BUITENLANDSCH OVERZICHT TWEEDE KAMER. HAARLEM'S DAGSLAD VRIJDAG 3 JUNI 1927 Een merkwaardige rede van 'n Ame- rikaansch gezant tegen de Sovjets. Tsjang-Tso Lin's pech in Noord-China. De heer Rykof uit zich nog eens tegen Chamberlain en valt Engeland's politici, aan. T BELANGRIJKSTE NIEUWS. In Parijs heeft Myron Herrick, Amc* rikaansoh gezant aldaar een rede ge* houden, die om meer dan écn reden waard is aan de vergetelheid ontrukt te worden. Herrick ging kort en bondig, zonder cenige terughoudendheid als Amcrikaansch gezant(!) te keer te» gen wat hij noemde de schaarmtelooze boosaardige inmenging van de betaalde propaganda der communisten. Uit de verdere aanvallen op Moskou is op te maken dat de geachte heer Herrick het communisme als 'n soort1 pesbbacil bc* schouwt, die doordringt in de co-ns-tel* la tie van iedcren staat. Verder merkte hij op dat door de- oorlogskoorts de naties vergeten heb= ben na te gaan of zij gezamenlijk niet, cén of andere ziekte onder de leden droegen. Nu die oorlogskoorts of *roes voorbij is, weten wij dat er inuerdaaa iets aan dc algemeene gezondheid ha* pert. En dan, gaat dc Amerikaan voort, is deze ziekte het gevolg van het t'reu* rigste voorbeeld van morcelen onder* gang dat een land ooit geleverd heett. Met een dolle hond aarzelt Herrick niet Rusland te vergelijken. Sluit hem op, dien dollen hond, anders zal hij bij ten. en laat het wezen vooral niet zeif over zijn ziekte raaskallen, want dan slaat hij heclemaal de plank mis. Kostelijk wordt de nijdige Amerikaan als hij haast rethorisch als volgt zijn venijn over Rusland spuwt: Een zieke democratie kan een even ernstig gevaar worden als de dolste ko* ning; een waanzinnig volk" is erger dan Nero. En ik verklaar, dat het ons Amc* rikancn, die zeven jaar oorlog hebben gevoerd om het recht op leven, vrijheid en geluk te veroveren, niet past een bende vrijelijk te laten handelen, die zich meester heeft gemaakt van een zacht en begaafd ras, en die er met duivclsche sluwheid naar streeft, een doodelijk vergif toe te dienen aan onze medeburgers, en dc instellingen te on? dermijnen, die ons land welvaart en geluk hebben geschonken. In zijn slotbetoog zegt dan tenslotte de gezant, dat hij niets heeft tegen de Russen. Integendeel. Maar hij hceit om eindig veel tegen hun tyrannen. De Sovjets. F. A. China. Zuid trekt verder. Ongerustheid over Peking. He Amerikaansche transportschip „Henderson" is naar Tientsin vertrok; ken met het zesde regiment mariniers, 1600 man si'erk, en een regiment artil lerie ter sterkte van 400 man aan boord. De commandant dér Amerikaansche marinetrocpen, generaal Smedley Butler, is met zijn staf aan boord van den kruiser ..Richmond" naar Tientsin ver* trokken. Een ander regiment mariniers is van dc Philippijnen naar Sjanghai uit'gezonden om het zesde regiment te vervangen. Uit Hankau wordt gemeld, dat gezien de nutteloosheid van de protesten der consuls tegen de voortdurende verzwa* ring der belastingen op den handel, de vreemde firma's, banken en scheep* vaartondernemingen een algcmccnc stop zetting der zaken overwegen, die zij be* schouwen als het cenige middel om de regeering te Hankau te overtuigen van de ruïneuze gevolgen harer politiek. Medegedeeld wordt, dat dc marine* troepen der V.S., die zich in China be* vinden, to Tientsin geconcentreerd zul* len worden, met uitzondering van een klein bewakingsdetachement dat te Pe* kig blijft. Van dc Philippijnen zijn