WETHOUDERSVERKIEZING TE AMSTERDAM
45e Jaargang No. 13568
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Woensdag 14 September 1927
ABONNEMENTEN per w«ek f 0.27M, met geïllustreerd Zondagsblad f 0.32; per 3 maandenVoor Haarlem
en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der gemeente) f 3.57}^. Franco per post door Nederland
3.87M. Afzonderlijke nummers f0.15. Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haafiem en Omstreken f 0.57^; franco per post f 0.65
ADVERTENTIEN: Van 1 tot 5 regels f 1.75; iedere regel meer 35 cents Reclames 60 cents per regel. Bij
abonnement aanzienlijk rabat. Twaalfstuivers-advertentiën van Vraag en Aanbod van 1 tot 4 regels 60 Cents
per plaatsing, elke regel meer 15 Cents k contant; buiten het Arrondissement dubbele prijs.
Oirectie, Redactie en AdministratieGr. Houtstraat 93, Post-Giro 38810
Telefoonnummers: Oirectie 13082, Hoofdredactie 15054, Redactie 10600
en Administratie 10724 en 14825.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
Directeuren J. C. PEEREBOOM en P. W. PEEREBOOM
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Drukkerij: Z.B. Spaarne 12, Telefoon 10122, 12713
Bijkantooi voor Santpoort, Velsen. Velsen-Noord, IJmuiden, IJmulden-Ooet,
Beverwijk, enz., enz. Driehuizerkerkweg 2, Velsen, Telefoon 621
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
EERSTE BLAD
AGENDA.
WOENSDAG 14 SEPTEMBER
Gemeentelijke Concertzaal: Nazorg-
bazar voor zwakzinnigen van 7.30 tot
10.30 uur.
Vrije Haarlemsche Schilderschool,
Kampersingel 42: Tentoonstelling van
werken uit den cursus 1926/1927 tot 4
uur des namiddags.
Kunstkring voor Haarlem en omstre
ken Kenaupark 23: Tentoonstelling van
teekeningen en graphisch werk van S.
Jessurun de Mesquita.
Bioscoopvoorstellingen.
Cabaret Modern: Optreden van ver-
gchiliende artisten.
La Mascotte: Groote Markt: Dan-
dng.
Tivoll, Tempeliersstraat: Dancing.
Café Dreef zicht: Trio Stoffer.
Firma J. A. Boskamp en Zonen te
Overveen„Keuzetentoonstelling van
10 tot 5 uui.
DONDERDAG 15 SEPTEMBER
Groote of St. Bavokerk: Orgelbespe
ling, 23 uur.
Stadsschouwburg: Het Vereenigd Too-
neel, Dir. Verkade en Verbeek: Opvoe
ring van „Mevrouw Warren's bedrijf",
8 uur.
Gemeentelijke Concertzaal: Nazorg-
bazar van 10 tot 12, 2 tot 5 en 7.30 tot
10.30 uur.
Muziekuitvoering door de H. O. V. in
den Hout, 8 uur.
Vrije Haarlemsche Schilderschool:
Kampersingel 42, Tentoonstelling van
werken uit den cursus 1926,1927 van 10
uur des voorm. tot 4 uur des namiddags.
Kunstkring voor Haarlem en omstre
ken Kenaupark 23: Tentoonstelling van
teekeningen en graphisch werk van S.
Jessurun de Mesquita.
Cinema Paiace Groote Houtstraat:
Bioscoopvoorstelling 8 uur.
Luxor Theater: Bioscoopvoorstelling
8 uur.
Scala-Theater. Kleine Houtstraat:
Bioscoopvoorstelling 8 uur.
Cabaret Modern: Optreden van ver
schillende artisten.
La Mascotte: Groote Markt: Dan
cing.
Tivoll, Tempeliersstraat: Dancing.
Café Dreef zicht: Trio Stoffer.
Firma J. A. Boskamp en Zonen te
Overveen „Keuzetentoonstelling" van
10 tot 5 uur.
DE BENOEMING
DE HAAS VAN DORSSER.
THANS AANVAARD.
Naar wy uit de beste bron verne
men heeft de heer S. C. de Haas van
Dorsser. ex-gemeentesecretaris van de
gemeente Schoten (opgeheven op 1 Mei
11.) thans zijn benoeming bij de Haar
lemsche Lichtbedryven aanvaard.
