HAARLEM'S DAGBLAD
DINSDAG 6 SEPT. 1927
DERDE BLAD
DE KUNST DER RECLAME.
Een interessante Scheveningsche Tentoonstelling.
ONZE GROOTE VOORUITGANG.
In het Scheveningsche Kurhaus is Za
terdagmiddag door de Haagsche afdee-
ling van het Algemeen Nederlandsch
Verbond een interessante Reclameten
toonstelling geopend, die tien dagen voor
het publiek toegankelijk blijft. Toen wij
er Maandagmiddag kwamen vertelde
mij overste K. E. Oudendijk, de voorzitter
van het Werkcomité, dat onze prin
ses juist vertrokken was. Begeleid door
haar kamerheer baron Baud had zij een
bezoek aan de tentoonstelling gebracht,
in strikt incognito. Zóó strikt was het,
dat de overste de bezoekers zelfs niet
mocht rondleiden, om herkenning te
voorkomen. En dat was gelukt, want nie
mand had de prinses herkend, ofschoon
er vrij wat bezoekers waren en zü zich
geenszins tot een vluchtig kijkje had be
paald. maar de vele mooie en belangwek
kende dingen lang en met aandacht be
keken. Een half uurtje later al werd de
overste aan de telefoon geroepen om na
mens prinses Juliana de mededeeling in
ontvangst te nemen, dat zij met de ten
toonstelling zeer ingenomen was geweest
en dat dit overzicht van moderne Neder-
landsche reclame haar levendig had ge
ïnteresseerd.
Formeele woorden, zult u zeggen, maar
zij zullen meer inhouden dan een for
maliteit. Dit bezoek onder geslaagd in
cognito heeft niet alleen onze prinses
de gelegenheid gegeven om ongestoord
haar kennis te verryken op een gebied
dat voor onzen handel en industrie
van zoo groote beteekenis is, maar haar
ongetwijfeld ook veel doen genieten.
Ieder meisje van achttien jaar zou er
veel vinden dat haar boeide evenals
ieder ouder mensch en vele nog jongeren
dan onze troonopvolgster. Want naast
prachtige dingen van onze leidende kun
stenaars op reclamegebied, van Jan
Hemsing. Jan Sluiters, Willy Sluyter en
anderen, liggen en hangen er zooveel
affiches, kalenders, kaarten, adverten
ties en catalogi, die tot ieder dadelijk
spreken door hun knap-gevonden uit
voering, him mooie kleurcombinatie en
zuivere letterkeuze en -groepeering en
witverdeeling. Dat naast eene reclame
kunst tevens een reclamewetenschap is
gegroeid, en nog steeds groeiende is, moet
wel ieder beseffen, die deze resultaten
ziet. Daar moet veel overleg aan voor
afgegaan en veel zorg aan besteed zijn.
Vele ontwerpers van dit werk zijn
knappe vaklui en ware kunstenaars
menschen van bijzonderen artistieken
smaak, die tevens begaafd zijn met de
flair om het publiek te begrijpen, die
weten hoe men het best zijn aandacht
trekt en vasthoudt voor een artikel of
een actie of een zaak van openbaar be
lang. Een wonderlijk vak, die reclame,
en een moeilijk vak. Want de artiest, de
man die uit scheppingsdrang voort
brengt, moet in dezen arbeid te raad
gaan met vele andere overwegingen en
toch zichzelf trachten te blijven, toch
iets moois creëeren waarin zijn persoon
lijkheid leeft, zoodat het anderen boeit
door eigen karakter en originaliteit. Er
zfjn natuurlijk maar enkelen die daarin
ten volle slagen, maar is het ooit anders,
op welk gebied dan ook?
Sommigen bereiken het in het affiche
met een teekening en een kleur, die
prachtig van eenheid zijn, die 't onder
werp scherp en kernachtig typeeren en
het met maar enkele woorden toelichten.
Kijkt u maar eens naar dit biljet voor
het Amsterdamsche Stadionfeest op Ko
ninginnedag. Het mist in deze reproduc
tie de machtige kleuren-factor, maar 't
blijft toch pakkend genoeg.