nog l/'UO mariniers op weg naar Noorcl- China. De Fransche cn Japansche legatie* wachten zijn met 300 man versterkt'. De Chinecsche militairen bewaken zorgvuldig de toegangspoorten van de stad ais voorzorgsmaatregel tegen on; lusten. Troepen uit Mandsjoerije trekken door de straten van Peking op weg naar Paotingfoc, 140 K.M. ten zuiden van Peking. Elk oogenblik wordt verwacht, dat Hsoetjaufoe in handen der Zuidelijken zal vallen. De bladen melden, dat de minister van Buitonlandsche Zaken. Briand, met den Engelschen ambassadeur een 'bc* spreking heeft gehad over de gebeur* tonissen in China. De ambassadeur liccft cr op gewezen, dat tc Peking ernstige ongerustheid bestaat en dat voorzorgsmaatregelen moeten worden genomen voor de veiligheid van de vreemdelingen. Gemeld wordt, dat de Britsche ambassadeur Briand cr van in kennis zal hebben gesteld, dat de Brit* Sche troepen in Sjantoeng zullen worden versterkt. Rykof tegen Engeland. In de plenaire vergadering van dc Moskousche sovjet heeft Rykof, met betrekking tot de breuk tusschen Engeland en Rusland °'m- het vol* gende vcriklaard: „De gebeurtenissen en dc ervarin* gen der jongste twee maanden recht* vaardigen deze breuk niet. Dc geuite beschuldigingen berusten op vervaisch* te documenten. Dc verklaring der Engels-che regeering bevatte geen doeltreffende l?e-vy iitzen". Rvkof zcide voorts dat het vcrbre* ken der betrekkingen in verband staat met het bijeenkomen der internatio* nalc economische conferentie, waar zelfs Balfour de noodzak el ijkiheid eener samenwerking van Sovjct*Rus= land met dc kapitalistische staten, heeft toegegeven. Met betrekking tot de Engelsche epionnage in Rusland verklaarde Ry* koff dat dc Engelsche delegatie de laatste dagen ermede bezig is geweest documenten te verbranden, hoewel de Sovjetsregeering cr niet in het minst aan denkt inbreuk, te maken op &x= territoriale rechten. „De breuk", ging Rykof voort, „is een poging van de Engelsche regee; ring, het échec harer binnen* en bui; tenlandsche politiek te verdoezelen en het offensief togen de arbeidersklasse te bemantelen. Dit is de eerste stap naar den- oorlog. De door Baldwin ge; geven hoop, dat de handelsrelaties ook zonder di.piomatiekt betrekkin; gen gehandhaafd zouden kunnen wor* den is ten cenenmale illusoir. Tegen* over het dreigende oorlogsgevaar zal dc Sovjetsregeering een onverzette* lijke vredespolitiek stellen. Bij slot van rekening is het verbreken der be; trekkingen geen slag voor Sovjet*Rus; land, doch voor Engeland". De vergadering nam naar aanlei; d'ing van de door Rykof gehouden gehouden, rede een resolutie aan, waarin het optreden der regeering, dat het handhaven van den vrede ten dool heeft, onvoorwaardelijk wordt goedgekeurd, en waarin de be* reidwilligheid te kennen wordt ge-ge* ven alle maatregelen tot bcscher* ming van Sovjet*Rusland te steunen. Op het volk wordt een beroep ge* daan om een machtige financieele steunorganisatie tot stand te brem ge,n door het waarborgen,eener regu; larisat-ie der staatsleeningen. De Sov; jet*regeerinfg dient geen enkel voor* stel tot voldoening der door Britsche onderdanen gestelde eischen in be* handeling te nemen, totdat de daplo; matieke betrekkingen tusschen Sovjet; Rusland en Groo t*B ri t tannië weer vob ledig hersteld zijn en alvorens dc Britsche regeering behoorlijk vol= doening heeft gegeven voor de belee; diging, welke Sovjet-Rusland thans wordt aangedaan, alsmede vergoed'ng