BUITENLANDSCH OVERZICHT
lil
ALARMEERENDE BERICHTEN OMTRENT DE
FRANSCH-AMERIKAANSCHE CONFLICTEN.
MACDONALD OEFENT CRITIEK UIT OP RUSLAND
MOSKOU EN DE RANDSTATEN.
Reuzenletters
in de lucht
HAARLEM'S DAGBLAD VRIJDAG 7 OCT. 1927
DERDE BLAD
Zal Amerika met repressailles aan
komen
Russische fouten waarvoor Engeland
niet blind mag zijn.
T BELANGRIJKSTE NIEUWS.
Amerika schijnt tot Frankrijks eigen
verlaging vam het recht van den sterk
ste, gebruik te willen gaan maken.
Tot nu toe is geen officieele bevestiging
bij Qual d' Orsay binnengekomen van
het bericht als zou het Amerikaansche
departement van financiën gelast heb
ben dat extra-douane-tarieven geheven
zullen worden van speciale Fransche
goederen. Doch het is een feit dat dit
bericht in Fransche regeeringskrlngen
een ware opschudding heeft veroorzaakt
Vooral daar men in Parijs den indruk
had gekregen dat de jongste Fransche
nota die om verzachtende maatregelen
voor Fransche goederen vroeg, gunstig
ontvangen was geworden en tenminste
een langdurige discussie tot gevolg zou
gehad hebben, die toch eindelijk tot
een zeker resultaat hadden kunnen
leiden.
't Is onmogelijk vóór dat de alar-
tneerende geruchten officieel bevestigd
of ontkend worden in deze zaak te
voorspellen. Dit is zeker. Frankrijk dat
in zeker opzicht toch moreel in t ge
lijk staat, staat zeer zwak tegenover
het Amerikaansche overmachtige stand
punt. De Amerikaansche regeering kan,
dank zij haar economisch overwicht
decreteer en; veel eischen en weinig
geven; en daarbij als gelegenheids
motief gebruiken, de omstandigheid dat
Frankrijk voor speciale Duitsche pro
ducten faciliteiten heeft verleend. (En
in het algemeen dat dit land de politiek
van het sluiten der afzonderlijke pacten
volgt, terwijl Amerika uniformiteit vcor
alle naties vraagt).
Het congres der Labour Party dat
zich uitsprak ten gunste van een we-
deraanknooping van banden met Rus
land, heeft een tegenhanger gevonden
in het congres te Blackpool, waar Mac-
Donald, sprekende over deze quaestie
er op aan drong dat het Engelsche
volk zich te dien aanzien zou stellen op
een basis van werkelijkheid, waarmee
MacDonald wilde zeggen dat zijn land
en partijgenooten niet blind moeten zijn
voor de gebreken van Moskou's tactiek
MacDonald merkte terecht op dat de
Sovjets nooit voldoende stappen deden
om met de Europeesche mogendheden
werkelijk op goeden voet te geraken.
Deze opinie uit het kamp van hen
die al te vurige en al te verblinde
voorstanders zijn van een wedeTopvat-
ting der betrekkingen met Moskou, is
wèl merkwaardig.
F. A.
De Conservatieve
Partij keurt het Flap
perkiesrecht goed.
Het jaarlijksch congres der conserva
tieve party, dat te Cardiff in aanwezig
heid van niet minder dan 2500 afge
vaardigden werd geopend, heeft zyn
goedkeuring gehecht aan de twee voor
naamste program-punten die de regee
ring Baldwin in haar vierde zittings
jaar wenscht door te voeren, aldus de
Tel. Met groote meerderheid werd de
resolutie aangenomen, om de leeftijds
grens, waarop aan vrouwen het kies
recht wordt gegeven, terug te brengen
van 31 op 21 jaar, nadat een amen
dement om voorzichtigheidshalve dezen
leeftUd eerst maar op 25 jaar te stellen
na levendige debatten was verworpen.
