DATUMSTUKJES
45e Jaargang No. 13566
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Maandag 12 September 1927
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN p«r week f 0.27Hi met geïllustreerd Zondagsblad t 0.32; per 3 maanden: Voor Haarlem III ADVERTENTIENVan 1 tot 5 regels 11.75; iedere regel meer 35 cents Reclames 60 cents per regel. BIJ
en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der gemeente) f 3-57H- Franco per post door Nederland abonnement aanzienlijk rabat. Twaaifstuivers-advertentiën van Vraag en Aanbod van 1 tot 4 regels 60 Cents
3.87M- Afzonderlijke nummers f0.15. Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haa/iem en Omstreken f 0.57^; franco per post f 0-65 per plaatsing, elke regel meer 15 Cents a contant; buiten het Arrondissement dubbele prijs.
Directie, Redactie en Administratie: Gr. Houtstraat 93, Post-Giro 38810 UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER Drukkerij: Z.B, Spaarne 12, Telefoon 10122, 12713
Telefoonnummers: Directie 13082, Hoofdredactie 15064, Redactie 10600 Directeuren :j. c. peereboom en p. w. peereboom Bijkanioot voor Santpoort, Velsen, Velsen-Noord, IJmuiden, Mmuiden-Oost,
en Administratie 10724 en 14825. Hootdredacteur: robert peereboom Beverwijk, enz., enz. Driehuizerkerkweg 2, Velsen, Telefoon 521
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
EERSTE BLAD
AGENDA.
Heden:
MAANDAG 12 SEPTEMBER
Vrije Haarlemsche Schilderschool,
Kampersingel 42: Tentoonstelling van
werken uit den cursus 1926/1927 van 10
uur des voorm. tot 4 uur des namiddags.
Kunstkring voor Haarlem en omstre
ken Kenaupark 23Tentoonstelling van
teekeningen en graphisch werk van S.
Jessurun de Mesquita.
Bioscoopvoorstellingen.
Cabaret Modern: Optreden van ver-
ichillende artisten.
La Mascotte: Groote Markt; Dan-
dug.
TivolL Tempeliersstraat: Dancing.
Café Dreef zicht: Trio Stoffer.
Firma J. A. Boskamp en Zonen te
Overveen: „Keuzetentoonstelling van
10 tot 5 uur.
DINSDAG 13 SEPTEMBER
Groote of St. Bavokerk: Kerkconcert
Mia Peltenburg, Louis van Tulder en
Hendrik Andriessen, 8 uur.
Vrije Haarlemsche Schilderschool:
Kampersingel 42, Tentoonstelling van
werken uit den cursus 19261927 tot 4 u.
Kunstkring voor Haarlem en omstre
ken Kenaupark 23: Tentoonstelling van
teekeningen en graphisch werk van S.
Jessurun de Mesquita.
Cinema Palace, Groote Houtstraat:
Bioscoopvoorstelling 8 uur.
Luxor Theater: Bioscoopvoorstelling
8 uur.
Scala-Theater, Kleine Houtstraat:
Bioscoopvoorstelling 8 uur.
Cabaret Modern: Optreden van ver
schillende artisten.
La Mascotte: Groote Markt: Dan-
iping-
Tïvoü, Tempeïïersstraat: Dancing.
Café Dreefzicht: Trio Stoffer.
Firma J. A. Boskamp en Zonen te
Overveen „Keuzetentoonstelling" van
10 tot 5 uur.
Haarlem, 12 September
'Amsterdam' s
wethouders.
Er wordt ln verband met de Amster-
damsche wethoudersverkiezing weer
voortdurend gesproken en geschreven
over evenredige vertegenwoordiging in
het college van B. en W. Een mooie
politieke sport, door schier alle partijen
met min of meer geestdrift beoefend.
Dat wil natuurlijk zeggen: door elk op
zijn tijd. Maar 't is een moeilijk vak.
