VOOR DE LUISTERVINKEN
HAARLEM'S DAGBLAD
KALGOORLIE.
FEUILLETON
FLITSEN
ZATERDAG 17 SEPT. 1927 VIERDE BLAD
Onze Radio Rubriek.
Hallo! Hallo!
Benige overwegingen welke
geleid hebben tot het ne
men van mijn proeven be
treffende klcurtelefotografie
cn die ieder radio-amateur
dient te weten.
Golf vorm
Laat ons eens de verschillende manie
ren beschouwen waarop de vier soorten
golven, n.l. geluids-, licht-, hitte- en
draadlooze golven worden gevoeld, docr
him respectievelijke ontvangers wan
neer ze aankomen in vereeniging met
meer verschillende frequenties. Laten
wc eerst het geval nemen van den
draadloozen ontvanger. Hier is, zooals
ieder radioamateur wel weet of weten
moet, een van de voornaamste voor
waarden bij de afstemming van den
ontvanger, om de ontvangst tot slechts
één frequentie te bepalen en alle an
dere zorgvuldig buiten te sluiten. In
dien andere frequenties tegelijkertijd
worden ontvangen, ontstaat verwarring
en dit heeft zich bij de luisteraars maar
al te dikwijls voorgedaan, vooral in
Amerika waar het „botsing"-VTaagstuk
zeer op den voorgrond is getreden. In
't algemeen kunnen we dus zeggen, dat
de draadlooze ontvanger tot doel heeft
alles buiten te sluiten, behalve één
bijzondere fréquentie.
Het oor
Nu heeft, voor wat het oor betreft,
dit orgaan een buitengewoon vermogen
om een groot aantal verschillende
frequenties of geluidstrillingen te ont
vangen en ze alle duidelijk van elkaar
gescheiden, waar te nemen.
Het is b.v. bij het luisteren naar een
piano buitengewoon gemakkelijk, er de
enkele noot, die door een bepaalde snaar
wordt teweeggebracht uit op te nemen.
Het oor heeft verder de merkwaardige
eigenschap gevoelig te zijn voor den
vorm van de golf. Verder zij nog opge
merkt, dat hetgeen bekend is als de
„hoedanigheid" van de golf, wordt be
paald door de „vorm", terwijl de hoogte
van de klank uitsluitend afhankelijk is
van de frequentie.
Het is ook niet moeilijk bij het luiste
ren naar een orkest een viool van een
cello te onderscheiden.
De stem van een persoon heeft zeer
kenmerkende eigenschappen en is spoe
dig te onderscheiden. Deze herkenning
verricht het oor uitsluitend door de
waarneming van den golfvorm in het
ontvangen geluid.
Nu heeft voor wat betreft het oor,
de natuur groote moeite gedaan om
juist een tegenovergestelde uitwerking
te krijgen, namelijk, om het orgaan
gelijkelijk gevoelig te maken voor een
groote opeenvolging van frequenties,
In 't voorbijgaan zij opgemerkt, dat aan
de laatste voorwaarde heel veel moei
lijker is te voldoen dan aan de eerste.
Het is niet mogelijk hier in details
te treden van de verschillende hoogst
vernuftige hulpmiddelen waarvan de
natuur zich heeft bediend bij de sa
menstelling van de verschillende deelen
van het oor; met het doel, om weer
klank of bijkomende reactie op de een
of andere frequentie buiten te sluiten.
De vorming van de oorschelp, de
slaap en samenstelling van het mid
denoor of trommelvlies en de vorming
van het orgaan van „Corti" mogen ge
noemd worden als eenige van de won
derlijke middelen, waardoor de goede
ontvangst van frequenties wordt verze
kerd.
Het netvlies van het oog trilt als
reactie op ontvangen schommelingen in
een electro-magneet eerder dan door
een werktuigelijk gevoel en hieruit
blijkt (hoewel de juiste aard van net
vlies-ontvangst nog niet volkomen ver
klaard is) dat de Natuur heeft gezorgd
voor een groote mate van gelijksoortig
heid in ontvangst van verschillende
golflengten binnen de voorgeschreven
opeenvolging.
