KEEN
OM ONS
STADSNIEUWS.
HAARLEMSCHE LANDSCHAPPEN.
REORGANISATIE O. L. O.
DE SCHOLEN IN HET VOOR
MALIGE SCHOTEN.
Door toevoeging var. Schoten en een
gedeelte van Spaarndam aan de ge
meente Haarlem behooren ten aanzien
van het openbaar lager onderwijs na
dere voorzieningen te worden getroffen
die B. en W. met het begin van der.
nieuwen cursus van kracht willen doer,
zijn. Voorts eischt nadere voorziening
de toestand van dat onderwijs in het
gebied dat voor 1 Mei 1927 reeds Haar
lem was.
B. en W. stellen voor te besluiten.
A. Met ingang van 23 Augustus 1927
op te heffen: de scholen voor gewoon
lager onderwijs nrs. 10 en 26. alsmede
geleidelijk op te heffen: de school voor
gewoon lager onderwijs no. 29; voorts
Burgemeester en Wethouders voor zoo
veel noodig te machtigen tot samenvoe
ging van de Ce en 7e klassen van de
scholen nrs. 11 en 12, in dien zin, dat
elke dier scholen met 23 Augustus g.s.
zes klassen zal tellen;
B. school A in de voormalige gemeente
Schoten met ingang van 23 Augustus
1927 om te zetten in drie enkelvoudige
(7-klasslge) scholen voor gewoon lager
onderwijs, en die drie scholen aan te
duiden respectievelijk met de nummers:
34, 35 en 36;
C. als plaats van vestiging voor die
scholen aan te wijzen: Voor de scholen
Nrs. 34 en 35 het schoolgebouw aan de
Overtonstraat No. 42 en voor de school
No. 36 het schoolgebouw aan de Soen-
dastraat No. 41;
D. van school B. in de voormalige ge
meente Schoten met ingang van 23
Augustus 1927 zeven opeenvolgende
idassen te huisvesten, als school no. 28.
in de Schoterstraat No. 2. en de overige
7 klassen als enkelvoudige school onder
No. 37 te doen blijven in het gebouw
aan de Soendastraat no. 41:
E. school C aan den Rijksstraatweg
No. 374 en de school te voormalig
Spaarndam, aan te duiden respectieve
lijk met de nummers 38 en 39;
F. alle vóór 1 Mei 1927 te Haarlem
geldende verordeningen, (die voor de
schoolgelden daaronder begrepen), re
glementen. instructiën en voorschriften,
betreffende het openbaar lager onder
wijs, alsmede het leerplan voor de 7-
klassige scholen voor gewoon lager on
derwijs en het daaraan verbonden on
derwijzend personeel in de voormalige
gemeenten Schoten en Spaarndam;
G. op te heffen den in de voormalige
gemeente Schoten bestaanden gemeen
telijken cursus voor de Fransche taal,
met dien verstande, dat aan de thans
nog ingeschreven leerlingen de gelegen
heid gelaten wordt om het onderricht
nog tot uiterlijk 1 April 1930 te volgen:
H. over te gaan tot stichting van een
schoolgebouw in het Noord-Oostelijk
deel der gemeente op een nader aan te
wijzen terrein, en bestemd voor twee 7-
klassige scholen voor gewoon lager on
derwijs; alsmede tot stichting in de
voormalige gemeente Spaarndam van
een gymnastieklokaal, en het aldaar be
staande gymnastieklokaal te doen in
richten tot twee klasse-lokalen;
I. Burgemeester en Wethouders te
machtigen tot het nemen van voorloo-
pige maatregelen om tot uitvoering van
het sub H genoemde besluit te gera
ken;
J. Burgemeester en Wethouders uit te
noodigen tot het doen van voorstellen
om te komen tot benoeming en over
plaatsing, in verband met vorengemel-
de reorganisatie, van onderwijzend per
soneel; en
K. aan Burgemeester en Wethouders
de gelden toe te staan tot het doen
aanbrengen van enkele noodzakelijke
verbeteringen in het gebouw der scho
len nrs. 11 en 12.
B. en W. doen In de toelichting op
merken. dat aanneming van hun voor
stel met betrekking tot de opheffing
van een 2-tal scholen (en van vier
k'assen van de gezamenlijke scholen
Nrs. 11. 12 en 29) niet ten gevolge zal
hebben dat het daar aan werkzaam on
derwijzend personeel, voor zoover ont
slag moet worden verleend op wachtgeld
zal komen.
In verband met bestaande vacatures
van hoofd en onderwijzer (es) zal ieder
hunner vermoedelijk dadelijk herplaatst
kunnen worden o.a. aan school A
(Overtonstraat) met haar 21 klassen
hebben slechts 14 onderwijzers(esser.")
een definitieve aanstelling er zijn voorts
neg 4 vacatures voor Hoofd.
