Sb#**?.7
faiélw
BÜITENLANDSCH OVERZICHT
HAARLEM'S DAGBLAD DONDERDAG 9 JUNI 1927
De moord in Warschau. Zal
Wojkof's dood zich wreken op de in
ternationale verhoudingen? De Rus
sen doen er hun best voor. Albanië
wenscht geen bemiddeling van den
Volkenbond. 't Chineesche pro
bleem. Steeds meer onontwarbaar.
De Intern. Arbeidsconferentie.
T BELANGRIJKSTE NIEUWS. Yoego-Slavië—Albanië.
Een nota van Albanië.
Litwinofs scherpe nota aan Polen
fnzake den moord op Wojkof heeft in
Poolsche regeeringskringen ontstemming
gewekt. Er werd verwacht na de of-
ficieele bewïj'zen van leedwezen en rouw
beklag van de Sovjet ambassade dat
Rusland althans niet op deze wijze zou
ageereu. De nota van Litwinof zit vol
onbeschoftheden aan het adres van Po
len. en aan het adres van al die Staten
die volgens den Rus den wereldvrede in
gevaar brengen door een uitlokkende
aanvalspolitiek tegen Rusland,
Ook om dat de Poolsche bladen en
de regeerings-courant in heftige bewoor
dingen Kowerda's onbesuisde daad af
keurden, is de onverwachte houding
van Rusland dubbel tegengevallen. Op
't moment doet de Poolsche pers dan
ook haar best om aan te tconen dat
deze „Russische quaestie die zich toe
vallig op Poolsch grondgebied afspeel
de" niets te maken heeft met de Pool
sche politieke gesteldheid ten opzichte
van Rusland.
De Russische bladen hebben tegelij
kertijd een buitengewoon groot ge
schreeuw aangeheven. In brallenden
stijl raaskallend, beweren zij dat En
geland het nest is van moordenaars en
aanvallers, dat elke daad moord of
doodslag gericht tegen de Sovjet
unie, beschermt en uitlokt.
De Iszwestja en de Prawda zijn het
in dit opzicht roerend met elkaar eens.
Zy praten van „de misdaad, die olie is
op het vuur in den roodgloeienden
oven". De ,-sEkonomitsjeskaja Zjizn"
durft 't geval KowerdaWojkof zelfs te
vergeiyken met Serajewo's moorddaad..
't Is verder een bedenkelijk verschyn-
sel dat Polen zoo goed als geweigerd
heeft, toe te staan dat een vertegen
woordiger van het Russische gezant
schap. aan het proces Kowerda zal
meewerken.
Tsjang Kal Sjek schijnt na hevige
gevechten die eenige dagen duurden zijn
positie weer danig versterkt te hebben.
HU dringt steeds verder in het Noor
den door. Op het oogenblik is echter de
toestand zoo onberekenbaar, er zijn in
het gebied tusschen Tsjang Tso Lin's
kwartier en Tsjang-Kai-Sjek's basis zóó
veel gouverneurs en oorlogsheeren aan
't bekvechten en aan 't oorlogje spelen,
dat er voorloopig geen enkele bespiege
ling omtrent den komenden tyd gedaan
kan worden. Wel schijnt het zeker te
zyn dat het eerst in wanorde achter
gelaten Hankausche (roode) kamp. zich
gereorganiseerd heeft, en dat er thans
ook weer van dezen kant gevaar dreigt.
't Albaneesch Yoego-Slavisch geschil
heeft in dien zin wijziging ondergaan,
dat Albanië den secretaris-generaal van
den Volkenbond telegrafisch heeft ver
zocht de arrestatie van den Yoego-Sla-
vischen tolk aan den Volkenbond ter
kennis te brengen. Elk verzoek om be
middeling van de züóe van den Vol
kenbond wordt echter achterwege ge
laten.
