j
BUITENLANDSCH OVERZICHT
GEMENGD NIEUWS
Pijn in rug
en lendenen
Kloosterbalsem
HAARLEM'S DAGBLAD VRIJDAG 23 DEC. 1927
DERDE BLAD
OVER VREDE, BEWAPENING EN ARBITRAGE.
Een rede van koning George.
WELKE ZIJN DE GOEDE VOORTEEKENEN?
T BELANGRIJKSTE NIEUWS.
Onze gedachten dwalen naar andere
belangrijke symptomen, af, als wij
lezen van een rede van den koning van
Engeland, die bij de verdaging van het
parlement onder anderen gezegd heeft,
dat hij met groote sympathie en vol
doening den gestadig toenemenden in
vloed van den Volkenbond heeft gade
geslagen evenals de steeds grootere rol
■welke de Bond speelt -bij het oplossen
van internationale vraagstukken en
het handhaven van den vrede.
De jongste bijeenkomst van den Bonds
raad kenmerkte een nieuw stadium van
dit proces. De regeering zal haar politiek
op loyale samenwerking met den Vol
kenbond blijven baseeren.
Ja, met weemoed dwalen orvze ge
dachten van dit Engelsch optimisme en
.schuilevinkje spelen" af naar an
dere inderdaad geweldige gebeurtenis
sen. Die der bewapening. Der Ameri-
kaansohe bewapening vooral.
Toch is het nuttiger om optimist te
blijven, vertrouwen te stellen in den
Volkenbond eenerzijds en in de publie
ke opinie anderzijds, welke laatste ge
steund in een anti-oorlogsstem
ming alle bewapening ten spijt
door vele zeer belangrijke verschijn
selen van den laats ten tijd. Is na het
conflict FrankrijkItalië, dat oorzaak
vond in het verdrag Frankrijk—Voego-
Slavic en de maritieme aanvullende
overeenkomst van Tirana tusschen
Albanië en Italië, niet de plotselinge
ommekeer gekomen? Heeft de geduchte
maar zeer söhrandere Mussolini zich niet
van een royalen, vredelievenden kant
doen kennen? Heeft hij -niet door goede
tegemoetkomingen en vriendschapsbe
tuigingen de stemming tusschen de
beide naties zóó weten te verbeteren,
dat men in Frankrijk zelfs dorst den
ken aan een verbond met Italië?
Is er niet sprake van een Fransch-
Amerikaansch arbitrage-verdrag, waar
van men zelfs openlyk het begrip
eeuwigdurend (hoe rekbaar of liever
hoe inkrimpbaar dit ook is) heeft
durven verbinden? Al mochten de be
sprekingen van dezen aard ook op niets
uitloopenhet verschijnsel blijft be
staan. en bewijst de neiging tot sa
men-arbeiden. tot verduurzaming van
den vrede, en als zoodanig is deze nei
ging voor de psychologie van dezen
tijd, (die toch als 't er op aan komt
den doorslag moet geven) van het
grootste belang.
En al heeft de Volkenbondsraad
slechts de basis mogen leggen voor de
verdere onderhandelingen die werke
lijk vrede moeten brengen, tusschen
Polen en Litauen, den officieelen vre
destoestand heeft de Raad onbetwist
baar bewerkstelligd
Optimisme is om tal van reden en
▼oorloopig meer gewettigd dan pessi
misme. dat der goede zaak slechts
schade berokkenen kan.
F. A.
Het Volkenbondspaleis.
Basis gevonden.
De door de vergadering van den Vol
kenbond in September jl. benoemde
commissie van vijf leden, om een keuze
te doen uit de bouwplannen voor een
nieuw Volkenbondspaleis, heeft heden
hare werkzaamheden beëindigd. De com
missie heeft besloten den Raad van den
Volkenbond het ontwerp van de Zwit-
sersche architecten Flegenheimer en
Nenot als basis voor den bouw van een
nieuw Volkenbondspaleis aan te bevelen.
Deze beide Zwitsersche architecten
zullen evenwel in samenwerking met den
Franschen architect Lefevre, den Hon-
gaarschen architect Fago en de Italiaan-
sche architecten Broggi. Vaccaro en
Franzi een nieuw ontwerp moeten uit
werken. dat dan aan den Volkenbond
ter goedkeuring zal worden voorgelegd.
