HAARLEM'S DAGBLAD
OM ONS HEEN
STADSNIEUWS.
FLITSEN
FEUILLETON
VERMIST
VRI 'DAG 16 DEC. 1927
DERDE BLAD
No. 3715
HOE KON DE SOVJET-REPUBLIEK TIEN JAAR
BESTAAN?
DE FOUT DER BEVRIJDERS ZUCHT NAAR GELD VERDIENEN HOE
DE KLEINE BOER GEPAAID WERD DE KRACHT VAN BEDREIGING
AFGEDWONGEN VERBETERINGEN WAAROM HET TIENJARIG
BESTAAN EEN ERKENNING VAN MISLUKKING IS.
Er Is dit Jaar nog al ophef gemaakt van
het tienjarig bestaan van het régime in
Rusland. Het Sovjet-bewind leeft bij re
clame en propaganda, zoodat het niet
te verwonderen is. dat zijn kopstukken
de gelegenheid aangrepen voor een be
toog, als zou het communisme er wel
gevestigd zijn en het vertrouwen genie
ten van de groote meerderheid der be
volking. Het overige Europa, van dien
kant aan veel schetterens gewend, is
daarmee zeker niet tot het communisme
bekeerd; wel hebben velen zich de vraag
gesteld, hoe een zoo verwerpelijk sys
teem tien jaar lang heeft kennen be
staan en vooreerst niet schijnt te zullen
verdwijnen.
Het antwoord daarop te geven schijnt
niet moeilijk. De eerste reden is. dat de
andere Europeesche mogendheden, be
vreesd voor het overslaan van het com
munistisch bederf, den nieuwen Russi
sche heerschers in de kaart hebben ge
speeld door legers onder Kol tsJak. De-
nlkin, Wrangel op hen af te zenden.
Deze witte legers waren niet zoo blank
van deugd of zij hebben menigmaal de
menschen die zij kwamen verlossen,
schrikkelijk gehinderd en gekweld, zoo
dat die vaak niet meer wisten of wit of
rood vriend of vijand was. Bovendien
lieten de Sovjetheerschers niet na, te
wijzen op de buiterüandsche afkomst
van deze troepen, althans van het geld
waarmee zij betaald werden en zoo lie
pen de Russen, meenende dat het hei
lige Rusland gevaar liep, samen tegen
de witte legers, die als vreemde over
weldigers werden voorgesteld. Europa
•peelde met deze poging hoog spel.
Overwon het niet. dan moest de Sovjet-
Invloed er door versterkt worden en zoo
is het ook uitgekomen. De les van meer
dan een eeuw geleden, de les van 1812,
dat men Rusland niet veroveren, kan, is
herhaald. Had men het land aan zich
zelf overgelaten, dan zou misschien de
uitslag heel anders geweest zijn en de
anti-communistische strooming hebben
overwonnen; nu schroefden, huns on
danks. de mogendheden der Entente de
positie der Sovjets in Rusland vast.
Het avontuur mMukte dus. De mo
gendheden hadden quitte of double ge
spééld en werd double, ten gunste van
de tegenpartij. Zij voegden daar een
tweede fout aan toe. Inplaats van de
Russische heerschers aan hun eigen
hulpmiddelen over te laten, zochten zij
htm vriendschap, althans hun medewer
king, terwille van handel en nijverheid.
Toch 2jou er alle reden zijn geweest
om hen aan hun lot over te laten. Met
©en openhartigheid, die met brutaliteit
xrfet te sterk betiteld is, kondigden de
Sovjets hun voornemen aan, om ds
fceele wereld te russificeeren tegen
over zulk een bedreiging zou een
systeem van isolatie verweer volkomen
passend zijn geweest. De Rus, die een
primitief wezen is, zou dat ook begrepen
hebben. Wat hem in verbazing moest
brengen was, om te zden dat Europa
om strijd gunstige overeenkomsten met
zijn heerschers trachtte aan te gaan;
wat kon hij daaruit anders afleiden, dan
de groote invloed en de macht van zijn
regeering! Zeker, het moet niet gemak
kelijk zijn geweest een gebied als Rus
land voor de producten van handel en
nijverheid te verliezen (onderling wan
trouwen heeft hier veel kwaad gedaan)
maar men maakte de positie van de
Russische overheerschers er sterker mee.