Zooals men weet besloten B. en W.
eenigen tijd geleden tot deze benoeming
van dezen overgenomen hoofdambte
naar in de functie van administrateur
der Lichtbedryven. De heer De Haas
van Dorsser had daartegen bezwaren,
omdat hem dit plaatste in een salaris
groep met een minimum van f 4400 en
een maximum van f 5200, terwijl hy als
secretaris van Schoten f 5300 had plus
een toelage van f 150.
B. en W. hebben er nu in toegestemd
om hem te plaatsen in de salarisgroep
griffier en adjunct-directeur, met een
minimum van f 5200 en een max'mum
van f 6000. De benoemde zal als aan
vangssalaris hetzelfde krijgen dat hij te
Schoten had, dus f 5300, en niet den ti
tel van administrateur maar dien van
secretaris van de Lichtbedrijven voe
ren.
WEDER AANVARING TE
IJMUIDEN.
THANS MET DE NOORDPIER.
Het persbureau Vaz Dias mcl'dt ons
uit Amsterdam van Dinsdag:
Het ongeveer 1000 ton metende
vrachtstoomschip „Erato" van de Ko*
ninklijke Ncdcrlandsche Stoomboot
Maatschappij, is hedenmiddag bij ihet
binnenkomen te IJmuiden in aanva*
ring geweest met de Noordpier. Het
schip kreeg aan bakboord onder de
waterlijn een gat: doch daar dc pom=
pen dadelijk in werking werden ge=
steld kon het nog op eigen-«kracht op=
stoomen naar Amsterdam.
Daar moest de „Erato" echter om
zinken te voorkomen in een der dok*
ken van de Amsterdamsche Droogdok
Maatschappij worden drooggezet.
Vermoedelijk zal daar een voorloo*
pige rcparaticplaats vinden, teneinde
de lading tc kunnen lossen, waarna de
„Erato" opnieuw dokken zal, om de*
finiticf te worden hersteld.
PRINS HENDRIK.
BEZOEK AAN VELSEN.
Naar wij vernemen zal ter gelegenheid
van de opening van het Ziekenhuis van
Het Roode Kruis te Beverwijk op 21 Sep
tember a.s., welke opening door Prins
Hendrik zal worden bijgewoond, de
Prins de lunch gebruiken op „Water
land", als gast van Jhr. Mr. J. W. G.
Boreel van Hogelanden.
BELANGRIJKE VEILING.
DOUBLETTEN VAN TEYLER'S
STICHTING.
Een belangrijke veiling van oude pren
ten en etsen zal in het begin van No
vember plaats vinden. Dr. A. G. C. de
Vries (firma R. W. P. de Vries) te Am
sterdam zal dan in veiling brengen de
doubletten van Teyler's Stichting te
Haarlem en andere collecties waarbij
een honderdtal etsen van Rembrandt,
o.a. twee ex. van de Honderdguldensprent
het Landschap met de drie boomen en
verschillende andere landschappen, de
Faut, de Mordechai etc.
T. B. C.-STICHTINGEN.
DE OPENING.
De feestelijke opening van de nieuwe
lighallen der Haarlemsche vereeniging tot
bestrijding der tuberculose, gelegen in
het Brederodeduin aan den Bergweg te
Bloemendaal, is bepaald op Vrijdag 23
September, des middags te 3 uur.
Zooals wij reeds mededeelden is de
minister van Arbeid, Handel en Nijver
heid, Prof Slotemaker de Bruine uit-
genoodigd de opening te verrichten.
EIGENAARDIGE
QUAESTIE.
EEN GESCHIL TUSSCHEN O.W.
EN EEN KERKBESTUUR.
Naar wij vernemen is er een geschil
gerezen tusschen Openbare Werken en
het bestuur van de Gereformeerde kerk.
Aan den Kloppersingel is een nieuwe
kerk gebouwd die al eenige maanden
in gebruik is. De kerk staat op een zoo
genaamd kopterrein, aan drie kanten
zijn openbare wegen, namelijk de Klop
persingel, de Joh. de Breukstraat en de
Zocherstraat. Aan den Kloppersingel is
een strook grond die eigendom der kerk
was, niet bebouwd, maar bij het trot
toir gevoegd.
Eenige maanden geleden heeft de ge
meenteraad al op voorstel van B. en W.
besloten het voorstel ging onopge
merkt onder de hamer door! om dien
grond van het kerkbestuur voor de ge
meente te aanvaarden. Maar nu is
Openbare Werken achteraf met een
rekening gekomen als bijdrage in de
kosten voor het aanleggen van straten.