De definitieve goedkeuring van het
bouwplan ligt bij den Raad van den Vol
kenbond, doch zijn beslissing wordt na
die van de commissie slechts als een
formeele beschouwd.
De toestand in China.
Naar uit Shanghai gemeld wordt, heeft
de Regeering te Nanking een commissie
ingesteld voor het bestuur van de Rus
sische eigendommen in Zuid-China.
In Sutschau heeft een conferentie
plaats gevonden met de generaals van
Nanking, in welke Maarschalk Chang
Kal Shek een inleiding hield over de
militaire operaties. De conferentie be
sloot. uiterlijk de volgende week een
nieuw offensief tegen de Noordelijke
troepen te openen. Dc toestand in
Kanton is weer ernstiger geworden.
Volgens officieusc berichten, bevinden
de Communistische troepen zich op 86
K.M. afstand van Kanton.
De Russische
communisten.
Het communistisch congres heef: in
de statuten van de partij enkele wijzi
gingen aangebracht.
O.a. is bepaald, dat de partijdagen
voortaan om dc twee jaar zullen wor
den gehouden. De gelegenheid tot ge-
dachtenwisseling over dc politiek in de
partij wordt dus beperkt.
In een motie omtrent de communisti
sche internationale wordt de nadruk ge
legd op de bevordering van revoluties in
de koloniën der verschillende lauden.
Tegen de opp>osltie is een presidium
van 21 leden' ingesteld, dat de loopende
zaken afdoet, evenals het „part ijcollege
der controlecommissie", dat zich heeft
bezig te houden met alle afwijkingen
van de richtsnoeren der partij.
Voorts is bepaald, dat partijleden, die
weigeren alle door de controlecommissie
tot hen gerichte vragen te beantwoorden,
onmiddellijk zullen worden geroyeerd
Ook wordt bepaald, in welke gevallen
binnen de partij discussie is toegestaan.
In een motie over de uitvoering van
het vijfjarig economisch program be
vindt zich de volgende belangrijke pas
sage Inzake dë be trekkingen met het
buitenland
„Er mag niet. worden uitgegaan van
het denkbeeld der oppositie, dat de ont
wikkeling in die richting zoo ver mo
gelijk moet worden voortgezet, want het
voeren van zulk een politiek zou ten
slotte het opgeven van het monopolie
van den buitenlandschen handel bette
kenen, mitsgaders de eoonoinische en
militaire capitulatie voor de internatio
nale bourgeoisie"
Evenzoo moet het nauwer maken der
betrekkingen met het buitenland, het
welk een aanzienlijke vermindering van
het tempo der economische ontwikkeling
in het algemeen en van het temp» ran
den socialistischen opbouw in het bij
zonder zou beteekenen, worden verme
den. De betrekkingen met het buiten
land moeten dus slechts in zooverre
worden aangemoedigd, als zij door be
vordering van den buitenlandschen han
del. buitenlandsche credieten en conces
sies, buitenlandsche technische voorlich
ting, enz., de onafhankelijkheid van den
kapitalistischen arbeid alsmede de ver
breeding der socialistische basis in de
hand werken. Alleen binnen deze gren
zen kan worden gesproken van „zoo uit
gebreid mogelijke betrekkingen" met het
buitenland.
Verder verlangt de motie onder alle
omstandigheden het tot stand brengen
van een actieve handelsbalans, welke
met het oog op de scherper wordende
betrekkingen met het buitenland een ab
solute noodzakelijkheid is voor het ver
krijgen van valutareserves.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cent» per regel.
Blijf daar toch niet mee loopen.
Akker's Kloosterbahem ral Uw
pijn onmiddellijk tot bedaren
brengen. U snel behaaglijke ver
lichting. kalmte en rust bezorgen.
i,,Ceen goud
zoo goed'
KORT EN BONDIG.
Naar dc corresp»ndent van het „Berl.
Tagebl." te Düsseldorf van groot-
industrieele zijde verneemt, zullen de
Üzer-industrieelen in het Ruhrgebied
zich schikken in de bindendverklaring
van de arbitrale uitspraak en de beslis
sing van den arbiter op loyale wijze uit
voeren.
In het proces wegens de Roemeensche
studentenonlusten in Grosswardein werd
een student tot 6 maanden en een twee
de student tot een maand kerkerstraf
veroordeeld. Het proces tegen de overige
beklaagden wordt nog voortgezet.