Hoe moeten dezen gegrinnikt hebben,
toen de Europeesche industrieel en koop
man zich opnieuw aanmeldden om za
ken te doen, terwijl de Russische ver
tegenwoordigers in de hoofdsteden van
Europa stookten wat zij konden in het
belang van een wereldrevolutie. Op t
laatste stuurde de eene Staat den kuipen-
den Rus als vertegenwoordiger terug
en deed de andere huiszoeking in Rus
sische bureaux, maar de betrekkingen
afbreken deed men niet. Den grooten
klant wilde men in leder geval behou
den. Moest daaruit een eenvoudige man
in Rusland niet afleiden, dat zijn be
stuurders knapper waren, don die an
deren?
Een derde reden is zonder twUfel ge
weest, dat de nieuwe heerschers den ar
men Russischen boer in 't gevlei kwa
men en zich meer om zijn welvaren be
kommerden dan om het heil van den ar-
arbeider in de nijverheid. Rusland bezit
nog maar weinig industrie en die is
natuurlijk gevestigd in en bü de groote
steden. Het was dus veel gemakkelijker,
het oog te houden op de nijverheid en
uitbarstingen van ontevredenheid onder
de industrieele arbeiders tegen te gaan,
dan oproeren te dempen op het onme
telijke terrein van den Russischen land
bouw. Wel heerschte ook daar geen te
vredenheid, maar er was dan toch iets
voor den kleinen landbouwer gedaan, al
was het maar dat de groote landeige
naars waren verdreven, die hun pach
ters in een afhankelijkheid hielden, die
van lijfeigenschap zoover niet verwij
derd was.
De groote kans bleef, dat de platte
landsbevolking zich tegen het nieuwe
regiem verzetten zou wegens haar ge
brek aan eerbied voor den godsdiens',
maar hier bleef Ruslands onmetelijkheid
een gunstig element voor de veiligheid
van de Sovjets. In deze dun bevolkte
uitgestrektheden is het organiseeren van
een grooten opstand zoo goed als on
mogelijk, al ware het alleen omdat de
schaarsche spoorlijnen geregeld contact
belemmeren. De heerschers zorgden er
wel voor, te doen gevoelen, dat het roo-
de leger klaar stond opstanden onmid
dellijk te dempen. Waarschijnlijk is dit
leger van veel geringer waarde, dan
zij het doen voorkomen, maar de een
voudige Russische boer is niet in staat,
dat critisch te beoordeelen en hij ver
diept zich er ook niet in. Hij ls van
opvoeding en karakter immers geen
Europeaan, maar een Aziaat en juist dit
enorme verschil verklaart veel wat ons
Europeanen onbegrijpelijk is. De Rus
heeft een droomerige natuur. Hij is fata
list. Nltschewo, het doet er niet toe
of wat kan ik er aan doen, ligt hem in
den mond bestorven. Niet gauw komt hij
in verzet en nog veel moeilijker zou het
zijn, hem tot volharding in zijn oppo
sitie te bewegen. De vreemdelingen, die
in Moskou over het land heerschen (ve
len hunner zijn immers geen geboren
Russen maar Duitschers of Polen) we
ten dat zeer goed en hebben, voor het
geval er toch eens een krachtig verzet
zou ontstaan, de G. P. U. ingesteld, die
afschuwelijke geheime politie, welke te
gen spionnage, vrees aanjaging en koel-
bloedigen moord zonder voorafgaand be
hoorlijk proces, niet opziet.
De afgrijselijke Felix Dsjerzjinskl
heeft haar georganiseerd en na zijn
dood is het vinden van een opvolger
niet moeilijk geweest. Hoeveel duizen
den onschuldigen ln de kerkers en kel
ders van de G. P. U. verdwenen zUn is
zelfs bij benadering niet te zeggen,
maar de echo van al dat lijden is tot de
buitenwereld doorgedrongen. Een pas
hierover verschenen boek geeft daarover
zoo ontzaglijk veel bijzonderheden, met
namen en data er by, dat wij die toch
ver en veilig zijn, het nauwelijks kunnen
lezen. Het bloed stroomt van de blad
zijden. Niemand kan er honderd blad
zijden achter elkaar van ondergaan.
