HAARLEM'S DAGBLAD
BUITENLANDSCH OVERZICHT
VRIJDAG 4 NOV. 1927
DERDE BLAD
DE FRANSCHE KAMER HEROPEND.
4 Communisten op vrije voeten.
T FRANSCH-AMERIKAANSCH TARIEVEN-
GESCHIL.
Om op het punt van uitgang terug te
komen gedurende 2 maanden
nota's gewisseld.
T BELANGRIJKSTE NIEUWS.
De Fransche Kamer en Senaat kwa
men Donderdag na een vacantie van
S 1/2 maand weer bijeen. Zooals wij in
dertijd al hebben uiteengezet, is er
weinig kans dat de oppositie der re
geering vóór het afhandelen der be
grooting de groote Campagne tegen de
regeering zal beginnen. Men zal wach
ten tot de begrooting behandeld wordt.
En tot dien tijd is de regeering Poin-
caré safe. Toch gebeurde er in de eerste
zitting iets sensationeels. Garchery
diende namelijk onmiddellijk na de
opening een motie in om de vier com
munisten, zijn partijgenooten Doriot,
Cachin, Marty en Duclos die nog altijd
in de Santé „zuchten" in vrijheid te stel
len. Garchery baseerde zijn motie op de
vrijheid van het woord en de noodzake
lijkheid dat parlementsleden, aan den
arbeid in het parlement deelnemen.
De minster van justitie Barthou ant
woordde voorzichtig dat de Kamer in
deze zaak het recht heeft te beslissen
doch dat men in geval van invryheids-
steüing niet mag concludeeren dat de
Fransche natie de coummunistische op
ruiende propaganda goedkeurt. De
motie werd met 264 tegen 221 stem
men aangenomen. En de heeren Cachin,
Doriot, Marty en Duclos werden onmid
dellijk op vrije voeten gesteld.
Het gehaspel inzake het Fransch-
Ai ansche tarieven-conflict tracht
me» ontkomen door tot ongeveer den
zelfden toestand terug te gaan waarin
de zaak in begin September verkeerde.
Hoewel Frankrijk moreel sterker staat
dan de V. S. heeft Frankrijk onmid
dellijk aan het kortste eind getrokken
omdat het tegen de V. S. niets kon
uitrichten. Frankrijk's actie had slechts
tot gevolg, dat de Amerikanen repres-
sailles namen die Frankrijk heelemaal
in het nauw dreven, zoodat men zich
tenslotte ging afvragen in Parijs, „hoe
komen wij het minst-onvoordeelig uit
dezen strijd?"
Frankrijk vraagt nu alleen opheffing
van de repressailes en zal daarvoor
in ruil den Amerikaanschen eisch in
willigen, namelijk het terugbrengen der
Invoerrechten op Amerlkaansche goede
ren op het niveau vóór 6 September,
behoudens eenige kleine uitzonderings
gevallen.
Zoo ziet men wat het resultaat is van
dezen dolzinnigen strijd. Twee maanden
nota-wisselen omop het punt van
Uitgang terug te keeren.
F. A.
Het Chineesch
strijdtooneel.
Tsjang Tsoe Sjiang maakt officieel
melding van nieuwe successen, behaald
op Feng-Joe-sjiang.
Naar verluidt hebben de Sjantoeng-
troepen ten Noorden van de Jangtse
Weihwel ingenomen, na de troepen van
Feng te hebben verslagen, welke thans
in de richting van Sinsiang terugtrek
ken. Tegelijkertijd hebben de Sjantoeng-
troepen, die in Midden-Honan operee-
ren, Soetsjau ingenomen, een belangrijk
punt aan den spoorweg Peking—Han-
kau.
Intusschen is het hoofdleger uit Sjan-
toeng nog steeds in een verwoeden strijd
bewesten Tsjoengmau gewikkeld, waar
bij zijn doel is. Tsjengtsjau, een belang
rijkkruispunt van den Loenghai en den
Peking-Hankau-spoorweg.