De ..Gazette del Popoio" meldt dat
de verloving van prins Humbert, van
Piemont, kroonprins van Italië, met
prinses Marie-Jos^ van België, binnen
kort officieel zal worden bekend ge
maakt.
Draadloos wordt uit Washington ge
meld dat 't departement van marine
een contract heeft geplaatst voor twin
tig amphibie-vliegtuigen. die bij de
Loening Aeronautic Corporation te New
York zullen worden gebouwd
De totale kosten zullen 503.003 dollars
bedragen.
EEN MOTIE VAN AFKEURING.
Steenkool en Staal.
(Van onzen correspondent).
Londen, December.
Het is altijd aardig om op .groote"
dagen in het Lagerhuis te zijn, bij de
opening van de zitting als de koninklijke
boodschap in de Lords moet worden
ontvangen en al het oude ceremonieel
dat de diepere be teekenis heeft telken
male opnieuw den nadruk te leggen op
de rechten der volksvertegenwoordiging
weder wordt in acht genomen, op
den dag der millioenenrede door den
„Kanselier van de Schatkist" uitgespro
ken, bU zoogenaamde ..full dress '-debai-
ten over belangrijke politieke of econo
mische vraagstukken, als al de kopstuk
ken der verschillende partijen achter
eenvolgens het woord voeren, en niet
minder wanneer de oppositie het noo-
dig of wenscheljjk acht de aandacht der
bevolking te vestigen op verzuimen of
onregelmatigheden der regeering door
liet indienen van een motie van afkeu
ring of van wantrouwen.
Op zulke dagen is het „Huis" altijd
stampvol, zoowel in de zaal als op de
galerijen, dc regeeringsbank is geheel
bezet met al de bekende leden van het
Kabinet evenals de voorbank der oppo
sitie, die er alleen van gescheiden is
door de tafel, waarop de twee houten
doozen staan, de zoogenaamde acten-
doozen. die evenwel niet voor dat doel
worden gebruikt maar als lessenaars
voor de belangrijkste sprekers.
En als na den vragentijd het eerste
uur der vergadering de lange Ram
say MacDonald opstaat om zijn beschul
digingen aan den Premier en diens re
geering te richten, zooals toen de motie
•.■an afkeuring der arbeiderspartij aan
de orde was. dan zijn aller oogen op
hem gericht en buigt men zich over de
leuning der galerij om toch geen woord
te verliezen van wat hij zegt.
Ziet hem zooals hij hoog staat boven
de regeeringsbank vlak tegenover hem.
vanwaar Baldwin, onbewogen met de
armen over elkaar geslagen, naar hem
opkijkt, geperst als hij zit tusschen tal
van andere ministers De leider der op
positie, over wiens gewondheid zulke on
rustbarende berichten dc ronde deden,
toont geen zwakte of gebrek aan helder
heid en welsprekendheid. Ik heb hem
zelden beter op dreef gezien in zyn ver
ontwaardiging over de regeering die
niets deed om den nood in de mijndis-
tricten te lenigen en over den Premier,
die bij de vorige gelegenheid toen een
zelfde motie was ingediend zich niet
verwaardigde den leider der oppositie
persoonlijk te beantwoorden.
Naar men weet was dat door de ar
beiderspartij als een persoonlijke belee-
diging tegen haar leider opgevat en hac
zü geweigerd den Minister van Handel
Sir Philip Cunliffe-Lister aan te hooren.
zoodat de vergadering eindigde in tu
mult en van het heele debat over den
toestand der mijnindustrie niets kwam.
Het was dus meer te betreuren dan
te verwonderen, dat juist aan dat on
gelukkige mislukken ook onlangs weer
heel wat tijd werd verspild, want dat
zijn ten slotte bijzaken en de toestand
der mijnwerkers ls werkelijk ernstig ge
noeg om de volle aandacht van het Par
lement en een omstandige beschouwing
■te wettigen.
Ramsay MacDonald begon onmiddel
lijk met den Premier verantwoordelijk
te stellen voor de wanordelijkheden van
eenige weken geleden, iets wat van de
banken der regeeringspartij met luid
gelach werd ontvangen. Dit warmde
hem bljjkbaaT op en hij slingerde met
verwijtende gebaren van zijn lange ar
men heftige beschuldigingen naar den
hem onbewogen aansta renden Baldwin.
