BUITENLANDSCH OVERZICHT lil ALARMEERENDE BERICHTEN OMTRENT DE FRANSCH-AMERIKAANSCHE CONFLICTEN. MACDONALD OEFENT CRITIEK UIT OP RUSLAND MOSKOU EN DE RANDSTATEN. Reuzenletters in de lucht HAARLEM'S DAGBLAD VRIJDAG 7 OCT. 1927 DERDE BLAD Zal Amerika met repressailles aan komen Russische fouten waarvoor Engeland niet blind mag zijn. T BELANGRIJKSTE NIEUWS. Amerika schijnt tot Frankrijks eigen verlaging vam het recht van den sterk ste, gebruik te willen gaan maken. Tot nu toe is geen officieele bevestiging bij Qual d' Orsay binnengekomen van het bericht als zou het Amerikaansche departement van financiën gelast heb ben dat extra-douane-tarieven geheven zullen worden van speciale Fransche goederen. Doch het is een feit dat dit bericht in Fransche regeeringskrlngen een ware opschudding heeft veroorzaakt Vooral daar men in Parijs den indruk had gekregen dat de jongste Fransche nota die om verzachtende maatregelen voor Fransche goederen vroeg, gunstig ontvangen was geworden en tenminste een langdurige discussie tot gevolg zou gehad hebben, die toch eindelijk tot een zeker resultaat hadden kunnen leiden. 't Is onmogelijk vóór dat de alar- tneerende geruchten officieel bevestigd of ontkend worden in deze zaak te voorspellen. Dit is zeker. Frankrijk dat in zeker opzicht toch moreel in t ge lijk staat, staat zeer zwak tegenover het Amerikaansche overmachtige stand punt. De Amerikaansche regeering kan, dank zij haar economisch overwicht decreteer en; veel eischen en weinig geven; en daarbij als gelegenheids motief gebruiken, de omstandigheid dat Frankrijk voor speciale Duitsche pro ducten faciliteiten heeft verleend. (En in het algemeen dat dit land de politiek van het sluiten der afzonderlijke pacten volgt, terwijl Amerika uniformiteit vcor alle naties vraagt). Het congres der Labour Party dat zich uitsprak ten gunste van een we- deraanknooping van banden met Rus land, heeft een tegenhanger gevonden in het congres te Blackpool, waar Mac- Donald, sprekende over deze quaestie er op aan drong dat het Engelsche volk zich te dien aanzien zou stellen op een basis van werkelijkheid, waarmee MacDonald wilde zeggen dat zijn land en partijgenooten niet blind moeten zijn voor de gebreken van Moskou's tactiek MacDonald merkte terecht op dat de Sovjets nooit voldoende stappen deden om met de Europeesche mogendheden werkelijk op goeden voet te geraken. Deze opinie uit het kamp van hen die al te vurige en al te verblinde voorstanders zijn van een wedeTopvat- ting der betrekkingen met Moskou, is wèl merkwaardig. F. A. De Conservatieve Partij keurt het Flap perkiesrecht goed. Het jaarlijksch congres der conserva tieve party, dat te Cardiff in aanwezig heid van niet minder dan 2500 afge vaardigden werd geopend, heeft zyn goedkeuring gehecht aan de twee voor naamste program-punten die de regee ring Baldwin in haar vierde zittings jaar wenscht door te voeren, aldus de Tel. Met groote meerderheid werd de resolutie aangenomen, om de leeftijds grens, waarop aan vrouwen het kies recht wordt gegeven, terug te brengen van 31 op 21 jaar, nadat een amen dement om voorzichtigheidshalve dezen leeftUd eerst maar op 25 jaar te stellen na levendige debatten was verworpen. De vrouwelyke conservatieven toon den op deze conferentie alvast, dat het haar niet aan belangstelling voor poli tieke zaken ontbreekt. De ongeveer 1500 vrouwen onder de gedelegeerden waren vroeg genoeg gekomen om de beste plaatsen in de zaal te bezetten en zij waren er niet voor teruggeschrikt daar voor een uur lang buiten te wachten. Verder werden ook de plannen der regeering om dit zittingsjaar nieuwe voorstellen voor de hervorming van het Hoogerhuis by het parlement in te die nen, door het congres met slechts en kele stemmen tegen goedgekeurd, na levendige discusies over een amende ment van lord Londonderry, die op uit stel aandrong. De argumenten, die het zwaarst wogen luidden, dat de hervor ming van het