BUÏTENLANDSCH OVERZICHT
LETTEREN EN KUNST
STADSNIEUWS.
HAARLEM'S DAGBLAD
MAANDAG 9 ME! 1927
De conferentie te Genève. De lang
verwachte Russische redevoeringen.
Belangstelling voor interessante mede-
deelingen van Sokolnikof. Lou-
cheur over 't doel der conferentie.
Geen pan-Europa. De Stahlhelm-
dag
T BELANGRIJKSTE NIEUWS.
Evenals den vorig en keer, zullen wij
in dit kort overzicht, de belangrijkste
debatten volgen ter Internationale cco»
nomische conferentie gehouden.
Zaterdag zijn eindelijk twee der Kus»
sische gedelegeerden aan het woord ge»
komen. Eerst Kokolnikof en later Obo-
lenski»Ossinski. De. eerste werd onder
groote aandacht aangehoord, omdat hij
ten belangwekkend verslag gaf van den
stand van het economisch, leven in Sov»
jet Rusland. De tweede verrichtte wai!
incn van de Russen verwacht had: een
zeer agressieve redevoering, van uitslui»
tend communistische strekking, waarin
een aantal bolsjewistische eischen wer»
den genoemd. De heer ObolenskLOs»
sinski vermocht echteT niet' de gering»
ste aandacht te wekken. Sokolnikof s
betoog was wel de moeite waard. De
spreker zeide, dat Rusland uit econo»
misch oogpunt, heel tevreden mag zijn.
de groei der Russische industrie gaat
langzaam maar heel zeker. De vermin»
dering van den buit'cnlandschcn handel
zou volgens Ossinski slechts te wijten
zijn aan de toeneming van het binnen»
landsche verbruik van landbouw* en
nijverheidsproducten.
Tenslotte zeide Sokolnikof dat hij
hoopte dat de landen nauwe betrekk-n»
gen zouden aanknoopen met Rusland.
Wam! volgens hem zou het volstrekt
niet onmogelijk zijn, dat kapitalistische
economie samenwerkt met een socia»
listisch economisch organisme. Integen»
deel, zont .Sokolnikof utooistisch. Er.
het zou meteen de groote cultereclc bc<
tcekenïs van die socialistische econo»
mie scherp in het licht stellen
Jouhaux, de Fransche socialistische
afgevaardigde, heeft naar aanleiding
van deze uitlating Zaterdagmiddag aan
de journalisten als zijn meening te ken»
men gegeven, dat de Russen door deze
manier van toenadering te tooncn, een
concessie hebben gedaan aan hun over»
tuiging omtrent dc steeds gepropageer»
de en altijd voorspelde wereldrevolutie.
Als Jouhaux gelijk heeft zou men de
gevolgtrekking kunnen maken dat het
Russisch»communismc, dat altijd is ge»
demonstreerd als te zijn de eerste schrc»
de op den weg naar de wereldrevolutie
en de internationale „vrijmaking",
thans zich strikt gaat beperken tot ccn
nationalistisch streven. Voo.ral ook
om het eenheidsfront dat steeds in
sterkere mate merkbaar wordt van de
zijde der opponeerende staten e n om
de gevoelige tegenslagen in het Oosten
....het morgenland van het communis,
me, waar dat communisme een flink
stuk populariteit heeft moeten inboc»
ten.
Tenslotte sprak Zaterdagmiddag on»
der enthousiasme Loucheur, de gccste»
lijke vader der conferentie. Hij zeide
dat deze samenkomst ten doel had het
Vredeswerk van den Volkenbond ook
een economisch programma te geven,
daar geen werkelijke vrede mogelijk is,
zonder internationalen economischcn
vrede. Voor een gedetailleerd verslag
van Loucheur's redevoering verwijzen
wij naar hieronder.
F. A.
Sokolnikof's rede.
Na dc algemeene beschouwing hier»
boven bepalen wij ons tot hot onder»
staande verslag der rede van Sokolni»
kof volgens het Zw. Tel. Ag.
Hij betoogde dat de pessimistische
voorspellingen in zake den aanstaanden
ondergang van Ruskinds volkshuishou»
ding geenszins in vervulling zijn gegaan
maar dat integendeel de productie in
den loop der jongste jaren juist aan»
merkelijk toegenomen is. De aanvanke»
lijke, geweldige moeilijkheden, waarop
de tegenstanders van Sovjet»Rusland
hebben gewezen in verband met de coii»
ferenties van Genua cn 's»Gravenhagc
waren volgens spreker niet toe te schrij
ven aan de socialistische beginselen,
maar aan de groote verwoestingen,
welke het gevolg waren van den wereld*
oorlog cn van de interventie der kapi»
talistische mogendheden in Rusland.