Nimmer te voren (beide strijders had
den kennelijk L.er ijverig ce officieele
verslagen van vroegere motie-debatten
bestudeerd) zeide hij, had een Premier
zulk een beleediglng aan de oppositie
aangedaan van niet zelf te antwoorden
op een persoonlijke beschuldiging, met
eenige uitzondering van Sir Robert
Peel in de kwestie-Lyttelton, toen deze
zoo in het nauw was gedreven en zoo
verbouwereerd, dat hij zijn notities ten
slotte in xijn hand verfrommelde en zich
tot zijn collega van Handel naast hem
richtende zelöe: .Antwoord jij maar.
want ik zie geen kans het zelf te doen".
Dat was een alleraardigste zet en zoo
onverwacht en toepasselijk op wat eeni
ge weken te voren gebeurd was. dat het
heele Huis gierde van het lachen en
MacDonald van zijn aanhangers een
applausje kreeg.
De spreker ging voort met het aandeel
van den Premier in de onderhandelin
gen tusschen de mijneigenaars en de
mijnwerkers scherp te hekelen en hem
zijn belofte, dat de mijnwerkers „fair
play" zouden krijgen voor de voeten te
werpen. Een oogenblik in zijn rede leek
het of we een herhaling van de scènes
der vórige maal zouden krijgen, toen hij
met minachting zeide dat de Premier in
zijn plaats een ander (den minister van
Handel) had laten antwoorden, iemand
die niets hoegenaamd van de mijnposi-
tie afwist(Oh! van de ministers-
banken en luid geroep om dat in te
trekken!) iemand, die zich vroeger nim
mer in eenig debat over de mijnen had
gemengd, dat rij tot zijn eer gezegd.
„Wordt niet beleedigend". viel het
conserbatieve lid Dixey in.
„Houd je mond, jij met een brein als
een spons!" riep het oude arbelderslid
Wil Thome hem toe onder gelach.
De voorzitter deed of hy dit niet hoor
de en MacDonald ging voort.
Als strijdrede was zijn aanval niet te
verbeteren maar meer dan een afbreken
en hekelen van de regeering en haar
houding tegenover oppositie en mijnin
dustrie was hij niet.
Toen Baldwin opstond onder luid ap
plaus van de regeeringsbanken en iro
nisch gejuich van de oppositie, waar
voor hij alleen een smadelijk: „Wat een
manieren!" overhad, begon hij met het
pleit dat de Premier eiken dag zooveel
werk had te doen. dat de leiding van
het Huis die ook bij hem berustte eigen
lijk te veel van rijn tijd en krachten
vergde. Dit was de grondtoon van zijn
verontschuldiging ten opzichte van de
vermeende beleediging die hfj de oppo
sitie zou hebben aangedaan.
Is dit juist. In de lobby is er later
druk over geredekaveld en een lid ran
het Lagerhuis, dat ik er over sprak zei
de zonder aarzelen, dat het onzin was.
In het laatste half jaar voor den oor
log had Asquith niet alleen de verant
woordelijkheid voor de begrooting. de
Pa riemen tswet, het ontwerp op de ziek
teverzekering en het Home Rulc-ont-
werp en daarenboven nog dc verant
woordelijkheid voor de houding van
Groot-Brittanje in de internationale
verwikkelingen die een steeds dreigen
der vorm aannamen-
En by al die beslommeringen nam hy
toch trouw zUn plichten tegenover de
volksvertegenwoordiging in acht en zat
middag aan middag en avond aan avond
in het Lagerhuis op rijn plaats en nam
geregeld deel aan de debatten. Hot zou
wellicht beter rijn geweest als Baldwin
ronduit gezegd had .dat hy eenvoudig
zjjn mond had gehouden omdat hy niets
te vertellen had. Ik ben er van overtuigd
dat als de Premier met zyn eenvoudige
rondborstige manier die erkentenis wn
zyn onmacht had gegeven Inplaate van
het lamlendige exouus aan te voeren, dat
Lister zoo uitstekend alle beschuldigin
gen omtrent de rr.Ur. industrie in détnite
kon behandelen, da: hy de geschiktste
man was om dit te doen. hU zijn tegen
standers door rijn ecrlUkheid zou hebben
ontwapend en zijn aanhangers een
dienst zou hebben bewezen.
