HAARLEM'S DAGBLAD
BUITENLANDSCH OVERZICHT
Keelpijn?
DE BELGBCHE LANDSVERDEDIGING.
DE BFLGISCHE SOCIALISTEN EN DE
LANDSVERDEDIGING.
DE LEER VAN SOEN YAT-SEN.
OAIV1I ATEv.thiel
WOENSDAG 21 DEC. 1927 DERDE BLAD
Een rede van Vandervelde.
T BELANGRIJKSTE NIEUWS.
Bij de bespreking in het Belgische
parlement van het wetsvoorstel tot
goedkeuring van het jaariyksch ïeger-
con tin gerit zette Vandervelde. oud-mi
nister 'van buitenlandsche zaken, het
standpunt der socialisten inzake de
landsï erdediging uiteen. Spreker beves
tigde het recht en den plicht der ver
dediging van het grondgebied tegen een
mogelyken inval, maar verklaarde met
de samenstelling van de gemengde mi
litaire commissie geen genoegen te
kunnen nemen; hy achtte het een ge
vaar, van militaire zijde alleen tech
nici in deze commissie te zien zetelen,
welke technic? een natuurlijke neiging
hebben om geen rekening te houden met
de buiten de techniek vallende feiten
en beschouwingen. Indien men in 1921
naar generaal Maglinse had geluisterd,
zou men een langeren diensttijd hebben
gehad, dan voor den oorlog, en waarom?
Om redenen van uitsluitend politieken
aard, ingegeven door het militair ac-
coord met Frankrijk, dat ons overigens
dergelijke verplichtingen niet oplegt.
Het is de regeering, steunend op de
meerderheid van het parlement^. die het
vraagstuk moet oplossen, daarbij reke
ning houdend met de financieele mo
gelijkheden en de immlnentie van oor
logsgevaar en die tevens de keus heeft
te doen van oen legertype, dat zich het
best aanpakt aan ons democratisch
regime.
Vandervelde wees verder op de be-
teekenis van de verdragen van Locar
no, die de onschendbaarheid der gren
zen in het Westen waarborgen, maar
de Duïtschers hebben steeds geweigerd
zich te verbinden voor wat de grenzen
in Oost-Europa betreft; dit beteekent.
dat het Dihtsche volk begrijpt, dat het
niet mogelijk is den status quo in het
Westen te -wijzigen, maar het meent dat
dergelijke wijzigingen in het Oosten wel
mogelijk mogen geacht worden. In geval
van een Duitschen aanval op Polen zou
Frankrijk ongetwijfeld zijn bondgenoot
ter hulp snellen, maar ook dan nog
meent de oud-minister, zou Duitschland
geen onverwachten aanval in het Wes
ten tegen Frankrijk en België kunnen
ondernemen en kan het zUn heele mili
taire macht in het Oosten noodig heb
ben.
Aan het slot van zijn rede betoogde
Vandervelde, dat, zoo de socialisten lan
gen tijd van de zes maanden niet spra
ken, dit gebeurde, omdat zU hoopten
samen met de twee andere groote par
tijen dit v gstuk van nationaal be
lang op te rf sen; deze hoop ls thans
bedrogen en daarom ook zal de soria ü-
democratische partij tegen de goedkeu
ring van het contingent stemmen.
Deze stemming heeft heden. Woens
dag. plaats.
Afschaffing van
ministeries in Enge
land?
Men seint ons uit Londen aan de
N. R. Ct.:
Het feit, dat de premier onmachtig
bleek, voor het einde van het parle-
mentsjaar de belofte te vervullen om
een drietal ministeries op te heffen,
heeft in parlementaire kringen zeer
de aandacht getrokken. De Times zegt,
dat het feit. dat aan de genoemde de
partementen „amnestie" zal worden ver
leend, terwijl dit een van de belang
rijkste bezuinigingsmaatregelen van
minister Churchill was en evenzeer het
feit, dat de marine-bezuinigingen niet
krachtig worden, doorgevoerd, wordt
toegeschreven aan de onmacht der
huidige regeering om zich tegenover
eenig sterk departement te kunnen
handhaven, Alle partijen toonden hun
verwondering over de abrupte manier,
waarop Baldwin antwoordde op een
vraag van den afgevaardigde Morisson
door te zeggen, dat hij geenerlei ver
klaring omtrent de opheffing der mi
nisteries kon afleggen; Morisson zal he
den zijn vraag herhalen.
