HAARLEM'S DAGBLAD
BUITENLANDSCH OVERZICHT
IS
DE CRITIEKE TOESTAND IN LITAUEN.
DE TACTIEK DER OPPOSITIE.
CECIL OVER ENGEUND EN AMERIKA.
HANDELSBLAD
lliilli!
DINSDAG 29 NOV. 1927DERDE BLAD
Wat doet Polen?
T BELANGRIJKSTE NIEUWS.
De spanning tusschen Polen en Li
tauen schijnt in hooge mate de onge
rustheid van de naburige Staten te heb
ben opgewekt. De zeer tegenstrijdige be
richten, die ons zoowél uit Polen, als uit
Litauen bereiken maken een juist oor
deel schier onmogelijk. Men kan slechts
eenige feiten reconstrueeeren en daar
uit zich een opinie vormen. In de eerste
plaats dan is er de quaes tie om Wilna,
waarvan Litauen volgens Smetona nooit
zal willen afzien, welk standpunt Polen,
(Pilsoedski) een doom in het oog is.
In de tweede plaats schijnt het zeker
te zijn dat Polen de actie der Litausche
emigranten financieel ondersteunt. In
de derde plaats mag men aannemen,
dat de ontevreden elementen in Li
tauen, die alieren tegen de regeering
WoldemarasSmetona gebruik hebben
gemaakt van de spanning ontstaan door
de verhouding Polen—Litauen en de
ontstellende berichten over den toe
stand in Lit n (wellicht geprovoceerd
door Polen?) betreffende den val der
regeermg en samenzweringen in die
richting, om het water zoo troebel mo
gelijk te maken. Hoewel het niet moge
lijk is om voor de juistheid van deze,
door verschillende organen geopperde
meeningen in te staan zal de aandach
tige lezer toch bemerken dat door de
zen reconstructie een draad van waar
schijnlijkheid loopt. En als men op
dezelfde wijze van redeneeren door
werkt kan men nog deze gevolgtrekking
maken die óók grond van waarschijn
lijkheid heeft: Polen kan op een critiek
oogenblik zeggende dat het door
wantoestanden in Litauen genoopt
wordt en zich beroepende op den
vrede in Europa, ingrijpen in Litauen.
Het hoeft er dan niet bij te vertellen in
hoever het mede schuldig is aan het
scheppen van dien wantoestand.
Zonder echter Polen het direct uit
lokken van een critieken toestand in de
schoenen te schuiven is er nog deze aan
nemelijke verklaring, dat het geheele
verloop van zaken een vicieuze cirkel is.
De tegenstanders van de regeering Wol
demarasSmetona, buiten de kwestie
Wilna en doen al het mogelijke om
den gespannen toestand tusschen Po
len en Litauen te verergeren.. De Pool-
sche regeering verdedigt zich tegen
aantijgingen van de zijde der Litau
sche regeering, grijpt in en laat een
aantal der vooraanstaande officieren
arresteeren. Aan de Litausche grens
worden Poolsohe elementen geobser
veerd die samenwerken met uitgeweken
Litausche elementen.
De Volkenbond vangt noodkreten op
tdfc Kowno._. de tegenstanders der re
geering Woldemaras en hier komen
wij weer op het punt van uitgang te
rug. buiten den aldus ontstanen wantoe
stand op alle mogelijke wijze uit om de
regeerir.g ten val te brengen.
Of er aanleiding tot groote vrees be
staat? Ons inziens niet. Litauen is een
te belangrijk strategisch punt tusschen
Dultschland, Rusland en Polen dan dat
Duitschlard en Rusland toe zouden
staan dat de oorlog tusschen Polen en
Litauen uitbrak. Deze zaak zal natuur
lijk een belangrijk punt van bespreking
uitmaken op de eerstvolgende bijeen
komst van den Volkenbond.
F. A.
De moreele
ontwapening.