Zoo sterk is de indruk van al deze on
verholen gruwelen, dat wie dit ver
schrikkelijke boek uit de hand legt. on
willekeurig naar zijn vingers kijkt of
die er bloedsporen van hebben over
gehouden.
Aziatisch-wreedaardig zijn de straf-
methoden, die vaak worden toegepast op
onschuldige lieden, welke zich in geen
enkel opzicht hebben verzet tegen de
wetten en voorschriften van het Rus
sisch bestuur. Het doet er niet toe. De
bedoeling van de G. P. U. is niet, het
kwaad te straffen, maar alleen om de
menschen angst aan te jagen. Dat ge
lukt volkomen. De echo's van Moskou
dringen ver genoeg door over heel Rus
land. Vergroot en aangedikt door het
oververtellen, doen deze ijselijke verha
len den moesjik rillen in zijn eenzame
woning.
Buiten en behalve dit alles bestaat er
nog een pers, die in de hand is van de
machthebbers. Evenmin als in den tijd
der keizers kan onder de Sovjets een
onafhankelijke cot bestaan. Alle
bladen zingen hetz. lied, tot ver
heerlijking van het regime. De kleinste
verbetering wordt breed uitgemeten.
Voor den eenvoudigen lezer moet het
zijn. alsof de regeerders voortdurend op
nieuwe en goede dingen gespannen zijn
ec inderdaad zijn nu en dan misstanden
die totaal onhoudbaar waren, weggeno
men. Niets is evenwel moeilijker, dan
een toestand volledig overzien, wanneer
men er vlak voorstaat, het is er mee als
met een tooneeldecor. dat het publiek
in de zaal goed onderscheiden kan. ter
wijl de spelers op de planken niets kun
nen zien dan wat vegen en vlekken.
Europa, dat in den schouwburg de ver
tooning gadeslaat, weet wat het daarvan
denken moet. In vergelijking met Euro
peesche toestanden verkeert Rusland
nog altyd in diepe ellende. Is een revo
lutie. die de machthebbers verjaagt,
waarschijnlijk? Velen die het land goed
kennen, achten dat niet denkbaar,
vooral niet omdat de bevolking voor
een deugdelijk democratisch beheer nog
lang niet rijp is. De Tartarenmethoden
onder de keizers zijn eenvoudig voort
gezet onder de Sovjets. De naam. niet
de geest is veranderd. Waarschijnlijk is
de eenige verbetering die in de naaste
toekomst te wachten is, deze dat Rus
land, nu Europa zich niet bij het land
aanpast, genoodzaakt zal zijn door de
kracht der dingen, zich allengs meer en
meer bij Europa aan te passen, totdat r
van den communistisch en staat niets
meer dan de naam overgebleven zal zUn.
Maar ook dan r.og zal het land achter
aan komen bij de democratische posi
tie, waarin de meeste Europeesche lan
den verkeeren.
Hiermee ls, geloof ik. het raadsel op
gelost hoe de Sovjets zich nu tien Jaar
hebben kunnen handhaven.
De feesten ter gelegenheid van dat
jubilé zUn niets dan reclame en propa
ganda. De toestand doet denken aan de
beruchte trucs van den gunsteling van
Catharina TI. Potemkin, die op een reis
van zijn gebiedster langs het stroomge
bied van de Wolga. haar fraaie dorpen
en goedgekleede dorpelingen vertoonde.
De dorpen waren van carton en de kloe
ren kwamen van den costumier.