Bolsjewistische spion-
nage in het land.
Er is een uitgebreide communistische
spionnage in het Letsche leger ontdekt.
De organisatie had haar centrum in
Dunaburg. Het hoofd was een agent van
de Russische tsjeka. De Letsche minis
ter van oorlog heeft verklaard dat alle
gearresteerde leden der organisatie bur
gers zijn, met uitzondering van twee
onderofficieren.
De winter in het
buitenland.
Uit Coblenz wordt gemeld, dat het
zware Moezel-Ijs zich vastgezet heeft.
De rivier is over een uitgestrektheid van
lier mijl totaal dichtgevroren.
Ook de Main heeft veel drijfijs.
Er komt evereens op,den Rijn veel
drijfijs vcor, zoodat de scheepsbrug bij-
Coblenz weggenomen moest worden.
Over geheel Duitschland is tengevol
ge van de vorst het verkeer op vele pun
ten gestoord. De treinen komen veel te
laat aan, daar men betrekkelijk lang
zaam moet rijden en vele wissels vast
gevroren zijn.
Het eilandje Ruden in de Greifswal-
der Bodden bij Stralsund is tengevolge
van den ijsgang volkomen geïsoleerd. De
bewoners zitten reeds 14 dagen zonder
melk en thans ook zonder andere levens
middelen, doch men tracht hen te hel
pen.
Uit Coblenz wordt nader gemeld;
De Moezel ls ook in haar midden-
loop bij Traben -Trarbach dichtgevro
ren. IJsscholen werken zich van de
monding bi den Rijn tot vijf a zes K.M
opwaarts meterhoog op.
Op den Rijn neemt het drijfijs me»
het uur toe. Er vormt zich ook sterk
grondijs, zoodat als de vorsc aanhoudt,
de scheepvaart totaal stopgezet moet
worden.
In het midden Rijngebied staat de
thermometer gemiddeld 15 graden on
der n**l.
Het transport van kolen van de Roer
naar den Rijn per schip moest tengevol
ge van de vorst worden stopgezet-
Wegens het vele ijs op den Rijn is de
vaart tusschen Ruhrort en Straatsburg
gestaakt.
Er heerschte Dinsdagmiddag te Ber
lijn een temperatuur van twaalf graden.
De temperatuur in den afgeloopen
nacht in de buitenwijken bedroeg ruim
twintig graden.
In Zuid-Noorwegen heerscht momen
teel een buitengewone koude, terwijl
daarentegen in Noord-Noor wegen de
temperatuur boven het nulpunt staat.
Sedert eenige dagen heerscht in Zwit
serland een buitengewone koude, die in
sommige streken 35 graden onder nul
bereikte. In vele plaatsen wordt een he
vige sneeuwval gemeld.
KORT EN BONDIG.
Te Naumburg aan de Saaie is een
arreslee met drie dames en een koetsier
omgeslagen, doordat de paarden schrok
ken voor de stoom van een rangeerende
locomotief. Van de inzittenden die uit
de slee werden geslingerd zijn twee da
mes opslag gedood. De derde en de koet
sier zijn gekwetst.
Als gevolg van een aantal misdaden
door een stel autobandieten, waaronder
een moord op een chauffeur en op een
politle-agent, heeft de Weensche politic
een gr co te razzia gehouden in alle ver
dachte lokalen, waarbij meer dan 50
arrestaties zijn geschied.
Onder de gearresteerden is een bende
zakkenrollers en beroepsbed el aa rs.