Dc groei der Russische industrie gaat
toegegeven, in een langzaam tempo,
maar volgens bepaalde, door cle regee»
ringsautoriteiten nauwkeurig aangege»
ven plannen. Men heeft er. in grooten
omvang en met succes, naar gestreefd
om de nijverheid naar streng weten»
schappelijke beginselen te bevorderen.
In tal van takken van nijverheid is dc
productie reeds grootcr dan vóór den
wereldoorlog, en dit uitsluitend dank zij
dc eigen inspanning van het Russische
volk cn zijn leiders. Een groot deel van
het beschikbare kapitaal is, zoo deelde
spr. mede, gebruikt tot vernieuwing van
ae technische uitrusting der fabrieken.
De actieve deelneming der arbeiders»
massa's aan de productie is verzekerd.
Het stoffelijk en geestelijk peil der ar»
bciders en boeren is verhoogd. Dc nog
l5cstaande werkloosheid heeft andere
oorzaken dan in de landen van West»
en Midden»Europa, cn is toe te schrijd
ven aan de politiek van wantrouwen der
kapitalistische mogendheden en aan
Ruslands afsluiting van de rest van de
wereld.
Het is een feit, dat Rusland's buiten»
landsche handel aanmerkelijk geringer
is dan vóór den oorlog; hij bedraagt
slechts -10 pCt. van hel vooroorlogschc
totaal. Dit is echter niet toe te schrij
ven aan het staatsmonopolie van den
buitcnkmc'.schen handel, maar aan ch
toeneming van liet binncnlandsch ven
brui., viin landbouw» cn nijverheids:
producten.
Aan liet slot van zijn door heel dc
conferentie - et, buitengewone belang»
stelling aangehoord betoog, gaf Sokolni:
kof uiting aan dc hoop, dat dc kapitalis»
tischc l-andcn nauwere economische be»
trekkingen met SovjctiRusland zullen
aanknoopen, waardoor men ccn grooten
dienst zou bewijzen zoowel aan de web
aart van alle landen als aan de bever
liging van den wereldvrede. Een accoord
niet Sovjct»Rusland zou voor de buitoni
landsche industrie een duurzame, sta
biele en stevig gegarandeerde markt
openeu, SovjetsRusland biedt het buiten:
landsch kapitaal niet slechts de moge:
lijkheid, handelsbetrekkingen aan te
knoopen maar bovendien concessies met
onbeperkte mogelijkheden. Het is vol»
strekt niet uitgestoten, dat een kapita»
listischc economie in de meeste landen
cn een socialistische economie in Rus»
land naast elkander bestaan; integen:
deel,, hierdoor kan de groote bet'eekenis
van de socialistische economische me»
dioden voor dc economische en cultu»
rccle ontwikkeling der mcnschheid
scherp in het licht worden gesteld.
Loucheur spreekt,
't Doel der conferentie.
De Tel. meldt verder:
De vroegere Fransche minister Lpre
chcu-r, dc vader van dc economische
conferentie, die aan het slot van dt
middagzit'ting sprak werd met luid ap»
plaus begroet. Hij verklaarde, dat het
doel van de conferentie is, do oorzaken
van dc tegenwoordige economische
moeilijkheden te onderzoeken, cn aan
het vredeswerk van den Volkenbond
ccn economisch program tc geven. Geen
werkelijke veiligheid is mogelijk zonder
een economischcn vrede. Dc solidariteit
der staten wordt ook door dc mecsi'
individualistische volken niet! meer ont»
kend, en zelfs die staten die niet di»
reet geïnteresseerd zijn, hebben dc
noodzakelijkheid begrepen van mede»
werking aan den economisch en opbouw
der wereld.
Als oorzaken van de economische
crisis noemde Loucheur vooreerst de
sedert den oorlog besi'aande belemme»
ringen voor den vrijen handel, en ver»
volgens de nieuwe economische verhou»
dingen, die geheel nieuwe problemen
gesteld hebben.
Hij resumeerde dan de practische mo>
gelijkheden, die de conferentie biedt.
Wat de vrijheid van handel betreft, is
een conventie ontworpen, die weldra
aan een conferentie van diplomaten zal
worden voorgelegd. Het zal dc t'aak der
economische conferentie zijn, dit ont»
werp eventueel te completeeren.
De stichting van de Vereenigde Sta»
ten van Europa is op het oogenblik
nog onmogelijk, en slechts langzaam
aan kunnen de tariefmuren worden af»
gebroken. Ook hieromtrent kan de
economische conferentie maatregelen
nemen, in het bijzonder wanneer zij
uniformiteit in de douanetarieven kan
brengen en er bij de staten op kan aan»
dringen, meer stabiliteit in haar tarie»
ven te brengen. Ten sloi'tc zou men
ook typen van handelsverdragen kun»
nen ontwerpen, die de onderhandclin»
gen over handelsverdragen zouden ver»
eenvoudigen.