voor do berokkende maierieele schade. q De Fransche lucifers houtjes. De Fransche- Kamer besprak heden het ontwerp inzake het beheer over het lucifersmonopolie. Min-isterapresd; dent Poincaré zette uiteen, dat het hier noch een cessie noch een ver* pachting van d,:t monopolie betreft: het plan komt slechts neer op het be* nutteu van de uitmuntende machi* nes, waarover dc betreffende maat* schappij beschikt, cn op het open* stellen van buitcnlandsche markten voor den venkoop van Fra.asche luci* fers. Poincaré verklaarde, dat de nieu* we combinatie den staat 34 millioen francs winst zal behalen boven en be* halve 5' millioen voor het personeel, waarbij nog geen rekening is gehou* den met de belangrijke belastin-gen, welke geheven zuilen kunnen worden en de aanmerkelijke winst, uit de in» terest der geleende bedragen. De waar borgsom van 80 millioen dollar welke door de maatschappij wordt gedepo* neerd, zal 'het werk'van het financiee* le herstel ten goede komen. Men heeft hier niet te doen mot een politiek getint plan, aldus Poincaré doch met een ontwerp, dat voordeelig is voor de schatkist en staat en welks verwerping ik zeer zou betreuren. De rapportcursgeneraal Chapp e* delaine bestreed het ontwerp. Hij is van oordeel dat dg waarborgsom van 80 mïliiloen dollar, welke door de Sven-ska wordt aangeboden, onmis* kenbaar het karakter draagt van een Leening en bij vraagt, waarom, wan; neer de-ze Lee ning noodzakelijk is, de regeering niet de kwestie van vertrou; wen stelt. Zij doet dit niet, hernam Poincaré, omdat het nog noodzakelijker is, dat de regeering aan het bewind blijft Sommige mijner collega's in het ka> 'binet, die tegenstanders zijn van het plan, hebben mij tezamen met de ver» antwoordelijik'hed-d tevens de vrijheid gelaten het plan te steunen, omdat zij het ten behoeve van he-t financieel her stel noodzakelijk achten de eenheid in den boezem der regeering te hand» haven, welke alles heeft gedaan om dit debat tot zijn ware verhoudingen terug te brengen. Poincaré bracht hulde aan het aan* deel, dat dc financieele commissie in den hcrstelarbedd heeft geno* men en verklaarde in overeenstem* ming met de Kamer, zich er mede tc vereend-gen dat het debat morgen* ochtend wordt voortgezet. Parlementaire immuni teit. Geen opheffing voor Fransche communisten. De Fransche Kamercommissie, die be* last' is met de behandeling van het ver* zoek der justitie tot opheffing der im* niunitcit van vier communistische Ka* nierleden, ten einde dezen te kunnen vervolgen wegens opruiing, kwam voor het eerst bijeen. De meerderheid der leden verzette zich, zooals verwacht werd. tegen een vervolging, zoodat het besluit der commissie niet tot inwilli* ging van het verzoek over te gaan geen verwondering behoeft te wekken. De commissie was van meening, aldus de Tel., dat dc gepubliceerde artikelen geen aanleid:ng geven tot opheffing van de immuniteit te besluiten. De redevoe* ringen door Doriot in China gehouden bezorgden meer moeilijkheden, doch ten slotte werd besloten de besprekin; gen voor drie weken uit! te stellen, wan* neer deze afgevaardigde waarschijnlijk' in staat zal zijn zich persoonlijk teledcr. KORT EN BONDIG. Uit- Moskou wordt aan dc „Nachtaus; gabe" gemeld, dat in verband met hel conflict in den boezem der Sovjet regeering te Leningrad massa arresta* tics hebben plaats gehad. Niet minder dan duizend personen zouden in hechte: nis zijn genomen. Gouverneur Fuller