Dr. Brans, de Duitsche rijksminister
van arbeid, heeft de door het scheidsge
recht in de ijzer- en staal-industrie
voorgestelde loonregeling bindend ver
klaard, nadat zoowel de patroons als de
arbeides-s deze regeling van de hand
hadden gewezen.
huis van afgo-
223 tegen 26
Het Amerikaansche
vaardigden heeft met
stemmen het wetsontwerp aangenomen,
dat voorziet in het teruggeven van de
Duitsche eigendommen, die gedurende
den o-"'" iog in beslag werden genomen en
de regeling van alle oorlog'vorderingen
van Amerikaansche burgers tegen
Duitschland.
De „Oeuvre* meldt, dat het Fransche
departement van Buitenlandsche Zaken
het ontwerp-verdrag in studie heeft ge
nomen, dat door den Amerikaanschen
minister van Buitenlandsche Zaken Kel
logg aan den Franschen gezant is over
handigd.
„Drie leerstellingen van het volk."
Bijzondere correspondentie).
C
INGEZONDEN MEDEDEELINGEÏf
A 60 Cent» per regel-
Alleen om een democratie kan het
daarbij als staatsvorm gaan. En waar
om zou China, waar de democratische
gedachte reeds 2000 Jaren geleden is
geboren, daar niet rijp voor zijn? Maar
de leuzen, waaronder de democratieën
van het Westen zijn ontstaan, „vrijheid
en gelijkheid", passen niet voor China.
Zij zijn begrijpelijk op Wesierschen bo
dem. waar de ongelijkheid met het
systeem van koningen, hertogen, vor
sten. graven enz. van nature aanwezig
was. en waar de persoonlijke vrijheid
van den enkeling tot in zijn denkbeei
den en zijn religie tot het ongelooflijke
werd geknecht. In China evenwel Ls het
feudale stelsel reeds 2000 jaren geleden
geëlimineerd en ofschoon het volk een
keizer aan het hoofd had. was het toch
voor zoover het maar de matige grond'
lasten betaalde en geen oproer maakte
in zijn overige doen en denken absoluut
vrij. Het knechtsohdp dat hat Chinee-
sehe volk drukt, is veeleer een ver-
schrikkelijke, voortdurend toenemende
armoede en in zooverre lijdt het Inder
daad onder zijn vroegere dynastie, wijl
deze zich onvoldoende heeft verzet tegen
de militaire en economische onderdruk
king van het land. de eigenlijke oorzaak
der armoede. Aan vrijheid evenwel heeft
de Chinees tot dusver echter eer te veel
dan te weinig gehad. Daarom begrijp!
hy in het geheel niet. wat het wil zeg
gen, „voor de vrijheid te strijden en te
sterven". Werkelijke democratie sluit
echter eenerztfds vrijheid en gelijkheid
noodzakelijk in zich.
Welke regeerin^svorm -waarborgt nt
voor China het best een ware demo
cratie? Niet de in de meeste Westersche
landen gebruikelilke, uit verkiezingen
voortgekomen, vertegenwoordigende re-
geerirzen. China heeft na de revolutie
van 1911 dezen staatsvorm gecopieerd.
maar zeer slechte ervaringen er mede
opgedaan. Want de hebzucht en de om
koopbaarheid van de gekozen volksver
tegenwoordigers heeft hen aan de al-
gemeene minachting prijsgegeven. Een
niet alleen indirecte. maar ook een
directe controle van de regeering dcor
het volk is noodig. Eenige landrn der
V. S. en voor een deel cok Zwitseriar.d
kunnen daarbij als voorbeeld dienen
Aan het volk dienen vier volmachten
te worden gegeven: 1. de regeerings-
ambtenaren Te kiezen: 2. hen weer te
ontslaan; 3. wetten in te voeren; 4. wet
ten buiten werking te stellen.
De volmachten der regeering evenwel
hebben betrekking op: 1. het bestuur:
2. de wetgeving; 3. de rechterlijke
macht.
Aan deze drie ook voor het overige
gebruikelijke volmachten heeft China
echter nog twee uit den ouden tijd da-
teerer.de origineel Chineesche inrichtin
gen toe te voegen, namelijk het open
bare exnminatie-systeem cm de beste
talenten uit het volk te dsstilleeren en
het cjjsoraat, de vroeger ook den keizer
niet uitsluitend contróle op alle regee-
ringshandelingen. Met deze volmachten
(waarbij het volk als, chef-ingenieur de
regecringsmachine als het ware door
middel van vier electrisehe schakelaars
bestuurt) is dan werkelijk te bereiken:
een regeering van het volk door het
volk en voor het volk.