Moeilijkheden in het
Duitsche bedrijfs
leven.
Na de Midden-Duitsche bruinkolen
staking scheen het een oogenblik, alsof
de loonactie in het Duitsche bedrijfsle
ven wat aan het luwen was. De laat
ste week had men slechts weinig gehoord
omtrent arbeidsconflicten. Thans blijkt
echter, dat deze betrekkelijke rust slechts
een korte onderbreking is geweest, in ze-
beren zin de stilte, die aan een nieuwen
storm voorafgaat.
Het Hbld. schrijft namelijk:
Op het oogenblik is de loon
actie weer overal in vollen gang en
dreigt weer tot ernstige conflicten te
leiden. Zoo staat o.m. de textiel-industrie
wederom aan den vooravond van een
groote worsteling Nadat de onderhande
lingen omtrent loonsverhooging waren
mislukt hebben verschillende vakvereni
gingen het parool uitgegeven: Vrijdag
het werk neerleggen In antwoord hierop
hebben de werkgeversbonden besloten
het geheele personeel uit te sluiten. In
dien men er niet in slaagt het conflict
bij te leggen, zullen Zaterdag alle tex
tielarbeiders in Barmen, Elberfeld, Cre-
feld enz., te zamen ongeveer 65.000 man
op straat worden gezet.
Het gerucht dat ook het personeel van
de I P. Bemberg A. G. het werk zou
hebben neergelegd, blijkt onjuist te zijn
Bij Bemberg worden de onderhande
lingen nog voortgezet.
Behalve in de textiel-industrie dreigt
er, naar reeds gemeld is, ook een uit
sluiting in de sigarenindustrie. De si
garenmakersstaking te Leipzig Is voor
de werkgeversorganisaties aanleiding
geweest om tegen 12 November a.s. al
hun personeel op te zeggen. De sigaren
makers in Hamburg. Bremen, Mannheim
en Westfalen hebben onmiddellijk na hei*
bekend worden van dit besluit het werk
neergelegd, zoodat thans ook daar alle
sigarenfabrieken stilstaan. In de overige
tabaks-centra wordt op het oogenblik
nog gewerkt.
Oorzaak van het conflict is de eisch
der arbeiders om een loonsverhooging
van 15 pCt.
Bij de Mansfeld A. G. fiir Bergbau und
Hüttenbetrieb heeft het personeel tegen
30 November het collectieve arbeidscon-
trac opgezegd en loonsverhooging ge-
eischt. Volgende week beginnen de on
derhandelingen.
Over de afschaffing
der in- en uitvoer
verboden.
De conferentie-Colljn tot afschaf
fing van de in- en uitvoerverboden be
sprak Donderdag in 'n openbare zitting
het ontwerp-conventie zooals dit door
de rapporteurscommissie is opgesteld.
De voornaamste bijzonderheden ervan
zijn, dat de uitzonderingsbepaling,
aldus het Handelsblad, die voor
de nationale verdediging geldt, zoo
eng is geredigeerd, dat men hieron
der niet het invoerverbod van kleurstof
fen kan brengen, hetwelk Engeland
wenscht te handhaven. Dit invoerverbod
kan dus slechts onder de tijdelijke uit
zonderingen vallen en uiterlijk tot 1930
worden gehandhaafd. De conventie de.
creteert slechts verplichte rechtspraak
vóór het Perm. Hof van Internationale
Justitie te Den Haag voor de minder
belangrijke bepalingen en dan nog al
leen op verzoek van één der partijen.