Naar dat ding, wel een van de aller
beste die ik op de tentoonstelling zag,
wordt de aandacht vanzelf getrokken. Je
kunt het niet voorbijgaan, en je zoudt
het ook niet onopgemerkt laten als je
op tien meter afstands een schutting of
reclamezuil passeerde waaraan *t was
opgehangen. Dit is dus volkomen ge
slaagd, en Jan Lutz verdient er een ge-
lukwensch voor.
Maar anderen bereiken hun oogmerk
om veler aandacht te trekken met veel
eenvoudiger middelen. Sommigen doen
het alleen met enkele goedgekozen, pak
kende woorden, in een mooie heldere
letter, goed verdeeld en in zuiver kleuren
schema. Of met een eenvoudig teeke-
ningetje erin, een teekeningetje dat een
H.B.S.-Ieerling met behulp van een li
niaal en een passer in een ommezien
maken zouals hem de gaven der
Reclame deelachtig waren.
De tweede foto Is zoo'n voorbeeld. Dat
spreekt, dat zal iedereen erkennen als
een bizonder knap ontwerp.
Het bewijs daarvan wist overste
Oudendijk mij te geven door een typee-
rende anecdote die eraan verbonden is.
Aan deze sigaretten-aanbeveling werd
door een zeer deskundige jury bij een
reclame-prijsvraag de eerepalm toege
kend. De ontwerpen belandden later bfj
den teekenleeraar van een Haagsche
middelbare school, die er een aardige
proef mee nam. Zonder zijn leerlingen
het resultaat van de prijsvraag te ver
tellen liet hy hen stemmen over de huns
inziens beste reclame. En de uitslag was
dat met groote meerderheid ditzelf
de dingske weer werd uitverkoren! De
leerlingen zijn wellicht met dat resul
taat gevleid geweest. Maar de deskundi
ge jury zal er, als zij 't vernomen heeft,
nog veel trotscher op geweest zijn. Want
de reclamekunst is er een die de
massa bereiken moet, een kunst voor
allen. Die jury moest voelen wat het pu
bliek het meest pakken zou. Het HJ.S.-
votum bewees wel dat zy het beseft had.
Een bijzonder mooie en pakkende re
clameplaat, gesigneerd Kalff, bezit de
Holland-Amerika Lijn. Eenvoud, en dis
tinctie kenmerken dit werk. Het bewijst
duidelijk dat men in de reclame geen
koeienletters. dikke vette onderstreepin
gen en lawaaiige aanprijzingen van
noode heeft om zijn doel te bereiken.
Voor een stoomvaartmaatschappij zou
den die grovere methodes trouwens hee-
lemaal verkeerd zijn. In wit en blauw
heeft de ontwerper een heel simpel ding
opgezet een schip op een kalme zee,
met een enkele groote meeuw en de
„gestyleerde reflectie" van den vogel in
het water. Het wonderlijke is dat ndet
het schip domineert, zooals men theo
retisch noodzakelijk zou achten, maar
de meeuw. En toch is het niet alleen
acceptabel, maar een volkomen succes.
Ik hoorde dat de meeste bezoekers voor
deze plaat blijven stilstaan.
":-T
.fc'AAK AMES&X&
CUbA- i MEXICO M? r
HOLLAND
AM EDI KA
LYN
Niet alles dat op de tentoonstelling
hangt is geslaagd als reclamebiljet of
advertentie, en lang niet alles heeft zich
aangepast bij de moderne reclame-
eischen. Er zijn ook dingen die de oude
methodes van een jaar of vijftien gele
den. toen algemeen toegepast, nog ty
pisch weergeven. Onze fotograaf, van
geboorte kunstschilder, geneerde zich
wel een beetje toen hij het hier volgen
de ouderwetsche specimen, dat geens
zins als kunstwerk bezongen kan wor
den, moest nemen.
Vergelijk dit met de drie vorige en u
beseft zelf waarom u dit minder pakt,
waarom u geneigd bent om het onver
schillig voorbij te loopen. Ik zeg daar
mee niets tegen de bewuste Brandver
zekering, maar alleen tegen de plaat.