Het juiste bedrag is ons niet bekend,
maar het is m elk geval een vrij groot
bedrag.
Het kerkbestuur is van meening, dat
de gemeente er meer belang bij heeft
dan de kerk dat die grond voor het
openbaar verkeer wordt opengesteld.
Daarom was het wel genegen dien grond
kosteloos af te staan, maar het weigert
om voor die overdracht zooveel te be
talen.
Openbare Werken handhaaft evenwel
haar eisch.
Van gemeentewege is gezegd: als de
kerk het geld niet betaalt, geven wij
geen recht van uitgang aan den Klop
persingel.
Het kerkbestuur schrikt voor dit drei
gement niet terug, want aan de beide
andere zijden der kerk zijn nog 4 of 5
uitgangen.
De gemeente kan zelfs zoo ver gaan
dat zij op de grens van den grond der
'emeente en der kerk een schutting
laat zetten.
Maar dan zegt de kerk: gemeente gij
hebt indertijd zonder dat wij daarvoor
toestemming gegeven hebben, gas- en
rioolbuizen in onzen grond gelegd. Wij
sommeeren u thans om die dingen er
weer uit te halen!
Er wordt evenwel tusschen Openbare
Werken en het kerkbestuur onderhan
deld om tot een oplossing te komen.
De verwachting is wel, dat beide licha
men die beide toch orde en regelmaat in
't maatschappelijk leven beoogen, elkaar
zullen vinden en een oplossing vinden,
zoodat het niet tot die krasse maatrege
len zal behoeven te komen.
PERSONALIA.
Met ingang van 15 September zijn
by het politiecorps hier ter stede als
poli tie-agenten benoemd de heeren C.
van Rijswijk, wachtmeester en C. Spek
korporaal bij de poli tietroepen te Am
sterdam.
Beroepen als predikant bij de Nert.
Herv. Kerk te IJmuiden Ds. B. G. C.
Steenbeek te Wierdenen.
VROUWELIJKE
INCONSEQUENTIE.
De vrouwen zijn een zonderling,
Een allervreemdst geslacht,
Ze doen zoo zelden juist hebgeen,
Een man van hen verwacht;
Een jonge vrouv weet steeds, met welk
Soort man zij trouwen zal,
Maar meer nog weet ze welke soort
Zij mijdt in elk geval;
Ik trouw nooit met een man, die rookt,
Zei een mij 't vorig jaar,
Nu4s ze het, je ziet haar man,
Nooit zonder een sigaar;
Een ander wilde slechts een man,
Die leeft voor poëzie,
Ze is sinds kort getrouwd en bij
De Reiniging is ie;
Een ander wou geen boekenworm,
En huwde een auteur,
Haar zuster zocht een zakenman,
En vond een jeng acteur;
Nog eentje eischte huislijkheid,
Haar man is scheepskaptein,
't Is wonderbaarlijk hoe een vrouw,
Inconsequent kan zijn;
Ik kend' een meisje lang gelêe,
Dat zwoer ik wil geen man,
Met een bijzonder intellect,
Die alles kent en kan,
Voor mij geen superieure man,
Geen groot genieen nou?
(Wat is de vrouw inconsequent)
Dat meisje is mijn vrouw.
P. GASUS.
WEER EEN RAMP IN
JAPAN.
Typhoon en vloedgolf.
5000 HUIZEN ONDER WATER.
VELE DOODEN.
Weer is Japan door een ernstige ramp
getroffen. De omgeving van Nagasaki
is door een typhoon die met een vloed
golf gepaard ging, geteisterd en vooral
de nabij genoemde stad gelegen plaats
jes Kojima en Nakamoera hebben zwaar
geleden. Het aantal dooden wordt voor-
loopig op duizend geschat.
De vloedgolf, welke de meeste schade
aanrichtte, werd voorafgegaan door een
zwaar geroffel, als van een onderzee-
sche aardbeving. Een watermuur van
drie meter hoogte stortte zich vervol
gens in de straten van genoemde stad
jes en in de aangrenzende velden Boot
jes werden op het land en in de rijst
velden geslingerd en het wrakhout der
ingestorte huizen werd door het water
mijlen ver meegevoerd. Te Kojima en
Nakamoera zijn duizend huizen vernield
en te Nakajima vijfhonderd.