heeft den prest dent van de Harvard Universiteit, Lo* well, den president van hetTechnolo* gisch Instituut te Massachusetts, Shat* ton, en andere vooraanstaande personen benoemd om een nieuw onderzoek in te stellen naar de zaak der Italiaansche anarchisten Sacco en Vanzetti. die zoo* als bekend wegens een zes jaar geleden gepleegde® moord, ter dood zijn ver* oordcel d? Op den weg van Weenen naar Boe* dapest zijn uit den auto van den. En* gclschen gezant koffers gestolen, welke diplomatieke documenten bevatten. Dc zaakgelastigde der Sovjet*regee* ring, Rosengolz, heeft minister Cham* heriain medegedeeld, dat hij en het personeel' van het gezantschap, zoowel als Khintsjoek en het personeel der hfsndclsdelegatie 3 Juni a.s. uit Londen zullen vertrekken. De Deensehe ingenieur Jarfeüt, die tegenwoordig luitenant is in het Boli* viaansche leger, cn die thans op be* zoek is bij zijn ouders te Kopenhagen, onderzoekt de mogelijkheden voor een vlucht van Kopenhagen naar de hoofd* stad van Bolivia,'La Paz, een afstand van 15000 K.M. SPORT EN SPEL. LAWNTENNIS. DE WEDSTRIJDEN VAN DE H. L. T. C. MINISTER KAN BIJ I}E INSCHRIJVERS Donderdag zijn op haar banen aan de Spanjaardslaan de jaarlijksche tennis* wedstrijden van de Haarlemsche Lawn Tennisclub aangevangen. De banen hadden van de onweersbui van Woensdag danig geleden; zij waren den geheelen dag nog drijfnat. Daarom zijn slechts enkele wedstrijden speeld om het gravel eenigszins te sparen. Wat de inschrijvingen betreft, deze zijn door de groote concurrentie (vooral ran Amsterdam en Wageningen) van niet minder dan 6 tennistournooien min* der belangrijk dan verleden jaar. Een verblijdend teeken mag het daarom heeten, dat een aantal 2e en 3e klasse spelers uit Haarlem en omgeving heb; ben ingeschreven, zoodat voor hen een goede oefening te wachten staat. Toch missen wij nog 3e klasse*spelers, die zeker dc gelegenheid niet hadden mo* gen laten passeeren Onder de inschrijvers zien wij ook weer de „Kan*dubbel". Het moet Zijni Excellentie Mr. J. B. Kan verleden jaar dus wel bevallen zijn! De vier uitslagen van Donderdag le* veren weinig stof op voor commentaar. Mej. S. de Josselin de Jong bewees haar spel*verbetering door Mevr. Wets selaar met de goede cijfers 75 61 te slaan. De Adosa*damesdubbel mevr. Smitsmevr. Mollerus moest het reeds in de le ronde afleggea De uitslagen van de gespeelde wed* strijden zijn: Damesenkel: Mej. S. de Josselin de Jong slaat mevr. Wetselaar 75, 61. Mej. L. Dekker slaat mevr. Hoeke 6—1, 6—2. Damesdubbel: Mej. Osieck en mej Brand slaan frl. Teixeira de Matthos en frl. J. v. Riems* dijk 5—7, 6—3, 6—4. Mej. Jonker en mej Laan slaan. mevr. Smits en mevr. Mollerus 62, 7—5. SCHERMEN. EUROPEESCH DEGEN- TOURNOOI. KAPITEIN A. E. W. DE? JONG WEER KAMPIOEN Bij de Europeesche schermwedstrij* den te 's*Gravenhage heeft onze land* genoot kapitein A. E. W. de Jong Dons derdag het militair Europeesch degene- kampioenschap gewonnen. Aan dezen strijd werd deelgenomen door vier Fran* schen, zes Denen, vier Zweden, vier Spanjaarden, acht Engelschen, zes Ita* lianen en zes Nederlanders. Kapitein De Jong werd No. 1 met 9 gewonnen partijen. No. 2 was de Italiaan Cussia met S gewonnen partijen. VOETBAL. ZATERDAGMIDDAGELFTAL H. V. B."