UIT DE NATUUR
KERSTGESCHENKEN
STADSNIEUWS
FLITSEN
Een wereldmerk
FEUILLETON
VERMIST
HAARLEM'S DAGBLAD VRIJDAG 23 DEC. 1927
STADSUITBREIDING EN NATUURSCHOON.
In Haarlem's Dagblad van 10 Dec.
kwam een artikel voor van den corres
pondent van Velsen onder den titel „Vel-
sen ln de toekomst, bebouwing en na
tuurschoon".
De schrijver komt op grond van een
berekening van den waarsch ij nl ijken
groei van de bevolking tot de conolusie
dat de gemeente, waartoe ook IJmuiden
en Santpoort behooren, in 30 jaar van
35000 tot 110.000 zielen zou toenemen.
De schrijver merkt op dat de bebou
wing tot. nu toe in hoofdzaak plaats
had op de zandgronden (de term „dilu
viale" gronden is hier minder juist,
diluvium is er niet in onze streek) en
wijst daarvoor eenige weinig aanvecht
bare oorzaken aan.
De schrijver zegt dat de gedeelten
van de gemeente, die het mooist zijn,
het meest gebruikt worden voor be
bouwing en dat het lokmiddel voor
nieuwe ingezetenen, mooie natuur, op
die wijze juist verloren gaat en dat
er in de gemeente uitgestrekt polder
land ligt, dat als bouwterrein gebruikt
kan worden. Hij beveelt het stichten van
een tuindorp in de oostelijk gelegen
polders aan ln de aandacht van de
autoriteiten.
Ik heb aan dit vraagstuk een ar
tikel willen wijden in de eerste plaats
omdat ik de bedoeling van den schrijver
volkomen juist en logisch vind, in de
tweede plaats omdat dit voor onze ge<
heele streek geldit, voor de geheele duin.
streek van Hoek van Holland tot Gas-
tricum en mogelijk nog verder.
Hoewel in iets mindere mate dan in
Velsen, breidt overal de bebouwing zich
uit en vooral op de mooiste stukken
natuur langs den duinrand. De be
bouwing van het NaaJdenveld is daar
van het frappantste voorbeeld.
He»t heeft geen zin hier critiek uit te
oefenen op de grondeigenaars die tot
dergelijke bebouwingen overgaan. Ze
maken gebruik van de vrijheid die de
wet hen laat of van concessie's die
hun soms reeds lang geleden verleend
zijn door gemeentebesturen, die lage
belasting een nuttiger zaak vinden voor
een gemeente dan behoud van natuur
schoon.
Ik zou niet gaarne beweren dat in
het geheel geen dulngronden voor be
bouwing meer ln aanmerking komen.
Ik denk aan de uit een oogpunt van
natuurschoon weinig waardevolle ter
reinen bussohen de tram- en spoorbaan
van HaarlemZandvoort. Doch ook
daar zouden weer kleinere gedeelten als
het Kostverlorenpark in Zand-voort en
de dennenbosschen bij Kraantjelek als
wandelterrein van locale beteekenls
onbebouwd moeten blijven.
De duinen, waarin waterleidingen lig
gen zijn al door hun bestemming als
prise d'eau voor bebouwing uitgesloten.
Ten Noorden van den Zeeweg ligt een
groot complex duinen, slechts aan een
viertal eigenaren behoorend en zich uit
strekkend tot aan Velsen—IJmuiden.
Dergelijke duinen, met die van water
leidingen, moeten vooral niet bebouwd
worden al zullen gedeelten ervan genist
met dennen-beplant kunnen worden voor
klimaatverbetering. De woeste gronden
kunnen op die wijze, zonder schade v-oor
het natuurschoon, aan vele handen werk
geven en de opbrengst is over eenige
tien-tallen van jaren niet onbeduidend.
Te midden van het duinibosch zullen,
echter ook groote stukken moeten blij
ven waarin hot echte wilde duinkarak
ter behouden blijft.
