopman W. R-
die wegens zijn vele diefstallen en wan*
daden den bijnaam had gekregen van
„dc schrik der Friesche wouden", we*
gens diefstal van vijf eenden cn een kat
'overeenkomstig den eisch tot twee jaar
gevangenisstraf.
VOGELNEST IN DE
BRIEVENBUS.
- Vorig jaar bouwde een mcezenpaar
zijn nestje in de brievenbus bij mevr.
v. W. in de Nassaulaan te Oegstgeest
Het wijfje broedde de eitjes en in het
najaar vertrokken de gasten. Thans
heeft weer een meezenpaar (hetzelf*
de?) deze brievenbus als woonplaats
gekozen.
DOOR EEN VALLENDEN BOOM
Maandag is de 22 jarige arbeider C.
Ruitenberg te Barneveld bij het lossen
van een wagen boomen aan het station
onder ccn vallenden boom geraakt en
gedood.
het moment dat hun liefde die zoolang
door hun trots aan banden was gelegd,
zich eindelijk had vrij gemaakt.
„Litta! mijn kleine Litta! Ik zal jc
leeren hoe heerlijk het is om lief te
hebben, en als d-e nachtegaal weer zingt
in den ouden noteboom zal ik je leeren
hoe heerlijk het is om bemind te wor*
den".
En Litta had zich afgewend, omdat
ze door haar cerewoord gebonden was
aan haar vader en haar vroegere leven,
waarvan hij geen deel uitmaakte. En om
haar belofte na tc komen ging ze nu
weer naar haar oude omgeving terug,
en de liefde van haar vader cn Ga*
bridle's vriendschap zouden haar moe*
ten helpen vergeten. Voor Gabrielle
had zij zich deze ontzettende opoffe*
ring getroost; ter willé van haar had
zij haar man in den steek gelaten en
was ze naar haar vader teruggekeerd.
Litta en haar vader! Zouden zij met
hun genegenheid haar dc rust kunnen
geven waarnaar zc snakte? Zouden zij
da enorme leegte, die er in haar hart
gekomen was, kunnen vullen?
XXIX.
Litta's eerste gedachte was aan Ga*
brielle geweest toen de trein stilstond
aan tea kteiu stationnetje cn Kilts bij
haar kwam en haar vertelde dat zc cin*
ddijk aan 't eind van hun reis waren
DE GROOTE
LEGERPROMOTIE.
MOOI, MAAR GOEDKOOP
GEBAAR.
Een paar dagen geleden bevatte de
Staatscourant de groote legerpromo*
tie. Naar aanleiding daarvan vestigt
men van bevoegde zijde de aandacht
van de Residentiebode er op dat dit
een mooi maar goedkoop gebaar van
den minister van Oorlog is.
Aan deze promoties zijn nl. geen
salarisverhoogingen verbonden.
Gezien de weinige promotiekans,
die er bij de tegenwoordige vredes*
sterkte voor de beroepsofficieren be*
staat, is de minister er toe overgegaan,
om de promoties te doen plaats heb*
ben volgens de oo rlogs o r ga-nis a ties,
met d:'te beperking echter, dat de ge*
promoveerde zijn vroeger salaris be*
houdt en ook zijn vroeg eren wehk*
kring.
Wie dus van kapitein promoveert
tot majoor blijft gewoon compagnies*
commandant en behoudt het kapi*
teinssalaris. Alleen krijgt hij een kleine
vergoeding voor aanschaffing van het
nieuwe uniform.
Ieder, die een bepaald aantal jaren
•in een zekeren rang heeft gediend,
een minimum is daartoe voorgeschre*
ven, maakt aubomatisoh promotie, ook
al is aan dien hoogeren rang, bij de
huidige vredesstctkte geen behoefte.
Eerst wanneer een bepaalde vacatu*
re mocht worden bezet, wordt bij mi*
nisberieele beschikking, liet aan. den
rang verbonden salaris toegekend,
maar eerder niet
TECHN^CH EN OPZ'CHTHOU*
DEND PERSONEEL
De Algemccne Bond van Technisch
en Opzichthoudend personeel hield te
Rotterdam zijn algemccne vergadering.
