H, D. VERTELLINGEN
EEN SCHOONHEIDSCOMMISSIE?
UJRGERL1JKE STAND
HAARI.EM'S DAGBLAD
WOENSDAG 11 JAN. 1928 t.FTTFRF.N EN KUNST.
meerderheid van B. en W. is daartegen
EEN MINDERHEID WIL EVENWEL TOT
INSTELLING OVERGAAN
B. en W. hebben thans pracadvies
Uitgebracht over het voorstel van de
h oeren Vincent Loosjcs cjs. om B.
W. uit r.e noodlgen de Instelling van een
«hooniheideoommissie voor te berei
den.
B1.1 het raadsstuk worden tevens af
gedrukt de bekende adressen van de
Ma&:«rhappfl tot bevordering der bouw
kunst, bond van Nederlandsche archi
tecten. van den bond Heemschut, van
den Haarlemsehen Kunstkring, van
Kunst aan het Volk en van de vereenl-
ging ..Haer'.em".
In hun prac-sdvics schryven B
en W.
Voor 1910 was hot niet mogelijk: een
bouwvergunning tc weigeren op grond
van aest.hctlsche bezwaren. Om die
leemte aan tc vullen werd toen bij
raadsbesluit van 28 Januari 1920 de
z.g. wetetendribepaling in de bouwver
ordening opgenomen. De vraag waar
het thans om gaat betreft, de ultvoe
rtng van die bepaling. Zal men aan
B. en W. de vrl.ll-.- laten om naar
omstandigheden te of. en 200
Ja. aan uien advies zal moeten worden
gevraagd, óf «al de Raad moeten be-
palen, dat een vaste commissie wordt
ingesteld. die. in nader aan te geven
gevalten, B. cn W. van advies zal moe
ten dienen over dc aesthetische zijde
der plcnr.cn.
Al dadel moeten wy zoo schrij
ver. B. tn W. b'.f.rbU opmerken, dat
ook wordt een 50 xraheidscaaunivde
ingesteld, haar taak siechis een ad vb
seerende mag en V n zUu. Dc wet
draast aan B. en V/. de uitvoering op
en die opdracht houdt vanzelfsprekend
in zich, dat B. en W. en dit oollegc
alleen voor die uitvoering ve rant woor
d-el, Jk «Dn".
Nu willen wij hiermede niet zeggen
dat daarom, onder bepaalde omstan
digheden. deskundige voorlichting niet
gcwenschfc kan zijn. Maar zeker ligt
in het feit. dat op ons en niet op do
adviseurs de verantwoordelijkheid der
beslissing rust. een gevaar voor con
flicten. dat niet denkbeeldig is. zooals
de praktijk elders bewijst, hetgeen ook
niet behoeft te verwonderen, daar bij
de beslissing ook nog met andere dan
«esthetische overwegingen behoort te
worden rekening gehouden. Dit gevaar
geldt vooral wanneer het advies moet
worden gevraagd aan een z/g. Schoon
heids-commissie. omdat die commissie
Ia samengesteld, vóórdat men weet over
welks omwerpen zal moeten vrorden ge
adviseerd".
De heer Oulden zei in den Amster
dam schen Raad (notulen 1S15):
„De Schoonheidscommissie in Am
sterdam heeft ons tct nu toe gebracht
niets beters, dan er gekomen zou zijn.
wanneer zij er niet zou zijn geweest.
Kei Staringplein is een plein geweest,
waar de Schoonheids-commissie gevel
voor gevel heeft goedgekeurd en ik
verzoek nu de leden van den Raad.
eens het Staringplein te gaan bezoeken,
dan zullen rij voor zich zelf dc over
tuiging hebben, dat van een goed be
bouwd on een mooi bebouwd plein niets
ls terecht go kom er.".
En dit voorbeeld werd door den heer
Guldcu nog met meerdere aangevuld
Een dergelijk resultaat wer.schen zoo
merken B. en W. op de voorstanders
fen-er Schoonheidscommissie zekér niet.
Maar dan zou men ook het voorbeeld
van Amsterdam moeten volgen, waar
men. om gunstiger resultaten te ver
krijgen dan hierboven werd medegedeeld
dc commissie heeft uitgebreid mot
leeken en met deskundigen op beeld-
houwkundig. oudheidkundig en ander
gebied, «ocdat zU thans buiten den
Voorzitter en drie hoofdambtenaren, die
ambtshalve als ad .werende leden zit
ting hebben, uit 18 leden bestaat.