Lord Robert Cci
Wij lezen in de Telegraaf:
Lord Cecil heeft in de „Sunday Times"
een artikel gepubliceerd over de houding
tusschen Engeland en de Ver. Staten en
het ontwapeningsvraagst.uk, waarin hij
evenals Garvin in de „Observer" tot de
conclusie komt, dat overeenkomsten ter
beperking der materieele bewapening
onbereikbaar zijn, als daar geen moreele
ontwapening aan voorafgaat.
De waarde van ontwapeningsovereen-
komsten ligt, meent lord Cecil, voorna
melijk daarin, dat zij naar de geestes
gesteldheid leiden, die zooals MacDonald
in het Lagerhuis bij het ontwapenings
debat zeide. allereerst noodig is en waar
bij arbitrage als een gewone beschaafde
methode voor het regelen van geschil
len gevolgd wordt. Beiden, lord Cecil en
Garvin, zien het zwaartepunt van het
vredesprobleem in de verhouding van
Engeland tot het continent.
Lord Cecil is er van overtuigd, dat de
vijandige houding jegens Engeland, als
Ameriksansche vredesleuze, volkomen
falen zal. maar acht het toch veront
rustend, dat vele politici in de Ver. Sta
ten kunnen meenen. dat een antl-En-
gelsche houding hen populair by de kie
zers zal maken.
Ook het feit, dat bij de vlootconferen-
tie aan beide zijden, maar vooral bij de
Amerikaansche delegatie, een zenuwach
tige vrees bestond, dat de andere partij
een paar kruisers meer zou krijgen,
acht lord Cecil een opmerkelijk com
mentaar op de bewering, dat oorlog tus
schen Amerika en Engeland ondenkbaar
is Als echter de verantwoordelijke staats
lieden, die dit herhaaldelijk verklaren,
oprecht zijn, waarvan lord Cecil over
tuigd is. en als zij de meening van hun
landslieden vertegenwoordigen, wat hij
gelooft, dan moet een vlootovereenkomst
gemakkelijk te bereiken zUn.
Men moet er zich echter mede tevre
den stellen, dat beide landen ter zee ten
naastenbij even sterk zijn, d.wju. dat
geen vrees voor den strijd tusschen de
twee landen moet bestaan, dat dus een
zekere mate van moreele ontwapening
vooraf moet gaan.
Lord Cecil betwijfelt, of in een nieu
wen oorlog Engeland zijn handelsvloot
beschermen kan. hoe groot ook het aan
tal Engelsche kruisers moge zijn, daar
hij niet durft verwachten, dat een nieu
we overeenkomst om het vervoer van
levensmiddelen en enkele grondstoffen
van contrabande uit te sluiten, bereik
baar en houdbaar zal zijn.
Hij ziet daarom weinig hoop. tenzij
Engelancbereid is. den prijs voor den
vrede te betalen. d.w.z. niet langer elk
voorstel ter bevordering van den vrede
zal beantwoorden met een nauwkeurig
onderzoek naar de spookbeelden van alle
denkbare risico's en opofferingen.
Slachtingen in
China?
Vluchtelingen, die te Honkong aan
komen berichten, dat door roode troe
pen in de districten Haifocng en Loek-
foeng van de provincie Kwantoeng
groote slachtingen zijn aangericht, zeg:
de Tel In één stad werden meer dan
achthonderd personen gedood. De katho
lieke bisschop van Hongkong beschrijft
een optocht welke de hoofden der slacht
offers van de eene stad naar de andere
medevoert Alle eigendommen worden
in beslag genomen.
De stakers te Canton, die twee Jaar
lang door de regeering gehuisvest zijn.
doch Vrijdag op straat werden gezet,
hebben op zestig plaatsen brand ge
sticht, hetgeen groote verwoestingen
ten gevolge heeft gehad. Zij waren van
plan, nog grootere vernielingen aan te
richten, doch hun complot werd ontdekt,
waarna tal van arrestaties plaats had
den.
De aanslag op Seitz.
Ströbinger, de man. die den aanslag
op burgemeester Seitz heeft gepleegd,
beweert niet voornemens te zijn geweest
hem te dooden. Hij wilde slechts de aan
dacht vestigen op den ellendigen toe
stand, waarin hij verkeerde.