De Yoegoslavische pers gaat intus-
schen voort Italië te zoeken, als mo
tief achter de handelingen van Alba
nië.
hi ieder geval is oneindig geharrewar
óók over dit conflict weer zeker, 't Is
verbazingwekkend, zooals de Balkan-
staten de kunst verstaan om uit storm
pjes in glazen water Europeesche wind-
hoozen te ontketenen.
F. A.
De politieke moord,
't Geval Wojkof.
Omtrent den moord op den Russi-
schen gezant Wojkof te Warschau kan
nog. het volgende worden gemeld:
Wojkof wilde te 2.40 naar Moskou
vertrekken en wandelde voor het ver
rek van den trein op liet perron heen
en weer. Op een gegeven oogenblik
werd hij aangesproken door een in een
donkerblauw costuum gekleed jong-
mensch, met wien hij een gesprek voer
de. dat verscheidene minuten duurde en
'n zeer levendig karakter droeg. Wojkof
maakte eensklaps een gebaar van onge
duld en wendde zich af. waarop de jon
geman een revolver trok en eenige
schoten loste. Wojkof draaide zich om.
trok eveneens zijn revolver en loste vier
schoten op zijn aanvaller. Er ontstond
een geregeld vuurgevecht, in den loop
waarvan Wojkof in de borst getroffen
werd en ter aarde stortte. Hij werd
onmiddellijk naar een der ziekenhuizen
overgebracht, waar hij door een profes
sor geopereerd werd, doch medische
hulp mocht niet meer baten.
Het lijk van Wojkof is uit het zieken
huis naar het Russische gezantschap
overgebracht en zal op 9 Juni naar Mos
kou vervoerd worden.
In hun besprekingen van den aanslag
zeggen de bladen, dat de Poolsche open
bare meening met verontwaardiging en
3fscliuw zal kennis nemen van deze
misdaad, die niet begaan is door een
Pool, en veroorzaakt is door aandriften,
welke volkomen vreemd zijn aan de mo-
reele gevoelens, de tradities en de be
langen van Polen.
Door de Albaneesche legatie te Rome
is een officieel communiqué uitgegeven,
wacrin medegedeeld wordt, dat de Al
baneesche regeering een nota heeft ge
zonden aan den Volkenbond, iu welke
nota den Bond mededeeling wordt ge
daan van het incident tusschen Alba
nië en Joegoslavië, alsmede van de oor
zaken. die daartoe hebben geleid. De
nota zegt verder: „Wij achten het nuttig
er den nadruk op te leggen, dat er
geen verband bestaat tusschen het jong
ste incident, dat de eenige 'aanleiding
is tot de diplomatieke breuk, en het ver
drag van Tirana, dat zes maanden ge
leden onderteekend werd. Dit verdrag
eeft niet de breuk veroorzaakt in de be
trekkingen tusschen de beide landen".
Dit communiqué beschouwt men te
Rome als een aanwijzing, dat de Al
baneesche regeering zich verzetten zal
tegen een eventueele bespreking door
den Volkenbond van het verdrag van
Tirana.
In verband met het afbreken van de
diplomatieke betrekkingen tusschen
Joego-Slavië en Albanië werd in toon
aangevende Volkenbondskringen be
toogd, dat er voorshands nog geen aan
leiding voor den Volkenbondsraad be
staat, zich in dit conflict te mengen. De
Volkenbondsraad kan er zich uitsluitend
toe bepalen, om een onderzoek in te
stellen naar de mogelykheid, om het
conflict tot oplossing te brengen, inge
val een lidmaat van den Volkenbond in
het afbreken van de diplomatieke be
trekkingen tusschen beide staten een in
gevaar brengen van den wereldvrede
ziet, en desovereenkomstig een ingrij
pen door den Volkenbondsraad kan
vei'langen, zich beroepende op art. 11
van het Volkenbondspact. Wanneer er
echter een nieuw punt aan de agenda
van de raadszittingen moet worden toe
gevoegd, kan dit slechts geschieden op
voorstel van een der leden van den
Volkenbondsraad: daar er echter tot op
dit oogenblik geen stappen zyn gedaan
in die richting, bestaat er dus niet de
minste aanleiding, althans voorloopig
niet, om de bespreking van het Alba
neeschJoego-Slavisch conflict op de
agenda van de raadszitting van 13 Juni
a.s. te plaatsen.