Voor bebouwing blijven dus over de
geestgronden langs de duinstreek nu in
hoofdzaak in gebruik als bollenland en
do wellanden, zooais die liggen ten
Oosten van den Rijksstraatweg Velsen—
Haarlem en Haarlemden Haag. De
bollenvelden hebben het nadeel dat ze
thans door een zeer winstgevende cultuur
in gebruik genomen zya, de weiden lig
gen meestal laag en moeten met zand
opgehoogd worden.
Deze tw.ee nadeelen, die op den prfjs
van de te bouwen woningen geen al te
grooten invloed zullen uitoefenen, gezien
de hooge rgondprijzen waarop nu reeds
gebouwd wordt, wegen ruimschoots op
tegen het voordeel van het behoud van
een aantrekkelijkheid die dreigt ver
loren te gaan, wanneer de duinrand,
het mooiste gedeelte van het Westen van
ons land, overal bebouwd wordt. Waar
deze nog ongerept is. by Domburg, op
Schouwen, op Voorne, bij Kijkduin, Was
senaar. Vogelenzang, Ken-nemerland en
bil Schoorl, vormt deze een grocte at
tractie voor toeristen en woningzoeken
den.
Door de anarchie die er heerschte bij
de uitbreiding van do bebouwing heeft
men reeds onherstelbare fouten begaan.
Men heeft gemeend van de schoonheid
van een mooi stuk natuur te kunnen
genieten duor er zijn huis i n te zetten
in plaats van terzijde en in vrije uren
er heen te gaan. Het is een kunstmatig*
natuurschoon dat er is in de villaparken
langs den duinrand, een natuurschoon
dat we evengoed of nog beter met boo-
men en andere gewassen kunnen ma
ken op terreinen die tot-nu-toe van
ieder natuurschoon verstoken waren.
We hebben dus in de villaparken iets
verloren en daarvoor iets gekregen van
lager orde. De nachtegalen en de wilde
bloemen zijn weg.
Exotische heesters nemen de plaats in
van de vogelkers en kardinaalshoedje,
vogels huizen alleen daar waar de eige
naar wat nestkastjes hangt of wat
wild struweel laat staan. Hiermede is
onze streek onnoodig armer geworden,
onherstelbaar en voor jaren.
De nieuwe tuindorpen kunnen door
tuinarchitecten als Springer en van Nes,
om maar enkelen te noemen, voorzien
worden van dezelfde mooie doorkijken,
bosschages, ja zelfs wat hoog en laag
als we nu in onze villaparken hebben,
maar het duurt een tiental jaren om
dat we niet van bestaande boomgroe
pen kunnen profiteered
Wanneer de gemeentebesturen hun
concurrentie met lage belastingen laten
varen en het provinciaal bestuur steu
nen in haar streven in deze richting
kan door gewestelijke samenwerking
veel nog ten goede keeren.
Niet alleen door de vermeerdering van
de bevolking, ook door de toenemende
liefde tot de natuur en den toenemen-
den zin voor „freiluftleben", zooals onze
oostelijke buren het zoo kernachtig noe
men, zal de vrije natuur in de toekomst
voor onze dichtbevolkte streek een fac
tor zijn van meer beschaving en ge
zondheid. Zeker, ons Hollandsche pu
bliek is daartoe nog onvoldoende opge
voed, de schillen en doozen zijn nog
slechts de onschuldigste bewijzen van
gebrek aan eerbied voor de natuur.
Maar we kunen vertrouwen stellen in
de vele vereenigingen en lichamen, die
dit opvoedingswerk ter hand genomen
hebben, bordjes met „Verboden toegang"
en prikkeldraad vermogen dit kwaad
niet bij de wortel aan te tasten.
