DATUMSTUKJES
GROOTE DAHLIA-KEURING EN
-TENTOONSTELLING.
45e Jaargang No. 13564
Verschijnt dagelijks, Behalve op Zon- en Feestdagen
Vrijdag 9 September 1927
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN per week f 0.27H, met geïllustreerd Zondagsblad t 0.32; per 3 maanden: Voor Haarlem III ADVERTENTIENVan 1 tot 5 regels fl.75; Iedere regel meer 35 cents Reclames 60 cents per regel. Bq
en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der gemeente) f3.57^4. Franco per post door Nederland I abonnement aanzienlijk rabat. Twaalfstuivers-advertentiën van Vraag en Aanbod van 1 tot 4 regels 60 Cents
3.87H- Afzonderlijke nummers f0.15. Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem en Omstreken f0.57H; franco perpostfO. 65 per plaatsing, elke regel meer 15 Cents a contant; buiten het Arrondissement dubbele prijs.
Directie, Redactie en Administratie Gr.. Houtstraat 03, Post-Giro 38810 UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER Drukkerij: Z.B, Spaarne 12, Telefoon 10122, 12713
Telefoonnummers: Directie 13082, Hoofdredactie 15054, Redactie 10600 Directeuren J. C. PEEREBOOM en P. W. PEEREBOOM Bijkantooi voor Santpoort, Velsen, Velsen-Noord, IJmuiden, IJmuiden-Oost,
en Administratie 10724 en 14825. Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM Beverwijk, enz., enz. Driehuizerkerkweg 2, Veisen, Telefoon 621
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN BLADZIJDEN
EERSTE BLAD
AGENDA.
Heden:
VRIJDAG 9 SEPTEMBER
Gemeentelijk Concertgebouw: Dahlia-
keuring en tentoonstelling tot 's avonds
10 uur.
Bioscoopvoorstellingen.
Cabaret Modem: Optreden van ver
schillende artisten.
La Mascotte: Groote Markt: Dan
cing.
Tivoll. Tempeliersstraat: Dancing.
Café Dreefzicht: Trio Stoffer.
Bloemendaal: Concert in het Bloe-
Inendaalsche Bosch door de R. K. Har
monie „Euphonie"
ZATERDAG 10 SEPTEMBER
Gemeentelijk Concertgebouw: Dahlia
keuring en tentoonstelling van des och
tends 10 uur tot des avonds 10 uur.
Vrije Haarlemsche Schilderschool:
Tentoonstelling van werken uit den cur
sus 1926—1927 van 10 uur v.m. tot 4 uur
namiddag.
Cinema Palace Groote Houtstraat:
Bioscoopvoorstelling 8 uur.
Luxor Theater: Bioscoopvoorstelling
8 uur.
Scala-Theater. Kleine Houtstraat:
Bioscoopvoorstelling 8 uur.
Cabaret Modern: Optreden van ver
schillende artisten.
La Mascotte: Groote Markt: Dan
cing.
Tivoli, Tempeliersstraat: Dancing.
Café Dreefzicht: Trio Stoffer.
Bloemendaal: Rusthoek, Dancing.
VERTREK NAAR HET KAGERMEER
EN WARMOND om 1.30 vanaf de
Koudenhorn. - Zondag om 2.00 uur
vanaf het Z.B. Spaarne bij Haarl. Dagblad
(Adv.)
LAWNTENNIS.
DE FINALE VAN DEN
DAVIS-CUP.
ZAL FRANKRIJK DITMAAL
WINNEN?
DE STAND IS THANS 1—1.
Gisteren is te Forest Hills de uit
dagingswedstrijd voor den Davis Cup
tusschen de houders, Amerika en den
uitdager Frankrijk, begonnen. Elf maal
in het geheel hebben de Vereenigde
Staten het kostbare, door Dwight F.
Davis in 1900 uitgeloofde kleinood ge
wonnen, zevenmaal (eenmaal zonder
strijd) heeft Australië het veroverd en
vijfmaal, lang geleden, legde Engeland
er beslag op.