—ELFTAL TRAM* EN SPOOR* WEGCOMB." (2—3). Onder zeer slechte weersomstand-ig* lieden vond deze ontmoeting onder de uitstekende leiding van den heer Tw'-s terling Woensdagavond op het Politie* Èortverrcin plaats. >e eerste aanvallen zijn voor de Tram* n Spoormannen, doch voor doel ont* brak het goede schot of keerde de H. V. B.sdoelman op onverbiddelijke wijze het hoede het eens geprobeerd heeft, even eens ïc vergeefs, komt het leder bij den middenvoor der „Gelen", die de hem geboden kans benut. (01). Na het kopje thee wordt ondanks dc stevige regenbui weder welgemoed aan* gevangen. Reeds na vijf minuten spelen zien wij den rechtsbuiten der „Gelen" snel opbrengen en met het leder naa: binnen zwenken. Zijn schot wordt! door een der achterspelers va.n de H. V. B.* ploeg van richting veranderd en het doel is voor de tweede maal gevonden (0—2) Niet ontmoedigd trappen de H.V.B.'crs weder af en zijn geruimen tijd niet voor het doel der Gelen" weg to krijgen. Spoedig benut dan ook de middenvoor der „Rooden" een hem geboden kans (12). Weinige minuten later is het de* zelfde speler, die een hem geboden kans weder onberispelijk benut cn alzoo de partijen op gelijken voet baengt (2—2). Een mooie strijd ontsïaat nu om den winnenden goal. Wanneer de backs van het H.V.B.*elftal te ver opgedrongen zijn, wordt hun dit noodlottig, want dc middenvoor der toam* en spoormannen ziet kans op goede wijze den „Gelen" de leiding te hergeven. (23). Hiermedi kwam het einde. KEGELEN. KEGELWEDSTRIJD TE VELSEN De thans geëindigde kegelwcdstrij* den, uitgeschreven door de kegelclub „Excelsior" en gehouden op de banen van hotel „De Prins" te Velsen, heb; ben zich ook de laatste dagen in een groote belangstelling mogen verheu; gen. Uitslag: Vrijobaan Heeren: 1. G. Bouwman, Velsen, 43 houten; 2. C. de Liefde, Velsen, 42, 42 houten; 3. J. P, M. Tabois, Velsen, 42, 41, 40 houten; 4. Gakenholz, Beverwük, 42, 41 hou; ten; 5. J. Coppens, Beverwijk, 42, 40 houten; 6. L. J. v. 't Kaan, Velsen, 41, 38 houten; 7. G. Schoo, Velsen, 41, 36 houten; 8. J. Dedem, Beverwijk 41 houten; 9. H. Post, IJm-uiden 40, 37, 36, 36 houten; 10. E. Gaal, Bcverijwk 40, 37, 36 houten; 11. P. A. Barentsen, Velsen, 40; 12. J. Kuiper, Santpoort 39 37 houten. Vrijebaan Dames: 1. Mevr. de Vries, V-clsen, 38, 36 houten; 2. Mej. C. Ph. Tabois, Velsen, 36, 27 houten. Corpswedstrijd: le prijs R. A. N. G., Beverwijk, 628 houten; 2e prijs Vel* sen I, Velsen, 582 houten. 3e prijs Excelsior, Velsen, 527 houten. Eereswedstrijd: Deelnemers: C. de Liefde, J. P. M. Tabois, K. Luyting en Gackenholz, gewonnen door den heer J. P. M. Tabois, Velsen, met 81 hou; ten in 10 worpen. Kampiocnsprijs: C. de Liefde, Vel sen, met 75 houten. Parenwedstrijd: Mevr. de Vries en C. de Liefde, Velsen, 48 houten in 6 worpen. Nogenprijs: Gackenholz, Beverwij! niet 8 negens. Consolaticprijs: D. Bus, Velsen, 1? houten, met 20 treffers. Dagprijzen: Zaterdagmiddag: Mevr. de Way en den heer C. de Liefde Velsen; Zaterdagavond: ^levr. Hey* koop en den heer L. J. v. 't Kaan, Vel* sen; Zondagmiddag: Mevr. de Vries en den heer G. Schoo, Velsen; Zon* dagavond: Mevr. de Vries en den heer G. Bouwmap, Velsen. De prijsuitreiking heeft plaat Woensdag 8 Juni. HONKBAL. Daar op 6 Juni dit jaar het Pinkster; feest valt, viert de Honkbailclub Haar* lem haar verjaardag mei' de bekende seriewedstrijd'cn voor tweedc*klassers om den zilveren Honkbal op Zondag 19 Juni. Parijs te verdedigen, Nadat ook het vijftal der II.V.B.woor- BINNENLAND HOOGLEERAARS- BENOEMING TE AMSTERDAM. EERSTE VROUWELIJKE HOOGLEERAAR. Tot hoogileera-res in de paediatrie aan de universiteit van Amsterdam