VERGADERING VAN DEN HAARLEMSCHEN
GEMEENTERAAD.
GEMENGD NIEUWS.
HANDELSBLAD
HAARLEM'S DAGBLAD VRIJDAG 20 JAN. 1928
Het ziekenvervoer. De verzekering voor zieken»
tuis-verpleging. De stank in de grachten. Wat
gedaan wordt ter bestrijding er van. Er komt een
voorstel^ om den gemeentelijken geneeskundigen
dienst tydelijk in een ander gebouw onder te brengen.
Te 3.35 wordt de openbare zitting her-
bpcnd.
Aan de orde Is de behandeling van
GEMEENTEBEGROOTING
VOOR 1928
Voortgegaan wordt met de verdere
behandeling van Hoofdstuk IV
Volksgezondheid.
De heer Slingenberg heeft enkele
opmerkingen te maken. In de eerste
plaats omtrent de quaestie van het zie
kenvervoer. Op de begrooting voor 1927
ls geplaatst een post voor het aangaan
Van een contract met den heer Mathot
voor 1927 voor het ziekenvervoer. B. en
W. hebben naar aanleiding daarvan een
contract met den heer Mathot aange
gaan. Maar daarmede ls niets gepraeju-
diocerd voor de toekomst aangaande het
Eickenvcrvocr. Spr. wil aannemen wat
de heer Adrian zelde, dat het gcwenscht
ls dat ziekenvervoer en de eerste hulp
bU ongelukken In 6én hand komt. Maar
daarmede ls nog niet gezegd, dat de ge
meente het dan zal moeten doen. dat
het een gemeentezaak moet worden.
Dan kan ook nog een particulier het
doen. B. en W. hebben aangaande deze
zaak nog niet een vast denkbeeld. Als
eenmaal de, wat men zou kunnen noe
men, kazeme voor de auto's der gemeen
te er ls dan is het niet ondenkbaar dat
er In de onmiddellijke nabijheid een
centraal station voor eerste hulp by on
gelukken zal zyn. Dan kan nader wor
den overwogen wat zal moeten worden
gedaan. Er een gemeentezaak van te
maken ls nog niet noodzakeiyk.
In de tweede plaats wenscht spr. Iets
te zeggen over de quaestie van de con
tracten met de ziekenfondsen Inzake de
verzekering tot opneming van patiënten
ln de ziekenhuizen. Zooals de zaak was
konden personen met hooge Inkomens
volgens de verzekering worden opgeno
men. B. en W. meenden dat daarin ver
andering moest komen. In volkomen
overeenstemming met de besturen der
ziekenfondsen is een welstand.'rrens op
genomen gaande voor een gezin met 3
kinderen tot 3000 inkomen. Het dien
de om uitwassen af te snyden.
Er ls gevraagd, hoe het staat met dc
tuk van het Z. en O.-fonds der Ned.
Spoorwegen. Daarmede staat het nog
precies hetzelfde. De leden van dat
fonds worden op dezelfde manier als
led - ander particulier, die niet verze
kerd ls voor ziekenhuisopneming, be
handeld B en W. willen met dat fonds
ook wel een regeling aangaan maar nim
mer hebben B. en W. van het bestuur
van dat fonds dienaangaande een brief
ontvangen. Het bestuur van dat fonds
dient zich tot B. en W. wenden, dan
w'llen B. en W. gaarne gaan onderhan
delen.
De heer Heerkens Thyssen
wenscht de vragen te beantwoorden die
zyn gedaan over den stank in de grach
ten. Er ls indertijd verschenen een rap
port van een commissie, dat middelen
aangaf om dc gemeente van dien stank
af te helpen. Daarna deed Dr. Romlj-
nadcre onderzoekingen. B. en W. hebben
sindsdien niet stilgezeten. Ze h.bben
gezorgd dat de straten werden schoon
gehouden naby de grachten zoodat geen
straatvull ln de grachten kon komen.
Veel ls ook gedaan drUvcnd vuil uit
de grachten te verwijderen. Daarby zal
spoedig een nieuw systeem kunnen wor
den gevolgd, om dat vuil van de opper
vlakte te vcrwydcren. Geregeld en stel
selmatig worden de grachten uitgebag
gerd naar aanleiding van opmerkingen
die de heer Klein Schiphorst Indertijd
in den Raad maakte, geschiedt dat
baggeren meer intensief.
B. en W. zyn van plan op dat gebied
voort te gaan. Er zou nog kunnen komeL
een apart, noleering met een afvoer
naar bulten. Maar de bedoelde commis
si e meende dit te moeten ontraden ln
verband *t de dro',"**iaklng van de
Zuiderzee. Het zou ook een vry kostbare
geschiedenis „yn. Naar alle waarschUn-
UJkheld ls die vry kostbare maatregel
niet noodlg.
Rijnland kan meer spuien gaan en
gaarne Indien het noodlg ls. willen B.
en W. daartoe aandrang doen uitgaan.
Maar met dat spuien Ls men er nog niet.
Gebleken ls dat zout water van invloed
is op de rottingsbacteriën.
Door den toevoer van ziltwnter wordt
de stank ln de hand gewerkt RUnland
is er nu op uit water ln te laten van
den kant van Gouda uit Dan kunnen
geen rottingsprocessen ontstaan en zul
len we eerder vnn den stank af zUn.