Zal Amerika den cup dit jaar nog weten
te houden, of zal eindelijk Frankrijk,
nu reeds met zijn vier Musketiers sinds
jaren de sterkste uitdager, eindelijk het
welverdiende succes behalen? Behalve
dit, namelijk dat het succes werkelijk
verdiend zou zijn, kunnen wij ons niet
onttrekken aan de hoop, dat de Fran-
schen zullen slagen, al was het alleen
omdat de Cup dan eindelijk weer eens
naar Europa zou komen. Dit zou de
belangstelling voor de toekomst onge
twijfeld doen toenemen.
Zooals men weet, worden er vijf par
tijen gespeeld, vier enkelspelen en een
dubbelspel.
X^jor Amerika spelen Tilden en
Johnston de enkelspelen en ook samen
in het dubbelspel.
Hunter is op het laatste oogenblik
door Johnston als partner voor Tilden
vervangen, een onverwachte wijziging,
daar Hunter door zijn vele oefening met
Tilden, buitengewoon aan dezen gewend
was geraakt en Johnston juist nogal
gebrek aan oefening heeft. Toch heeft
Frankrijk wel de minste kans in het
dubbelspel.
Lacoste, Cochet en Brugnon vechten
voor Frankrijk, de beide eersten in het
enkelspel, Lacoste en Brugnon in het
dubbelspel. Het schijnt wel veilig te
voorspellen, dat de uitslag 22 zal wor
den. de vraag is maar: voor wie?
Suzanne Lenglen geeft den Franschen
de meeste kans, maar Suzanne verwacht
misschien wel graag wat zij hoopt. In
elk geval, als de Franschen deze zege,
op vreemd terrein, behalen zal het een
schitterende prestatie zijn.
Intusschen zijn de eerste enkelspelen
volgens de laatste berichten, reeds ge
streden en de stand is nog gelijk.
Lacoste wist Jonston te slaan met
63, 62, 62.
Tilden sloeg Cochet met 6—4, 2—6.
6—2, 8—6.
Haarlem, 9 September
De pseudo-martelaren
De Deensche auteur Thorkil Barfod
heeft in „Politiken", een van de greote
Kopenhaagsche bladen, aangeboden om
zich in Amerika te laten electrocutee-
den. Deze jonge man is bereid (of lie
ver zégt dat hij bereid is) om zich op te
offeren, teneinde te kunnen uitmaken of
electrocutie doeltreffend is, d.w.z. of het
slachtoffer bii enkele stroom-toediening
wel heusch doodgaat. Als voorwaarden
stelt hij dat de zaak behoorlijk door
medici en journalisten gecontroleerd zal
worden, dat men alle mogelijke pogin
gen zal doen om hem tot het leven
terüg te brengen, dat zijn reis naar
Amerika en <(casu quo) zijn terugreis
betaald zullen worden, dat aan zijn we
duwe een flinke som zal worden gege
ven als hij er het leven bij inschiet en
dat de electrocutie zal \v»>rden afge
schaft als zij in zijn geval niet onmid
dellijk doeltreffend blijkt te zijn. Excu-
sez du peu.
Het merkwaardige van zoo'n aanbod
is, dat zooveel menschen 't nog au sé-
rieux nemen en er iets heel moois en
nobels in zien. Ik niet. Altijd gaarne
bereid zijnde om waren heldenmoed te
erkennen, geloof ik dat dit pure onzin
is. Even erge onzin als van die diverse
mijnheeren die zich indertijd beschik
baar stelden om inplaats van Sacco en
Vanzetti op den electrischen stoel te
sneven. Zij wisten heel goed dat een
dergelijk aanbod nooit zou kunnen wor
den aanvaard. De Amerikaansche
justitie, wier onkreukbaarheid zoo ern
stig betwijfeld is, zou openlijk erkend
hebben dat haar rechtspraak een cari-
catuur was als zij erin had toegestemd
om dergelijke totaal-onschuldigen, die
met de heede zaak niets uitstaande had
den, ter dood te brengen. Het is eigen
lijk te mal om erover te praten, en met
stomme verbazing heb ik gelezen van
menschen die zulke aanbiedingen als
ernst opnamen.
