Kwartjes - Adverten tien
van Vraag en Aanbod
Kwartjes-Advertentiën
van Vraag en Aanbod
DATUMSTUKJES
DE 12 OUDE GASTHUIS-GEVELS.
45e Jaargang No. 13600
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Vrijdag 21 October 1927
HAARLEM'S DAGBLAD
ABONNEMENTEN per week f CL27K» met geïllustreerd Zondagsblad t 0.3^ per 3 maandenVoor Haarlem
en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd it (kom der gemeente) f 3.57H- Franco per poet door Nederland
3.87V*- Afzonderlijke nummers f 0-15. Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haa/iein en Omstreken f 0.57M; franco per Dost f 0.65
ADVERTfc NTIENVan 1 tot 5 regels 11.75; iedere regel meer 35 cents Reclames 60 cents per regel. BIJ
abonnement aanzienlijk rabat Twaalfstuivers-advertentiën van Vraag en Aanbod van 1 tot 4 regels 60 Cents
per plaatsing, elke regel meer 15 Cents contant; buiten het rtiTondissement dubbele prijs.
Directie, Redactie en AdministratieGr. Houtstraat 83, Post-Giro 38810
Telefoonnummers: Directie 13082, Hoofdredactie 15054, Redactie 10600
en Administratie 10724 en 14825.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
Directeuren J. C. PEEREBOOM en P. W. PEEREBOOM
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Drukkerij: Z.B. Spaarne 12, Telefoon 10122, 12713
Bijkaniooi voor Santpoort, Velsen. Velsen-Noord, iJmuiden, fJmulden-Oost,
Beverwijk, enz., enz. Driehuizerkerk weg 2, Velsen, Telefoon 621
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWINTIG BLADZIJDEN,
EERSTE BLAD
iiiiiiiiiiiiiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
Voorloopig bestaat er iederen Zaterdag, te beginnen
met het nummer van Zaterdag 29 October, gelegenheid
tot het plaatsen van kleine
tot den prijs van 25 cents voor hoogstens 4 regels,
elke regel meer 10 cents per regel, netto a contant.
Advertentiën van buiten met het bedrag in postzegels.
De Courantbezorgers en Agenten van HAARLEM'S
DAGBLAD, ongeveer 60 in getal, nemen deze Kwartjes-
Advertentiën aan, ter plaatsing in het eerstvolgende
Zaterdagnummer a contant.
Geen enkele courant in Haarlem en Omstreken kan
daaraan zoo groote publiciteit verleenen, als HAARLEM'S
DAGBLAD met zijn meer dan 1800 0 ABONNÉS.
HAARLEM'S DAGBLAD heeft verreweg de meeste
Abonnés van alle in Haarlem en Omstreken verschijnende
Dag- en Weekbladen.
Pll!lll!llll[||l!l1llllll!lllllll!lllllll!lllllllllllllll!lllllillllilll!ll
AGENDA.
Heden:
VRIJDAG 21 OCTOBER
Schouwburg Jansweg: Vereenigd Too-
neel, Dir. Verkade en Verbeek; „Hallo,
2-8888" 8,.15 uur.
Gebouw van den Haarlemschen Ke
gelbond. Tempeliersstraat 35. Tentoon
stelling van arbeidsproducten, vervaar
digd door de verpleegden van het Pro
vinciaal Ziekenhuis nabij Santpoort van
7 tot 11 uur nam.
Bioscoopvoorstellingen.
Cabaret Modern: Optreden van ver
schillende artisten.
ZATERDAG 22 OCTOBER
Stadsschouwburg N. V. Vereenigd Rot-
terdamsch-Hofstad Tooneel, Dir. Cor van
der Lugt Melsert „Het politieraadsel",
8 urn-
Statenzaal (Prinsenhof), Architectuur
tentoonstelling, des avonds 8 uur.
Rembrandt-theater: Voorstellingen
van 7 uur af.
Cinema Palace, Groote Houtstraat:
Bioscoopvoorstelling, 8 uur.
Luxor Theater; Bioscoopvoorstelling
8 uur.