Dit is geen sprookje, maar een ver
haal van werkelijkheid. Zoo is het nu
nog. Maar wat in vroegere eeuwen ge
heim kon blijven, wordt in onzen tijd
van openbaarheid overal bekend ge
maakt. De viering van het 10-jarig be
staan der Sovjet-republiek is meteen
erkenning van onmacht cn mislukking:
de wereldrevolutie die zij hoopte is weg
gebleven. Integendeel; men heeft de
klauwen van den wolf onder de schaaps
vacht wel herkend.
J. C. P.
DE PERSONEELSFORMATIE.
Beleid der vertegenwoordigers In het
G. O. goedgekeurd.
Dinsdagavond vergaderde de afdee-
ling Haarlem van het Nationaal Ver
bond van Gemeente-ambtenaren naar
aanleiding van het verhandelde in de
vergadering van het Georganiseerd Over
leg voor ambtenaarszaken van 25 No
vember.
Groote belangstelling bestond voor
deze vergadering, omdat de houding van
de vertegenwoordigers in het G- O. bU
hen, die den loop der besprekingen in
het G. O. niet kenden, eenige bevreem
ding had gewekt en daaraan door an
dere organisaties een onjuiste voorstel
ling werd gegeven.
Na eenige mededeelingen van huis-
houdelijken aard verkreeg de heer Kooi
man. lid van het hoofdbestuur, het
woord ter behandeling van het agenda
punt voor deze vergadering. Alvorens
daartoe over te gaan wenschte spreker
eenige insinuaties te weerleggen welke
van zekere richting in de plaatselijke
pers waren gelanceerd. Een volledjge
weerlegging en juiste uiteenzetting daar
van zal spoedig door hem worden gepu
bliceerd.
Aan de hand van nauwkeurige aan-
teekeningen gaf de heer Koolman ver
volgens een uitvoerig verslag van het
gesprokene.
Al is het gestelde doel niet ten volle
bereikt kunnen worden, spraker consta
teerde dat het gewenschte correctief na
mens B. en W. is toegezegd, alleen dient
nog de vorm te worden gevonden waar
in dat kan geschieden. Spreker is geen
voorstander van personeelsformatie,
doch als die formatie er toch moet ko
men en over de ambtenaren geoordeeld
moet worden, dan wil spreker dat deze
organisatie daarbij ls om voor de belan
gen der leden te kunnen waken.
Als voorbeeld hoe funest een formatie
voor de ambtenaren kan zijn werd het
Amsterdamse he voorbeeld aangehaald.
Juist met dat voorbeeld voor oogen en
om te voorkomen, dat zooiets in Haur-
VAN HAARLEM'S DAGBLAD No. 1079
MOEILIJK BESLUIT
Als je te laat bemerkt, dat de afspraak met je vrouw
van „bij het boekenstalletje op het perron" niet geheel
afdoende is, omdat er aan elke zijde van het lange
perron een is en moet je nu hier op haar blijven
wachten of naar het andere op verkenning uitgaan.
(Nadruk verboden).
lem gaat geschieden heeft het Nationaal
Verbond vóór medewerking aan de for
matie gestemd. De vertegenwoordigers
in het Overleg hebben met een gerust
geweten hun stem uitgebracht in de
overtuiging daarmede de belangen der
ambtenaren te hebben gediend.
Duidelijk en klaar is door den heer
Kooiman dit onderwerp uiteengezet, aan
de vergadering overlatende hare goed-
keurirgaan de uitgebrachte stem al dan
niet te geren. Naar aanleiding dezer uit
eenzetting werden door eenige leden op
merkingen gemaakt en vragen gesteld.
Met genoegen constateerde een der
leden dat van de felle critlek omtrent
de invoering eener personeelsformatie
door de Algemeene Ned. Ambtenaars-
vereeniging geuit, op de juiste plaats,
dus ln het Georganiseerd Overleg, niets
is gebleken. Verder wenschte dat lid
een nadere motiveering waarom de ver
tegenwoordigers in het G. O. zich niet
aan de opdracht der ledenvergadering
hebben gehouden. Een ander lid vreesde,
dat de formatie een kapstok zal wor
den. waaraan de belangen voorloopig
opgehangen zullen worden. Verder werd
opgemerkt dat met taaie volharding is
vastgehouden aan de wenschen der ver
gadering, doch dat tenslotte tactisch is
gehandeld door te aanvaarden, wat te
bereiken was. De vertegenwoordigers ln
het Overleg, de heeren Van der Haar en
Kluit, wenschten een uitspraak der ver
gadering. omtrent de door hen gevolgde
gedragslijn. Uit de vergadering werd
aangedrongen dit samen te voegen met
de goedkeuring van het stemmen vóór
of tegen de medewerking aan de perso
neelsformatie. Aldus in stemming ge
bracht werd de houding der vertegen
woordigers in het G. O., door deze zeer
druk bezochte vergadering, met slechts
vijf stemmen tegen, goedgekeurd.