Intusschen heeft de Nederlandsche
delegatie een kleine voldoening gekre
gen door een Belgisch amendement. In
houdende, dat staten bij ratificatie
zich jegens eiken staat, die een gelijke
verplichting aanvaardt, kunnen verbin
den ook voor de uitzonderingsbepalin
gen der conventie verplichte rechtspraak
van het Perm. Hof van Intern. Justitie
te erkennen. In de slot-clausule vindt
men in een zelfden volzin vereenigd een
Roemeensch voorstel, inzake absolute
tariefvrijheid der staten, en de Ne
derlandsche stering, dat opheffing van
uitvoerverboden niet jecompenseerd be
hoort te worden door hoogere uitvoer
rechten. De strijd, tijdens de econo
mische wereldconferentie door Lovinck
gevoerd tegen misbruik van sanitaire
maatregelen bij den invoer van planten
en dieren, is in de slotclausule waar
neembaar in een aanbeveling aan den
Raad tot bfjeenroeping van een confe
rentie van deskundigen voor een geza
menlijke actie der regeeringen in den
strijd tegen ziekten van planten en
dieren.
Scheuring in de
Fransche radicale
partij?
Het bestuur van de radicaal socialis
tische federatie in het departement Sei
ne et Oise, waarvan Franklin Bouillon
deel uitmaakt, heeft met algemeene
stemmen een motie aangenomen waar
in wordt gezegd dat de federatie van
genoemd departement iedere relatie met
het bestuur der algemeene radicaal-
socialistische partij wil verbreken.
Franklin Bouillon gaf uiting aan zijn
dank en verklaarde tevens, dat hy als
voorzitter der Kamercommissie voor
buitenlandsche aangelegenheden zal
aftreden.
De Poolsche land
dag weer eens naar
huis gestuurd.
De Poolsche Landdag, die gistermid
dag voor zijn gewone grondwettelijk
voorgeschreven, begrootingszitting bij
eenkwam, is enkele minuten na de ope
ning bij een decreet van den staatspre
sident dat door den vice-premier dr.
Bartel werd voorgelezen, tot 28 Novem
ber, dus tot op den dag dat zyn wet
telijke zittingsperiode afloopt, verdaagd.
Naar men in parlementaire kringen
verklaart, vreest de regeering biykbaar
dat de begrootingscommissie, naar welke
het voorontwerp had moeten worden ver
wezen, de begrooting, die niet in details
ging, niet geschikt voor een bespreking
zou achten.
De verdaging werd door de afgevaar
digden van alle party en met veront
waardiging opgenomen.
Toen dr. Bartel het decreet voorlas,
sprongen de afgevaardigden van hun
zetels op en hoorde mban uitroepen als:
„Lafaards, jelui bent bang voor de
controle van jelui financieele politiek!"
KORT EN BONDIG.
Uit New-York wordt gemeld dat te
Detroit een uit Italianen bestaande mis-
dadigersbende een dynamietaanslag op
een bioscoop heeft gepleegd. Het ge
bouw werd geheel verwoest, terwyi ook
in de omliggende straten groote schade
werd aangericht. Vier personen zyn ten
gevolge van den aanslag om het leven
gekomen.
Zes bandieten drongen de bureaux
van de Loan and Trust Company te
Tippecanoe (V.S.) binnen en wisten,
na een politie-inspecteur te hebben ge
dood, met ongeveer 1000 dollar in baar
geld te ontkomen.
De onderkoning heeft een onderhoud
gehad met de vier politici Gandhi, Pa
tel, Iyengar en Kansari over hetplan
om de deelneming der inlanders te ver
krijgen voor de werkzaamheden der
commissie voor staatsrechteiyke hervor
mingen.
In opdracht van de directie der Zwit-
sersche bondsspoorwegen heeft de me
dische dienst dezer spoorwegen een on
derzoek ingesteld naar het verband tus-
schen den gezondheidstoestand van het
personeel en het electrisch dryven van
treinen. Het onderzoek heeft uitgewezen,
dat het electrisch bedrijf een verminde
ring der ziektegevallen tengevolge heeft.