Scala-Theater, Kleine Houtstraat:
Bioscoopvoorstelling, 8 uur.
Cabaret Modern: Optreden van ver
schillende artisten.
KERK EN VREDE.
REDE PROF. G. J. HEERING
Onder voorzitterschap van Prof. Dr.
G. A. v. d. Bergh van Eysinga verga
derde dezer dagen het voorloopig comité
tot oprichting van een afdeeling Haar
lem van de vereeniging „Kerk en Vre
de" met de algemeene leden dezer ver
eeniging en de lezers van het maand
blad „Kerk en Vrede". Behalve den reeds
genoemden voorzitter hebben in dit co
mité zitting: Ds. N. Padt, Ds. A. Trouw,
mejuffrouw G. Ratelband en de heer
Robert Peereboom. Besloten werd 25
November a.s. een openbare bijeenkomst
te beleggen. Prof. G. J. Heering uit Lei
den zal dan spreken over: „De kerken
en de vrede". Na afloop dezer rede zal
tot stichting eener afdeeling worden
overgegaan.
DE AANVARING TE IJMUIDEN.
Donderdag is In den loop van den dag
door den duiker J. van Drimmelen een
onderzoek ingesteld naar den aard der
door den gezonken logger K.W. 165 be
komen schade. Vermoedelijk zal het
vaartuig heden (Vrijdag) gelicht wor
den.
VOORDRACHTT VAN DEN HEER
A. ALT.
Voor de leden van het departement
Haarlem der Mij. tot Nut van het Alge
meen zal op Maandag 24 October de
heer A. Alt, te Bolsward, een voordracht
houden over Gounod's Faust,
HET WORDT KOUD.
Het weerbericht meldt
dagelijks: iets kouder.
Zoo daaglijks een tikkertje kouder,
Dat brengt ons den winter nabij,
Wat my al by voorbaat doet rillen.
Maakt andren en U misschien biy;
De kachelsmid ziet met genoegen
Het dalende kwik in de buis,
Geen mensch doet het verder meer zonder
Een brandende kachel in huis;
Zijn broeder-in-winterverwarming,
De brandstoffenleverancier,
Die wryft zich tevree in de handen,
Van koude, maar ook van plezier;
De pelswerker staat in zyn winkel
En wacht op zyn koopsters van bont,
Zyn grootste voldoening zou wezen,
Wanneer er geen zomer bestond;
De schaatsfabrikant verlangt vurig
Naar 'n ouderwetsch winterseizoen,
Het heeft nu al jaren gekwakkeld,
Zoodat hy geen zaken kon doen;
De loodgieter ziet in zyn droomen
Het kwik onder 't nulpunt gedaald
En huizen waar buizen in springen,
Waarvoor hy te hulp wordt gehaald;
De kleermaker kykt naar zyn jassen,
Die koude, wat vroeg in den tijd.
Die kan hem niet anders dan passen,
Zoo raakt hy zyn voorraad wel kwyt;
Verkoopers van kruiken en sokken.
Van handschoenen, sleeën en meer,
Zy zitten vereend te verlangen
Naar 't wintersche vriezende weer;
't Moog allen royaal voor den wind gaan,
Dat wensch ik hun toe op z'n minst
(vergrootende trap) in den winter,
(overtreffende trap) met hun winst;
Maar als ik seizoenen kon maken,
Dan deed ik de kou in de ban.
Dan liet ik de boomen weer bloeien,
En maakte er lenteweer van.
P. GASUS.
DE INENTING TEGEN
POKKEN.
Keuze van entstof.
COMMISSIE VAN ONDERZOEK
GEVRAAGD.
Mevrouw De VriesBruins, lid van
de Tweede Kamer heeft aan den minister
van arbeid, handel en nyverheid de vol
gende vragen gesteld:
1. Is de minister van oordeel, dat na
de ervaringen, die sedert 22 Augusus LL
met de neuro-vaccine zyn opgedaan de
aflevering van deze entstof kan worden
voortgezet?