In den Amsterdamschen Raad blijkt
het al heel ingewikkeld, en hoeveel las
tiger moet het niet zijn in zulke kleine
gemeenteraden als b.v. de Zandvoortsche,
waar geen enkele fractie meer dan twee
leden telt, de totale Raad dertien, en
er twee wethouders benoemd moesten
worden? De haren der Zandvoortsche
vroeden moeten dan ook wel alle over
eind hebben gestaan als zij gepoogd heb
ben om het raadsel volgens 't heilige
principe der evenredige vertegenwoordi
ging op te lossen en zij zijn er niet in ge
slaagd, om de eenvoudige reden dat het
onmogelijk was. Nu kunt u wel zeggen:
„Nou ja, dat Zandvoortsche geval is dan
ook wel heel sterk" - maar er zijn tal-
looze zulke krachtsverhoudingen te
vinden in de elfhonderd Nederlandsche
gemeenten. Laten wij maar gerust aan
nemen dat in de overgroote meerder
heid der gevallen de toepassing van E. V.
niet mogelijk is.
Ik heb laatst in-politiek-ge
drenkt Raalslid ontmoet, afkomstig uit
een gemeente waar ze er ook niet uit
hadden kunnen komen, en hij had de
aaak wiskunstig-zuiver berekend, met
assistentie van een leeraar van de H.
B. S. De finale moeilijkheid wak dat zijn
partij en een andere elk recht bleken
te hebben op 1 14/28 wethouder. Liever
dan een politieken moord te plegen op
twee zeer geachte leden had men toen
maar van de zaak afgezien.
Deze opmerkingen worden niet ge
maakt om het standpunt der S.D.A.P.
te Amsterdam of dat van haar tegen
standers. „het burgerlijk blok", te ver
dedigen of aan te prijzen. Geenszins.
Wij staan daar buiten, en vinden het
van veel meer belang om er op te wijzen
hoe ook deze zaak weer verpolitiekt is.
Een zuivere evenredige vertegenwoordi
ging van de partijen in den Amster
damschen Raad kan men zelfs met
een college van zes wethouders niet be
reiken. Het is totaal onmogelijk, en als
het kon zou 't waarschijnlijk aanleiding
geven tot de benoeming van menschen,
die niet voor de zeer moeilijke taak van
wethouder der hoofdstad geschikt zijn.
Het heele gedoe over E. V. in de colle
ges van B. en W. is eigenlijk niet meer
dan gepraat in de ruimte.
Niettemin zit de Amsterdamsche
Raad nu dezelfde comedie te spelen als
de Rotterdamsche heeft vertoond, en
benoemt telkens twee S. D. A. P.'ers en
een vrijzinnig-democraat die hardnek
kig bedanken omdat de indeeling van
't college hun niet aanstaat. Het is nog
pas tweemaal gebeurd, maar als de strij
dende partijen koppig blijven kan het
nog een heel poosje duren, net. als te
Rotterdam.
Het zijn zulke malle vertooningen,
van de politiek die het gezag der
openbare besturen ondermijnen, die ze
belachelijk maken in de oogen van den
nuchteren Hollandsohen kiezer en die
hem in zijn baloorigheid drijven
tot het stemmen op een Oversteegen, of
veel erger) een Corenaans of Van Bu-
rink, een Zuurbier of Hadt-je-me-
maar. Zulke leden worden niet in den
Raad gebracht door de heffe des volks,
die zij meestal beweren "te vertegen
woordigen, maar door een groep onte
vredenen behoorend tot alle rangen en
standen der samenleving. Met den vorm
waarin zij hun ontevredenheid uiten,
zijn wij het vierkant oneens. Maar het
feit, het verschijnsel blijft. Het heeft
zich niet beperkt tot een paar geval
len; sinds jaren doet het zich telkens
weer voor, in allerlei gemeenten en ook
bij de Staten- en Kamerverkiezingen.
En dat komt niet alleen door onze on-
zinnig-hooge belastingen maar in
hoofdzaak doordat openbare besturen
door hun eigen wijze van optreden, zoo
veel van hun moreele autoriteit hebben
ingeboet. Zooveel, dat een sarcastische
scribent in „de Groene" schrijft over
een nieuw Amsterdamsoh raadslid: „Je
kon aan hem zien dat hij het nog een
eer vond om hier te zitten".
Deze wethouders-episode in de hoofd
stad legt weer een nieuwe basis voor
de verkiezing van volgende Hadt-je-me-
maars, Coremansen en Oversteegers. En
als men eens een lijst kon maken van
degenen die op deze lieden stemmen
zou er een algemeene opschudding ont
staan. Als men die namen eens zag!