Hoogerhuis noodzakelijk is om het land te beschermen tegen de revolutionnaire maatregelen, die een toekomstige Labourregeering met een meerderheid in het Lagerhuis zou kun nen nemen en om de mogeiyke conse quenties tegen te gaan van de uitbrei ding van het vrouwenkiesrecht. Naar wordt verklaard, vindt de draco nische gestrengheid waarmede president Calles tegen de opstandelingen optreedt haar oorzaak in de omstandigheid, dat de inmiddels geëxecuteerde generaals Serrano en Gomez het plan koesterden, zoowel Calles als den oud-president Obregon, die by de verkiezingen van het volgend jaar vermoedeiyk tot president zal worden gekozen, gevangen te nemen en terecht te stellen. Daarna wilden zij een militair directorium instellen. Ook generaal Alfredo Quyano, die zich, naar gemeld, liad overgegeven, is thans op last der regeering geëxecu teerd. KORT EN BONDIG. In de Londensche Zoo had men den bison „Punch" van zyn levensgezellin geseheiden en de bisondame in één hok opgesloten met den jongen bison „Stu pid Bill", Punch was hierover zóó woe dend, dat hy het schot tusschen de twee hokken in drukte, Stupid Bill te lijf ging en deze na een lang gevecht dood de. Ondanks deze heldendaad is hij ech ter niet weer met zyn vrouw vereenigd, maar opnieuw afzonderlijk opgesloten. Den 8en October verwacht men te Moskou de komst van Borodin. Onder zijn voorzitterschap zal dan een beraad slaging worden gehouden om maatre gelen te beramen voor de instelling der proletarische cultuur in China. De politie te S. Paulo 'Brazilië) heeft een inval gedaan in een drukkerij, waar valsche Braziliaansche bankbiljetten vervaardigd werden. De eigenaar en zijn medeplichtigen vyf Duit- schers zyn gearresteerd. De Duitsche Lufthansa is voornemens een „driemaandeiyksch winterbedryf" op de stations Zurich, Bazel en Genève in te richten. In de rede, die de premier Baldwin op het congres der conservatieve party te Cardiff zal houden, zal hy o.a. mede- deelen, dat de regeering vastbesloten is het voorstel te handhaven om vrouwen van 21 jaar het kiesrecht te geven on der dezelfde voorwaarden als aan man nen is toegekend. De regeering zal hier omtrent geen enkel compromis aan vaarden. „HET WOORD" 4900 ME TER BOVEN DE AARDE. DE SKY-WRITER. Het doel was prozaïsch, zeer prozaïsch. Reclame voor een nog prozaischer ar tikel, een waschmiddel. Maar 't effect van deze grootscheepsche, (of moet het zijn groot-vliegmachine'sche?) methode was romantisch. Dat kleine gevechts vliegtuig waarmee de Engelschman voor een Duitsche firma den hemel beschrijft (de vliegenier is employé van „The Ame rican Sky-Writing Corporation") kruipt als 'n insect langs het blauwe strakke firmament. De reuze-Ietters hangen als gemodelleerde vederachtige wolken in het luchtruim. Wat zouden de Oude Wyzen zich vergapen aan dit schouw spel aLs ze 't eens konden zien. Zy zou den zich vol schrik ter aarde werpen, en 't einde der wereld voorspellen, en er dan duchtig om redetwisten of het woord Persil al of niet een vorm is van 't Fransche péril (gevaar, nood) of 't afgeleide woord „perikel". Maar wy Mo derne Wijzen buigen er amper het hoofd voor achterover. Zeggen hoog stens: „Tjonge, jonge. Aardig gevon den. Zal een hoop geld kosten". Toch lokte deze hypermoderne recla memethode hier en daar wel wat dis cussie uit. Critiek werd den armen vlie ger die toch minstens z'n nek riskeert, zelfs niet bespaard. „Die r. had wel wat duidelyker mogen zyn" meende een schoonschrijver die zich voor geen hon derd gulden in 'n „kist" boven het aard oppervlak zou wagen. Een Salonlitera tor zeide dat hy levendig werd herin nerd aan Heine's fantastische Romanze „Bclsazar" waarin geschreven staat: Und Sieh! Und Sieh! An weiszer Wand Da kam's hervor, wie Menschenhand: Und schrieb, und schrieb an weiszer Wand Buchstaben von Feuer. und schrieb und schwand. Hetgeen neerkomt op het tooverachti- ge verschijnsel dat op een witten muur van de groote