A rbeidsconferentie.
De vertaling der
conventies.
De algemeene discussies op de inter
nationale arbeidsconferentie werden
onderbroken aldus de Tel., door de be
handeling van het voorstel der Duit-
sche regeering. dat beoogt, dat ieder
land net recht zou hebben om van het
internationaal arbeidsbureau na afloop
der conferentie een offlcieele vertaling
te verlangen van de aangenomen con
venties en aanbevelingen, welke verta
ling gezaghebbend zal zijn in het land,
waar de conventie of aanbeveling in
toepassing wordt gebracht.
By de besprekingen over dit voorstel,
dat tenslotte met 82 tegen 23 stemmen
werd aangenomen, heeft de Nederland-
sche regeeringsvertegenwoordiger mgr.
Nolens een rede tot bestrijding van het
voorstel gehouden.
Nolen's rede.
Mgr. Nolens, een toespeling makende
op de zekere emotie, die in de conferen
tiezaal heerschte over dit vooral door
Engeland bestreden voorstel, begon met
de lakonieke opmerking, dat deze kws-
tie de vergadering niet meer dan een
andere in beroering behoeft te brengen.
Het gaat er niet om iemand, wie het
ook zy, aangenaam of onaangenaam te
zijn. Zekerheidshalve verklaarde mgr.
Nolens, dat hij thans niet sprak in
naam der Nederlandscne regeering,
maar voor zyn eigen rekening, zoodat
er dus geen gevaar bestaat, dat zyn re
de internationale verwikkelingen zou
kunnen doen ontstaan. Voorts verklaar
de spreker, dat het in dit geval gaat om
een wijziging van een reglement, niet
van een kleinen gemeenteraad, doch
van een internationale conferentie en
dat hy dus, zelfs als hij iemand onaan
genaam zou moeten zyn, niet zal vree
zen door zyn woorden wellicht zich den
toorn van den een of ander op den hals
te halen.
Hierna ging mgr. Nolens over tot de
bespreking van het Duitsche voorstel
zelf, vervolgt de Tel., en merkte op, dat
er wellicht gedelegeerden zyn, die met
hem betreuren, dat niet langer het ge
bruik bestaat van een enkele diploma
tieke taal, welke dat ook zy. De schoo-
ne dagen van een enkele en eenige di
plomatieke taal zyn voorby, althans
voor de conventies die door de arbeids
conferentie worden aangenomen. Dit
vooropstellend, verklaarde mgr. Nolens
te aarzelen om veranderingen aan te
brengen in de tot dusver hier gevolgde
methode. Hy vreest complicaties, voor,
zoo zeide hy, wanneer men te doen
heeft met menschen, die niet vergeten
kunnen, dat zy juristen zyn.
Hierna vroeg mgr. Nolens of het
Duitsche voorstel wel eenige practlsche
beteekenis had. Voor Nederland gelooft
hy althans van niet.
In Nederland moet een ontwerp-con-
ventie in haar authentieben Engelschen
en Franschen tekst worden goedge
keurd, docli om het begrijpen der
kwesties voor sommige parlementsleden
te vergemakkelyken, voegt de regeering
er dan een vertaling in het Neder-
landsch by.
Voor het oogenblik schynt het mgr.
Nolens toe, dat men met de tegenwoor
dige practijk genoegen zou kunnen ne
men, zooals die reeds voor eenige ta
len bestaat. Het internationaal arbeids
bureau geeft vertalingen, die mgr. No-
lens niet wil beschouwen als authentiek
of officieel, maar wel als officieus. In
elk geval, zoolang Nederland niet over
tuigd is, dat een verandering in het re
glement noodzakelijk is zal spreker zyn
stem niet kunnen geven, noch aan het
Duitsche voorstel, dat ook door de re
glementscommissie is aanbevolen, noch
aan een wyziging van dien tekst; welke
ook. Dienovereenkomstig stemde mgr.