De vrouwelyke conservatieven toon
den op deze conferentie alvast, dat het
haar niet aan belangstelling voor poli
tieke zaken ontbreekt. De ongeveer 1500
vrouwen onder de gedelegeerden waren
vroeg genoeg gekomen om de beste
plaatsen in de zaal te bezetten en zij
waren er niet voor teruggeschrikt daar
voor een uur lang buiten te wachten.
Verder werden ook de plannen der
regeering om dit zittingsjaar nieuwe
voorstellen voor de hervorming van het
Hoogerhuis by het parlement in te die
nen, door het congres met slechts en
kele stemmen tegen goedgekeurd, na
levendige discusies over een amende
ment van lord Londonderry, die op uit
stel aandrong. De argumenten, die het
zwaarst wogen luidden, dat de hervor
ming van het Hoogerhuis noodzakelijk
is om het land te beschermen tegen de
revolutionnaire maatregelen, die een
toekomstige Labourregeering met een
meerderheid in het Lagerhuis zou kun
nen nemen en om de mogeiyke conse
quenties tegen te gaan van de uitbrei
ding van het vrouwenkiesrecht.
Naar wordt verklaard, vindt de draco
nische gestrengheid waarmede president
Calles tegen de opstandelingen optreedt
haar oorzaak in de omstandigheid, dat
de inmiddels geëxecuteerde generaals
Serrano en Gomez het plan koesterden,
zoowel Calles als den oud-president
Obregon, die by de verkiezingen van het
volgend jaar vermoedeiyk tot president
zal worden gekozen, gevangen te nemen
en terecht te stellen. Daarna wilden zij
een militair directorium instellen.
Ook generaal Alfredo Quyano, die
zich, naar gemeld, liad overgegeven, is
thans op last der regeering geëxecu
teerd.
KORT EN BONDIG.
In de Londensche Zoo had men den
bison „Punch" van zyn levensgezellin
geseheiden en de bisondame in één hok
opgesloten met den jongen bison „Stu
pid Bill", Punch was hierover zóó woe
dend, dat hy het schot tusschen de twee
hokken in drukte, Stupid Bill te lijf
ging en deze na een lang gevecht dood
de. Ondanks deze heldendaad is hij ech
ter niet weer met zyn vrouw vereenigd,
maar opnieuw afzonderlijk opgesloten.
Den 8en October verwacht men te
Moskou de komst van Borodin. Onder
zijn voorzitterschap zal dan een beraad
slaging worden gehouden om maatre
gelen te beramen voor de instelling der
proletarische cultuur in China.
De politie te S. Paulo 'Brazilië) heeft
een inval gedaan in een drukkerij, waar
valsche Braziliaansche bankbiljetten
vervaardigd werden. De eigenaar en
zijn medeplichtigen vyf Duit-
schers zyn gearresteerd.
De Duitsche Lufthansa is voornemens
een „driemaandeiyksch winterbedryf"
op de stations Zurich, Bazel en Genève
in te richten.
In de rede, die de premier Baldwin op
het congres der conservatieve party te
Cardiff zal houden, zal hy o.a. mede-
deelen, dat de regeering vastbesloten is
het voorstel te handhaven om vrouwen
van 21 jaar het kiesrecht te geven on
der dezelfde voorwaarden als aan man
nen is toegekend. De regeering zal hier
omtrent geen enkel compromis aan
vaarden.
„HET WOORD" 4900 ME
TER BOVEN DE AARDE.
DE SKY-WRITER.
Het doel was prozaïsch, zeer prozaïsch.
Reclame voor een nog prozaischer ar
tikel, een waschmiddel. Maar 't effect
van deze grootscheepsche, (of moet het
zijn groot-vliegmachine'sche?) methode
was romantisch. Dat kleine gevechts
vliegtuig waarmee de Engelschman voor
een Duitsche firma den hemel beschrijft
(de vliegenier is employé van „The Ame
rican Sky-Writing Corporation") kruipt
als 'n insect langs het blauwe strakke
firmament. De reuze-Ietters hangen als
gemodelleerde vederachtige wolken in
het luchtruim. Wat zouden de Oude
Wyzen zich vergapen aan dit schouw
spel aLs ze 't eens konden zien. Zy zou
den zich vol schrik ter aarde werpen,
en 't einde der wereld voorspellen, en
er dan duchtig om redetwisten of het
woord Persil al of niet een vorm is van
't Fransche péril (gevaar, nood) of 't
afgeleide woord „perikel". Maar wy Mo
derne Wijzen buigen er amper het
hoofd voor achterover. Zeggen hoog
stens: „Tjonge, jonge. Aardig gevon
den. Zal een hoop geld kosten".