B. en W. stellen zich voor bU aanne
ming van het ontwerp besluit terzake
van onderwijzend personeel nog voor het
begin van den nieuwen cursus nadere
voorstellen te doen. Voorts geven zij
den Raad in overweging de nieuw te
vormen scholen in voormalig Schoten en
ook die te Spaarndam. ter betrachting
van de uniformiteit aan te duiden met
cijfers, evenals reeds vóór 1 Mei 1927 te
Haarlem geschiedde.
AVONDSCHOOL VOOR NIJVER
HEIDSONDERWIJS.
B. en W. stellen den Raad voor aan
de gemeentelijke avondschool voor nij
verheidsonderwijs opnieuw tot tijdelijk
leeraar te benoemen de heeren G. Bra-
kel A. Wensing, H. Felix. N. G. Schut-
theiss, Ir. L. W. P. Binachi, H. A. Oos-
terlee, M. L. Lindhout, en Dr. H. J.
Blikslager.
R.-K. SCIIOOLVEREENIGING.
Naar aanleiding van een Ingekomen
verzoek van het bestuur der R.-K.
Schoolvereeniging aan de Cruquiusstraat
te Haarlem stellen B. en W. den Raad
voor te verleenen de gevraagde mede
werking voor het inrichten eener paral
lel le klasse in de school voor gewoon
lager onderwijs aan de Cruquiusstraat
en daarvoor beschikbaar te stellen een
bedrag van ten hoogste f 480.
ONTSLAGAANVRAGE.
Mej. M. E. van der Boon vraagt den
Raad eervol ontslag als. leerares in de
nuttige en fraaie handwerken aan de
school voor U. L. O. (hoofd de heer
Popma) te Haarlem.
OOSTERSCHE CURIOSITEITEN BIJ
BOSKAMP
De firma Boskamp vraagt onze belang
stelling voor een kleine verzameling Oos-
tersche curiositeiten, die zij in de wand-
vitrine op haar bovenzaal heeft ten toon
gelegd.
Deze verzameling maakt deel uit van
de collecties van den heer Theunisse, die
een aartsverzamelaar schijnt te wezen.
Wat hier te zien is, is van overwegend
ethnographisch belang en dan nog mis
schien niet immer belangrijk. Maar voor
den echten verzamelaar krijgt natuurlijk
alles een bepaalden zin en ik kan mü
voorstellen dat de bezitter van al deze
uitzonderlijke zaken, die hij vermoedelijk
ter plaatse verworven heeft, daarbij een
causerie kan houden die het amusante
met het leerzame vereenigt en een nuttig
uitstapje zou kunnen opleveren voor leer
lingen van lyceum, gymnasium, etc. Ge
vindt in de vitrine een gesneden ivoren
Japansch zwaard en een collectie Japan-
sche munten, een oud giavuretje, waar
op de mishandelingen zijn voorgesteld,
waaraan Hollanders eens in Japan zijn
blootgesteld geweest, en een aantal
strengetjes Japansche zijde. Naast een
aantal beeldjes van speksteen treft een
aantal Bouddhistische godenbeeldjes en
een paar prentjes met popjes op het aar-
dig-broze rijstpapier scharen zich naast
een schutblad van een oud-Japansch
prentenboek. Alles is keurig ge-étiquet-
teerd niet alleen, doch vaak van uitvoe
rige verklaringen voorzien, hetgeen de
leerzaamheid van dit expositie'tje waar
schijnlijk verhoogt. Twee stukjes Qrigl-
neele Oost-Indische inkt als ik het
wel heb liggen onder een paar mooie
sandalen en bij enkele stukken zooge
naamd „drakengeld".
Tot mijn leedwezen moet ik mijn in
competentie ten opzichte van veel der
objecten erkennen. Er zijn voorzeker een
aantal objecten die een aesthetlsche,
eene schoonheidsbeteekenis hebben maar
daarnaast is er veel waaraan alleen het
curieuse, de rariteit de beteekenis ver
leent. Daarom, we herhalen het, kan zulk
verzamelen prachtige leerstof verschaf
fen; om iets van schoonheidsontroering
te bewerkstelligen, daarvoor is de verza
meling misschien te heterogeen en van
bedoeling te stuurloos, te wild. Verzame
len kan op zich zelf een kunst zijn, en
kunst is: beheerschte passie. Verzamelen
wordt soms enkel maar passie en dan zijn
er geen pakhuizen genoeg, voor w ie
daardoor bevangen werd. Deze verzame
laar schijnt tot de louter passioneelen te
behooren, zooals wijlen Hartkamp. En
ook deze soort, we zien het riu weer. ver
richt vaak prijzenswaardigen arbeid.
J. H. DE BOIS.
HAARLEM'S DAGBLAD
Zelfs dc koele mensch, die de nieuwe
verschijnselen in zUn bestaan aan
vaardt alsof het allemaal van zelf
sprak, moet wanneer hij voor het radio
toestel siaat, nu en dan toch wel eens
in bewondering raken voor de men-
schen die deze mogelijkheid hebben
ontdekt. Meer dan ooit is hier reden
om liet woord uit Hamlet aan te halen:
„er is meer tusschen hemel en aarde,
dan wij durven droomen."