Nolens, evenals de tweede Nederland-
sche regeeringsafgevaardigde, de heer
Zaalberg. zoowel tegen het Duitsche
voorstel als tegen een amendement der
Britsche regeering.
De Nederlandsche werkgevers- en ar
beidersver tegen woordigers, Regout en
Kupers, waren het ditmaal by uitzon
dering eens met elkaar, door zich bei
den van stemming over het Duitsche
voorstel te onthouden.
KORT EN BONDIG.
Maarschalk Joffre heeft ter beschik
king van de „Gueules Cassées" de
groote organisatie van Fransche oorlogs
verminkten de beroemde legerorder
van de Marae gesteld, geschreven en ge-
teekend door hem in persoon. De be
doeling is, dat dit unieke stuk op het
galafeest der vereeniging, a.s. Vrydag
by opbod wordt verkocht, Sacba Guitry
zal de verkooping leiden.
De gezant van Tsjecho-SIcwakye te
Berlyn zond Chamberlin vijftig fles-
schen echt Filsener-bier, daar Cham-
berlin bij zijn vertrek in New-York den
wensch te kennen had gegeven in Ber
lijn Pils te willen drinken.
De Internationale spoorwegconferen-
tie zal vandaag te Stockholm aanvan
gen. Er zyn ongeveer 200 gedelegeerden
uit Zweden. Engeland, Nederland, Tsje-
cho-Slowakye, Italië, Duitschland,
Frankrijk, België, Polen. Oostenrijk,
Hongarije, Roemenië, Luxemburg, Chi
na en Japan.
De weekstaat van de Zweedsclrc Rijks
bank vermeldt: 221.728.218 kronen, me-
taalvoorraad, 133.501.958 kronen binnen
landsche wissels, 72.314.232 kronen bui-
tenlandscne wissels 439.631.328 kronen
bankbiljetten en 118.375.733 kronen de
posito's.
Volgens de statistieken van den So
cialen Raad zyn de loonen van de
Zweedsche arbeiders sinds 1S13 gestegen
met 116 pCt.. doch zy zyn sinds 1920
met 26 pCt. gedaald. Deze cijfers heb
ben betrekking op 200.000 arbeiders.
INGEZONDEN MEDEDEELINC
a 60 Cents pev regeL
Ef
„Men kan ttca wel
dansen, al danst men
niet met de bruid"
en zoo kan men
töch wel rooken al
rookt men geen GA
DEN A's! Maar
waérom zoudt u
geen CAD EN A'S
rooken?
Deze „bruid" onder de sigaren-
producten is verkrijgbaar in prijzen
van 6, S, 10 cis., enz. 20
In de voornaamste sigarenwinkels
GEMENGD NIEUWS.
CHAMBERLIN TE
BERLIJN.
Naar Londen.
TERUG OVER DEN OCEAAN?
In het Amerikaansche gezantschap
werd Chamberlin en Levine een diner
aangeboden, waaraan slechts elf perso
nen deelnamen. Tot laat in den avond
bleef een groote menschenmenigte voor
het gebouw verzameld, die telkens weer
verlangde de vliegers te zien. Toen men
bemerkte, dat zy zich niet meer wilden
vertoonen, werd den vliegers uit het pu
bliek een telegram gezonden, met het
verzoek nog eens naar buiten te ko
men, Chamberlin en Levine kwamen
daarop na afloop van het diner, even
na tienen, neg eens voor het venster.
Het publiek juichte hun toe en iemand
uit het publiek hield in het Engelsch
een toespraak, waarvoor Chamberlin
met enkele woorden dankte.