Voor de offerte van den heer Thorkil
Barfod geldt hetzelfde. Geen enkele
regeering van een beschaafde natie zou
zulk een proefneming willen of zelfs
kunnen doen. Geen enkele wet veroor
looft haar. En als de Deen het voor
elkaar kon krijgen om het buiten de
autoriteiten om te doen, in een soort
van particulier arrangement je, zou de
politie het verhinderen zoodra zij er de
lucht van kreeg. Ontdekte zij het geval
niet, en liet Thorkil Barfod er het le
ven bij, dan zouden zijn medeplichtigen
vervolgd worden wegens veroorzaken
van den dood door schuld. Geen twijfel
aan.
Daarom vind ik al deze aanbiedingen
laakbaar inplaats van nobel. Wij leven
in een tijd van hoog-opgevoerde recla
me, met de onvermijdelijke overdrijving
en ook de onvermijdelijke uitwassen er
bij, Maar daarom behoeven wij er ons
nog niet bij neer te leggen. Het is beter
om er op te wijzen, en een van de naar
ste uitingen van ongevoelig reclame-
opportunisme is wel dat diergenen, die
een tragedie zooals de zaak-Sacco en
Vanzetti benutten om hun eigen per
soon en hun eifen standje in het licht
der wereldpublicilelt te brengen. Het
kan ons alleen troosten dat zij er ten
slotte toch geen voordeel van zullen
hebben. Het publiek is op den duur de
beste criticus en het zal zich niet aan
getrokken gevoelen tot een schrijver die
op deze wijze met de menschelijke
emoties omspringt.
In dezen vorm is reclame hard, lee-
lijk en grof.
R. P.
Noot.
In de ruoriek Gemengd Nieuws kan
men nog meer vinden omtrent deze
zonderlinge geschiedenis. De N-R.Ct.
meldde namelijk dat Politiken, het blad,
dat Barfod's aanbod het eerst publi
ceerde, een telegram ontvangen heeft,
uit New-York, onderteekend Radio
Worlds Fair Clayton Irwin, waarin het
voorstel wordt aangenomenDe
dokter, die Barfod op het denkbeeld
bracht, heeft zich echter gehaast hem
af te raden het in practijk te bren
gen. Zóo zeker was hij nu ook weer niet
van zijn veronderstelling, dat je het
leven eraf kunt brengeni
BELANGRIJKE VONDST.
MIDDEL-NEDERLANDSCH
MINNEGEDICHT.
De correspondent van de N. R. Ct. te
Brussel verneemt, dat Dr. Erik Rooth,
leeraar te Lund (Zweden), in de biblio
theek aldaar een belangrijk fragment
van een middel-nederlandsch minne
dicht heeft ontdekt. Naar de taal te
oordeelen zou het origineel in de 13de
eeuw geschreven zijn. Dr. Rooth. die
sommige woorden niet vermocht te ont
cijferen, heeft het document ter verdere
bestudeering aan Dr. Paul de Keyser,
docent aan de Gentsche universiteit, ge
zonden.
EEN NIEUW GELUID.
Het Is al vaak geschreven:
Er Is voor 't kleinste land,
Een mooie rol te spelen,
In 't Volkenbondsverband;
Zoo lang de grooten loeren,
En vitten op elkaar.
Zoo lang blijft op de wereld,
De vrede in gevaar;
Laat dus een kleine natie,
(Drong menigeen met klem)
Den Juisten weg hun wijzen,
Met moed en luider stem;
Die stem heeft nu gesproken,
Met moed en met verstand,
Van een der kleinste naties,
De stem van Nederland;
Zij sprak geen holle frazen,
Wel fraai, maar zonder nut,
Zij riep met forsche woorden,
Genève uit den dut;
Men leest tusschen de regels,
't Verlangen naar een daad;
Het praten moet nu uit zijn,
Want straks is het te laat;
De stem werd toegeluisterd,
Ontzet en ademloos,
De groote naties schrokken,
En Chamberlain werd boos;
Wie maalt er om t humeur van
Den Britschen afgezant,
Wij zien de wereld grooter.
Dan enkel Engeland;
Wat zou er moeten worden,
Van heel den Volkenbond,
Als elk land slechts mocht zeggen,
Wat Groot Brittanje vond;
Laat Chamberlain maar razen,
Hij zal toch vroeg of laat,
Wel denken (zoo niet zeggen)
Dat 't zoo niet langer gaat;
En als hij dan in stilte.