En nu wij eenmaal zoover zijn ge
raakt, kan wel niemand denken, dat de
draudlooze overbrenging tot haar top
punt gekomen is. Langs denzelfden
weg zijn al portretten overgebracht,
zoodat wij oils niet belachelijk maken
door aan te nemen, dat binnenkort in
het toestel het portret van spreker of
zanger zal worden vertoond, terwijl
wij naar hem luisteren, ja dat wU zijn
bewegingen zullen zien en de uitdruk
king van zijn gezicht, die wij nu noode
missen. Kan het dan dwaas wezen, te
gelooven dat combinaties van bioscoop
en radio mettertijd te verwachten zijn?
Ik meen van niet.
Natuurlijk weten wij allen, dat de ge
luiden nog lang niet onberispelijk over
komen. De storingen zijn nog talrijk.
Naar een zeer groven maatstaf kun
nen wij die in drie soorten verdeelen:
die van de omgeving, bijvoorbeeld van
de tram. die uit den aether zelf. waar
van wij nog lang niet alles weten en
die wij elkander, dus ons zelf, aandoen
door verkeerde behandeling van het
toestel. Natuurlijk kunnen wi) deze drie
hoofdklassen nog onderverdeelen in wel
honderd, maar waarvoor zou dat
dienen! Het voornaamste is dat wij
in de eerste plaats tot ons zelf inkee-
ren en gedachtig aan deze verheven
grondwaarheid „wat gU niet wilt wat
u geschiedt, doe dat ook aan een an
der niet", het onze buren niet moei
lijk maken door al te zeer naar ver
verwijderde zendstations te zoeken. Het
mag dan een aardige sport wezen, ten
slotte moeten wU rekening houden met
de belangen van anderen en boven
dien niet vergeten, dat het resultaat
van al die nasporingen naar Moskou.
Oslo en dergelijke in den regel nog
maar uiterst gebrekkig is.
In deze klasse kunnen wij dus zelf
veel verbetering brengen. Hoe de
storingen uit den aether zelf kunnen
verdwijnen of verbeterd worden, is de
zaak van de geleerden en van de ont
dekkers; dat er middelen bestaan om
tramstoornissen tegen te gaan is al
gebleken en ook hier valt nog veel te
doen. Al zullen wij het. vrees ik, nooit
zoover brengen, dat de hinderlijkste
lawaaimaker van allen, de motorfiets
in onze omgeving tot betrekkelijke rust
zal komen. Iloe het ook zij, met schrik
heb ik gelezen, dat er al gevraagd
wordt naar wettelijke bepalingen tegen
dit en tegen dat. Medeluistcraars, laat
ons elkander waarschuwen tegen in
menging van de openbare besturen te
gen moeilijkheden, die wij zelf met wat
goeden wil uit den weg kunnen ruimen.
Inderdaad, een regeling van de ver-
doeling der golflengte moet er zijn om
te voorkomen dat er een chaos ont-
•taat tegen ons aller belang. Maar la
ten wij overigens de drukkende hand
van stad en staat buiten radio houden.
Wetten en verordeningen tot beteu
geling van allerlei kleine ongemakken
fullen toch veel te ingewikkeld en bo
vendien nooit afdoende zijn en het
groote kwaad meebrengen, dat, de wet
gever vrijheid zal vinden, zich voor
zUn zoogenaamde hulp duur te laten
betalen.
Er verluidt nu al van plannen tot
de Invoering van een belasting op ra
dio. Ik noem dat een gevaar waartegen
Wij ons ten sterkste moeten verzetten.
De onbemiddelde, die met wat handig
heid en een kleine uitgaaf zelf een ont
vangtoestel in elkaar zet en daarvan
dagelijks geniet moet niet blootstaan
aan de mogelijkheid, dat hem van
avond of morgen ook al weer dAarvoor
Haarlem is niet rük aan pleinen, en
die er zUn hebben hun benaming ver
moedelijk aan een van grootheid droo
menden gemeenteraad uit vroeger da
gen te danken Stationsplein en Hout
plein zijn door hun vorm: het laat
ste niets dan een straatverlengstuk, het
eerste, als ge wilt een straat, doch be
ter; een ouderwetsch biljart met zak
ken, dat afloopt, zoodat de onzichtbare
speler de mcnschenknoedels, die des
middags tusschen vijf en zes uit het
Station rollen, stelselmatig ln den zak
van het Westelijk viaduct caramboleert
ol ze schuinreclits in dien van den
Kruisweg doet verdwijnen. De Oost
zijde van het biljart wordt belangrijk
minder bespeeld; vooral op het reeds
genoemde uur concentreert zich het
potspel binnen een onwaarschijnlijk
groot, aantal kaderlijnen. door de voor-,
zlcnigheid der trammonarchen in de
sierlijkste kronkels daar getrokken. De
figuratie, die mijn landschap op dit
uur verlevendigt, schijnt vaak in trai
ning voor de befaamde springprocessie
van Trier: Twee sprong vooruit, één
sprong terug; want op dc gekste mo
menten komen van drie kanten tege
lijk tramwagens het speelveld binnen
rollen of willen drie andere zich geza
menlijk verwijderen. Een groot aantal
particuliere chauffeurs vertoonen daar-
tusschen door hunne kunsten met be
wonderenswaardige zelfbeheerschlng en
gelijksoortige voetgangersverachting.