Toch lokte deze hypermoderne recla
memethode hier en daar wel wat dis
cussie uit. Critiek werd den armen vlie
ger die toch minstens z'n nek riskeert,
zelfs niet bespaard. „Die r. had wel wat
duidelyker mogen zyn" meende een
schoonschrijver die zich voor geen hon
derd gulden in 'n „kist" boven het aard
oppervlak zou wagen. Een Salonlitera
tor zeide dat hy levendig werd herin
nerd aan Heine's fantastische Romanze
„Bclsazar" waarin geschreven staat:
Und Sieh! Und Sieh! An weiszer
Wand
Da kam's hervor, wie Menschenhand:
Und schrieb, und schrieb an weiszer
Wand
Buchstaben von Feuer. und schrieb
und schwand.
Hetgeen neerkomt op het tooverachti-
ge verschijnsel dat op een witten muur
van de groote zaal van Belsazar's kas
teel plotseling door een onzichtbaren
hand met vurige letters een geheimzin
nig woord geschreven werd
Maar de salonliterator bedierf op zie
lige wijze zijn succes door het ronkende
vliegtuig, en de monsterletters aan het
onmetelijke uitspansel ook te vergelijken
met Guido Gezelle's „Schryverke". Neen
meneer dat ging niet op!
Inmiddels duurde de grootsche ver
tooning van ongeveer half vijf tot 8 mi
nuten over half vijf. Toen verdween het
vliegtuig, dat tot op zeer groote hoogte
gestegen was in het oneindige blauw.
Te ongeveer 5 minuten voor vijf waren
de gigantische hemelletters verdwenen,
't Scheen dat er daar boven nog al wat
wind stond. De heer Janssens uit Heem
stede kantoor houdende in Amsterdam,
die in Holand de luchtreclame voor de
Duitsche firma behartigt, vertelde ons
dat het wolkenwoord Woensdag boven
's-Gravenhage wel gedurende een half
uur goed leesbaar was. De Engelschman
die het vliegtuig bestuurt is een uit
stekend luchtacrobaat. Hy heeft naast
de stuurinrichting een handle waardoor
hij het gas van een bepaalde chemi
sche samenstelling (vakgeheim natuur-
lyk!) kan laten ontsnappen.
De methode is eenvoudig maar de
uitvoering is moeilijker. De luchtacro
baat nioet de letters in spiegelschrift
schrijven omdat wij er onder tegen op
kyken. De vliegenier oefent zich daar
toe eerst op den beganen grond, op een
fiets! Als hy vlot het woord in
spiegelschrift kan .jijden", dan gaat'ie
het vliegen.
Waarschijnlijk stond
al wat wind daar boven. De letters ver
dwenen immers vrij gauw. Toch is het
zeker dat honderden menschen in Haar
lem en ver in de omgeving deze im
mense luchtadvertentie hebben aan
schouwd.
Het woord van dezen schrijver, die
zeker geen pennelikker is, sloeg in.
GEMEENTELIJKE
GRONDPOLITIEK.
NOODIG VOOR GEZONDE
ONTWIKKELING DER
GEMEENTE.
Het vraagstuk der gemeenteiyke grond-
poiitiek is er een dat de algemeen-a be-
iangsteling heeft. In den gemeenteraad
van Haarlem kwam het meermalen ter
sprake. Vooral de aandacht van wet
houder Reinalc'a heeft het.