Luistert u maar eens onder uw vrien
den en kennissen, hoe er op 't moment
gepraat wordt over die stemmer ij-op-de-
lange baan van den Amsterdamschen
Raad. Hoor naar hun commentaren en
verwondert u maar niet te zeer als cr
over vier jaar weer een serie rapaljanen,
en hoe-dat-meer-heet, bijkomen in de
Nederlandsche gemeenteraden. Amster
dam's voorbeeld heeft in dat opzicht
meer beteekenis dan dat van eenige
andere gemeente. Iedereen interesseert
zich voor de hoofdstad.
Nu heb ik meer dan één politicus
gesproken die het niet prettig vond dat
wij uitvoerig melding hadden gemaakt
van de in trede-als-Raadslid van den
heer George Oversteegen. Er is mij ge
vraagd of ik dien man zoo belangrijk
vond. Het antwoord is: „Neen, hèm
heelemaal niet. Maar het verschijnsel,
waarvan zijn verkiezing een der vele
uitingen is, wèl. En als de mannen der
politiek van dat verschijnsel, dat zij
(in 't algemeen gesproken) aan zichzelf
te wijten hebben, verlost willen worden,
hebben zij dat zelf in hun macht. Dan
moeten zij uitscheiden met vertoonin
gen ten beste te geven zooals nu weer
deze Amsterdamsche. Gezag uitoefenen
kan men nu eenmaal niet zonder een
zeker decorum, een zekere waardigheid
in acht te nemenen het belang der
gemeenschap bevorderen kan men
slechts goed doen door het voorop te
stellen,- vóór overwegingen van secun-
dairen aard.
Dat leert het Amsterdamsche geval
weer opnieuw.
R. P.
DE FONTEINLAAN.
BINNENKORT VERBETERING.
Op 21 Maart deden B. en W. het
stel aan den gemeenteraad om de be
strating in de nabijheid van de fontein
in den Hout, de Ponteinlaan, te verbe
teren.
Daarvoor werd door den raad, die het
voorstel eenige dagen later behandelde,
f 4000 beschikbaar gesteld.
Het heeft de aandacht getrokken, dat
tot heden slechts heel weinig aan de
verbetering gedaan is.
Aan de Openbare Werken, waar wij
om inlichtingen vroegen, ward ons me
degedeeld, dat dit werk door omstan
digheden nog steeds uitgesteld moest
worden. Eerst kon het werk niet uit
gevoerd worden, omdat het gewenscht
was het verkeer in den Hout niet te
belemmeren, omdat de Rijkswaterstaat
onder Heemstede en Bennebroek op
den Rijksweg aan het asphalteeren was.
Toen dit beletsel opgeheven was, moes
ten er in verband met de annexatie, in
het oude grensgebied tusschen Heem
stede en Haarlem verschillende werk
zaamheden uitgevoerd worden voor de
aansluiting der geannexeerde Heemste-
denaars op de Haarlemsche leidingen
voor gas-, electriciteit en water. De
overneming dezer bedrijven is nog vlot
verloopen. Nu is het werk bijna klaar,
zoodat binnenkort met verbetering van
de bestrating van de Fonteinlaan be
gonnen zal worden.
Bovendien is bij Openbare Werken
thans een plan in bewerking om de
Fonteinlaan te verbreeden. Dit is noo-
dig omdat het snelverkeer op dien weg
steeds toeneemt.
H. M. de Koningin, baronesse Baud en H. K. H. prinses Juliana op bet balcon
van de villa der Prinses te Katwijk.
BUITEN DE ORDE.
(Bloemen, aangeboden aan het
eenige vrouwelijke raadslid te
Purmerend, werden door den
burgemeester niet in de Raads
zaal toegelaten, omdat ze de
orde verstoorden.)