benoemde de gemeenteraad -dir. Cor* •nelia -d-e Lamge, die no. 1 stond op de voordracht van B en W. Dr. Cornelia de Lange is arts aan het Kinderziekenhuis aldaar. Te za* men met wijlen prof. De Bruin schreef zij een boek over zuigelingenivoedlnig. Zij is voorts bekend door het boek „Het Kind", door haar geschreven in vrije navolging van prof. Biedert's werk „Das Kind". Na de benoeming van de eerste vrouwelijke professor aan de undversi* teit te Amsterdam, Cornelia de Lange werd Woensdagmiddag door alle vrouwelijke gemeenteraadsleden. te samen een telegram van gelukwcnsch aan haar gé zonden.. HET DRAMA OP DEN RIJN EEN LIJK GEVONDEN. Donderdagavond is ter hoogte van de Stoomsleephelling opgehaald het lijk van den heer Hoekstra, leeraSr aan de Rijkskweekschool voor Onderwijzers te Arnhem, die Donderdag (Hemelvaarts dag) bij een zeiltocht op den Rijn met zijn beide zoontjes verdronk. De lijkjes van de kinderen zijn nog niet gevon den, DE PULLMAN-TREIN MOEST STOPPEN VOOR EEN.... KOE! Dinsdagnamiddag sprong een koe te Roosendaal uit haar gezelschap van en kele soortgenooten over den afsluit boom van den spoorweg, toen deze was neergelaten voor den naderenden Pull man-trein „Noordster". Het dier bleef staan tusschen de rails waarover de trein kwam aansnorren. De machinist het gevaar ziende, zag zich genood zaakt te stoppen, opdat het koebeest van de baan kon worden verwijderd. INGEZONDEN MEDEDEEL1NGEN a 60 CENTS PER REGEL_ fotwrafTSCHA™ GROOTE HOUTSTR. j6ü g MODERNE DAMES- 10 IEL. 13472 - HAARLEM EN HEERENPORTRETTEN VERDUISTERING BIJ EEN HANDELSREGISTER. \MBTENAAR AANGEHOUDEN Men meldt uit Den Bosch aan De Maasbode Door de recherche is aan het bureau van het Handelsregister aangehouden de ambtenaar van dit bureau van H., verdacht van verduistering. Het is gebleken dat verschillende pos ten, die in het register open stonden en waarvan hij voorgaf dat ze ter in ning bij den deurwaarder waren, op valsche kwitanties door hem zijn ge- ind. De verduisteringen loopen reeds over eenige jaren en beloopen een vrij aan zienlijk bedrag. Van R. is in bewaring gesteld. VROUW DOOR DEN BLIKSEM GEDOOD. KIND BLEEF ONGEDEERD. Dinsdagavond omstreeks negen uur is de ruim 40-jarige vrouw van den heer J. Wemmenhove te Nieuwenoord (Dr.) terwijl zij met haar kind voor het raam zat, door den bliksem gedood. Het kind bleef ongedeerd en brand Werd niet veroorzaakt. De vrouw laat 7 minder jarige kinderen achter. STORMRAMP. FLINKE GIFTEN. Naar het Haagsche Aneta-kantoor verneemt, heeft het Oranjekruis 25000 gegeven voor de leniging van den eer sten nood in den Achterhoek. Verder wordt aan het Roode Kruis medege deeld, dat het bedrag van 20.000 van het Nationaal Steuncomité „Cycloon ramp Borculo", dat nog bij het Roode Kruis berustte als overschot van het geld dat voor Borculo was ontvangen, voor de leniging van dezen nood be stemd mag worden. De voorzitter van den Gezondheids raad, Dr. Josephus Jitta, is met den hoofdinspecteur Dr. Terburgh naar het terrein van de ramp vertrokken. UIT HET BOEKDRUKKERSBEDRIJF HET PRIJSTARIEF. In de Maandag cn Dinsdag ie Nij* meg-en. gehouden vergadering van, werkgeversorganisaties in het boek* drukkersbe,drijf -is het voorstel van oen -der afdeelingen, om bet bindend p rijst ar ie f af te schaffen, verworpen. Benoemd werd nu een commissie van -onderzoek, die rapport zal uit* brengen over de b ed r ij fs toe stand, waarna alsdan op -de najaarsvergade» ring een