2. Zooneen, is de minister dan bereid,
deze aflevering zoo spoedig mogeiyk stop
te zetten?
3. Indien deze noodzakeiykheid zich
voordoet, is de minister dan niet van
oordeel, dat de keuze van de entstof,
die daarna afgeleverd zal kunnen wor
den, met buitengewone omzichtigheid zal
moeten plaats hebben, ten einde niet op
nieuw, naast gevaar, onzekerheid en on
rust te brengen?
4. Acht de minister, in verband met
het bovenstaande, de benoeming van een
commissie van deskundigen, bestaande
dit een seroloog, een dierarts, een klini-
cus, een neuroloog en een patcoloog-
anatoom niet den aangewezen weg en is
hy bereid een dergelyke commissie sa
men te stellen?
Haarlem, 21 October
Het Moderne
Raadslid.
In een afdeelingsvergaderlng van den
Amsterdamschen Raad heeft een lid,
onder instemming van andere leden, om
vry kaartjes voor den Stadsschouwburg
op het Leidscheplein gevraagd. Dit lid
vindt het gewenscht dat den Raad de
gelegenheid geboden wordt om de op
voeringen, althans de premières, van
den vasten bespeler van dien schouw
burg by te wonen. Aangezien de Raad
elke drie jaar voor zulk een belangryke
beslissing komt te staan met betrekking
tot het bespelen van den schouwburg ls
het toch noodig dat de leden de ver
richtingen in dat établissement kunnen
beoordeelen.
Een ander lid betoogde dat het in het
algemeen noodzakelijk is dat de raads
leden zich persoonlijk op de hoogte
kunnen stellen van de beteekenis van
de tooneel-, opera- en muziekgezelschap
pen in verband met hun subsidlëerlng,
en vroeg of B. en W. bereid zijn om
stappen te doen om zulks te bevorde
ren.
Ik heb hierover nagedacht, en ben tot
de conclusie gekomen dat er verschrik-
kelyk veel inzit. Dit brokje afdeelings-
verslag is een juweel. Het getuigt van
Intensen vroeden yver, en het toont
de wyde verschieten, de verre horizon
ten, die zich alsnog voor het moderne
Raadslid, zich diep bewust van de ver
antwoordelijkheid vam zyn taak en ge
dreven door den drang van Eigen On
derzoek, openen.
Ook te Haarlem heeft zich dit nobele
streven geopenbaard. Onze raadsleden
hebben al entréekaarten voor branden
en voor de bedryven, terwijl him sinds
verleden jaar tweemaal twee vrij kaar
tjes per seizoen voor den Stadsschouw
burg worden gezonden. Hun vrije tele
foon valt niet in deze rubriek ofschoon
men zou kunnen aanvoeren dat ook
deze medewerkt tot eigen onderzoek van
de gebruikelijke conversatiemethoden
der aan hun wys beleid toevertrouwde
burgery.
Maar is dit genoeg? Neen. Het ware
moderne Raadslid wil alles beleven, al
les zelf doormaken, om wel en goed
te kunnen oordeelen over de belangen
van die tallooze groepen der bevolking
die zoo herhaaldelijk snakkend uitzien
naar zyn voorlichting en daadwerkelij
ken steun In de moeilijkheden des levens
Zelfs zyn avonden offert hy gaarne
op het altaar van het Openbaar Be
lang, en ls het dus niet noodzakelijk, Ja
vanzelfsprekend, dat hem een passe
partout voor alle schouwburgvoorstellin
gen, concerten, bioscopen en cabarets
verleend wordt. Natuurlijk! Misschien
zyn er schampere lieden onder u, lezers,
die smalenderwyze veronderstellen dat
dit alles alleen maar voor zyn eigen
plezier is. Kortzichtige redeneering!
Zeker, als u hem hieronder ziet, als
toeschouwer by een blijspel in den
schouwburg, bestaat de mogelijkheid dat
hy niet alleen zwoegt in het openbaar
belang, maar zich ook amuseert.
Toeschouwer bü een
blijspel.