Dit alles zijn echter slechts hulpmid*
delen. Zelfs als deze kwesties opgelost
worden, zouden er in Europa nog mil»
liocncn wcrkloozen blijven. Het kern»
punt is, dat Europa ten gevolge van den
oorlog cn de depreciatie van het' geld
aan koopkracht heeft verloren. Het te»
genwoordigc probleem bestaat in de
noodzakelijkheid de productie te ver»
hoogen, opdat ook de werkloozcn ar»
beid vinden.
Loucheur raadde aan, Amerikaansche
productiemethoden toe te passen. De
productie»vcrhooging moet gepaard gaan
met verhooging der loonen, rationali»
seering der industrie cn internationale
kartels kunnen in dit opzicht grooi'c
voordeden bieden. De kartels moeten
zoowel rekening houden met de staten,
die een nog onontwikkelde industrie
hebben als met de belangen der consu»
menten. Ten slotte moet gestreefd wor»
den naar een evenwicht tusschen in»
dustrie en landbouw, die een gewichtige
factor in de ontwikkeling der volken is.
De Nederlander
Ssrrarens aan 't woord.
Tegen liet einde der algemeene be»
schouwingen hield de Nederlandsche
deskundige Serrarens namens de Inter»
nationale van christelijke vakbonden
een rede, waarin hij aandrong op stel»
sclmatige internationale' economische
samenwerking met verwijdering van de
handelsbarrières, en desnoods met be»
houd der industrieele kartels, waarbij
den arbeiders in stoffelijken en zedelij»
ken zin behoorlijke bescherming wordt
gewaarborgd.
Inzake Jouhaux* voorstel tot stichting
van een permanent economisch insti»
teut zeide Serrarens, dit te willen aan»
vaarden, maar hij voegde er voorzichtig
bij, dat andere middelen voor perma»
nente samenwerking eveneens konden
dienen. Hij en dc zijnen staan dus niet
onvoorwaardelijk achter de groep
Jouhaux.
Ten slotte voorzag spreker de moge»
lijkheid, dat deze conferentie geen di»
recte resultaten, zou opleveren, maar
hij hoopte dan toch op bevordering van
den geest van samenwerking.
Oudegeest en Colijn
vice-presidenten.
Dc algemeene beschouwingen eindig»
den Zaterdag. Maandag begint het
werk in de drie commissies voor Handel.
Industrie en Landbouw. Behalve Lou»
chóur werden nog elf vice»presidcnten
der conferentie aangewezen, waaronder
ook onze landgenoot Oudegccst, tegen
wiens candidatuur dc fascistische oppo»
sitïc, waarvan wij melding maakten, dus
blijkbaar werd overwonnen. Onze twee»
1c landgenoot. Colijn. wiens rede over
de tarieven cn handelsverdragen veel
instemming gevonden heeft, werd i'ot
oorzitter van de handelscommissic be»
noemd. Zoodat de Nederlandsche dele»
ie nu door twee leden in het pres'»
ciium van dc conferentie vertegenwoo*»
digd is.
De Stahlhelmdag.
Wij ontleenen het volgende aan dc
Tel., omtrent den intocht van de leden
der „Stahlhclm".
De tienduizenden leden van de
Stahlhclm, die uit alle deelen van het
rijk in de mci'ropool zijn samenge»
stroomd, gaan in de groote massa op.
Maar toch bemerkt men wel degelijk,
dat er iets bijzonders aan dc hand is,
was het alleen maar door het machte»
vertoon van de politic.
Aan de verschillende Bcrlijnschc sta:
tions zijn in den loop van den avond
weer t'wechondcrdduizcnd Stahlhelni:
mannen aangekomen, uit Oost en West
cn Zuid en Noord. De hoofdmacht ecto
ter wordt pas in den loop van den
nacht verwacht.
Vanavond hebben er in het sta»
dion, dat een half uur buiten de stad
midden in hei' bosch gelegen is. een
taptoe, en vaandeldéfilé. vuurwerk enz.
plaats gehad. Dc belangstelling van de
zijde van het publiek was enorm.
Overal langs den weg stonden kijklusti»
gen, nieuwsgierigen cn geestverwanten,
reeds een uur van tc voren te wachten
om het voorbijmarcheeren van de St'ahl»
helmmannen tc zien.
liet station zelf, dat ongeveer 60.000
personen kan bergen, was tot de laatste
plaats uitverkocht en tienduizend:n
verdrongen zich buiten het groote
ovaal, om tenminste ae oude militaire
marschen nog eens te hooren spelen en
misschien een glimp op te vangen van
het vaandeldcfilé.