Dat ernstige botsingen met derzelver
tieurlge consequenties gclukkiglijk tot
de hqoge uitzonderingen behooren zou
misschien verklaard kunnen worden
door de overduidelijk togen het Sta
tionsgebouw geschilderde belofte, dat
een „Staatspensioen voor iedereen" i?
weggelegd, en dat niemand zich door
onvoorzichtigheid dat buitenkansje
wenscht te laten onUaan. Ook speelt
hlcrbU dc geoefendheid der passanten
ZATERDAG 30 JULI 1S27
een belastingbiljet op zijn dak wordt
gestuurd. Zeker ik weet het wel. die be
lasting zal progressief wezen en voor
den onbemiddelde met een kleinigheid
beginnen, maar daarbij, ik durf het
voorspellen, blijft het niet.
Juist een radiobelasting zal buiten
gewoon geschikt worden gevonden om
telkens en telkens weer een beetje
verhoogd te worden, wanneer men in
den Haag geld noodig heeft en dat is
altijd het geval. Wij weten immers wel.
dat geen Regeering zonder geld kan re-
geeren, maar tevens zijn wij overtuigd
van groote geldverspilling en van de on-
i mogelijkheid om van allerlei departe-
1 inenten een ernstige en werkelijke be
zuiniging te verkrijgen. Hoe opgewekt, ln
ieder geval getroost zouden wij onze
belasting betalen, wanneer wij maar
overtuigd waren dat het geld uuttig
werd besteed en geen onnoodige uit
gaven werden gedaan. Zoo is de toe
stand niet, integendeel En daarom
moeten wij ons zoodra de poging ge
daan wordt, krachtig verzetten tegen
een belasting op radio. Reken er op,
dat die in aantocht is. Een gewaar
schuwd man telt voor twee. Laat ons
bU het eerste gelui opstaan en zeg
gen: dat willen wU niet wU erken
nen de noodzaak van belasting, maar
blijf af van radio opdat juist dit goed
koop genoegen voor ledereen goedkoop
blijft en onder aller bereik.
Nog om een andere reden, dan dat
er nu eindelijk één ding in ons leven
onbelast kan blijven. Die belasting zou
noodlottig werken op wat de uitzend-
stations kunnen leveren. De Staat is
gelukkig nog niet zoover, dat hij zich
met het uitzenden wil gaan bemoeien
en wij moeten er ook voor zorgen dat
hij daar buiten blijft en dus het uit
zenden aan particuliere instellingen
overlaat. Die particulieren kunnen niet
bü iedereen een bijdrage invorderen en
moeten dus van vrijwilligen steun leven.
Zij moeten daarvoor een beetje bedelen
en met welke taaiheid zij dat doen,
weet iedereen die wel eens voor het toe
stel zit; in roerende taal gebruiken zij
iedere vijf minuten voor dat goede
doel. Het gevolg daarvan is, natuur
lijk, dat velen betalen dien het schikt,
dat nog grooter aantal niet bijdragen
omdat het him niet past; moet het
niet een genoegen voor den bemiddelde
wezen, aldus mogelijk te maken dat de
minder bedeelde mee van radio geniet?
Het is waai1: er bestaat nog een derde
categorie, waarvoor niemand ook maar
de minste sympathie gevoelt. Dat zijn
de bemiddelden die niet bijdragen
Laten die dan maar bedenken dat zij
zich gedragen als de parasiet.
Maar nu het nadeel, dat een radio
belasting zou berokkenen aan de uit-
zendstations. Natuurlijk hebben dezen
hooge kosten. Wie nooit een rekening en
verantwoording zag, kan zich dat toch
wel voorstellen en wij mogen aannemen,
dat de stations doen wat zi) kuunen om
de luisteraars te believen. Het is hun
eigen belang. Komt er nu een belas
ting van den Staat, dan zal het bedrag
de vrijwillige bijdragen zeer benadee-
len ja het ls niet overdreven te zeggen,
dat zoo'n belasting verhaald zou worden
op de qualiteit van wat er aangeboden
wordt. Radio moet zich ontwikkelen,
moet groeien en stijgen en dat is on
mogelijk, zoodra de barrière van de be
lasting wordt opgericht.
Men zal zeggen: maakt gU den sla-
penden hond niet wakker? Ik vraag
daartegenover: begaat gij geen struis
vogelpolitiek door erover te zwijgen?