De typhoon begon om tien uur des
morgens en duurde met onverminderde
kracht voort tot halftwaalf. Door de
sterk gezwollen rivieren is het platteland
onder water gezet en vele boerderijen
zijn van de buitenwereld afgesloten. Aan
den oogst is zeer groote schade toege
bracht.
Het district Foekoeoka heeft eveneens
van den typhoon te lijden gehad. In de
stad Omoera staan vijfduizend huizen
onder water en vijftienduizend bewoners
zijn tijdelijk dakloos. Zij worden onder
gebracht in scholen, tempels en andere
openbare gebouwen.
De burgemeester van Kojima heeft
hedenavond draadloos om hulp ver
zocht. Duizenden bewoners zijn dakloos
en hij beschikt niet over de noodige
middelen om de gewonden afdoende te
verzorgen. De gouverneur van Koema-
moto heeft een aantal hulpbrigades ge
zonden.
Nagasaki heeft eveneens schade ge
leden door een stormwind, welke echter
niet de kracht van een typhoon bereik
te. Een groote schoorsteen is ingestort
en een aantal arbeiders werd gewond.
In de haven zijn ettelijke booten gezon
ken. De tramdienst moest gestaakt wor
den.
In de stad Koemamoto is minder
schade aangericht dan in de andere
plaatsen.
Een groot aantal visschersbooten moet
op zee door den storm overvallen zijn en
gevreesd wordt, dat vele visschers om
het leven zyn gekomen.
ARBEIDERS JEUGD
CENTRALE.
HET A.S. JEUGDFEEST.
De A. J. C. oragniseert dit jaar haar
jeugdfeest op 24 en 25 September te
Utrecht. Het voorloopig programma is
als volgt samengesteld:
Zaterdag: Ontvangst ten Stadhuize,
daarna carillonbespeling van den Dom
toren. Op de avondfeesten in 3rie zalen
spreken Koos Vorrink, Herman Molen
dijk en Klaas Toornstra.De slotderoon-
stratie heeft plaats na een fakkelop
tocht in het Wilhelminapark. Het
spreekkoor der afdeeling Amsterdam
werkt mede. Als spreker treedt op de
heer J. W. Albarda, lid der Tweede Ka
mer.
Zondags zijn er openluchtfeesten. Ver
wacht worden 300 deelnemers, die allen
bij particulieren zullen worden inge
kwartierd. De afdeeling Haarlem nec-mt
aan dit feest met ruim 200 leden deel.
HET VERKEER.
WEGEN VOOR ZWARE AUTO'S
Als een uitvloeisel van de nieuwe Mo
tor en Ry wiel wet zullen binnenkort in
onze gemeente verschillende wegen wor
den aangewezen die alleen bestemd zijn
voor zwaar verkeer.
Zeer vermoedelijk zullen daarvoor al
leen de hoofdverkeerswegen in aanmer
king komen, omdat die het best bestand
zijn tegen de ware vrachten.
Aan eigenaars van zware wagens die
aan kleine straten en wegen gevestigd
zijn, zal dan vergunning verleend wor
den om van de regeling af te wijken.
DE BRANDWEER EN DE
VERKEERSREGELING.
DE BRANDWEER-KAZERNE.
Naar aanleiding van het ongeluk op
de Groote Markt bij de botsing tusschen
den motorspuit-ladderwagen en de
tram, hebben wij nog eens bij de brand
weer onderzocht hoe het met de ver
keersregeling staat.
Ons werd verzekerd, dat het steeds
de bedoeling geweest is om alleen in
gevallen van besliste noodzakelijkheid
tegen de verkeersregeling in te rijden.
Op den bewusten dag wilde de motor
spuit de Groote Houtstraat in verkeer
de richting rijden omdat de Koning
straat en de Gierstraat met den zwa-
ren wagen waarop de groote Magirus-
ladder rust heel moeilijk te berijden is.
Alleen by brand mag tegen het ver
keer in gereden worden, niet als de
brandweer terugkeert of voor een oefe
ning uitrijdt.
Het nadeel is evenwel, dat de auto's
van de brandweer niet altijd door de
zelfde chauffeurs bestuurd worden. Het
rijden is nu opgedragen aan een parti
culiere garage, zoodat de chauffeurs tel
kens wisselen.