In de nabyheid van Brünn is een
dichtbezette autobus omgeslagen. Der
tien personen werden zwaar gewond, ter-
wül de chauffeur zulke ernstige kwets
uren opliep, dat men voor zyn leven
vreest.
HOE SOVJET-RUSLAND TER WERELD KWAM.
Door JOHN REED.
(Dienst van de United Telegraph).
Een blik in de werkplaats der firma Carl Zeiss te Jena, waar de
(600 mm) dubbel-refractor is opgesteld, die bestemd is voor de Bosscha;sterrewacht
te Lembang in Ned.-Indië. De lensopening bedraagt niet minder dan 360 mm.
Rusland viert den 6en en 7en No
vember zijn tienjarig bestaan als sovjet
staat. Een stroom van boeken over het
wezen van en den toestand in de eerste
socialistische republiek is gedurende deze
tien jaren over alle landen uitgestort.
Maar uit den tyd, waarin de voorloopige
regeering van Kerenski door het Al-
Russische centraal uitvoerend comité
en daarna (op 7 November 1917) door
het congres der sovjets der arbeiders-
en soldatenafgevaardigden werd afgelost
zyn de mededeelingen schaarsch. In
dien tyd vertoefde in Moskou een Ame-
rikaansch journalist, John. Reed. Hy
was afkomstig uit een rijke Amerlkaan
sche familie, studeerde in de letteren
aan de Harvarduniversiteit. verwierf
daar den graad van baccalaureus en
werd een Journalist van reputatie, wiens
artikelen uitstekend betaald werden.
Zyn door Dzjersjinski gereed gemaakte
pas luidde op John Reed, „correspon
dent van de Amerikaansche pers". Met
deze pas had John Reed, die boven
dien beschikte over een aanmerkelijke
dosis Angelsaksische koelbloedigheid
ten opzichte van levensgevaar, toegang
tot alle posten van de oud-nieuwe
hoofdstad, die in de branding van de
omwenteling lagen. Hy beschreef, wat
hij in Rusland met eigen oogen zag,
in een boek „Tien dagen, die de wereld
schokten" en hy creëerde met dit kleine
boekje een nieuwe soort geschiedschrij
ving, die met haar simpele fixeering
van uitspraken, ontmoetingen, waar
nemingen, situaties als een mozaïek van
die dagen aandoet. John Reed is te
Moskou in het jaar 1920 aan typhus
gestorven. Maar zijn werk heeft met de
herdenking van het tienjarig bestaan
van sovjet-Rusland nieuwe actualiteit
verkregen. Het hoofdstuk, dat wy hier
citeeren, behandelt de zitting van de
sovjets op 7 November 1917 en de op
komst van de Bolsjewisten tot de of-
ficieele macht, ofschoon deze kort daar
na door Kerenski, die naar het front
was getogen, op 11 November 1917 nog
maals, echter vergeefs, zou worden aan
gevallen
Het was een belangryke zitting ge
weest. Uit naam van het revolutionaire
oorlogscomité had Trotzki het einde van
de voorloopige regeering afgekondigd.
„Wij, de sovjets der arbeiders-, sol
daten- en boerenafgevaardigden, zijn
bezig, een experiment te maken, dat in
de geschiedenis zyn weerga niet heeft.
Wy gaan een regeering vormen, die
geen ander doel zal kennen, dan het
welzyn van de massa's der arbeiders, sol
daten en boeren".
Lenin was verschenen, begroet door
een storm van handgeklap en hy had
de zege van het proletariaat in geheel
de wereld voorspeld. Zinowjew zeide:
„Het Russische proletariaat heeft met
den huidigen dag zyn schuld jegens
het internationale proletariaat veref
fend. Wij hebben een verschrikkelijken
slag tegen den oorlog gevoerd, een
doodelijken slag tegen alle imperialis
ten".
Toen had Trotzki medegedeeld, dat
men het front met de zege van de re
volutie had in kennis gesteld, maar dat
tot dusver nog geen antwoord was bin
nengekomen. Tegen Petrograd waren
veeleer troepen in opmarsch en men
moest er een delegatie heenzenden, die
hun de waarheid had mede te deelen.