Het oog is blijkbaar gevoeliger voor
geel of geelachtig licht dan voor andere
soorten.
Zoo is ook het oor, in weerwil van
de bovengenoemde nauwkeurige schik
kingen, inderdaad niet gelijk in gevoe
ligheid, en het is gebleken, dat een i
bepaalde geluidskracht grooter uitwer- j
king heeft op het oor, in den vorm
van hoogfrequente trillingen dan wan
neer zij zich voor doet als laagfrequente
trillingen.
Het is Interessant op te merken dat
voor wat het oog aangaat, die beperkt
is in de afwisseling van gevoeligheid
tot ongeveer een achtste octaaf (dat is
te zeggen: de frequentie van de snelste
trillingen, die het kan ontvangen, is
ongeveer dubbel zoo hoog als de laag
ste snelheid) terwijl het oor voor een
opeenvolging van vele octaafgedeelten,
misschien wel tien of meer maal ge
voelig is.
Vermenging van
frequenties
Nu zullen we eens zien hoe het oog
een aantal verschillende golflengten ont
vangt, wanneer ze gelijktijdig opgeno
men worden. Electro-magnetisehe gol
ven, die vallen binnen het kader van
frequenties voor welke het oog gevoelig
is zijn bekend als lichtgolven en af
wisseling in frequentie veroorzaakt ver
schillen in de ldeur van het door het oog
opgenomen licht
zoo bestaat b.v. rood licht uit electro-
magnetische golven van grooter lengte
dan die golven, die blauw licht vormen.
Wanneer nu het oog gelijktijdig meer
verschillende lichtgolflengten ontvangt,
of, met andere woorden, licht van ver
schillende kleuren, dan is het oog niet
in staat, de afzonderlijke golflengten van
elkaar te onderscheiden (zooals bij het
oor gebeurt, voor wat het geluid betreft)
maar neemt de uitwerking van alle golf
lengten gezamenlijk op wat practisch
neerkomt op een nieuwe of samengestel
de kleur.
Natuurlijk stelt het oor, tot op zekere
hoogte dit resultaat van vermenging op
prijs, dit is één der redenen, waarom
sommige noten-combinatie's aangenaam
of welluidend zijn, terwyl andere onbe
haaglijk klinken of wanluidend zijn.
Wat aangaat de ontvangst van hitte
golven, blijkt het lichaam in 't geheel
niet in staat te zijn eenige bijzondere
golflengten te onderscheiden. Gesteld
dat de golven ontvangen worden, het
geen mag worden genoemd een serie van
hittegolven, dan brengen zij alleen de
gewaarwording van hitte te weeg.
Het is eveneens interessant, zekere an
dere eigenschappen van deze verschil
lende soorten „ontvangers" zooals we ze
genoemd hebben te vergelijken.
Een draadloosontvangstation is samen
gesteld om werkelijk het principe van
weerklank tot zijn recht te doen komen,
zoodanig, dat het op een bepaalde golf
lengte in veel grooter mate reageert dan
op eenige andere en dus voor practische
doeleinden op onnoodige golflengten in
't geheel niet.
Een volgende maal hierover meer.
Is een zesde zintuig
mogelijk
Er is dikwijls beweerd, dat aangezien
de natuur ons in staat heeft gesteld om
twee verschillende soorten electro mag
netische golven (nl. licht en hittegolven)
te kunnen opnemen, verondersteld mag
worden, dat wij ook gevoelig geacht mo
gen worden voor electro magnetische
golven van veel grooter verscheidenheid
dan die bij draadlooze overbrenging wor
den gebruikt en misschien zal in den
loop van millioenen jaren van evolutie
een dergelijke gevoeligheid zich ontwik
kelen.
Inderdaad is het geenszins zeker, dat
velen onzer niet reeds een nog onont
wikkelde gevoeligheid voor draadlooze
golven bezitten. Zoo is ook al het denk
beeld geuit geworden, dat sommige in
stincten van dieren en vogels gebaseerd
zijn op een zesde instinct als hier be
doeld.
JOHN. D. AUKES.