Medegedeeld werd dat het aantal Ie*
den dat bij de oprichting bedroeg 250,
gestegen is tot ruim 400. Als Bondsvoor
zitter is gekozen dc heer H. van Enter
van Den Haag. Besloten werd tot aan*
sluiting bij de Internationale van han*
dels*, kantoorbedienden en technici.
DE GEZONKEN
MOTORSCHOENER.
Uit nader ontvangen berichten blijkt
dat het bij Embden .gezonken schip
geen Nederlandsohe motorschoener,
doch een Duitsch zeilschip, genaamd
„Fonna", kapitein Saathoff, ge*
weest.
PAARD EN WAGEN HALVE
METER IN DE STRAAT
Te Spekholzerheidc in de Akerstraat
hadden weer nieuwe verzakkingen
plaats tengevolge van den mijnbouw.
Ditmaal zakte een paard met een wagen
van den voerman Crombacli wel ccn
halven meter in dc straat. Er hadden
geen ongelukken plaats. Het verkeer i
was geruimen tijd gestremd.
gekomen en haar eerste vraag was:
Wanneer ze Gabrielle zien zou?
Het scheen dat het plaatsje waar ze
nu aankwamen een soort van voorstad
was van het groote grensstation waar
alle andere passagiers hadden moeten
uitstappen. Litta moest wel heel vast
geslapen hebben toen ze aan dat groo*
te station stopten, anders had ze vast
wel iets van de drukte en hot lawaai
gemerkt. Dat zei Kilts tenminste, en
hij voegde er bij dat hij hoopte dat ze
na haar slaap wat uitgerust was. Toen
Litta uitstapte viel het haar op dat er
toch nog aardig wat passagiers m den
trein waren overgebleven, maar alles
scheen van zoo weinig belang vergele*
ken bij hot feit dat ze reu spoedig bij
Gabrielle zou zijn, en zc dacht er niet
verder over na. In een oogenblik was
ze den trein uit, blij dat ze in de open
lucht was, hoewel 't er koud en voch*
tig was, vol modder en half gesmolten
sneeuw cn geen behoorlijk perron.
Ze had begrepen dat zij en haar va*
der cn Kilts dc gasten zouden zijn van
een van Kilts' vrienden, die een hoog*
geplaatst Russisch ambtenaar was, en
dat het door zijn invloed was, dat de
Engclschen hadden mogen doorreizen
tot dit stationnetje, in plants van net
als de andcreu te worden onderge*
bracht in dc houten loodsen in de stad,
dio volgens Kilts nog-erger waren d?.n
Eife*oiknd in <lq Yerecnigdc Staten,
LUTIIERSCHE BOND VOOR CHR.«
SOCIALE ACTIE.
Tc Utrecht is geboudéru dc 17e
Bondsjaarvcrgadcring van het Ncd.
Lutherscih Werklieden verbond. Met al«
gemcene stemmen werd besloten op
voorstel van dc afdeeling Utrecht den
Bond voortaan te noemen „Neder*
landsche Lulherschc Bond voor Chris*
telijk sociale actie", ten einde het bc*
zwaar voor aansluiting bij niet «werk*
lieden te voorkomen.
OPLEGGEN VAN
STRAFFEN AAN POLITIE.
PERSONEEL.
COMMISSIE VAN ADVIES.
In de gemeente Amsterdam is een
nieuw instituut gekomen tegen instel*
ling waarvan dc Burgemeesters in an*
dere gemeenten zich vaak verzet hebben
een commissie van advies bij het opleg»
gen van straffen aan dienaren van po*
litie.
Bij de installatie der oommissie hield
de Burgemeester dc heer De Vlugt een
toespraak. Spr. deed daarin opmerken,
dat, hoewel men aanvankelijk zeer ge=
kant was tegen dc instelling van een
dergelijke commissie, de rechtspositie
van ambtenaren en werklieden in dienst
der gemeente in het algemeen een be*
langrijke wijziging heeft ondergaan, o.cru
door de instelling van het scheadsge»
recht, een ooilege waarin vertegen*
woordigers van het gemeentebestuur en
van het! personeel zitting hebben en dat
inzake het opleggen van straffen een
voor burgemeester en wethouders bin*
dende uitspraak doet
De gemeentewet laat de instelling van
een college, met ccn dergelijke recht»
sprekende bevoegdheid bekleed, voor
politiedienaren niet' toe. Het ligt echter
voor de hand, dat bij het politticpcrso»
necl het denkbeeld veld won, dat hete
hoewel strafzaken door dc bevoegde
autoriteiten met de meest mogelijke
nauwkeurigheid worden onderzocht,
billijk is dai' eveneens voor hen een cot»
lege wordt ingesteld, hetwelk een ad'*
vies zou kunnen uitbrengen omtrent
het al of niet gerechtvaardigde van
een straf, welke dc hoofdcommissaris
van politie meent tc moeten opleggen
of voordragen, en waarin dit personeel
zelf een vertegenwoordiger zou kunnen
benoemen.