Bjj de rondvraag sprak de heer Lek-
kerkerk, lid van het hoofdbestuur, er
zijn afkeuring over uit, dat door een
gewezen lid. vertrouwelijke particuliere
correspondentie, aan openbaarheid prijs
is gegeven en hij daardoor wederom het
in hem gestelde vertrouwen heeft be
schaamd. Lang heeft spreker in dien
persoon vertrouwen gesteld, doch hU is
daarin wel zeer bedrogen uitgekomen.
Niets meer aan de orde zijnde sloot
de voorzitter hierop met een opwekkend
woord deze zeer geanimeerde vergade
ring.
WERKTIJD SCHEEPSBOUW.
Volgens mededecling van den direc
teur-generaal van den Arbeid is de
werktijd in den scheepsbouw tot 1 Juli
1928 gehandhaafd op 50 uur per week
De arbeiders hadden verlangd dat de
werktijd boe 48 uur per week zou worden
teruggebracht.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a 60 CENTS PER REGEL.
DE BUITENSCHOOL.
Bijzonderheden over de
plannen.
BEZWAREN VAN B EN W
VAN BLOEMENDAAL.
Het bestuur der Vereeniging ,4e Haar-
lemsche Buitenschool" heeft zich met
een adres tot den raad van Blocmendaal
gewend. Daarin lezen wij:
Sinds Jaren reeds bestaat er voor
Haarlem en omgeving dringend behoef
te aan een gelegenheid, om zwakken,
door tuberculose bedreigden, soms reed
licht aangetaste kinderen van den leer
plichtigen leeftijd onderwijs te doen
geven in "n omgeving, die wel verre van
hen te schaden of te verzwakken, hun
krachten en weerstandsvermogen bij
brengt en hen geschikt maakt voor het
leven later in de gewone maatschappij.
Bloemendaal's grond moet voor de
zwakke kinderen van geheel Kennemer-
land redding brengen.
Nu is het tot nu toe niet mogen ge
lukken, om voor de buitensohool een
terrein te vinden dat aan alle elschen
voldoet.
Dit duurde voort, totdat de familie
van der Vliet en mejuffrouw van
Wickevoort Crommelin aan de Haar-
lemsche Vereeniging tot bestrijding der
tuberculose voor haar lighallen het ter
rein aan den Berkweg achter het Pro
vinciaal Ziekenhuis nabij Santpoort ten
geschenke gaven.
Al spoedig bleek, dat de volwassenen
daar in de laagte konden verblijven, de
de kinderen in de lighal op het hojge
duin. maar daarnevens nog gelegenheid
over was voor een buitenschool cn wel
in een zoo ideale omgeving a!s men
zich slechts denken kan. De Vereeni
ging tot bestrijding der tuberculose
bleek bereid het terrein tegen een lage
huur voor dat doel aan de buitenschool-
vereenlging af te staan.
En nu leek deze kwestie, behoudens
goedkeuring van den Haarlemse hen
gemeenteraad, tot als aller genoegen op
gelost! wy zouden ruimte genoeg heb
ben, om ln een klein gedeelte van den
opeet drie zeer eenvoudige schoollokalen
(voor ongeveer 33 kinderen elk), elk
met -"én wand geheel open naar het
Zuid-Ocsten, naast elkaar te bo '.wen, cn
daaraan grenzend, haaks er op. een
grooter gebouw, meer als herstellings
oord gedacht, het internaat voor een
aantal kinderen en de noodige lighallen
ln de buurt, terwijl verder op het ter
rein ideale duinpannen aanwezig waren
voor het onderwijs in de open lucht.
