HAARLEM'S DAGBLAD
VAN OUDE TIJDEN.
Hei ideale
tafelzilver
i—<GERO>-J
INGEZONDEN
SCHEEPSBERICHTEN
BINNENLAND.
ZATERDAG 29 OCT. 1927 VIJFDE BLAD
Toen de inenting nog nieuw was.
Juist honderd en vijftig jaar geleden
ik houd van toevalligheden ver
scheen te Rotterdam een boekje, waar
van de rugtitel luidt: Nahuys, Vóór de
Inenting. Inderdaad bevat het twee
leerredenen, waarin deze predikant
krachtig pleit voor de kunstbewerking,
waarvan thans het voor en tegen op
nieuw ampel overwogen wordt.
Deze leerredenen zijn uitgesproken
voor de Nederlandsche Hervormde Ge
meente te Rotterdam op dep 17 en 24
November 1776. Nahuys vond hiertoe
aanleiding in de toen te Rotterdam en
elders heerschende epidemie, die talrijke
slachtoffers maakte. „Het is ulieden al
len bekend," aldus spreekt hij zijn
hoorders toe, „dat de Dewuste en ver-
schriklljke plage der zoogenaamde Kin
derziekte, zedert het laatste van het
voorleden jaar, onder ons tot heden toe
met een ontzettende verwoesting ge
woed heeft. Men berekent, dat er om
trent 6000 ln deze stad door dezelve
zijn aangetast, van welken er tot heden
toe omtrent 800 het leven daaraan ver
loren, en een groot aantal allersmer-
telijkste, ja onherstelbare toevallen of
gebreken daaruit behouden hebben."
Deze gegevens waren hem verstrekt door
zijn vriend dokter Bicker, een zear be
kwaam geneesheer, wien ik hier even
het woord geef, opdat ge moogt gevoe
len, wat zoo'n „gedugte slagting" be-
teekende. Hij verzekert u, dat geduren
de de epidemie van het jaar 1772, te
Rotterdam aan de kinderpokjes 750 per
sonen overleden zijn. „Nu, in de tegen
woordige, zijn er reeds, zedert Novem
ber 1775 tot November 1776, ten naas
ten bij 800 aan deze ziekte gestorven:
waaruit volgends de gewoone propor
tie, volgt, dat er tenminste 6000 de na
tuurlijke kinderziekte moeten gehad
hebben, 't welk ten minste het 9de deel
van de Inwoners onzer Stad uitmaakt,
dewijl ik betoogen zal, dat onze Stad op
zijn hoogste 50.000 Inwoners heeft, in
voegen er omtrent een zestigste gedeel
te van 't geheel getal onzer Ingezetenen
door deze Kinderziekte zijn weggerukt."
Hier was dus alle reden om een troost
woord te spreken: de eerste leerrede,
onder het opschrift: De Bedroefden we
gens het verlies hunner kinderen en na
bestaanden door de Kinderziekte, tot
een betamelijke en troostlijke onder
werping aangespoord, geeft dan ook niet
anders. En ik vertrouw, dat dominee
Nahuys, die het verlies van zijn oudste
zoontje betreurde, zijn hoorders heeft
gesticht. Hij was als prediker zeer ge
liefd en een geleerde van naam 1). Daar
om was het de moeite waard naar hem
te luisteren en wat hij aangaande de
inenting zegt, lezen wij nog
Hij vergelijkt de kinderziekte bij
een storm „hoe heftig is deze vergifti
gende wind in dit jaar onder ons opge
stoken, hoe ijselijk heeft ze in deze
6tad gewoed, hoe ontzaglijk heeft de
zelve, rontom onze wooningen draajende
de hoeken, de pijlaren en stutten onzer
huizen aangegrepen, weggerukt, terne
der geploft, verwoest. Wat een aantal
onze beste en veel belovende jonge lie
den, behalven ook sommige onzer be
jaarde nabestaanden, zijn ons uit onze
liefde-armen door dezen storm ont
rukt, en onder de puinhopen bedolven,
hoevele bloejende en lacchende huisge
zinnen onder ons zijn in bitteren rouw
gedompeld." Gij zoudt u soberder uit
drukken, maar geen duidelijker beeld
kunnen geven van de verwoestende
kracht der „verschikkelijke plage".