Aannemende, dal men zoo vervol
gen B. en W. liet over de wijze van
samenstelling eener dergelijke commissie
eens zou w or don, hetgeen nog niet ab
soluut zeker ls. omdat sommige archi
tecten van oordeel zijn. dat de leeken
In een schoonheidscommissie niet thuis
behoor an en dat daardoor de waarde
van het advies der commissie vermindert
aannemende voorts, dat ln Haarlem ge
noegzaam orkcr.de deskundigen aanwe
zig zün. om daaruit een keuze te doen
tot samenstelling eener dergelijke com
missie en die bereid zouden zijn In een
zoodanige commissie zitting te nemen,
waarover zou dan die Oommissie moeten
worden gehoord cn wat zouden prak
tisch de resultaten «Un? Zal zU b.v.
moeten worden gehcord over alle plan
nen tot stichting en verbouwing van
bouwwerken het laatste voor zoover
het gevelwijziging betref'? Op dese
vraag past slechts een bevestigend ant
woord. Splitsing toch in dc pionnen
zou slechts door B. en W. kunnen ge
schieden. maar het zou betee&enen, dat
zU dc vraag gingen -beantwoorden of
bepaal-cfo plannen aan aesthetischo
eischen voldoen en niet storend voor de
omgeving zullen zijn.
Een algemeen bezwaar zou zijn. dat
er vrU veel tyd moor zal verfoopen
tusschen het aanvragen der vergunning
en het verleenen daarvan dan thans
hot geval Is.
Eveneens voelen B. en W. het als
een boawaar plannen, ontworpen door
Architecten die algemeen nis hoogst
bekwaam bekend staan, aan het oordeel
der Commissie te moeten onderwer
pen.
Verder stellen B. cn W. een onbe
grensde mogelijkheid van conflicten
voor. waar hot betreft de uitvoering
van plannon voor de gemeente. Aan de
ecne zijde de hoofdambtenaar, bekwaam
cm een aan alle eischen beantwoordend
project te ontwerpei», doch b.v. uit fi-
nancieele overwegin. en gedwongen een
plan te ontwerpen dat natuurlijk z.i.
wel voldoends kan v-orden geacht, doch
erker r-lst het beste ls. Aan de andere
zijd* de Schoonheide ommissie, die meer
op aesthetische dan finar.cieole om
standigheden zal lef.m. Hot verloop der
zaken is dan in de meeste gevallen stel
lig zoo. dat het ad :cs dor Ccmmfcsie
-ter zijde zal moeten werden gelrgd.
maar daarmede is dan tevens de moge
lijkheid voor een conflict aanwezig.
Ten slotte zijn er nog de bezwaren,
welke als van zelf voortkomen uit hot
verschil van inzicht der Commissie
leden, welke toenemen naarmate dc
Commissie grooter wordt, alsmede die.
welke het govolg zijn van de verschil
lende wijze waarop men het plan wil
beoordeek®.
B. en V/. vervolgen:
.De hiervoor omschreven bezwaren
geven ecu denkbeeld van de verwach
tingen wflke wil koesteren met betrek
king tot de resultaten, die van het in
stellen eener Schoonheids-commissie
ziln te verwachten.
Bij ver! tijdverlies en veel verschil
ven inzicht val in verreweg d? meeste
gevallen praktisch de toe?tand blijven
zooais hil nu is. Ons verwondert dH
niet. omdat wij overtuigd sijn. dat het
middel, hetwelk men :er bereiking van
het ge-itelde doel d.l. de a-esthetische
on'wikkeling van het .v.. cisbeeld te be
vorderen. daartoe ndet bruikbaar is".
Op gror.d van het vcr.mstaande ad
viseer en B. en w. het voorstel van den
lieer Lootjes e.a. niet aan te nemen.
Een minderheid ln hot college van
B. eis w. (nJ. de voorzitter en de heer
Roin&ldiu) kan zich mat liet voren
staand advies niet vereenigen. Hoewol
zii erkent. da*t de ervaring elders met
CcbocnheSdsoamniisries opgedaan niet
onverdeeld gunstig kas wonden genoemd
kan zij daarin toch geen re-den zien
cm niet tot instelling van een zoodanige
commissie ciTr te gaan. H-t instituut
der Schoonheidscommissies is betrek
kelijk uieuw. Het is daarom niet te ver
wonderen. dat vooral in de eerste ont-
wikkel ins? portode gezocht moet worden
naar de Juiste richting, waarbij vanzelf
sprekend teleurstellingen niet kunnen
uitblijven. Van de Inmiddels elders op
gedane ervaring kan thans partij wor
den getrokken. Dooi men dat. dan Ls
zeker een Oommissie samen te stellen,
die voor de flestlietlschp ontwikkeling
van Haarlem van groot belang kan zijn
In deze verwachting' worden zij onge
twijfeld sterk gesteund door de uitge
sproken meonmg van adressanten, die.
door het gebied waarop 7ü zich bewe
gen. zeer zeker bovenbedoelden ontwik
kelingsgang hebben gevolgd en deson
danks toch van oordeel blijken te zijn,
dat aan de instelling eener Schoon
heidscommissie dringend behoefte be
staat. Dat die behoef is ook in Haar
lem Inderdaad bestaat is toch bezwaar
lijk voor tegenspraak vatbaar. De min
derheid van B. en W. wenecht zich van
hc-t opsommen van vocrb? aide® te ont
houden doch wil slechts ia het alge
meen wijzer, op het vele. wat ook hier
nog steeds worefct gewrocht, niet alleen
zender eentje aerihettsche waarde,
maar zelfs in strijd mot de eenvoudigste
begrippen van aesthcrtica. Nu wordt wel
beweerd, dat wanneer men daaraan wil
void een het beu wen slechts duurder,
wordt, doch niets is m Ir der waar. Vee!