Maar bij de uitwerking kwamen ook
moeilijkheden naar voren. Volgens Je
Wet op het Lager Onderwijs zou nie
mand anders dan de gemeente Blocmen
daal zoodra aan de gewone voorwaar
den was voldaan, de eigenlijke school
(circa f 18.000, inrichting f 2500) moe
ten betalen al bleef dan ook het veel
belangrijker en kostbaarder gedeelte
„herstellingsoord met internaat" (circa
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
60 Cent» per regel.
HANDELSBLAD GRATIS
Zij, die zich thans als kwartaal*
abonnc opgeven, ontvangea het
Handelsblad tot 1 Jan. gratis-
Abonnement ƒ1.90 p. maand en
f 5.50 per kwartaal. Buiten Am»
sterdam verhocgd met 20 ct. per
maand voor verzending.
Abonnementen op te geven bij het
Bijkantoor Handelsblad
(Wensing's Alg. Advert.-Bureau)
TEMPELIERSSTR. 32
TELEFOON 10209
f 82.000) over. om op andere wijze, door
de gemeente Haarlem of door particu
lieren of door beide, elk voor een deel,
bekostigd te worden, terwijl de exploi
tatiekosten in de toekomst toch ponds
pondsgewijze naar het aantal gezonde
kinderen door de verschillende samen
werkende en samen profiteerende ge
meenten zouden worden gedragen.
Hierin schuilt dan toch ook waarlijk
niets onbillijks!
Maar bij de voorlooplge onderhande
lingen met vertegenwoordigers van B.
en W. van Blocmendaal kwamen an
dere bezwaren op den voorgrond.
Er zou, zoo meende men. voor een ge
bouw daar ter plaatse aan den Bergweg,
naast en op hetzelfde terrein van de
lighallen. nooit bouwvergunning door de
gemeente Blocmendaal gegeven kunnen
worden, omdat dan ln de toekomst de
gemeente Blocmendaal verplicht zou
kunnen worden, om den weg daarlangs
den Bergweg, te verbrccdcn en te ver
harden.
Maar nooit zullen de belanghebben
den er ln de toekomst over denken, laat
staan r.aar streven, dien Bergweg ver
breed en verhard te krijgen. Integen
deel: het ls voor het provtr.claal ge
sticht zoowel als voor de lighallen uit
den aard der zaak een levensbelang, dat
deze weg blijgt tooals hij nu is. een land
weg. niet open voor het groote. leren-
makende en stof opwerpende verkeer.
Wanneer het noodig mocht zijn. wil
het oestuur der Haarlomsche tubercu-
lose-vereeniging zich daartoe wel con
tractueel verbinden.
Resumeerer.de vraagt het bestuur
aan den gemeenteraad van Blcemcn-
daal Sn principe uit te maken, of er in
de gegeven o:nstar.dighcden wel vol
doende aanleiding kan en mag bestaan
om in de toekomst aan de vereeniging
de voor haar plannen noodige bouw
vergunning te weigeren en daarmede
„Ia mort sons phrase" uit te spreken
over een stichting, waaraan dc geheel©
streek in hat belang van de zwakke
jeugd zoo dringend behoefte heeft cn
waarvan de totstandkoming dan weer
jarenlang op zich zal moeten laten
wachten.
Naar het Duitsch van
F. ARNEFELDT.
Vertaald door
JAO. VAN EMDEN.
5)
O, dus u bent de dochter van me
neer Forberg, zcide de man. terwijl hij
nog eens ccn buiging maakte Wilt
u zoo vriendelijk zijn. mij bij uw vader
aan te dienen?
Vader is nog niet thuis, antwoordd.
het jonge meisje en de ander, die haar
met zijn half toegeknepen oogen zeer
scherp opnam, was niet in staat ook
maar de minste onrust of onzekerheid
bij haar waar te nemen.
O. cis' :,:jt mij; ik moet hem over
een a zaak spreken. Kan ik
h; - hem wachten?