In 's-Gravenhage wordt de publieke
opinie inzake Natuurbescherming geleid
en de autoriteiten worden voorgelicht
door een Haagschen Bond voor Na
tuurbescherming, waarin ook een ge
delegeerde zitting heeft van het ge
meentebestuur. In onze stad neeft de
af deeling Haarlem en Omstreken van de
Ned. Natuurhistorische Vereeniging
nogal eens met verzoeken -gewerkt,
helaas in hoofdzaak in de gemeente
Bloemendaal. Door haar kwam ook een
commissie tot stand van belangstel
lenden in het behoud van het Naalden-
veid, doch deze is klaarblijkelijk nog
perplex van Tiet gebrek aan succes, dat
ze had.
Mogelijk is het nuttig nu een comité
(of federatie) te vormen (zooals in den
Haag reeds bestaat) waarvan de goed
willende autoriteiten steun en adviezen
ontvangen en dat de noodklok luidt als
er gevaar dreigt. De afdseling Haarlem
cn omstreken van de Ned. Natuurhisto
rische Vereeniging doet reeds stappen
voor het stichten van een dergelijk
lichaam en ik schrijf ook namens haar
wanneer ik hier tot daadwerkelijken en
moreelen steun oproep van alle ver
eenigingen en gemeentebesturen van
onze streek.
C. SIPKES.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cents per regel.
KERSTMIS-
TENTOONSTELLING.
BLOEIENDE BOL- EN KNOL
GEWASSEN.
In ons vorig nummer hebben we al
uitvoerige mededeelingen gepubliceerd
over de Kerstmis-tentoonstelling van
bloeiende bol- en knolgewassen, die in
het groote Veilingsgebouw der Coöp
Haarlemsche Groenten- en Bloembollen
veiling aan den KI, Houtweg georgani
seerd is door de afdeelingen Haarlem,
Heemstede, Overveen, Bloemendaal,
Schoten (Haarlem-Noord), Velsen, Ben-
nebroek en Vogelenzang van de Alge-
meene Vereeniging voor Bloembollen
cultuur.
Er is Donderdag zeer hard gewerkt om
alles in gereedheid te brengen en dat is,
zooals we vanmorgen zagen, uitstekend
gelukt. De zaal zag er in één woord keu
rig uit.
1-Iet groote middenstuk wordt geheel
in beslag genomen door de firma Gebrs
Nijssen te Santpoort. Zeer overzichtelijk
en smaakvol prijken hier tusschen groen
de fraaiste tulpen en hyacinthen, die
men zich bedenken kan.
Zeer de aandacht zullen trekken de
spirea's van de firma Van Tubergen, te
Haarlem. De heer Hoog vestigde er on
ze aandacht op, welk een beteekenls het
heeft, dat deze fraaie bloemen midden
in den winter in bloei tentoongesteld
kunnen worden. De eigenlijke bloeiijd
is eigenlijk Augustus, maar de groei is
door een speciale behandeling zóó lang
tegen gehouden, dat ze nu, dus in het
eind van December, door de bezoekers
bewonderd kunnen worden.
Bijzonder fraai is nog de inzending
van Henny Müller uit Bloemendaal.
Niet alleen fraai, maar ook zeldzaam.
O.a. staat hier een vaas met zoogenaam
de „Kaapsche Vogelmelk", genaamd
Chincherinchee. De bloemen hiervan zijp
in Zuid-Afrika in knop verzonden. Daar
na bleven ze drie a vier weken onderweg.
De knoppen werden in Europa in water
gezet, waardoor zij zich geheel tot vollen
bloei konden ontplooien. Een prachtige,
zeldzame bloem. Ook is in deze inzending
te bewonderen een aardige combinatie
van Judaspenningen met roode Poinset-
tia (Kerststerren)
Ook de Haarlemsche Kunststeenfabriek
v.h. De Hooge Berg ontbreekt hier niet.
Die heeft als tuinverslering een prachti
ge groote steenen vaas ingestuurd, die
met mooie bloemen en groen gevuld is,
DE OPENING.
Hedenmiddag is de tentoonstelling in
tegenwoordigheid van een groot aantal
genoodigden geopend.
