HAARLEM'S DAGBLAD WOENSDAG 6 JULI 1927
EEN CHINEESCH HERVORMER.
Oud Philosooph, Confuciaan en gematigd
- ..t. .Monarchist
Onlangs is te Tsingtao op 70-jarlgen
leeftijd Kang-Yu-wei gestorven, een
van de in den geest van Wmerson „re
presentative men" van de Chinecsche
hervormingsbeweging. Zijn naam werd
het eind van de vorige eeuw in de bla
den herhaaldelijk genoemd, omdat hij
de eigenlijke ideoloog was van het korte
„hervormingstijdperk" van het jaar 1898
in China. Kang was in Nanhai in Kwan-
toeng geboren, legde met bijzonder gun
stig resultaat de gebruikelijke examens
af en verwierf door zijn werken weldra
de reputatie van een groot geleerde en
kenner van de Chineesche klassieke li
teratuur. In zijn eerste geschriften reeds
bepleitte hij terugkeer naar de zuivere
leer van Confucius en trachtte aan te
toonen, dal; het regeeringssysteem van
China zooals het voor de revolutie be
stond door en door on-Confuciaansch
was neworden en den levenden geest van
de Confuciaansche moraal had verloren.
Een hervorming van den staat betee-
kende eenerzijds een terugkeer naar de
zuivere staatsgedachte van het oude
Confucianisme, maar tevens het gebruik
van de vreemde technische hulpmidde
len en inrichtingen, die met het goed-
begrepen Confucianisme in het alge
meen niet Sn striid zijn. In een aantal
geschriften behandelde hij deze gedachte
uitvoerig en hij ontwikkelde een om
vangrijk hervormingsplan.
Het eerste van deze geschriften ont
stond in 1883. kort nadat China Annam
aan Frankrijk en Burma aan Engeland
had verloren. Kang was destijds lid van
de litteraire academie (Haulin) te Pe
king. Hij wijst in zijn geschrift op de
gevaren, die China in het Oosten van
Japan, in het Noorden van Rusland, in
het Westen van Engeland (over Burma)
in het Zuiden van Frankrijk dreigden.
Indien niet spoedig een hervorming in
China tot stand komt. dan zullen al
dus betoogt hij de Barbaren van bui
ten af en de tot wanhoop gebrachte be
volking van binnen uit het rijk ten
gronde richten. Keizerin en keizer moe
ten zich hun verantwoordelijkheid te
genover het voorgeslacht bewust wor
den. Een hervorming moet intreden,
want „wie tegenwoordig nog aan de in
gevoerde methodes en zienswijzen vast
houdt. begrijpt niet alleen de eischen
van den staat van vroeger en van te
genwoordig niet, maar hij heeft ook de
basis van de zienswijze van de oude
wijzen verlaten". De directeuren van
de academie weigerden evenwel, dit me
morandum tot den troon te laten door
dringen.
In 1895, na den vrede van Shimono-
sekl. die een einde maakte aan den voor
China noodlottigen Chineesch-Japan-
schen oorlog, diende Kang een tweede
memorandum in. dat dezen keer in
handen van den Keizer en de Keizerin-
moeder kwam. Daarin betoogde hij, dat
de oorzaken van de zwakheid van China
schuilen in de domheid cn de onbe
kwaamheid van de Chinecsche ambte
naren, die voor het grootste deel over
bodige klaploopers waren Dc Chinee-
sche wetenschap bestond uit doode ge
leerdheid; handel, handwerk en vak
wetenschappen waren verwaarloosd.
Kang ontwierp een programma voor
noodzakelijke hervormingen. De emigra
tie naar de dun bevolkte gebieden van
Turkestan, Mongolië en Mandsjoerije
zou bevorderd worden, de industrie ont
wikkeld, handelsscholen gesticht, han
delsondernemingen opgericht, de likins
fbinncnlandsche douaneheffingen) afge
schaft, het verouderde onderwijssysteem
hervormd, vakscholen en vakvereenigin-
gen in het leven geroepen worden, waar
bij echter de leer van Confucius de basis
van de geheele Chineesche cultuur en
opvoeding zou blijven. Dit memoran
dum l'iet niet na indruk te maken, het
werd aan alle gouverneurs toegezonden
met de opmerking, dat zij binnen een
maand over de invoering van fundamen-
teele hervormingen moesten rapportee
ren. Kang werd tot secretaris van het
ministerie van openbare werken be
noemd en hij schreef weldra een nieuw
memorandum, waarin hij zijn hervor
mingsdenkbeelden verder ontwikkelt. De
tegenstand van de conservative ambte
naren. die zich verheugden in de gunst
van de Keizerin-moeder, deed hem
echter struikelen; Kang moest zijn po
sitie te Peking opgeven en ging naar het
Zuiden. De volgende jaren waren echter
weer gekenmerkt door een aantal ern
stige Inbreuken op de souvereine rechten
van China. Rusland kreeg concessie voor
den aanleg van den Oost-Chineeschen
spoorweg in Mandsjoerije. Duitschland
nam Kiautschau in bezit. Kang keerde
terug naai- Peking en schreef in 1897 een
nieuw memorandum, dat hij liet druk
ken en verspreiden. „In de pers en in de
parlementen van Europa" aldus betoogt
hij daarin, „is thans voortdurend sprake
van een verdeeling van China. Sedert
den smaad van het Oosten (d.w.z. van
den Chineesch-Japanschen oorlog) zien
de landen van Europa minachtend op
ons neer, gelijk op de wilden van het
Zuiden; zij behandelen ons alsof wij
imbeciele boeren waren. Vroeger wer
den wij altijd beschouwd als een half
beschaafd land, thans stellen zij ons op
één lijn met de Afrikaanscho negers".