Terwijl wij toch weten, dat de fiscus
loert op ieder object, dat zij gemakke
lijk belasten kan namelijk waarvan de
opbrengst hoog kan worden en de in
ning niet moeilk. Dat is bij radio beide
het geval en daarom wijs ik op het ge
vaar bij voorbaat, opdat wU klaar zijn
met ons verzet zoodra het eerste tee-
ken van gevaar uit den Haag gegeven
wordt.
We weten het Immers wel. wij luis-
Het Stationsplein.
een belangrijke rol. Deze immers zijn
voor negentig procent abonnés, zoowel
van de spoor als van de dagelijksche
hardlooperlj over mijn biljart. De on-
getrainden vallen er onmiddellijk uit.
Men herkent, ze aan de glimlachend-
opgewekte belangstelling waarmee ze
den heuvel afzoeken, waartegen als zoo
vele mene-tekels de namen der buurt
schappen in onze omgeving zich aftee-
kenen. Maar niet altijd staat onder
ieder dezer, bij bewogen weersgesteld
heid zacht wiegelende waarschuwingen,
direct een voituur gereed. En dan la
veert de vreemdeling hoopvol door de
leege ruimten, een aanrollend voertuig
tegemoet, dat hij juist niet hebben
moet en dat plagerig onder zijn lucht-
bord doorglijdt. Vooral het voltuur vior
Overveen, dat scharrelend langs kron
kelpaden pleegt te arrlveeren, en ergens
achteraf zich een oogenblik pleegt af
te zonderen, om zich eenlge nlet-onbe-
langrijke interne behandeling te laten
welgevallen, kan des vreemdellngs nlet-
georienteerdheid ln nog grootere ver
warring brengen. Niet alleen door de
betrekkelijke zeldzaamheid der verschij
ning is. althans ten opzichte der andere,
de Overveensche wagen op mijn biljart
eene bezienswaardigheid. HU ls het ook
door de interne behandeling bovenge
noemd. die hier op hem wordt toege
past. Als de vreemdeling hem bU aan
komst Juichend begroet heeft, worden
en blijven de deuren zorgvuldig geslo
ten. Daarbinnen ontwikkelt de eenige
man die den wagen beheert, bestuurt
en behandelt, eene opvallende bedrij
vigheid. Een enorme houten geldkist
van solide wagenschot torst hU moei
zaam van voren naar achter, of van
achteren naar voor. al naar ge het
noemen wilt. De gcwcnschte Juistheid
van uitdrukking is hier onbereikbaar,
want immers juist dat transport, waar
aan wU hem bezig zien, zal gaan ult-
teraars, dat niet alles wat aangeboden
wordt eerste klasse is. Toch moet het
dat zUn. willen wij dat radio de rich
ting za! uitgaan die wij wenschen. De
Staat moet geen aanleiding kunnen
vinden om zijn lompen voet en op te
zetten onder het voorwendsel dat de
qualiteit ontoereikend ls. Ieder nieuw
bedrijf loopt gevaar dat de Staat er
zich van meester maakt al ware liet
alleen., omdat honderden menschen
al bij voorbaat loeren op de betrek
kingen die zouden loskomen terwUl wij
toch wel weten dac wij veel beter be
diend worden door onze medeburgers,
particulieren dan door ambtenaren,
die zoodra zU in functie zijn, zich
trachten te gedragen als onze meesters
en niet als onze dienaren, die zU
moesten wezen.
Laat ons daarom letten op den
eersten stap. die leidt tot het gevaar.
Geen belasting op radio. Geen inmen
ging van den Staat! Deze boontjes,
Heeren in de Haag kunnen wU zelf
wel doppen en wij zijn van plan. dat
te blijven doen.
J. .O. P.
BENOEMING SCHOOL
No. 1 VOOR BUITEN
GEWOON L. O-
OORSPRONKELIJKE VOOR
DRACHT GEHANDHAAFD.
Indertijd boden B. en W. den raad
een voordracht aan ter benoeming van
eene onderwijzeres aan school no. 1 voor
buitengewoon lager onderwijs, luidende:
lo. Mej. C. H. Lammerse te Vlaardin-
gen; 2o. mej. C. G. Beutler, te Dordrecht
3o. mej. B. Klunder, te Scheveningen.
In de vergadering van 18 Mei d.a.v.
besloot de raad, voor alsnog niet tot
eene benoeming over te gaan en het
nam de navolgende motie aan:
„lo. de aangeboden voordracht voor
eene onderwijzeres aan de school voor
buitengewoon 1. o. aan te houden.
„2o. het hoofd der school mede te dee-
len, dat zijn inzicht in de bedoeling van
Burgemeester en Wethouders ten op
zichte van benoembaarheid van de ge
huwde ambtenares onjuist is.
„3o. hem te vragen, of dit verandering
kan brengen in zijn bericht".
Deze motie werd ter kennis gebracht
van genoemd hoofd, dat daarna eenigs-
zins gewijzigde voordracht aanbood,
waaromtrent het advies van den In
specteur van het buitengewoon lager on
derwijs gevraagd werd. Evenals genoem
ds Inspecteur zijn B. en W. van oordeel,
dat 't gewenscht is, de oorspronkelijke
voordracht te handhaven, zoodat zU op
nieuw voorstellen, daaruit eene keuze te
doen,
ONTHEFFING WINKELSLUITING.