Het belangrijkste probleem, -waarover
de laatste grondstelling van Soen han
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a 60 CENTS PER REGEL.
ri GR. HOUT3TR, IOI -I OS
ENGROSHANDÉL
delt, is de voedselvoorziening China
heeft niet genoeg om zijn bevolking te
voeden en toch worden, daar China
onder vreemden dwang niet meer dan
5% mag heffen, jaarlijks groote hoe
veelheden voedingsmiddelen uitgevoerd
en het volk kwijnt weg in de daardoor
ontstane hor.gersnooden. Maar zelfs bO
overvlocdigen oogst diende geen graan
te worden uitgevoerd, maar overeen
komstig een oeroude Chineesche traditie
in graanmagazljnen tc worden opge
slagen en tot het derde Jaar na den
ruimen ocgst bewaard. In ieder geval
ls ui'b.-elding var. d? productie nood
zakelijk. Verscheidene land bouwtech
nische maatregelen zyn in voorbereiding
om de opbrengst van de akkers te ver-
grooten. Naast de vergrootlng van de
productie staat de rechtvaardiger ver
deeling. In dit opzicht is het lar.d-
vraagstuk het groote probleem, da',
dringend oplossing behoeft. China, dat
voor 80% een landbouwbevolking heeft,
kent geen groot-groncbezitde grond
wordt alleen dcor kleine bedrijven be
werkt. Maar de meeste van deze be
wonderenswaardige Ijverige boeren heb
ben geen eigen bezit. maar zwoegen
als pachters en schuldenaren voor de
bezitters. Zonder dat geforceerde be
slaglegging behoeft te geschieden, die
nen de volgende maatregelen te worden
genomen: 1. belasting van den grond
naar de waarde op grond van de eigen
taxatie van de grondeigenaren; 2. het
recht van de regeering de stukken
grond tegen dcor den eigenaar getaxcer-
den prijs te kooper.; 3. onteigening van
alle onverdiende waardevermeerdering
van den grond te algerr.eenen nutte.
De noodzakelijkheid van dezen laat-
sten eisch vloeit vooral voort uit een
blik op de vreemde concessiegebieden
in de eerste plaats op Sjanghai, waar
de waarde van den grond in vergelij
king met den oorspronkel'.Jken koop
prijs tot meer dan het tienduizendvoud
ls gestegen. Als een verdere belemme
ring voor de economische ontwikkeling
komt hier ook weer de knechting door
de opgedrongen verdragen aan het licht
Zij bewerken, dat b.v. Chineesche katoe
nen stoffen in het binnenland van
China duurder moeten worden ver
kocht dan de geïmporteerde. Het ls
China niet geoorloofd, zich met bescher
mende rechten tegen het buitenland te
weren aooals b.v. Duitschland zijn In
dustrie door beschermende rechten te
genover Engeland heeft tot ontwikke
ling gebracht. Daarom ook hier het ce-
terum eenseo: Afschaffing van de on
gelijke verdragen. Verwijdering van de
politieke en economische vreemde cver-
beersching.
Alleen de sterkste tonen uit het rijke
register, waarover Seen Yat-sens welbe
spraaktheid beschikt, kunnen in dit be
knopte overzicht worden besproken.
Het zou nog wel de moeite loonen, op
verscheid :ne bijzonderheden van de
grondstellingen in te gaan (b.v. op de
tegenstrijdige opmerkingen over Sovjet-
Rusland en het communisme); en ook
een critlschè beschouwing van de tot
uting gebrachte denkbeelden zou op
haar plaats zijn. Maar ln leder geval
verdienen deze 16 redevoeringen van
den „vader der Chineesche revolutie"
ter wille van het effect, dat zy op de
Cineesche nationale beweging heb
ben gehad en rog voortdurend heb
ben, als een belangrijk stuk heder.daag-
sche geschiedenis te worden gewaar
deerd.