China moet denken aan het lot van
Turkije, Koren. Annam. Polen en Ma
dagascar, wier zelfstandigheid werd ver
nietigd. ..Ik vrees, dat eens de tijd zal
komen, dat de keizer en zijn hooge ra
den, die naar vrede tot lederen priis
streven en van vroeg tot laat vroolijk
zijn bij gezang en dans of bij het ge
nieten van de schoone natuur, dit alles
niet meer kunnen doen. Ik vrees, dat
de keizer met zijn hooge ambtenaren,
die alleen naar eeuwigen vrede verlan
gen en zich zorgeloos in hun kleeren
verheugen, ook dat niet weer zullen
kunnen doen". Men kicze de beste ta
lenten van het land uit om de plannen
voor het hei-vormingswerk te ontwerpen.
Men kieze uit de wetten van alle lan
den voorbeelden voor openbaar en pri
vaat recht, men onderzoeke alle amb
tenaren des lands op bruikbaarheid,
men voere een staatscontrole in, die een
statistiek over de opbrengst van den
bodem en de prestaties van de bevol
king bewerkt, men breke met de ge
bruikelijke vormen van promotie, men
verhooge de salarissen der ambtenaren,
men schaffe het koopen van functies af
en verwijdere de schare niets uitvoeren
de ambtenaren, men bevordere land
bouw en handel, bescherme de bevol
king, regeere met menschelijlchcid enz.
Op den keizer maakte dit memoran
dum diepen indruk, hij gaf Kang bevel,
grondige plannen uit te werken voor de
hervorming van den staat. In Juni 1898
ontwikkelde hij in een lange audiëntie
bij den keizer zijn denkbeelden, waarbij
hem als voorbeeld de moderniseering
van den staat in Japan voor oogen
stond, maar ook de hervormingen van
Peter den Grooten in Rusland. Bij zijn
werken, die begin 1898 aan den keizer
ter inzage werden gegeven, was ook een
..levensbeschrijving van Peter den Groo
ten", een „Beschouwing van de reorga
nisatie van Rusland door Peter den
Grcoten", en een „Bêschouwing van de
reorganisatie van Japan". De keizer
raakte geheel onder zijn invloed. Hij
werd benoemd tot secretaris van het
ministerie van buitenlandsche zaken,
met het recht te allen tijde onmiddellijk
aan den troon te rapporteeren. Kang
begon met eenige geestverwanten de
hervormingen uit te voeren, maar in
September van hetzelfde jaar reeds
maakte de keizerin-moeder zich door
een staatsgreep van de macht meester,
het hervormingswerk werd gestaakt en
verscheidene aanhangers van de bewe
ging werden ter dood gebracht. Kang
zelf kon zich, door den keizer gewaar
schuwd bijtijds in veiligheid brengen
door naar de buitenlandsche concessie
in Tientsin te vluchten. Later woonde
hij verscheidene jaren buiten China en
reisde in Amerika en Europa rond. Hij
bleef een overtuigd aanhanger van de
monarchie; zijn partij heette in de ja
ren, die op de periode van 1898 volgden,
„Partij tot bescherming van den Keizer"
'Pao Huang Tang), waardoor tot uit
drukking zou worden gebracht, dat de
keizer tegen zijn reactionnaire moeder
moest worden beschermd. Toen in Juli
1917 generaal Tsjang Hun een poging
deed tot herstel van de vroegere dy
nastie, werd Kang tot onderminister
van binnenlandsche zaken benoemd. Dit
monarchistische herstel duurde gelijk be
kend in China met lang en toen Tsjang
Sun door generaal Tuan werd ten val
gebracht moest Kang opnieuw vluchten
en hij woonde sindsdien in de buiten
landsche concessie in Shanghai.