Burgemeester en Wethouders van
Haarlem maken bekend, dat zU ten
aanzien van de winkels op de tentoon
stelling welke wordt gehouden in het
oude kerkgebouw aan de Tugelastraat,
ingevolge het bepaalde bU artikel ,1,?,
sub. b der verordening op de winkel
sluiting van de voormalige gemeente
Schoten ontheffing hebben verleend van
de verbodsbepalingen van die verorde
ning in dier voege, dat die winkels op
31 Juli en op 1 Augustus 1927 tot des
namiddags 9 1/2 uur voor het publiek
mogen geopend blijven, daarin mag
worden verkocht en het verkochte» me
degenomen.
VOLKSUNIVERSITEIT.
Wij ontvingen het in druk verschenen
achtste jaarverslag der Volksuniversiteit
voor Haarlem en omstreken, waaruit
wU reeds uitvoerige mededeelingen de
den. toen het onlangs op de algemeene
vergadering werd uitgebracht.
GROND IN ERFPACHT.
B. en W. adviseeren den raad gunstig
op een verzoek van G. Wijkhuizen en
A. C. WijkhuizenTabak om In voort
durende erfpacht te ontvangen een ge
deelte grond aan de Burgemeester Sand-
bergstraat om daarop te bouwen een
woonhuis en een garage met bovenwo
ning.
maken wat vóór en wat achter is. Voor
iets anders doch dat weet de vreem
deling gelukkig niet dient bedoelde
activiteit allerminst. Want de geldkist,
op zich zelve in staat en bekwaam om
den contant-beschikbaren goudvoorraad
van een middelmatige Neger-republiek
te bevatten, de kistis leeg, als een
sarcophaag uit het Leidsche museum.
Alleen minder fraai van omtrekslUn en
beschildering. Ook wordt een sarco
phaag minder va3k gebruikt om aan te
duiden wat vóór en wat achter is. Ze
zou er niet tegen kunnen. Want onze
éénman wandelt met deze, door wagen
schot omsloten ledige ruimte, om het
kwartier heen en weer. Dat een be
paalde routine daarbij het werk aan
merkelijk kan verlichten, behoeft geen
betoog; dat er uit deze kas nimmer geld
gewisseld kan worden, is evenzeer dui
delijk. Deze kas is een vorm van fictie,
die men in onzen aan fantasie armen
dagelUkschen omgang, moet handha
ven. Er is Iets veel te aardigs in, den
éénman de weinige dubbeltjes die vóór
of gedurende zijn rit bovenop de formi
dabele kas komen te liggen, gedurende
of aan het eind van dien rit te zien
opnagelen en in zUn rcchterzUzak te
zien deponeeren, waarna hij weer even
ernstig met den ledigen kist aan het
wandelen slaat. Het is meer toeval dan
ironie dat juist boven het viaduct, waar
doorheen de fameuze kisten heen en
neer vliegen, ons blad de advertentie
plaatste van zijn gratis bUblad „Sport
en Spel". In geen beteren hoek van mijn
biljart kon deze reclame ooit terecht
gekomen zUn.
Een warme Julimiddag. De nog ver-
sche vacantïes hebben de jeugd op
straat gebracht, en de opvoeders hebben
hun levensdoel nog niet geheel losge
laten. Ze organiseeren hun schoolreis
jes. en als er een honderd kinderen bij
den stationsuitgang als schaapkens
verzameld worden, na een lekker-vrUen
dag in den buiten, is het aan hun
.snoetjes te zien dat de dag ls omge
vlogen en dat het weder omhelzen van
de discipline met innerlijke beroering
gepaard gaat. Een paar kleine, niet
VERBOUWING EN UIT
BREIDING GASTHUIS.
CREDIET VAN 149.000—
GEVRAAGD.
Regenten van het St. Elisabeths of
Groote Gasthuis hebben aan het Col
lege van B. en W. een plan gezon
den betreffende de verbouwing en
uitbreiding van dat Gasthuis. Alleen
voor wat in 1927 noodig is hebben Re
genten gedetailleerde plannen, bereke
ningen en teekeningen ingezonden.
Het betreffen de navolgende 5 pun
ten:
lo. Het inrichten van de oude
centrale (voor verwarming) tot omwasch
en dienruimte voor de verpleegsters
en een eetzaal voor de meisjes die
door den bouw van de klasse-afdeeling
uit haar tegenwoordig verblijf worden
verdreven;
2o. het zetten van een steenen muur
ln de plaats van de schutting langs
Groot Heiligland en Minnebroeders-
steeg;
3o. aanvullingen en verbeteringen van
het Röntgen-toestel met bijplaatsing
an een therapie-toestel.