Op den eersten accouri' 'sdag, die
de vereeniging van gc-r. .e-accoun-
tants Zaterdag 15 October te Utrecht
zal houden, zal het onder de oogen wor
den gezien. Daar zal behandeld worden
't onderwerp „Het Gemeentelyk Grond-
bedrijf". Sprekers zijn Mr. P. Droogleever
Fortuyn, lid der Tweede Kamer en de
heer N. L. Reuvecamp, verificateur der
gemeente-financiën van Hilversum. De
stellingen van den heer Droogleever For
tuin luiden:
I. Voor een gezonde ontwikkeling van
een gemeente is een krachtige en voor
uitziende grondpolitiek noodig.
II. Om die te kunnen voeren is het
noodig dat de gemeente zich tijdig het
eigendom verzekere van een deel der
gronden, welke voor de stadsuitbreiding
in aanmerking komen.
III. Het doel der gemeentelijke grond
politiek is, in hoofdzaak, drieledig, n.L:
het bevorderen van een geleidelyke stads
uitbreiding, het tegengaan van prysop-
dr ij ving van den grond, het brengen
van de waardestijging van den grond,
we!ke gevolg is van den groei der ge
meente, ten bate van de gemeentelijke
schatkist.
IV. Vcor de exploitatie van het ge
meentelijk grondbezit is een grondbe
drijf de aangewezen vorm.
De tweede inleider beziet de zaak van
den financieel-technischsn kant. Hij
betoogt in zijn stellingen onder meer.
dat bij een grondbedrijf voor een krach
tige reserve moet worden gezorgd en
verder, dat voor het bepalen van ver
koopsommen en van de sommen waar
naar de erfpachtscanon wordt berekend
een kostprijsberekening noodzakelijk is.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cents per regel.
Bij 'n zeiltocht
behoort,
wind.... zon.... i
'n Kist
CADENA's
L)èn is alles wèl
,aan boord.
De vrees der Bolsjewiki voor Engeland en
den Volkenbond.
Reeds twee jaax lang worden tusschen
Moskou en de randstaten onderhande
lingen gevoerd over het sluiten van een
algemeene overeenkomst, welke de be
trekkingen tusschen de randstaten en
Rusland zouden regelen. De bedoeling
is een overeenkomst te sluiten, waar
door beide partyen elkaar de onaantast
baarheid der grenzen zouden waarbor
gen en zich zouden verplichten geen
aanval op het grondgebied van de te
genpartij door derden te steunen. Een
dergelijke overeenkomst zou zoowel in
het belang van Rusland als van de rand
staten zijn. Het zou dus niet moeilyk zijn
tot een overeenstemming te geraken,
ware er niet een „maar". De randstaten
(Letland Estland en Finland) dringen
aan op een overeenkomst van Moskou
met alle drie staten tegeiyk, maar Mos
kou verzet zich hiertegen. Op elke ge-
meenschappeiyke nota van de drie
staatjes antwoordt Moskou met afzon-
derlyke nota's aan elke regeering. Mos
kou wil van geen gemeenschappelyke
onderhandelingen weten. De onderhan
delingen moeten met elke regeering af
zonderlijk gevoerd worden.
Deze politiek van de sovjet-regeering
is het gevolg van de te Moskou heer-
schende overtuiging, dat achter de
kleine Ooszee-staten het machtige Enge
land of de gehate Volkerenbond staat,
dat de drie staten op een kunstmatige
wyze tot een „bloc" worden georgani
seerd om later tegen Rusland te werden
uitgespeeld. Deze wees van Moskou is
natuurlijk niet geheel ongegrond, maar
de bolsjewiki overdrijven de beteekenis
van de onderhandelingen, die tusschen
Engeland en de randstaten gevoerd wor
den. Bovendien hangt het welslagen of
mislukken van de pogingen van Enge
land, om in het Noord-Westen een bloc
van staten te vormen dat zijn anti-Rus.
sische politiek zou willen steunen, uit
sluitend van de politiek van Moskou af.