Het is zeer opmerkelijk, dat deze ge
matigde monarchist, die geestelijk ge
heel leefde in de oude leer van Confu
cius, in een kort geleden verschenen
boek een buitengewoon radicaal pro
gramma voor een nieuwe maatschappe
lijke orde heeft ontwikkeld, dat o.a. de
stichting van een centrale wereldregee-
ring en de afschaffing van de familie
beoogde. Wanneer een Chineesche ge
leerde, die op de basis staat van de klas
sieke oudheid van China ernstig over
een dergelijke wereldorde spreekt, kan
gemakkelijk worden ingezien, welken
invloed de radicale politieke en maat
schappelijke theorieën van het Westen
op de Chineesche jeugd moeten hebben,
die voor ccn groot deel het contact met
de oude Chineesche cultuur geheel heeft
verloren, maar tevens van de geestelijke
cultuur van Europa niets weet en ook
niets wil weten, maar alleen voor de
materieele vorderingen van de Euro-
peesch-Amerikaansche beschaving en der
techniek belangstelling heeft. Dat wijst
op een proces, dat misschien belangrijker
is dan de politieke gebeurtenissen in
China; het tot dusver meest conserva
tieve volk ter wereld, dat bovendien wat
getalsterkte betreft ongeveer het vierde
deel van de menschheid uitmaakt, is
langzamerhand in een geestelijke gisting
geraakt en zoekt een moreelen en poli-
tiek-socialen inhoud voor z'in levens
vorm. En het voorbeeld van Kang Yu-
wei toont aan, dat de denkbeelden, die
in de hoofden van Jorg-China tot rijp
heid komen, aan driestheid niets te wen-
schcn laten.
STADSNIEUWS.
EXAMENS
Aan -de Mdel cl ba re School voor
Meisjes ,.'f Kopje" te B'Ioe.mcndaal
werd! het eindexamen afgenomen in.
tegenwoordigheid van dc gcoommi't*
teerden, dc hecren: Prof. ,R Casimir.
voorz.. C. Brouwer. Prof. Dr. A. D
Folikcr, P. J. C. .Mettau en C. B. A.
JVopcr.
Geslaagd zün de dames; G van den
Arend. G, H R urge rad-ijk. S C. Bas
roncs van der Feit/. O. H. Wagenaar
Hummclinck. A. de Bij-11 Nacricr.his.
A Sterk. C. H. Wirix cn II. P.
Wiirtz.
Een getuigschrift van dc school
wc*d uitgereik't aan D. Blii-denstem,
S. E. Dalen cn A. Flcmming.
TFA'TO O VSTFT. 1.1 N'G .TE.RUG
NAAR DE NATUUR"
Dinsdagmiddag sprak voor dc kinp
deren de heer Jac. Stolp. Hij zette
uiteen, waarom do tentoonstelling
..Terug naar dc Natuur" wordt ge»
noemd. Zij demonstreert, wat er ah
zoo in de natuur tc zien en te genie*
ten valt. Spreker wees er cohter op,
dat, wat in Bloemhof te zien is, niet
nicer is, dani een heel klein stukje
van die groote, machtige natuur,
waarvan wij kunnen genieten op onz®
wandelingen en die wij in de omgc*
ving van Haarlem kunnen lecren
waardecrcn. Daarom vertelde hij over
onzen Hout en liet den 'kinderen voc»
len, wat zij verzuimd hadden waar
tc nemen; hoeveel mooiier wordt alles,
wat wij zien. als wij weten, wat het
is. Met tal van voorbeelden u;t het
planten* cn dierenleven demonstreer»
de spreker, wat er buiten tc genieten
valt cn wees er op. hoe dikwijls hij
de natuur ha'd zie-n mishandelen door
inkervingen in hoornen, vertrappen
van planten, enz. Hij spoorde aan.
om alles wat buiten IccFt tc beschcrw
men cn tc traohtcn in dc geheimen
van dat leven door te dringen, dan
komt het waardeeron e.» liefhebben
vanzelf, *-
EDUARD VAN BEINUM.
De lang verwachte benoeming van een
nieuwen dirigent van de H. O. V. heeft
nog in zekeren zin bij verrassing plaats
gehad.
Wel moeten nog eenige reserves wor
den gemaakt; er is nog slechts sprake
van een benoeming voor één Jaar en
het bestuur en de nieuwe functionaris
moeten het over enkele punten nog eens
worden, maar het ernstige bestuur van
de orkestvereeniging zou ons toch zeker
de gisteren door ons gepubliceerde me-
dedeelingen betreffende den heer
Eauard van Beinum niet gedaan heb
ben als het niet zeker van haar zaak
was, al moet dan het voorbehoud: „in
dien de H. O. V. blijft bestaan" niet
vergeten worden.
Voor het vervullen van die voorwaar
de wij weten het is nu het woord
aan de burgerij van groot-Haarlem!