zaal van Belsazar's kas teel plotseling door een onzichtbaren hand met vurige letters een geheimzin nig woord geschreven werd Maar de salonliterator bedierf op zie lige wijze zijn succes door het ronkende vliegtuig, en de monsterletters aan het onmetelijke uitspansel ook te vergelijken met Guido Gezelle's „Schryverke". Neen meneer dat ging niet op! Inmiddels duurde de grootsche ver tooning van ongeveer half vijf tot 8 mi nuten over half vijf. Toen verdween het vliegtuig, dat tot op zeer groote hoogte gestegen was in het oneindige blauw. Te ongeveer 5 minuten voor vijf waren de gigantische hemelletters verdwenen, 't Scheen dat er daar boven nog al wat wind stond. De heer Janssens uit Heem stede kantoor houdende in Amsterdam, die in Holand de luchtreclame voor de Duitsche firma behartigt, vertelde ons dat het wolkenwoord Woensdag boven 's-Gravenhage wel gedurende een half uur goed leesbaar was. De Engelschman die het vliegtuig bestuurt is een uit stekend luchtacrobaat. Hy heeft naast de stuurinrichting een handle waardoor hij het gas van een bepaalde chemi sche samenstelling (vakgeheim natuur- lyk!) kan laten ontsnappen. De methode is eenvoudig maar de uitvoering is moeilijker. De luchtacro baat nioet de letters in spiegelschrift schrijven omdat wij er onder tegen op kyken. De vliegenier oefent zich daar toe eerst op den beganen grond, op een fiets! Als hy vlot het woord in spiegelschrift kan .jijden", dan gaat'ie het vliegen. Waarschijnlijk stond al wat wind daar boven. De letters ver dwenen immers vrij gauw. Toch is het zeker dat honderden menschen in Haar lem en ver in de omgeving deze im mense luchtadvertentie hebben aan schouwd. Het woord van dezen schrijver, die zeker geen pennelikker is, sloeg in. GEMEENTELIJKE GRONDPOLITIEK. NOODIG VOOR GEZONDE ONTWIKKELING DER GEMEENTE. Het vraagstuk der gemeenteiyke grond- poiitiek is er een dat de algemeen-a be- iangsteling heeft. In den gemeenteraad van Haarlem kwam het meermalen ter sprake. Vooral de aandacht van wet houder Reinalc'a heeft het. Op den eersten accouri' 'sdag, die de vereeniging van gc-r. .e-accoun- tants Zaterdag 15 October te Utrecht zal houden, zal het onder de oogen wor den gezien. Daar zal behandeld worden 't onderwerp „Het Gemeentelyk Grond- bedrijf". Sprekers zijn Mr. P. Droogleever Fortuyn, lid der Tweede Kamer en de heer N. L. Reuvecamp, verificateur der gemeente-financiën van Hilversum. De stellingen van den heer Droogleever For tuin luiden: I. Voor een gezonde ontwikkeling van een gemeente is een krachtige en voor uitziende grondpolitiek noodig. II. Om die te kunnen voeren is het noodig dat de gemeente zich tijdig het eigendom verzekere van een deel der gronden, welke voor de stadsuitbreiding in aanmerking komen. III. Het doel der gemeentelijke grond politiek is, in hoofdzaak, drieledig, n.L: het bevorderen van een geleidelyke stads uitbreiding, het tegengaan van prysop- dr ij ving van den grond, het brengen van de waardestijging van den grond, we!ke gevolg is van den groei der ge meente, ten bate van de gemeentelijke schatkist. IV. Vcor de exploitatie van het ge meentelijk grondbezit is een grondbe drijf de aangewezen vorm. De tweede inleider beziet de zaak van den financieel-technischsn kant. Hij betoogt in zijn stellingen onder meer. dat bij een grondbedrijf voor een krach tige reserve moet worden gezorgd en verder, dat voor het bepalen van ver koopsommen en van de sommen waar naar de erfpachtscanon wordt berekend een kostprijsberekening noodzakelijk is. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a 60 Cents per regel. Bij 'n zeiltocht behoort, wind.... zon.... i 'n Kist CADENA's L)èn is alles wèl ,aan boord. De vrees der Bolsjewiki voor Engeland en den Volkenbond. Reeds twee jaax lang worden tusschen Moskou en de randstaten onderhande lingen gevoerd over het sluiten van een algemeene overeenkomst, welke de be trekkingen tusschen de randstaten en Rusland zouden regelen. De bedoeling is een overeenkomst te sluiten, waar door beide partyen elkaar de onaantast baarheid der grenzen zouden waarbor gen en zich zouden verplichten geen aanval op het grondgebied van de te genpartij door derden te steunen. Een dergelijke overeenkomst zou zoowel in het belang van Rusland als van de rand staten zijn. Het zou dus niet moeilyk zijn tot een overeenstemming te geraken, ware er niet een „maar". De randstaten (Letland Estland en Finland) dringen aan op een overeenkomst van Moskou met alle drie staten tegeiyk, maar Mos kou verzet zich hiertegen. Op elke ge- meenschappeiyke nota van de drie staatjes antwoordt Moskou met afzon- derlyke nota's aan elke regeering. Mos kou wil van geen gemeenschappelyke onderhandelingen weten. De onderhan delingen moeten met elke regeering af zonderlijk gevoerd worden. Deze politiek van de sovjet-regeering is het gevolg van de te Moskou heer- schende overtuiging, dat achter de kleine Ooszee-staten het machtige Enge land of de gehate Volkerenbond staat, dat de drie staten op een kunstmatige wyze tot een „bloc" worden georgani seerd om later tegen Rusland te werden uitgespeeld. Deze wees van Moskou is natuurlijk niet geheel ongegrond, maar de bolsjewiki overdrijven de beteekenis van de onderhandelingen, die tusschen Engeland en de randstaten gevoerd wor den. Bovendien hangt het welslagen of mislukken van de pogingen van Enge land, om in het Noord-Westen een bloc van staten te vormen dat zijn anti-Rus. sische politiek zou willen steunen, uit sluitend van de politiek van Moskou af. Intusschen heeft het verzet van Mos kou tegen het voeren van gemeenschap pelijke onderhandelingen met alle rand staten bij de regeeringen der Oostzee landen argwaan gewekt. Zij vreezen, dat er achter deze politiek van Moskou wat meer steekt, dat Moskou agressie ve doeleinden nastreeft, dat Moskou de staatjes tegen elkaar wil uitspelen en met eiken staat een overeenkomst wil sluiten, gericht tegen de overige staten, dat Moskou zich van de neutraliteit van een staat wil verzekeren bij een eventueelen aanval op de anderen. Zooals bekend is. heeft Moskou iets op dat gebied bereikt. Met Litauen werd een separate overeenkomst gesloten, waardoor het eventueele „bloc" beperkt bleef tot de drie bovengenoemde staten en eventueel Polen. Maar alleen reeds het noemen van dat laatste land als een mogelijke party bij de onderhande lingen tusschen Rusland en de randsta ten brengt de sovjet-diplomaten tot woede. De Russisch-Lit-ausche overeen komst leidde echter tot de omwenteling in Litauen. De overeenkomst is door den staatsgreep wel niet te niet gedaan, maai de politieke beteekenis er van is veel kleiner geworden, hetgeen overigens door de bolsjewiki zelf niet ontkend wordt. Een tweede succes voor Moskou was de bereidwilligheid van Polen om met de Sovjet-Unie een separate overeen- Voorspeld wordt, dat er spoedig een nijpend tekort aan papier in de wereld zal ontstaan Optimisten die meenen, dat hierdoor hun tekeningen kleiner zullen worden, gelieven te bedenken, dat dit alleen de papier opper vlakte betreffen zal. Prettige douceurtjes. Voor de Parysche rechtbank heeft zich de heer Diagne, de waardige zwarte vertegenwoordiger van Senegal moeten verantwoorden omdat hy in een artikel van France Colcniale van 5 Maart den heer Tallerie, gewezen hoofdadministrateur van Senegal zou hebben belasterd, door te schryven, dat deze van zyn positie als abtenaar mis bruik had gemaakt dcor zakenrelaties aan te gaan voor den bouw van een moskee te Toeba, welke 5 millioen francs moest kosten en waarvoor Tallerie 300.000 frs. commissie ineens, plus 69.000 frs. per Jaar gedurende den bouw zou krygen. De heer Diagne verdedigde zich door zijn aanklacht te herhalen. Het geld voor de moskee komt van de gaven van de armsten, het kwam niet te pas, dat een ambtenaar van de Fransche regee ring daarvan een deel in zyn zak stak. Tallerie