Haarlem, 16 Sept. '27.
(Nadruk Verboden.)
.Wij vestigen er de aandacht op, dat
vragen op Radio-technisch gebied, in
dien zij onze redactie toegezonden wor
den, door den heer Aukes zullen worden
beantwoord. I
Aan de Utrechtsehe Ct. wordt uit
Amersfoort het volgende geschreven om
trent de vermakelijkheidsbelasting:
We zuchten hier, evenals in zoovele
plaatsen, onder een zeer hooge belasting
op publieke en openbare vermakelijkhe
den. Tgl .1 men langen tijd op een te
grooten voet geleefd had en alle bron
nen om de schatkist der gemeente te
vullen, waren aangeboord, kwam ergens
:n het land iemand op het fatale idee,
om zg. vermakelijkheidsbelasting te
heffen.
Ook hier in Amersfoort bestaat een
dergelijke steeds vloeiende bron van in
komsten. Wel is waar kwam van Chris
telijke zijde hiertegen ernstig verzet toen
men van de feestelijke openbare bijeen
komsten der C. J. V. belasting ging hef
fen, maar toch gelooft men het verder
wel. En daarvoor is men nu eenmaal
Nederlander: als de maatregel is inge
voerd, is men er gauw mee verzoend.
Nu heeft het sociaal-democratisch
raadslid Muilwijk het vorige jaar bij de
begrooting gevraagd, waarom donateurs
van H. V. C. vrij zijn van belasting. De
magistraten grepen die vraag aan als
een welkome gelegenheid om alle dona
teurs, die reeds hun lidmaatschap met
9.60 betalen, nog met 6 cent per wed
strijd te belasten. Daar het eerste elftal
9 competitiewedstrijden speelt komt dit
dus neer op 54 cent contributieverhoo-
ging. Daar de werkende leden vrij zijn
van belasting, zullen de donateurs na
tuurlijk bedanken als zoodanig en zich
opgeven als werkend lid. Hoewel het
niet „sportief" zou zijn, is het best te be
grijpen en te billijken.
Nog erger zullen de gevolgen worden
voor de vereeniging, als de donateurs
heelemaal bedanken omdat ze dan 9 wed
strijden voor ƒ4.50 krijgen waarvoor ze nu
10.14 betalen. Het gevolg zou kunnen
zijn, dat het ledenverlies zóó beduidend
wordt, dat de vereeniging niet meer in
staat is de terreinhuur te betalen.
Zietdaar een der funeste gevolgen van
het stelsel.
Als we dit als uitgangspunt nemen
dan wordt de redeneering zoo: Er is een
A. B. L. O. die sportvelden eploiteert.
Er zijn vereenigingen, die dank' zij hun
groot ledenaantal zóó financieel sterk
zijn, dat ze een terrein kunnen huren,
waardoor de exploitatiecommissie kan
werken. En als tegenprestatie daarvoor
mogen die leden nog eens extra belas
ting betalen, boven hun contributie.
Een vergelijking met de ijsvereeniging
gaat niet op. Daar het een particuliere
vereeniging op particulier terrein. En al
keuren wij ook daar, evenals bij ieder
ander vermaak en zeker bij sportief
vermaak belastingheffing af, toch is
het bij de voetbalclubs anders. Immers
die vereenigingen maken door den huur
prijs, opgebracht door de contributie der
leden, de terreinen rendabel. En uit
dankbaarheid mogen die leden de wed
strijden van hun eigen vereenigingen
bij wonen, tegen extra-vergoeding, 't Is
fraai!
BESTELLINGEN IN HET
BUITENLAND.
VERBAND MET CORRUPTIE
IN DE GAS-INDUSTRIE?
Het Soc.-dem. Haagsche raadslid
de heer van Langen, heeft naar Het
Volk meldt zich tot het college van
B. en W. gewend met de volgende vra
gen:
1. Is het juist dat door den directeur
van het gasbedrijf een proeforder van
100 gasmeters is besteld bij een buiten-
landsche gasmeter fabriek?