De voorzitter der afdeeling Haarlem
van de Alg. Vereeniging voor Bloem
bollencultuur, de heer J. M, C. H o o g,
sprak een welkomstrede uit. „Ik acht
het", zei hij, „een zeer groot voorrecht,
u her welkom te kunnen heeten en u
straks te mogen voorgaan naar het lo
kaal, waar de afdeeling Haarlem van
genoemde vereeniging in samenwerking
met de zuster-afdeelingen Heemstede,
Bennebroek, Vogelenzang, •Overveen,
Bloemendaal, Haarlem-Noord en Velsen
haar- Kerstmistentoonstelling van bloeien
de bol- en knolgewassen gearrangeerd
heeft cn thans voor de vierde maal in
de geschiedenis onzer vereeniging. Met
te meer voldoening houden de genoem
de afdeelingen deze tentoonstelling, om
dat het voor ieder duidelijk is, dat nü,
op een tijdstip waarop alle plantenleven
vrijwel stil staat, het zeer moeilijk is,
voldoende verzamelingen byeen te kun
nen brengen om daarmede een eenigs-
zins toonbaar geheel te vormen. Dat
reeds thans de producten onzer hoofd
cultures, de hyacinthen en tulpen, in
volgroeide en fraaie exemplaren van
goeden vorm en kleur getoond kunnen
worden, is een gevolg der eerst sedert
een betrekkelijk kort aantal jaren ge
volgde kunstmatige kweekwijze. in vak
termen het „preparéeren" genoemd. Het
zou te ver voeren, u alle finesses hier
omtrent mede te deelen; finesses, die
voor de vakgenooten zoo goed als geen
geheimen meer omvatten en waarvoor
de aanwezigen onder u. die als belang
stellenden zoo welwillend geweest zijn
om hier te komen, waarschijnlijk slechts
matig belang zouden hebben. Toch is
het niet ondienstig, u er op te wijzen,
dat de kunst van het prepareeren onzer
hyacinthen een groote stuwkracht is
geweest om den export der hyacinthen
te bevorderen, daar in alle noordelijke
landen geweldig groote hoeveelheden
bloeiende bolgewassen voor het Kerst
feest verwerkt worden. Onder de vak
genooten, die door hun scherpzinnigheid
en volhardenden ijver dit prepareeren
hebben uitgevonden en geperfectioneerd,
mogen hier vooral de namen genoemd
worden van wijlen A. Meiman, te Heem
stede en N. Dames te Lisse, alsmede van
A. Smit en B. H. van Zijl, dien ik tot
mijn genoegen onder de aanwezigen heb
VAN HAARLEM'S DAGBLAD No. 1085
DE POTLOOD-LEENER
hij zegt dat hij even voor je zal I produceert een oude enveioppe en
uitteekenen hoe je het huis kunt zoekt naar een potlood
vinden
kan dit niet vinden en leent het
uwe
geeft een nadere verklaring van 1 geeft u de enveioppe en steekt het
de niet al te duidelijke schets I potlood in zijn zak
bedenkt dat hij er zijn telefoon
nummer nog bij zal zetten, mag
hij nog even dat potlood hebben?
dacht stellig dat hij het terugge
geven had vindt het in zijn zak
en kijkt aandachtig of het heusch
wel het uwe is
schrijft hot telefoonnummer op
merkt op dat je het gemakkelijk
zult vinden en steekt het potlood
dat je nooit meer zult terugzien,
in zijn zak.
(Nadruk verboden).
opgemerkt. Wat tulpen betreft, waar
van het voorheen eveneens vrijwel tot
de onmogelijkheden behoorde om die
reeds in goeden bloei te hebben, zijn er
thans, twee systemen, die nog om den
voorrang strijden, welke op den duur
het best en meest economisch zullen
werken om de tulpenbollen voor vroeg-
forceeren geschikt te maliën. Het eene
systeem door Prof, Blaauw van het La
boratorium voor Plantenphysiologisch
onderzoek te Wageningen bedacht, be
staat in het kort hierin, dat de tulpen
bollen, na op den gewonen tijd te zijn
gerooid, gedurende enkele weken aan
een temperatuur van 70 a 75 gr. Fahr.