Er zit niets in, geen origineele gedachte,
geen vondst, geen persoonlijkheid. De
ontwerper heeft gezegd, zooals honder
den voor hem: ,3randverzekering?
o ja, dat is dus een brandweerman met
wat rook
Daarmee kom je er niet meer als je
in de moderne reclamekunst wilt sla
gen.
Dat beseft heel goed de kunstenaar
die voor zich zelf. dus om zelf de aan
dacht van het publiek op zijn werk te
vestigen. „Loeiende sirenen" heeft ge-
teekend. Een frappant dingske, dat da
delijk tot Je zegt: „Als ik een plaat noo-
dig heb voor m'n onderneming moet
ik met zoo'n man eens gaan praten. Die
snapt het, die voelt waar 'm de kneep
zit.
Het is in een beknopt artikel niet mo
gelijk om een eenigszins volledig over
zicht van moderne reclame te geven. Hoe
zou dat ook kunnen, als zelfs zoo'n heele
tentoonstelling dit ideaal maar in de
verte benaderen kan? Ik heb mij in sa
menwerking met den fotograaf bepaalt
tot het affiche, omdat dit in zijn kern
achtigheid een sprekend beeld geeft en
omdat het onze Hollandsche reclame
kunst zoo schoon vertegenwoordigt.
Voor het affiche zijn niet. zooals op an
der reclamegebied, de Amerikanen en
Engelschen de leiders, maar de Fran-
schen, die wondermooie dingen er in
presteeren. Maar onze Hollandsche
kunstenaars evenaren hen soms. Zie
zoo'n prachtige plaat van Willy Sluyter,
gemaakt voor de Amsterdamsche My.
van Levensverzekering:
De symboliek de machtige adelaar
die waakt over zijn jongen, is vol kracht
en in soberheid uitgevoerd.
Geweldig zijn de ingehouden kracht en
de dreigende expressie van den roofvo
gel. Een bijzondeT kunstwerk.
De totale indruk van deze tentoonstel
ling is, dat Nederland al zeer ver is ge
vorderd in zijn streven om in de mo
derne reclame „de voorhoede te berei
ken". Er moet nog meer gedaan wor
den, maar men is al ver op den goeden
weg. Ook in de advertentie. De tijden
zijn voorbij waarin menschen adverteer
den „omdat hun concurrent het deed",
zich van den inhoud en verzorging hun
ner advertenties weinig aantrokken en
zich met den dooddoener „goede wyn
behoeft geen krans" van de zaak tracht
ten af te maken.
Tot het welslagen van deze tentoon
stelling heeft de kundige medewerking
van het Genootschap vpor Reclame!
den Nederlandschen Bond van Steen
drukkerijen. den Nederlandschen Lifcho-
Foto- en Chemigrafenbond en de Ver-
eeniging van Erkende AdveTtentiebu-
reaox veel bijgedragen. Het spreekt van
zelf dat opnieuw de zeer hooge qualiteit
van 't werk van de Nederlandsche boek
en steendrukkerijen blijken. In dat op
zicht zijn wy altijd in de voorhoede ge
weest.
R. P.
STADSNIEUWS.
DOOPSGEZINDE
GEMEENTE.
INTREDE MEJ. A. J. VAN DEN
BAN, TE STAVOREN.
Zondagmiddag heeft mej. A. J. van
den Ban haar intrede gedaan bij de
Doopsgezinde gemeente van Stavoren:
Molkwerum, na des morgens beves»
tigd te zijn door dr. A. K. Kuiper te
Amsterdam. Zij is de 4de vrouwelijke
Doopsgezinde predikant in Friesland.
Haar ringcollega, mej. M. Eelman, van
Makkum, heette haar vrouwelijke
collega hartelijk welkom.
Mej. Van den Ban zeide, geen voor*
standster van vrouwelijke predikanten
zonder meer te zijn, maar geloofde
toch, dat zij in de kleine Doopsgezin:
de gemeenten wel op haar plaats
waren.