2. Is het B. en W. bekend, dat de ver
tegenwoordiger van deze buitenlandsche
firma, met deze proeforder reclame
maakte bij de verschillende gemeen
tebesturen in Nederland?
3. Indien vraag 1 in bevestigenden
zin wordt beantwoord, willen B. en W.
dan mededeelen waarom deze proefor
der bij een buitenlandsche firma is ge
plaatst, zonder dat de commissie voor
de Lichtfabrieken is gehoord?
4. Zijn B. en W. bereid mede te dee
len of het plaatsen van deze proeforder
in verband staat met de publicaties over
het geven van kortingen door verschil
lende firma's aan directeuren van gas
fabrieken?
5. Indien het plaatsen van deze proef
order verband houdt met het gestelde
in vraag 4, moet dan daaruit de con
clusie worden getrokken, dat geen en
kele Nederlandsclie firma voldoende
waarborgen kan geven, dat in den ver
volge geen ongeoorloofde kortingen zul
len worden verstrekt?
VAN HAARLEM'S DAGBLAD No. 1002
DE AUTOSLEUTEL
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a 60 CENTS PER REGEL.
ADMINISTRATIES EN BELASTINGZAKEN
INRICHTEN, BIjHOUDEN EN CONTRÖLEEREN VANAF f 6, - PER MAAND
N.J.Th. SCHMIDT - LEERAAR M.O. BOEKH. - WILHELMINALAAN 4 - DEN HOU T
Vader deelt mee, dat hij
even sigaren gaat halen,
hij komt dadelijk terug
vraagt zich af of hij
zal gaan loopen of den
wagen nemen ach laat
ie maar even rijden
opent de garage-deur en
ontdekt, dat de wagen
op slot is
zoekt in al z'n zakken»
naar den sleutel
rent naar huis terug en
informeert of iemand
weet, waar de sleutel is
na eenig debat met moe
der produceert deze een
sleutel en vader rent
weer naar de garage
komt dadelijk terug met
de mededeeling, dat die
er niets op lijkt, dat is
de sleutel van de achter
deur
vindt na lang zoeken
den sleutel in een ander
pak op het oogenblik dat
moeder aankondigt dat
het eten op tafel staat.
(Nadruk verboden.)
De „golfijzeren" stad.
GOUDKOORTS.
Het Huis met dj? Pijl
Naar het Engelsch van
A. E. W. MASON.
6)
„Maar meneer Hanand. zoo beschouw
ik de zaak heelemaal niet", betoogde hij
ernstig. „Ik ben er van overtuigd dat
wij in deze zaak niet vijandig tegenover
elkaar zullen staan. Want als dat zoo
was, zou ik er wel heel slecht afkomen.
Neen! Ik ben er zeker van dat uw
eenige wensch is om achter de waar
heid te komen. En mijn wensch is dat
u mij beschouwt als een zeer minder
waardige collega die u door een geluk
kig toeval eenigszins behulpzaam kan
zijn".
Hanand glimlachte even en zag er
weer wat vriendelijker uit.
„U legt het er wel wat al te dik op",
zeide hij. „En op welke manier kunt u
mij dan behulpzaam zijn, meneer Fro
bisher?"
„Hiermee, monsieur Hanand. Ik heb
twee brieven van Boris Waberski waar
in hij om geld vraagt, in de laatste zelfs
met dreigementen. Hij schreef ze beide
aan onze firma vóór hij deze aanklacht
indiende, en er is geen antwoord op ge
stuurd natuurlijk".
Hij nam de brieven uit de lange en
veloppe en overhandigde ze over de ta
fel heen aan Hanand, die ze langzaam
doorlas, en al lezende de zinnen in het
Fransch vertaalde. Frobisher keek naar
zijn gezicht, of hij er geen oplichting of
voldoening op zag. Maar tot zijn groote
teleurstelling zag hij niets van dit alles:
toen hij de brieven uit had keek Hanand
hem met een eenigszins teleurgesteld ge
zicht aan.
„Ja die brieven zijn ongetwijfeld wel
van belang. Maar wij moeten het niet
overdrijven. Het is een zeer moeilijke
zaak".