stuntelig werk met ontsieringen, di
als verfraaiing zijn bedoeld, maken het
werk in de meeste gevallen duurder,
dan toepassing van een eenvoudiger,
stijl, waardoor, mits deskundig uitge
voerd. een goed aesthetkeh geheel kan
worden verkregen. Let men bovendien
op dc wijze, waarop onze fraaiste stads
gedeelten worden misvormd en hoe
fraaie gebouwen worden verknoeid, dan
acht zij geen twijfel meer aanwezig aan
de noodzakelijkheid om alle middelen
aan te wenden, oat in d? toekomst zoo
veel mogelijk te vooricomsn. Een dier
middelen is zeker het instellen eener
Schoonheidscommissie, waarom zij dan
ook met kracht bepleit het voorstel
van den heer Locsjes e.a. aan ts ne
men «00 besluit dc minderheid van
B. en W.
DE VEENENDAALSCHE
VERKIEZINGEN
„EEN 5NERTZAAK MET
SCHAPEKOPPEN".
Gisteren werd voor de Arnhemsche
recihtbank voortgezet do zaak tegen
O. J. v. d. B., exportsla-.' r en Ud van
den raad dor gemeente V -enendaal. die
Mcj. Willemijntje van Veenendaal zou
hebben omgekocht, by de laatste raads
verkiezingen op hem te stemmen, door
haar danrby te beloven, dat zU gratis
schapekoppen by hem zou kunnen ha
len. De zr.ak werd lndertyd uitgesteld,
omdat geen der getuigen was versche
nen. Verdachte had toen echter het
hem ten laste gelegde ontkend. Wille-
mijntje had wel een schapekop van
hem gekregen, doch hy gaf wel racer
van die schnpekoppen ..gratis".
Als eerste getuige werd gehoord A.
van Wely, gemeente-veldwachter te Vee
nendaal. die ln deze zaak een onder
zoek had ingesteld. WUlemiJntJe had by
dit onderzoek verklaard, dat verdachte
haar had gezegd dat «U schepel;oppen
kon halen als ze op hem stemde.
Later by het verhoor door den burge
meester wist zy er niets meer van. In
de derde Instantie kwam ze echter
weer met de eerste lezing van het ge
val aan. zy zou toen ze ln de slagerU
de sohapekoppen afhaalde, nog tegen
de knechts hebben gezesd: „Zie je. het
gaat tegen de verklezing, ik kan ze
gratis krygenl Get. E. J. Versteeg, ar
beider in dc slagcry van verd. ver
klaarde dat Wtllemyntje bU hem was
gekomen met de woorden: ..'t Is stem
men, nou kan ik de schapekoppen vcor
niks krUgen. maar er zUr. endoren van
wie Ik honderd maal meer heb gehad.'
Verschillende getuigen werden hierna
nog gehoord. Het O. M. waargenomen
door mr. Lozonder, achtte het ten laste
gelegde bewrzon en ebehte één week
gevangenisstraf.
De verdediger van verd. mr. Laman
Trip betoogde dat het een snertzaak
was met schapekluifjes er in en pleitte
vrijspraak.
Uitspraak 18 Januari.
MUZIEK.
KON. LIEOEKTAFEL „ZANG EN
VRIENDSCHAP".
In dtt Jaar «al de grootste liedercom-
ponist en melodieus van alle bekende
ty'den. Franz Peter Schubert, herdacht
worden. 1927 was aan de nagedachtenis
van Beethoven die in 1827 stierf gewijd;
Schubert volgde hem anderhalf ja.'r
later. 19 Nov. 1828, in den dood- De af
metingen, de uitbreiding over heel de
beschaafde wereld, die de Beet-
hovenherdenking had. zal de Schu-
berthulde wel niet evenaren, maar
toch zal menig onbekend of vergeten
werk weer aan het licht worden ge
bracht en zal menig woord van dank.
't «\j ln stilte of in luidruchtigheid aan
der. schenker van zooveel schoons wor
den gebracht.
De Kon. Liedertafel ..Zang en Vriend
schap" heeft de rij hier ter stede ge
opend: het grootste deel van het pro
gramma was a?.:i Sohubrt gewijd. Vier
van 's meesters talrijke werken voor
mannenkoor kwamen tot uitvoering:
twee a capella. en twee met pianobe
geleiding. In alle vindt men de sporen
van Schuberts melodisch en modulato-
risch genie, maar ik zou overdrijven
wanneer ik de nu gehoorde mannenko
ren tct het meest grootsche of belang
rijke van Schuberts levens",verk zou re
kenen. De geniale greep, de felle karak
teristiek die in vele zijner sololiederen
treffen, zijn ln deze koren niet in die
mate aanwezig; eer zijn «e min of meer
ln den ouden liedertafelstijd gehouden.