Daarna begon de intocht. Voorop
trokken ecnige honderden vaandel dra:
gers met dc vanen van de verschillende
Stahlhelmafdeelingen, daarna de afdec»
lingen zelf. Wc zagen minstens 10.000
man binnengaan, maar toen we weggim
gen, stonden er nog wel 10.000 buiten,
allen gekleed in de grijze Steh'helmuni:
form, bepakt met ransel, veldflesch cn
broodzakje. Een groot muziekcorps
speelde gedurende den intocht de be»
kende militaire marschen.
KORT EN BONDIG.
Het Spaanschc gezantschap in den
Haag spreekt formeel het bericht
gen, volgens hetevelk de derde zoon
van den koning van Spanje tot troon:
opvolger zou zijn aangewezen.
dc noodzakclijkhcid van herziening van geiteed zal zijn»
Twintigduizend socialistische rede»
voeringen zullen gedurende dit
„weckend" tegen dc vakvereenigings*
wet uitgesproken worden.
Het land is daarom verdeeld in ze
ven distrioten met als hoofdsteden New»
castle, Manohester, Bristol. Llanelly,
Birmingham, Glasgow en Londen. In
totaal zullen vierduizend openbare
gaderingen en betoogingen plaats heb
ben.
Verder zijn millioenen pamfletten tc,
gen deze wei! gedrukt en verspreid er
men heeft maatregelen getroffen voor
het houden van betoogingen voor de
poorten van fabrieken, terwijl ook een
huis»aan»huis»campagne zal worden ge»
voerd.
In Tennessee zijn aardschokken ge»
voeld, die de ongerustheid van dc
slachtoffers der overstrooming vererger»
den.
De schokken zijn gevoeld ?n ccn half
dozijn steden in een kring met een
straal van 160 K.M.
DE VLIEGENDE FIETS.
De tochtsport neemit niu velerlei
vormen aain. Bij een vorige gedegen*
'beid wend hier het een en ander ver»
telid van. de nieuwe ba'lllonisprn'nigispoirt.
Deze hiehtsprïmgerij heeft bij haar
intrede liicr zwaren tegenslag gdh-ad.
De jonige pionier, d/ie hier zou 'beigiiin»
n.cm de sport populair te ui-akern
kwam den eersten d'aig vain zijn
pogen op noodlottige wijze om het
leven, omdat hij dn het vuur van zijtn
werk blijkbaar roekeloos werd en
geen acht sloeg op eLetcbriische dirad'em
die ondier hoo-ge spanning ©tonden. De
ongcüuklkiige sprong er op, greep
vast en werd door den stroom ge»
dood. Tevoren hadden zijn veirtoomin»
gen geile end dat dit springen met een
halton boven het hoofd ernstige oefe-
ndng vereischh, inidden men het er ver
in wit brengen. Maar nu kondigt men
weer iets nieuws aan een. liuchtecheepje
waarvoor de beweegkracht wondt gc:
leverd door een persoon die een
soort rijwiel betrapt, dat onder den
ballon is bevestigd» De- vervaardiger
van dit toestel hoeft zich ook be.zb
gehouden met ballonspringen en be
weert dat hij een sprong van bijna
twee kilometer -heeft gemaakt Maar
dat was hem blijkbaar mi et lang ge»
no eg en* het verlangen welde op
zijin, hart een sprang voor onbepaa'lden
tijd en onbepaalde lengte voort te
zetten, im.a.w. te blijven, zweven. Hij
maakte daarom een fietsraam van alu:
minr'ium. Dat stuk weegt noig igeen drie
pond. Eni hij stelt zich voor het oud,er
een sigaairvorm,:gen ballon vast te ma»
ken. De bav die ongeveer 150 M3
inhoud- mon. 'vben, a's in, staat van
wording. Het gansche geval is dlu® nog
in, staat van wording. De trappers van
de „fiets" brengen 'een schroef in be:
weging en de knutselaar gelooft dat
die schroef hem, zijin fiets -en
halton met een snelheid van een 40
K.M. per uur door dc lucht zal voort:
bewegen. Wij zullen er spoedig wel
meer van hooren. Deze teruggang tot
primitieve vooritibewogimg in de tochi'
i© wel een meikwaardiig verschijnsel
Men zou het kunnien zien als een re:
actie op de h-oog ontwikkelde vormer
van vliegen en 'lu-chitreteem, En de ca»
paeiteit van dit -Iuchts cheep je voor êón
persoon is in treffende tegen©telling
met d'i-e van de> reusachtige R 100.
(bijna 200.000 M3.), waaraan men thans
werkt en idie naar men hoopt
Augustus van dit jaar voor dc lucht
HET TOONEEL.
MOSKAUER KÜNSTLER-
THEATER
DE GEBROEDERS
KARAMAZOW.
„Meestérs in hun vak!" zoo noemde
Louis Moor zijn Russische kunstbroe»
ders, toen hij hen Zaterdagavond in
„De Gebroeders Karamazow" had
zien spelen. Deze getuigenis van den
90»jarigen nestor der Nederlandsche
tooneelspelers die anders werke»
lijk niet kwistfg is m-'t zijn lof toed
sympathieker aan dan de schampere
opmerkingen van sommigen onzer
acteurs die hun jalousie voor het
buitengewoon succes der Russen niet
vermochten te verbergen.