had wel ontslag uit den open baren dienst genomen, maar nadat hij zUn positie gebruikt had om dit voor- deelige zaakje op te knappen. De on middellijke chef van den onvoorzichti- gen hoofdadministrateur, zoowel als de gouverneur-generaal van Fransch West- Af rika, die beiden als getuigen gehoord werden, verklaarden, dat Tallerie niet had mogen handelen gelijk hy gedaan had. Het was voor den klager, die de rollen van beklaagde en vervolger omgewis seld zag, geen prettigen dag. Lindbergh-Symphonie. De golven van enthousiasme slaan in Amerika nog altyd hoog op om Lind- berg en men denkt steeds weer nieuwe sensaties uit om hem te eeren, schryft de Tel. Het hoogtepunt vormt zeker de opvoe ring van een Lindbergh-Symphonie, die door het Philharmonisch orkest van Hew-York ten gehoore gebracht werd. Deze compositie is niet alleen aan den Oceaan-vlieger opgedragen, maar tracht dc ondervindingen van Lindbergh in tonen weer te geven. De componist Phllipp Dinn heeft zich ten opgave gesteld, de verschillende pha- sen der vlucht, de start, het snorren der motoren, den strijd met het slechte weder, de aankomst en het juichen van de groote menschenmassa te Le Bourget door klanken te schilderen. Daartus- schen zijn lyrische gedeelten, welke de zachte zijden van Lindbergh's karakter uitbeelden moeten. Het orkest is met alle soorten instru menten uitgerust en laat by sommige gedeelten een oorverdoovend lawaai hooren. De symphenie begint met een trommelslag, welke eenige minuten aan- hout en de straat en het snorren der motoren verzinlijken moeten. Zij eindigt met een helsch lawaai, teweeggebracht dcor alle instrumenten, dat tegelyk de uitbeelding voor moet stellen van het succes van Lindbergl en d ovaties der opgewonden menigte. Of deze symphonie, welke voldoende blyken geeft van originaliteit, nog veel met kunst te maken heeft, mag met grond betwijfeld worden. De Drankwet eischte 200 menschenlevens! De correspondent van de „Daily Te legraph" te New-York weet mede te dee- len, dat de ambtenaren belast met de handhaving van de Amerikaansche wet op het drankverbod, sinds de invoering van die wet meer dan 200 personen heb ben moeten dooden, ten einde hun plan nen ten uitvoer te kunnen brengen. Er zouden dan ook stemmen zyn opgegaan om het congres te vragen een onder zoek naar deze aangelegenheid in te stellen. Ofschoon tegen zestig ambte naren een proces aanhangig is geweest wegens dood door schuld, zijn slechts drie ambtenaren licht gestraft. In den regel werden de processen voor federale hoven gevoerd, waar de verdachten wer den vrijgesproken, omdat zij regeerings- ambtenaren waren en men vreesde, dat veroordeelen het prestige van de wet zou aantasten. Zoo zal er binnenkort te Washington een proces gevoerd worden tegen vier ambtenaren, beschuldigd van moord op een ouden boer uit Maryland, maar de verdachten zyn er zeker van te worden vrygesproken, omdat zy kunnen aan voeren uit noodweer te hebben gehan deld .De zaak heeft groote belangstelling gewekt. De verbodsambtenaren wilden het huis van den boer, Gundlach doorzoe ken, ofschoon zij daartoe geen machti ging hadden. De boer, een gezellige, gastvrye man, die een der agenten een glas bier van eigen maaksel had aange boden, verzette zich en toen de de amb tenaren weigerden het huis te verlaten, schoot hy op hen en trof een der man nen in de knie. De ambtenaren beantwoordden na tuurlijk het vuur en wondden Gund lach. De boer is toen, naar beweerd wordt, neergestort en heeft den amb tenaren om genade gesmeekt, doch een hunner moet op hem toegeloopen zijn en den boer hebben doodgeschoten. Goudkleurige schoenen en goudkleurig haar. Te Weenen is momenteel het inter nationale congres van damescoiffeurs byeen. Het congres heeft met alge meene stemmen een aantal besluiten aangenomen en o.a. bepaald, dat elegan te dames heux haar dezelfde kleur moeten geven als haar schoenen. Bij goudkleurige schoenen mag principieel slechts goudkleurig haar gedragen wor den. Het verven van jongenskopjes zoo wordt betoogd, is niet tydroovend en gemakkelijk uitvoerbaar. De academie van dameskappers heeft een prysvraag uitgeschreven en ver wacht vóór 15 October ontwerpen voor nieuwe kapsels. 