Spr. meende geen bezwaar tc moeten
ipperen tegen bet vaak geuite vcrlan*
gen tot instelling van een dergelijke
jommissic en hij acht" het ter bevredi»
ging van het rechtsgevoel der leden
van het politiepersoneel wel van be*
lang dat zij de bevoegdheid hebben,
jwarinecr het voornemen bestaat, een.
straf op te leggen, dc zaak te brengen
voor een hoogstaand onpartijdig collc*
ge. op de keuze waarvan zij zelf invloed
hebben.
Deze wonderbaarlijke vriend van
Kilts had zijn auto gestuurd om hen af
te halen cn hierin stapte Litta, half ver*
suft van vermoeidheid en opwinding
en reed door veel modder cn natte
sneeuw naar ccn aardig uitziend huis,
waar hun gastheer, die door Kilts werd
voorgesteld als Peter Abramovitch
Stanks, al op den drempel stond tc
wachten. Hij was zeer beminnelijk
haast een beetje overdreven vriend c»
lijk, vond Litta. Natuurlijk kon zc
geen woord verstaan van wat hij zeide,
want hij sprak nu eens Duitsch cn dan
weer Russisch, maar hij maakte geen
prettigen indruk op haar. Op het eer*
ste gezicht vond zc hem onbeschaafd:
en zelfs na deze lange reis zagen Kilts
en haar vader er bij hem vergeleken,
nog netjes en schoon uit. Hij had een.
wreeden trek om zijn mond en keek
haar nooit rcoht in dc oogen.
Daar hij geen woord scheen te ver*
staan van het Engelsch of Fransch of
Italiaar.sch waarin Litta hem vroeg
naar Gabrielle moest Kilts weer tc hulp
komen, om als tolk te dienen. De.
i volkscommissaris want dat bleek hij
te zijn knikte heftig met het hoofd
toen Kilts hem duidelijk maakte dat
de Engclschc dame wilde weten of
Prinses Bobrinsky, die met haar koe*
rier reisde, aan het grensstation zou
stilhouden. 1
t (Wordt vervolgd)*
Het rijk van
(Bijzondere
Terwijl in de randgebieden van Ara*
bië, die onder mandaat van Frankrijk
of Engeland staan, in Mesopotamia,
Palestina en Syrië het politieke en
maatschappelijke leven meer en meer
Europcesche vormen. aanneemt en de
Westersche gedachten wereld langzaam
5n het sociale, openbare cn partieu*
li-ere leven doordringt tracht het door
Ilbn Saced, den heerschar van de
Wahhabieten gestichte grootte rijk, dat
zich uitstrekt van den oever van de
Perzische Golf tot de Roode Zee tot
hedhtere vormen van staatsorganisattiie
over te gaan, zonder daarbij conces*
sies te doen aan de moderne gcdach*
ten. Dit experiment, dat zich daar*
'door principieel onderscheidt van de
iregcneratiopogingen In China en Tor*
kije en de door Japan oorspronkelijk
gevolgdepolitiek mot nog bewuster
conservatisme en krachtiger trad'itdo*
nalisme poogt na te bootsen, ver*
•dient bijzondere belangstelling.
De heerscher van de Wa'hhabietein.