Aan de bestrijding dezer plaag door
aanbeveling der inenting is Nahuys'
tweede leerrede gewijd. Zelf omschrijft
hij haar als „De geoorloofdheid der In
enting overwogen." Niet zonder reden
I) Zijn zoon, P H. Nahuys, was pre
dikant te Haarlem van 1810 tot 1840.
RECHTMATIGE AAN
SPRAKEN VAN LIMBURG.
MOTIE VAN LIMBURG'S
STATEN.
In de zitting der Provinciale Staten
van Limburg hield de heer Van Oppen
een interpellatie over het weggeldbe
drag, de autobussen concessies, de ma
laise in de industrie en de electrlclteits-
tarieven. -
Nadat de Commissaris der Koningin
hierop had geantwoord, diende de heer
Van Oppen namens de R. K. Fractie
een motie in om uiting te geven aan
de achteruitzetting van het gewest Lim
burg die volgens hem plaats heeft. In
deze motie wordt opgemerkt, dat de
regeering in gebreke is gebleven reke
ning te houden met de rechtmatige
aanspraken der provincie Limburg en
dat dientengevolge in breede kringen
der bevolking een naar het oordeel der
Staten rechtvaardige ontstemming was
ontstaan. Ged. Staten worden uitgenoo-
digd hierop bij de Regeering de aan
dacht te vestigen en alsnog te trachten
bevrediging te verkrijgen.
Deze motie werd na uitvoerige debat
ten met algemeene stemmen aangeno
men.
TUINBOUW BIND- EN SCHIKWERK
Op de te Rotterdam gehouden alge
meene vergadering der Kon. Ned. Maai-
schappij van Tuinbouw en Plantkunde
is aangenomen een voorstel der afdee-
ling Amsterdam om een prijsvraag uit
te schrijven voor het samenstellen van
een Nederlandsch werk over tuinbouw-
bind- en schikwerk, waarin vooral op
eenvoudige en duidelijke wijze de ge
schiedenis der binderij, verzorging van
bloemen, de meest gangbare soorten en
variëteiten, de kleurenleer, stijlen en
vorm van bloemwerk worden behan
deld.
drukt hy zich zoo voorzichtig uit. Want
er behoorde destyds moed toe een on
derwerp als dit op den kansel te be
handelen. Maar deze Rotterdamsche
predikant achtte het zijn plicht, en hun
die daarover anders dachten, gaf hy
dit antwoord: „het middel Is
geoorloofd of ongeoorloofd: in beide
gevallen moet de zielverzorger zyn stem
laten hooren, of om het aantebevelen of
om ervoor te waarschuwen." En hier
mee stak hy van wal.
Het is natuuriyk myn bedoeling niet
hier den spreker op den voet te volgen.
Ik haal slechts het een en ander uit
zyn beide preeken aan, om u daardoor
een indruk te geven van hetgeen het
nieuwe middel voor het toen levend ge
slacht beteekende. Nahuys verbeeldt
zich niet iets nieuws te zeggen.
Integendeel: „men mag rekenen, dat
dit onderwerp voor onderzoeklievenden
reeds is afgedaan, volledig afgedaan,
't Geen erover geschreven is, (wierd het
maar gelezen!) is zoo volledig, dat in
het wezenlijke niet veel daar toetedoen
is; althans ten aanzien van het vertoog
van 't voordeelige der Inënting, en de
oplossing van alle bedenkelijke zwarig
heden daartegen." De lezer moge zich
herinneren, dat in ons land de inenting
al in 1748 werd toegepast. Niet de
kunstbewerking van Dr. Jenner, de in
enting van dier op mensch, die pas in
het laatst der achttiende eeuw in ge
bruik kwam, maar de uit Constantl-
nopel, via Engeland, overgebrachte In
enting van mensch op mensch. Gemak
kelijk aanvaard is zy niet. Nahuys
meent, dat de verplichting om zyn kin
deren te laten inenten, wel eens te
sterk is bepleit. „Men behoeft slegts
weinig menschenkunde te hebben," al
dus deze verstandige, „om te weten, dat
dezelve doorgaands wel willen geleid
maar niet gedrongen worden. Dit is in
zonderheid het character onzer vrye Ne
derlanders. Als men by wyze van stel
lige bepaling iets voorschryft en aan
dringt, heeft men niet te wagten, dat
dit gereedeiyk zal worden overgeno
men." Z^oo is het. Te Groningen, een
universtieitsstad, paste men het nieuwe
middel eerst in 1769 toe. Het was de
noogleeraar Camper, die hier voorging.