Hij sprak een kwartier over dc zaak in
het algemeen, vermaande dc oppositie
geen kabaal te maken omdat dit bij de
volgende verkiezingen kwaad zou doen
aan de party, en gaf daarna het woord
aan den Jongen minister van Handel,
die het Huis tracteerde op een verhan
deling van een uur, zoo vervelend cn
slecht voorgedragen, dat de vergader
zaal gaandeweg leegliep.
Zullen de myr.werkers baat vinden bij
de bespreking? Later, wy er ons peen
illusies over maken. Er ls achter de
schermen een soort samenzwering aan
den gang tusschen de mijneigenaars en
de groot-industrieeier der ijzer- rn
staalfabrieken. De mUnen werken met
verlies omdat nu dc productie omhoog is
gegaan door de langere werkuren der
mijnwerkers bij gebrek aan voldoende
vraag de steenkoolprijzen zijn gedaald.
De staalfabrieken lijden onder de con
currentie van het buitenland da: jaar
lijks vier millioen ton staal invoert
Welnu, zegt Sir William Davidson van
den mUneigenaarsbond. als ge buiten-
landsch staal belast zal de staai-indus
trie in Engeland weer gaan bloeien en
ons van ons surplus aan kolen afhelpen
Gevolg: duur staal voor Engeland en
een nieuwe druk op de bevolking. In-
plaats dus ran een hernieuwing en mo
derniseering ran beide industrieën om
concurrentie van buitenaf op gezonde
wyze het hoofd te kunnen bieden, pro
tectie voor ijzer en staal en dus een on
rechtstreekse he subsidie aan de eveneens
op verouderde wyze bewerkte kolmmy-
nen. Het Britsche publiek zal er wel weer
voor moeten bloeden.
X Y X.
DE MOORD OP
MARION PARKER.
De politie schijnt nu vrijwel zekerheid
te hebben, wie de moordenaar van Ma
rion Parker, te Los Angeles, is.
De politie heeft nl. vingerafdrukken
genomen op een rad van de auto, waar
in het lijk van het Jonge meisje naar
haar vader terug werd gebracht. De
vingerafdrukken correspondeerden met
die van den 17-jarigen Edward Hlck-
mann, een vroegere employé op de bank
van Parker, den vader van het meisje.
Haar onderwijzer heeft In een portret
van den jongen dengeen herkend, die
Marion van school is komen halen.
De politie neemt aan. dat Hickmann
zich op Marlon's vader heeft willen wre
ken. Hickmann werd zes maanden gele
den op de bank ontslagen en gearres
teerd wegens valschheld in geschrifte
Hy kwam niet in de gevangenis, daar
hy moest zorgen voor zyn moeder. Hick
mann moet het nu aan Parker geweten
hebben, dat hy met den rechter in aan
raking kwam.
Men is naar Hickmann gaan zoeken,
toen bleek, dat hij van zyn kamer was
weggevlucht-
Zijn moeder in Kansas City zei. dat htf
gedurende eenige weken niet thuis was
geweest.
De politie is hem nu op hot spoor, na
dat een garagehouder vertelde, dat hit
5 bussen benzine verkocht had aan een
man. die aan Hickmann's signalement
beantwoordde.
De auto. waarin „Fox" het UJk van
het meisje naar haar vader terugbracht.
behoorde aan een dokter, die vlak by
Hickmann woonde in Kansas City en
was in November gestolen.
Onbevestigde geruchten, dat men den
moordenaar te pakken had. maakten het
publiek razend. Terwyi de menschen nog
voor het bureau stonden, werd een ver
dachte daar binnen gebracht. De man
bleek later niets met de zaak uitstaan
de te hebben, maar men had hem bij
na gelyncht.
rrv .nwïMWWM !'|||J||||j iii
Auto-ongeluk.
Een auto, die door de Oostenrijksche
barones Henriëtte Pflügel werd be
stuurd en waarin haar moeder, prinses
Daria Karageorgewitsj en de kamenier
van deze gezeten waren, raakte op de
Qua! des Eaux Vives te Genève op de
door de vorst gladde straat aan het
slingeren en reed in volle vaart tegen
den steenen wal langs den boulevard
De carrosserie en de wielen werden
van het chassis afgerukt, de prinses
kwam tegen een boom terecht en kreeg
levensgevaarlijke verwondingen. De
barones en de kamenier werden even
eens zwaargewond.