definitief besluit 'betreffende het tarief kan worden genomen. Met bijma algemeene stemmen werd in principe besloten een pensioenregeling met de werknemers tot -stand te bren* gen. DE BELGISCHE STROOIBILJETTEN. Naar aanleiding van vragen gedaan door een der Belgische Kamerleden heeft de minister van spoorwegen in België medegedeeld dat op den dag dat te Maastricht Belgische strooibiljetten werden verspreid geen enkel Belgisch militair vliegtuig is opgestegen. De minister vande landsverdediging ant woordde, dat op den dag waarop het feit zich zou hebben voorgedaan, geen enkel militair of ander vliegtuig van Belgische militaire emplacementen is vertrokken en dus zonder vrees kan worden gezegd, dat geen enkelmilitair wieg tuig daarbü .betrokken is geweest. 2 Juni. De Collectieve Arbeidsovereenkomst. Een fel debat over de geestelijke vrijheid bij S. D. A. P. en R.-K. Het amendement-Heemskerk wordt zonder hoofdelijke stemming aanvaard. Een desorgani- seerend en destructief artikel verworpen? Vanmorgen waren er afdeelingen ge; houden. Vandaar, dat de vergadering te 2 uur aanving, inplaats van om één uur. Oogenblikkelijk nadat de vergadering geopend werd, verhief zich de voorzit* ter van zijn zetel en met hem de beide aan\yezige ministers en de Kamerleden. Jhr. Mr. Ch Ruys de Beerenbrouck sprak toen de volgende redevoering uit, temidden van diepe stilte: „Nauwelijks heeft de tijd de herinne* ring aan storm en watersnood uit de sfeer onzer dagelijksche gedachten ver; mogen te bannen, of opnieuw bereikten ons berichten van een groote ramp, door den storm over een welvarende streek van ons land gebracht. Voordat onze werkzaamheden aanvangen, meen ik uiting te mogen geven aan ons aller gevoelens van deelneming en deer; nis met de velen, die door deze ramp werden' getroffen. Met mededoogen gedenken wij dege* nen, die door verlies van betrekkingen in rouw werden gedompeld. Onze ge* dachten vergezellen hen, die in breede schaar reeds zijn opgetrokken om hulp te bieden waar en zooveel slecbts mo* gelijk is. Ook in deze donkere dagen zal ook zeker weder de saamhoorigheid van geheel ons volk aan den dag treden waar het betreft het lenigen van den nood van hen onder ons, die door een zoo zware ramp werden getroffen." De Minister van Justitie, de heer Donner, sluit zich namens de regeering aan bij de woorden van den voorzitter. „De regeering heeft met groote deelne* ming kennis genomen van de schok* kende gebeurtenis. Zij zal niet achter* blijven te doen wat zij kan en wat op haar weg ligt." Daarna zette de Kamer zich aan de verdere behandeling van het ontwerp tot nadere regeling van het collectief arbeidscontract in privaatreohtelijkcn zin. Zij zette zich aan de discussie over het amendement, van den oud*minister Heemskerk, die gisteren geschorst was de discussie namelijk omdat de Kamer terecht geen beslissing wenschte te nemen over een belangrijke gedachte, zonder haar voldoende der de oogen te hebben gehad. De heer Heemskerk stelde voor aan het eerste wetsartikel een derde lid toe te voegen, luidende. „Het beding, waarbij een werkgever verplicht wordt, arbeiders van een bepaalde godsdien: stige of staatkundige overtuiging of le* den van een bepaalde vereeniging niet dan wel uitsluitend-in dienst te nemen,., is nietig." Het is dit amendement geweest, dat een zeer fel en hevig debat heeft uitge* lokt. De heer Brautigam leidde 't in. Hij had tegen de grondgedachte van het amendement