Daarop een stem: „U loopt vooruit op
den wil van het Al-Russische sovjet
congres!"
Wat Trotzki aanleiding gaf tot de
koelbloedige opmerking: „Het is de op-
lk ben het leven maar kleintjes begonnen
verklaart een Amertkaansch millionatr
Zelfs millionairs hebben eens in de luiers
gelegen.
Het standpunt der
roodhuiden.
Uit Montreal komt het verrassende be
richt, dat de Roodhuiden van Canada
den „God der Christenen" (lees: het
Christendom) hebben afgezworen op een
conferentie, die te Caukhanawaka bij
Montreal gehouden is tusschen de op
perhoofden van de zes voornaamste
stammen: Irokeezen, Mohawkos, Onei-
das, Ononodegas, Cayugas en Senecas.
Na het einde dezer beraadslaging is
officieel bekend gemaakt dat de Rood
huiden voortaan slechts zullen aanbid
den hun ouden God Gitchee Manitou.
Amerikaansche jury
en nog wat.
Aan de nieuwe phase van het proces
tegen Fall en Sinclair, betrokken by het
bekende Teapot-Dome-schandaal, is wel
op zeer plotselinge wyze een einde ge
komen door de beschuldiging van het
O. M., dat de jury omgekocht was.
Ook het detective-bureau Burns zal
in staat van beschuldiging word:., ge
steld, daar 16 detectives van dit bureau
voortdurend in contact stonden met de
jury. By een inval in het kantoor was
de eigenaar bezig instructies te geven
voor het surveilleeren der jury, de poli
tie vond verschillende rapporten over
hetgeen verricht was en arresteerde al
len, die zich op het kantoor bevonder.
Er moeten ook bewijzen zyn gevonden,
dat de detectives voor Fall en Sinclair
optraden.
De geheele zaak is aan het rollen ge
komen door de loslippigheid van het
jurylid Kidwell, die gszrrd zou hebben-
„Ik denk een auto te krijgen zoo lang
als een locomotief, als Fall en Sinclair
niet veroordeeld worden".
Het befaamde proces-
Heydebrandt.
Onder buitengewoon groote belangstel
ling ls het proces tegen den zoon van
den „ongekroonden koning van Prui
sen", den conservatieven afgevaardigde
v. Heydebrandt und der Lasa te Breslau
begonnen. Er zyn 49 getuigen gedag
vaard, terwyi 12 deskundigen gehoord
zullen worden.
Beklaagde schetste zijn overleden
vrouw als een zeer arbeidzame vrouw,
die op uitnemende wyze haar land
goed beheerde. Haar karakter was on
berekenbaar als het weer. Het was hem
al dadelyk duidelijk geworden, dat het
huwelyk niet gelukkig zou worden,
vooral omdat hij door de grootere be
kwaamheid van zyn vrouw in een infe
rieure rol wejd gedrongen. Hy had eerst
getracht de goederen tezamen met haar
te beheeren, maar had dit opgegeven,
daar het steeds op ruzie uitliep. By
het huweiyk werd een contract afge
sloten, waarbij hem een jaarlyksche
rente van 12.000 M. werd toegewezen,
waaruit hy ook het onderhoud van zyn
eerste vrouw en zyn drie kinderen uit
zyn eerste huwelijk wilde bestryden. We
gens de betaling van die rente is het
ook herhaaldelijk tot oneenigheid geko
men: tweemaal had hy met den deur
waarder moeten werken,
In Juli '26 had mevrouw v. Heyde
brandt een testament gemaakt waarby
de zevenjarige zoon van haar zwager,
Otto v Zöbeltitz, tot eenigen erfge
naam was aangewezen. Ook had zy
haar man de jaarlyksche rente willen
ontnemen, wat echter niet gelukt was.