De burgemeester gelooft niet, dat de
man zich door politieke motieven heeft
laten leiden.
Het bestuur der soc -dem. partij heeft
een beroep gedaan op de arbeiders, om
zich van elke betooging te onthouden.
De burgemeester heeft talrijke ge-
lukwenschen ontvangen.
Strobing er heeft bij zijn verhoor
verklaard, op het oogenbïft geen tid
eener politieke partij te zijn. Tot voor
korten tijd had hij van de soc.-dem,
partij deel uitgemaakt. Thans was hij
lid der vereeniging van frontsoldaten.
Voor de daad had hU de opening van
het Sneeuwpaleis gekozen, omdat deze
geen politiek karakter droeg.
Ströbinger had geen
medeplichtigen.
Ströbinger zal ter beschikking der jus
titie worden gesteld
Op grond van het voortgezette onder
zoek kan met stelligheid worden ver
klaard. dat hij geen medeplichtigen
heeft gehad en dat niemand van te a-o
ren van zijn plan op de hoogte ls ge
weest. Hij bleef bij de verklaring, dat
hij Seitz niet had willen dooden.
Wij lezen in de Tel.:
De crisis in Litauen heeft volgens via
Riga ontvangen berichten haar hoogte
punt bereikt. Den geheelen nacht door
vond een zitting ran het centrale comité
van alle politieke partijen plaats om
een uitweg uit den huidigen gevaarlijken
toestand te vinden. Als resultaat van
deze nachtelijke zitting hadden beraad
slagingen tusschen minister-president
Woldemaras en de christelijkdemocraten
plaats over de toetreding van laatstge
noemden tot de regeering. Naar verluidt
zal dcor alle partijen aan Woldemaras
een nota worden overhandigd, waarin
de reorganisatie van de regeering wordt
verlangd.
De minister van Binnenlandsche Za
ken, Mustelkis, deelde mede. dat de re
geering geen verandering in haar sa
menstelling in overweging zal nemen
vóór de zitting ran den Volkenbonds
raad in de volgende week.
Vandaag werden den geheelen- dag
conferenties gehouden in het huls van
president Smetona, welke werden bijge
woond door de voornaamste ministers
en militairen. Een aantal officieren heeft
zich naar den president begeven, waar
zij hun eisch herhaalden voor de vor
ming van een coalitie-regeering. Sme
tona gaf hun echter den raad zich niet
met politieke kwesties te bemoeien.
Daarna begaven de officieren zich naar
Woldemaras. die hetzelfde antwoord gaf
Later zijn 20 officieren gearresteerd,
waaronder ecnïgen, die geen deel had
den uitgemaakt van de deputatie.
KORT EN BONDIG.
Uit vijf staten gerequireerde drank-
verbodsagenten der regeermg der V. S.
hebben bij een reeks invallen in restau
rants en cafés 150 mannen en vrouwen
gearresteerd
Volgens de bladen zou de politie te
Boekarest berichten hebben dat 15 Hon
garen, die zich naar Rusland hadden
begeven, aldaar onder verdenking als
agents provocateurs te zijn opgetreden,
zouden zijn ter dood gebracht.
Bij een botsing tusschen een passa-
gierstrein en een goederentrein op 56
mijl ten Westen van Montreal werden
drie personen gedood en 32 gewond.
Lord Cushendun. de leider der Brit-
sche delegatie bij de as ontwapenings
besprekingen. heeft Reuter medegedeeld,
dat de eenige taak der commissie dit
maal is het benoemen van een veilig
heidscomité. Dit is, zeide Cushendu, het
eenige punt op de agenda, en vcorzoo-
ver ik weet is het al wat er gebeuren
zal.
Lectuur voor onze Jeugd
Keetje door Maria Vogel, uitgege
ven door de Hollandia Drukkerij te
Baarn is een heel gezellig meisjesboek.