De stem, die sprak, beaamt,
Dan bromt de groote natie,
Omdat ze zich tochschaamt.
P. GASUS.
UIT HET VERLEDEN.
Een stukje
oud-Bloemendaal.
GEVANGENEN-KELDER EN
VINKENBAAN.
Wie nooit in de gelegenheid komt,
om buiten de aangelegde wegen te ko
men en de Kilometers prikkeldraad over
te steken, die den modernen mensch
in het goede spoor moeten houden, be
seft niet, wat voor intieme plekjes in
onze onmiddellijke nabijheid zijn.
Een toeval bracht ons in de weilan
den en tuinen achter het huis te Bloe
mendaal. Daar staat een oude kelder,
zorgvuldig gesloten', van heel oud met
selwerk. Binnenin bevinden zich in den
muur gemetseld stevige ijzeren ringen,
waaraan volgens de overlevering in den
goeden ouden .tijd de gevangenen van
den landheer werden gekluisterd.
Een smal pad voert ons verder en
opent een landschap van ongekende
schoonheid, aan den voét van het duin
gelegen. Een landelijke schoonheid, die
alleen verstoord wordt door de moderne
woningen van Duinwijck.
Hier staat het eeuwenoude huisje van
den vogelaar. De deur met kijkgat is
er nog en aan den wand staan nog
steeds de vangsten in vergeelde verf op-
geteekend.
De oudste notitie is van 1788, in welk
jaar 2829 vogels werden gevangen en
de doodenlijst is bijgehouden tot 1894.
Oude Bloemendalers weten zich nog te
herinneren, dat de laatste vogelaar zijn
bedrijf uitoefende.
1792 was een recordjaar. Toen vielen
niet minder dan 7026 zangers als prooi
van het net. 1799 en 1800 vermelden
geen vangst. Waarom niet? In de ande
re bewogen jaren van den Napoleon-
tischen tijd ging de vangst toch geregeld
door.
Een „succes"-dag was 9 October 1796,
toen niet minder dan 203 vogels in
één slag werden gevangen, een feit dat
apart op den wand geschilderd staat.
EEN NIEUWE GEREFOR
MEERDE KERK.
DE BOUWPLANNEN TE
SANTPOORT.
De Gereformeerde kerk te Santpoort
die eenige jaren geleden tot openbaring
kwam met steun van dc kerk te Haar
lem. houdt haar samenkomsten in het
kleine houten gebouwtje aan de Wüste-
laan. Dat is evenwel veel te klein ge
worden. Zondag zaten daar nog 100
menschen opeen gepakt.
Reeds eenigen tiid bestaat het plan
een nieuwe kerk te bouwen. Daartoe is
grond aangekocht aan den Enschedé-
weg. De gemeente is echter niet bij
machte om het geheele kapitaal voor
den bouw op te brengen. Er zal nu in
de classis Haarle^n in alle Gereformeer
de kerken voor dezen kerkbouw gecol
lecteerd worden.
Het is de bedoeling een kerk met on
geveer 250 zitplaatsen te bouwen.
E. E. JONKHEID—PEEREBOOM
DE GEBOUWEN DER
FIRMA EMRIK EN BINGER
BIJ VEILING INGEZET OP
f 66.800.
MEJ. J. BERDENIS VAN
BERLEKOM.
HAAR ZILVEREN JUBILEUM.
Morgen is het vijf en twintig jaar ge
leden, dat mej. Berdenis van Berlekom
benoemd werd als leerares in het
Fransch aan de Middelbare Meisjes
school alhier. Na het aftreden van Mej.
Ch. J. Farret werd zij directrice dier-
zelfde school.
Wat al herinneringen zullen in dezen
tijd in haar opkomen, aan alle meisjes
tusschen 12 en 19 jaar, die zij in dien
tyd de schoonheden der Fransche ta?^
en letterkunde heeft probeeren bij te
brengen.