Dit neemt niet weg dat Ln „Gott meine
Zuversicht" (Psalm 28) de onsterfelijke
melodieus zich duidelijk openbaart; da',
de climax aan het slot even prachtig be
doeld is als zij werd uitgevoerd; deze
afwisseling van dynamische uitersten ln
de hoogst bereikbare zuiverheid was
zr.-lfs het meesst sublieme moment van
den gehcelen avond. „Wehmut" met zijn
kloknabootslngen kon mij. ondanks de
uitstekende vertolking die over de groot.?
intonatie-moeilijkheden in het tweeds
couplet gemakkelijk zegevierde, muzi
kaal niet zóó bevredigen als het vorige
koor: in „die Nacht" waren de tenoren
in het eerste couplet niet mooi van
klank, in het tweede was het beter. Ln
wat het koor ..Nachthelle" betreft, ken
ik de motivoering van de voortdurende
afwisseling van tenorsolo en koor (welk
laatste de woorden van dsn solist steeds
herhaalt), niet doorvoelen. De heer Jan
Hensen. lid van Z. en V., zong deze solo
evenals later die in „Les Marins cle
Kermcr" van Saint-Saëns met beschaaf
de. week gellmbreerde stem. die echter
nog aanmerkelijk ir. kracht en zeggings-
vermogen zal moeten toenemen, en mcj.
Emmy van Eden, eerel.d van Z. en V.
speelde de vermoedende, technisch aar.
„Erlkdnig" herinnerende pianopartij. Zij
werkte ook samen met mevr. Betsy van
Breemen-Schrik, een den bezoekers der
H. O. V.-conccrten niet onbekende vio
liste, by de voordracht van de Sonate
op. 162 in A maj. en de sonatine op. 137
no. 3 in g min. Beide werkjes zijn ju
weeltjes, maar de dames wisten de tal-
looze facetten niet te doen glinsteren
en ook de lyriek niet te benaderen, zoo
als b.v. Aranyi en Gross dat vermoch
ten. Alles werd liaastig, bijna onver
schillig. afgespeeld, in het eerste hoofd
deel van op. 137 werden door de violiste
zelfs niet de pauzen in het aanvangs-
thema ten volle geëerbiedigd en daar
door de maat tekort gedaan; het teere
weemoedige finaletje werd als een Presto
behandeld. En ook nu hield Emmy van
Eden. volgzaam als steeds, zich op den
achtergrond, en liet der violiste initia
tief en solistischen voorrang, die hier
f*.;>.:i van beide op gerechtvaardigd V/a
ren.
Het programma na de pauze bevatte
uitsluitend Fransche werken; de vio
liste, die hier een meer solistische taak
te vervullen had. voldeed nu beter dan
in haar sonatespel. In do „Pastourellc"
van Ravel zagen wc alle eendjes in 't
water zwemmen,.en zelfs de pasgeboren
Jongen, die piepen zooals de oude zon
gen, er bij. Ook in de „Nocturne" van
Lili Boulanger en „Ie Déluge" van Saint-
Saëns toonde mevr. Van Breemen -
Schrik zich een zeer bakwame violiste.
Het succesnummer van het koor na
de pauze was .De Réveil du Printemns"
van Fr. Riga. een moeilijk koorwerk, dat
onder de bezielende leiding van Lieven
Duvosel tot een schitterende verklanking
werd gebracht. Het slotnummer, „les
Marins de Kermor". van Saint-Saëns
hoorden we reeds vroeger van Z. en V.;
In dit stuk openbaart zich, als in vele
werken van den Franschcn meester,
meer routine dan inspiratie. De uitvoe
ring. die goed was, geeft geen aanlei
ding tot hernieuwde bespreking.
Over de buitengewone leiders-kwali
teiten van Lieven Duvosel behoeven we
ook niet meer uit te weiden; zij mani
festeerden zich gisteravond zoo goed als
bij vroegere gelegenheden, en doen ons
met buitengewone belangstelling de aan
staande Toonkunst uitvoering tegemoet
zien.
KAREL DE JONG..
TAARMDTS TOONEEL
Jan Tan Riemsdijk en zijn
graelecbap.
Een stampvolle zaal. klaterend ap
plaus na de meeste nummers, een op
getogen publiek, bravogeroep...: Haar
lem's Toonpel kan tevreden zUn over
dezen zco uitmuntend geslaagden groo-
ten cabaretavond in den Schouwburg
aan den Jar .weg.