Het behandelt de gymnasium-jaren van
een aardig, eenvoudig meisje. Er ko
men onderlinge ruzietjes ln voor, ge
dweep met leeraar. ook wel de moei
lijke dingen uit het grootc-menschen-
leven. De minste bladzijde zijn zeker
die, waar een jonge leeraar schande
lijk wordt getreiterd. Waarom nemen
zooveel schrijvers en schrijfsters tot zoo
iets unfairs him toevlucht? 't Is werke
lijk jammer van dit mooie boek. Aan
't slot krijgen we een glimp van een en
gagement. Heel leuk. heel interessant
cn heel lezenswaard. In een woord:
Keetje is voor onze bakvischjes een
reuze-boek. De penteekeningen van
Ella Riemersma zijn schitterend.
Pim en Kim door C. J. Kieviet.
Wat is die Kieviet toch een frissche
schrijver! En wat zijn die Pim en Kim
leuke buurkindertjes. Dat is nu een
kostelijk voorleesboek, zoo bU 't hoekje
van den haard. Ik denk, dat de groo-
ten er ook nog van zullen genieten.
Voor welken leeftijd heeft de schrijver
't eigenlijk bestemd? Naar den inhoud
dacht ik voor de kleuters, zoo van 6
tot 8 Jaar. Maar de zinnen zün dan
vaak wat erg lang. Als moeder 't voor
leest, of de juffrouw op school, dan zal
't best tot haar recht komen. Ik weet
niet, wat meer te bewonderen; de
plaatjes, of de tekst. Wat teekent
W. Heskes toch gezellig! En wat heeft
de uitgever Valkhoff dit boek in een
keurig kleedje gestoken. Pim en Kim
zullen zeker harten veroveren.
Hoe Karei zeeman werd door
W. L. Leclercq is een jongensboek uit
gegeven door de Uitgevers-Maatschap
pij Elsevier. Een Hollandsche jongen,
wiens hart naar 't zeeleven uitgaat, zal
zich zeker den koning te rijk voelen,
als hij dit boek als St. Nic* cadeau mag
ontvangen. Een boek, waaruit veel te
leeren valt. De schrijver vertelt leven
dig, me dunkt hy is ook een zeeman.
De manier, waarop de held van ons
verhaal, Karei van Vloten aan boord
komt, lijkt me wel wat heel sterk ge
fantaseerd. Die Karei werd opgevoed
door een oom te Rotterdam. Oom was
heel rijk. Karei had het heel goed.
maar hU voelde zich eenzaam. En zijn
hart ging uit naar zee. Hij ziet een schip
liggen en dan vraagt hij. of hy mee
mag varen. Na een heel kort wikken
en wegen wordt het toegestaan. Dan
loopt hij 's avonds stilletjes by Oom
de deur uit en gaat het zeegat uit Zou
zoo iets in den tegenwoordiger. tyd
werkeiyk mogeiyk zyn? Enfin Karei
moet menige bittere pil slikken. Jam
mer, dat 't aan boord vaak zoo ruw
toegaat en het aantal scheldwoorden
zoo legio is. Dit werkt niet bepaald ver
heffend. Tenslotte na allerlei weder
waardigheden (gelooflyke en ongeloof -
lyke) komt Karei weer terug by oom.
Het slot vermeldt ons, dat Karei 2de
stuurman ls geworden. Dat is wel wat
heel gauw ln zyn werk gegaan.
De lezers zullen het jammer vinden,
als het boek uit is en dat pleit voor het
boek. De plaatjes naar teekening van
H. H. Heuff zUn meesterstukjes.
De gelukkige eilanden, door
J. J. Groeneweg is een schitterend boek
voor jonge menschen. De schryver is
leeraar aan de H. B. S. te Pretoria en
lk stel me voor, dat de leerlingen dol
op hem zyn. Wat zal hy fyn kunnen
vertellen, zyn beschryving van het
eiland Teneriffe is dan ook buitenge
woon boeiend. En wat een tttenlende
humor zit er in zyn karakterbeschrij
vingen. Professor van Doorn. Pedro zUn
helper en de Oude Juan. de visscher,
ze leven voor je. De jongens, die dit boek
leren (maar ook meisjes moeten het le
zen). zullen niet op kunnen houden.
