'tv-'-:
DATUMSTUKJES
VOORDE AGENDA
45e Jaargang No. 13632
Verschijnt dagelijks, Behalve op Zon- en Feestdagen
Maandag 28 November 1927
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN per waek f 0.27H» ®et geïllustreerd Zondagsblad f 0.32; per 3 maanden: Voor Haarlem
en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der gemeente) f 3.57H- Franco per post door Nederland
3.87Afzonderlijke nummers f0.15. Geïllnstreerd Zondagsblad, voor Haaftcm en Omstreken f 0.57H; franco per post f 0.65
ADVERTENTIEN: Van 1 tot 5 regels 11.73; iedere regel meer 35 cents Reclames 60 cents per regel. Bl
abonnement aanzienlijk rabat. Twaalfstuivers-advertentiën van Vraag en Aanbod van 1 tot 4 regels 60 Cents
per plaatsing, elke regel meer 15 Cents S contant; buiten het Arrondissement dubbele prijs.
Direotie, Redactie en Administratie Gr. Houtstraat 93, Po«t-Giro 38810
Telefoonnummers: Directie 13082, Hoofdredactie 15054, Redactie 10600
en Administratie 10724 en 14825.
UITGAVE DER N.V, LOURENS COSTER
Directeuren J. C. PEEREBOOM en P. W. PEEREBOOM
Hoofdredaoteur: ROBERT PEEREBOOM
Drukkerij: Z.B. Spaarne 12, Telefoon 10122, 12713
Bijkantoor voor Santpoort, Velsen, Velsen-Noord, IJmulden, IJmuiden-Oost,
Beverwijk, enz., enz. Driehulzerkerkweg 2, Velsen, Telefoon 821
DIT NUMMER BESTAAT UIT VEERTIEN BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
Haarlem, 28 November
Jean Louis Pisuisse.
PisttUse en Jenny Gilliams in hun duetten „Uit den tjjd der hoepelrokken" waar
mee zy dit jaar ook nog in onze stad zijn opgetreden-
Toen het my Zaterdagavond laat be
licht werd heb ik het eerst niet geloofd.
Je Hollandsche nuchterheid laat je niet
toe cm zulke dingen ineens aan te ne
men. „Er is vanavond geschoten op het
Rembrandtplein. Drie dooden"dat
leek al een heel kras bericht. Te sensa
tioneel, niet waar? Alles wat erg is. he
vig, aangrijpend, noemen wij in Holland
dadelijk sensationeel, en als 't een too-
neelstuk gebeurt, een „draak". Maar in
een tooneelstuk aanvaard je het nog. In
de werkelijkheidneen. Tenminste
Biet dat slot van de mededeeling: „Een
!van de drie was Jean Louise Pisuisse".
Wel was er het zonderlinge geval van
een paar weken geleden, toen Pisuisse,
optredend in Pschorr te Rotterdam,
plotseling zijn guitaar had neergesmeten
en geroepen: „Ik wil niet langer voor
pias spelen"waarna hij zijn veront
schuldigingen aan 't publiek had aange
boden. De heele Nederlandsche journa
listiek wist dat en er was over gepraat,
natuurlijk, er hadden geruchten geloo-
pen maar geen van ons had er een
woord over geschreven. Nu zocht je van
zelf het verband.
De bevestiging van het noodlottige
nieuws kwam helaas, en in de Zondag
ochtend-bladen waren er lange stukken,
wonderlijk koel en vlak gesteldty
peerend voor het eerste effect dat zoo
iets op een Hollander maakt. Hij deinst
terug, hij sluit zich op in zichzelf om
dit te verwerken, moet zijn schuwheid
voor het hevige, rauwe, fel-tragische
overwinnen eer hy woorden van ont
roering kan vinden....