Het spreekt vanzelf dat wij contact
gezocht hebben met den heer van Bei
num. Gemakkelijk ging dit niet met
iemand die ook buiten de plaats zijner
Inwoning: Amsterdam (na zijn huwelijk
met de bekende violiste, mej. Sepha
Jansen, dat op 12 Juli a.s. zal plaats
hebben, komt de heer van Beinum te
Haarlem wonen) zooveel relaties onder
houdt maar Dinsdagavond gelukte het
toch en zoo zaten wij dan tegenover den
bescheiden kunstenaar met de ernstige
en toch vriendelijke gelaatstrekken
waarmede onze lezers zelf kunnen ken
nis maken door middel van de feto die
wü afdrukken bij dit artikeltje waar
mede wij den ^ympathieken jongen ar
tist gaarne bij de Haarlemsche burgerij
inleiden.
Jong artist, ja. De heer van Beinum
werd op 3 September 1900 te Amster
dam geboren en is dus nog geen 27 jaar.
Hij is de vierde van zijn geslacht die
musicus is; zijn vader is lid van het
Amsterdamsche orkest, zijn broeder, Co
van Beinum, is violist te Arnhem; hij
zelf heeft ook als altist in het Arnhem-
sche orkest gewerkt. Deze functie kreeg
hij dadelijk nadat hij de middelbare
school te Arnhem afgeloopen had. Hij
heeft les gehad aan de Arnhemsche
Muziekschool en van zijn broer.
In 1919 werd Eduard van Beinum leer
ling van het Conservatorium te Amster
dam, waar hij onder De Pauw (met welk
een eerbied spreekt hij van zijn oud
leermeester, zooals trouwens alle oud
leerlingen van dezen muzisk-paeda-
goog!) voor piano afstudeerde. Het eind
diploma behaalde hij in 1922. Hij stu
deerde daarna nog afzonderlijk door on
der leiding van De Pauw.
Vervolgens is hij aan 't accompag-
neeren gegaan en spoedig kreeg hij. zoo
als gisteren reeds gemeld, de leiding
van drie orkesten te Schiedam en Zut-
phen.
Als solist heeft hij zich bij de H.O.V.
reeds eenige malen met succes doen hoo-
ren. Hij kreeg toen al een uitstekenden
indruk van het orkest. Hoor hem den
fijnen, spontanen klank van het Haar
lemsche orkest roemen, hoor hem met
geestdrift spreken van het jonge, fris-
sche dat van het orkest uitgaat!
„Ik heb", zoo zeide liij ons, „groote
bewondering voor wet Gerharz gedaan
heeft, wat een fijne uitvcering hoorde ik
eens door de H. O. V„ onder Gerharz,
van de Peer Gynt Suite! Er is met dit
orkest zeer veel te bere'ken en het is
mijn vaste overtuiging dat het heel fijn
zal worden. Me.ar: er zal ontzettend
moeten worden gewerkt!"
De uitmuntende indruk dien de heer
van Beinum reeds van het orkest had.
werd nog versterkt bij het proef-diri-
geeren. Ook Van Anrooy was toen vol
geestdrift.
De nieuwe dirigent (laten wij hem
maar zoo noemen) vindt het drkest der
H.O.V. een ideaal-orkest voor moderne
muziek cn hij stelt zich veel voor van
de uitvoering vrn werken van bijvoor
beeld Debussy en Ravel.
„Het is geen groot orkest, dat is
w.-ar!" zoo zeide hij ons. „Maar kijk
eens wat Van Anrooy bereikt heeft met
net zoo'n sterk orkest; het Arnhemsche!"
Ook met onze groote concertzaal en
het mooie Paleis-orgel is de heer van
Beinum ten zeerste ingenomen.
Voor het omwerken van groote wer
ken voor klein orkest voelt de jonge di
rigent niets. „Dat gaat niet", zeide hij,
„de klankkleur en alles mis je!"
Wij brachten ook nog de quaestie;
symphonie of harmonie ter sprake.
„Ik begryp niet goed. dat dit een
quaestie is", oordeelde de heer van Bei
num. I-Iarmoniemuziek is toch uit den
tijd! Ik geloof ook niet dat het Haar
lemsche orkest daarvoor om te weken
is. Neen. ik ben geen voorstander van
harmorüemuzlek
Wij namen een prettigen indruk me
de van ons bezoelt aan dezen ernst!gen.
jongen kunstenaar, die zeker, daarvan
zijn wy overtuigd, met hooge idealen
zijn nieuwen werkkring zal aanvaarden
en al zijn krachten aan de H. O. V. zal
geven.
Haarlemmers, maakt het hem moge
lijk zijn idealen te verwezen!yken, ten
minste: ze zoo dicht mogelijk te bena
deren!
J C. E.
VERKEERSONGELUKKEN
Te Haarlem.
Tc twee uur Dinsdagmiddag had
op den. hock van de Oosfvest en. de
Papentorcrvest een botsing plaats
tusschen 2 lue auto's. Tegen den hc»
stuurder L. werd proces-verbaal op*
gemaakt wegens het ini een. bocht
niet rechts rijden.