Wat een spanning zit cr vaak in 't ver
haal, b.v. wanneer het buiten aardedon
ker is en er een schot valt. De oude
visscher en Pedro redden dan twee men-
schenlevens. Later, als de roode regen
valt en nog later, als Juan de roode
parelen vindt, dan moet men verder
lezen, steeds maar verder. Het mooie,
ietwat romantische slot doet ons met
een zucht 't boek sluiten. Werkeiyk van
dit hoek is niets dan goeds te zeggen.
De mooie platen van O. Verhagen slui
ten zich geheel by den tekst aan.
Een andere uitgave van van Goor ls
De kinderen Heringa, door Ma
rie Ovink Soer. Dit bock is als 't ware
een pendant van de Canneheuveitjes
door dezelfde schrUfster. 't Is weer de
geschiedenis van een prettig gezin. We
lezen van de ondeugende streken van
Henkic en lieve maniertjes van Rose
Marie en Hannelietje. Prledrich, het
aangenomen Duitsche Jongetje met zyn
vervelende karakter-eigenschappen moet
in die omgeving wel ln zijn voordeel
veranderen. Als moeder Heringa om ge
zondheidsredenen twee maanden naar
Zwitserland moet, helpen en steunen ze
elkaar waar ze maar kunnen. Natuuriyk
wordt er groot feest gevierd, als moeder
weer thuis komt. Wc hopen zoo. dat we
straks in een vervolg-verhaal hooren.
hoe 't nu verder met de Kinderen He
ringa ging. Wat zyn de plaatjes van
Sytjc Aafjes weer mooi.
W. B.—Z.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cent» per regeL
Geeft uwe advertenties op
ter plaatsing in het
HET algemeene GROOTE
dagblad fler beschaafde
kringen. ALLE soorten
advertenties worden zonder
prijsverhooging aangenomen
22 by het
Bijkantoor Handelsblad
(Wensing's Alg. Advcrt.-BUreau)
TEMPELIERSSTR. 32
Telefoon 10209
De arme dominees
(Van onzen Londenschen correspondent)
Het schijnt dat de Engelsche Kerk
haar dienaren, en vooral haar dienaren
van bescheiden rang, niet te best be
loont. Er is in Engeland een verbond
tot steun der arme geestelijken. In het
kantoor van dat verbond, in de City van
Londen, zyn vier vrouwen den ganschen
dag in de weer met het inpakken en
verzenden van kleedingstukken voor de
arme dominees in het gansche land.
Eiken dag gaan uit kantoorgebouw twee
kamers vol tweedehandsch kleeren voor
mannen, vrouwen en kinderen Soms
komen dominees, die toevallig in Lon
den zyn, er een bezoek brengen in hun
oudste plunje. Zy krygen er schoenen,
overhemden, boorden en jassen, trekken
er de kleeren aan en gaan, opgeknapt
en .gelukkig, weer naai- hun verre pas
torieën terug. De achtergelaten kleeren
worden als nietswaardig vernietigd. De
Bisschop van Londen is een bekend
kampioeh voor zyn arme helpers. Hij
heeft dezer dagen te kennen gegeven,
dat een inkomen van 400 pond sterling
met een huis voor den gemiddelden do
minee niet voldoende is in dezen tijd.
Hy koos een wat ongelukkig voorbeeld
om dit te bewijzen, n 1. de huishoudelijke
begrooting van een domineesfamilie, die
er drie dienstboden op na hield, waar
voor de begrootir.g met 92 pond sterling
was belast. Opdat het publiek geen ver
keerden indruk zou krygen van de maat-
schappelyke positie der dommees, voor
zoover die hun financiën betreft, heeft
de secretaris van het genoemde verbond
terstond laten weten dat dit dominees
gezin met drie dienstboden een uitzon
dering moet worden geacht en dat 999
van de 1000 pastorieën geen dienstper
soneel of slechts een dagmeisje hebben.