'n Zondagsjager die zijn koetsier doodde. Te Ratibor in Duitsch Silezië zal weldra de hertog van Ratibor terecht moeten staan wegens het veroorzaken van den dood door schuld. Hy heeft nl. op Zondag 6 Februari van dit jaar op de jacht zyn ouden trouwen koetsier, Hytrek. dien hy in 't donkere bosch voor een stuk wild hield, doodgeschoten. Dien dag was de hertog in gezel schap van zijn IJ ."jager en zyn houtves ter met sleden door Hytrek l-jstuurd, naar de bosschen gereden, 's Middags, toen het nog vry licht was, bemerkten de hertog en de lyfjager laatstge noemde het eersteen donkere gedaan te die zich tusschen de boomen bewoog en die beiden d'.:d me:nen, met het stuk zwart wild te do:n te hebben. Deze ueening vatte des te sterker post, om dat de jachthond had geblaft. De hertog schoot waarop een kreet klonk, daarna hulpgeroep die slechts van een mensch afkomstig konden zyn. De koetsier had zich naar de gevaarlyke plek begeven en was gewond, niet zweer wel is waar, doch door zijn hoogen leeftijd werd de verwonding hem toch noodlo'Lig. Er worden in deze zaak tal van "ge tuigen en deskundigen gehoord. Een dolzinnig idee. De Amerikaansche begrafenisonderne mers zijn zooals de meesten van hun landgenooten vooruitstrevende lieden. Zij hebben op een congres van vak- genooten te Chicago, besloten in den vervolge aan begrafenissen zooveel mo gelijk het somber karakter te ontne men, en er een vriendelijker chachet aan te geven. Zy willen om het nu maar eens op profane wyze uit te druk ken, „er een prettigen kant aan geven". Tot dat doel willen zy de kist niet meer donker gekleurd hebben, doch dit laten schilderen „in de kleuren van den regenboog". De „regenboog-kisten" zouden dan moeten worden beschouwd als symbool van de hoop, gelijk ook de regenboog zelf een symbool der hope is. In Engeland heerschi op het moment een verwoede polemiek over de relatieve voedings waarde van bruinbrood en wittebrood. Er ligt een fortuin ie wachten voor den uitvinder, die een middel ontdekt, om bruin en wit gestreept meel te produceeren, Sigismund IV Dezer dagen belde aan het vroeger oude koninklijke slot te Warschau, thans de zetel van den Staatspresident, koning Sigismund IV aan, met beleefd maar dringend verzoek aan den bewo ner om zyn biezen te pakken en hem in het hem toekomend bezit te laten treden De man, die aanspraak maakte op koninklijke eerbewyzen, is een eerzaam burger van de Poolsche hoofdstad, die onlangs ontdekt had, dat hy afstamde van het oude Poolsche koningshuis en die zich nu, geheel onder den in vloed van zyn waandenkbeelden, op maakte om den Poolschen troon weer te bestygen, voordat Pilsoedski hem vóór zou zijn. (Zooals men weet, liep het vo rige jaar, toen de maarschalk voor het eerst nadere betrekkingen aanknoopte met den ouden Poolschen adel, het ge- rucht, dat Pilsoedski er aan dacht de oude monarchie te herstellen). Wat er van „koning Sigismund IV" geworden is, meldt het verhaal verder niet. komst te sluiten. De onderhandelingen tusschen beide regeeringen werden af gebroken tengevolge van den moord op Wojkow. Nu heet het, dat de onderhan delingen hervat zyn maar veel succes werd nog niet behaald. Daarbij komt, dat de abnormale verhoudingen, die tusschen beide staten bestaan en die on der de tegenwoordige omstandigheden onvermijdelijk zijn, telkens weer tot nieuwe incidenten leiden, hetgeen de on derhandelingen belemmert. Tegelijkertyd wordt het verlangen van" Polen naar het sluiten van een non-agressie-pact met Moskou aanzienlyk verminderd ten ge volge van de verbeterde verhoudingen met Litauen. De verhoudingen tusschen Rusland en Letland zijn den laatsten tyd veel be ter