„Moeilijk!" riep Jim wanhopig uit. Hij
had een gevoel of hü voortdurend zijn
hoofd stootte tegen een dikken muur
van domheid. En toch was de man, die
hier voor hem zat, niet dom.
„Ik begrijp het niet!" riep hij uit.
„Het is toch het duidelijkste voorbeeld
van chantage dat ik mij kan voorstel
len
„Chantage is een leelijk woord, meneer
FrObisher" waarschuwde Hanand
hem.
„En chantage is een leelijk ding", zei
Jim. „Kom, meneer Hanand. Boris Wa
berski woont in Frankrijk. U weet toch
zeker wel iets van hem. U moet toch
een dossier over hem hebben".
DE VERMAKELIJKHEIDS
BELASTING.
PLAGERIJ OF
BUREAUCRATIE?
I Hanand glimlachte en schudde zijn
wijsvinger tegen zijn bezoeker.
„Och, och, och! Een dossier! Ja, ik
zat al op dat woord te wachten! De
'legende van de dossiers! Dus u gelooft
daar ook in, meneer Frobisher. Frankrijk
en de dossiers! Jawel. Als de mijnen
geen steenkool meer leveren kunnen we
ons altijd nog warm houden door de
dossiers te verbranden! Op het moment
dat u in Calais landt boem! daar
begint uw dossier, niet waar? U reist
naar Parijs zoo! U dineert in het Ritz
hotel zoo! Later gaat u ergens heen
waar u niet behoorde heen te gaan
zoo o o! En als u laat naar uw
hotel terug gaat voelt u zich heelemaal
niet op uw gemak omdat u er van over
tuigd is dat er ergens in het holst van
den nacht zes ambtenaren bij lampen
met groene kappen al uw wederwaardig
heden in uw dossier zitten te schrijven.
Maar wacht even!"
Hij stond plotseling van zijn stoel op
met zijn vinger op zijn lippen en zijn
oogen wijd open. Hij deed buitengewoon
geheimzinnig. Op zijn teenen, met een
stap die bijzonder licht was voor iemand
van zijn grootte, liep hij naar de deur.
Zonder geruisch en heel langzaam, ter
wijl hij Frobisher voortdurend veelbe-
teekenend bleef aankijken, draaide hij
den knop om. Toen trok hij de deur snel
naar zich toe. Het was de gewone ma
In Europa heerscht een traditie, die
door drieduizend jaren sterk en onver
biddelijk is geworden. Zij zegt: „Steden
moeten van steen gebouwd worden! Al
leen van steen! Wat niet in den grond
wordt geheid, alsof het eeuwen moest
trotseeren, is geen stad". Zoo zegt de
traditie en omdat zij dit zegt, kan de
Europeaan zich slechts moeilyk of in
het geheel niet voorstellen, dat een stad
ook anders ontstaat. Maar daar is het
Australische bosch, 't ontstellend-prach-
tige bosch van het binnenland van
Australië, dat nergens ter wereld zijn
weerga vindt en waarvan men zich schier
geen voorstelling kan vormen, wanneer
men het niet heeft gezien. Men stelle
zich een landstreek voor ongeveer zoo j
groot als de helft van Europa, bedekt
met een flora, die er luchtig gelijk een
spinneweb overheen is getrokken, zoodat
overal de kale, verre, roode aarde er door
schemert. Iedere plant staat alleen, de
eucalyntusboomen, de rubbereiken, de
grijze naaldboomen, de zoutbosschen, de
kussens van wonderlijk vaagblauwe gras
sen. Een onbarmhartige, bleekblauwe
hemel, die alleen met luchtige schijn-
wolkjes speelt, staat dag in dag uit,
eeuwen, duizendtallen, millioenen jaren
lang boven dit land. De jaargetijden ver
anderen niets, zij maken de hitte niet
milder, zij brengen geen vochtige koelte.