Het is een groot een ontzettend ver
lies dat ons volk lijdt door het heengaan
van Jean Louis Pisuisse. Niet minder
dan dat van Greta Lobo-Braakensiek,
dan zelfs dat van Louis Bouwmeester,
ofschoon die beiden Groote Kunst be
leden en Jean Louis zijn werk zelf
.Kleinkunst" noemde. Was het Klein
kunst? Kan het Levenslied, door een
waarlijk kunstenaar vertolkt, dat ooit
zijn? Ik geloof het niet. Pisuisse heeft
ons op zyn onvergetelijke avonden, waar
aan de herinnering zeo lang en zoo
diep bleef voortleven, momenten gege
ven van even innige ontroering, van
even vol enthousiasme als een Bouw
meester kon schenken. En wat doet dan
de benaming er toe? Wat maakt het
dan uit of het cabaret heet, of Klein
kunst of iets anders? Als schoonheid er
is, als diepe emotie wordt gewekt spreekt
de groote artist tot ons.
Dat was natuurlijk niet zoo in alles
wat hij deed. Het wezen van het cabaret
maakt dat onmogelijk. Er waren zijn
lichte, vlotte conférences, vol van luch-
tigen, pétillanten Franschen geest, on-
Hollandsch maar toch begrepen. Want
hij wist dat loome, nuchtere auditorium
mee te nemen, op te voeren in het rijk
van een flonkerenden, brillanten geest,
die altijd verfijning had, die geen grof
heid of platheid kendeomdat zü zoo
Fransch was.
Er waren zyn lichte, luchtige liedjes
vriendelijk of zacht-spottend. speelsch
soms, of opvoerend tot den prettigen
climax van een goed grapje. Dingskes
die je genoot, savoureerde als een dronk
champagne, die even tintelden en weer
vervlogen.
Maar sterk, ontroerend werd hü in de
meesterstukjes van het Fransche chan
sonprachtige, doorvoelde dingen
zooals het apachenlied Ma Tête, het
geweldige oorlogslied „Serrez les rangs'
van Aristide Bruant. het machtige „Le
Travail" van Xavier Privas. Ook in sonv
mige Hollandsche liedjes die voor allen
die ze van hém gehoord hebben onver-
geteiyk zün: „Mensch, durf te leven!'
en „Vodden". Er waren er meer
Fransche in de eerste plaats, omdat de
Franschen de grootste dichters zün van
dit Levenslied en omdat Jean Louis in
den geest een Franschman was. Zijn
naam duidde het aan, zijn kunst liet
geen twijfel meer aan zijn origine, en
je voelde zijn bezielenden geestdrift mee
als hij die prachtige coupletten zong
van Serrez les rangs:
La voix du canon résonne
L'air, tout empoudrée, frissonne.
Serrez vos- rangs, mes enfants!
C'est le cri de la mêlée
Et l'écho de la vallée
Répète: Serrez vos rangs!
Er trilde, er snikte iets van huiveren
de ontroering in zijn stem aan het slot
van die helden-episode, den ondergang
van een bataljon dat tegen overmacht
een wanhoopsstrijd vecht en tot den
laatsten man wordt vernietigd:
Sous les éclairs de la foudre
On vit tomber, noir de poudre,
Le dernier de ces vaillants.
II cria: Vive la France!
Et l'écho répondit: France....
En avant! Serrez vos rangs!
Dan was Pisuisse een groot kunste
naar. en dat werd hij ook in ..Mensch,
durf te lenen!", in „Le Travail", liederen
waarin hij eigen kracht en levenslust
deed juichen en ervan aan anderen me
dedeelde
Het is een groot, een diep-smartelijk
verlies. Wij verliezen een man, die in
het cabaret stond ver boven zün om
geving, als een groote figuur. En hij is
jong gestorven, veel te jong, als 47-ja
rige. Er lagen nog zooveel jaren voor
hem. Het eenige troostende dat men zou
kunnen vinden iets dat weinig kun
stenaars ten deel valt is dat hü op
zün hoogtepunt is heengegaan. De tüden
van verzwakking van zün kunst, de da
lende lün, heeft hü niet beleefd.
Pisuisse's leven is moeilük geweest,
zooals dat van ieder die een persoonlük-
heid is, en dus in de eerste plaats: van
eiken kunstenaar. Het geëindigd in
tragedie. Wü weten niet hoe, wij we
ten niet wat vooraf gegaan is aan dat
rampzalige moment, toen een jonge ar
tist, die met hem samengewerkt had,
uit de mist op 't Rembrandtplein op
doemde en in een aanval van bhjkba-
ren waanzin hem en zün vrouw met re
volverschoten velde en tenslotte 't wa
pen tegen zichzelf keerde.