Maar ook hoeveel herinneringen
hebben wij, oud-leerlingen aan haar,
wanneer zij met eindeloos geduld, maar
toch met strenge rechtvaardigheid pro
beerde onze hersens voor alle moeilijk
heden toegankelijk te maken en onze
zware Hollandsche tongen in beweging
te brengen voor het luchtige, pittige der
Fransche uitspraak. Geen woord Hol-
landsch mocht er in de les gesproken
worden, en wanneer de moeilijkheden
ons onoverkomelijk toeschenen om ons
in het Fransch uit te drukken, raffel
den wij onze vraag maar gauw in het
Hollandsch af. Maar dat gaf niets: mej.
van Berlekom begreep ons niet, zèide
zij, en tenslotte brachten wij er hakke
lend uit wat wij op ons hart hadden.
En met hoeveel liefde wist mej. van
Berlekom ons de Fransche literatuur te
doceeren; geen moeite spaarde zij om
uit te leggen wat onbegrijpelijk was en
te wijzen op de schoonheden van poezie
en proza.
Voor wie het niet geregeld bijhouden
is Fransch een taal, die oneindige moei
lijkheden oplevert wanneer het op spre
ken aankomt, maar zelfs bij haar die
er niet meer zoo in thuis zijn, is toch
altijd een ondergrond gebleven, die ge
legd is op de school en waaruit met wat
oefening veel weer kan worden opge
bouwd. Dien ondergrond legde mej. van
Berlekom hecht en sterk, en die heeft
ook gemaakt dat menigeen die later ge
noodzaakt was Fransch als spreektaal te
gebruiken, haar met dankbaarheid
heeft herdacht. En wat het beteekent om
Fransch als ondergrond te kennen bij
de studie van apdere talen, zal menige
leerling naderhand wel gevoeld hebben.
Heel wat oud-leerlingen zullen dan
ook terugdenken aan de Fransche les
sen van mej. van Berlekom met een
gevoel van dankbaarheid en ook met
veel sympathie voor de groote werk
kracht van deze leerares, die steeds in
alle stilte en bescheidenheid van haar
kennis aan de jonge meisjes bijbracht.
Donderdagavond heeft ln het Notaris
huis de inzet plaatsgehad van de ge
bouwen en erven aan de Koningstraat
no. 24 tot en met 32, waarin sedert jaren
de fabriek der firma Emrik en Binger
gevestigd is. De totale oppervlakte is
1418 vierk. meter.
De inzetten bedragen:
No. 4. Een huis Koningstraat 24 met
open plaats en erf, groot 226 vierk. M.
f 16000.
No. 5. Het gebouw Koningstraat 26
en 28, waarin de kantoren, steen- en
lichtdrukkerij gevestigd was, groot 521
vierk. meter f 21.800.
No. 6. Het fabrieksgebouw hoek
KoningstraatStoofsteeg, groot 673
vierk. meter f 29.000.
De afslag heeft Donderdag 15 Sep
tember plaats.
GEDENKTEEKEN
LOBO-BRAAKENSIEK.
De onthulling van het gedenkteeken
voor het echtpaar Lobo-Braakensiek,
ontwerp van den beeldhouwer Marinus
Vreugde, zal Zaterdag a.s. te drie uur
in den Stadsschouwburg te Amsterdam
geschieden. De N.V. Metaalgieterij Hol
land, die de plaquette heeft uitgevoerd,
heeft deze aan het comoté ten geschen
ke aangeboden.
Een hoek in de kleine benedenzaal.
Werd in September 1922 óók in Haar
lem een dergelijke tentoonstelling ge
houden en moet erkend worden, dat deze
voor de kweekers en in 't algemeen voor
de tuinbouwers een groot succes is ge
weest, ik hoop dat u het alleen met mij
eens zult zijn, dat deze expositie die van
1922 nog verre overtreft.
De kweekers gaan onvermoeid voort
en trachten door kruising nieuwe va
riëteiten te winnen, welke door kleur,
groei of bloei de andere, öestande sorr-
ten overtreffen en u zult straks zien hoe
hun dit is gelukt.