Formamint zal Uw keelpijn
spoedig genezen, l iet vernietigt
de schadelijke bacteriën, die Uw
keelpijn veroorzaken en be
schermt U zoodoende ook tegen
besmettingsgevaar (Griep, Influ
enza, enz.)
7-orf* ervoor Formsmint bi,
de lmnd te hebben. Koop nog
heden een fle»chje.
De Leelontimcttende tabletten
In elle Apoth. en Drog. i I.— p. fle»ch
50
\v.
(Nadruk verboden».
DAMMEN.
COMPETITIE 2c KLASSE VAN DEN
NEDERL. DAMBOND
Dinsdagavond speelden te Amsterdam
in het clublokaal van „Gezellig Samen
zijn" voor bovengenoemde competitie do
Haarlemsche Damclub II tegen de Wor-
merveersche Damclub II.
De gedetailleerde uitslag laten wij
hieronder volgen:
Haarl. Damclub II Wormerveersche
Haarlem, Damclub II. Wormerv.
Bord Nr.
1. J. Poppen—C. van Hattum 1—l
2. J P van EUkM de Boer 2-0
3. H. Greeuw—S. de Boer 20
4 R. HartgerlnkB J. de Boer x—x
5. P. H. Meure—J. B. de Boer 1—I
6. K. LeibbrandtJ. W. Buijs x—x
7. J C. van Waard—P. Waal x—x
8. J.WielengnJ. J. v. Westervoort 20
9. P. Mollcma—P. Lr- age 20
10. J. E ijst er Jr.—H. Siebellng 2—0
Voorl. uitslag voor Haarle m 122
De met een x gemerkte partijen wer
den afgebroken en worden arbitrair be
slist. Vermoedelijke einduitslag 173 of
182 voor de „Haarlemsche Damclub II.
ATHF.ETIF.K.
EEN SPRONG VAN 8.153 METER?
Uit Durban i Zuid-Afrika» wordt be
richt, dat de ver-springer Atkinson, die
in 1924 tc Parijs Zuid-Afrika vertegen
woordigde. een sprong zou hebben ge
maakt van 8.153 Meter, waardoor voor
het eerst de 8 Meter zou zijn overschre
den.
Het wereldrecord staat op naam van
den Amerikaanschen neger de Hart
Hubbard met 7,«>S Meter.
wy zullen eerst nog maar eens nadere
berichten afwachten.
L. :.i
mkXUSHII
-nw-' ."MKLtean
Berliner Leverworst.
Het gebeurde in Berlijn, dat iemand
by een slager een leverworst kocht, dat
wil zeggen, hy veronderstelde zulks.
Want toen hij thuisgekomen, de lekker
nij wilde aansnijden, bleek hem, dat ge
noemde leverworst geenszins lever, doch
een overigens zeer voedzaam mengsel
van meel en styfsel bevatte. Daar de
slager weigerde het product terug te ne
men, daagde de verontwaardigde Duit-
scher hem kort en koed voor 't gerecht.
De slager verscheen en lanceerde voor
de edelaohtbaren, de volgende opmer-
keiyke definitie.
„Het karakteristieke aan een lever
worst is, in het algemeen, dat zy geen
lever bevat". Als de heeren rechters
een wilden probeeren.... Maar het ge
recht had al meer dan genoeg aan de
proef met het meel en de styfsel. en
scheen bovendien van oordeel te zyn,
dat leverworst zoo heet, omdat er lever
in zit. Aldus werd de slager veroordeeld
tot levering van een origineelen, zij
het dan minder karakteristieken lever
worst aan den tiomfantelyken winnaar
van het-proces.
Dmoordenaar van
Marion Parker.
De Politie heeft bekend gemaakt dat
zy den moordenaar van Marion geïden-
tificieerd heeft.Het is Edwark Hickmann
een voormalige bankbediende.
De commissaris van politie Herman
Cline heeft inzake den moord op de
kleine Marion Parker nog medegedeeld,
dat Hickman, die twintig jaar oud is.
zeer waarschynlyk uit wraak heeft ge
handeld, omdat hy verleden jaar Juni
wegens valschheid ln geschrifte werd
veroordeeld, gepleegd aan de First Na
tional, Bank waar Parker, de vader van
het vermoorde kind hoofdkassier is.