Nummer één van het programma: dc
heer en mevrouw van Riemsdijk. Wat
«egt u: kón niet? Jawel, ze waren
het toch: de heer van Riemsdijk in
smoking cn mevrouw van Riemsdijk in
een zeer modieuss, zeer tnerfeme avond-
Japon. Bepaald verre familie var. den
boerenzanger? Waarschijnlijk wel,
wnr.t zijn gezicht, het gezicht van den
heer van Riemsdijk toonde wel familie-
trekekn met dat van deen boerenzanger
en hij had ook hetzelfde schoklechje en
bij maakte ook nu en dan dezelfde
handbewegingen als de oolijke Veïuw-
sche boer, die Jan vati Riemsdijk ls.
Wat h:j deed. üi heer. was wei aar
dig. Och jaw tl: h'« song van Marleen
tje en hij liet de menschen het referein
van een :adio-lledje meezingen en
toen zong hy nog een liedje: „Aan de
Zee".
Maar met alle waardeering voor dien
heer ln smoking, wij zaten toch eigen
lijk te wachten op Jan van Riemsdijk,
den boerenzanger en toen die; het Ve-
luwsche boertje, met zijn harmonica
verscheen, had luj ons onmiddellijk
stormenderhand veroverd.
Jan van Riemsdijk zei, dat hij hier
in Haarlem nog niet zoo bekend was.
Jan, kerel, is dat waar? Ben je hier
niet zoo bekend? Maar dat is doodeen
voudig een schandaal! Méó,k je dan
bekend! Pak je harmonica en ga er
gens in Haarlem op een tooneel staan.
Kom, zing en overwin!
Want. al doet je smoking ons niet
veel, in je boerenpak houd Je ons ge
vangen. doe je wat trillen ln onze ziel,
ben je onbetaalbaar ln je humor en je
nuchterheid en je rake ironie. In je
smoking ben je een heer. die op z'n
Hoog Holandsch aardig aardige lied
jes zingt, in Jc boerenpak ben je een
kunstenaar, die in zijn genre niet te
overtreffen is.
Hoe roerend was dat Danklied van
de Achterhoekers aan Nederland na de
laatste stormramp, hoe humoristisch
en ironisch tegelijk: Volksfeest!
En dan de boerenduetten en samen-
zangen met het geheele gezelschap!
Mr. Rombout van Riemsdijk en Bep
ipierdUk! Ja, want de medewerkers
van van Riemsdijk en we mogen
daarby vooral ook mevrouw van Riems-
dyk, de uitstekende begeleidster, niet
vergeten mogen èr ook zijn!
Wat 'n aardige liedjes aan den vleu
gel waren dat van mej. Spierdijk en den
jongen Mr van Riemsdijk: het zell-
üedje en het Haagsche Pleintje en „O,
die oogen!"; hoe treffend was ook het
Visschersliedje.
Meesterlijk v;as de samenspraak tus
schen den ouden en den jongen van
Riemsdijk. Dat waren wel twee „geslo-
en" Vcluwsche boeren, wien Je de
woorden uit den mond moet trekken!
De voorzitter van Haarlem's Tooneel.
de heer van Eden. bracht de dames
een welverdiende bloemenhulde.
Als no. 4 stond op het programma
een dansnummer. Jonge dames, leer
lingen van het dansinstituut W. M. G.
Jansen alhier voerden twee balletten
uit en oud-Fransche dansen, waarvan
vooral de laatste menuet, waarbij de
twee uitvoerenden uit schilderij-lijsten
tc voorschijn traden, zeer veel succes
had.
Het is nog de vermelding waard dat de
directie van don Janswegschouwburg
voor passende décors had gezorgd, zoo-
dat 't gezelschap van Remsdljk werkte
in een warme, gezellig aandoende om
geving.
Het van Eden-strykje gaf goede
entre-acte muziek.
Tot 2 uur werd na afloop van de
voorstelling die wel wat laat eindig
de met veel animo gedanst.
ASJRAMA-LEZINGEN
HERVORMING VAN HET
UNIVERSITAIR ONDERWIJS
wy ontvingen het programma voor
de lezingen van de afdccling Haarlem
en Omstreken van de Nederlandsche
Associatie voor de Theosophische We
relduniversiteit. In een inleidende be
schouwing zegt het bestuur:
De ontwikkeling van het mensehelijk
denken, opgevat in den ruimsten zin
van bet woord, heeft in onzen tyd een
zeer breede vlucht genomen.