Affaire de femme? Natuurlük. maar
dat zegt verder niets. Wü weten het
niet, en ik hoop dat het nimmer gepu
bliceerd zal worden. Waartoe? De drie
acteurs in het drama zün dood, en er
kan niets meer mee worden gediend.
Laat het geheim van hun leed met hen
in het graf gaan, en moge niet nieuws
gierige onverschilligen dingen worden
prüsgegeven die niet voor hen zün, die
alleen waren voor de menschen die er
door zün bezweken.
In eerbied en in droefheid herdenken
wü Jean Louis Pisuisse als een hoog
begaafd kunstenaar die ons ware,
diepe ontroering heeft gegeven.
R. P.
verwijzen wij naar de tweede pagina van
dit blad.
Jenny Gilliams.
lean Louis Pisuisse.
BERICHT.
In verband met de inrichting van de
Sint Nicolaas-tentoonstelling van de
Rubriek Voor Onze Jeugd, blüft onze
Tüdingzaal den geheelen Dinsdagoch
tend gesloten.
ONDERWIJS-QUAESTIE
TE VELSEN.
GEEN SOLLICITATIES?
Zooals onze lezers weten, heeft de
raad de belooning van de leerkrachten
bü het onderwijs aan de rüpere jeugd
en volwassenen vastgesteld op f 1.50 per
uur. De afd. Kennemerland van het
Nederlandsche Onderwijzers Genoot
schap en van den Bond van Nederland
sche Onderwüzers hebben zich thans
per adres tot den raad gewend met het
verzoek, de belooning alsnog te verhoo-
gen tot f 2 per lesuur.
Burgemeester en Wethouders deelen
naar aanleiding van deze adressen den
raad mede. dat er huns inziens geen
termen bestaan om op het den 8en No
vember j.I. genomen besluit terug te
komen. Mocht naderhand blüken (zoo
meenen B. enW.) dat het onderwijs aan
hunne verwachtingen beantwoordt, dan
1 zullen zy met een voorstel dienaan
gaande komen.
Naar wü uit onderwüzerskringen ver
namen, is de kans groot, indien de be
tooning op f 1.50 wordt gehandhaafd,,
dat de onderwüzers niet zullen soilici-
teeren, in welk geval het vervolgon-
derwüs, waarvoor zich reeds ongeveer
600 leerlingen lieten lnschryven, leclijk
in het gedrang zou komen.
DE ROEMEENSCHE
CRISIS.
PRINS CAROL ONVINDBAAR.
Onze Parüsche correspondent schrijft
ons:
Prins Carol is spoorloos verdwenen.
Tenminste wanneer men het antwoord
mag gelooven hetwelk zün bediende in
zijn huis op den boulevard Bineau
te Nevilly geeft. Z.K.H. is voor eenigen
tijd op reis gegaan en men weet niet
precies wanneer hü zal terugkomen....
We hebben echter alle redenen om
te veronderstellen dat de prins in Pa
rijs is, in zün eigen woning en af
wacht.
Met 't zelfde ongeduld en de zelfde
nervositeit welke we overal in de Roe-
meensche milieux vonden. Want in geen
stad ter wereld zijn de twee kampen,
die van de liberalen en die van de
Carlisten, zóó sterk afgeteekend als juist
in Parüs. De officieele kring, gesteund
door de Fransche regeering die onge
twijfeld in Bratianu een trouw en
krachtig vriend verliest is al even zeer
onder den indruk als die kring die zich
om prins Carol heeft geschaard en die
in angstige spanning afwacht. Niet zoo
zeer op de berichten van de Telegraaf-
agentschappen als wel op een afgevaar
digde uit Bucarest die met een bevel zal
arriveeren. Een bevel aan Carol om in
't buitenland te blijven, of juist een be
vel om terug te keeren.
Een van die vertrouwenslieden van
Carol heeft ons, op herhaald aandrin
gen wel te woord willen staan. Op de
vraag of Carol in Nice was of in
Din2rd zooals werd verteld heeft
hü niet willen antwoorden, maar wel
heeft hü ons uitdrukkelijk verklaard,
dat 't onzin was om eenige waarde te
hechten aan 't praatje als zou de prins
vermomd, naar Roemenië zün terugge
keerd. Carol heeft zich van 't begin af
van zün gedwongen verbanning steeds
tot in details op de hoogte laten houden
van hetgeen er in Roemenië voorviel.