Bij het rondwandelen zult u kunnen
waarnemen, wat er door onderlinge sa
menwerking kan worden tot stand ge
bracht. Thans was al de beschikbare
ruimte in dit gebouw nog onvoldoende
om de inzendingen een plaats te geven
en moest menig inzender zich met min
der ruimte tevreden stellen, dan hij had
aangevraagd.
Wij danken u allen voor uw tegen
woordigheid en belangstelling en bren
gen tegens dank aan de schenkers van
staande uit uitsluitend „Mevr. Ludwig",
een donker purpere decoratieve Dahlia
met stevige stengels. Dit was, toen dit
verslag gemaakt werd, even voor de
opening de eenige inzending, die uit
één soort bestond en ze maakte een
rustig inponeerend effect, waarbij de
goede kwaliteiten van de soort prachtig
uitkwamen.
We wandelen naar rechts en vinden
aan den linkerkant de „geannexeerde"
Haarlemmer Alb. Bos uit Overveen met
een groote hoeveelheid Pompon- en
Rosette Dahlia's, kleine, stijve soor
ten.
Een tuinvaas prijkte met 300 bloemen
in 100 soorten, een bont maar niet on
aardig geheel.
De rechterzijde van dit pad was in
genomen door twee Baamsche kweekers
de heeren Bruidegom en Majoor. De
eerste inzending muntte uit door een
prachtige, niet-overladen opstelling en
weloverdachte kleurgroepeering, de
MUZIEK VEREENIGING
VOORWAARTS
Ter gelegenheid van haar 20=jarig
bestaan maakt de vereemging Zater*
dagavond een muzikale wandeling door
de stad. HHet vertrek is om 7 uur van
het Kennemerpleïn. De volgende
route wordt genomen: Kruisweg,
Parklaan, Kenaupark, Kindcrhuisvest,
Raaksbrug, Leidschevaaft, Oranjes
straat, Öranjeboomstraat, Leidsche*
straat, Wlisonsplein, v. Edenstraat,
Julianastraat, Baan, Badhuisstraat,
Bakkerstraat, Rozenprieëlstraat, Zuï«
der Buiten Spaarne, Turfmarkt, waar
de stoet ontbonden wordt.
Verders wordt Zondagmiddag om 1
uur op den Dreef een muzikalen wan=
deling gemaakt alle deelnemende ver;
eenigingen aan (het tuinfeest dat des
middags en 's avonds in edn tuin van
het Brongebouw gehouden wordt.
Een andere groep Dahlia's in dezelfde zaaL
Over de Dahlia's in het algemeen
VERSCHEIDENE NIEUWE SOORTEN.
Een overzicht in
Hedenmiddag half drie is in de zalen
van het Gemeentelijk Concertgebouw de
groote Dahlia-tentoonstelling geopend
van de Ned. Dahlia-Vereeniging, de
Vaste Keuringscommissie der Kon. Ned.
Maatschappij voor Tuinbouw en Plant
kunde en van de afdeeling Haarlem en
Omstreken dezer maatschappij.
Nadat de heer E .Th. Witte, uit Lei
den, voorzitter der Ned. Dahlia-Vereeni-
ging, een toespraak had gehouden,
sprak de heer J. L. Bouwer, voorzitter
der afdeeling Haarlem, een welkomst
rede uit, waaraan we het volgende ont-
leenen
„Als voorzitter der afd. Haarlem van
de Kon. Ned. Maatsch. voor Tuinbouw
en Plantkunde en namens de Ned. Dah
lia Vereeniging en de vaste keurings
commissie zij het mij vergund U allen
welkom te heeten in deze tentoonstel
lingszaal.
medailles, aan de inzenders en niet min
der aan de Commissie van beoordeeling.
De heer Bouwer noodigde hierop den
Burgemeester, den heer C. Maarschalk,
uit om de tentoonstelling te openen,
waaraan deze voldeed. Hij hield een
rede, waarin hij op de belangrijkheid
dezer expositie wees.
Wandeling langs de
inzendingen.
Van onzen deskundigen medewerker
den heer C. Sipkes ontvingen we o.a. de
volgende beschouwingen:
Wandeling langs de
inzendingen.
Bij het binnenkomen van de groote
zaal stuiten we op een inzending van de
firma Ludwig en Co. te Hillegom be
de groote zaal.