ONTVANGSTEN' TEN STADHUIZE
Ten stadhuize zullen officieel ontvan
gen worden:
a. op Vrydag 9 September as. des
namiddags 4.30 uur, de deelneemsters
aan de reünie ter gelegenheid van het
60-jarig bestaan der Middelbare School
voor Meisjes met 5-jarigen cursus;
b. op Dinsdag 13 September a s. des
namiddags pl.m. 5.30 uur, het Hoofdbe
stuur en de afgevaardigden van den
Bond van R.-K. Middenstandsverecnl-
gingen „De Hanze" ter gelegenheid van
de 20e jaarvergadering van dien bond.
HULDIGING MEJ. J. BERDENIS VAN
BERLEKOM
Op Zaterdag 10 September, 's mid
dags te 2.30 uur, zal door docenten,
oud-leerlingen en leerlingen der Middel
bare School voor Meisjes te Haarlem
het feit herdacht worden, dat Mejuf
frouw J. Berdenis van Berlekom, Direc
trice van genoemde inrichting van on
derwijs, gedurende 25 jaar aan deze
school werkzaam geweest is.
Te vier uur zal in het schoolgebouw
een receptie gehouden worden, waar
voor alle belangstellenden gelegenheid
zal zijn aan de jubilaresse hun geluk-
wenschen aan te bieden.
HAARL. HANDEL S-
VEREENIGING.
Wettelijke regeling van
winkelsluiting.
AANSLUITING BIJ DEN NED.
MIDDENSTANDSBOND.
Maandagavond vergaderde in Café-res
taurant Brinkmann de Haarlemsche
Handelsvereeniging, onder leiding van
haar voorzitter, den heer F. H. Smit.
Aan de orde werd gesteld een bespre
king der voorontwerpen van: regeling
der winkelsluiting en werktijdenbesluit
voor winkels.
Het bestuur, zoo zette de voorzitter
uiteen, heeft dit onderwerp reeds gerui-
men tijd in studie. De voorontwerpen
zijn uitvloeisels van de Arbeidswet
1919. Spr.'s meening is dat arbeid niet
kan worden gelijkgesteld voor alle za
ken en bedrijven. De arbeid in winkels
heeft een eigen* aard. Die soms zeer
drukke arbeid wordt vaak afgewisseld
door stille oogenblikken. Men had moei
lijk een ongeschikter oogenblik kunnen
kiezen om de uitoefening der bedrijven,
in dezen tijd toch al moeilijk, nog moei
lijker te maken. In dezen geest is ook
gesproken op het congres van den Alg.
Ned. Middenstandsbond. Zondagsslui
ting zal voor vele plaatsen fnuikend zijn,
vooral voor die plaatsen, die bestaan van
vreemdelingenverkeer. Spr. gaf verder
een overzicht van de voorontwerpen in
kwestie en deelde tenslotte mede dat op
het congres van den Middenstandsbond
wel gebleken was dat men het winkel
personeel wel vrij algemeen een weke-
lijkschen rustdag gunde, maar dat men
aan dit principe geen wekelijkschen slui
tingsavond wilde verbinden.
Op het congres werd tenslotte een mo
tie aangenomen, waarin werd uitgespro
ken dat het wet-worden der vooront
werpen onoverkomelijke bezwaren zou
opleveren en voorts het Bondsbestuur
werd uitgenoodigd zoodanige maatrege
len te nemen dat deze voorontwerpen
niet tot wet worden verheven.
Hierna was het woord aan de verga
dering.
Uit de discussies bleek dat men over
't algemeen wel voelde voor de idéé win
kelsluiting maar dat men bezwaar had
tegen dit voorontwerp.
De heer Touwen meende, dat
ieder winkelier op zijn terrein moet wor
den vrijgelaten. De winkelstand zit al
op te zware lasten. De winkelsluiting
moet maar geheel van de baan.
De heer Wefers Bettink zeide dat
de wet van 1919 nu eenmaal is aangeno
men. De regeering moet nu, ten opzich
te van de uitvloeisels dier wet, haar
woord inlossen.
De heer J. Lamp zeide dat het prin
cipe van de winkelsluiting reeds is aan
vaard. De Rijkswetgever wil nu alleen
uniformiteit brengen in deze ma
terie. Er zijn gebreken in het ontwerp
op de winkelsluiting maar met het prin
cipe zullen zeker 85 pet. der winkeliers
het eens zfjn. Het werktijdenbesluit
daarentegen is een onding.