„Meestérs in hun vak" hebben zij
zich allen zonder onderscheid Zater»
dag opnieuw getoond; van magistrale
tooneelspeelkunst hebben wij ook in
De Gebroeders Karamazow weer
volop genoten. Dat de voorstelling
ons ondanks de in alle opzichten
superieure actie minder voldaan
heeft dan de vorige opvoeringen der
Russen ligt enkel in het gespeelde
werk, dat geen drama bleek te zijn.
Deze tafereelen gaven louter een il»
lustratio van enkele belangrijke ge»
deelten uit Dostojewski's beroemden
roman. Zoo weinig vonmen deze
scènes een geheel, dat eigenlijk een
„voorlezer" noodig is om een publiek
dat den roman niet mocht kennen
op de hoogte tc brengen van de
plaats cn de handeling, en de ver»
schillende tafereelen zooals het
programma vermeldde „aan clkan»
der te binden". Deze voorlezer was
Zaterdagavond niet aanwezig, wat ik
persoonlijk nu niet bepaald als een
gemis heb gevoeld, omdat deze Hol»
landsche mijnheer mij waarschijnlijk
geheel en al uit de stemming zou
hebben gebracht. Meer te betreuren
was het, dat men een der belangrijk»
ste tafereelen dat tusschen Aliocha
cn Grouchcnska hetwelk voor
goed begrip van twee der hoofdperso»
nen onontbeerlijk was heeft weg»
gelaten. Wat bleef er in deze bewer»
king r.u nog over van de ontroeren»
dc figuur van den zachten Aliocha?
En juist Bogdanow's innig, zoo
gansch van binnen uitkomend spel
ais Aliocha in het eerste tafereel had
ons zoo zeer naar het gesprek tus»
schen Giouahenska en den jongen
monnik doen verlangen. Zoo kregen
wij wel is waar zeer krachtig, maar
toch enkel fragmentarisch spel te ige»
nieten. En sterker dan te voren hin»
derde thans het niet verstaan der
taal, omdat dit ons belette de hande»
ling te volgen en het geheel hierdoor
nog meer uit elkander viel.
Het spe-1 der Russen wij geven
het gaarne toe, was overigens volko
men, zooals wij het van deze groote
kunstenaars gewoon zijn. Reeds da»
delijk de inzet de oude, afziclitc»
lijke, dronken Feordor, zittend aan ta»
fel tusschen zijn twee zoons Iwan
en Aliocha gaf ons een voorbeeld
van zeldzaam mooi tooneelspel te
zien. Men wist niet, wat meer te be»
wonderen, de virtuoze? uitbeelding
van dien ouden, weerzinwekkenden
dronkaard of het prachtige luisteren
ieder volkomen in zijn rol, van As»
lanow en Bogdanow. Zóó te luisteren
is een kunst op zich zelf! Men ziet
dat enkel cn alleen bij deze Russen.
En welk een geweldig tooneel werd
de verschijning van Dimitri, met zoo n
onstuimigen hartstocht gespeeld door
Wiroubow.
Qua tooneelspel was alles dezen
avond weer subliem. Hoe indrukwek»
kend bijvoorbeeld het stille spel van
Wiroubow in het laatste tafereel,
wamieer hij eerst zijn verdediging
door Grouchcnska en later ja,
dan vooral! als hij dc valsche aan»
klacht tegen hem van Katharïna aan»
hoort. Wie, die Wiroubow deze scène
heeft zien spelen, zal ooit dien blik
van wanhoop vergeten, waarmee hij
de vrouw, diic hem verried, aan»
staarde. Toen werd zijn spel dn 'één
woord grootsoh!
Voor wie van deze artisten ik de
meeste bewondering koester, ik zou
het na al deze voorstellingen moeilijk
kunnen zeggen. Serow is wel een der
meest virtuoze spelers, een geweldig
uitbeelder, al gaan zijn figuren ook
door dc soort rollen, welke hem wor»
den toebedeeld eenigszins in een»
zelfde richting. Wiroubow is een
speler van zeer fel temperament, van
sterk pulseerend levend cn vitale
kracht, die op sommige momenten
geniaal genoemd mag worden. En één
der liefste is mij Aslanow. Weinige
vermogen als hij met zoo schijnbaar
eenvoudige middelen zulk een stem»
ming op het tooneel te brengen. Hij
is in zijn spel een der soberste van
allen en zooals Kvyanowski van dc
vrouwen, zou ik Aslanow de meest
fijne speler van de mannen durven
noemen.