Chamberlin heeft een telegram ont
vangen van president Coolidge, luidend:
„Ik wensch u geluk met uv; buitenge
woon succes, dat een nieuw vliegrecord
Amcrika-Duitschland beteekent. Mijn
groeten voor het Duitsche volk".
Op den romp van de „Columbia",
waarop New-York geschilderd stond,
zyn thans nog de woorden Beriyn
Kottbus aangebracht.
Chamberlin heeft een telefonisch ge
sprek gevoerd met Londen, waarbij hy
berichtte van plan te zijn binnen eeni
ge dagen naai' Londen te vertrekken.
Omtrent Chamberlin's mededeeling,
dat hy van plan is weer naar Amerika
terug te vliegen is men in vliegeniers-
kringen te Londen van meening, dat
een tocht over den oceaan in westely-
ke richting veel moeilyker is, daar niet
op de medewerking van den wind ge
rekend kan worden. Een dergelyke
vlucht is nog nooit door een vliegtuig
volbracht.
Voor de ontvangst van Chamberlin
te Londen wordt o.a. een banket van
de Royal Aero-club voorbereid, zooals
zulks ook by de ontvangst van Lind
bergh geschiedde.
Bij Hindenburg.
Rykspresldent Hindenburg heeft de
beide Amerikaansche vliegers Chamber
lin en Levine ontvangen, die door den
Amerikaanschen gezant werden voor
gesteld. Hindenburg overhandigde hun
a-ls aandenken, en als bewijs van zyn
bijzondere waardeering, zyn portret in
zilveren lijst met eigenhandige onder-
teekening. De ontvangst duurde onge
veer twintig minuten. In afwachting
van het bezoek had zich een groote
menschenmenigte voor het paleis van
den Rykspresldent en voor het Ameri-
kaansch gezantschapsgebouw verza
meld. Byzonder groot was het contin
gent schoolkinderen en speciaal jonge
meisjes, die met ruikers wachtten. Een
luid gejuich ging op toen de vliegers
uit het gezantschapsgebouw kwamen en
in een auto stapten, die langzaam door
de Wilhelmstrasse reed. De menigte
verbrak de afzetting en liep onder
voortdurend „Hoek!"-geroep achter den
auto aan.
Toen de auto by het presïdentspaleïs
voorreed, presenteerde de wacht het ge
weer. De vliegers waren in eenvoudige
reirkleeding gestoken. De fotosluiters
klikten, de film-operateurs draaiden, en
de menigte brak telkens opnieuw in
..Hoch!"-geroep uit.
Toen daarop de auto met de vliegers
het voorplein van het presidentieel pa
leis verliet, brak het publiek weder door
het politie-coraon heen. Het bestormde
den auto byna en slechts met de groot
ste moeite slaagde de politie er in, een
weg te banen door de menigte voor
den auto, die tot liet Amerikaansche
gezantschap toe door honderden werd
begeleid.
Nauwelijks waren de vliegers het ge
zantschap binnengegaan, vervolgt de
Tel., of weer verlangde een buiten sa
mengestroomde menigte hen te zien.
Toen het geroep niets baatte, werd het
gejubel georganiseerd. Op het comman
do „één, twee, drie" werd in koor ge
roepen: „Chamberlin hoch, hoera!" Op
deze wyze bereikte men tenslotte, dat
Chamberlin en Levine aan het venster
kwamen. Geestdriftig gejubel en ap
plaus donderde minutenlang over het
plein. Chamberlin wuifde, zichtbaar ge
troffen, en klem ten slotte, opdat hy
door ieder gezien zou kunnen worden,
te zamen met Levine op de venster
bank.
Chamberlin en Levine zullen zich hun
verblyf te Berlyn ten nutte maken om
zich op de hoogte te stellen van de
ontwikkeling der Duitsche luchtvaart
inzonderheid van het vliegwezen. Zater
dag zullen zij, naar het „Berliner Ta-
geblatt" verneemt, Berlyn verlaten om
de Europeesche vlucht te gaan maken.