Met deze ontwikkeling heeft de voort
durende uitbreiding van het universi
taire onderwijs in menig opzioht geen
gelijken tred gehouden. In het bijzon
der geldt dit voor de denkwijze van
vele zeer oude wUsgeerige stelsels, die
den mensch en de wereld waarin hij
leeft beschouwen van de onzichtbare
zijde der natuur, waaruit zy zijn voort
gekomen. Om deze in haar wezen te
leeren kennen, maakten zy bij het on
derzoek gebruik van het psychisch ap
paraat dat in eiken mensch aanwezig is
en voor het beoogde doel zorgvuldig
werd geschoold; opmerkelijk is hierbij,
dat de verfyning van dit natuurlijk en
levend instrument feitelijk zonder grens
is. vandaar de hooge waarde hieraan
reeds door de oudheid toegekend. Uit
dit gezichtspunt tracht de Ned. Ass. v.
d. Theos. W. U. haar voorbereidend
werk te verrichten voor de vervorming
van het universitaire onderwijs naar
de behoefte van den tyd. Dc afdeeling
Haarlem en O. dezer Associatie heeft
zich gevormd om aan het beoogde doel
meer bekendheid te geven. Onder den
naam van „Asjrama". in den zin van
„leergang" tracht zy door het organi-
seeren van lezingen en voordrachten
over onderwerpen van algemeen belang
nieuwe gezichtspunten te openen, die
ertoe kunnen lelden het universitaire
onderwys ln bovenbedoelde richting te
hervormen.
De lezingen zulten gehouden worden
Ln het gebouw van dc Theosofiastlch-
ting, Nassauplein 8. De eerste drie le
zingen houdt Dr. Ch. Coster oven het
endeswerp ..Levenseenheid en Levers-
verscheidcnheld ln dc drie Natuurrij
ken". Het eerste gedeelte: Prikkelreac
ties by dier, plant en metaal wordt Don
derdag 19 Januari behandeld, het
tweede „Hoogcre organisatie in het
[k, \ofciseltransport. pulsce-
cud weefsel'Donderdag 2 Pebruari. en
het derde Hocgere organisatie ln het
plantenrijk, prlkkelgcleldlng en hor
monen". Donderdag 16 Februari.
Docdevdag 1 Maart spreekt onze
stadgenccte mevr. J- op 't Einde—Stolp
arts. over „Egypte", en Donderdag 15
Maart Dr. C. A. H. van Wolroger. Kühr
voorzitter der Haarlem-che cfdcelinj
ever: „Hst atoom en den bouw van het
stoffelijk oerutoom."
Donderdag 29 Maart dezelfde spreker
over ,X)e scheppende kracht van het
geluid", en Donderdag 12 April over „De
scheppende kracht van het Licht".
Een mislukte wraakneming.
<Vtij gevolgd naar het Engetech.)
Dick Burt-on was juist bezig zich te
scheren altijd een gevaarlijke bezig
heid toen plotseling eenige piano-ac-
cootrlen de lucht verscheurden.
Van schrik liet Dick zijn sch^—^es
uitglijden en gaf zich een jaap in de
linkerwang, zoodat de uitbarsting van
woede, die volgde, op rekening van het
jammer-instrument van .hiernaast",
wel eenigszins gemotiveerd was.
Ik zal dien man z'n nek nog eens
breken, mompelde hU, terwijl hij «yn
vuisten balde.
Met wie ben jij gisteravond uit ge
weest? vroeg mej. Jones, de chef van
de afdeelmg met een knipoogje- Dat
zijn de eerste symptomen van liefde,
mijnheer Eurton, of mijn naam is niet
Kate Jones.
Dan is uw naam werkelijk niet
Kate Jones, was liet laconieke ant
woord. Tegenover John Jeffrey, zijn
collega, was hij echter mededeelzamer.
Er woont iemand op mijn étage,
merkt Dick op. die eeuwigdurend op
een piano zit te tjingek-n. Ik geloof
dat die kerel gek is. En v.-at voor spel
dan nog. Goede help wat een lawaai is
dat. Ik wou. dat ik in mijn eigen huis
in Surrey gebleven was. Maar daar 's
het weer te eenzaam. De ruimte is daar
vee! te grcot voor een vrijgezel.
Later op den dag kwam John bij
Dick met een voorstel.
Pas hetzelfde systeem toe, was
zijn voorstel. Mark nog meer lawaai
dan hij zelf.
Maar lioe?
Met een saxaphone. Ik wil je die
van mijn broer leencn.
Steek er nu niet dc gek mee Sam.
Je weet heel goed, dat ik niet op de
saxofoon kan spelen.
Des te beter, was John's antwoord.
De twee keken elkaar aan. tot Dicks lip
pen zich vertrokken tot een glimlach.
Waarop John hem op de schouders
klopte en hem geluk wenschte.
Je bent een geniale kerel, John,
zei Dick.
Weet u lezer, wat het wil zeggen,
saxoph one-c Lud les
Een veertien dagen lang stond Dick
een half uur vroeger op. zoodat hg om
half negen gekleed en geschoren was.
Dan ging hij dicht bü den muur
staan, welke zijn kamer van het ver
trek van den lawaaimakenden pianospe
Ier scheidde en van het eerste oogen-
blik af, dat de eerste accoorden van de
andere zijde weerklonken, hief Dick
zijn instrument op en blies zulk een
disharmonie door de kanier. dat hem
zelf hooren en zien verging. Dan was de
piano plotseling stil, als herstelde zij
zich van een plotseling toegebrachte
schok. Maar ais Dick even rustte, om
op adem te komen, begon de plano weer
en zoo ging bet doer. Hoe hiider Dick
blies, hoe luider klonk het instrument
van het vertrek er naast, totdat hg op
zekeren dag het niet langer kon ver
dragen.