worden blootgesteld, waarna die tem
peratuur tot 50 gr. Fahr, verlaagd wordt,
een temperatuur waarin ze verblijven
ook nadat de bollen geplant zijn, tot aan
het moment dat ze in de serres, in een
warmte van pion. 70 a 75 gr. Fahr. in
bloei worden getrokken. De tweede me
thode, door de hier aanwezige vakge
nooten A. en P. Nijssen uit Santpoort in
toepassing gebracht en waarop door hen
patent is genomen, bestaat in het aan
brengen eener buisleiding in den grond
op de plaatsen waar de tulpen op het
vrije veld zijn uitgeplant. Ongeveer te
gen den tijd dat de bloemen der tul
pen zijn uitgebloeid, wordt warm water
in de buisleiding gevoerd, welke dus den
omringenden bodem verwarmt. Het ge
volg is. dat de tulpenbollen beter en
sneller afrijpen, dan wanneer dit niet
geschiedt en dat ze zich later ook veel
sneller, dan .anders het geval zou zijn,
in bloei laten trekken. Den inwoners
van Haarlem zal het misschien belang
inboezemen al zal het hun niet ge
heel onbekend zijn dat de tulpen- en
hyacinthen-cultures hier nu reeds onaf
gebroken gedurende ruim drie eeuwen
gedreven wordt en ook de plaats, waar
wy ons thans bevinden, de grond ge
weest is, waar de floristen (zooals de
bloembollenkweekers in het begin der
17e eeuw genoemd werden) lnm tuinen
hadden en hun kostbare producten teel
den. Van hoe groot belang toen reeds
die cultures waren, is mij juist dezer da
gen nog weer eens gebleken, toen mij
een catalogus uit 1637 in handen kwam,
uitstekend met aquarellen van tulpen
en andere bloemen op ware grootte ver
sierd, waarin de namen en prijzen ge
noteerd zijn van een tulpenveilmg in
het begin van 1637 gehouden en waarop
een kleine hoeveelheid der toen meest
beroemde tulpen, als de „Vice roy",
„Gouda", „Admiraal van Enkhuizen"
enz. het enorme bedrag van 93.000 op
bracht, een som die volgens de huidige
geldswaarde zeker op ongeveer vier ton
te schatten is.
Daar toen, zooals bekend is, de waar
de der tulpen voóral gezocht en bepaald
werd door de wijze waarop de bloem op
meer of minder verfijnde wijze gestreept
en gevlamd was, hecht de tegenwoprdige
smaak meer waarde aan spreker.de, één-
kleurige tinten.
Dames en lieeren, ik vrees reeds te
lang van uw geduld te hebben gevergd,
maar het zij mij nog vergund, te dezer
plaatse een warm woord van dank te
spreken tot het bestuur der Coöp.
Haarl. Groenten- en Bloembollenveiling,
dat geheel belangeloos dit fraaie ge
bouw ter onzer beschikking stelde; ver
der tot de jury-leden, die bereid waren
hun tijd beschikbaar te stellen om het
ingezondene te beoordeelen; tot" de in
zenders, die moeite noch kosten spaar
den om hun bloemen hier op deze ten
toonstelling te brengen; tot den heer
Dinn, tuinarchitect uit Den Haag, die
voor het arrangement der zaal zorgde en
niet het minst ook tot u allen, die zoo
welwillend geweest zijn om hier te ko
men".
Daarna, verzocht spreker den heer
Krelage, voorzitter onzer vereeniging.
het openingswoord voor deze tentoon
stelling te willen uitspreken.
GEMEENTERAAD.
Vergadering van den Raad der ge
meente Haarlem op Woensdag, 28 De
cember 1927, des namiddags ten 1.30
ure, zoo noodig voort te zetten des
avonds ten 8 ure in de Statenzaal (Prin
senhof)
Aan de orde zal worden gesteld:
1. Mededeelingen en ingekomen
stukken (liggen ter inzage).