Hoeveel menschen
wonen er in Indi'é?
De volgende cUfers zijn ontleend aan
het pas verschenen Statistisch Jaarover
zicht van Nederlandsch-Indlë, jaargang
1926.
Daaruit blUkt o.a. dat het aantal be
woners van Java en Madoera op 31 De
cember 1926 bedroeg 36.901-643. dat is
bUna een half millioen meer dan op 31
December 1925 toen de bevolking van
deze twee eilanden 36 403-833 bedroeg.
Tegenover eind 1920 is de bevolking ge
stegen met by na twee millioen men
schen. Binnen de tien jaar zal de be
volking van Java dus de veertig mil
lioen overschryden.
De toename komt zoo goed als geheel
op rekening van de Inlandsche bevol
king. Het aantal Europeanen is zelfs in
den loop van 1926 vrij sterk teruggeloo-
pen Op 31 December 1925 woonden er
op Java en Madoera 176.806 Europea
nen, op 31 December 1926 slechts 169 201
een teruggang dus van 7605 of byna
1 procent. Het sterk teruggeloopen
is het aantal Europeesche vrouwen, dat
bedroeg eind December 1925 83.6S8 en
een j3ar later nog slechts 78-746. een
vermindering dus van meer dan vijf pro
cent, Nemen we alleen het aantal vol
wassen vrouwen, dan wordt relatief de
teruggang van het vropwelijk element
nog sterker. Deze beliep zelfs bijna acht
procent van 50-644 tot 46.661
Pet aantal Europeesche mannen liep
in 1926 terug van 61-056 tot 58-421. Het
mannen-overschot (uitsluitend volwas-1
senen) steeg dus bij het Europeesche
deel onzer samenleving van pQus minus
10.400 tot ruim 12-200. Waren er dus in
1925 op iedere duizend vrouwen nog
slechts 1220 mannen, in 1926 is het aan
tal zelfs gestegen tot 1270.
In 1920 beliep het aantal Europeanen
135-2SS. Tegenover dat jaar valt dus
een stijging der Europeesche bevolking
op Java en Madoera waar te nemen van
34 000.
De toename van het aantal vreemde
Oosterlingen blykt uit de volgende cij
fers: Er woonden op Java en Madoera
einde 1920 412.407 vreemde Oosterlingen
en eind December 1926 494 877, een toe
name dus van ruim S2.000 in zes jaren
of 20 procent, In dep loop van 1926 is
het aantal vreemde Oosterlingen met
16-000 toegenomen.
Het aantal Inlanders op Java en Ma
doera steeg van 34-433 476 in 1920 tot
35.745.089 in 1926 en 36-234-565 in 1926-
Het aantal mannen beloopt aan het ein
de van 1926 17.755-902 en dat der vrou
wen 19.47S-663. Hier valt dus een zeer
belangrijk vrouwenoverschot te consta
teer en. Er zijn dus op elke duizend man
nen in de Inlandsche 1040 vrouwen. Te
genover 1920 ls dc verhouding voor dc
vrouwen iets verbeterd, toen waren er
1041 vrouwen tegenover iedere duizend
mannen.
De gezamenlijke Buitengewesten had
den in 1920 een bevolking van 14-366-663.
Eind 1925 was deze bevolking gestegen
tot 14.610.0-45- een toename dus van
nog geen kwart millioen in vyf jaren
tijds.
Deze geringe toename wordt nog merk
waardiger. wanneer men rekening houdt
met de groote toename van de econo
mische be teekenis der buitengewesten,
althans met verschillende gedeelten daar
van.
Het aantal Europeanen in de Buiten
gewesten beliep eind 1920 34-420. t.w.
14329 vrouwen en 20.0° 1 mannen. Eind
1925 waren deze aantallen gedaald tot
resp. 33-128. 14-100 en 19-02S.
Het aantal Europeanen op Sumatra,
dat is 1920 10.546 bedroeg, liep terug tot
17.718 in 1925.
Op iedere 2000 inwoners op Java vindt
men 9 Eropcanen, op Sumatra op iedere
2000 inwoners 6 Europeanen.
De totale bevolking van Borneo beliep
in 1920 ruim 1.626-000 menschen, in 1925
was dit aantal gestegen tot 1-758.00. een
toename dus van 132.000.