De heer Taco Mulder juichte het toe,
dat deze zaak bij de wet wordt geregeld.
De winkeliers zullen onder een Rijksre
geling veel veiliger zijn. Een bot afwij
zen door den middenstand achtte spr.
niet raadzaam, zelfs een groot gevaar.
De voorzitter wees er op dat deze mee
ning op het Middenstandscongres niet
tot uiting is gekomen.
De heer Wefers Bettink meende dat
de minisiter zal zeggen: bewijs mij maar,
dat het niet kan of hij zal zich in 't ge
heel niet aan de bezwaren storen.
De heer Taco Mulder zeide nog dat
men kan wachten tot het voorontwerp
ontwerp is geworden.
De heer Lamp wees er op dat een
ontwerp of wet kan worden ingetrokken
als de omstandigheden zyn veranderd.
De heer Schornagel zeide dat de be
zwaren van het congres niet zoozeer gin
gen tegen de winkelsluiting maar
tegen het werktijdenbesluit.
De heer Bensink vond het niet
zoo erg dat kleine winkeliers het
recht behouden tot werken als en zoo
lang als ze willen. Hier blijkt duidelijk de
tegenstelling tüsschen groot en kleinbe
drijf.
De voorzitter, gehoord het gesprokene,
meende dat de vergadering het eens
was met de op het congres aangenomen
motie en stelde daarom namens het be
stuur, de volgende motie voor:
,3e Vergadering der Haarlemsche
Handelsvereeniging.
gehoord de besprekingen over de voor
ontwerpen van wet op de winkelslui
ting en het werktijdenbesluit voor win
kels,
draagt het bestuur op aan de Midden
standscentrale voor Haarlem en omlig
gende Gemeenten kenbaar te maken dat
deze ontwerpen zooals ze te harer kennis
I zijn gekomen bij de Haarlemsche Han
delsvereeniging onoverkomelijke bezwa
ren hebben ontmoet,
noodigt de Middenstandscentrale voor.
noemd uit aan de Kamer van Koophan
del te verzoeken die maatregelen te
treffen, welke ertoe kunnen leiden, dat
aan de indiening van deze wet op de
winkelsluiting en van d i t werktijdenbe
sluit geen uitvoering zal worden ge
geven."
Deze motie werd met algemeene stem
men aangenomen.
Vervolgens kwam aan de orde het be
stuursvoorstel tot aansluiting bij den
Nederlandschen Middenstandsbond per
1 Januari 1928.
Dit voorstel werd met algemeene
stemmen aangenomen.
Na de rondvraag werd de vergadering
gesloten.
PERSONALIA
Voor lid van het Centraal Bestuur
van den Dioccsanen R.K. Volksbond
in het Bisdom Haarlem zijn onder
meer candidaat gesteld, de heer A.
J. Loerakker te Haarlem, voorzitter
van den R.K. LandarbeidersbonJ en
W. Groenland, voorzitter der afdee*
ling Heemstede..
GEMENGD KOOR „EUTERPE".
Bovengenoemd koor heeft de repetities
hervat. De dirigent, de heer A. Bak.
stelt zich voor er een klein koor van
te maken, bestaande uit goede zange
ressen en zangers. Bij voorkeur zullen
mooie Hollandsche capella-koorwer-
ken in studie worden genomen, geen
Oratoriumwerken.
15 KONIJNEN GESTOLEN
In den nacht van Zondag op Maandag
heeft men in de Romolenstraat een
schuur opengebroken en daaruit de be
woners, een vijftiental 'konijnen meege
nomen. De eigenaar C. A. de V. heeft de
politie verzocht de dieven op te sporen,
hetgeen deze tracht te doen.
AAN EEN FAILLISSEMENT GELD
ONTTROKKEN
Door de Haarlemsche recherche is
aangehouden A. B. P., thans te Amster
dam wonend, die in staat van faillisse
ment verkeerende f 1000 aan zijn fail
lissement heeft onttrokken. Vroeger had
P. te dezer stede een kruidenierszaak.
Hij is voor nader onderzoek in bewaring
gesteld.