En met goed gevolg: „wy konden meer
dan 400 tellen, welke door ons met el
kander in ruim drie maanden wierden
gered van de woede dier ziekte, en ver
scheidene nog daarna."
Er was dus genoeg over de zaak ge
schreven. Maar „zoolang iets niet ge
noeg in aanmerking genomen, overwo
gen en erkend wordt, zoo lang kan het
niet te dikwyls onder het oog gebragt
worden." Zoo meende Nahuys en hy
had alweer geiyk.
En om „den wortel der tegenbe-
acnkingen aan te tasten" had hy ge
sproken en het gesprokene doen druk
ken.
Een dezer „tegenbedenkipgen" wil ik
noemen, omdat ze herinnert aan het
bezwaar van thans. „Zo de stof der In
enting", aldus vroegen de twytelaars,
„de Kinderziekte niet voordbrengt, om
dat de ingeënte geen vatbaarheid voor
dezelve heeft; doet ze dan egter geen
nadeel op een andere wys? Kan ze geen
andere kwalen voortbrengen? De stof
komt evenwel in 't bloed, en waar biyft
ze dan?" Het was my om de vraag te
doen niet om het antwoord. Dit ant
woord, hoe scherpzinnig, is door andere
vragen gevolgd en ontoereikend geble
ken Nahuys heeft slechts het begin ge
kend, wij zien het eind nog niet. Hy
stierf, als hoogleeraar te Leiden, in 1780
Nadien bracht Jenner ons den zegen der
vaccinatie. En nu, ziende op den stryd
en de overwinning dier dagen, vragen
wy ons af, in hoever dit alles tever-
geefsch is geweest.
H. E. KNAPPERT.
OMDAT HET OOK
DUITSCH IS.
De hoefyzer-redacteür van het Han
delsblad schrijft:
Wy zh'n hier gelukkig nog niet
zoo ver als in Indië waar men boeven
pleegt „op te vatten" (en dan by voor
keur „middels" pradjoerets)Maar wel
worden ze hier, volgens hetgeen we in
een nederlandsch blad lazen, „ingeslo
ten". Dat is een zuiver Duitsch gebruik
van het woord: Een leger kan by ons
worden Ingesloten maar een boef wordt
opgesloten. En dat is een aardige tegen
stelling tot het Duitsch waarin immers
„aufschliesen" juist „ontsluiten" betee
ken t.
Voorts vonden wij elders nog de uit
drukking: „goud beladen schepen". Wie
dat schreef wasDultsoh beladen.
Want in 't Nederlandsch zou men zeg
gen: met goud beladen (beter nog: ge
laden).
En dan hebben we dezer dagen in een
staatsstuk nog het germanisme „klein-
ijzer waren" gevonden. Dat aanplakken
van het bijvoegelyke aan het zelfstan
dige naamwoord moet in het algemeen
reeds zooveel mogelyk worden verme
den omdat het zoo karakteristiek is jor
den Duitschen taaigeest maar in dat ge
val is er zelfs geen verontschuldiging
voor. Men bedoelt immers eenvoudig
kleine yzerwaren. Waarom dan, geheel
noodeloos. naar een Duitschen taalvorm
gegrepen?
WOEKERBESTRIJDING
De Armenraad te Rotterdam heeft
besloten by den minister van Justitie
aan te dringen op een wet in den geest
van de in Ned. Indië krachtens Kon.
Besluit van 17 Juli 1916 geldende bepa
ling. krachtens welke de rechter be
voegd is, op verzoek der door een woe-
kerovereenkomst benadeelde partij de
gevolgen van die overeenkomst naar
blliykheid te regelen.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cent* per regel.
SCHRIJFMACHINEHANDEL
O. TH. DANTUMA
SPECIALE AANBIEDING:
REMINGTON 10 REB. F135.—
F 10.— PER MAAND
ZIJLSTRAAT 90 TEL. 11161
MACHTSMISBRUIK VAN
DEN RAAD?
De Raad van Oude Pekela besloot
met 8 soc.-dem stemmen tegen 5 der
burgerlyke partijen den post van I 1350
op de begrooting 1928 voor tweeden amb
tenaar ter secretarie te schrappen, niet
tegenstaande de burgemeester ver
klaarde, dat die ambtenaar niet kon
worden gemist en het besluit voor de
gemeente financieel schadeiyk zou
worden, doordat het werk nu niet zoo
economisch kon worden ingericht.