'die in 'betrekkelijk kort tijdsbestek
van onlbelangrijken wocstijnslbeik een
ook voor de wereldpolitiek belangrijke
factor is geworden, heeft zijn rijk ge*
baseerd op de strikte orthodoxie van
het puriteinsohe geloof van de Wahfaa*
bieten, die in haar gestrengheid vol*
doet aan de voorwaarden van het no*
madenileven in de woestijn, echter niet
aan die van de aanraking met den mo*
derncn vooruitgang en techniek. Deze
religieuze basis heeft den aanhangers
van Hbn Saoed kracht en geestdrift ge*
geven en niet alleen de stichting van
izijo groote rijk mogelijk gemaakt,
maar ook de doorzet ring van zijn wil
als beorscher, d-ie overal een toestand
van vrede on veiligheid heeft tot stand
gebracht. In zooverre vertoornt i!bn
Saoeds regcerinig overeenkomst met
de 'heerschappij van andere machtige
en in de geschiedenis beroemd gewor*
den Oostersohe vorsten, wier rijken
evenwel hun heerschers gewoonlijk
niet hebben overleefd.
I>bn Saoed weet evenwel, dat voor
een rijk, dat hem overleeft con centra*
tic en consolidatie er van door de
middelen van moderne techniek en mo*
diern verkeer noodzakelijk zijn en dat
voor de uitbreiding daarvan financiën
mood'ig zijn, di'e op haar beurt a'lloen
•te bereiken zijn door ee,n naar Euro*
peescbe begrippen, gerationaliseerde
staa tshuisboudiing, die op een soortge*
lijfcc particuliere huishouding berust.
Door de verovering van den Hedzjas
heeft l'bn Saoed aan zijn land een Kust*
gebied toegevoegd, dat steden bevat,
diie reeds een boogcre sociale organi*
satie rijk zun cn die ook reeds lang in
verbinding zijn met do wereld buiten
Arabic. Jn het bijzonder geldt dit van
Djeddah., de haven van Mekka, waar
ook de vreemde consuls hun zetel
hebben. Djeddah is voor het overige
de eenage plaats in het land van ibn
Saoed, waar zich Europeeschc consula*
ton bevinden.
De verhouding tusschen de Wahha*
bieten, de veroveraars van het land en
de bewoners van den Hack jas is niet
al te vriendschappelijk. De Wahhabie*
ten zijn religieuze fanatici, zelfs schijn*
baar onschuldige wereldlijke genoe»
•gens gelijk rooken of goede kleeding
•zijn hun verboden. Ibn Saoed heeft als
eend gé rechtsbron in. zij-n staat het Is*
lamitisohe kanromiscbe recht, het Sche*
riat erkend en dit in een vorm, gelijk
hij onder Mohammed en zijn naaste
aanhangers is ontstaan. Dit recht is
niet alleen in zijn primitiviteit op mo*
derne toestanden niet toe te passen, 't
is ook met het strafrechterlijk gedeelte
betreft barbaarsch en midldeleeuwsch.
De toepassing van dit recht maakt na»
tiuurlijk 'het werken van Europeanen in
den Hed'zjas onmogelijk.
De snokte aanpassing aan Europee»
sche toestanden vertoont Arabaë op
he-t gebied van hot transportwezen.
Door de verovering van den Hedzjas
is ook de eerste spoorweg in het bezit
van fbn Saoed gekomen, het gedeelte
van don Hcdzjasspoor-weg, dat van
'Maan naar Medina leidt. Doch door
de verwoestingen gedurende don oor*
logstijd, waarvan juist dit tTaject
zeer te lijden had, het ontbreken
van locomotieven en de mogelijkheid
van reparaties, is het traject niet
bruikbaar. Het door Ibn Saoed bijeen*
geroepen Islamitische congres, dat het
vorig jaar des zomers tc Mekka is 'bij»
eengekomen, heeft besloten, het noo*
dige kapitaal voor de reconstructie
van den He dzjasspoorweg en zijn
Ibn Saoed.
uitbreiding van het tegenwoordige
eindpunt Medina naar Mekka te zoe*
ken en ook Mekka en Medina en hun
havensteden door zijlijnen te vetb'in*
den. Toch ontbreekt de mogelijkheid,
dit kapitaal binnen afzienbaren tijd
bijeen te brengen. In plaats van de
spoor heeft de auto als transportmid*
del burgerrecht verkregen en van
Djeddah naar Mekka bestaat tegen»
woordig een geregeld autoverkeer, dat
den kameeldienst concurrentie aan*
doet. Ook Ibn Saoed reist tegenwoor*
drg per auto, wanneer hij zijn ver*
schillende oasen bezoekt. Evenals de
gramofoon heeft ook de auto Arabic
snel veroverd.