Ongetwijfeld zal de toestand verbete
ren zoo werd ons verzekerd als de
brandweer-kazerne aan de Ged. Oude
Gracht klaar is. Dan heeft de brand
weer haar eigen chauffeurs en is het
natuurlijk gemakkelijker de hand te
houden aan de gemaakte bepalingen
ten opzichte van het rijden.
Vermoedelijk zal het nog een jaar
duren voor de brandweer dat ideaal
bereikt. De nieuwe H.B.S. in het Kle
verpark moet eerst klaar zijn, opdat
dan de buitengewone school aan de Ged.
Oude Gracht verplaatst kan worden
naar het H.B.S.-gebouw aan het Prin-
senbolwerk. Dan kan aan de Ged. Oude
Gracht de brandweer-kazerne ingericht
worden.
DE H. O. V.
DE NIEUWE CONTRACTEN.
Eenige weken geleden deelden wij me
de, dat de musici van de H. O. V. aan
het bestuur gevraagd hadden om de
nieuwe contracten af te sluiten met het
bestuur van den Ned. Toonkunstenaars-
bond.
Het bestaande contract loopt 30 Sep
tember af.
Naar wij nader vernemen heeft het
dagelijksch bestuur er bij de musici ern
stig op aangedrongen om voorloopig van
dien wen§ch af te zien, maar de HO.V.
in het aanstaande jaar te laten voort-
werken onder de thans geldende bepa
lingen.
Het bestuur heeft de overtuiging, dat
de wenschelijkheid daarvan wordt inge
zien, zoodat het nu bestaande contract
ook voor het volgende jaar zal gelden.
DE VERVANGING VAN
WILLEM KNIKKER.
VRIJDAG EXAMEN.
Het is nog niet vastgesteld wie in de
plaats van den heer Willem Knikker tot
concertmeester der H O. V. benoemd zal
worden.
Uit een vrij groot aantal sollicitanten
is een vijftal opgeroepen om op Vrijdag
a.s. een examen af te leggen.
BEVORDERING DER
GLASCULTUUR.
IN NOORD-HOLLAND.
DEMONSTRATIEBEDRIJVEN
Men meldt uit Alkmaar:
De Provinciale Commissie uit de
veilingen in Noord-Holland heeft nu
definitief besloten, tn overeenstemming
met de beslissingen van Provinciale
Staten om over te gaan tot het stich
ten van 3 demonstratiebedrijven voor
de teelt van tuinbouwproducten vonder
glas. Zy zullen worden gesticht te
Grootebrock, Breek op Langendijk cn
Heemskerk.
De wethouderscrisis geëindigd. Naar een
ernstiger crisis?
HET BURGERLIJK BLOC ZEGEVIERDE.
BENOEMD 2 VRIJZ.-DEM. EN 1 VRIJHEIDSBONDEN.
HOE NU VERDER?
Het is in den Raad van Amsterdam
Dinsdag gegaan zooals was verwacht,
na het antwoord, dat de vrijz. dem.
hadden gegeven op den brief dien de
andere partijen tot hen hadden gericht.
Wat genoemd wordt het „burgerlijk
bloc" heeft gezegevierd. De drie soc.-
dem. wethouders zyn uit het college
van B. en W. In hun plaats zyn be
noemd twee vrijzinnig democraten en
een Vrijheidsbonder, n.l. de heeren
Ketelaar, Abrahams en Boissevain. De
wethoudersensis is nu geëindigd. Het
college van B. en W. is nu weder vol
tallig. Want de benoemden namen allen
de benoeming aan. Maar of nu niet
dreigende is een veel ernstiger crisis?
Voor de raadszitting waarin deze be
slissing is gevallen was buitengewoon
groote belangstelling. Honderden wacht
ten totdat de zitting werd geopend. De
tribune kon natuurlijk niet allen be
vatten. Eerst kreeg men het verzoek
van den heer Wijnkoop om te mogen
interpelleeren over de houding van de
politie bij demonstraties Inzake Sacco
en Vanzetti, waar voor wij naar elders
In dit nummer verwijzen. Dan het voor
stel van den heer Seegers tot het zen
den van een verzoek aan den Gouver
neur-Generaal van Ned.-Indië om dood
vonnissen uitgesproken over communis
ten niet te bekrachtigen. En daarna
was de Raad gekomen tot het groote
punt: de wethoudersbenoeming.