Deze voorstelling bracht ons voor
het eerst Guenmanowa, de actrice, die
- ook om haar uiterlijke gelijkenis
wel eens de Russische Duse wordt
genoemd. De rol van Grouchenska
bood haar niet de gelegenheid haar
talent, dat zeer bijzonder moet zijn
de Russen roemen haar als de
•grootste van hen allen volkomen
tc ontplooien. Ik had mij deze Grou»
chcnska een iscnsueeic vrouw, om
wie dc mannen op leven en dood
vechten anders, gedacht. Dat ik
van haar een sterkeren indruk heb
gekregen dan van Kryanowski,
Grètch en Souhatchewa de huive»
ringwekkendc Wassilissa in Nacht»
Asyl cn de Katharina in De Gebroe»
ders Karamazow kan ik dan ook
niet zoggen.
Of wij deze groote kunstenaars,
die heden naar Zwitserland zijn ver»
trokken nog eens in ons land terug
zullen zien? Het langzaam verminde»
rond bezoek van hun voorstellingen
do vreemdo taal blijkt voor vele een
te groot bezwaar te zijn doet mij
vrcczen, dat het afscheid thans voor
goed is. Maar dc herinnering aan hun
goddelijke kunst blijft! En hiervoor
zullen wij hen altijd dankbaar zijn.
J, B. SCHUIL,
LEERLINGEN-MATINEE VAN
MEVROUW RUTH TOBI.
Zaterdag was er even twijfel op ons
redactie-bureau, wie de uitvoering van
rhyöhmïséh© oefeningen en bewegingsspe
len van (mevrouw Jtu-th Tobi uit- Bloe
mend a-al met haar leerlingen tin den
schouwburg Jansweg »ou gaan bezoeken.
„Statisch-harmonisch onderwijs, ter ver
edeling vaai het lichaam door het juiste
gebruik van aLle spieren, en ter Ontwik
keling van het rliythinische en muzikale
gevoel" mot als onderschrift „cursus-
lessen mat muziek" behoorde dat tot dc
rubriek van den toom-eelrecemsent, die
ook dm dans voor zijn rekening neemt,
dan wel voor imijm collega, die de mu
ziek beoordeelt? Of kwamen wij hierop
een zeer apart terrein, waar eindelijk
oren» medewerker voor de rubriek van
lichamelijke opvoeding zich het meest
thuis gevoelt? Hier was, wat wij eou-dein
kunnen noemen. een „grensgeval".
Kunst is het niet, sport eigenlijk nog
minder. Niet bepaald dans, niet muziek
en ook niet gyonaiasliekEigenlijk zweeft
het zoo wat tusschen. alles in, „Êpecia
list" op het itarrein van mevrouw Ruth
Tobi zou ik mij don ook niet gaarne
durven noemen; eigenlijk niet meer dan
belangstellend toeschouwer, die zijn
and rukken, van. dezen middag aan de
krant toevertrouwt.
liet doel van het onderwijs van me
vrouw Ru th Tobi zoo las ik in het
programma i© „Vreugde iaan het eigen
lichaam, aan natuurlijk graeieuse bewe
jen, aan een lichten, veerkrachtige®
gang!" En dit wordt den. jeugdigen
leerlingen bijgebracht door rhythmisclu-
oefeningen en bewegingsspelen op rau
ziek. Dus toch op de grens van de
kunst? Een enkele maal, j-a, zooals bij
het optreden der twee beste leerlingen,
wareneer wij op het terrein van den dans
kwamen.
Wie zou het doel van idait 'Onderwijs,
de jeugd natuurlijk gracieus te leeran
bewegen met de herinnering aan den
hob'bezakkentijd, die gelukkig achter ons
Ligt niet van harte toejuichen? Het
brengt hun al jong begrippen van be-
ivegimgsschoohheid hij. Wae het niet aan
dig al dat jonge goed zoo zuiver rliyth
iniseh op de anuzielk van jHaller, Schu
bert, Mozart en He'mz Tobi te zien be
wegen? Het was gelukkig vrij genoeg
om niet al -te ©choolseh ite worden. En het
was dikwijls ook licht en gracieus.
Welk een verschil in de opleiding der
Jeugd nu en in onzen tijd, zoo dacht ik
Zaterdagmiddag telkens weer. Wie dacht
er dn onzen tijd aan oefeningen „ter -ont
wikkeling van de vreugde aan het eigen
lichaam en van het natuurlijk gracieus
bewegen?" Armen zijwaarts strekken,
knie heffen, knieën diep buigen, romp
draaien, verder gingen wij niet en dan
natuurlijk bij den dansmeester polka,
mazurka en de wals 1, 2, 31 Gracieus wa
ren wij dan ook niet erg, geloof ik. En
of wij vreugde aan het eigen lichaam
hadden? „Nou, en of", zou dk zeggen,
al leerden wij het -dan. niet zoo speciaal.