Maar dat ls slechts één geval. Hy
moet alles onderzoeken, alles trotseeren.
alles ondergaan. Ziet hetzelfde Raadslid
terwyl hy zyn vrijkaartje moet benutten
om een bioscoopdrama te verstouwen.
Ziet de benauwenis in zyn gelaatsuit
drukking, de sterk-gerezen positie van
zyn coiffure, en besef hoe hy kwellingen
ondergaat in ons aller belang.
HE
ipupjuipi
Toeschouwer by een drama.
Het tooneel zal hem trouwens voor nog
zwaarder beproevingen kunnen stellen.
Eenmaal onderzoekend, zal hy van geen
ophouden weten, en omdat schouwburg
kwesties ook wel eens uit het aspect van
den tooneelspeler beschouwd mogen
worden, zal hij zich bereid verklaren om
zelf een rol op zich te nemen cn de sen
saties op de planken te ondergaan. Ik
heb onze teekenares verzocht om hem
af te beelden als Hendrik Vin, die En-
gelsche koning die zooveel voor zijn land
deed maar tegelijkertyd een zoo merk
waardige serie huwelijken en echtschei
dingen op zyn naam bracht. Een man
dus, die door iederen zyn-vak-toegewy-
den Ambtenaar van den Burgerlyken
Stand als een historisch zeer belang
ryke figuur beschouwd zal worden. Aan
schouwt dus het Raadslid als Henry
the Eighth, met het schriklijk visioen
der veie koninginnen op den achter
grond.
Henry the Eighth
Ik verlaat nu met ons Raadslid het
tooneel en kom tot dat populairste aller
moderne vraagstukken: het Verkeers
probleem. Wie is daarin de expert? De
Verkeersagent. En zou een Raadslid er
minder ln thuis moge zyn dan een ge
wone agent? Neen natuuriyk. Derhalve
begeeft hy zich ten bureele des heeren E.
H. Tenckinck, de Commissaris verschaft
hem zonder aarzelen zijn vrije uniform
en hy ondergaat de moeilijkheden van
het verkeersvraagstuk.
Oplosser van Verkeersraadselen
Wilt u nu nog beweren dat het hem
gemakkelyk wordt gemaakt? Neen, reeds
is uw hoon verstomt, en eerbied bevangt
u by de gedachte aan den man die zich
dermate voor u opoffert.
Die eerbied ryst nog als hy ook de
beproevingen van den eenvoudigen ge
meentewerk.' in wenscht door te ma
ken, en niet schroomt om zich te be
kwamen in de eenvoudige, maar edele en
hoogst-respectabele kunst van het put
jesscheppen. Er zyn tallooze andere ge-
meentelyke functies waarmee hij zich
eveneens zal willen vereenzelvigen, maar
ik heb deze gekozen als een van de
meest saillante voorbeelden. Dat pakt,
dat spreekt, dat dwingt eerbied af.
De putjesschepper
Lang zou ik nog op deze wyze kunnen
doorgaan, maar de ruimte is beperkt en
de stof is in zulke hoeveelheden op my
losgekomen dat Ik u vandaag toch al
weer twintig pagina's moet aanbieden.
Twee-en-twintig zullen wij er maar niet
van maken, al ware het op dit chapi
ter zeer verleidelyk om een dergelijke
uitbreiding te bewerkstelligen.
Slechts een kort slotwoord. Er ls één
functie, met één markanten geestestoe
stand, waarin het Raadslid zich steeds
moet verplaatsen, op ieder uur van dag
en nacht.
Het moet zyn tweede Ik zijn. Vroeger
waren er Raadsleden die zich alleen in
de bewuste sfeer verplaatsten als zy
zelf moesten betalen. Maar nu is dat
veranderd. En ik besluit dus met de tee-
kening die den Vroeden Vader voorstelt
zooals hy zich, in zyn yver tot beharti
ging van het Openbaar Belang en zijn
innige sympathie met ons aller noo-
den, steeds gevoelt. Als belastingplich
tige.
Voorwaar wij gaan betere tijden tege
moet.