Vooraf, vóórdat tot de stemming
werd overgegaan, nog een poging van
den heer Wijnkoop om het aantal wet
houders te bepalen op vier, het wette
lijk minimum voor een gemeente van
de grootte van Amsterdam, gezien de
omstandigheden waaronder deze wet
houdersbenoeming plaats vindt. By de
toelichting van dat voorstel kwam de
heer Wijnkoop met critiek op de houding
van het burgerlijk bloc. Maar ook de
soc. dem. kregen nog een veeg uit de
pan.
De soc.-dem., aldus spr., hebben ge
handeld als bedelaars, hangende boven
een afgrond. (Groote vroolijkheid). De
S.D.A.P. zou daar kunnen zitten op een
arbeidersprogram gegrond op het stand
punt van den klassenstrijd, of hier, in
een frissche oppositie tegen de heeren
van het „burger bloc". Thans is dat
bloc bezig, de felste aanvallen te be
ramen tegen de arbeidersklasse, de S.
D. A. P. heeft door haar „machtsposi-
ties'- daaraan medegewerkt.
Zij hebben de loonen der gemeente
werklieden verlaagd en meer „verslech
teringen" mee aangebracht en als de
soc.-dem. thans de voorgenomen aan
vallen op de arbeiders willen afslaan,
moeten zij zich plaatsen op een ver
eenigd arbeiders program.
Voortgaande zeide spr. in het nu ge
beurde te zien een bevestiging van wat
hij in de vorige raadszitting gezegd
heeft, nl. dat de sociaal-democraten al
leen bij de gratie van de burgerlijke par
tijen, en in volkomen politieke afhanke
lijkheid van deze, deel van het college
kunnen uitmaken.
Spr. betoogde nog, dat de pogingen,
welke gedaan worden om een nieuw col
lege gevormd te krijgen, politiek bedrog
zijn. Men beweert, dat het een linksen
college zal zyn, maar het zal wel dege
lijk onder toezicht van rechts staan. De
financieele verantwoordelijkheid voor
het gemeentebestuur heeft de heer Abra
hams ook op den heer Wibaut en ge-
nooten willen leggen. Deze aanvaarden
de sociaal-democraten en dan stellen zij
zich niet meer op het standpunt dat zij
vroeger innamen: geen cent voor kapi
talistische doeleinden toestaan.
De heer Boekman (s. d.) zeide, dat als
de heer Wijnkoop, vólkomen terecht, zoo
felle critiek oefent op het burgerlijk blok
hij daartoe toch niet gerechtigd is. Hij
en de andere uiterst-linksche partijen
kunnen in den raad, als zij een andere
houding dan die der abstinentie inne
men, het burgerlijk blok onmogelijk ma
ken om te bereiken datgene wat het na
streeft. Als ging spr. voort de heer
Wijnkoop ons het eenheidsfront aan
biedt, dan geven wij hem in overweging
om eerst het eenheidsfront te herstellen
met de groepen van de heeren Seegers
en Kitsz.
De heele positie van den heer Wijn
koop is dat hU niet in staat is in dezen
raad iets tot stand te brengen; daarom
zoekt hij zijn kracht in het critiseeren
van een groote arbeiderspartij, die wel
wat tot stand heeft kunnen brengen.
Welke ook de positie zal zyn, welke de
sociaal-democraten in de komende pe
riode in dezen raad zullen innemen, zij
zullen deze geheel zelfstandig bepalen,
en de heer Wijnkoop kan gerust zijn
«yiheidsfront-offertes thuis behouden.
Den bekenden brief van den heer
Romme heeft spr. al zeer zonderling
gevonden. Of er zijn zes wethouders
noodig of Amsterdam kan het met min
der doen. Dit wordt bepaald door het
belang niet der gemeente; nu wil het
burgerlijk bloc het laten bepalen door
politiek partijbelang. Wij hebben ge
meend en meenen nog dat het college
moet bestaan uit zes wethouders; wij
achten dit in het gemeentebelang, dat
we niet aan de politiek willen opofferen.
Het voorstel-Wijnkoop is ten slotte
verworpen met slechts drie stemmen
voor.
Nog werd niet dadelijk tot de stem
ming overgegaan. De spanning werd er
in gehouden. Eerst nog verklaringen, ge
lijk het by gewichtige aangelegenheden
gebruikelijk te doen is.
De heer Boekman verdedigde
den eisch der soc.-dem.