En nu? Dat zweeft en huppelt en
springt en buigt, precies zooals het hun
geleerd ós, alsof het zoo niets .is! Als je.
zoo'n matinee -bijwoont, ga je denken,
dat de heele wereld in de toekomst één
ballet moet worden. Of zij er gelukkiger
door worden, al die jongens en meis
jes, door al die ingewikkelde oefeningen,
zou ik niet durven zeggen, maar ik heb
ze bewonderd om hum geheugen en de
zekerheid, waarmee zij telken® precies
wisten hoe zij moestem springen en zwe
ven en buigen op het a'hythme <jer mu
ziek I Er waren er ook wel, die nu en
dan de kluts kwijt waren wat ik als
oudere altijd de aardigste momenten vond
maar over het -algemeen ging het
toch patent. „Wel, wel", zei ik in de
pauze tegen zoo'n kleine rekke puk, die
ik kende, „war moeten jullie toch veel
meer Jeeren dan wij vroeger!" en belang
stellend informeerde ik: „Hoe viind je
da,t nou?" ,',Pijn!" was het 'aT,t
woord, zonder een moment van. twijfel.
Van deze kleine wist ik tenminste, dat zij
vreugde vond in al deze oefeningen.
Het kaai natuurlijk niet de bedoeling
zijn den kunstcriticus in het geweer te
roepen voor deze leerlingen-mat-inéc. Dat
er onder de leerlingen van mevrouw
'L'obi enkelen zijn met een eersten aan
leg voor dans, -bleek reit eenige num
mers na de pauze. Vooral het „zwartje
en. het blondje" zooals ik ze maar zal
noemen gaven nu en dan iets te zien,
dat boven oefeningen uitging. En allen
bewogen en dansten met een ernst,
alsof het leven ervan afhing. Het aar
digste moment van dezen middag was
het voor mij, itoen een kleine toeschou
wer in de stalles zijn zusje op Oiet too
neel ontdekte en luide riep: „Dag, Cor!"
Zelf® de zoo serieus rhyithmisch. bewe
gende Cor kwam toen even uit de plooi.
Dat mevrouw Ruth Tobi bij haar leer
lingen zeer bemind is, bleek wel uit de
velo bloemen en de lieve, kinderlijke har-
flijkheid, waarmee deze door de klein
tjes werden aangeboden.
J. B. SCHUIL.
HET ORKEST CAECILIA
TE SANTPOORT.
ZIJN EERSTE LUSTRUM.
Nu 5 jaar geleden, vereen-igden zich
ecnige jongelui te Sant-poort om ge»
zell-ig wat te m-usiceeren en er werd
besloten een. orkestje te vormen, ge»
steun-d door piano en harmonium,
•daar het zeer moeilijk is om -direct
een volledig orkest 'bij elkaar te krij*
gen. Evenwel moest cr een leider zijn
en de heer A. Pusch werd' 'daarvoor
aangewezen. Later kwam de beer L.
Dekchaux -den lieer P-usch vervangen,
doch. dit was van 'korten duur en ten»
slotte werd de heer K. H. KerlkhoPf
aangezocht om „Caecilia" te tliri»
geeren. Daar het ensemble nog steeds
dezelfde bezctti-ng had behouden,
-meende de heer Kerkhoff dat, wilde
hij er goede muziek mee kunnen uit»
voeren, een reorganisatie noodzakelijk
was. En aldus geschiedde. Piano en
harmonium verdwenen al spoedig; de
tiis-s oh e n s t e-m men werden door de alt»
violen vervangen cn bovendien tra»
den cenige uitstekende 'blazers toe van
•de Harmonie „de Eendracht" te Vel»
son. En thans is cr inderdaad- ccn. hc»
scha af d ©pelend ensemble gevormd:
wij-ietten ai'ict in de eerste, igkats óp
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cts. per regel.
Quick Quaktf
VLUGKOKEND HAVERMOUT
gaar in 3 tot 5 minuten.
dc quantitcit der beschikbare krach*
ten maar roemen b.v. de qualitcit
van het strijkkwartet, waaronder
ecnige mooie instrumenten zijn. die
een ideale klankkleur van het geheel
zeer bevorderen. In dc drie jarc-n dat
de heer Kerkhoff -dc leiding hcert, i*
menig goed concert .gegeven, waar-op
wenken van Beethoven, Mozart en. an»
deren vertolkt werden, zoowel te
Santpoort als daar buiten b.v. tc
Schagen, Cas-tricum. Haarlem enz, Van»
af de oprichting is de heer C. de Vries
Sr., president cn aan dien-s noesten
vlijt en tactvol optreden is het imedc
te danken dat Caecilia zulk een -kli-n.
kenden maam heeft verworven.