Tusschen de Muntcrslaan en de
Pijlslaa-n geraakte Dinsdag een vracht
auto in bet water van de Lcidschc
vaart doordat dc rem weigerde. De
inzittende, de 25»jar\ge J. Mulder
kwam met den schrik vrij. De auto
werd door het toestel van de firma
Lint bach uit het water gehaald.
Op den Kleinen Houtweg werd he»
denmorgen een handwagen, beladen
met schoonmaakartikelen, door een
sleepiensfwagen, aangereden. Deharadwa*
gen werd omvergeworpen, waardoor
dc inhoud over dc straat rolde. Hoe»
wel de eigenaar den bestuurder van
den slecperswagen verzocht, even te
stoppen, legde doze er d'e zweep op
en reed snel weg. De handVagen was
zwaar beschadigd.
JACOB L. \rELT>HUYZEN VAN
ZANTEN
In den ouderdom van 56 jaar is te
Lisse overleden de heer Jacob L.
Veldhuyzen van Zanten, oprichter
der vroegere firma van dien naam,
die ontstond bij de splitsing van het
bod-rijf van. de fa. M. VckThuyzcn van
Zanten, en thans oudste directeur der
N.V. voorh. Jacob L. Vcld'huyzen
van Zanten aldaar. De overledene
werd in December van 1910 tot li'd
van het Hoofdbestuur der Algemeene
Verecniging voor Bloembollen cultuur
gekozen en had daar zitting tot 1
Januari 1915.
HET SOENDAPLEIN.
Gevaar voor voetgangers
VLUCHTHEUVELS NOODIG.
De uitvoering van het plan tot ver»
andering van aanleg der tramrails op
het Soendaplein, zooals dat, naar ver»
luidde, door de tramdirectie werd
overwogen, laat nog altijd op zich
wachten. Zelfs werden die plannen
noch door het gemeentebestuur van
voormalig Schoten, noch door dat van
Haarlem behandeld, zoodat van uit»
voering daarvan voorloopig ook wel
niets zal komen. De verkeerstoestan»
den op dat drukke plein nopen echter
tot beveiligingsmaatregelen. Het uit»
gestrekte plein, zelf voor een groot gcs
deelte met tramrails belegd is voor
het rijverkeer èn voor het verkeer van
voetgangers aan de Oostzijde, vóór dc
remiscgcbouwcn langs, steeds gevaar»
lijk. Aan de beide einden van het
plein treft men bovendien zeer druk»
kc kruispunten van verkeerswegen, ter»
wijl zich aan dc Westzijde, langs de
as van den Rijksweg, een voortdurende
verkeersstroom beweegt. Aan de
Noordzijde ligt in het midden een
stukje „plantsoen" waar tevens een
wachthuisje voor trampassagiers een
veilige plaats vond. De tramlijn snijdt
tegenover de Soendastraat den ver*
keersweg JulianaparkRijksstraatweg.
Hier is dus een zeer drukke driesprong
Dc met de tram aangevoerde passa»
giers worden meegenomen tot onge»
veer het wachthuisje. De mccstcn
hunner moeten dan den Rijksweg,
thans ook Soendaplein gedoopt, dwars
oversteken meestal naar de z.g. ,,boo»
menbuurt", daar de meer Noordelijke
bewoners in den regel met een autobus
gaan. Dat oversteken is nog het minst
gevaarlijk. Oversteken van den Wes»
telijken kant naar het tramwachthuisje
is daarentegen zeker gevaarlijk, om*
dat dikwijls trams aan 't rangeeren zijn
Wachtende passagiers zien zich dan
vaak bedreigd door rijverkeer van» cn
naar de Floresstraat. Een enkele mc»
terslange vluchtheuvel zou daar niet
alleen een beveiliging zijn voor passa»
giers en voetgangers, maar deze zou te»
vens richting geven aan het verkeer.
Bij de kruising Rijksweg, Julianapark»
Soendastraat en «plein is het al even*
zeer gevaarlijk; voor voetgangers het
meest. Dc van Noordelijke richting
komende voetgangers volgen het trot»
toir aan dc Westzijde tot juist voorbij
dc opzichterswoning van St. Barbara.
Daar loopt deze voctstraat ..in het
zand'; gaat niet verder cn wordt de
Rijksweg zeer smal. Wil men zijn weg
vervolgen naar Julianapark en Cronjc*
straat, dan moet het kruispunt in
schuine richting worden overgestoken.
Dc uit het Julianapark komende, en
aldaar rechts loopende voetgangers
moeten daarenboven ook nog dc ver»
keersas JuhnanaparkRijksweg krui»
sen cn vervolgens eveneens het kruis»
punt schuin oversteken. Ter beveili»
ging van voetgangers ware in het ver»
lengde van de punt van het Juliana»
park een driehoekige vluchtheuvel aan
te leggen. Het rijverkeer zou daardoor
tevens richting krijgen.