De burgemeester noemde dit een
staaltje van machtsmisbruik en deelde
mede, dat hy alle pogingen zal aanwen
den, om van Ged Staten gedaan te
krijgen, dat zy de begrooting op dit
punt niet goedkeuren.
STEUNT NEDERLANDSCH
FABRIKAAT.
EEN KLOMPENFILM.
In overleg met de Regeering wordt
door de Vereeniging „Nederlandsch Fa
brikaat". een film vervaardigd van de
Nederlandsche klompenindustrie. Deze
film zal binnenkort gereed zijn en met
behulp daarvan zal worden getracht de
belangstelling en kennis omtrent dit
product van Nederlandsch fabrikaat te
bevorderen. Lichamen, die er prys op
stellen dezen film voor hun leden te
doen vertoonen, kunnen zich reeds
thans daarvoor wenden tot het secre
tariaat der Vereeniging „Nederlandsch
Fabrikaat," Bezuidenhout 97, 's-Gra-
venhage.
DE GEARRESTEERDE
JEUGDIGE POOL.
ZIJN SLUWE PRACTIJKEN.
In verband met de arrestatie van den
19-jarigen Pool S. G. die verleden week
te Rotterdam kon worden aangehouden,
doordat hy een door hem maanden ge
leden gestolen en in een pandhuis be
leenden diamanten blousespeld kwam
inlossen, is de politie thans nog de vol
gende byzonderheden te weten geko
men:
Toen de jongen 9 Jaar oud was, kwam
hy met zyn ouders hierheen. Na eeni-
ge jaren werd hij in het kleermakers
vak geplaatst en diende by den kleer
maker Gorki op den Coolsingel te Rot
terdam.
In 1025 ging hy met zou ouders terug
naar Polen, doch kwam 1 Januari 1926
weer hierheen, thans alleen.
De kleermaker Gorki nam hem toen
weer in dienst, bovendien bood hy den
Jongen man aan, by hem in huis te
kiunen wonen. De verstandhouding tus
sen en patroon en knecht was zoo, dat
de laatste aan zijn chef op diens ver
jaardag een yzeren geldkistje cadeau
deed. Gorki vond dit geschenk aange
naam, doch daar er slechts één sleutel
by was, vroeg hy waarom hij er geen
twee by ontving, immers geldkisten
worden gemeenlijk met twee sleutels
verkocht.
De knecht antwoordde, dat hy dit
kistje tweede hands had gekocht en
goedkoop had gekregen juist omdat er
maar één sleutel bij was. Achteraf was.
door den bewusten diefstal, gebleken dat
het geschenk met de kennelijke bedoe
ling was gegeven, het met den achter
gehouden sleutel te kunnen openen, als
er dingen van waarde in geborgen zou
den zyn.
De Poolsche kleermakersknecht heeft
nog op een andere wyze van zyn
listigheid blijk gegeven. By zyn baas
werkten nL meerdere knechts die be
halve hun arbeid voor den patroon ook
voor zichzelf kleeren vervaardigden. De
fournituren daarvoor betrokken zy by
een firma aan den Steiger, natuurlijk
voor eigen rekening. De knechts legden
af en toe geld byeen om er samen
fournituren voor te kunnen koopen. Dit
geld heeft de Pool een keer weten te
stelen, vervolgens is hij naar de firma
gegaan, heeft daar fournituren gekocht
en gezegd dat dit voor rekening van
den patroon was. Op deze wijze sneed
het mes van twee kanten.
Nu de ten laste leggingen tegen dezen
man zooveel be'wysgronden hebben ge
kregen, is hij naar het Huis van Be
waring overgebracht.
EEN NIEUWE PROEF.
BRIEVENBUSSEN IN HOTELS.
Naar De Standaard verneemt heeft
het Hoofdbestuur van de Posteryen
goedgekeurd een voorstel van den Di
recteur van het Hoofdpostkantoor te
Amstrdam, om een proef te nemen met
het plaatsen van brievenbussen in
hotels.
Het ligt in het voornemen om ln de
hall van de groote hotels, welker di
recties bereid zijn, daarvoor een vast-
gestelden som te betalen een brievenbus
te plaatsen, die gelyktijdig met da
standaardbrievenbus op den openbaren
weg zullen worden gelicht.