Als bet u niet te lang duurt; rede.
komt gc.voor.l'jk eerst tegen 7 uur thuis
antwoordde Juliane weifelend: het voor
uitzicht, dezen man eenige uren hier te
hebben, en hem bezig te moeten houden,
trok haar niet bijzonder aan.
Hij haalde een dik zuiveren horloge
te voorschijn.
En nu is het pas half vijf. zei hij.
dat is nog een heele tijd.
Neemt u 't mij niet kwalijk, ging
hij voort, en hij zette zich op de bank
waarvan ze juist opgestaan was, ik
ben den heelen weg van Berlijn te voet
gekomen en erg vermoeid Staat u mij
toe dat ik hier een beetje uitrust? Mijn
naam is Weigel. Christiaan Weigel.
Juliane had weliswaar van haar vader
dien naam nog nooit gehoord en zij kon
zich ook absoluut niet voorstellen, wat
deze man met hen te maken kon heb
ben. Ze had een onberedeneerd voorge
voel. dat hij de brenger van een Jobs
tijding was. Toch vroeg zy beleefd:
Wilt u niet binnenkomen?
Och, het is hier zoo 'n heerlijk zitje,
de lucht is zoo frisch en het gezicht op
het groen zoo mooi. veel prettiger dan in
de stad. U weet heelemaal niet. hoe ge
lukkig u bent.
Toch wel. antwoordde Juliane.
ik heb immers lang genoeg in de stad
gewoond, om dat te kunnen beoordeelen
Woont u dan nog niet lang hier?
Pas twee jaar.
Heeft uw vader het huis'gekocht or
heeft hij het laten bouwen?
Hij heeft den grond gekocht en
het huis laten bouwen, antwoordde Ju
liane, die naast de ban-,. was blijven
staan. Ze was verwonderd over 's mans
nieuwsgierigheid.
Maar de linden zijn toch onder.
Zeker, die stonden hier al en de
vruchtboomen in den tuin ook; het ter
rein ls een deel van een uitgestrekter)
tuin. die verkaveld ls.
Ze gaf die Inlichtingen zoo uitvoerig
en bereidwillig, omdat het vermoeden
bij haar opkwam, dat die neneer Weigel
misschien een van de nog beschikbare
kavelingen wilde koopen en daarom haar
vader wilde spreken; ze was echter te
beleefd om hem daarnaar te vragen.
De vreemde was minder terughoudend;
hij trachtte te weten te komen, wat dc
grond en de bouw gekost hadden sprak
daarna over hun levensstandaard, infor
meerde of zij het huis alleen bewoonden,
of ze een dienstbode hielden, wat haar.
haar broers en haar moeders bezigheden
waren, zoodat het 't jonge meisje ein
delijk te bont werd en ze vroeg: Als
u niet mee naar binnen wilt komen, zal
ik mijn moeder of broer vragen hier bul
ten bij u te komen.
Ze draaide zich om. maar nu stond
Weigel op, versperde haar den weg cn
zei: Blijft u hier. Juffrouw, zonder
mijn toestemming mag u geen stap
doen.
Juliane keek hem met groote. ver
schrikte oogen aan; zij vreesde dat ze
met een krankzinnige te doen had.
Wat. denkt u wel, wat heeft dat te be-
teekenen?
Dat zult u gauw genoeg hooren.
hernam hij. Gaat u mü voor in huls.
Geïntimideerd gehoorzaamde Julsane.
maar nauwelijks had zij een voet over
den drempel gezet, of ze riep luid haar
moeder en haar broer. Mevrouw Forberg
kwam uit de keuken, zij had een lang
bïauwgestreept schort voor en een keu
kenmes in de hand; bijna tegelijkertijd
kwam Gustaaf Forberg haastig door de
achterdeur aanloopen.
Wat is er? Wat scheelt er aan?
vroegen beide.