Maar hü zal nooit de oorzaak willen
zijn van burgertwist of oneenigheid en
daarom wacht hü ook thans, in deze
geheel gewüzigde omstandigheden nu
een einde is gekomen aan de dynastie
van de Bratianu's. tot zün oogenblik
daar is. Slechts als 't volk hem roept
zal hü gaan.
Voor 't oogenblik moeten we daarmede
volstaan, 't Is nu wachten op den afge
zant en Carol zal geheel overeenkomstig
die berichten zijn verdere houding be
palen.
HET GEMEENTE-
PERSONEEL.
EEN NIEUWE ORGANISATIE.
Kort nadat de annexatie een feit ge
worden was. trad een aantal ambtena
ren van de opgeheven gemeente Schoten
uit het Nationaal Verbond van Gemeen
te-ambtenaren en richtte een vereeni-
ging op van geannexeerde ambtena
ren.
Deze nieuwe vereeniging heeft zich
aangesloten bü de Algemeene vereeni
ging van gemeente-ambtenaren. Het
gevolg was. dat de nieuwe organisatie
thans ook vertegenwoordigd is in het
Georganiseerd Overleg.
Voorzitter der nieuwe organisatie is
de heer E. W. Goedhart, gepensionr.eerd
ambtenaar van de Gemeentereiniging,
die vroeger bestuurslid was van het
Nationaal Verbond van Gemeenteambte
naren. De heer Goedhart vertegenwoor
digt de nieuwe organisatie ook in het
Overleg.
Het bestuur van het Nat. Verbond
van gemeente-ambtenaren heeft den
heer Goedhart voorgedragen voor roye
ment als lid van het verbond. De heer
Goedhart neemt evenwel het standpunt
in, dat hü door zelf te bedanken opge
houden heeft lid van het Nat. Verbond
te zün.
Dinsdagavond belegt de nieuwe orga
nisatie een vergadering in hotel
Excelsior, aan den Jansweg. De heer
Goedhart zal spreken over: ,Mün uit
treden uit het Nationaal Verbond en de
behartiging der ambtenaarsbelangen".
Alle gemeenteambtenaren hebben toe
gang.
De nieuwe vereeniging wil een perio
diek uitgeven gewüd aan de belangen
der ambtenaren. Zaterdag verscheen het
eerste nummer van ..Fiat Lux", onder
redactie van het bestuur der afdeel in g.
UIT HET BOUWBEDRIJF.
UITKEERING BIJ
WERKLOOSHEID.
Door het hoofdbestuur van den Alg.
Ned. Bouw arbeidersbond is aan den
minister van Arbeid het verzoek ge
richt om den uitkeeringsduur bü werk
loosheid te mogen verlengen tot 48 da
gen. Momenteel wordt vanwege de kas
van genoemden bond 44 dagen per jaar
verstrekt nl. 22 dagen over ieder half
jaar. zoodat bü een gunstige beslissing
door den minister de uiikeeringsduur
met 4 dagen verlengd zou worden.
PASTOOR J. F. G.
SANDFORT OVERLEDEN.
EEN TRAGISCH STERFGEVAL
Zondagavond werd het Aanbiddings-
feest gevierd in de O. L. Vrouwekerk
aan het Spaarne.
Pastoor J. F. G. Sandfort, van de
R.-K. kerk in het Kleverpark. had de
plechtigheden verricht. Togen het einde
zakte hy. onmiadellyk vóór het altaar,
plotseling in elkaar. Büna onmiddellük
waren de levensgeesten geweken. De
heer C. H. Kuer.en. arts. die ln de kerk
aanwezig was. kon slechts den dood
constateeren. Een hartverlamming had
een einde aan het leven van den pastoor
gemaakt.
Pastoor Sar.tfort was gedurende 9
jaar te Haarlem. De eerste vier Jaar was
hü Rector van de R.-K. kerk ln het Kle
verpark. toen nog een bükerk van de
kerk aan de Groenmarkt. In 1922 werd
het Kleverpark een zelsftandlge paro
chie; toen werd Rector Santfort de eer
ste Pastoor der Kleverpark-kerk.