Er zijn ook geen stormen. Alleen, nu en
dan een windhoos: een zuil van rood,
opwaaiend stof, die dan plotseling vlucht
gelijk een spook. Kangeroes sluipen rond,
papegaaien plukken de vruchten van de
eucalyptusboomen. En een leger van
kleine buitelaars woont in al het stijve,
schaarsche groen, dikwijls maar diertjes
van een vinger lengte, zooals de thar-
sipes, talloos, onbekend, weinig onder
zocht, zonderlingen uit de dierenwereld,
begrijpelijk alleen door de omgeving,
waarin zij leven.
En nu stelle men zich voor: in deze
weidsche, van dorst verdrogende, voor
den Europeaan volmaakt onbewoonbare
eenzaamheid wordt in 1892 goud ont
dekt; Niet kleine sporen, die eigenlijk bij
na overal in Australië worden aangetrof
fen, maar groote klompen, geheel zui
ver, zwaar en massief als een losgebro
ken kluit aarde en van onverwoestbaar
geel metaal. Na eenigen tijd haalt men
op dezelfde plek nog een paar van derge
lijke „nuggats" te voorschijn (de zwaar
ste woog 64 K.G.) en nu begint de waan
zin van een verblinding, die geen gren
zen meer kent. Te voet, te paard, met
ezels, met ossenwagens, met groote ka
meelkaravanen die ook thans nog in
sommige deelen van het binnenland van
Australië in gebruik zijn tracht men
het „bosch" van de kust af binnen te
dringen. Veel van de goudzoekers zijn el
lendig toegerust. Zij hebben geen besef
van de hardvochtigheid van den scruh,
nier om een luistervink te betrappen,
zooals men die in alle mogelijke kluch
ten op het tooneel kan zien; en het
werd met zulk een overtuiging gedaan
dat Jim zelfs hier, bij de Süreté, half en
half verwachtte dat er een kamermeisje
doodelijk verschrikt voorover de kamer
in zou vallen. Hij zag echter niets dan
een gang, waar licht brandde en waar
eenige menschen geduldig stonden te
wachten Hanand sloot de deur weer met
een opgelucht gezicht.
„De eerste minister heeft ons gesprek
niet gehoerd. Wy zijn veilig", fluisterde
hij en sloop weer naar Frobisher toe.
Hij bukte zich en fluisterde den verbaas
den jongen man in het oor:
„Ik zal u zeggen hoe het zit met die
dossiers. Voor negen-tiende zijn het
praatjes van den concierge overgebracht
in de taal van een politie-agent die vindt
dat iedereen in de gevangenis thuis be
hoort. De concierge zegt bijvoorbeeld:
„Meneer robisher is Dinsdagnacht om
1 uur thuisgekomen en Donderdag om
drie uur gecostumeerd" en in het rap
port van den politie-agent staat dan:
„Meneer Frobisher is Dinsdagnacht om
en ongeregelde levenswijze". En dat
komt dan in uw dossier, beste vriend,
precies zoo! Maar hier bij de Süreté
zegt u er nooit een woord over, of het
zou mijn ondergang beteekenen hier
by de Süreté trekken we ons niets van
waarin men zich als Europeaan zoo goed
als in het geheel niet vermag te orlën-
teeren, wijl uur na uur hetzelfde eentoni
ge beeld zich aan het oog voordoet. Hoe
velen destijds van dorst versmacht zijn
op weg naar de goudvelden weet nie
mand. Zy, onbekenden, zijn ondergegaan
gelijk de velen, die alle andere landen
verlieten, om hier rijkdom bijeen te ga
ren, goud te graaien.
Zoo ontstonden op een van de onher
bergzaamste plekken van dit waarlijk
voldoende onherbergzame binnenland
van Australië Coolgardie en Kalgoorlie,
de goudgraverssteden. Tegenwoordig rijdt
men er met den gedurenden den we
reldoorlog geopenden Trans-Australian-
Railway van de kust in 17 uur heen.