Met ingang van I Nov. a.s. zal de
eerste dezer brievenbussen geplaatst
worden in de hall van hotel Polen aan
het Rokin.
Voorts moet het in de bedoeling
liggen, om, wanneer deze proef slaagt
ook de mogelykheid te openen tot Het
plaatsen van zulke bussen in groote
Inrichtingen (groote bankgebouwen
en dergelijke).
VOORLICHTING IN
AMERIKA.
HET LAND VAN..- KOFFIE EN
MELK!
In het Amerikaansche blad „The tea
and coffee trade journal", geeft naar
de „Ned." meldt, de heer H. D. Forster
eenige beschouwingen over het gebruik
van koffie in verschillende landen.
Na het gebruik van koffie elders be
sproken te hebben, komt de schryver
ook tot ons land: De Hollanders zyn
zeer overtuigd vertelt de heer
Forster van de buitengewone betee-
kenis van het gebruik van koffie in
hun koud en regenachtig klimaat, dat
men in de straten van de voornaamste
steden tegenwoordig overal koffiewa-
gens kan zien. Deze wagens hebben
twee wielen en zijn zóó gemaakt, dat
ze, wanneer ze stilstaan, niet kunnen
omkantelen. Een 6tuk of drie groote
geelkoperen kannen staan boven op de
kar. Hoewel de wagen in zijn geheel
maar 2 1/2 M. lang is, doet het reizend
restaurant enorme zaken. De drank
zuchtigen komen van alle kanten op
zetten en de verkooper heeft het zóó
druk, dat hy weinig gelegenheid heeft
om luchtverandering voor zyn vehikel
te zoeken.
Het hoofdartikel van „The tea and
coffee trade journal" zou niet volledig
zyn indien het niet geïllustreerd was.
Het blad geeft dan een foto, die by het
artikel werd afgedrukt en waaronder
geschreven staat: A street coffee red-
Ier in the Hague. En wat zien we dan?
Een melkwagen van de Sierkan met
groote kooperen bussen en een mandje
met flesschen gesteriliseerde melk!
Zoo wordt het publiek van Amerika
in 1927 over Nederland ingelicht.
SPOORWEGONGELUK BIJ
VOORSCHOTEN.
ONDERZOEK DOOR DE
SPOORWEGEN.
Vanwege de spoorwegen zal heden,
Zaterdag een enquete worden ingesteld
naar aanleiding van het ongeval dat
nabij Voorschoten plaats had.
SLUWE OPLICHTERS
PRAKTIJKEN.
HOE EENIGEN ER IN LIEPEN.
De laatste dagen is ln Rotterdam,
schrijft De Maasbode, een oplichter aan
het werk, die door groote verhalen op
te disschen met een zekere radheid van
tong enkele personen wist op te lichten
voor geldelijke bedragen.
Hy vervoegde zich o.a. by den steen
houwer T. in den Zwaanshals, zeide J.
M. de G. te heeten en te Zoeter-
meer te wonen en deed een omstandig
verhaal betreffende een Zoetermeersch
comité, dat een grafmonument wilde
oprichten voor den in dit plaatsje ge
storven dominee B. Door de kei'k was
reeds f 350 byeengebracht voor het
monument. Hy had nu opdracht het te
bestellen en kwam daarom by dezen T.
Deze liet verschillende ontwerpen zien
waarna een keus werd gedaan en de af
spraak gemaakt dat de steenhouwer
des avonds by den doodgraver te Zoe-
termeer zou komen om de zaak verder
in orde te maken.
De steenhouwer die tevreden was
over de goede bestelling kreeg hierna
te hooren, dat zyn klant nog meer in
de stad te doen had. Hy moest nL er
gens teekeningen gaan halen, doch het
geld dat hy bij zich had was niet toe
reikend om die te kunnen betalen. Of
T. hem nu niet even een tientje kon
leenen.
De eene dienst is de andere waard,
dacht de steenhouwer en gaf het geld.
Toen hy echter 's avonds in Zoeter-
meer kwam bleek het, dat hy opge
licht was. Immers doodgraver noch
dominees weduwe wisten iets van de
bestelling af.