LEERAREN AAN NIJVERHEIDS
SCHOLEN.
Op de hier gehouden vergadering van
den Bond van vereenigingen van leer
aren aan middelbare nijverheidsscho
len in Nederland werden in de vacaturen
•ofdbestuur gekozen de heeren ir. M.
C. A. Meischte (Rotterdam), Dr. ir.
F. Goudriaan (Dordrecht), N. Vos, (Am
sterdam) en ir. A. P. Potma (Haarlem);
in het algemeen bestuur de heeren ir.
J. Penning (Enschedé) en B. J. v. d.
Wal (Leeuwarden).
Een voorstel AmsterdamRotterdam
werd aangenomen, waarbij bepaald
werd, dat het orgaan onder beheer van
een redactiecommissie pl.m. 10 maal per
jaar zal verschijnen.
Een voorstel-Rotterdam, beoogende
het houden van periodieke tentoonstel
lingen werd na uitvoerige discussie door
voorstellers ingetroken.
DIACONALE RADIO-AVOND.
Het bestuur van de Federatie van
Diaconieën der Ned. Herv. kerk zal
een Diaconalen Radio-Avond geven op
Donderdag 8 September.
Het programma luidt:
Inleidend woord van den voorzitter
van het bestuur, den heer P. van der
Kamp te Amsterdam.
,3 e Gemeente en de Diaconie", door
ds. P. de Haas te Utrecht
,3iaconale kennis", door jhr. dr. A.
W. van Holthe tot Echten te Assen.
,3e zorg voor ouden van dagen", zal
behandeld worden door den voorzitter
van „Vredenheim", ds. G. B. Westen
burg.
Het laatste deel van den avond is
bestemd voor de vereeniging „Ned. Her
vormde Stichtingen voor Zenuw- en
Geesteszieken". Sprekers zijn ds. K. J.
van den Berg te Amersfoort, over:
„Barmhartigheid", en de heer J. van
der Spek, geneesheer van „Meer en
Bosch" te Heemstede, over: ,3oel en
taak dezer vereeniging".
Ook wordt voor muziek gezorgd.
De diakenen der Ned. Herv. Gemeente
alhier hebben het Diaconiehuis voor
belangstellenden opengesteld. Daar is
des avonds in de groote zaal gelegenheid
om de Radio te beluisteren.
De firma Heenk heeft belangeloos
de installatie aangebracht.
JUBILEUM KABEL
Maandag was voor den heer P. Ka<
bel, letterzetter bij de firma Joh. En*
schede en Zonen een feestdag, omdat
hij het feit herdacht, dat hij voor veer»
tig jaar bij die firma in dienst kwam.
De hem gebrachte hulde was dus wel
verdiend. Namens de directie werd
hem een enveloppe met inhoud over:
handigd, waarbij hij in waardeerende
bewoordingen toegesproken werd. De
collega's deden van hun vriendschap»
pelijke gevoelens jegens hem blijken
door hem een zilveren horloge met
ketting ten geschenke te geven. Na»
mens hen sprak de heer J. H. Bre»
gonje den jubilaris toe. De heer Kabel,
die thans werkzaam is op de afdee»
ling particuliere zetterij had natuur»
lijk een vrijen dag en behoefde den
dagelijkschen gang naar het werk wel»
licht voor het eerst in zooveel jaren
niet te voet af te leggen. Hij werd
per auto van huis gehaald, en keerde
met dat vervoermiddel ook terug.
GEVONDEN DIEREN EN VOOR*
WERPEN.
Terug te bekomen bij: Rijkstele*
graafkantoor, Haarlem, abonnement
HaarlemAmsterdam tn. van Corne*
lissen; B. v. d. Wiele, Saenredamstraat
4zw., notiteboekje en rembours; L.