Van het bestaan van het testament was
beklaagde niet op de hoogte gesteld.
Over de gebeurtenissen in den nacht
van 14 Oct. (den moordnacht) deelde
beklaagde mede, dat beiden dien dag in
een genoegelyke stemming waren ge
weest. Hij had reeds eenigen tyd gesla
pen, toen hy plotseling door een revol
verschot wakker schrok: zijn vrouw lag
dood naast hem, met den revolver (die
steeds geladen op zyn nachttafeltje lag)
in de hand. Hy had zich yiings aange
kleed en de huishoudster gezegd, dat
zyn vrouw zich had doodgeschoten.
Volgens de akte van beschuldiging had
deze toen beweerd dat hy zijn echtge-
noote had gedood, welke woorden be
klaagde zich echter niet kan herinne
ren. I
De bebloede auto
Op den hoek van de boulevard Carnot
en avenue Victor Hugo in het bosch van
Vincennes, is Dinsdagmorgen door een
agent een verlaten auto gevonden, een
flinke wagen „a conduite mtérieure". De
agent waarschuwde den commissaris van
Vincennes, die een onderzoek deed in
stellen. De ruiten waren gebroken, de
banken en treeplanken met bloed be
vlekt. Een ongeluk is uitgesloten. De
nummers waren byna niet meer te le
zen. uitgewischt of verminkt. Een koffer
achterop, was blijkbaar weggenomen,
leege patroonhulzen werden op den
grond gevonden.
Spoedig bleek, dat de auto toebehoorde
aan den heer Heringfeld uit Parys. Deze
verklaarde dat zyn auto hem op 26
October 's avonds acht uur was ontsto
len. Achterop stond een koffer. Sinds
het tijdstip van den diefstal heeft de
auto. volgens den kilometerteller, 150
K.M. geloopen.
Bij nader onderzoek werden in den
auto twee kogelgaten geconstateerd, op
den grond in den auto, die erg bemod-
derd was, lagen verscheurde stukjes pa
pier.
Welk drama is hier gebeurd? Is de
auto door meer dan één persoon gestolen,
die onderling twist hebben gekregen?
Ziin er een of meer slachtoffers? In de
Seine gegooid of ergens anders verstopt?
De politie tast nog volkomen in het
duister.
Apenklieren.
Onlangs had te Weenen, in tegenwoor
digheid van Duitsche, Engelsche, Tsje
chische, Hongaarsche en Amerikaansche
artsen benevens talryke journalisten een
verjongingsoperatie plaats volgens de
methode van den bekenden Dr. Voronoff,
Twee mannen, respectievelijk 66 en 70
jaar oud, waren de gelukkigen. De ope
ratie werd verricht door een leerling
van Dr. Voronoff, den Weenschen chi
rurg Dr Schweyer, terwyl een baviaan
zyn onvrijwillige medewerking verleen
de. Nadat men ongeveer een uur ge
werkt had, waren de apenklieren van
eigenaar veranderd en konden de pa
tiënten vertrekken, met het verzoek om
over drie maanden terug te komen, ten
einde te constateeren of ze dan veie ja
ren jonger, dan wel drie maanden ouder
geworden zullen zij»
Stilstand befeekent de dood moraliseert
een politicus.
Vooral op een kruispunt in een drukke
straat.
Het ontmaskerd medium
Dikwyis is er geschreven over het
Roemeensche medium Eleonora Zugun,
dat bespuwd en bekrabd werd. naar ze
beweerde, door een of anderen demon,
dien ze dracu noemde. Het 14-jarige me
dium wordt vergezeld door gravin Was-
silko.
Verschillende onderzoekers, o.m. de
zenuwarts dr. Rosenbusch, beweerden
dat het medium bedroog met behulp van
de gravin. Deze klaagde dr. Rosenbusch
aan wegens laster.