Parker verzette zich er destyds tegen,
dat Hickman op eerewoord werd vryge-
laten.
De politie bewaakt alle wegen ter
voorkoming dat Hickman ontsnapt;
men gelooft dan ook, dat de man spoe
dig zal worden gearresteerd-
Frissche methoden.
De Amerikaansche bladen berichten,
dat by een nauwgezet onderzoek naar
de handelingen der prohibitie-agenten,
aan het licht gekomen is. dat deze een
„bootlegger", om hem een bekentenis af
te dwingen, hebben vastgebonden aan
een paal en duchtig geslagen en ge
stompt. Zy hoopten op die wyze van
hem aanwijzingen te verkrijgen over de
connecties, die hy onderhield met on
betrouwbare prohibitie-agenten.
Een assistent-administrateur der pro
hibitie. August Heise, is het. die ten
slotte heeft toegegeven, dat deze metho
den waren toegepast op den beschuldig
de, Albert Briggs genaamd. De zaak
heeft groote opschudding verwekt en zal
zeker niet zonder gevolgen blijven.
De oppositie in Rusland.
Bij het sluiten van het congres der
Russische communistische party
heerschte er een atmosfeer van onze
kerheid, ondanks de eenstemmigheid,
waarmede alle moties werden aangeno
men, aldus de Tel. De speciale commis
si e, die besloot de geheele oppositie uit
de party te stooten, is niet zonder op
gewonden discussies en veel aarzelen tot
dit besluit gekomen. Vele aanhangers
van Stalin vreezen voor de gevolgen de
zer beslissing, niet slechts in Rus
land. maar ook ln de andere landen van
Europa.
Zij wijzen er op. dat de party hierdoor
op zijn minst de helft harer beste in-
tellectueele krachten heeft verloren
Algemeen wordt aangenomen. dat
het den uitgebannencn gemakkeiyk zal
worden gemaakt, weer in de party terug
te keeren, op de voorwaarden, die de op
positie. als oppcsitioneele groep, gewei
gerd heeft te aanvaarden. Wanneer de
leden der oppositie zioh willen bekeeren.
wordt algemeen verwacht, dat men hun
bescheiden posten in ver verwijderde
districten zal aanbieden, nadat het hun
duidelyk zal zyn geworden wat het be
teekent buiten de party te staan.
Geruchten doen de ronde, dat de cen
trale organisatie der oppositieparty door
de Stalinisten ni?t is ontdekt, Deze wor
den tot op zekere hoogte bevestigd door
den aandrang, dien de Stalinisten op
de oppositieleden uitoefenen, om deze er
toe te brengen, hun geheele geheime
organisatie te verraden. De Stalinisten
hopen nu hun doel te bereiken door de
Gepeoe Instructie te geven, haar grootst
mogelijke ernergie aan te wenden, om
de oppositie met wortel en tak uit te
roeien. Vooral in de provincie worden
krachtige maatregelen venvacht.
De grootste Plantentuin
ter wereld.
Volgens de „Revue internationale de
rensc-ignements agricoles" is men op het
oogenblik bezig in Califomië een plan
tentuin aan te leggen van buitengewoon
groote afmetingen. Deze tuin. die de
grootste ter wereld zal worden. zal
hoofdzakelijk dienen voor wetenschap-
pel yke doeleinden, Hy zal rich van Les
Angeles tot aan de kust van den Stillen
Oceaan uitstrekken. De tuin zal een op
pervlakte beslaan van 1400 H.A. Daar
het Mandeville Canyon, waarin de tuin
gelegen is, zoowel tegen den ruwen berg
wind, als tegen den zouten zeewind be
schermd is, en omdat er bovendien by-
na altyd zonneschijn is, is het er zeer
geschikt voor het kweeken van sub
tropische planten.