Maas, Brouwersvaart 28, bal; J. A.
d. Schaaf, Kloppcrsingel 173; beursje
met inhoud; G. Goijaerts, Zd. Polde^
straat 22 zw., gummi»bal; J. Vonk
Kloosterstraat 3zw., ceintuur; D. de
Graaf, Tugelastraat 18, damescein»
tuur; J. Smit, Wilhelminastraat 120,
koralen halssnoer; A. dc Vries, Leid»
schevaart 38 F, jonge Herdershond;
M. Wilshaus, Kloosterstraat 55bov.,
hondenpenning 1927; Weidema, Hee»
renweg 241, zwartbruine taxhond,
halsband met bel; P. Snijder, Am»
sterdamschevaart 30, hond; S. Roeland,
Rozenprieëlstraat 57, hondenpenning;
Kennel „Fauna", Parklaan: bruin»
zwarte Keeshond, gebracht door M.
Herben, Hulststraat 64; geel smousje,
gebracht door Beute, Rozcnhagenplein
1; J. Otter, Leidschesrtraat 69 B, vacci»
natie bewijs; J. Nieuwkamp, Raam»
steeg 23, lot van liefdadigh. verloting;
M. Zwitser, Rollandstraat 73, zilveren
medaille (zwemmen); M. Woelinga,
Stationsplein 18/20, zakmes met wit
bcenen heft; Bur. v. Politie, Sméde»
straat, nationaliteitsbewijs van J. B.
Schinkeljaar, Spaarne 102; Postkan»
toor, damesparapluie; J. Emmer, Paul
Krugerstraat 25, kinderportemonnaic;
H. Koelcmeijer, Jan Steenstraat 9,
zilveren potlood; N. Heijblok, Slacht»
huisstraat 5rd., portcmonnaie met in»
houd; G. Schagcn, Klarenbeekstraat
36 rd, grijze jongenspet; Th. Boskamp,
Spaanschevaartstraat 3 rijwielbel.merk
in étui; A. Kuipers, Haitsma Muiier»
straat 18, rijwielbel.merk in étui; A. J.
A. v. d. Weel, Graaf v. Wiedstraat 15,
bruin lederen reticule; D. Fleurie,
Barrevoetestraat 2, gymnastiekschoen;
Westendorf Laan v. Insulinde 22,
Heemstede, tasch met boekwerken
ten name van Scheltema; G. Kok,
Leidscheplein 12 drie stel veters; J. H.
v. d. Meij, Jan Steenstraat 25, schil»
derswerkpak,
DE KRUIDENIERSBEURS
VEEL DEELNEMERS.
De derde Haarlemsche Kruideniers-
beurs wordt in het Gem. Concertgebouw
gehouden op Woensdag, Donderdag en
Vrijdag 21 22 en 23 September.
Er zyn zeer vele deelnemende firma's,
zoodat deze beurs zeker haar voorgang
sters nog zal overtreffen.
Daaronder zijn de volgende Haar
lemsche firma's.
Firma Gebr. Loots. G. C. van Schie,
limonade, siropen en wijn.
H. B. de Haan. granen, zaden en peul
vruchten.
G. v. d. Boogaard, banketfabriek „de
Amandelboom".
N.V. Wijnhandel, voorheen Mledema
en Co.,
J. Koning, voorheen J. Koning en Co
bakkerij- en complete winkel-installa
ties.
Haarlemsche rotting en meubel
industrie der firma wed. J. Swaanswijk.
Haarlemsche koek-, beschuit- en ban
ketcentrale G. H. Crans.
De Graaf's meubelhuls.
Slechts twee standplaatsen zijn nog
onbezet.
De burgemeester, de heer C. Maar
schalk heeft zich bereid verklaard op
Dinsdagavond 20 September de beurs
officieel te openen. Daartoe zijn ver
schillende autoriteiten uitgenoodigd.
Op de beurs zullen demonstraties,
muziek en vermakelijkheden georgani
seerd worden.
DE 17e NEDERLANDSCHE
JAARBEURS.
Heden, Dinsdag is te Utrecht de 17e
Nederlandsche Jaarbeurs geopend. Uit
Utrecht wordt ons daaromtrent geschre
ven:
De organisatoren van deze jaar
beurs hebben bij het treffen van de
voorbereidingen in de kringen van de
industrie weder alom een geest van be
reidwilligheid ontmoet, welke er meer
en meer op wijst, dat het industrieele
leven de beurs als een permanent In
stituut gaat beschouwen.