Het aantal Europeanen liep terug van
3564 tot 2211-
Meer dan de helft van de totale bevol
kingstoename der Buitengewesten komt
blijkens deze cijfers voor rekening van
Borneo.
Dc totale bevolking van NederlandsYi-
Indic, die in 1920 49-350.834 person \n
beliep, werd eind 1925 aangegeven als
51.013.878, t.w. 209.934 Europeanen,
955.283 vreemde Oosterlingen en
49-848-061 Inlanders.
Een scheepsbrand.
Op de sleepboot Galland, welke te
Hamburg op de werf lag, brak op een
nog niet opgehelderde wijze een zware
brand uit. Een arbeider, die zich in het
ruim bevond, kon niet meer worden ge
red,
Vermoord?
Dc Dult&cbe gouvernante Miari Wir-
nek, die sedert een half jaar by den be
kenden chocolade-fabrikant Slühmer te
Budapest in huis was. is onder verdach
te omstandigheden dood gevonden. Het
iyk is naar het medisch instituut van de
politie voor een onderzoek overgebracht.
Amerikaansche kazerne
als Fransche meisjes
school.
De beroemde kazerne van Trenton
in New Jersey, die aan den Ameri-
kaanscher. onafhankelijkheidsoorlog
herinnert, zal door de goede zorgen van
een Amerikaan, die met het Amerikaan
sche Legioen onlangs Frankryk bezocht
overgebracht worden (d.wjz. gesloopt
en weer opgebouwd) naar Verdun om
er alsjongemeisjesschool dienst te
doen. De gemeenteraad van Verdun,
die Juist een nieuwe school had willen
bouwen, heeft het aar.bod in dank aan
vaard.
Moderne menschenmarkt
In het jaar 1922 lieten de Vereenigde
Staten een statistisch jaarboek verschij
nen, waarin het nationale vermogen
werd geregistreerd en getaxeerd. Men
kwam tot dc geweldige som van 321
milliard dollar, een nationaal vermo
gen in concrete waarden, dat vermoe
delijk geen enkel ander land ter wereld
heeft. Deze som wordt nu door de „Me
tropolitan Life Insurance Company"' te
laag geacht, zy wil met een nieuwe be
rekening het bewijs leveren, dat het ge
tal van 321 milliard dollar voor het
werkeiyke nationale vermogen by lange
na niet voldoende is. want behalve de
concrete waarden bezitten de V. S. een
nog veel grooter vermogen: de bevol
king zelf, d.w.z. de tot dollars herleide
werkwaarde van de mannelyke en vrou
welijke bevolking. Alleen deze waarde,
die zij ook in nationaal-economlsch op
zicht boven alle andere stelt, schat zy
op 2000 milliard dollar.
In een land, waar al het aardsche cn
spiritueele met klinkende geldwaarde
wordt genieten, waar de scheikundige
den gemiddelden mensch met de waarde
van de in hem aanwezige zuren en zou
ten op 98 cents schat en de natuur
kundige hom gelijkstelt met de k!k-
vorscli, waaraan hy de wetten van de
natuuriyke electricitoit kan bestudee-
ren, heeft men ook het recht, het werk
vermogen van den mensch in nuchtere
ryen getallen te groepeeren. Het kan
derhalve nauwelijks nog verbazing
wekken, dat zelfs het Amerikaansche
pacifisme geen beroep meer doet <>P het
hart van den mensch maar op het ver
stand van den businessman om aan de
oorlogsgedachte voor goed een eind te
maken. Hij zegt: het op de Europee
sche slagvelden gedurende den wereld
oorlog vergoten en verloren bloed van
de Amerikaansche soldaten heeft voor
Amerika veel meer materieele schade
aangericht, dan de schulden van de En
tente aan Amerika uitmaken. Amerika
heeft bijgevolg aan den oorlog niet ver
diend. Kot is derhalve niet loonend,
nog meer oorlogen te voeren.