Intusschen heeft het verzet van Mos
kou tegen het voeren van gemeenschap
pelijke onderhandelingen met alle rand
staten bij de regeeringen der Oostzee
landen argwaan gewekt. Zij vreezen,
dat er achter deze politiek van Moskou
wat meer steekt, dat Moskou agressie
ve doeleinden nastreeft, dat Moskou de
staatjes tegen elkaar wil uitspelen en
met eiken staat een overeenkomst wil
sluiten, gericht tegen de overige staten,
dat Moskou zich van de neutraliteit
van een staat wil verzekeren bij een
eventueelen aanval op de anderen.
Zooals bekend is. heeft Moskou iets op
dat gebied bereikt. Met Litauen werd
een separate overeenkomst gesloten,
waardoor het eventueele „bloc" beperkt
bleef tot de drie bovengenoemde staten
en eventueel Polen. Maar alleen reeds
het noemen van dat laatste land als
een mogelijke party bij de onderhande
lingen tusschen Rusland en de randsta
ten brengt de sovjet-diplomaten tot
woede. De Russisch-Lit-ausche overeen
komst leidde echter tot de omwenteling
in Litauen. De overeenkomst is door den
staatsgreep wel niet te niet gedaan, maai
de politieke beteekenis er van is veel
kleiner geworden, hetgeen overigens
door de bolsjewiki zelf niet ontkend
wordt.
Een tweede succes voor Moskou was
de bereidwilligheid van Polen om met
de Sovjet-Unie een separate overeen-
Voorspeld wordt, dat er spoedig een nijpend
tekort aan papier in de wereld zal ontstaan
Optimisten die meenen, dat hierdoor hun
tekeningen kleiner zullen worden, gelieven
te bedenken, dat dit alleen de papier opper
vlakte betreffen zal.
Prettige douceurtjes.
Voor de Parysche rechtbank heeft
zich de heer Diagne, de waardige
zwarte vertegenwoordiger van Senegal
moeten verantwoorden omdat hy in een
artikel van France Colcniale van 5
Maart den heer Tallerie, gewezen
hoofdadministrateur van Senegal zou
hebben belasterd, door te schryven, dat
deze van zyn positie als abtenaar mis
bruik had gemaakt dcor zakenrelaties
aan te gaan voor den bouw van een
moskee te Toeba, welke 5 millioen francs
moest kosten en waarvoor Tallerie
300.000 frs. commissie ineens, plus
69.000 frs. per Jaar gedurende den bouw
zou krygen.
De heer Diagne verdedigde zich door
zijn aanklacht te herhalen. Het geld
voor de moskee komt van de gaven van
de armsten, het kwam niet te pas, dat
een ambtenaar van de Fransche regee
ring daarvan een deel in zyn zak stak.
Tallerie had wel ontslag uit den open
baren dienst genomen, maar nadat hij
zUn positie gebruikt had om dit voor-
deelige zaakje op te knappen. De on
middellijke chef van den onvoorzichti-
gen hoofdadministrateur, zoowel als de
gouverneur-generaal van Fransch West-
Af rika, die beiden als getuigen gehoord
werden, verklaarden, dat Tallerie niet
had mogen handelen gelijk hy gedaan
had.
Het was voor den klager, die de rollen
van beklaagde en vervolger omgewis
seld zag, geen prettigen dag.
Lindbergh-Symphonie.
De golven van enthousiasme slaan in
Amerika nog altyd hoog op om Lind-
berg en men denkt steeds weer nieuwe
sensaties uit om hem te eeren, schryft
de Tel.
Het hoogtepunt vormt zeker de opvoe
ring van een Lindbergh-Symphonie, die
door het Philharmonisch orkest van
Hew-York ten gehoore gebracht werd.
Deze compositie is niet alleen aan den
Oceaan-vlieger opgedragen, maar tracht
dc ondervindingen van Lindbergh in
tonen weer te geven.
De componist Phllipp Dinn heeft zich
ten opgave gesteld, de verschillende pha-
sen der vlucht, de start, het snorren der
motoren, den strijd met het slechte
weder, de aankomst en het juichen van
de groote menschenmassa te Le Bourget
door klanken te schilderen. Daartus-
schen zijn lyrische gedeelten, welke de
zachte zijden van Lindbergh's karakter
uitbeelden moeten.