Deze verklaring is bevestigd door vele
Ingezonden stukken in de kranten, waar
in bovendien werd gezegd dat het gezin,
dat de Bisschop tot voorbeeld kcos.
klaarbiykelijk nog de eerste beginselen
van huishoud el Uke economie moest lee
ren Verscheidene dominees hebben zelfs
slechts een in!i>men van 300 pond ster
ling. De vrye pastorie is vaak meer een
nadeel dan een voordeel. Het huis is
gewoonlijk veel te groot voor de be
hoeften van het gezin; en grond- en
andere belastingen benevens de kos
ten voor onderhoud moeten uit het karig
salaris van den dominee worden be
taald Die uitgaven slokken byna de
helft van de inkomsten op. Daarbij
wordt de dominee altijd min of meer
beschouwd als de weldoener van zyn
parochie niet slechts in geestelijk maar
ook in stoffelyk opzicht. Velen komen
aan zyn deur voor geld en brood. Onder
zulke omstandigheden laat het zich wel
begrijpen dat de bewoners der pasto
rieën him heil moeten zoeken bij de
groote kleedingbedeeling in Londen.
Want er kan niet veel overblyven voor
het koopen van kleeren.
De prijs van overbodig
lawaai.
(Van onzen Londenschen correspon
dent).
Een professor, die byzondere studie
maakt van lawaai en den invloed er
van op werklust en -vermogen van ar
beiders. heeft dezer dagen verklaard dat
hy het wekelyksch verlies aan voort
brenging, door lawaai veroorzaakt, op
1.000 000 pd.st. schat. Het moet wel heel
moeiiyk zijn zulk verlies zelfs by bena
dering te schatten. De professor moet
er een slag naar hebben geslagen. In
het bedrag begTeep hij niet het verlies
dat de maatschappy lydt ten gevolge
van slechte gezondheid en te vroegen
dood uit de zelfde oorzaak; dat verlies
was niet te schatten maar moest nog
aanzieniyk grooter zy'n dan dat van ver
minderd werkvermogen. De deskundige
sprak in een vergadering van den Bond
van Vrouwelyke Musici. Zyn onderwerp
was dus wat- gewaagd voor zulk een ge
hoor. Maar de zin van zyn woorden was
klaarblijkeiyk dat hy ernstige musici,
die harmonische klanken voortbrengen,
niet rekende tot de verdelgers van le
vens- en productiekracht. Geluid, dat
het gehoor streelt, schynt al die funeste
invloeden niet te hebben. De makers van
jazz-muziek rekende hy echter wel on
der de verwoesters. Dat kon hy in dit
geval veilig doen omdat vrouwen zelden
deel uitmaken van jazz-benden en om
dat vrouwejyke musici haar beroep ge-
woonlyk zeer ernstig opvatten. Hy had
gehoord dat sommige eigenaars van res
taurants in Londen per jaar 16000 pd.st.
uitgeven ter bekostiging van het jazz
orkest. Zooiets ging zyn verstand te bo
ven en hy kon er niet genoeg nadruk
op leggen dat. men voor dat dure geld
om zoo te zeggen een muzikalen duivel
in huis haalde, die het op den onder- i
gang der gasten had voorzien, hoezeer
die gasten ook van de cacophonie sche
nen te genieten. Er was ook geen
sprake van verklaarde deze alarmist
dat men aan lawaai kon gewennen;
dat leek maar zoo. Menschen die den
ken dat geraas hen niet schaadt omdat
het niet op hun zenuwen schynt te wer
ken. vergissen zich schromelyk. De ze
nuwkracht lijdt onder alle omstandig
heden, ook wanneer men zoogenaamd
door lawaai heen slaapt. Tallooze men
schen ontberen gezonden slaap omdat
de stadsstraten van zeer vroeg in den
ochtend tot zeer laat'in den avond vol
geraas zyn. Tot nu toe heeft men
niet gehoord van maatregelen die deze
bedreiging van het heil der menschheid
moet afwenden. De professor vraagt om
een wet voor geraas-bestryding en zou
ook graag zien dat de geneeskundig: or
ganisatie van den Volkenbond zich de
zaak aantrok.
Een onzinnige vlucht.
(Van onzen Londenschen correspon
dent).