Met de saxophone onder den arm
opende hij de deur en wandelde door
de steenen gang. Toen hij het
andere vertrek had bereikt, ging juist
de deur open en een jonge vrouw trad
naar buiten en Dick zag in de mooiste
blauwe oogen. die hij ooit gezien had.
Het wes alsof hij een sdhok kreeg en hij
moest eerst een paar maal slikken,
voordat hy eenige onsamenhangende
klanken kon uitstooten. Instinctief
trachtte hy de saxophone in de binnen
zak van zijn jas te steken en toen dat
niet ging hield hy het ding achter zijn
rug. Hij had precies geweten wat hij
zou zeggen:
Als u niet ophoudt met de geram
mel, zal ik u en de piano bet raam
uitgooien.
Maar hier stond hij voor een compli
catie waar hU niet op gerekend had;
een aardig jong meisje. Vreemd, dat
ze elkaar nooit op de trappen hadden
ontmoet. Ze wachtte blijkbaar, om hem
te spreken.
Ik... ik.... ik... ik hoop. dat mijn
saxophone u niet heeft verveeld. Ik
vrees dat het verschrikkelijk moet klin
ken. Ik ben nog maar een beginner,
moet u weten.
Hy verwachtte, dat ze zou glim
lachen en zeggen: „Ik ook", maar ze
keek hem ernstig aan en zei koel:
Oh ja, ik hoop dan maar, dat het
niet lf.ng §al duren.
Toen sloot ze de deur.
Wel, nu breekt mijn klomp, zei
Dick.
Dat zijn kwelgeest een vrouw was,
had hy nooit kunnen denken. Hij had
altijd gemeend dat vrouwen een na
tuurlijke neiging en geschiktheid voor
piano-spelen hadden. Dien namiddag
gaf hij de saxophone aan Sam terug
en legde de situatie uit.
Een vrouw? «el Sam en hij floot
tua-chen zijn tanden. Vroeg ze geen
vergiffenis.
Welnee, antwoordde Dick woedend.
Niettegenstaande het gebeurde, moet
toegestemd worden, dat hij altijd nadat
hy den trap was opgeklommen, in de
gang stilhield, om een sigaret aan te
steken, in de hoop, dat zU zou denken,
dat de postbode er was en naar buiten
zou komen. Dat bracht hem op een idee.
Waarom zou hU niet voor postbode spe
len en dan kon hU in die koele blauwe
oogen eenige sympathie zien oplichten
en dan zou hU zien. dat zy in plaats
van afgemeten, vriendelUk zou zyn.
Het zou gemakkelijk genoeg wezen met
een donkere jas en een dienstpet, dl/!
hij bewaard had van een liefdadigheids-
te:) icon.-telling. Maar dan.... hij wist
haar naam niet. hij had niet het minste
idee. hoe deze zou zijn. maar, waar een
wil ls. is een weg. Dien avond stond
een postbode in een blauwe overjas en
<en kepl op cn belde op de elcctrische
knop van no. 47, indesmere Mansions.
Hy wachtte met -*n kloppend hart en
hU hield zijn adem ln. toen de deur
oper. ging. In zijn handen hield hU
eer.'jé afgestempelde pakjes.
De deur ging langzaam en aarzelend
op:n cn zU verscheen. In de schemering
van h?l gaslicht voor het huis keek ze
van Dick naar de pakjes cn omge
keerd.
Voor mij. zei se Dick knikte.
Teekcn. als 't u blieft, zei hU kortweg
terwijl hij een beek or.der haar r.eus
duwde. Even keek ze wantrouwend op.
Maar ze teekenöe toch en Dick vroeg
zioh af wat er zou gebeuren wanneer
ze gewaar werd dat dit alles maar een
grapje a-as.
Toen hij weer op zijn eigen kamer
was, maakte hij uit. dat de handteeke-
ning „D. Monty" was. Daarom adres
seerde hy de pakjes, die hij haar ver
volgens nog ging «enden, met dien naam.
Ze hielden allerlei dingen in. Fruit,
bloemen en fijne bonbons. Zooals van
zelf spreekt, werden ze nco:t geweigerd
en ze verraadde nooitdat hier een ver-
gissmg cf een grap in het spel v.-as.
Op het laatst werd Dick ongeduldig
Hij dacht, dat het nu Lang genoeg ge
duurd had. Hij zei tot John. die ham
met raad terzijde stond, dat er nu maar
eens een eind aan moest komen. Het
was zoo niet langer de moeite waard.
Er moest iets gebeuren.
Spoelt ze nog steeds op de piano?
vroeg hij.
Goeie genade ja, was het antwoord.
Nu dan. veronderstelde John. ga bij
haar klagen. Zeg haar ronduit, dat je
het niet langer uit k3n staan. Ze zal
waarschijnlijk een huilbui krijgen, en
dan kun je als trooster optreden, niet
waar?