Het orkest is met alle soorten instru
menten uitgerust en laat by sommige
gedeelten een oorverdoovend lawaai
hooren. De symphenie begint met een
trommelslag, welke eenige minuten aan-
hout en de straat en het snorren der
motoren verzinlijken moeten. Zij eindigt
met een helsch lawaai, teweeggebracht
dcor alle instrumenten, dat tegelyk de
uitbeelding voor moet stellen van het
succes van Lindbergl en d ovaties der
opgewonden menigte.
Of deze symphonie, welke voldoende
blyken geeft van originaliteit, nog veel
met kunst te maken heeft, mag met
grond betwijfeld worden.
De Drankwet eischte
200 menschenlevens!
De correspondent van de „Daily Te
legraph" te New-York weet mede te dee-
len, dat de ambtenaren belast met de
handhaving van de Amerikaansche wet
op het drankverbod, sinds de invoering
van die wet meer dan 200 personen heb
ben moeten dooden, ten einde hun plan
nen ten uitvoer te kunnen brengen. Er
zouden dan ook stemmen zyn opgegaan
om het congres te vragen een onder
zoek naar deze aangelegenheid in te
stellen. Ofschoon tegen zestig ambte
naren een proces aanhangig is geweest
wegens dood door schuld, zijn slechts
drie ambtenaren licht gestraft. In den
regel werden de processen voor federale
hoven gevoerd, waar de verdachten wer
den vrijgesproken, omdat zij regeerings-
ambtenaren waren en men vreesde, dat
veroordeelen het prestige van de wet
zou aantasten.
Zoo zal er binnenkort te Washington
een proces gevoerd worden tegen vier
ambtenaren, beschuldigd van moord op
een ouden boer uit Maryland, maar de
verdachten zyn er zeker van te worden
vrygesproken, omdat zy kunnen aan
voeren uit noodweer te hebben gehan
deld .De zaak heeft groote belangstelling
gewekt.
De verbodsambtenaren wilden het
huis van den boer, Gundlach doorzoe
ken, ofschoon zij daartoe geen machti
ging hadden. De boer, een gezellige,
gastvrye man, die een der agenten een
glas bier van eigen maaksel had aange
boden, verzette zich en toen de de amb
tenaren weigerden het huis te verlaten,
schoot hy op hen en trof een der man
nen in de knie.
De ambtenaren beantwoordden na
tuurlijk het vuur en wondden Gund
lach. De boer is toen, naar beweerd
wordt, neergestort en heeft den amb
tenaren om genade gesmeekt, doch een
hunner moet op hem toegeloopen zijn
en den boer hebben doodgeschoten.
Goudkleurige schoenen
en goudkleurig haar.
Te Weenen is momenteel het inter
nationale congres van damescoiffeurs
byeen. Het congres heeft met alge
meene stemmen een aantal besluiten
aangenomen en o.a. bepaald, dat elegan
te dames heux haar dezelfde kleur
moeten geven als haar schoenen. Bij
goudkleurige schoenen mag principieel
slechts goudkleurig haar gedragen wor
den. Het verven van jongenskopjes
zoo wordt betoogd, is niet tydroovend
en gemakkelijk uitvoerbaar.
De academie van dameskappers heeft
een prysvraag uitgeschreven en ver
wacht vóór 15 October ontwerpen voor
nieuwe kapsels.
'n Zondagsjager die zijn
koetsier doodde.
Te Ratibor in Duitsch Silezië zal
weldra de hertog van Ratibor terecht
moeten staan wegens het veroorzaken
van den dood door schuld. Hy heeft
nl. op Zondag 6 Februari van dit jaar
op de jacht zyn ouden trouwen koetsier,
Hytrek. dien hy in 't donkere bosch voor
een stuk wild hield, doodgeschoten.