Lang is er gesmaald op de moderne
gemeenteraden. Soms met reden. Nu
breekt de zon door, het Nieuwe Licht der
Vroede schijne over ons allen, opdat wij
er ons aan verkwikken. Er blyve slechts
éen politieke leuze voor alle verkiezin
gen: Onderzoek en onderga alles zelf.
Word expert in alles, gevoel alles mee
met de talloozen die zich voor hun heil
op u verlaten.
Mocht een Raadslid na zulk een car
rière onverhoopt nog zyn mandaat ver
liezen, of zyn baantje, dan kunnen wy
hem wel als reporter gebruiken.
DE STANK ONZER
GRACHTEN.
Nog steeds studeeren.
HET PRAKTISCHE WERK.
Het is bekend, dat de Inspectie van
de Volksgezondheid in opdracht der re
geering een onderzoek instelt naar de
oorzaken en de middelen ter bestrij
ding van den stank onzer grachten en
singels. De inspecteur Dr. G'. Romijn is
daarmede reeds eenige jaren bezig. In
het begin van het jaar is aan Dr. Ro
mijn een half jaar ziekteverlof ver
leend. Nu is hij evenwél teruggekeerd
en heeft ook het bovengenoemde on
derzoek hervat. Dezer dagen zagen voor
bijgangers dat Dr. Romijn monsters
nam van het water dat te Spaarndam
bij de sluizen in onze stadswateren
stroomt. Biykbaar is het dus de bedoe
ling analyses te maken van het water
dat in onze wateren komt en van het
water dat daar eenigen tyd is, om aldus
langs scheikundigen weg de oorzaken
op te sporen van den stank.
Intusschen zal binnenkort ook het
praktische werk beginnen. De gemeen
teraad heeft credieten aan B. en W.
toegestaan voor het aanschaffen van
materiaal voor het schoonhouden van
onze wateren. Dit staat thans by de
werf der firma Zuiddam op stapel, zoo
dat het wellicht binnen enkele maanden
afgeleverd zal worden en dan in dienst
kan komen. Men west, dat het de bedoe
ling van ons gemeentebestuur is om
de reiniging er voor te laten zorgen, dat
onze wateren niet alleen stelselmatig
van bagger vry gehouden worden nu
ligt de baggermachine weer in de Burg
wal maar dat ook al het losdryvende
vuil daaruit verwyderd wordt, om rot
tingsprocessen tegen te gaan. Verwacht
wordt dat daarmee, in afwachting van
het welslagen van de onderzoekingen
der wetenschap, in elk geval bereikt
wordt, dat de stank belangrijk zal ver
minderen.
De stand der gemeentefinanciën zal
het den eersten tijd wel niet toelaten
dat overgegaan wordt tot algeheele wy-
ziging van ons rioolstelsel. Nu loopen
de riolen in de grachten en singels uit
en dat heeft natuurlijk een slechten
invloed op de reinheid van het water.
Het leggen van een geheel nieuw riool
stelsel zou natuuriyk zeer groote kosten
met zich medebrengen.
DE BLOEMENDAALSCHE
RAADHUIS-QUAESTIE.
DE OPDRACHT AAN DE
COMMISSIE VOOR OPENBARE
WERKEN.
Donderdagmiddag kwam ln den ge
meenteraad van Bloemendaal weer de
quaestie ter sprake van het bouwen van
een nieuw raadhuis en andere gebou
wen.
Het resultaat der besprekingen was
dat niet, zooals de heeren Bornwater,
Kremer en Cassée hadden voorgesteld,
een commissie ad hoe werd benoemd,
maar dat aan de Commissie voor Open
bare Werken opdracht werd gegeven ten
spoedigste terreinen voor de gewenschte
gebouwen te vinden.
DE ASPHALTEERING.
Welke straten al
geasphalteerd zijn.
HET PROGRAMMA VOOR 192S
Na de oorlogsjaren is door ons ge
meentebestuur veel aandacht besteed
aan de asphalteering.
Vooral de laatste jaren, 1927 in het
bijzonder.