Later zullen zy naar Berlyn terugkee-
ren om hun vrouwen af te halen. Het
Berlynsche gemeentebestuur overweegt
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cent» per regeL
het plan, den beiden Amerikanen het
eereburgerschap der stad aan te bieden.
Voorts is men voornemens, een straat
„Columbiastrasse" te noemen.
De Oostenryksche regeering heeft de
vliegers uitgenoodigd naar Weenen te
komen. Zy zullen waarschyniyk deze
uitnoodiging aannemen. Ook de Cecho-
slovaaksche regeering heeft den vlie
gers een uitnoodiging gezonden. Een
Amerikaansche «autofirma te Berlijn
schonk Chamberlin een praclitigen
lichtblauwen auto.
Of Chamberlin per vliegtuig naar
Amerika zal teruglceeren staat nog niet
vast. Volgens sommige berichten is dit
zeer onwaarschynlijk. Van andere zyde
verluidt echter, dat Chamberlin uit
Amerika een aanbod van 100.000 dollar
heeft ontvangen, welk bedrag hem zal
worden uitbetaald, wanneer hy de te
rugreis per vliegtuig volbrengt. Een be
slissing hieromtrent, is evenwel nog niet
genomen.
By de thee, welke hedenmiddag does
den rykskanselier en mevrouw Marx
werd aangeboden en waarby tal van
autoriteiten aanwezig waren, versche
nen de vliegers in hun gewoon colbertje
dat zy op de Oceaanvlucht, onder hun
leeren jassen hadden gedragen.
'n Glas bier.
Uit New-York komen berichten, dat
Chamberlin's eerste verzoek by zyn
landing in Duitschland om een glas
bier in Amerika ongunstig wordt be
sproken. De president van een onthou-
dersvereeniging zeide in een toespraak,
aldus de Tel., dat dit verzoek van
Chamberlin en Levine om bier „een
ongunstige reactie heeft gehad op de
gevoelens van het Amerikaansche pu
bliek, aangaande de vlucht".
Mevrouw Chamberlin, de moeder van
den vlieger, heet verstoord te zyn over
de berichten, dat haar zoon bier heeft
gedronken Denison, waar zy woont, is
een plaats waar het drankverbod zeer
streng wordt toegepast en Chamberlin's
ouders zyn overtuigde voorstanders van
het verbod. Mevrouw Chamberlin zeide:
Clarence is alfcyd zeer bedachtzaam ge
weest en ik hoop, dat de berichten
over zyn bierdrinken onjuist zyn.
Deze „ongufistige reactie" zou nog wel
eens ernstiger kunnen worden, na het
bericht dat de Ceehoslovaaksche gezant
te Berlijn Chamberlin 60 ïlessclien
Filsnerbier heeft doen toekomen.
EEN MILLIARDAIRS-
HONDJE.
Een aardige anecdote is thans omtrent
wijlen den vermaarden Amerikaanschen
milliardair Andrew Carnegie bekend ge
worden.
Toen Carnegie op een ochtend langs
het Michigan-meer ging wandelen, liep
zyn hondje Billy weg. Hy begaf zich
onmiddeliyk naar de bureaux van de
„Morning Heralcl", de eenige krant m
zijn toenmalige woonplaats, om in een
advertentie zyn medeburgers op te wek
ken naar zijn lievelingshondje te zoe
ken. „Witte foxterrier verloren, luiste
rend naar naam Billy. Eigenaar looft
voor eerlyken vinder 1000 dollar uit.