Het oorspronkelijke gebied waar Ibn
Saoed de heerschappij uitoefende, na»
mei ijk midden* en Oos4*Aralbië kent
geen onderwijssysteem, dat 'boven dc
primitieve religieuze school bij dc
moskee, waar alleen dc Koran wordt
onderwezen, uitgaat, noch een krant
en een drukkerij. De verovering van
den Hedzjas eerst heeft Ibn Saoeds
regeering met deze vraagstukken in
aanraking gebracht. Thans verschijnt
in Mekka een officieel weekblad, dat
de spreekbuis is van het bestuur van
Ibn Saoed en tevens het officicele bc»
riohtenblad. Eenige maanden geileden
is daarin ook de door Ibn Saoed uit*
gewerkte Gr oud'wet verschenen. De
naam Grondwet wordt echter niet ge*
dekt door het begrip, dat dit woord in
Europa pleegt aan te duiden,. Wantt d«
Grondwet van den Hedzjas bevat
geen grondwettelijke waarborgen voor
de rechten en vrijheden van die bur*
gers en ook geen mogelijkheden voor
medezeggingschap in de staatszaken
door gekozen vertegenwoordigers. De
maoht is volgens deze grondwet uit*
sluitend in de handen van den Koning
geconcentreerd. Wel worden in de
drie grootste steden, in Mekka, Medi*
na en Djeddah adviseerende lichamen
benoemd, maar leden daarvan zijn
door den Koning benoemde notabelen
en de raadsvergaderingen kunnen al*
leen oonsulteeren indien de Koning dit
vraagt. Inzake aile rechten, ook watt
betreft het budgetrecht is de Hedizjas
een absolute en onbeperkte monarchie.
Ibn Saoed heeft gepoogd, op het ge»
bied van liet onderwijs en den open»
baren gezondfli eidsdienst de gers te
stappen te doen tot invoering van
Europeesche methoden. De Hedzjas
veroorloofde hem in dit opzicht, wat
de primitieve omstandigheden van zijn
stamland niet toelieten, In het bijzon*
der in Mekka en Djeddaih zullen ter
verzorging van de vele duizenden pel*
grims, die daar jaarlijks heen gaan,
Europeesohe hospitalen worden ingc*
richt. Maar het dok ter sperson.ee! moet,
zooal niet uit Europa dan toch uit de
weliswaar eveneens Arabisch spre*
kende, maar oneindig veel hooger ont*
wikkelde landen, gelijk Egypte en Sy=
rië worden aangeworven. Hot zelfde
ge'Idt van het onderwijzend personeel.
Het is Ib-n Saoed gelukt, een. Syriër,
den sheik Kamil el Kassab uit Damas*
cus, tot directeur van het door hem
gestichte nieuwe departement van on»
derwïjs te benoemen. In de zes belang*
rijkste steden van den Hedzjas zijn la*
gere scholen en voorbereidende scho*
len gesticht, in het geheele land negen
lagere en dertien voorbereidende scho*
len. Bovendien is. er nog een hoogerc
theologische school in Mekka en het
voornemen bestaat, ook een middel*
bare school voor den Hedzjas in het
leven te roepen
Aldus poogt Ibn Saoed stap voor
stap moderne denkbeelden en een
•hoogere beschaving .in zijn land ingang
te doen vinden, waarbij -hij er angsit*
vallig naar streeft, de religieuze en tra»
•ditiorneele grondslagen van het so*
ciaile en openbare leven in zijn landen
intact te houden, daar hij hierin dc
waarborg van de volkskracht ziet. Of
•het mogelijk zal zijn dc ontwikkeling
te la-ten geschieden in 'het langzame en
voorzichtige tempo, dat hij gewenscht
oordeelt, of het natuurlijke conserva*
tisme van dc bewoners, die in dit op*
zicht 'hun Koning ver overtreffen, in
het algemeen modern!seering van het
leven toelaat, dan wel of de buiten*
landsche gebeurtenissen,, die de landen
van Ibn Saoed in politieke verwikke*
lingcn kunnen betrekken, er toe zullen
dwingen, snoder tot moderne vormen
van techniek en economie over te
gaan, kan eerst dc toekomst leeren.