Het voornaamste gedeelte van dezen
nieuwen plantentuin zal gevormd wor
den door een onontgonnen, rotsachtig
stuk land. dat de heer H C. Oakley ter
beschikking gesteld heeft. In den tuin
zullen eenige honderden boomsoorten
geplant worden en men hoopt daardoor
tevens een buitengewoon ryke vogelver
zameling te krijgen.
I> tuin wordt door de regeering van
de Vercenigde Staten aangelegd, doch
zU wordt daarby door een aantal be
kende botanische instituten gesteund.
Men wil den tuin tot het middelpunt
van alle botanische onderzoekingen ma
ken, doch volgens Dr. Georges P. Cle
ments uit Los Angeles die tot directeur
benoemd is, zal de tuin eerst over 500
jaar tot volledige ontwikkeling zyn ge
komen. Het is echter zeker, dat men niet
zoo lang wachten zal, met aan den plan
tentuin in het Mandeville Canyon de
grootste botanische universiteit te ver
binden,
Gaat men naar een
concert om te zien of om
te hooren?
By de première te Parijs wilde men
de byzondere film .Chopin" laten bege
leiden door een bekend kunstenaar. Men
wendde zich tot Paderewski. die toe
vallig in de Ville Lumière vertoefde en
legde hem uit. dat hy zou moeten spe
len, terwyi de zaal in duister was ge
huld.
„U zult geen pianist van naam vin
den, die er in zal toestemmen te spe
len. terwyi men zijn handen niet riet",
zeide de beroemde Poolsche kunstenaar,
die zich echter ook om andere redenen
genoodzaakt zag te bedanken.
Een ander bekend pianist, tot wien
men zich wendde, verklaardde: ..Tk wil
wel. indien u er ln slaagt de verlichting
zoodanig te regelen, dat de toeschouwers
my ook kunnen zien spelen".
De directeur van het theater ver
klaarde. dat dit onmogeiyk was,
Tenslotte stemde de pianist, Sir Wal
ter Kummel er in toe de film te bege
leiden, zonder dat het publiek hem zou
zien. zyn spel oogstte veel succes.
Een goede vondst.
Toen Georgi Pechlivanow eens op een
avond de dorpsherberg van Kovatscho-
vica (Bulgaarsch-Macedonië) verliet,
wilde hy zyn terugweg wat bekorten cn
nam zyn weg over het kerkhof. De klok
sloeg twaalf en Georgi knielde eerbiedig
op den grond neer. Blijkbaar was de
..raki" een beetje te sterk geweest, of
misschien had hy meer gedronken, dan
hy verdragen kon. in ieder geval hU
kwam tamelijk onzacht neer. De on
schuldige zerk. waarover hij gevallen
was. wekte zUn ergenis op en met zUn
harde boerenknuisten sloeg hy er op los
Plotseling scheen het hem toe, dat het
geluid weerkaatst werd, net alsof zich
onder den steen een holle ruimte bevond.
In de streek Nevrokop, waarin Kovat-
schovica gelegen is, doet nog altijd de
sage de ronde, dat er in de bergen kost
bare schatten en goudmijnen •verborgen
zijn. Geoigi zegende het toeval, nam de
ligging van de zerk goed op om den
volgenden avond te onderzoeken, of hy
daar geen schatten vinden kon. Den
volgenden avond verliet hy vroeg d$
herberg en begon met zyn onderzoekin
gen. Wat hy allemaal gevonden heeft,
weet men niet. maar wat men wel weet.
is dat hy zyn vrouw een voorwerp me
debracht, dat volgens zyn meening heel
goed voor een kookpan zou kunnen
doorgaan. Toen fc'j tegen zyn vrouw zei.
dat hy Milde, dat ze daarin voortaan het
eten zou klaar maken, werd deze zoo
nijdig, dat ze hem de pan naar het
hoofd gooide. Zy had instinctief de
goede plaats uitgekozen, want de par.
was niets anders dan de oudste helm uit
het Macedonische tydpcrk. die men in
dit gebied gevcr.den beeft. Op het oogen
blik is hy te zien in het Nationale Mu
seum te Sofia.
Sterke vrouwen.