Het is niet oninteressant, dezen ge-
dachtengang te volgen, die de waardo
van den mensch op grond van zijn ar
beidsvermogen in het materieele poogt
te herleiden en daarmee de statistiek
van het nationale vermogen te rccon-
strueeren met vermydlng van de tot
dusver gemaakte fouten. De statisti
sche studie van de „Metropolitan Life
Insurance Company" beweert, dat het
kind van zyn geboorte tot zyn acht
tiende levensjaar de ouders gemiddeld
7.238 dollar kost. Maar biykens geloof
waardige gegevens vertegenwoordigt een
achttienjarige, beschouwd als vermo
gen-wekkende machine 20.000 dollars,
dus een grootere waarde, dan de ouders
met andere belegging van het geld mid
den kunnen verdienen. De gemiddelde
verdienste per Jaar van een achttienja
rige bedraagt 1000 dollar. Op 22-jarigcn
leeftijd ls de jaarlijksche opbrengst van
deze „machine" gestegen tot 1500 en
op 25-Jarigen leeftijd tot 2000 dollars.
Een gemiddelde, gezonde man bereikt
bUgevolg een kapitaalwaarde van 25000
dollars. En hy neemt nog, overeenkom
stig zyn stijgend inkomen aan waarde
toe tot zUn 42ste levensjaar. Van dat
oogenblik af treedt een langzame daling
in. Op 50-jarigen leeftijd heeft do man
nog slechts een waarde van 17.500 dol
lars, op 60-Jarlgcn leeftyd ls hU gedaald
tot 8500 dollars. En tien Jaren later,
wanneer het kapitaal is „geamorti
seerd", wordt hy eenvoudig „afgeschre
ven".
Dc waarde van de vrouw wordt ge
schat op de helft van die van den man.
Doch wanneer rij getrouwd ls. d.w.z. „In
bedrijf" wordt gebracht, om den staat
nieuwe burgers, nieuwe arbeidswaarden
te geven, dan stygt haar waarde tot
pCt. van die van den man. Nu was er
nog maar een eenvoudige berekening
noodlg. om den gemiddelden leeftyd
van de mannelijke bevolking vast te
stellen. De kapitaalwaarde van dezen
mensch van gemiddelden leeftyd werd
vermenigvuldigd met he« aantal van de
mannelijke bevolking en zoo ontstend
de som van 1.144 milliard dollars, als
arbeidskapitaalwaarde van de manne
lyke bevolking der staten.. Wanneer
men nog op dezelfde wyze de arbeids
waarde van dc vrouwen berekent en
dan dc beide getallen optelt, ontstaat
het nieuwe nationale vermogen van
ongeveer 2000 milliard dollars, dat Sn
het geheel niet zoo imaginair te als-
het op het eerste gezicht «chynt. De
Amerikanen, wier commercieel reken
talent wU, Europeanen niet mogen on
derschatten. zullen er wel een reden
voor hebben, het raenschenmateriaal
zoo hoog te taxecren en bet by het
nationale vermogen te caiculeeren. Dit
nationale vermogen staat niet alleen In
verband mé» de toeneming van de be
volking. maar ook met dc hygiëne. Zoo
steeg de gemiddelde leeftyd in dc af-
geloopen kwarteeuw Sn Amerika met 9
jaar. Vertegenwoordigde in 1901 een
zuigeling nog een waardo van 7553
dollar, door de vermindering van de
kindersterfte steeg zyn kauitoalwaarde
tot 9333 dollar.
Mag deze berekening van de „Metro
politan" den toets van onze Europee
sche moraal niet kunnen doorstaan, zy
moet toch hooger worden aangeslagen
dan menig ander Amcrlkaansch gees
tesproduct. ZIJ bewyst. dat Amerika
de prestaties van zyn burgers weet te
waardeeren, al is het dan maar ia
theorie.
Een nieuwe misdaad in
Mexico.
Te Los Angeles zijn telegrammen ont
vangen volgens welke dc heer L. F.
Harber. een mUningenicur uit Los
Angeles, die in Mexico werkzaam te.
Zondag door bandieten gevangen te ge
nomen die een losgeld van 1000 dollars
etechen.
De koude in Hongarije.
In tegenstelling met het omslaan van
het weer in West-Europa duurt de
hevige koude in Hongarije nog steeds
voort.
Te Boedapest wees de thermometer
vanochtend nog 24 graden Celsius on
der nul aan en zelfs op den middag nog
15 graden onder nul.
De hulpdienst moest in niet minder
dan 87 gevallen ingrijpen om aan per
sonen, die tengevolge van uitglijden
armen of bcenen hadden gebroken ge
neeskundige hulp te ycrieencn.