Wy hebben een kaartje gemaakt,
waarop de reeds geasphaiteerde wegen
zyn aangegeven. Bovendien is daarop
te zien welke wegen in elk geval in 1928
aan de beurt zullen komen.
Uit dit kaartje blykt, dat reeds een
zeer groot deel van de hoofdstraten van
het nieuwe plaveisel voorzien is. Als
nog enkele jaren in ditzelfde tempo
doorgewerkt is, zal veel bereikt zyn, ook
zal het dan nog geen moeite kosten we
gen en straten aan te wijzen waarvoor
asphalt gewenscht is.
Het is toch wel gebleken dat alleen
asphalt bestand is tegen het zware mo
derne verkeer.
De Rijkswaterstaat asphalteert den
geheelen Rijksstraatweg Haarlem—Vel
sen en HaarlemLeiden. De gemeente
zal in de toekomst wel zorgen voor de
aansluiting tusschen Ryksstraatweg en
het station. De Schoterweg zal dan ge
asphalteerd worden en wellicht ook de
Kennemerstraat,, de Frans Halsstraat,
het Frans Halsplein en het Kennemer-
plein. Als dan dc nieuwe Houtbrug ge
bouwd is en de asphalteering van het
Plein gereed gekomen is, kan men van
Velsen op asphaltwegen ryden naar
Leiden.
Een blik op de kaart toont aan, dat
de gemeente, nu de hoofdverkeerswegen
Noord-Zihd in de binnenstad geas
phalteerd zyn, ook andere groote ver
keerswegen gaat asphalteeren. De weg
Wilhelminastraatvan Edenstraat moet
een verbinding vormen tusschen den
Zijlweg en den Wagenweg.
Dat de Gasthuisvest geasphalteerd is
en ook de Kampervest cp het program
ma staat is een aanwijzing, dat ook de
verkeersweg naar Amsterdam op den
duur geasphalteerd zal worden om een
aansluiting te verkrygen tusschen het
asphalt op den Amsterdamschen
straatweg (langs de Heerenvest, Kam
pervest, Gasthuisvest en het Plein) met
den geasphalteerden Wagenweg.
CONCERT DIRK SCHaFER UITGE
STELD.
Het concert dat Dirk Schafer heden
avond in de Gemeenteiyke Concertzaal
zou geven, is tot nader order uitgesteld
wegens ziekte van den heer Schafer.
De huisjes worden bij het ziekenhuis getrokken.
MAAR BLIJVEN GESPAARD.
Het is bekend, dat het St. Elisabeth's
Gasthuis nog steeds wordt uitgebreid,
omdat er behoefte aan ruimte is.
De 12 huisjes met oude trapgevels aan
het Groot Heiligland behooren ook aan
het Gasthuis. Indertyd stonden er 20
van zulke huisjes, maar 8 werden er ge
sloopt om terrein vry te maken voor het
ziekenhuis. Nu blykt het noodig te zijn
om ook de overige 12 huisjes te gebrui
ken voor de uitbreiding van het gasthuis.
De bewoners hebben de mededeeling
ontvangen, dat zy over eenigen tyd de
huisjes moeten verlaten.
Ons werd ook medegedeeld, dat het de
bedoeling was om alleen de gevels van
de huisjes te laten staan en den grond
achter die gevels te gebruiken voor het
bouwen van zalen voor ziekenverpleging.
Wy hebben ons daarom tot het bestuur
van het Gasthuis gewend, dat ons even
wel stellig verzekerde, dat de plannen
anders zullen worden uitgevoerd. De
huisjes blijven geheel ongeschonden,
alleen zullen zij van binnen geschikt ge
maakt worden om gebruikt te worden
voor den dienst van het gasthuis.
Dit wil dus zeggen, dat de huisjes ook
voor de toekomst gespaard zullen wor
den. Dit zeldzame mooie bezit biyft dus
onaangetast.
Voor de bewoners, d!e daar voor la
gen prijs woonden, is het evenwel een
tegenslag, dat zy hun huis moeten ver
laten.