Men wil den Purmer-Burgerpa,
Öm 't bovenstaande laken,
Maar als u 't- mij vraagt, kan men hem
Daar geen verwijt van maken;
't Is ongetwijfeld juist gezien,
Ze stoorden er de orde,
Daar z' in de raadszaalatmosfeer,
Uitvielen en verdorden;
Dan is er nog het feit, dat hier
Voor bloemen niet meer plaats is,
Daar reeds zoo bloemrijk het debat
Des Purinerender Raads is;
Als men de bloem der Purmer-vrouwen
Nu nog bloemen zendt, zie
Dan vindt het manlijk raadslid dit
Te zware concurrentie;
En vraagt men zich dan ook niet af,
Was die bouquet een hulde?
Of uiting van het medelij
Dat 's zenders hart vervulde?
Ik heb zoonet uit slechte bron
De toedracht juist vernomen
En hoe de burgemeester tot,
Zijn weigering is gekomen;
Hij zei: de Raad kan op z'n tijd,
Zoodanig melig worden,
Dat ik de bloem maar mijdt, uit vrees
Voor storing van de orde
Wie zich in Purmerender Raad,
Dus voortaan laat benoemen,
Sture zijn vrienden het bericht
Met: Op verzoek geen bloemen!
EEN ANGSTIG MOMENT.
DOOR KRACHTIG REMMEN
VAN EEN TRAMBESTUURDER
GERED.
Zondagavond omstreeks half zeven
reed de 23-jarige verpleegster mej. L.
S. op den Kruisweg per fiets. Zij was
zoo onverstandig den linkerkant van
de straat te nemen. Toen een auto
haar achterop reed, poogde zij haar
fout te herstellen en naar rechts te
gaan. Maar toen slipte zij, en wel juist
op de tramrails, terwijl op eenige me
ters een tram naderde. De bestuurder
zag haar liggen en remde uit alle
macht. Hij slaagde er in den wagen
nog tijdig tot staan te brengen. Een
seconde later en het meisje zou ver
morzeld zijn geweest. Nu kwam zij er
met eenige ontvellingen en een geha
vend rijwiel af.
OPENING NATIONALE
LUCHTVAARTSCHOOL.
EERSTE LUCHTREIS VAN
MINISTER VAN DER VEGTE.
Te Rotterdam is Zaterdagmiddag de
Nationale Luchtvaartschool, de stich
ting van de Rotterdamsche Aëro Club
officieel geopend Onder de aanwezi
gen w~ren verscheidene autoriteiten.
By de opening voerde de minister van
Waterstaat, de heer Van der Vegte het
woord.
Vervolgens voerde het woord de bur
gemeester van Rotterdam om de ge-
lukwenschen van het gemeentebestuur
over te brengen. Verscheidene anderen
spraken voorts nog.. Met een der K.
L. M. toestellen maakte de minister
van Waterstaat een vliegtocht boven
de stad- Het was de eerste luchtreis
van den minister. De Minister van Wa
terstaat toonde zich zeer opgetogen en
sprak den wensch uit nog vaak met
de K. L. M. te mogen reizen,
HET S.S. „IJSSELMONDE"
GEZONKEN.
VIER OPVARENDEN VER
DRONKEN.
Het persbureau Vaz Dias meldde ons
Zaterdag uit Rotterdam:
Ter hoogte van Poortershaven is he
denmorgen het uitvarende stoomschip
..IJsselmonde" van Gebr. van Uden's
Scheepvaart en Agentuur Mij., te Rot
terdam in anvarïng geweest met het
binnenkomende Engelsche stoom
schip „Ellerdale" van de Hindustan
Steamschip Comp. Ltd te Newcastle.
De IJsselmonde die 1380 ton meet en
met een lading kolen van Rotterdam
naar de Oostzee op weg was is gezon
ken; de „Ellerdale", welke met graan
van Amerika naar Rotterdam onderweg
was is opgestoomd naar de Maashaven.
De „IJsselmonde" werd ter hoogte van
de machinekamer getroffen. Het schip
bevindt zich ter hoogte van den Zuid-
wal.
Omtrent ,het lot van vier leden van
de bemanning van dit schip verkeerde
men hedenmorgen nog in het onzekere.
De ooi-zaak van de aanvaring is veroor
zaakt door het uit het roer loopen van
van de „Ellerdale".
Nog wordt gemeld dat Zaterdagavond
het lijk van den donkeyman Van Mau-
rik is opgehaald.