geworden. In Letland is nu een linksche regeering aan het bewind (de leiding berust bij de sociaal-democraten) en deze is uit den aard der zaak minder vijandig gezind tegenover de Sovjet- Unie dan een rechtsche regeering. De onderhandelingen tusschen Moskou en Riga hebben geleid ot het uitwerken van een ontwerp eener overeenkomst, dat echter tot nu toe nog niet geratifi ceerd is. Er herhaalt zich nu in Letland de geschiedenis, welke wij in Litauen hebben aanschouwd. De linksche regee ring heeft haar lot aan de overeen komst met Moskou verbonden en daar door is die overeenkomst het object ge worden van een hartstochtelijken poli- tieken strijd in het land. De agitatie te gen de overeenkomst wordt gesteund door invloedrijke elementen in Estland, waar men bevreesd is voor de eventueele nadeelige gevolgen van een separate over eenkomst van Letland met Rusland. De randstaten vertrouwen elkaar maar wei nig en de eene regeering acht de andere tot alles in staat. De inmenging van de Estische politici in een binnenlandsche Lettische aangelegenheid vindt recht vaardiging in de volgende omstandig heid: Letland en Estland hebben kort geleden besloten tot toetreding tot een tol-unie over te gaan om op deze wijze de onhoudbare toestanden die ontstaan waren ten gevolge van de stichting van die kleine staatjes aan de Oost-Zee, eenigszïns te verbeteren. Estland beweert nu, dat de Lettiscn-Russische overeen komst de doorvoering van de Lettisch- Estische fcol-unie onmogelijk maakt. In hoevere deze bewering steekhoudend is, valt niet met zekerheid te zeggen, maar de Estische pers en de regeering van Estland voeren dit bezwaar tegen de Lettisch-Russische overeenkomst aan om de agitatie in Estland tegen die overeenkomst te rechtvaardigen. De toestand in Letland.wordt met den dag meer en meer gespannen. De mo gelijkheid, dat in Letland by een ratifi catie van het verdrag met Moskou een staatsgreep als in litauen zou plaats vinden, is lang niet denkbeeldig. Het is duidelijk, dat er groote machten achter de schermen werken om de ra tificatie van het verdrag te beletten, en dat die machten in geval de regeering en het parlement de overeenkomst toch ratificeeren, de fascisten en conservatie ven zouden steunen bij een poging de regeering ten val te brengen. Dr, B. RAPTSCHINSKY. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a 60 Cents per regel. Op een hoogte van circa 4000 Meter schreef, of beter uitgedrukt, vloog gis termiddag een vliegenier met zijn vlieg machine het woord „PERSIL"' in de lucht boven onze stad. Al vielen de let ters wat stijver uit, hy vormde ze toch met zoo'n volkomen zekerheid en ver trouwen alsof hy rustig aan zyn bureau het woord „Persil" zat te schryven. Deze grootsche reclame voor het we reldberoemde zelfwerkende Waschmiddel „Persil" van de bekende Dusseldorfer Firma Henkei, in Nederland verte genwoordigd door E. Ostermann Co's Handel Maatschappij te Amsterdam wekte de algemeene bewondering: dui zenden volgden met belangstelling en spanning al de bewegingen van den schrijver aan liet firmament. De Piloot, met zijn machine hoog in de lucht manoeuvreerende, ontwikkelt tevens uit de chemicaliën, die hy daar toe medevöert, per seconde ongeveer 8000 kubieke Meter rook. Door dezen rook achteruit de machine te stooten, worden de letters door hem, al vliegen de met een snelheid van 150—200 K.M. per uur in spiegelschrift geschreven, op dat men ze van den beganen grond zal kunnen lezen. De letters P en L ver- krygen daarby een hoogte van 1 1/2 K.M. de overige letters e-r-s-i een hoog te van 1 KM. terwijl het geheele woord een afstand van 7000 Meter beslaat en by helder weder in een omstrek van meer dan 100 vierkante K. M. leesbaar blyft. ö2 INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a 60 Cts. per regel. SNEüiRBAWt ANDERE 1 Grootste spehng in kden belichtingstijd!

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1927 | | pagina 9