geen bezwaar, hij ver* wachtte daarvan voor de söc," demo* cratische arbeiders ii: het Zuiden des lands, in de R.K. streken slechts voor* deelen. Maar als sociaaldemocraat staat hij nu eenmaal op het sten Munt uit kracht van overtuiging en om dc steeds verdedigde zienswijze, dat er niet meer dan één vakbeweging moe! zijn. De moderne vakbeweging, waarin ts is voor elke overtuiging, waar* in volkomen vrijheid van geweten heerscht. Er kunnen dan geen andere dab moderne vereenigingen zijn. De heer Brautigam wenschte om het ovengenoemd principe der ééne vakver* ccniging de woorden „of leden yan een bepaalde vereeniging" te doen verval* Ién. Een principieel s. d. wensch dus. De heer Engels stookte het politieke vunurtje. Hij kon maar niet begrijpen, dat de s. d. a. p. van de vrijheid van ge* weten zoo opgaf. De s. d. a. p. kent geen godsdienstvrijheid door de s. d. a. p. en de moderne vakbeweging wor* den dc R.K. getyranniseerd. De heer Sten-huis verkreeg dan hef woord. Om precies het tegendeel te bewe* ren „Bij de s. d. a. p. is de geestelijke vrijheid, niet bij de R.K.". Men moest liever naar het eigen Zuiden zien, welke vervolgingen daar nog plaats hebben, door allerlei menschen, welk een misbruik daar van geestelijk gezag gemaakt wordt om arbeiders, die zich modern willen organiseeren, te knech* ten en te dupeeren. Dan de minister van Justitie. Heel: formeel was diens antwoord. Tegen de grondgedachte van het amendement* Heemskerk kan hij geen bezwaren heb* ben, maar de redactie was van dien aard, dat hij daarvan een jurisprudentie verwachtte die tallooze moeilijkheden zou opleveren. De heer Kortenhorst had het bezwaar geopperd, dat het amendement uit* sloot de verplichting van het eerste lid van art. 1, de verplichting, dat arbeiders georganiseerd moeten zijn De heeren Smeenk en Heemskerk konden dit uit* sluiten in het amendement niet lezen het was hun bedoeling allerminst. De heer Brautigam maakte van zijn wensch om de woorden „of leden van een bepaalde vereeniging" te schrap* pen een sub*amendemcnt. Hetwelk verworpen werd met 5419 stemmen. Het amendementsHecmskcrk werd daarop zonder hoofdelijke stemming aanvaard. Het tiende artikel van de wet, zoo* als het werd voorgesteld luidde als volgt; Bij de statuten eener vereeniging kan worden bepaald, dat door de col* Jectieve arbeidsovereenkomst niet ge* bonden zijn de leden, die binnen een bepaalden termijn het lidmaatschap schriftelijk aan het bestuur' der vereeni* ging hebben opgezegd met vermelding van het aangaan dezer overeenkomst als reden voor de opzegging. Deze op* zegging doet het lidmaatschap van rechtswege eindigen. De termijn van opzegging van het lidmaatschap^ gaat in met den dag, vol* gènde op dien, waarop dc overeen* komst is aangegaan en bedraagt, tenzij bij de statuten een kortere termijn is gestéld, A'eertien dagen. In geval van wijziging van de eollee* tieve arbeidsovereenkomst of van uit* drukkclijke verlenging van haren duur, 'inden deze bepalingen overeenkom* stige toepassing Het was de heer van Schaick, die Ioor een amendement no Me wat 'cm ook gib'kt is di' rr'' tc doen crvMcn. Hij begreep het n; 1 n5 t als afkomstig van den min'ster van Ar* eid, die toch een man der organisatie is. Omdat hij het amendement destruc* tief en desorganiseerend noemde. De afwijzers van het artikel wonnen het pleit met 38—23 stemmen. INTIMUS,

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1927 | | pagina 10