De rechtbank te München heeft ech
ter aangenomen, dat de zenuwarts heeft
gehandeld in het algemeen belang.
Een anecdote van
Brahms.
De beroemde componist Johannes
Brahms had een hevigen afkeer van
personen, die aanmatigend in him optre
den waren. Eens gebeurde het dat een
jong pianist hem vroeg, of hy den
meester iets mocht voorspelen, en toen
hem dit was toegestaan, een sonate van
Brahms zelf uitkoos. Toen de pianist ge
ëindigd had, zei de componist sarcas
tisch: „Tot 'nu toe wist ik niet dat ik
een dubbelganger had, die ook compo
neert; de sonate, die U zoo juist ge
speeld hebt, is niet van my".
De oorlog Europa
Amerika.
In een artikel in Popular het Science
Monthly schrijft Edison dat hy op zoek
is naar een plaats, die in geval van oor
log met Europa, op vlugge wijze rubber
voor het Amerikaansche leger zal kun
nen verschaffen: „Men meene toch niet
dat die oorlog niet komen zal. Mis
schien zal het nog een tamelyk aantal
jaren duren, maar vroeg of la.it, ko
men doet hy, en het eerste wat de ver
bonden Europeesche naties zullen doen,
is 't afsnijden Yan onzen rubberaanvoer".
stand van de arbeiders en soldaten van
Petrograd, die op het sovjetcongres is
vooruitgeloopen!"
Wy hadden moeite, ons een weg te
banen door de massa's, die het groote
vergaderlokaal versperden. Dicht opeen
gepakt zaten hier op hun stoelen, op
alle vensterbanken, op den rand van het
tooneel. de vertegenwoordigers van ge
heel Rusland, in gedrukt zwygen of
met ongeduld het belsignaal van den
president afwachtend. De zaal niet
verwarmd. Desniettemin was de atmos
feer schier ondragelijk; zy werd veroor
zaakt door de uitwaseming van deze
opeengeperste menschenmassa. Boven
de massa hing, zwaar en den adem
belemmerend, stinkende sigarettenrook.
Nu en dan klom iemand op de tribune,
de vergadering uitnoodigend, het rooken
te staken, waarna allen, de rookers niet
uitgezonderd, instemden: „Niet rooken.
Niet rooken!" en ongestoord verder
dampten. Ik vond een plaats naast
Petrowski, een anarchistischen gedele
geerde uit de Oboechowfabriek, onge
schoren en vies, die van vermoeidheid
nauwelijks rechtop kon blijven zitten.
Hy had drie nachten achtereen zonder
te slapen in het revolutionaire oorlogs
comité gewerkt.
Op de tribune de mannen vr - het
oude uitvoerend comité van het sovjet-
congres.
Haar belangrijkste vertegenwoordigers
ontbraken in de vergadering. Kerenski
op de vlucht naar het front, Tscheidze
zich in grimmige minachting terugtrek
kend naar zijn Georgische bergen. Ge
heel gebroken zelfs de altyd optimis
tische Zeretelli. maar toch besloten, te
verschijnen, om met zyn temperament
volle welbespraaktheid voor de verloren
zaak te strijden. Gotz was er, Dan en
Liebsr, evenals Zeretelli, leiders van den
rechtervleugel der Mensjewiki. Do"**
now, Broido, Philippowski, bleek, met
holle oogen, schuimend van woede. Be
neden, aan hun voeten de ziedende en
kolkende menigte gedelegeerden van het
tweede sovjeteongres. Het was 10 uur in
den avond.
Dan een in de slecht passende
uniform van een militairen arts ge-
kleede magere man met zachtaardig ge
laat gaf het belsignaal. Plotseling
stilte, die het rumoer en het twisten
van de lieden aan de deur breekt.