Aanstaanden Wocndsg zal Caecilia
haar 5»jari,g bestaan herdenken door
het -geven van een fecstconcert. waarop
medewerking wordt verleend door de
vermaarde zangeres mevr. Bccalck uit
Amsterdam cn den heer Willem- Knik»
ker als violist. Het orkest zal o.a.
de 6c Syimphonie van Hayd-n uit*
voeren, terwijl mevr. Vincent de be»
geleiding op zi-cb. heeft (genomen. Dit
eerste. lustrum wordt -dus op waardige
wijze -gevierd, en al kan Caecilia geen
medailles aan een vaandel hangen,
voor symp'honie»orkesten zijn tot dus»
verre nog geen concoursen uitgeschre»
ven, zij dient -de kunst door de uit»
voering van goede muziek. Santpoort
ka-n trotsch op deze vereenigmg zijn.
Wij wens-chen Caecilia een lang leven
toe.
PIET MöH'RINGER.
GEMEENTELIJKE
HUURVERORDENING..
TEGEN ONREDELIJKE
HUUROPDRIJVING.
Wij hebben reeds eerder melding gc»
maakt van het denkbeeld van den wet»
houder van dc volkshuisvesting tc Am»
sterdam inzake een gemeentelijke huur»
verordening, en ook den inhoud van
het ontwerp, zooals cle wethouder zich
dat dacht, medegedeeld.
Thans heeft de commissie voor de
strafverordeningen, zoo meldt het pers»
bureau Vaz D-ias ons uit Amsterdam,
op verzoek van B. en W- een gemeente»
lijke liuurverdorening samengesteld om
den raad in dc gelegenheid te stellen een
princïpieele uitspraak te doen. Het ver»
schenen ontwerp komt veel overeen
met de nu nog geldende huurcommissic»
wet. De beslissingen zullen komen bij
B. en W-, gehoord een commissie cn het
hooger beroep ligt bij den gemeenteraad.
De wetüiouders, dr. I. H. J. Vos, J. ter
Haar en J. LI. A. L. von Frijtag Drabbe
hebben echter overwegend bezwaar aan
de vaststelling van zoodanige verorde»
ning mede tc werken. In een uitvoerige
nota zetten zij dat uiteen. Zij gelooven
niet aan de wenselijkheid. Bovendien
ontkennen zij de juridische mogelijkheid
en beiSvijfelen de practische uitvoer»
baarheid.
De wethouder von Frijtag Drabbe is
bovendien van oordeel, dat nu achter
e Huurcommissieverordening niet
staat een huuropzeggingsvero-rdening,
huurders, die niet wenschen te voldoen
aan de eischen van de verhuurders, de
huur worden opgezegd, en aan hen groot
nadeel zal berokkend worden, althans
wanneer men aanneemt, dat de woning»
nood nog nieé is geëindigd.
Voor deze verordening in den Raad
komt, zal het oordeel gevraagd worden
van de Gezondheidscommissie.
CHRISTELIJK HISTORISCHE
JONGEREN.
Te Utrecht is een, algemeene verga»
dering gehouden van de Federatie van
Christelijk Historische Jongeren,.
Medegedeeld: werd dat d-e Federatie
thans 14 groepen telt, waarin een 1000
leden zijn georganiseerd.
Na vrij uitvoerige bespreking ver»
eeni-gde de vergadering zich -bij -meer»
derheid van stemmen met een motie
van de groep Haarlem, waarin zjj als
■haar mccning uitspreekt, -dat tot de
federatie slechts die -groepen be-h-oo»
-ren te worden toegelaten, welke voor
haar leden een leeftijdsgrens van ten
hoogste 30 jaar hebben bepaald. Aan.
de commissie, welke -tot taak heeft
voor de volgende jaarvergadering voor
-te bereiden een statutenherzieni-ng,
een reglement voor de redactie van
het orgaan, enz. werd in die -motie
mede het verzoek gedaan met de daar*
in uitgesproken, meaning Tekening te
houden.
In een avondsamenkomst werd het
woord gevoerd do.or Mr. Dr. J. Schok»
king en Prof. Jhr. Mr. B. C. de Sa»
vornïn Loliman.
PERSONALIA.
Tot de Evangeliebediening in de Ned.
Herv. Kerk is door liet Prov. Kerk»
'bestuur van Drente toegelaten de
heer J. H, W. Warness te LlaarJeon.
ORGELBESPELING
in de Groote of St. Bavokerk tc Haar»
lem op Dinsdag 10 Mei 1927, des na»
middags van 23 uur door den lieer
George Robert!.
Programma:
1. Pracludium et Fuga c kl. t. J. S
Bach.
2. Sarabande et Fughuetta F. Cou»
perin.
3. Prélude, Fugue et Variation C.
Franck
4 Suite gothique L. Boëllmann
Introduction Choral
Menuet gothique
Prièrc
Toccal'a
5. Arabesque L'. Vicrnc
0, Psalm XVlif B. Marcello,