Dien dag was de hertog in gezel
schap van zijn IJ ."jager en zyn houtves
ter met sleden door Hytrek l-jstuurd,
naar de bosschen gereden, 's Middags,
toen het nog vry licht was, bemerkten
de hertog en de lyfjager laatstge
noemde het eersteen donkere gedaan
te die zich tusschen de boomen bewoog
en die beiden d'.:d me:nen, met het stuk
zwart wild te do:n te hebben. Deze
ueening vatte des te sterker post, om
dat de jachthond had geblaft. De hertog
schoot waarop een kreet klonk, daarna
hulpgeroep die slechts van een mensch
afkomstig konden zyn. De koetsier had
zich naar de gevaarlyke plek begeven
en was gewond, niet zweer wel is waar,
doch door zijn hoogen leeftijd werd de
verwonding hem toch noodlo'Lig.
Er worden in deze zaak tal van "ge
tuigen en deskundigen gehoord.
Een dolzinnig idee.
De Amerikaansche begrafenisonderne
mers zijn zooals de meesten van hun
landgenooten vooruitstrevende lieden.
Zij hebben op een congres van vak-
genooten te Chicago, besloten in den
vervolge aan begrafenissen zooveel mo
gelijk het somber karakter te ontne
men, en er een vriendelijker chachet
aan te geven. Zy willen om het nu
maar eens op profane wyze uit te druk
ken, „er een prettigen kant aan geven".
Tot dat doel willen zy de kist niet
meer donker gekleurd hebben, doch dit
laten schilderen „in de kleuren van den
regenboog".
De „regenboog-kisten" zouden dan
moeten worden beschouwd als symbool
van de hoop, gelijk ook de regenboog
zelf een symbool der hope is.
In Engeland heerschi op het moment een
verwoede polemiek over de relatieve voedings
waarde van bruinbrood en wittebrood.
Er ligt een fortuin ie wachten voor den
uitvinder, die een middel ontdekt, om bruin
en wit gestreept meel te produceeren,
Sigismund IV
Dezer dagen belde aan het vroeger
oude koninklijke slot te Warschau,
thans de zetel van den Staatspresident,
koning Sigismund IV aan, met beleefd
maar dringend verzoek aan den bewo
ner om zyn biezen te pakken en hem
in het hem toekomend bezit te laten
treden
De man, die aanspraak maakte op
koninklijke eerbewyzen, is een eerzaam
burger van de Poolsche hoofdstad, die
onlangs ontdekt had, dat hy afstamde
van het oude Poolsche koningshuis
en die zich nu, geheel onder den in
vloed van zyn waandenkbeelden, op
maakte om den Poolschen troon weer te
bestygen, voordat Pilsoedski hem vóór
zou zijn. (Zooals men weet, liep het vo
rige jaar, toen de maarschalk voor het
eerst nadere betrekkingen aanknoopte
met den ouden Poolschen adel, het ge-
rucht, dat Pilsoedski er aan dacht de
oude monarchie te herstellen).
Wat er van „koning Sigismund IV"
geworden is, meldt het verhaal verder
niet.
komst te sluiten. De onderhandelingen
tusschen beide regeeringen werden af
gebroken tengevolge van den moord op
Wojkow. Nu heet het, dat de onderhan
delingen hervat zyn maar veel succes
werd nog niet behaald. Daarbij komt,
dat de abnormale verhoudingen, die
tusschen beide staten bestaan en die on
der de tegenwoordige omstandigheden
onvermijdelijk zijn, telkens weer tot
nieuwe incidenten leiden, hetgeen de on
derhandelingen belemmert. Tegelijkertyd
wordt het verlangen van" Polen naar het
sluiten van een non-agressie-pact met
Moskou aanzienlyk verminderd ten ge
volge van de verbeterde verhoudingen
met Litauen.