Verzoekschrift mej. A. Brinkman om
eervol ontslag onderwijzeres School no.
24.
2. Balans enz. 1926 Woningvereeniging
„Eigen Woning"
3. Begrootingen 1928 Woningbouwver-
eenigingen.
4. Afwijking art. 10 Bouwverordening
voormalige gemeente Schoten (bouw
loods Ceramstraat).
5. Instructiebacterioloog-seroloog-pa-
thclocg-anatoom.
6. Voldoening vereischten openbaren
weg enz. grond naby Kruistochtstraat.
7. Wijziging loonregeling werklieden.
8. Uitgifte grond in erfpacht Zonne
bloemstraat.
9. Verkoop grond:
a. Van Nesstraat (J. G. Klein),
b. Burgemeester Sandbergstraat (J. A.
Jonker.)
c. Byzantiumstraat (C. Hart).
d. Noorder Tuindorplaan (Tj.de Hoop)
e. Engelszstraat (D. A. Appelboom).
f. Kleverlaan (G. v. d. Boogaard).
10. Verstrekking gelden onder ver
band van 2e hypotheek op 203 percee-
len aan de Maasstraat en omgeving.
11. Verhooging crediet verbouw bij
zondere school Jansstraat en aan
schaffing schoolmeubelen bijzondere
school Cruquiusstraat. z
12. Benoeming:
a. Lid Commissie voor de lichame
lijke opvoeding.
b. bacterioloog-eeroloog-patholoog-
anatoom.
c. leeraar Nederlandsch en Geschiede
nis Gymnasium.
d. hoofden van scholen.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cents per regel.
als het
Kohier Welt-Orgel
moet ook U bevredigen. Duizende
gebruikers genielen dagelijks van
zijn zeldzaam mooien toon.
Vert. voor Haarlem W. AL HENAAR
ürgelmagazijn Kruisweg 49
Ook huurkoopsysteem.
UITGAAN.
SCHOUWBURG JANSWEG.
Maandag 2en Kerstdag geeft het ge
zelschap onder directie van Cor Ruys
en Louis de Bree in den Schouwburg
Jansweg een opvoering van Max Halbe's
meesterwerk „De Stroom", tooneelspel
in 3 bedrijven.
De hoofdrollen worden vervuld door
Tilly Lus en de heeren Frits en Adolf
Bouwmeester.
SYNAGOGEDIENSTEN
NED. ISRAëL. GEMEENTE
Sabbath:
Vrijdagavonddienst bij den Ingang te
3.30 uur.
- Ochtenddienst te 8 uur.
Middagdienst te 1 uur.
Avonddienst te 4.40 uur.
Werkdagen:
Ochtenddiensten te 7 uur. Zondag te
7.30 uur ter Synagoge.
Maandag: Middag- en Avonddienst
te 3.30 uur ter Synagoge.
Avonddiensten op de overige werkda
gen te 7.45 uur.
Talmoed Tor ah:
Van Dinsdagavond af: 's avonds te
7.15 uur.
De diensten op Sabbath, Zondagmor
gen en Maandagmiddag, vinden ter Sy
nagoge plaats, L. Begynestr 11.
Alle overige diensten, alsmede Tal
moed Torah, worden verricht in het
Gemeentegebouw, L. Wijngaardstraat 14.
HET RIJKSPERSONEEL.
VERLOF OP DE FEESTDAGEN.
Het dagelijksch bestuur van de cen
trale van vereenigingen van personeel
in 's Ryks dienst heeft bericht ont
vangen, dat zijn verzoek door de re
geering is ingewilligd. De ambtenaren
die voor familiebezoek met Kerstmis
en Nieuwjaar buiten hun standplaats
vertoeven, mogen de terugreis dus per
eerste gelegenheid op Dinsdag 27 dezer
en Maandag 2 Januari aanvaarden.
Naar het Duitsch van
F. ARNEFELDT.
Vertaald door
JAC. VAN EMDEN.