4o. Bouw in een bestaande ruimte
van een bescheiden klasse-afdeeling
(6 kamers plus bijbehoorende ruim
ten);
5o. het bouwen op bestaande zolders
van 25 zusterskamers (noodig voor
gynaecologische afdeeling, klasse-af
deeling en verkorting van arbeids
duur).
Regenten stellen in him schrUven op
den voorgrond, dat bij het aanbrengen
van de verbouwingen der laatste jaren
en by het samenstellen der plannen
van nog aan te brengen verbeteringen
het steeds in hun bedoeling heeft ge
legen, de noodzakelijkheid van den
bouw van een geheel nieuw Gasthuis
voor tientallen van jaren te verschui
ven. Bovendien zal Groot-Haarlem
hoogere eischen aan het Gasthuis gaan
stellen.
B. en W. kunnen zich met een en
ander wel vereenigen en stellen den
Raad daarom voor in overeenstemming
met het advies der Commissie van
bijstand in het beheer van openbare
werken, voor de uitvoering van het
door Regenten voor 1927 opgemaakt
plan een crediet van f149.000 toe te
staan.
VERPLAATSBARE -HULPSCHOOL.
In den Raad werden indertijd bezwa
ren geopperd om tijdelijk te huisvesten
een paar schoollokalen in „Huis te Za-
nen" totdat de niéuw te bouwen R.-K.
school aan de Timorstraat gereed is.
B. en W. hebben naar zij den Raad
mededeelen. naar een andere oplossing
gezocht. Daar de gemeente overigens in
dat deel der gemeente geen lokalen
heeft, die voor het doel geschikt zijn,
achten B. en W. het den aangewezen
weg een paar zulke hulplokalen te doen
bouwen en deze aan het schoolbestuur
in bruikleen te geven. De kosten van
den bouw van een houten gebouwtje met
2 lokalen, gang, privaten enz. kunnen
worden begrooot op 9000 a 10.000.
Een dergelijk gebouwtje kan later
eventueel..weder voor andere scholen of
doeleinden worden gebruikt:
B. en W. stellen derhalve den Raad
voor te besluiten tot aanschaffing van
een hulpgebouw met 2 leslokalen gang,
privaten enz,, daarvoor beschikbaar te
stellen een bedrag van hoogstens f 10.000
en het gebouw tijdelijk tot het nieuwe
schoolgebouw gereed zal zijn in bruik
leen af te staan aan het R-K. kerkbe
stuur van de H. Luidïna te Haarlem.
WONINGROUWVEREENIGING
„BLOEMENHOF".
Indertijd werden B. en W. gemachtigd
tot het verstrekken van een voorschot
en het garant stellen van de gemeente
voor eventueel bij derden op te nemen
gelden in verband met den bouw van
46 arbeiderswoningen door de Woning-
bouwvereen. „Bloemenhof". Thans ver
zoekt het bestuur van genoemde ver-
eeniging het bedrag ad 143.000, waar
voor bedoeld voorschot en de garant
stelling zijn verleend met 2000 te ver-
hoogen ten behoeve van een kantoortje.
B. en W. stellen den Raad voor daar
toe te besluiten.
meer jeugdige begeleiders, die een ver-
moeienden dag achter zich hebben.
zweten bloed. Maar al weerhet lukt.
Van trottoir naar vluchtheuveltje en
van vluchtheuveltje naar trottoir bü
Heek. de beide zones worden in twee
tempi afgelegd, telkens met een vaartje,
alsof de duvel ze op de hielen zat. Een
oudere onderwUzeres ageert met zicht
bare energie en triompheert gemakke
lijk over de misschien te bedachtzame
leiding harer vermoeide mannelijke col
lega's. Voor haar bestaan die levensge-
vaarlUke drukte, zoo'n arrogante auto
mobiel. domme tramwagen en poseeren-
de verkeersagent slechts om overwon
nen te worden. Terwijl zij een uitda-
genden blik werpt naar de bevolking
der café-tafeltjes vóór Royal ontplooit
zU een on-elegante activiteit en is dan
aan het hoofd, dan aan de staart der
kleine kudde, die desondanks geen on
geluk krügt en veilig overkomt Het is
aangenaam deze doortastendheid te
aanschouwen: zU demonstreet de meer
waarde harer sexe en men gevoelt dat
zU alleszins geslaagd is, deze figuur.
Een witkiel heeft, tusschen twee
vrachtjes ln, weliswaar gelegenheid ge
vonden, haar de behulpzame hand te
reiken. HU voelt zich thuis op 't brand
punt van het verkeer. En hU behoeft
slechts naar een aanrollende landau-
lette te kUken, om den chauffeur te
doen stoppen. Reeds zUn woordlooze
aanwezigheid beschermt den kinder
stoet. HU mede is een der Haarlem-
sche bezienswaardigheden, deze wit
kiel. ZUns gelUke zag ik nergens, tot
vandaag aan den dagen ik zag er
reeds vele. Zijn befaamde, beruchte, be-
nyde lichaamskracht is even ontzagge
lijk als zUn uiteriyk onschuldig is. Hij
wordt gezegd een uit de rails geraakte
tramwagen gemakkelijk alleen weer in
het spoor te kunnen tillen. Hij kan
daar mettertüd een vaste aanstelling
voor accepteeren. HU heeft een enormen
nek: eigeniyk meer een directe voort
zetting van zUn rug naar zUn achter
hoofd. dat dientengevolge immer in
eenigszlns stijven toestand verkeert De
geheele architectuur van zUn wezen
schünt uit kauwgom opgetrokken; alles
schünt een weinig slungelig aan elkaar
te zitten, doch is in feite onverwoest
baar.