Natuurlijk zal het voor een grondige
verbetering van het plein met zijn
kruispunten noodzakelijk zijn, dat aan
de tramlijnen een andere richting
wordt gegeven, zoodat er een meer
rhythmisch geheel van de .vele lijnen
komt.
ORGELBESPELING
in de Groote of St. Bavokerk te Haar»
Icm, op Donderdag 7 Juli 1927, door
den heer Gerrit van den Burg, Amers»
foort.
Programma:
1. Pastoral»Sonatc, Pastorale, An»
dante. Fuga, .Tos. Rhcinberger.
2. Concert Bes gr. t. Andante moes»
toso. Allegro, Adagio, Allegro ma non
pTCsto, G. F. Handel.
3. a. Andantino; b. Intermezzo, L.
Vierne.
4. Praeludium et Fuga G gr. t. (Pe»
ters Band II No. 2). J. S. Bach.
CREDIET VOOR DEN BOUW VAN
EEN GASHOUDER.
In verband met het in de raadsverga
dering van 7 Juni Jl. genomen besluit tot
het bouwen van een gashouder groot
20.000 kub. meter stellen B. en W.. na
beoordeeling der aanbiedingen, voor
hiervoor een crediet van 130.000 be-
sohikbaar te stellen.
WIELRIJDEN.
H. S. V. DE KAMPIOEN
Voor den 1 K..M. handicapwedstrijd
verschenen aan den start dc renners
J. v. d. Vossen. L. Klashorst, D. Hou*
wcling, P. Klinkenberg. H. Schijvcnaar
A, v. Brec, B. Sluytcr, S. v. Gelder,
M. v. Gelder. G. Schel, N. Coster, J.
Olydam, A. Coster en M. Ezio. Van
elke serie werden dc eerste cn tweede
aankomenden geplaatst. Winnaars van
hun serie waren: 1. P. Klinkenberg, 2.
D. Houweling. 1. S. v. Gelder, 2. A. v.
Brce. 1. .T. Olydam. 2. N. Coster, 1. A.
Coster, 2. M. v. Gelder. De demi finale
werd gereden in twee scriics, waarvan
dc eersten en tweeden werden ge»
plaatst in dc finale. Winnaars van deze
waren: S. v. Gelder, J. Olydam, M.
v. Gelder cn P. Klinkenberg, die nu
dc finale reden. De uitslag werd: 1. J.
Olydam. 2. P. Klinkenberg, 3. S. v.
Gelder, 4. M. v. Gelder.
Zondagmorgen 9 uur bijeenkomst op
Boekenrode.
ROEIEN.
ONDERLINGE WEDSTRIJDEN
HET SPAARNE.
EEN RACE IN PIEREMEGOGGELS.
Vrydagavond, Zaterdagmiddag na vier
uur en Zondagmiddag az. zal de R. en
Z. V. Het Spaarne haar jaarlijksche
onderlinge wedstrijden houden. Voor 't
eerst gebeurt dat in de practhige om
geving van het nieuwe clubgebouw, en
de biykbaar-uitgebroken zomer belooft
veel voor deze dagen. De wedstrydbaan
Is 1000 M. lang voor de seniores-num-
mers (start bij Spaar en Hout, finish
by het clubgebouw) en 600 M. voor de
juniores.
Behalve de bekende snelheids- en
stijl-nummers in twee- en vierriemsgie-
ken, wherries en skiffs komt op het
programma als slotnummer voor (voor
as. Zondag) een race in „pieremegog-
gels". Dit wordt een invitatiewedstrijd
waaraan naar gehoopt wordt een
aantal van de beste experts, die deze
vaartuigen over onze wateren plegen
voort te malen, zullen deelnemen. Er
zyn een viertal geldpryzen vcor deze
race uitgeloofd.
DOOR EEN PAARD DOOD»
GETRAPT
Te Oude Biltdijk onder St. Jacobi»
parochie heeft het zevenjarig zoontje
van J. Spijkstra een trap van een
paard tegen het voorhoofd gekregen
tengevolge waarvan het Dinsdag is koê
men te overlijden.
NOG EEN ERNSTIG AUTO»
ONGELUK.
Te Osaiabrüok (D.) is dc auto van
den heer M. uit Echt 'bestuurd door
den chauffeur E. C. uit Roermond te»
gen een boom .gereden. Den chauffeur
werd dc borstkas ingedrukt, zoodat
hij in zorgwekkenden toestand in het
hospilaau al'daar moest worden opge»
nomen. De heer M. werd slechts licht
gewond. De auto werd ernstig bescha»
digd.
INGEZONDEN
Voor den inhoud dezer rubriek stelt
de Redactie zich niet verantwoordelijk.
Van ingezonden stukken, geplaatst
of niet geplaatst, wordt de kopie den
inzender niet teruggegeven.
M. de R.,
Beleefd verzoeken we u .ecn-igc plaats
ruimte bij- voorbaat onzen, d'anik.