11)
Och beste jongen, zuchte Giiblev
ik heb het mezelf al honderd maal ver
weten, dat ik de onschuldige aanleiding
daartoe ben geweest. Jc weet, of mLs-
schlen weet je het ook niet, dat ik
zelf een kersenlikeur brouw, die bij
ons beroemd was; het recept was het
eigendem van de apotheek. Daarvan
heb ik je vader nu en dan glaasje
aangeboden. Het smaakte hem en ten
slotte was hij er zóó aan gewoon ge
raakt, dat hij bijna eiken dag kwam
om een glaasje'te drinken.
En u liet toe, dat hij zich be
dronk, zei For berg verwijtend.
Ik heb je toch gezegd, dat daartoe
niet veel noodig was, antwoordde
Gübler. Zoodra ik dat. merkte, heb
ik mij er wel voor gewacht hem meer
ie geven, dan hij kon verdragen. Maar
hij had den smaak eenmaal beet en
er is in Berlijn op meer plaatsen drank
te krijgen dan bij Gabler Je begrijpt
mij.
Gustaaf boog het hoofd; wat hij ge
hoord had klopte helaas maar al te
goed met hetgeen Kummer hem had
gezegd.
Heeft vader vandaag, toen hy bij
u was, ook gedronken? vroeg hij na een
poos.
Eén glaasje, dat kan hem geen
kwaad hebben gedaan, luidde het ant
woord.
Maar w!e weet, misschien heeft
hij bij de Nationale Bank nog langer
moeten waten en is hij toen uit baloorig-
heïd in een tapperij terecht geko
men
U zult toch niet willen beweren,
dat hij zich daar zoo erg heeft bedron
ken, dat hij al lang terug had moeten
zyn.
Of men heeft hem het geld ont
stolen en dan vervolgt hij nu misschien
den dief, ofGustaaf aarzelde even
en vervolgde:
Of hij heeft uit wanhoop de hand
aan zich zelf geslagen.
Hij kan ook op de vlucht gegaan
ziin. omdat hij noch zijn patroons, noch
zUn huisgencoten onder de oogen durft
komen, zei Glibler zachtjes.
De eene veronderstelling Is al
even vreeselijk en even onwaarschijn
lijk als de andere, zei Gustaaf somber.
Geen van beide strookt met het ka
rakter van mijn vader; voor mij is er
maar één mogelijkheid: dat mijn va
der een ongeluk is overkomen.
Als ik in jouw plaats was zou
ik in alle tapperijen en kroegen in de
buurt niet gekomen zijn. Ga maar mee,
ik weet den weg.
Meneer Gabler, is het niet te veel
moeite
Hoe kun je dat denken; ik ben
toch een oude vriend van jc vader! En
wat zou Aurelia zeggen, als ik je niet
helpen zou? Je kunt geheel over me
beschikken. We zullen dadelijk gaan.
maar je moet eerst wat eten, anders
hou je het niet vol
Hij drong For berg wat brood en
ham op en liet hem een glas wijn
drinken. Toen Gustaaf klaar was ver-
troickcn ze samen. De apotheker sloot
de deur achter zich.
Het huls van Gabler was een van de
zeldzame ééngezinswoningen in de oude
stad van Berlijn. Het bestond uit twee
verdiepingen en er was voldoende ruim
te voor twee gezinnen in. maar de
apotheker had er de voorkeur aan ge
geven. der. toestand zoo te laten als de
vorige eigenaar, een zonderlinge cude
vrijer, van wien hij liet had geërfd,
had achtergelaten. Deze had alleen in
het huis>gewoond. Ieder jaar entving
Cczo zonderling, die ook Gabler heette,
bezoek van zijn achterneef, den
apotheker Traugott Gabler uit Balden-
burg en juist tijdens .zulk een bezoek
werd hij op een ochtend dood te bed
gevonden door een beroerte getrof
fen.