In een correspondentie in de Tele
graaf vonden wij nadere bijzonderhe
den. Daaraan ontleenen wij het volgen
de
Wat de man aan 't roer vertelde.
De man aan het roer, die zich met den
loods op de brug bevond, vertelde ons
daarna, dat om tien minuten voor
tweeën de „Ellerdale" in zicht kwam.
Wij gaven een stoot op de fluit, aldus
de roerganger. Aanvankelijk hielden wij
alle twee goeden wal, doch plotseling
zag ik de „Ellerdale" omzwenken en
recht op ons aankomen. De loods com
mandeerde nog hard bakboordroer,
maar het was al te laat. De Engelsch-
man trof ons aan bakboord, ter hoogte
van de machinekamer, waar een grooj.
gat onder de waterlijn ontstond.
Onmiddellijk begonnen wij te zinken
en in een oogwenk stond de machine
kamer vol water. Doordat de deklast co
kes begon te rollen, helde het schip
sterk naar bakboord en voor wij een
boot konden strijken sloegen wij om, en
geraakten aan den grond.
Kapitein Klontje, die met de „ÏJsel-
monde" zijn eerste reis maakte en de
loods zijn in de romp van het schip ge
bleven. Tot zoover het verhaal van den
roerganger.
Bij een eerste appèl ontbraken ver
schillende leden van de bemanning. Zoo
miste men o.a^ den eersten stuurman en
den eersten machinist, doch later bleek,
dat dezen zwemmende den wal hadden
kunnen bereiken. Verschillende leden
van de bemanning hadden het door het
koude water zoo te pakken gekregen,
dat zij in het ziekenhuis te Maassluis
moesten worden opgenomen.
Intusschen was men tot de ontdek
king gekomen, dat zich nog meer
manschappen an boord van het omge
slagen schip messten bevinden. De ma
troos G. Faber stak met zijn hoofd
door een patrijspoort in hing verder
met het geheele lichaam in het water.
Anderhalf uur heeft hij daar zoo ge
hangen. voordat men er in slaagde hem
te bevrijden. Tenslotte gelukte dit, na
dat men met behulp van snijbranders
een gat in het schip had gebrand.
„Daar ben ik goed afgekomen", ver
telde de man ons later.„Wiltu gelooven,
dat ik geen cent meer voor mijn leven
gaf. Ik heb in die paar uur meer mee
gemaakt dan in mijn heele leven".
Op zoek naar de vermisten.
Op het oogenblik is men bezig om
op verschillende plaatsen gaten in
den romp te brandën, om te trach
ten de vier menschen, die nog vermist
worden, nL twee matrozen, een stoker
en een donkeyman, waarvan de na
men op dit oogenblik nog niet bekend
zijn, naar buiten te brengen. Men heeft
weinig hoop dat zij nog in leven zijn.
Experts van Gebr. van Uden stellen
thans ter plaatse een onderzoek in. Men
hoopt het schip, dat buiten de vaargeul
en dus niet gevaarlijk voor de scheep
vaart ligt, nog te kunnen omtrekken en
daarna het gat te kunnen dichten.
Nader vernemen wy nog, dat de na
men van de vier vermisten zijn: J. van
Maurik, donkeyman, 55 jaar, wonende
Nadorststraat 96, Rotterdam; J. P. Lal-
leman, lichtmatroos, 19 jaar, wonende
te Naaldwijk; N. Jenssen, matroos, 29
jaar, wonende te Kopenhagen en A. E.
Rasmussen, stoker, 21 jaar wonende te
Stavanger.
GROOTE BRAND TE HOOFDDORP.
De „Hoop op Zegen" verdwenen
Op de plaats waar de wieken neerkwamen.
Een overzicht van het tooneel na den brand.
terleiding Bedrijf te Bloemendaal, waar
door binnen drie minuten met verhoog
den druk op de waterleiding gewerkt
kon worden. Weinige minuten na hét
uitslaan van den brand kwam de 2000
K.G. zware as uit de kap van den molen
met de wieken naar beneden storten.
Het was een prachtig schouwspel, de
brandende molen in den donkeren nacht.
De wieken hebben echter niet gedraaid.