Hfj heeft Sn houding en gang die non
chalance, d:e zoowel van den artist als
van den geleerde is. En zün blik ver
raadt niets dan berusting, die met
Dubois-Raymond schijnt te zeggen:
„weten zullen wy het nimmer".
Voor den opmerkzamen beschouwer
is ons Stationsplein vol curiositeiten.
Het Stationsgebouw zelf is ook niet on-
verdienstelUk. De uitgang is voor een
niet onbelangrUk deel der vertrekken-
den. de abonnés, tevens ingang en de
ingang is voor hen. die een enkele maal
in de richting Lelden willen reizen, bui
tengewoon gunstig, dicht bij Amsterdam
gelegen. Aan de NoordzUde zijn nog een
paar uitgangen die op rUkere jaren
wachten om ln gebruik te worden ge
nomen. Dat zal dan het wagenverkeer
aan den voorkant belangryk verlichten.
Maar vooreerst is het nog zoover niet
en blUven de „wagens" der Bloemen-
daalsche, Overveensche en andere kop
stukken des Amsterdamschen handels
mUn landschap tusschen vUf en zes ver
levendigen. Ons biljart wordt op dat
uur in een wagenpark herschapen en
als het niet zoo dorpsch klonk en aan
het oudste deel van Scheveningen her
innerde, zoudt ge den naam Stations
plein in „Wagenslob" kunnen verande
ren. Historisch ls die naam zeker te
rechtvaardigen, omdat de oudste en be-
roemdsten wagenmakers van Haarlem
hier gevestigd zijn en de eenige plek in
Haarlem, waar de zeventien verschillen
de typen van wagens, waarover de
Haarlemsche trams beschikken, malkan
der geregeld begroeten kunnen, hier te
vinden ls Geen mésalliance wordt zoo
in het publiek gesleept als die van den
jongsten motorwagen met zijn cafécrême
dak en licht blauwe afzetting en kleu
rige rechtkantlgc geslotenheid als van
een luxe biscuitblik. en de in verlaten
heid treurende eclitgenoote. de volg-
wagen. met de vier trapladders naar
de aan twee personen plaats biedende
balcons. Maar het zUn tenminste bal
cons. Heeft men Littré er wel eens op
nageslagen om te weten wat eigenlijk
een balcon is? Ik vermoed van niet.
want als ge het glanzend biscuitblik.
dat zonder eenig bewijs van genegen
heid voor zijn partner arrogant door
schuift, binnentreedt, bestaat het ge
heele innerlyk uit balcons. Voorbalcon.
achterbalcon, middenbalcon. alles bal-
cont. maar heeft van een balcon slechts
weinig. Het middenbalcon is een pracht-
vinding. Al naar het weer is. of animo
bestaat, is daar plaats voor 26 of 23
reizigers. Tenminste, dat staat tegen de
zoldering geschilderd. „Und was ge-
schrieben steht ist Wahrhelt". Ook
voor de voor- en achter-„balcons" zün
eenige enigmatieke cUfers aangebracht.
Meen niet dat ik aan het kankeren ben.
Integendeel. Ik heb deze vervoermidde
len lief, omdat ik van phantasie houd.
Waar wordt de fictie met meer ernst
volgehouden dan in het modern stads
verkeer? De fictie bU voorbeeld dat aan
één kant van de kamer de lieden een
Goudsche püP. een Miss Blanche en een
Henry Clay kunnen rooken. zonder dat
de lieden aan de overzijde daar ook
maar iets van bemerken. Je hangt een
voudig een paar bordjes neer: „rooken"
en „niet rooken" en de zaak is gepiept,
't Gaat niet over het rieken of het' rui
ken. maar over 't rooken. Nah, also!
In Shakespeare's tyd zette men een
bordje op het tooneel: „dit is een
woud" of „dit is het palels des konings".
Wij hebben gelukkig de fantasie nog
niet geheel verloren. Ik blaas mün
wolkjes lustig tusschen die mUner zes
entwintig gelijkgerechtigden. De rook
blijft gehoorzaam op het middejjbal-
con" hangen, want op het voorbalcon
en het achterbalcon staat ..niet rooken".
En dat "s voldoende. En zoo rollen wU
ons biljart weer op. en stUgen af om
onze studies voort te zetten.
J. H. DE BOIS
Juli *27.
No. 3687
VOOR EN TEGEN RADIO.