Bezorgen aan Star Palace", aldus
luidde de annonce. Toen Carnegie weer
thuis was gekomen, overwoog hij, dat
de hond in de advertentie misschien
toch niet duidelyk genoeg was omschre
ven, en stuurde dadelijk een bediende
naar de „Herald", om aan de annonce
nog toe te voegen: „Met twee zwarte
vlekjes". De boodschapper kwam aan
de advertentie-afdeeling. maar vond
daar niemand Hij liep naar boven, naar
de redactielokalen, maar geen redac
teur was er te bekennen: liy ging het
privé-bureau van den hoofdredacteur
binnen: deze was er niet; evenmin de
administrateurja zelfs de directeur
eigenaar ontbrak. In het geheele huis
geen sterveling. Of jawel tóch: in de
portiersloge stond de portier, en de be
diende van Carnegie vroeg hem; „Hoe
komt 't toch, dat in het geheele gebouw
geen levend wezen te zien is? Tien mi
nuten geleden heeft myn meester hier
toch alles in vollen gang gevonden?" -
„Tja", antwoordde de portier, „dat
weet ik niet. Ik kan alleen maar zeg
gen, dat de redacteuren, de hoofdredac
teur, de directeur en de administrateur
er op uit zyn gegaan, om een wit hond
je Billy te zoeken".
Inhoud van Tijdschriften
Bouwbedrijf
In „Bouwbedrijf" een interview met
den heer S. de Clercq, architect te Den
Haag over de positie en den werkkring
van den architect. Er worden medcdcc*
lingen in gedaan over de wijze waan
op architecten in Nederland hun oplei*
ding krijgen. Voorts wordt nagegaan
in hoeverre het ai dan niet wcnschelijlc
is dat het komt tot een wettelijke bes
scherming van den titel van architect.
Aan het einde vaii het onderhoud zeide
de heer Dc Clercq:
Alles bij elkander acht ik het
mooie architectenvak allerminst voor
iedereen weggelegd. Een architect
moet zijn. dc raam zegt het: ccn
aarts'bouwer. D;t is wel veel gevergd!
Naast de normale mcmschclijkc eigen*
schappen moet hij in zich vereenigen
alle theoretische en practische erva»
ringe van alle ambachten, alle techni*
•sche wetcnschappien, van alle acsthcti*
schc inzichten! Hi} moet met men*
sChcn om kunnen gaan, moet zijn -or*
ganösator, criticus over zichzelf en
anderen en scheppend, scheppend
voor.al! Onder die omstandigheden is
het duidelijk, dat een 100 pet. archi*
tect een ideaal is, waarnaar wel ge*
streefd, maar dat niict bereikt kan
worden. Het is dus een werkkring
waaraan ontgoochelingen piet vreemd
zijn.
Doch aan dc and-ge re zijde brengt het
zelfs in 'bescheiden taak voldoening,
omdat iedere opdracht een probleem
stelt in velerlei opzicht en oindiat, bij
de verschillende oplossingen, die mo.
gelijk zijn, diegene duurzaam kan
worden verwezenlijkt, waarin d,e
bouwmeester iets heeft gelegd van
zichzelf. Mogen de tijde,n ook eerst
kunnen oordeelen, in hoeverre hij is
geslaagd, voor hem zelf blijft directe
voldoening, getracht te hebben, te
hebben gegeven, het beste wat hij ge»
ven kan.
NIEUWE UITGAVEN.
'Bij de uitgevers W. J. Thiicme en
Cie te Zutphen is verschenen:
Geïllustreerde geschiedenis van het
Vaderland, Nederland als Koninkrijk.
Lee,shock vo-o-r het voortgezet onder*
wijs door M. Haas, hoofd der O.L.S,
te Op'heusden.