In Haarlem's Dagblad van Vrijdag
1 Juli staat een berichtje, (dat de af»
decbng Haarlem van de Vcrceniging
van Hoofden van Scholen in Neder»
land aan B. en W. een schrijiven heeft
gericht, waarin de meeniingen van de
afdccling Haarlem van. don Bond van
Ned. Onderw. ten aanzien van een
Geon. Centrale bioscoop niet volko*
men worden onderschreven.
Dit berichtje is niet precies 't laat*
stc nieuws, als men weet, diat het
schrijven van de H. v. Scb. is geda»
tcerd 6 Mei. Het merkwaardigste is
echter, dat de afdeelin-g Haarlem van
den Bond eerst 17 Jund in. haar buis*
houdelijke vergadering haar advies
aan B. en W. inzake de schootbios*
coop heeft vastgesteld, zoodat pas 20
Juni 't eerste schrijven van dc Bonds*
afdccling over de bioscoop bij B. cn
W. is ingekomen. FIct lijkt dus wel
eenigszins op telepathie, dat reeds 6
Mei dc meeningen van d'en Bond kon*
den bestreden worden. Zes weken
voor het stuk aan B. cn W. werd vast*
gesteld, had het college reeds een
bestrijding er van.!
't Is gewenscht den juisten gang van
zaken even vast tc stellen.
Bjj dc gcmeen:te*bcgrooting voor
1927 is een mcanoriepost: .«Stidh»
ting van een Schoolbioscoop" aange*
nomen. Toen dc Bond daarvan kennis
had genomen een vakverecnigimg,
welke onderwijs behartigt, dient zich
toch op de hoogte te houden van de
plannen, welke 't Gem.=bcstuur heeft
heeft de Bonsafdeeling een ver*
gadering met introductie belegd,
waar dc heer Van Staveren sprak
over: „ITet Lichtbeeld in dienst van het
Onderwijs". Dc Bondsafdeeling had
toen nog volstrekt niet haar standpunt
vastgesteld. Bedoelde vergadering was
dan ook alleen belegd om het vraag»
stuk door een deskundige te laten
toelichten. Het bestuur der Hoofden*
vereen.iginig. dat uitgenoodigd was.
was ongelukkig verhinderd te komen.
Ongelukkig want wellicht was anders
ccn groot deel van hdt 6 Mei ingedien*
de epistel in de pen gebleven.
In April heeft de Bondsafdeeling in
huishoudelijke vergadering het vraag»
stuk besproken en toen sprak de afd.
zich uit voor der. Gem. Centr. bios»
coop.
Ein'd Mei ontvingen de organisaties,
dus ook de Bond, een schrijven van
B. cn W. om over de bioscoop ad*
vies uit te brengen en bij ddt schrijven
was overgelegd het ongevraagd advies,
6 Mei door de hoofdenivcrecnaginig aan
B. en W. gezonden. In tusschen was de
fusie tusschen de Bonds a f de eli ngen
Schoten cn Haarlem gekomen en bij
de behandeling van het advies aan B.
cn W. is de afdeeling geheel vrij ge-U»
ten zich uit te spreken voor of tegen
een centrale boscoop. Voor zoover het
ongevraagde Hoof den-advies het
waard was, is het in het Bondsadvies
bestreden. We achten ons niet gereoh*
tigd hier het volledige Bondsadvies
mee te dcolen. Dit advies is bovendien
voor een krantenartikel veel tc uit*
voerig, daar het dc kwestie ^Bioscoop
cn Schoot" in een breed opgezet bc*
toog behandelt en aan alle kanten be»
licht. Alleen deelcn we het resultaat
mee: Met op 2 na algemeene stemmen
sprak de druk bezochte vergadering
na een uitvoerig debat door volkomen
ter zake kunid'igen zich uit voor een
centrale bioscoop. We weten wel een
vergadering, waar men vlugger met
het advies aan B. en W. klaar was; de
Floofden zeker ook wel.
Naar aanleiding van hot advies een
pear opmerkingen:
1. Uit het adries der Hoofden, dat
nu in de plaatselijke pers is oogeno*
men, blijkt wel, <4at hun conclusie niet
op hun befoog x>ast. Uit het vooraf*
gaande betoog der Hoofden volgt
gisch slechts cén conclusie: „Heek*
maal geen bioscoop".
2. De hoofden beroepen rich op dc
praktijk aan een ,paar Haarlemsche
scholen. Welnu: in Schoten heeft men
een praktijk van eenige jaren. De col»
lega's uit Schoten, die dus die praktijk
kennen, waren allen op de Bondsvcr»
gadering cn op - na spraken allen zich
uit voor de Centrale bioscoop. De
collega, die in Schoten misschien wel
het meest voor de bioscoop aan school
deed, verklaarde ronduit en zeer bc*
slist: De bioscoop op elke school is
practisch onuitvoerbaar.