Traugott Gabler. geleidde zijn oud
oom naar diens laatste rustplaats en
aanvaardde de erfenis, aangezien, -er
geen andere familieleden waren, die er
aanspraak op konden maken. Of de na
latenschap groot of klein was geweest,
daarover liepen de meeningen uiteen,
maar in elk geval moest ze zeer vol
doende zijn. want Gabler die naar men
zeide, in Baldenburg in alles behalve
schitterende omstandigheden verkeerd
had, kon in Berlijn stil gaan leven
Met zijn eigen huisraad en dat van zijr
oudoom richtte hij zich ouderwetsch en
eenvoudig in; alleen voor zijn dochter
Aurelia en zijn zoon Otto, die de schil
dersacademie bezocht, kocht hij nieuwe
meubelen.
Het had Otto Gabler echter niet lang
ln de schaduw der eerwaardige St. Ni-
colaaskerk bevallen; hij was naar het
westen der stad verhuisd en liet zich in
het huis van zijn vader niet al te vaak
zien. Ook Aurelia zou ook veel liever
ln een andere wijk hebben gewoond en
hield zich met haar buren, die er nog
de patriarchale gewoonte op na hielden
voor huisdeur tc zitten cn buurpraatjes
te houden, in het geheel niet op. Voor
dergelijke conversatie was ze waarlijk
niet van Baldenburg naar Berlijn ver
huisd. Ze was er heelemaal niet over
te spréken dat haar vader het oude krot
dat hij geërfd had, niet voor een zacht
prijsje had verkocht en zelf in een be
tere buur.t was gaan wonen. Wat ze ook
door lieve woordjes van hem gedaan kon
krijgen, in dit opzicht bleef hij onver
biddelijk.
Dat hij zijn familielid en jeugdvriend,
den banklooper Forberg, opzocht en veel
met hem omging, was evenmin naar den
zin van zijntrotsche dochter. Toen 'ze
echter kennis maakte me' Juliane ver
anderde zij in dat opzicht wel van mee
ning en nog meer, toen Gustaaf For
berg. die een half jaar in Halle gestu
deerd bad, in Berlijn Terugkwam om
daar examen te doen en zijn proefjaar
op een gymnasium te voltooien. De jonge
Forberg had een diepen indruk gemaakt
op het hartstochelijke meisje en het
scheen alsoof zij hem ook wel beviel want
hy verzette zich niet tegen de pogingen
van GÖ-blei om hem in buis te halen.
Gabler nam een min of meer schertsend
vaderiyken toon tegenover hem aan, die
veel deed vermoeden en toch tot niets
bond.
Ook nu sprak hy op deelnemen -
den. vertrouweiyken toon tegen hem.
Met een bewonderenswaardig geduld
sleepte hy hem naar alle mogelyke
drankgelegenheden tusschen de Span-
dauerstrasse en de Spittelmarkt.
Overal kregen ze hetzelfde antwoord.
Men had dien dag niemand, die aan het
door Gustaaf beschreven signalement
beantwoordde, gezien, en kon zich ook
niet herinneren, dat hij vroeger tot de
bezoekers nad behoord.
En toch moet hy een stamkroeg
hebben die ons onbekend is. hield Gabler
vol je kunt er op rekenen, dat ik
die zal weten te vinden. Ik zal niet rus
ten voor ik weet waar myn arme vriend
gebleven is. We zullen en moeten hem
vinden, dood of levend.
Dood! zuchtte Gustaaf; als hy
nog in leven was. zou hij bij ons terug
gekomen zyn.
Ze stonden nu voor een restaurant op
de Spittelmarkt en het schynsel van de
lantaarn voor dit huis viel juist op
Gustaafs gezicht.
Forberg! hoorde hij plotseling roe
pen.
Mühlfeld! antwoordde hij. Hii stond
tegenover een slanken iongen man, on
geveer even oud als hy.
Eindelijk h?b ik je dan toch ge
vonden! zei de ass°*sor.
Zocht je me? Ben je iets omtrent
vader te weten gekomen? vroeg For
berg haastig.
.(Wordt vervolgd-i