„De macht is in onze handen", be
gon hij ernstig, hield een oogenblik stil
en ging op zachten toon voort: „Kame
raden! Het congres komt in zoo onge
wone omstandigheden bijeen en op een
zoo bijzonder oogenblik. dat gy zult be
grijpen, waarom het centraal uitvoe
rend comité het onnoodig acht, zich met
een politieke rede tot u te wenden. Dat
zal u te duidelijker worden, wanneer
u zich herinnert, dat ik lid ben van het
centraal uitvoerend comité en dat op
dit oogenblik onze partijgenooten in
het Winterpaleis worden beschoten, of
schoon zij plichtsgetrouw alleen de op
drachten uitvoeren, die het centraal uit
voerend comité heeft gegeven". (Bewe
ging).
„Ik verklaar de eerste zitting van het
tweede congres der sovjets der arbeiders
en boeren, voor geopend!"
De keuze van het presidium geschied
de onder algemeene onrust. Awanessow
maakte bekend, dat de Bolsjewiki, de
ünksche sociaal-revolutionairen en de
internationalistische Mensjewiki het
eens waren geworden over een even
redige bezetting van het presidium.
Eenige Mensjewiki protesteerden. Waar
op een soldaat met een ruigen baard
hun toeroept: „Denk er aan. wat jullie
ons hebben gedaan, toen wy in de min
derheid waren!" Resultaat: 14 Bolsje
wiki, 7 sociaal-revolutionairen, 3 Mensje
wiki en 1 internationalist (groep Gor
ki). De mannen van het oude centraal
uitvoerend comité verlieten de tribune.
In hun plaats traden Trotzki. Kame-
new. Lunatscharski, mevrouw Kollontai,
Nogin.
Geheel de massa was opgestaan, om
ze met stormachtige ovaties te begroe
ten. De opkomst van de Bolsjewiki was
geweldig. Van de verachte en gehate
secte van nauwelijks vier maanden ge
leden tot hun tegenwoordige positie als
leiders yan Rusland, dat in vollen op
stand was.
Kamenew maakte de agenda bekend:
1. Vorming van de regeering. 2. Oorlog
en vrede. 3. Constitueerende vergade
ring. Losowsky stond op en deelde de
vergadering mede, dat alle fracties van
het bureau het er over eens waren ge
worden, het congres voor te stellen, het
rapport van de sovjets van Petrograd
te bespreken, daarna de leden van het
centraal uitvoerend comité het woord
te geven, en den vertegenwoordigers der
verschillende politieke partyen en
eerst dan over te gaan tot de orde
van den dag.
Dan plotseling een geheel nieuwe
toon, dieper dan het tumult van de
menigte, aanhoudend, verontrustend
het gedaver van kanonnen. Iedereen
kykt angstig naar de ramen, koortsach
tig opgewonden. Martow vraagt het
woord en kryscht heesch: „Dat is de be
ginnende burgeroorlog, kameraden! De
allereerste vraag moet zyn: Hoe kunnen
wy deze crisis zonder bloedvergieten te
boven komen? Wij moeten principieel
en uit politieke overwegingen de mid
delen en wegen bespreken, waardoor een
burgeroorlog kan worden vermeden. In
de straten schiet men onze broeders
dood. Op dit oogenblik, nu nog voor de
opening van het sovjetcongres een van
de revolutionaire partijen een poging
doet de machtsquaestie door een mili
taire samenzwering op te lossen".
(Hier werd zyn stem door het razende
tumult overstemd). „Het is de plicht
van alle revolutionaire partyen, de feiten
voor oogen te houden. De eerste vraag
die het congres te behandelen heeft,
betreft de macht en deze vraag wordt
op straat met geweld van wapenen be
slist. Wy moeten met de andere partyen
en organisaties onderhandelen".
En intusschen onophoudelijk het doffe
dreunen van de kanonnen. De gedele
geerden door elkaar schreeuwend. Zoo
onder het gedaver van het geschut, in
den donkeren nacht, met haat, vrees en
overmoed, kwam het nieuwe Rusland tec
wereld