De overledene heeft veel gedaan voor
de Sn- en uitwendige verfraaiing van
het Kerkgebouw: hü zorgde voor nieuwe
ramen, electrisch licht en centrale ver
warming.
Met. zijn parochie leefde hü vol be
langstelling mede. Nog onlangs werd de
door zün toedoen totstand gekomen RK
Montessori-school in het Kleverpark ge
opend.
Pastoor Sandfort bereikte den leeftyd
van 57 jaar.
De teraardebestelling heeft a.s. Don
derdag plaats op het Kloosterkerkhof te
Nümegen.
DE FINANCIëN VAN
HAARLEMMERMEER.
1926 SLOOT MET EEN TEKORT
VAN 103-314.
VOOR 1928 TOCH GEEN
BELASTINGVERHOOGING.
De begrooting van inkomsten en uit
gaven der gemeente Haarlemmermeer
voor het dienstjaar 1928. is den Raad
aangeboden. Door B. en W. werd hierby'
o.a. het volgende opgemerkt:
Ook thans heeft bü ons een ernstig
streven voorgezeten de begrooting slui
tend te maken zonder verhooging van
het bedrag der plaatselüke inkomstenbe
lasting.
Wü vertrouwen dat het ons gelukt zal
zün dat te bereiken indien uwe raad
in overeenstemming met de eenparige
meening van ons college van oordeel is.
dat weder tot het systeem van eigen
heffing van genoemde belasting dient te
worden teruggekeerd, en mitsdien züne
medewerking zal willen verleenen tot
het aanvragen van de noodlge vergun
ning daartoe en het in het leven roepen
van de daarvoor benoodlgde verorde
ning, zoomede tot datgene wat ter uit
voering van die plannen mocht worden
vereischt.
Toch heeft het sluitend maken van
deze begrooting ons veel zorg gebaard,
wat zeker niemand behoeft te verwon
deren. gezien het feit dat de rekening
van het jaar 1926 een nadeellg slot aan
wüst groot 103.314. tcrwül de vorige
begroot ing als eerste post aanwees een
batig slot groot 7617.42 1/2. hetgeen
een verschil maakt van büna 111.000.
Wü hebben gemeend dit nadeelig slot
ovei twee jaren te mogen verdeden en
op deze begrooting gebracht 53314 met
de bedoeling op de begrooting voor 1919
de ïesteerende 50000 uit te trekken.
Een herziening van de verordening op
de heffing van opcenten op de hoofd
som der personeele belasting wo*\U nog
niet voorgesteld, omdat wordt verwacht
dat de nieuwe schatting van de huur-
■aaarde.waarmede reeds van rükswege
een aanvang is gemaakt, ongeveer een
compensatie zal geven van de m'ndere
opbrengst welke ven de wetswijziging
voor de gemeente word geducht.
DE BUITENGEWONE
SCHOLEN.
OM SCHOOLPLICHT
GEVRAAGD.
Op voorstel van de afdeeling Haarlem
van het Ned. Onderwijzers Genoot
schap is door het hoofdbestuur van die
vereeniging een adres gericht aan de
regeering. waarin gevraagd wordt over
te gaan tot wijziging der leerplichtwet,
namelük om voor de Buitengewone
Scholen Leerplicht in te voeren.
't Adres gaat vergezeld van een
memorie van toelichting.
WERKTHERAPIE.
Evenals andere jaren is ook thans,
nu de feestdagen naderen een ver-
kooplng van de artikelen, vervaardigd in
de afd. Werktherapie van het Sint
Elisabeths Gasthuis georganiseerd.
Aan de verkooping. die plaats zal heb
ben ln een der zalen van het Sint
Elisabeths Gasthuis, ingang Groot Hei
ligland. op Dinsdag en Woensdag 29 en
30 November, zün verschillende attracties
verbonden.
PIET HEIN.
Driehonderd vüftig jaar gelee.
Toen werd Plet Hein geboren,
Zün heldendaden op de zee,
Zün roem. gaan nooit verloren;
Zyn naam was klein, zün daad was
grocA,
De vloot met zilverlingen.
Die hü naar huis bracht met zijn vloot»
Wü blijven haar bezingen:
Een man die ons milltoenen gaf.
Dien zün wü dank verschuldigd.