..De Indië-vliegers keeren terug
per trein". Aldus ongeveer een .headline"
in een der Londensche bladen, boven een
bericht ever de twee vliegers McJntosh
en Hinkler. die deze week zc~ier be-
hoorlykc voorbereiding uit Engeland
waren weggevlogen, in de richting van
Indië. rr.et het doel te probceren het
record van de langste vlucht zonder
tusschenlanding. dat op naam van den
Amerikaan Chamberlin staat, te verbe
teren. Er was bittere spot in dat hoofdje
van de krant. De vliegers hadden niet
anders verdiend. De weersomstandighe
den die zij tegemoet gingen, de gevaren
die zy liepen, de onwaarschijniyklieid
dat zy de hinderpalen zouden kunnen
overwinnen, waren te voren bekend of
hadden dit kunnen zijn. Men mag hen
gelukwenschen met hun ontsnapping
aan den dood; maar er is geen reden
hen te complimenteeren over een waar
lijk dolzinnige escapade. En het aanzien
der aviatiek moet na zulk een jammer
lijke mislukking in de oogen van het pu
bliek weer snel dalem
Een koning zonder
paleis.
(Van onzen Londenschen correspon
dent).
Koning Fcisal van Irak heeft zyn
kroon maar er is geen huis, waardig ge
noeg, in zyn land om hem behooriyk on
derdak te verschaffen. Op dit oogen
blik is dat niet zoo erg; want de koning
is de gast van de Britsche regeering, die
voldoende middelen bezit om konink
lijke gasten koninklijk onder te bren
gen. De koning is hier voor hooge staats
zaken, die verband houden met de mate
van onafhankeiykheid van het land
Irak. Maar hij grijpt deze gelegenheid
meteen aan om met Londensche archi
tecten te onderhandelen over zyn toe
komstig paleis in zijn hoofdstad.
Toen Koning Feisa] voor het eerst zyn
koninkrijk betrad moest men inderhaast
een paar kantoren van het oude Turk-
sche bestuur, die aan den Tigris lagen,
voor zUn verblijf in orde brengen. De
koning woonde daar korten tyd. Maar
toen verschenen plotseling onheilspel
lende scheuren in de murenen een
paar dagen nadat zyno Majesteit de
wrakke gebouwen had verlaten verdwe
nen ze in de rivier. Een tweede woning
voor den vorst werd door overstroomin
gen verwoest. En op het oogenblik be
staat het koninklyk paleis uit een oude
Turksche school binnen de stadsmuren,
een gebouw dat totaal ongeschikt moet
worden geacht voor een koningsverbiyf.
Een Er.gelsch architect, die jaren lang
directeur van de Iraksche openbare wer-
kenis geweest, heeft nu een ontwerp
gemaakt voor een paleis den koning
waardig. Het is een eenvoudig gebouw,
dat van baksteen zal worden opgetrok
ken. Het is eigenlijk slechts de kern van
een paleis waar omheen later een groot-
scher gebouwencomplex moet groeien.
Het. paleis komt te staan ter plaatse
waar zich thans een oude Turksche ci
tadel verheft, aan den oever der rivier
boven de stad. De verlichte koning wil
de niet aan uitgaven voor een paleis
denben voordat eerst een universiteits
gebouw zou zyn opgericht. Die universi
teit ls reeds voor een deel gereed en
wordt gebruikt door de theologische fa
culteit.
„Winst" van een lucht
vaartmaatschappij.
(Van onzen Londenschen correspondent)
Imperial Airways, de offlcieele Engel
sche luchtvaartmaatschappy heeft den
volke doen weten dat zy voor het eerst
sedert haar bestaan t afgeloopen werk
jaar winst heeft gemaakt, indien men
den regceringssteim buiten beschouwing
laat. De winst bedraagt 11461 pond
sterling; maar de subsidie 137000 pond
sterling. Men is dus nog ver verwijderd
van het stadium waarin het vliegbedrijf
zich waariyk zelf kan bedruipen. Aan
gezien de maatschappy het vorig jaar
echter nog. ondanks subsidie, een verlies
boek van 32415 pond sterling, kan men
niettemin wel van een grooten vooruit
gang sprcfken. Het reizigersvervoer Is
met 26 percent toegenomen en de be
drijfskosten zijn met 21 percent gedaald.