Volgens het voorbericht is dit werk*
je bestemd voor leerlingen die de
Lagere School hebben verlaten en
voortgezet onderwijs volgen. De
schrijver heeft er naar gestreefd in de
eerste plaats te geven: de ontwikkc*
ling van 'het volk, de ontwikkeling
van den Staat komt in de tweede
plaats.. Dc reden er van is, dat hij er
sterk van doordrongen is, dat dc 'be*
schavingsgesc'hiedcnis verre de voor*
keur verdient boven de 'behandeling
van dc geschiedenis stof, die oor logs*
gebeurtenissen bevat. Voorts is door
schrijver vooral de aandacht .geves*
tigd op dc vredesstrooming.cn in de
wereld. Diensvolgens is vrij uitvoerig
behandeld doel en werking van den
Volkenbond;
Nu in de laatste tijden een ifcroo»
ming is die verlangt dat op dc sc'ho*
len Volkenboudt&ondcr'vvijiS wordt gc*
geven, zullep. velen met instemming
er -\an kennis nemen dat schrijver
zooveel aandacht aan den Volken»
bond heeft geschonken. Het werkje
begint met het Koningschap van Ko*
ning Willem I cn is bijgewerkt lot de
laatste tijden. Bij het onderwijs .n de
geschiedenis van het vaderland,
waaromtrent nieuwe ideten veld win*
neru kan het uitnemende diensten bc*
wijzen.
Vooral het nadruk leggen op dc
ontwikkelingsgeschiedenis heeft zijn
goeden kant. Het onderwijs gaat nu
meer en meer die richting uit. In te*
g ens telling met vroeger toen het niets
dan veohlfgescbied'enis was, wat dc
kinderen te keren kregen. Al waren
er dan ook vroeger wel werkjes van
iemand als Kanon, die trachten de
ontwikkeling van het volk te schct*
sen. vooral van de eerste tijden van
de geschiedenis van het land.
Verschillende illustraties verhoogen
de waarde van dit werkje. Oragetwjj*
feld zal het wel opgang maken.
Bij. dezelfde uitgeversfirma kwam uit
de eerste aflevering van Dr. Boris
Raptschinsky. Dc Geschiedenis van
het Russische Volk. Schrijver begint
daarin met mededeelingen te doen
van het terrein van de Russische ge*
scbied'enis. Voorts verhaalt hij van de
levenswijze en den. godsdienst van dc
Oost Slaven cn hun naburen. Ver»
scheid ene afbeeldingen verluchten het
werk.
In deze lagen nu veler oo.gen naar
Rusland zijn geslagen, is de uitgave
van zulk een werk zeker op zijn
plaats.
SCHEEPSBERICHTEN.
De „Satumia", het r
laehtige motorschip van 24.000 ton, dat dezen zomer dóór
ontwikkelen 33.000 pk. Het schip is oj
de Cosulichlijn, gevestigd te Triest, in dë vaart zal worden gebracht. De motoren
een ItaJiaansche werf geboUwd-
Gemma, 8 Juni' v. Sjangiai, Rotter*
dam n, ioMJAa.nia
Houtman 8 Juni te Sydney al Bata*
A'la.
Hoogkerk 7 Juni te Bombay v. Rot*
terdam.
Heemskerk 8 Juni v. Kaapstad n.
Mosselbaai.
Jan Pieterszoon Coen 8 Juni v. Suez
Arasterdam n- Batavia.
Jason S Juni v.m. 11 u, 35 m„ 40
mijl v. Niton, pliïli n. Antwerpen.
Leerdam 8 Junj nam. v. Corunn.i,
Rotterdam n. NcawOtleans.
Meliskerk p. 8 Juni Perim, Belra n,
Rotterdam.
Mel amp us 7 Juni te Suez, Batavia
n. Amsterdam.
Ooslkerk 8 Juni v. Amsterdam n.
Rotterdam.
Oldckerk 7 Juni te, Sjanghai, Japan
n. Rotterdam.
Prinses Juliana S Junj te Southamp*
ton, Amsterdam n. Batavia.
Randfontein 8 Juni te AJ.goabaai v.
Beira. A'ertrok .i. Rotterdam.
Spaarndam 8 Juni nam. al Co run na,
NeAv.-Orleans n. Rotterdam.
Streefkerk 7 Juni y. Madras, Rotter*
dam n. Calcutta.
Tjisaroea 8 Juni v. Sjanghai n.
Oheri'bon.
Vechtdijk 8 Juni n.m. tc Suez. Java
n. NewYork.