Ik weet het niet. maar deze heer
doet zoo vreemd; hij zegt, hij wil
vader spreken
Dat wil ik ook. brengt u mij dade
lijk bij hem! viel Weigel haar ln de rede
en opende zonder complimenten de aan
de rechterzijde aan de gang gelegen
deur; hy had al van de straat af gezien,
dat zich hier dc woonkamer van de fa
milie moest bevinden.
Dit optreden wekte de verontwaardi
ging van Gustaaf Forberg
Wie bent u. mynheer? Met welk
recht dringt u op zulk een onbehoorlijke
manier de woning ren een vreedzame
familie binnen? vroeg hij.
Zonder zich door deze woorden te la
ten weerhouden, trad de vreemde over
den drempel van het kleine voorkamer
tje, waarin alleen maar een paar kasten
stonden en vandaar door een openstaan
de deur in een eenvoudig, maar gezellig
ingerichte grootere kamer, die zoowel
huis- als eetkamer scheen te zijn; in het
midden stond een tafel, keurig gedekt
voor vier personen. Met één sr.ellcn blik
nam Weigel alles in dc kamer op. Hem
ontging noch de piano rechts, noch het
ouderwetsch bureau links van de belde
ramen, waartusschcn zich een van d:c
nu uit de mode geraakte spiegels bevond
die vroeger den üeftigen naam ..tru-
meaux" droegen. Hy zag. dat de rieten
stoelen de bruin bekleede canapé en d-
gemakkciyke stoel by den kachel in e-n
veel lateren tijd. misschien by het be
trekken van de nieuwe woning aange
schaft waren.
Weigel wendde zich tot Gustaaf For
berg, die hem met zijn moeder en zus
ter gevolgd was en zei: Wie bent u.
meneer?
Gustaaf Porbergs gezicht werd don
kerrood. zUn neusvleugels trilden, zijn
lichtgrijze, heldere, anders zachte cn
vriendelUkc oogen schenen donker te
worden en zUn diepe, welluidende stem
kreeg een hceschen klank, toen hU met
moeilyk onderdrukte drift antwoordde.
Ik ben de zoon des huizes. Dr phll
Forberg. aanstaand leeraar
Weigel maakte een buiging, waarvan
de Ironische bedoeling niet te ontken
nen viel. En ik ben de commissaris
van politie Weigel, zei hy. terwUl hy
langzaam zUn Jas losknoopte en der.
jongen man zijn penning toonde.
Mevrouw Forberg. een klein, teer
vrouwtje met een stil. wat gerimpeld,
moederlijk gezicht en mooi grys haar
slaakte een kreet van schrik en zonk op
den dichtst bijstaanden stoel neer. alsof
haar voeten haar niet meer konden dra
gen. Kaar zoon en dochter vlogen op
haar toe.
Ze wees op den commissaris van po
litie evi fluisterde: De pol-'.ic ln ons
huls wat heeft dat te betcekenen?
Weigel had het gebeurde met een
eigenaardig glimlachje om dc smalle lip
pen waargenomen; daarop ging hy naar
het openstaande raam. floot zachtjes en
sloot het vlug. Nu was het Juliane die
het hoofd trotsch oprichtte en vroeg:
Wilt u ons niet e.ndelljk dulddilk
maken, wat dit optreden botcc-kcnt,
Commissaris?
Moet ik u dat werkelijk nog zeg
gen? was de tegenvraag.
Broer en zuster schudden radeloos het
hoofd. Mevrouw Forberg zuchtte diep.
Uw moeder weet zich minder goed
te behcerschcn dan u. zei dc commis
saris, terwyi hy op dc geheel gebroken
vrouw toetrad; niet waar rr< vr v
Forberg. u wret wel. wmafem ik hier
ben en waar uw man is.
Waar zou vader anders zUn dan
op het kantcor van Graupiur Zonen?
vroeg Gustaaf Forberg; U weet toch
waarschijnlijk wel. dat hU daar eerste
banklooper ls?
Dat weet ik zeker, meneer, maar ik
weet ook dat hij vanochtend om l i uur
vandaar weggegaan is. om geld en aan
deden ter waarde van bijna 30C000 Mark
te halen en niet op kantoor tenitweko-
men ls,
fWcrdt vervolgd.)