Hierdoor wordt de grond onder het
betoog der Hoofden weggenomen. In
Schoten werd het trouwens al een
centrale bioscoop; de bïscoop in
school A gold ook voor B cn C. Dc
Hoofden willen zich toch niet basce*
ren op de naar filmlcssen aan scholen
17 en 4? Heeft men daar nog geen
last van dc brandweer gehad, die in
Schoten zulke zware eischen stelde, of
was dat daar niet noodig?
3. De Hoofden beroepen zioh op in*
lichtingen van dc Haagsdhe Zusteraf»
deeling. Het Bondsibestuur had inzage
van de officieelc verslagen der Haag*
sche schoolvergaderingen ook niet
financieel bij een schoolbioscoop be»
trokken, heeren Hoofden, ze wa»
ren alle gunstig voor de centrale biois*
coop.
4. In het Bondsadries is ook d'e kos*
ten-berekening behandeld en d&aT
komt men tot een heel ander resul»
taat. Bovendien moesten de Hoofden
ook eens een kostenberekening ge»
maakt hébben van de" bioscoop aan
elke school een goed' toestel; in»
richting lokaal (alleen die lokaliteit
zal al onoverkomelijke moeilijkheden
meebrengen), koopen van filcms. enz.
5. De Hoofden vergeten maar hoe»
iemaal het buitensehoolsche onderwij»
fn verband met de bioscoop.
We zullen het lueihij laten. Uit dit
overzicht kan men de conclusie trek*
ken. dat niet de hoofden-vcreemging
op 6 Mei de Bondsmecning, maar dat
de Bond op 1' Juni bij zijn advies
meteen het hoofdenadres heeft behan#
deld, dus e enigszins een omgekeerde
gang van zaken.
B. en W. hebben nu alle adviezen
binnen. We zullen nu maar rustig af*
wachten welke conclusie het college
van B. en W. en later de Raad zal
trekken. In de Schoolcommissie kreeg
het advies der hoofden 3 van de 16
stemmen. Het bestuursad'vies daar
was trouwens van zooveel „mitsen"
vergezeld', dat het met een afwijzing
gelijk stond.
Namens het bestuur der afd.
Haarlem B. v. N. O.
G. BROU'WER. secretaris.
Geachte redactie!
Beleefd verzoeken wij u een klein
plaatsje in uw veelgelezen 'blad. Bij
voorbaat cnizen dank.
Sinds Augustus 1918 bestaat alhier
ter plaatse een Chr. M'uriekvereena»
ging „Juliana" welke jarenlang popn»
lair was en onder de meest gunstige
omstandigheden 'haar 5*jarig bestaan
mocht vieren. Den laatsten tijd echter
maakt deze ver eend ging door verschil»
lende omstandigheden een moeiirike
-periode mede. Zelfs kon door gebrek
aan goede krachten de vereemging
een tijdlang niet 'hare wekelijksche re»
petities houden. Op de laatst, gehouden
ledenvergadering op 13 Juni ji. is
echter weer besloten de repetities te
hervattcn.Er moeten echter nog enkele
leden of leerlingen bijkomen. Onlbe*
grijpclijk lijkt het ons. dat m Velsen,
onder de ouderen zoowel als onder de
jongeren zoo weinig animo te bespeu*
ren valt wat betreft de muziek, het
bespelen van een instrument. Wij wij*
ten dit meer aan onbekendheid met
onze vereeniging. Langs dezen weg
willen wfj daarom een icdei; die lust
gevoelt om lid te worden onzer ver*
eenigin-g zoo veel mogelijk aansporen,
zich des Maandagsavonds op onze re»
petities aan te melden. Deze worden
gehouden in dc Chr. School (Lange»
veldstraatsVclsemn-oord).
Ieder ongeacht hun kerkgenoot»
schap, is van harte welkom.
Wie meldt zich op onze ccrstvoigen»
de repetitie
Geachte redactie, nogmaals onzen
dank!
Het bestuur:
D. VROONLAND.
J. SMIT.
M. C. ZEVENBERGEN.
G. HORST.
D. VrSSER.
Velsen, 5 Juli 1927.
Vreemd geld en chèques
(Medegedeeld door de Nation. Bankvereen. te Haarlem)
Koersen tot hedenmiddag 12 unr
WOENSDAG 6 JULI 1927
Biljetten
Berlijn59 10 —59 20
Parijs9.70 9 85
Bel ga34 60 —35 00
New-York2.47 —2.51
Londen 12.10 —12.15
Chèquea
Berlijn59 08 -59 18
Parijs9.74 9 82
Brussel34 65 -34.73
Zürich47 98 —48 10
Londen12.11 —12 124
Rome10 75 —10 85
Madrid42 70 —42 85
Weenen35 05 -35 20
New-York (Cable) 2 49 2.50
Kopenhagen66 65 —66 80
Oslo64 50 —66 65
Stockholm66 80 —66 95
Praag7>35 —7.45