De vorming van nieuwe instellingen
en bet aanvaarden van nieuwe inzichten
aldus verklaarde ons de secretaris-ge
neraal de heer Graadt van Roggen
geschieden hier te lande veel langzamer
dan elders, maar als het eenmaal zoover
gekomen is, dan blijft het verkregene.
Voor velen is het resultaat van de beurs
niet langer de vraag of men aan de
volgende al dan niet zal deelnemen.
Bij de jaarbeurzen wordt, naar het
bekende woord van Herriot, vooropgezet:
„Le maximum d'affaires dans un mini
mum de temps" en een en ander geeft
het Bestuur steeds weer de overtuiging
vasten grond onder de voeten te heb
ben. De internationale .Messen" worden
langzamerhand geconsolideerd.
Er wordt door de fabrikanten niet lan
ger aan duizend-en-één tentoonstellin
gen deelgenomen en de beurzen, die zijn
blijven bestaan, zoeken meer en meer
toenadering tot elkaar. Dit laatste niet
het minst wat betreft het toestaan van
faciliteiten aan de onderlinge bezoe
kers, voornamelijk ten aanzien van de
spoorwegtarieven. In het buitenland
staan de regeeringen soms wel.een kor
ting van 25 pet. op deze tarieven toe
en het Bestuur der Utrechtsche Jaar
beurs wacht met begrijpelijke belangstel
ling op het oogenblik, dat onze spoor
wegautoriteiten aan de buitenlandsche
bezoekers eveneens reductie zullen toe
staan.
Het aantal deelnemers, dat bij de
eerste beurs 690 bedroeg, is nu gestegen
tot 807. Van den bouw van een tweede
gebouw kan voor het oogenblik niets ko
men, maar de urgentie treedt steeds
sterker op den voorgrond. Ook dit najaar
is er weinig moeite geweest om het ge
bouw gevuld te krijgen, daar vele oude
getrouwen zich geregeld komen aanmel
den en men met de jaarbeursactie ver
trouwd begint te geraken; zelfs moest
een niet gering aantal liefhebbers wor
den afgewezen.
AUTOBUS IN DAMSTER-
DIEP GEREDEN.
NEGEN PERSONEN TE WATER
Tengevolge van een defect aan de
stuurinrichting is Maandag, aldus wordt
uit Groningen aan de Tel. gemeld, een
autobus van de Damster Autobus My. te
Appingedam, die des morgens om zeven
uur van Appingedam vertrekt, in de
buurt van Garrelsweer in het Damster-
diep gereden. Alle inzittenden negen
personen konden zich redden. Zij
kwamen met den schrik en een nat pak
vrij, behalve een dame, die eenige won
den aan het gelaat bekwam ten gevolge
van de gebroken glasruiten. Met behulp
van een der booten van de N. V. „Dam
ster Veer", welke onmiddellijk ter assis
tentie vertrok, werd de bus weer op het
droge gebracht.
DE MOORD TE VEGHEL.
DADER GEARRESTEERD.
Het persbureau Vaz Dias meldt ons
uit Den Bosch:
De Rijkspolitie is er thans in ge
slaagd den dader van den moord, wel
ke op Koninginnedag te Veghel werd
gepleegd, te arresteeren. Het is de 26-
jarige D. uit Nistelrode. Deze verdachte
staat zeer gunstig bekend. De verdachte
had zelf een zeer ernstige verwonding
opgcloopen, waarvoor hij onder dokters
behandeling is geweest. Uit het onder
zoek is komen vast te staan dat op den
bewusten avond in café „Moderne" zeer
hevig is gevochten. Toen de Man bin
nentrad liep hy pardoes tegen D. aan.
Deze. die reeds de klap ontvangen had
meende opnieuw aangevallen te worden,
trok in het wilde een mes en heeft zon
der het te weten de Man de ernstige,
en naar thans is gebleken, doodehjke
wonde toegebracht.
ÜAAGSCH INSPECTEUR.
In Het Vaderland van hedenochtend
lezen wij dat de doktoren hebben ver
klaard ten aanzien van den toestand
van den inspecteur Paul, dat één long
in het geheel niet meer werkt en de
tweede slechts gedeeltelijk. De koorts
blijft hoog.