De oplichter heeft voorts bezoek ge
bracht aan een caféhouder T. M. aan de
Faibriekskade, waar hy vertelde, als
onderbaas te zyn aangenomen op een
werk aan die kade, dat spoedig zou be
ginnen. De werklui zouden het daar
goed krygen, de baas had nl. het plan
hun twee keer per dag een kop koffie
te verstrekken en daar M. de eenige
caféhouder in de buurt was, beteekende
dit voor hem een leverantie van 80 kop
koffie per dag, daar er niet minder dan
40 arbeiders te werk zouden worden
gesteld. Voorts gaf de onderbaas" het
voornemen te kennen by den caféhou
der inde kost te willen komen en be
zichtigde het kamertje, dat hem dan
zou kunnen huisvesten.
Eenige werklui, die in het café zaten
verheugden zich er over, dat aan de
kade gewerkt zou worden met koffie,
gratis en vroegen den onderbaas of zij
daarvoor in aanmerking konden komen.
Dait was goed, beweerde de onder
baas en om zyn goed hart te toonen,
tracteerde hy de a.s. arbeiders by dit
werk op een glaasje bier. Het was ge
zellig, doch de jonge kameraadschap
kon niet worden uitgevierd, de onder
baas had het druk en moest nog teeke-
ningen gaan halen en verdikkie nu
kwam hy juist f 2.50 te kort om die te
kunnen betalen.
Nu dit geld kon wel even worden ver
schoten, de onderbaas zou het spoedig
terug betalen. Zonde,r de consumptie te
betalen ging de philantroop heen om
niet meer terug te komen en zyn as.
werknemers en den caféhouder spoedig
tot de bevinding te laten komen, dat er
van het werk aan de kade geen sprake
is.
Tenslotte heeft deze zelfde meneer
een bestelling gedaan van 100 M. zin
ken goot bij den loodgieter P. J. de B. in
den Zwaanshals. Die zouden half Decern
ber in Zoetermeer geleverd moeten
worden voor een nieuw pand, de loodgie
ter moest zoo spoedig n ogelijk In Zoe-
termear de maat komen nemen, zeide
de fantast, die zich hier weer de G.
noemde. Waarschyniyk was het ook by
den loodgieter zyn bedoeling geld in
handen te krygen, doch dat is niet ge
lukt. Toen de loodgieter in Zoetermeer
kwam bleek er van een leverantie van
zinken dakgoten niets bekend.
GEMEENTEBEGROOTING
VAN UTRECHT.
TEKORT MET DE HELFT
VERMINDERD.
B. en W. van Utrecht hebben aan den
raad een nota gezonden, waarna zy be
toogen een bedrag van f 445.950 te kun
nen bezuinigen op de begrooting 1928,
wanneer de door hen voorgestelde maat
regelen door den raad worden aan
vaard. Het tekort op de begrooting be
draagt f 946.113. zoodat voor de over
schietende f 500.163 uit de algemeene
reserve voor het electrisch bedrijf zal
moeten worden geput.
B. en W. stellen zich voor te bezuini
gen f 100.000 op fröbelonderwys, f 50.000
op het verhaal voor ziekenhuisverple-
ging, f 20.000 op den geneeskundigen
dienst, f 100.000 door het combineeren
van diensten en f 24.500 door periodieke
verhoogingen voor het gemeen teper-
soneel een half jaar uit te stellen.
Ten slotte stellen B. en W. voor te
schrappen den post subsidie aan de ver
eeniging van gasfabrikanten in Neder
land, totdat blyken zal dat deze ver
eeniging hare organisatie zal hebben
gewijzigd.
VERLOOFD PAAR TE
WATER.
HET MEISJE OMGEKOMEN.
In de gemeente Stolwyk by Gouda
heeft een tragisch ongeval plaats ge
had. Mej. N. Stoppeleenburg was met
haar verloofde bij diens ouders op be
zoek geweest en toen zy zich des avonds
huiswaarts wilden begeven, liepen beiden
bij het verlaten van de woning door de
duisternis misleid in de voor het huis
gelegen wetering. Het mocht den jonge
man gelukken vrij spoedig op het droge
te komen, doch toen mej. S. uit het
vrij diepe water was opgehaald, waren
de levensgeesten by haar reeds ge
weken.
DE KONINGIN TE NIJMEGEN.