Hij betoogde dat zijn fractie er van
overtuigd is recht te hebben op drie ze
tels in het college van B. en W. Voorts
zeide hij dat het belang der stad door de
heeren van het burgerlijk bloc wordt
ten achter gesteld bij hun politieke
verlangens. Wat nu staat te geschieden
is een aanfluiting van het beginsel der
evenredigheid verklaarde spr. met na
druk. De houding der vrijz. dem. werd
door spr. gehekeld.
Vrijdag, aldus spr.. verklaarden zij
plechtig: Wij willen geen zetel, de heer
Romme heeft dat begrepen en bood er
twee, toen hapten zij toe en 't is jammer
voor den heer Klaas de Vries dat er geen
drie zetels hun zijn aangeboden, want
nu blijft hij heelmaal alléén in den
Raad. (Gelach). In elk geval, de vrijz.
dem. hebben hun sterk standpunt ver
laten en hebben zich, om de twee zetels,
laten inlijven bij het anti-socialistisch
bloc.
Zij hebben daardoor de democratie
verlaten al was het dan ook onder het
motief: Als jullie willen kun je nog een
zetel krijgen van die van ons, alsook één
van de Vrijheidsbonders. De bepaling
der houding van de S. D. A. P. zal wor
den belieerscht door het arbeidersbelang
Indien noodig zal de strijd ook worden
gevoerd tegen het college van B. en W.
De heer Wibaut laakte óók de hou
ding van de Vrijz. dem. Maar aan den
anderen kant steldé hij mede in het
licht waarom de soc. dem. vasthielden
aan hun eisch: drie wethouders. Niet de
zucht om met hun drieën in 't college
te zitten deed de soc. dem den eisch van
drie stellen, aldus spr., doch om den in
vloed der Amsterdamsche arbeiders
klasse. De soc. dem. achtten drie zetels
noodig voor het deelen van de bestuurs-
verantwoordelijkheid.
Er is, vervolgde spr., voor ernstige
menschen werk van betere beteekenis te
vinden dan het wethouderschap. Welk
recht heeft men om ons te zeggen, dat
het ons om de „baantjes" te doen is? De
afgeloopen periode heeft aangetoond, dat
Amsterdam goed is te besturen met een
college van 3 sociaal-democraten en 3
leden van andere fracties. Het gaat te
gen den sociaal-democratischen invloed
op het gemeentebestuur, al doet men het
ook voorkomen dat het gaat tegen de
gulzigheid en de onredelijkheid van de
sociaal-democraten. Die onredelijkheid
en die gulzigheid hebben Amsterdam
echter veel gebracht, waarom het zich
niet behoeft te beklagen.
Nu komt er een bestuur zonder so
ciaal-democraten. Ik wensch er onze
stad en onze partij geen geluk mede,
omdat onze arbeid was een constructieve
arbeid. En die gaat nu onmogelijk
worden. Natuurlijk zullen we de gereed
liggende begrooting en de gereedliggen
de voorstellen, die we zelf gemaakt heb
ben, niet aanvallen. Als wy critiek zul
len uitoefenen op het college, dan zullen
de 25 van het burgerlijk bloc een kring
vormen om het college, en zeggen:
Waarom komt gij niet in het college om
het beter te doen? Wy zullen het niet
altoos kunnen herhalen, doch wy zeg
gen 't nu: Gij hebt het ons onmogelijk
gemaakt!
De heer Ketelaar verdedigde het stand
punt der vrijz.-dem. Deze deed opmer
ken dat de soc.-dem. door een ruilhandel
met de burgerlijke partyen drie zetels
in het college hebben ingenomen. Men
moet niet te sterk een zekeren handel
afkeuren als men zelf zulk een handel
heeft gedreven. Meer in overeenstem
ming met den eisch der democratie
ware geweest als in de vorige periode de
soc.-dem. twee en de vrijz.-dem. een
zetel hadden bezet. Wij ging spr. voort,
wilden een college met twee sociaal-de
mocraten maar toen dit niet mogelijk
bleek en de andere groepen geen col
lege van zes konden samenstellen, toen
hebben wij na groote aarzeling besloten
om mede te werken tot de samenstelling
van een college zonder sociaal-democra
ten Hierin z;n we gesteund dcor onze
partij.
Daarna volgde een officieele verklaring
van den heer Romme. Deze hield on-