De verhoudingen tusschen Rusland en
Letland zijn den laatsten tyd veel be
ter geworden. In Letland is nu een
linksche regeering aan het bewind (de
leiding berust bij de sociaal-democraten)
en deze is uit den aard der zaak minder
vijandig gezind tegenover de Sovjet-
Unie dan een rechtsche regeering. De
onderhandelingen tusschen Moskou en
Riga hebben geleid ot het uitwerken
van een ontwerp eener overeenkomst,
dat echter tot nu toe nog niet geratifi
ceerd is. Er herhaalt zich nu in Letland
de geschiedenis, welke wij in Litauen
hebben aanschouwd. De linksche regee
ring heeft haar lot aan de overeen
komst met Moskou verbonden en daar
door is die overeenkomst het object ge
worden van een hartstochtelijken poli-
tieken strijd in het land. De agitatie te
gen de overeenkomst wordt gesteund
door invloedrijke elementen in Estland,
waar men bevreesd is voor de eventueele
nadeelige gevolgen van een separate over
eenkomst van Letland met Rusland. De
randstaten vertrouwen elkaar maar wei
nig en de eene regeering acht de andere
tot alles in staat. De inmenging van de
Estische politici in een binnenlandsche
Lettische aangelegenheid vindt recht
vaardiging in de volgende omstandig
heid: Letland en Estland hebben kort
geleden besloten tot toetreding tot een
tol-unie over te gaan om op deze wijze
de onhoudbare toestanden die ontstaan
waren ten gevolge van de stichting van
die kleine staatjes aan de Oost-Zee,
eenigszïns te verbeteren. Estland beweert
nu, dat de Lettiscn-Russische overeen
komst de doorvoering van de Lettisch-
Estische fcol-unie onmogelijk maakt. In
hoevere deze bewering steekhoudend is,
valt niet met zekerheid te zeggen, maar
de Estische pers en de regeering van
Estland voeren dit bezwaar tegen de
Lettisch-Russische overeenkomst aan
om de agitatie in Estland tegen die
overeenkomst te rechtvaardigen.
De toestand in Letland.wordt met den
dag meer en meer gespannen. De mo
gelijkheid, dat in Letland by een ratifi
catie van het verdrag met Moskou een
staatsgreep als in litauen zou plaats
vinden, is lang niet denkbeeldig. Het
is duidelijk, dat er groote machten
achter de schermen werken om de ra
tificatie van het verdrag te beletten,
en dat die machten in geval de regeering
en het parlement de overeenkomst toch
ratificeeren, de fascisten en conservatie
ven zouden steunen bij een poging de
regeering ten val te brengen.
Dr, B. RAPTSCHINSKY.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cents per regel.
Op een hoogte van circa 4000 Meter
schreef, of beter uitgedrukt, vloog gis
termiddag een vliegenier met zijn vlieg
machine het woord „PERSIL"' in de
lucht boven onze stad. Al vielen de let
ters wat stijver uit, hy vormde ze toch
met zoo'n volkomen zekerheid en ver
trouwen alsof hy rustig aan zyn bureau
het woord „Persil" zat te schryven.
Deze grootsche reclame voor het we
reldberoemde zelfwerkende Waschmiddel
„Persil" van de bekende Dusseldorfer
Firma Henkei, in Nederland verte
genwoordigd door E. Ostermann Co's
Handel Maatschappij te Amsterdam
wekte de algemeene bewondering: dui
zenden volgden met belangstelling en
spanning al de bewegingen van den
schrijver aan liet firmament.
De Piloot, met zijn machine hoog in
de lucht manoeuvreerende, ontwikkelt
tevens uit de chemicaliën, die hy daar
toe medevöert, per seconde ongeveer
8000 kubieke Meter rook. Door dezen
rook achteruit de machine te stooten,
worden de letters door hem, al vliegen
de met een snelheid van 150—200 K.M.
per uur in spiegelschrift geschreven, op
dat men ze van den beganen grond zal
kunnen lezen. De letters P en L ver-
krygen daarby een hoogte van 1 1/2
K.M. de overige letters e-r-s-i een hoog
te van 1 KM. terwijl het geheele woord
een afstand van 7000 Meter beslaat en
by helder weder in een omstrek van
meer dan 100 vierkante K. M. leesbaar
blyft. ö2
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cts. per regel.
SNEüiRBAWt ANDERE
1 Grootste spehng in
kden belichtingstijd!