Nadat de openingsplechtigheid van het
Maas-Waalkanaal waarvan wy reeds in
ons vorig nummer melding maakten had
plaats gehad gingen de Koningin en de
Prins naar Nijmegen terug. Ten stad-
huize had een officieele ontvangst plaats
De Koningin onderhield zich. met elk
der raadsleden afzonderlyk. De Burge
meester sprak H. M. toe. Ten slotte de
fileerden verschillende vereenigingen
voor de Koningin en den Prins.
Er volgde daarna nog een rytoer door
de stad. Overal werd het Kon. echtpaar
hartelijk begroet. Te 15.56 vertrok het
Kon. echtpaar weder.
SCHILDER VERNIELT
ZIJN SCHILDERIJEN.
AAN WIEN BEHOOREN DE
STUKKEN?
De schilder Carmoin, zoo vertelt „Co-
moedia", kwam op een goeden dag zyn
atelier binnen en begon daar een groot
aantal van zün schilderyen, die hem
niet meer bevielen, stuk te scheuren. De
lappen gooide hy in de vuilnisbak. Een
voddenraper kreeg ze in de gaten, zocht
de passende fragmenten by elkaar en
verkocht ze op de markt. Ze gingen van
hand tot hand, tot ze in het bezit van
een slimmerik kwamen, die vier van de
presentabelste stukken liet verdoeken.
Deze werden gekocht door den schry
ver Francis Carco. Enkele jaren later
besloot Carco zich van een aantal schil
deryen te ontdoen, waarbij ook de vier
Camoin's. Hy deed ze in de veiling by
Droot De schilder, die van 't geval ge
hoord had, protesteerde en maakte er
een rechtszaak van op grond van het
feit, dat de expositie en den verkoop
van de door hem vernietigde doeken
hem benadeelde in zyn reputatie als
kunstenaar. Hy vroeg 5000 fr schade
vergoeding. Hy werd in dezen eisch ge
steund door de „Société de la propriété
artistique."
De zaak, die lang hangende bleef,
kwam deze week eindelijk in behande
ling. De verdediger van den schilder be
riep zich op het moreel recht van den
kunstenaar op zyn eigen werken; hij ls
het, die beschikt over him bestaan of
niet bestaan; hy kan ze bewaren of
vernietigen. Indien hy ze verscheurt
mag niemand ze, tegen zijn wil, weer
herstellen.
De andere party, de schryver Carco
en de twee kunstkoopers, door wier han
den de stukken waren gegaan, stelde
zich op het standpunt dat de doeken
door den schilder waren prysgegeven.
Hy had ze niet vernietigd, maar overge
laten aan den gelukkigen vinder; de
verschillende koopers waren dus de wet
tige eigenaars geweest. Bezitrecht, zoo
besliste hun advocaat gaat boven mo
reel recht.
De vier schilderyen: „Paysage de Cas
sis", „Espagnole'*„ „Place Clichy'* en
„Lac" getiteld, zyn, in tegenwoordigheid
van Francis Carco, naar het gerechts
hof overgebracht. De volgende week
wordt de zaak voortgezet.
VONDEL'S „LUCIFER" TE
LUIK.
OPVOERING DOOR HET
VLAAMSCHE VOLKSTOONEEL
Het Vlaamsche Volkstooneel onder
leiding van Johan de Meester Jr., zal
op Zondag 6 November ln de groote
Academiezaal van het St. Servatius-
college te Luik, welke plaats biedt voor
3000 toeschouwers, een opvoering geven
van Vondel's „Lucifer", op uitnoodiging
van de Luiker afdeeling van het Da-
vidsfonds.
De bisschop van Luik en vele andere
geestelyken zullen, naar de ,-Limb Koe
rier" verneemt, deze voorstelling by-
wonen. Daar ook een fcalryk publiek
uit Belgisch en Nederlandsch Limburg
wordt verwacht, zal de voorstelling om
vier uur 's namiddags aanvangen, zoodat
deze bezoekers gelegenheid hebben om
*s avonds tijdig te vertrekken.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cents per regel.
Bij aanschaffing belangrijk goed-
kooper. in het gebruik evenveel
voldoening als massief zilver.
'n Menschenleeftijd
garantie I
Vraagt onze brochure
Standaard-cassettes
Voor den inhoud dezer rubriek stett
de Redactie zich niet verantwoordelijk,
Van ingezonden stukken, geplaatst
of niet geplaatst, wordt de kopie deni
:nzender niet teruggegeven.