De brand deelde zich spoedig ook aan de
belendende perceelen mee, allereerst aan
het woonhuis van den heer Doeleman,
daarna ook aan het achterhuis en de
houten opslagplaats van kruidenierswa
ren van den heer C. Doekes, kruidenier,
wiens huis vóór den molen staat. Een
vonkenregen ging over den omtrek. Bo
vendien blakerden de vlammen de terzij
de van den molen staande schuur, waarin
de bakkerij van den heer B. Well is ge
vestigd. Vele ruiten sprongen, maar aan
het optreden van de brandweer is het te
danken, dat dit perceel en ook vcrle an
dere belendende huizen gespaard zijn ge
bleven. Als er wind was geweest, was het
een groote ramp geworden, daar de mo
len geheel ingebouwd stond. De heer N.
J. de Bakker, die aan den overkant in
de Concourslaan woont, had het bene-
denstuk van den molen gehuurd enl er
een auto gestald. In allerijl hebben hij
en zijn zoon deze „Overland" uit den
molen moeten halen, terwijl alles boven
en rondom hen brandde. Door het ope
nen van de deuren beneden in den molen
begon deze echter als een schoorsteen te
werken, de enorme trekking deed den
brand nog feller woeden. Een groote
rookzuil steeg achter den molen op, en
dreef op den flauwen Westenwind over
het dorp. Natuurlijk was er groote be
langstelling van de dorpelingen.
Binnen een uur was de brand afge-
loopen en had de brandweer nog slechts
tot taak de puinhoopen nat te houden.
Van den molen, die eigendom was van
den heer J. van Andel handelaar in ma
nufacturen, wonende op den Kruisweg, is
niets over dan wat verkoolde balken. De
zwart verbrande wieken zijn boven op
de overblijfselen van het woonhuis van
Doeleman- gestort. Persoonlijke ongeluk
ken hebben niet plaats gehad, wel zijn
eenige kippen verbrand. De hitte was
tijdens den brand zeer groot.
De molen zelf was niet verzekerd, het
huis en de inboedel van Doeleman wel,
doch laag, evenals de bezittingen van den
kruidenier den heer Doekes. De eigen
dommen van den bakker B. Well zijn ook
verzekerd.
De geraamten van een handwagen, een
tweetal fietsen en een naaimachine, zijn
de eenige voorwerpen, die nog in de ruïne
te onderkennen zijn.
Het is zeer te betreuren, dat de molen,
die een aardig cachet aan dit gedeelte
van het dorp gaf, en waarvoor den laat-
sten tijd pogingen tot behoud aangewend
waren, thans verdwenen is.
Voordat menschenhanden het sloo-
pingswerk souden verrichten hebben de
vlammen een eind gemaakt aan het be
staan van Hoofddorp's oudsten koren
molen „Hoop op Zegen". 15 Augustus
was de kap van den aan de Concours
laan staanden korenmolen, die sinds
twee jaar niet meer voor het oorspron
kelijke doel gebruikt wordt, voor af
braak verkocht. In den nacht van Za
terdag op Zondag is hij door onbekende
oorzaak in vlammen opgegaan. Kwart
over tweeën ongeveer hoorde de eigenaar
van een op het terrein gevestigden hout
handel, de heer J. C. Doeleman, die het
nieuw gebouwde woonhuis achter den
molen bewoont, eenig geraas. Eerst
schonk hij er geen aandacht aan, maar
toen hij even later een blik uit het raam
wierp zag hij den molen, dien hij gedeel
telijk als opslagplaats en werkplaats ge
bruikt, in lichte laaie staan. Met moei
te kon hij zijn vrouw en twee kinderen
nog naar buiten brengen. Zij moesten
zich in nachtgewaad naar het huis van
zijn ouders begeven.
De „Hoop op Zegen".
Intusschen waren ook andere -omwo
nenden gewekt, de consternatie was ech
ter zoo groot, dat niemand de brandweer
waarschuwde. Toen deze eindelijk bericht
gekregen had was zij binnen negen minu
ten ter plaatse en kon water geven, zoo
wel op de waterleiding als met de auio-
mobielmotorspuit die water uit de Hoofd
vaart pompte. De. commandant, de heer
J. F. R. Gevers, telefoneerde bovendien
onmiddellijk naar het Provinciaal Wa