Nogal aaTdig bedacht, stemde Dick
toe op sarcastischen toran. Maar het is
niet onwaarschUnlgk, dat ze mij de
deur uitgooit.
Nee. nee. verzekerde John. Vrouwen
zijn nooit ruw. maar of ze zelf niet
eens de druk van een krachtige hand
r.oodlg hebben, is een andere zaak.
Den volgenden dag. Zaterdag, toen hy
den geheelen middag naar de vijfvinge
rige oefeningen geluisterd had. besloot
hy John's raad op te volgen. Hij ging
via de overloop naar de deur van mej.
Money.
Zie eens. wie daar is. Nettie,
hoorde hij haar zeggen en een meisje
van dertien Jaar opende de deur en
vroeg bern binnen te komen. De kamer
waar hij binnentrad was groot en kaaL
Hij zag het doel van zijn bezoek met
den rug naar hem toegekeerd. Plotse
ling keerde zU zich om en zag hem met
betraande oogen aan.
Ik wist dat u zou komen, u be
hoeft het mij niet meer te vertellen.
Dick boog zijn hoofd. Het was alsof
het meisje hem beschaamd had ge
maakt.
Nu, vervolgde ze, u komt te laat.
U «uit mijn piano nooit meer hooren.
Ze bset zich op de lippen om haar 2 an
ti oening te verbergen.
Het spijt me. zed Dick, maar ver
der kwam hij niet.
Iemand in dit huis heeft me aan
geklaagd bij den vertiuurder en nu is
mij d? kamer opgezegd.
Dick bloosde schuldbewust. Dus had
men zijn klacht gegrond gevonden. Wat
een idioot was hij geweest
Het is mijn schuld niet, daA Ik piano-
leera-res ben.
Pianoleerares? riep Dick tót
Oh. als u eens wist. hoe Ik cBe
vingeroefeningen haat, ging ae voort
voer iemand die gevoel van muziek
heeft is het een ware kwelling. Toen
sloeg ze haar blik neer en kalmer ver
volgde ze: Maar dat is nu allemaal
voorbij. Mijn laatste leerling heeft mij
vandaag verlaten. Dat was zij, die daar
straks de deur opende.
En wat wilt u nu doen, vroeg Dick
nederig.
Ik weet het niet.
Maar wat moet er dan met uw
meubels gebeuren? Ze trok de schouders
op. Ik zal ze bij opbod laten ver-
koopen of laten bewaren tot !k een
andere kamer gevonden heb.
Dick legde zUn hand op haar arm.
Ik ben er verantwoordelijk voor,
zei hij. dat uw kamer u is opgezegd.
Maar ik wist niet dat u een vrouw
was. Nu vraag ik u excuus. Laat mg
voor uw meubels zorgen. Ik heb een huis
te Surrey Downs, dat ik te groot vird
voor een vrygezellenverblijf. Daarom
ben ik hier op kamers gaan wonen.
Daar heb ik ruimte genoeg, om uw
meubelen te bergen. Komt dat niet gced
uit?
21e glimlachte. Nu, als u het daar
kunt bewaren. totdat ik elders een
verblijf heb gevonden, dan graag.
Elders viel Dick haar in de
rede. Ze keek hem aan en bloosde bij
wat er in zUn oogen stond te lezen.
Mej. Money—Daisy. zei hg zacht,
mag ik u een tehuis aanbieden?
Toer. de heer en mevrouw Richard
Burton terugkeerden van hur. huwelijks
reis. naar hun huis te Downs, vroeg
hy haar. hce ze wist, wie haar de posi-
paketten stuurde.
Je vermomming was niet voldoen
de, zei Daisy, en mijn naam, zorals je
gemerkt heb: niet Money, maar Murray.
Ik wilde wachten, tot ik tien pakjes had
om ze dan aan Jou terug te sturen.
En heb je niet een van de bon
bons opgegeten? vroeg Dick.
Niet een. was het antwoord.
Maar we kunnen er nu mee beginnen.
HAA RLEMMERMEER
Bevallan: M. Trompvan Schubert,
d.; C. Borsjo—van den Haak, z.: A. A.
E. U. Garthoff—Baeder. a.; G. M. van
Raam—Kamperman. d.: C. C. Schoor!—
Kiebert, d.
OverledenJohannes Lamberius van
Essen. 72 j„ echtgenoot van G. Lewis:
Maria Petronclla Strietman. 45 j., ge
huwd met I. van der Vlugt: Jer.neke
van Maastrtgt. 72 j.. gehuwd met G.
Branderhorst; Catharlna de Hertog. 43
J., gehuwd met W. Joore; Stijntje van
der Kwast. *12 j„ gehuwd met L. van
WierlngenWillem Vermeer, 77 j„ wedn.
van Gerritje van Someren.
BENNEBROEK
Bevalicn: j. Hoefnagel - Rietveld, c,