DIERENMISHANDELING
M. de R.,
Vele wetten worden ingesteld, maaf
niet, die ergerlyke dierenmishandelin
gen strafbaar stelt. Hoe goed zou het
zyn, als een zaak, die Donderdag voor
het Gerechtshof te Arnhem berecht
werd. niet meer behandeld behoefde té
worden. Dit zou alleen kunnen, wan
neer er een wet gemaakt werd, die er
tegen waakte, dat ooren en staarten
van dieren wreed worden afgenomen.
Een daad. zooals nu weer in Arnhem
heeft plaats gehad (een hoefsmid had
een paard zyn staart afgehakt en daar
na de wond met een gloeiend stuk ijzer
bewerkt), moest met zware gevangenis
straf gestraft worden. Er werd slechts
f 20 boete geëischt en een vrouweiyké
advocaat vroeg. vrijspraak.
Het is dringend noodig, dat de Ver
eeniging tot bescherming van dieren met
man en macht aan het werk gaat om
een wet te verkrijgen, die aan vermin
king van dieren zoo spoedig mogelyk
een einde maakt.
G. H. STOUTEN.
Aludra 27 Oot. te Santos, BuenoS
Ayres n. Rotterdam.
Alhena 27 Oct. middernacht te RSo de
Janeiro, Rotterdam n. Buenos Ayres.
Aldabi 27 Oct. n.m. van Rotterdam
n. Buenos Ayres.
Amsterdam 28 Oct. te Amsterdam V,
Antwerpen.
Borneo 28 Oct. van Batavia naar Am
sterdam.
Bali 27 Oct. van Port Said, Batavia
n. Amsterdam.
Blommersdijk 26 Oot. van Burmuda
Java n. New York.
Burgersdijk 27 Oct. te Boston, Rot
terdam n. Norfolk.
Beemsterdyk 27 Oct. nm. 312 mijl vari
SciHy, Galveston n. Rotterdam.
Blitar p. 27 Oct. nm. Flnisterre, Ba
tavia n. Rotterdam.
Dinteldijk 27 Oot. van Swansea, Rot
terdam n. de Pacifickust.
Enggano p. 27 Oct. Belle, Isle, Mon
treal n. Amsterdam.
Eemstroom 27 Oct. van Saltpotnt a,
Cape Mount.
Flandria 26 Oct. 20 u. van Las Palmas
Amsterdam n. Buenos Ayres.
Grotius 28 Oct. te Genua, Batavia n.
Amsterdam.
Grijpskerk p. 26 Oct. van Mombassa
n. Port Sudan.
Heemskerk 27 Oct. te Durban van East
Londen.
Haarlem 27 Oct. te Cherbourg, West-
Afrika n. Amsterdam
Heemskerk p. 27 Oct. Port Natal T«
East Londen.
Hoogkerk p. 27 Oct. Perlm, Karachi
n. Rotterdam.
IJselkerk 27 Oct. te Genua, Rotter
dam n. Calcutta.
Johan de Witt 27 Oct. van South
ampton, Amsterdam n. Batavia.
Karimata 27 Oct. te Sabang, Am
sterdam n. Batavia.
Klipfontein p. 27 Oct. Ouessant, Beira
n. Rotterdam.
Nickerie 28 Oct. n.m. te Rotterdam
v. Amsterdam.
Orania 27 Oct. van Buenos Ayres
n. Amsterdam.
Parana 25 Oct. te Portland (O.) van
Liverpool.
Poseidon 26 Oct. v. Port au Prince n.
Cap Haiti.
Palembang p. 28 Oot. Perim, Rotter
dam n. Australië.
Ridderkerk 28 Oct. vm. te Rotterdam
v. Antwerpen.
Redmorshire 27 Oct. van Londen,
Antwerpen n. de Pacifickust.
Radja 27 Oct. te Suez, Batavia n.
Amsterdam.
Salawitl 27 Oct. van Suez, Amster
dam n. Java.
Texel, 28 Oct. te Seccondee verwacht,
Amsterdam n. W.-Afrika.
Tabanan 28 Oct. te Rotterdam van
Batavia.
Toba 27 Oct. Suez,, Rotterdam naar
Batavia.
Ulysses 27 Oct. te Galveston van
Curacao.
Zosma 28 Oct. te Amsterdam van
Rotterdam.
Zyldijk 28 Oct. te Antwerpen, Am
sterdam n. Buenos-Ayres.