Maar destijds trok men dagen-, weken
lang, zonder pleisterplaatsen, zonder ri
vieren, zonder wegwijzers, zonder scha
duw. En men woelde de aarde om, ver
brandde de planten, hakte gaten in het
gesteente. Ver in den omtrek verwoestte
men het land, tot aan den Magneetberg,
op een afstand van ongeveer 100 K.M.,
die als de eenige blauwe ronde kop bo
ven de aarde uitkomt. In het jaar 1897
werd Kalgoorlie officieel tot stad ver
klaard. Thans is het dus precies dertig
jaar oud. Een stad van dertig jaar dat
is in Europa schier onmogelijk. Maar
in Australië is dat een tijdperk, waarin
men als iets kan presteeren. De goudra-
zernij is de laatste tien jaren wat ge
luwd, sedert de groote klompen niet meer
zoo voor het grijpen liggen. Maar er is
een goed-georganïseerde bedrijvigheid
op de goudvelden ontstaan, die tenslotte
niet minder produceert dan de aanvanke
lijke fantastische vondsten. En zoo
heeft dan ook Kalgoorlie reeds het eerste
spoor van burgerlijke welgesteldheid, die
een lang leven belooft te hebben.
Men gaat door breede straten, waarin
de onbarmhartige zon broeit, gelijk bui
ten over de „claims". De gewalste weg
glinstert van duizendtallen metalen
puntjes en booze tongen beweren, dat de
straten met goud zijn geplaveid. Zoo
zelden regent het hier, dat geen asfal
teering noodig is. Laag zijn de huizen,
alleen het raadhuisje waarin ook het
postkantoor is ondergebracht, is meer
dan een verdieping hoog. Alles groeit in
de breedte. Deze stad geeft ieder een
buitengewone vrijheid van beweging. On
danks de groote reinheid heeft men hier
toch in zekere mate het gevoel dat alles
maar voorloopig is neergezet. Niets is ge
consolideerd, niets is „ingewoond". En
het gegolfd ijzer domineert over alles, ook
daar, waar dc huizen een steenen funda
ment hebben. Wat beteekent het golf-
yzer? Een bijkomstigheid, waarop men
bijna niet let, tenzij men opmerkt, hoe
het een scheur maakt in de schoonheid
van het landschap.
die dossiers aan".
Jim robisher wist een oogenblik heusch
niet hoe hij het had. Een minuut ge
leden was Hanand een ernstig dienaar
der gerechtigheid geweest. Zonder eeni
ge waarschuwing was hij plotseling over
gegaan tot den grootsten onzin en hij
scheen er zelf plezier in te hebben. Hij"
leek nu wel een kwajongen of een clown.
Jim staarde hem aan en Hanand ging
glimlachend weer zitten.
„Als wij in Dyon samen werken, me
neer Frobisher", zeide hij een klein
beetje teleurgesteld „zal ik niet zoo
veel plezier hebben als toen ik met mijn
vriend Ricardo in Aix was. Heelemaal
niet! Als ik dit grapje tegen hem ver
kocht had zou hij zijn oogen uitgekeken
hebben. Hij zou gefluisterd hebben: „Dus
de eerste minister komt 's morgens
luisteren aan je deur o!" en het zou
diepen indruk op hem gemaakt hebben.
Maar u u kijkt mij alleen maar koel
en strak aan en u denkt bij u zelf: „Die
Hanand is een dwaas!"
„Neen", zei Jim ernstig en Hanand
lachte weer.
„Het doet er niet toe".
„Daar ben ik blij om", zei Jim
„want u heeft zooeven iets gezegd wat
u, hoop ik, niet weer zult terug trekken.
U heeft mij de hoop gegeven dat wij zul
len samen werken".
„Hanand boog zich voorover met zijn
Maar in de tropen is dat nu eenmaal
anders overal waar de blanke haast
heeft met kolonisatie en waar is dat niet
het geval? Hier is golfijzer een stijl, een
voorwaarde, onmisbaar. Overal zou men
den eersten Europeaan den golfijzerman
kunnen noemen. Want hij heeft ook iets
van de psyche van deze materie aangeno
men. Hij is nuchter, hard, taai. onge
compliceerd, riet in staat tot verande
ring van zijn doelbesef.
Zoo zijn ook deze golfijzeren steden.
Men kan er al gramofconplaten koopen
en zijden schoenen,zilveren serviezen en
diamanten hangers, al wat men wil.