De gemiddelde vrouw in de Britsche
eilanden weegt ongeveer 55 K G., Ls 1 57
M. lang en kan pl.m. 85 K.G. voorttrek
ken. Dit zyn gevolgtrekkingen van amb
tenaren van den rijksdienst voor onder
zoek van vermoeidheid van werksters in
industrieën. Ze zyn vervat ln een rap
port, zoo Juist verschenen, over de licha
melijke gesteldheid van arbeidende vrou
wen. En het rapport geeft een hoogen
dunk van vrouwelijk arbeidsvermogen.
Veertig opgeschoten vrouwen, werkzaam
'n oen chemische fabriek in Schotland
verrichten zwaar werk van A uur v.m. tot
5 uur n.m. met twee uur vry voor maai
tijden. A! die vrouwen en meisjes, zegt
het rapport, werken met -gemak en
blootsvoets. De bewegingen, die zy by
den arbeid moeten verrichten, zyn blük-
baar zoodanig dat zy lichaam en spie
ren ontwikkelen evenals evenwicht in
houding: a-ent de figuren dc-zer vrouwen
?Un bewonderenswaardig en haar
lichamelijke gesteldheid moet de af
gunst wekken ran vele stadswerkstertjes
!n kantoren. Om na te gaan hoeveel
werk de vrouwen konden verzetten sloeg
men een er van gedurende eer.igen tyd
gade. zy verplaatste hopen chemische
stof met een schop, waarbij zy het ma
teriaal byna een meter hoog moest op
heffen; per dag verwerkte zy aldus byna
25 ton. Vijf meisjes, die in de fabriek
kristallen in wagentjes schepten cn de
wagentjes langs slechte rails over groo-
ten afstand vervoerden, vervoerden aldus
zes ton per dag ïleisjes, werkzaam ln
een steenfabriek In do Midlands dro'ger.
vrachten steenen van 50 K.G. den gan-
schen dag over afstanden van 60 tot 70
M. Maar de lichamciyke gesteldheid
ran deze meisjes kon de vergelijking met
die van gevorderde kweekschooUcerlin-
gen, die onderwijzeressen moesten wor
den, niet doorstaan. Ofschoon de laat
ster. een groot deel van haar dag rit
tend doorbrachten bleken zy lichamelijk
beter ontwikkeld dan de meisjes van de
steenfabriek. ZIJ waren langer, zwaarder
cn sterker dan de meeste vrouwen uit de
industrie. De verklaring ligt waarschijn
lijk in de drukke sportbeoefening, die op
de meisjesscholen weinig minder tyd
vraagt dan op de Jongensscholen. De
reuzinnen der kweekscholen waren
daarenboven gekozen uit de beste pro
vinciale centra.
Kort tegen lang.
Eigeniyk moet het allang uit zyn met
de pagekoppen. gezien de verwoede po
gingen van kappers en haarspelden-
fabrikanten, die resolutie op resolutie
aannemen om de „bob" met tak en wor
tel uit te roeien. Maar de Amerikaan
sche vrouwen meisjes verweren zich nog
steeds krachtig tegen de invoering van
een nieuwe haardracht. Him woord
voerster, Miss Gcrtrud Lane; die een
groot vrouwenblad uitgeeft, heeft uit
gerekend. dat er ln Amerika reeds 14
mli'.ioen pagekopjes zyn. Zou men nu
deze 14 millloen loden van het zwakke
geslacht kunnen dwingen heur haar
weer te laten groeien nu zy eenmaal
aan de bob gewend zyn geraakt? Sedert
de pagekop mode ls geworden, is er 3409
tor. haar van vrouwelijke hoofden weg
geknipt cn geschoren. Commentaar
overbodig zeggen de Amerikaarache
„flappers". Het bewijs van de Juistheid
van de resultaten van haar statistische
onderzoekingen Is Miss Lane schuldig
gebleven. Hoe zou zy cr in geslaagd zyn
al die pagekopjes tc tellen? Steekproe
ven m kapperswinkels vordc-n de basis
van hare berekeningen. Maar op die
manier zal de tegenparty wel gemakke
iyk het tegendeel ran Miss Lane's be
weringen kunnen bewyzen.