En reeds van zestienhonderd af.
Word: dus Piet Hein gehuldigd;
Hij heeft het al te goed beseft.
En mocht het zelf al uiten.
Waarmee je ons het diepste treft.
Dat Is: een massa duiten;
Zü maakten hem onsterfelijk.
Die zilvren acht mill Leen.
't Instinct is overerfelijk.
WÜ zün nog net als toen:
Wü eeren licm nog steeds hetzelfd',
In 't stedeke Delfshaven.
Waar hü geboren werd en Delft.
Alwaar hü werd begraven;
En als soms de herinnering.
Een held nu mocht bewegen,
Tot weder zoo'n verovering,
Wü hebben er niets tegen:
wy weten wel. dat de moraal
Van het geval is: gappen.
Maar ach. daar wilton w' allemaal.
Wel over henen stappen;
Het hoofdmotief is steeds nog geld.
Daarmee valt roem te halen.
En kan 't niet goedschiks, dan geweld.
Door Néerlands admiralen;
De toestand ls, zoo nu als toen.
Nog altüd een benarde.
Alleen, wü vragen geen mlllioen.
Nu helpen slechts mllllarden:
Maar ach. er is geen Zilvervloot.
Er zün niet meer Piet Heinen.
Want onze namen zün thans groot.
En onze daden kleine.
P. GASUS.
UIT HET TAXIBEDRIJF.
KLACHTEN TEGEN EEN
WERKGEVER.
In „De Transportarbeider" wordt
melding gemaakt van een hier ter stede
voorgekomen geval van geknoei in de
loonen.
Het loon van de taxi-chauffeurs is
bü de concessievoorwaarden geregeld en
door B. en W. vastgesteld op f 18 per
week.
Het bestuur van den Centralen Bond
van Transportarbeiders was er evenwel
achter gekomen, dat een firma haar
chauffeurs dwong op do loonlüsten voor
f 18 te teekenen. doch aan hen' een loon
van f 15 betaalde. De chauffeurs die
niet genegen waren daarin te bewilli
gen werden met ontslag gedreigd.
De polltie-autorltelten die op de na
koming der concessievoorwaarden toe
zien, werden met de::? ontduiking, die
al reeds eerder bü dezelfde taxi-onder
neming werden geconstateerd. Daarop
werden de loonstaten in beslag geno
men. De firma heeft hierop haar
chauffeurs ontslagen, daar zü niet meer
dan f 15 per week loon wenscht te be
talen en meent dat het overige deel
aan fooien bijeengebracht moet worden.
Door de organisatie is tegen de firma
een vordering ingesteld wegens het ve
weinig uitbetaalde loon en het weigeren
de borgstorting terug te betalen, tcr
wül voorts de aandacht der autoritei
ten op dit geval ls gevestigd, daar deze
firma bü herhaling fraude inzake de
concessievoorwaarden zou gepleegd heb
ben.
DE OLYMPIADE.
100 AMERIKANEN KOMEN TE
VELSEN KAMPEEREN.
Den 18 Augustus 1927 verzocht de A.
N. W. BToeristenbond voor Neder
land aan Burgemeester en Wethouders
van Velsen om bericht, of in de omge
ving van IJmulden een geschikt terrein
is voor het kampeeren van ongeveer 100
Amerikaansche toeristen gedurende de
Olympische Spelen. Blükens de zoo
Juist verschenen Memorie van Ant
woord op het Rapport der afdeellngen
betreffende het onderzoek der begroo
tingen voor 1928 hebben B. en W. van
Velsen hierop geantwoord, dat zü be
reid zün. den raad voor te stellen, een
terrein In Vciserbeek beschikbaar te
stellen en tevens medegedeeld, dat in
de onmlddellüke nabüheld van het zee
strand kampeerterrein beschikbaar is.
JUBILEUMTENTOONSTELLING
„NUT EN SPORT"
B. en W. stellen den Raad voor te be
sluiten naar aanleiding van een inge
komen adres van de Haarlemschc Pluim
vee- en Konijnenfokkersvereeniglng
„Nut en Sport" cm een medaille voél
de in December 1927 te houden jubi-
leumtentoonstcling. voor die tentoon
stelling een verguld zilveren medaille te
schenkc-n.