Maar de huizen hebben nog den oor-
spronkelijken vorm. Golfijzer. Zij staan
naast elkaar gelijk dobbelsteenen, de
wanden dikwijls hersteld met stukken
golfijzer, het dak er plat bovenop. Een
kleine deur: eer. opengelaten gat. Nog
kleiner de ramen. Geen kelder, geen zol
der, alleen: golfijzer. Binnenin alleen
het allernoodzakelijkste afgescheiden,
dikwijls echter Gok alles in een ruimte
gecombineerd Geen dubbele wanden,
dus alles zeer gehoorig. Soms, maar niet
vaak, reeds de aanduiding van een tuin.
Een oleander, die zich wiegt in een wolk
van rose bloesem, purperblauwe slinger
planten, een kleine, stoffige palm of het
bewegelijke fijne loof van den peperboom.
De wonderbaarlijke organisatie. die
deze volkomen waterlooze stad in stand
houdt en zelfs haar groei waarborgt, is
een ongeveer drie meter dikke buis, die
400 K.M. ver den inhoud van een stuw,
de ..Mundaring wears" hierheen leidt.
Gelijk een wonderlijke zeepbel hangt aan
deze pijp het leven van ruim 10.000 men
schen, van dieren en tenslotte ook van
de vage tuinen. Overal leest men des
avonds de „Kalgoorlie Miner". Met eeni
ge blad dat er is en dat in een vaste
rubriek de nieuwe vindplaatsen van goud
vermeldt. Eenige keeren per week heeft
men bioscoop. In de openlucht natuur
lijk, want het regent hoogstens zes maal
per jaar. Grijze eucalyptussen ruischen,
roode geraniums en kleurige lampjes om
ringen het witte doek. En daar ligt men
in de zonnestoelen, kent elkaar, knikt
elkaar toe en bekijkt de dingen van een
anderen levenskring. Londensche lief
desgeschiedenissen, Indische avonturen,
Arnerikaansche Harold Lloydiaden.
Three men in a Boat.
Een niet geringe prestatie hebben drie
Deensche kooplieden geleverd. Het be
treft hier ditmaal geen snelheidsrecord
en ook geen vliegtocht. De drie Scandi-
naviërs hebben in een zesriems roeiboot
een reis van Denemarken naar Portugal
gemaakt. 26 Mei vertrokken zij uit het
vaderland, dezer dagen zagen zij Lissa
bon. Zii reisden met een snelheid van
vijf mijl en deden eiken dag een kleine
étappe. Deze Deensche handelslui stel
len zich voor met hun vaartuigje
Bombay te bereiken.
Niet bepaald een zakenreis!
ellebogen op tafel.
„Luistert u eens", zei hij op vriende
lijken toon. „U is eerlijk tegenover mij
geweest. Daarom zal ik u gerust stellen.
Die Waberski-geschiedenis de com
missaris in Dyon neemt het niet heel
ernstig op, en ik ook niet. Het is na
tuurlijk een aanklacht van moord, en
daarom moet de zaak nauwkeurig on
derzocht worden".
„Natuurlijk".
„En ook, natuurlijk, zit er iets ach
ter", vervolgde Hanand en gebruikte tot
Frobisher's verbazing dezelfde woorden
die de heer Haslitt; den vorigen dag had
gebruikt de een in het Engelsch en
de ander in het Fransch.
,Dat zult u zelf ook wel begrijpen. De
een of andere onaangename kwestie
die maar onder ons moet blijven. Maar
het is een eenvoudige geschiedenis, en
die twee brieven die u mij gebracht
heeft maken het nog eenvoudiger Wij
zullen Waberski vragen om ons een ver
klaring te geven van die brieven en ook
nog van een paar andere dingen, als hij
kan. Een eigenaardige type die Boris
Waberski. Het lijk van mevrouw Har-
lowe wordt vandaag opgegraven en de
doktoren zullen gehoord worden door
de politie en daarna zal de .zaak wel
afgeloopen zijn en kunt u met Waberski
doen wat u wilt",
{Wordt vervolgd.).