In zooverre is het jaarverslag dus gun
stig te noemen.
Grillige photokunst.
(Van onzen Londenschen correspondent)
Een kunstphotograaf in Londen, die
nieuwe banen zoekt om uitdrukking te
geven aan wat er photo-artistick in hem
woelt, heeft juist een tentoonstelling
van zijn oeuvre geopend In een voor
name kunstzaal De tentoonstelling
trekt groote aandacht; maar het groot
ste deel van de aandacht zal wel te wU-
ten zijn aan het feit dat dames uit de
hooge maatschappelijke en artistieke
kringen 's photografen sujetten zijn ge
weest. De dames zyn ..genomen" onder
grillige hoeken of met gebruikmaking
van effecten die het portret geheimzin
nig en in eenige gevallen dwaas ma
ken. Er is een portret van een dame die
zich liet snappen Juist toen zy dicht
achter een spiegel vandaan kwam, met
het gevolg dat men twee gezichten ziet
..en profile" op een gemeejischappeiyken
hals; een soort vrouwelijke Janus dus.
In een ander geval moet de photograaf
op een ladder zyn geklommen en ligt
zijn model languit op den grond. Maar
op de photo lykt het alsof zij staat, zij
het dan ook in een houding, waarin
men nimmer een sterveling heeft zien
staan. Er is een portret, waarin het
zonderlinge niet is gezocht in het plaat
sen van de camera onder een ongewo-
nen hoek ten opzichte van het sujet
maar in groteske ballonnen, die om het
lioofd van dc dame zijn geschikt. Dc
Tijdens stormweer viel ergens m Duitsch-
land een schoorsteen boven op het dak
van een dansgelegenheid.
Wat speelt de jazz-band vanavond
zalig, hè? se/rak vlak na het incident
een der danseuses lot haar danseur.
photo van twee zusters doet denken
aan ..schoppenvrouw" van het kaartspel
De jonge kunstphotograaf hy is 22
en heeft eerst onlangs de universiteit
van Cambridge verlaten doet al dit
photografisch werk met een gewone
handcamera, zyn „show" omvat ook
een aantal gekleurde teekeningen en
ontwerpen voor tooneelscènes en ta
bleaux.
De Engelsche dienstbode
(Van onzen Londenschen correspon
dent).
Het dienstbodenvraagstuk is hier ur
gent. In dien toestand verkeert het
reeds verscheidene jaren. De oorlog
heeft als in zooveel dingen de klad ge
bracht in de huishoudeiyke dienstbe
trekking. De nypendc schaarste aan
zelfs eenigszlns drageiyke dienstboden ls
toe te schrijven aan het algemeene ver
langen van jonge vrouwen uit alle klas
sen. de laagste incluis, als .young lady"
te worden aangesproken. Zy zyn liever
.Jonge dames" in een winkel, waar zU
nooit zon zien en waar zij van vroeg
tot laat voor karig loon hard moeten
werken dan dienstboden in een goed
huis waar zy goed voedsel en goed loon
benevens een gezond bestaan kunnen
kTygen De meisjes die zich nog aanbie
den voor huishoudelijk werk zyn wat
erg ..ladylike" en in elk geval overdreven
in haar eischen, getuige een dienstaan
bieding, dezer dagen door een hulsvrouw
in Bath op een annonce ontvangen.
„Ik ben achttien jaar oud", vertelde de
brief; „ik kan piano spelen en ben dol
op zwemmen en dansen, vooral de char
leston. Ik ben geheelonthouder en rook
niet maar 1k hou heel veel van radio
en zou een luldsoreker ln myn slaanka-
mer moeten hebben. Op Zondagen wil
ik vry zyn want ik ben een trouw kerk
gangster. Bovendien zou ik graag oen
Zondagsschool-klas In de buurt nemen.
Maar indien u er geen bezwaar tegen
had dat myn verloafde gedurende de
week-einden kwam logeeree, zou ik het
Zondags werk wel willen opgeven".