Door een complex van maatregelen ho
pen B en W. aan den stank zooveel
mogciyk ©?n einde te kunnen maken.
Dc heer Van de Kamp beveelt ter
overweging aan een rapport dat hy reeds
25 Jaar geleden Indiende dat middelen
aangaf ter voorkoming van stank ln de
gTaehten. Voor den afvoer van faeca-
Jlën moeten vcrzamclputten komen. Dan
ls men er. De oorzaak van den staak ln
de grachten ls niets dan dat faeeallën
ln de grachten komen.
Spr zegt verder dat haar zyn mee
ning de geneeskundige dienst nu ls ge
huisvest op een manier, die beneden de
waardigheid van Haarlem ls. Spr ls
daraom geneigd voor de motie van den
heer Peprr te ster-men. Gebleken ls dat
de minister de man was dlo de knuppel
ln het hoenderhok gooide terzake van
de slooping van het voormalige mlTltalr
hospitaal. Spr. kan echter niet aanne
men dat iemand van de voortvarendheid
van den wethouder van Openbare Wer
ken zich zoo maar by de opvattingen
van den minister ral hebben neergelegd.
Spr neemt aan dat de heer Relnalda
wel eens naar Den Haag zal zijn geweest
om met den minister te spreken. Had de
heer Relnalda dan maar eens c^gen den
minister gezegd: goed. ge kimt uw zin
kryger. Maar gaat u dan naar den mi
nister van Oorlog en zegt u hem dat hy
aan Haarlem de Infanteriekazerne moet
teruggeven die eigendom der gemeente
Haarlem 1*.
Dan waren we er. dan hadden we de
noodige ruimte voor de onderbrenging
van den geneeskundigen dienst. Men
vangt meer vliegen met stroop dan met
azyn. Had men indertyd een verzoek
aan den minister gedaan instede het te
zoeken langs den jurldischen weg, dan
had Haarlem reeds lang dat waardevol
complex gebouwen gehad.
De heer Koppen herinnert er aan
naar aanleiding van het betoog van den
heer Bartels dat eenlge Jaren geleden
door een commissie een melkrapport ls
uitgebracht. Eenmaal maakte dat rap
port een agendapunt van een raadszit
ting uit maar daarna ls het niet meer
ln den Raad terug geweest. Laat de heer
Bartels dat rapport eens gaan bestudee-
ren. Wellicht kan hy dan aanleiding
vinden om aandrang te doen uitgaan
dat dit rapport zal worden behandeld.
Ten aanzien van de quaestie van de
verzekering by de ziekenfondsen voor
opneming ln de ziekenhuizen ls de com
missie voor de openbare gezondheid ten
slotte wel medegegaan dat er een wei-
standsgrens kwam. maar ze adviseerde
dat die bepaling niet zou gelden voor
diegenen die reeds voor 1 Januari 1927
ln een ziekenfonds waren verzekerd. Dat
is echter niet ln het contract opgeno
men.
Wat aangaat het Z. en O-fonds der
Ned. Spoorwegen stelt spr. de vraag of
B. en W. niets denken te doen ten aan
zien van dat fonds. Dat foncis heeft een
schuld aan de gemeente. Maar wat
wordt er gedaan opdat het kome tot
een aflossing van die schuld. Die schuld
moet toch aan de gemeente worden vol
daan.
Het doet spr. genoegen dat de zaak
van de toener.tng van het aantal ge
vallen aan roodvonk de aandacht van
de medici heeft. Daarmede kan spr.
voorlooplg voldaan zyn. De directeur
van den g-meentolUken geneeskundigen
dienst zelde dat het goed ls dat lijders
aan roodvonk ln zlekenlnrlchtingen
worden verpleegd. Naar aanleiding daar
van vraagt spr. In de statistische gege
vens der gemee-' Haarlem mede te
declen hoeveel patiënten ïydende aan
roodvonk in dc zlekei. inrichtingen wor
den opgenomen.
De wethouder zeld» ten aanzien van
't ParkherstelIIngsoord dat gewacht wordt
op de voorstellen, die het Roode Kruis
doen zal ten aanzien van de exploitatie.
Kan de wethouder echter dien aangaan
de niet een nadere medcdeeling aan den
Raad doen? De zaak van het Parkher
stelIIngsoord ls er een van groote be-
teekenis. Een parkherstellingsoord ls
oen instituut van veel gewicht. Indien
ïyders aan T. B. C. niet herstellen, kun
nen ze ten laste der gemeente komen.
Daarom, mede uit een oogpunt van be
zuiniging. ls het gewenscht dat het Park.
herstellingsoord er spoedig komt.
Wat aangaat het ziekenvervoor. In
dien met don heer Mathot een contract
voor het Jaar 192S is gesloten dan kan
dat niet op een post op dc begrooting
voor 1927 zyn gegrond. Indien een con
tract voor 1928 mocht zyn gesloten, dan
liad de raad ln de gelegenheid moeten
zyn een beslissing te nemen.
Wat aangaat de hulsvesting van den
gemeenteiyken geneeskundigen dienst is
spr. hoelemaal niet bevredigd door de
mcdcdecllngen van den wethouder. Spr
wenscht zich aan te sluiten by c' n heer
Van de Kamp. Er wi een raadsbesluit
tot slooping van het militaire hospitaal.
Maar de commissie voor de monumen
tenzorg had bezwaren. Op die manier
wordt die commissie een Instituut tot
vertraging ln de uitvoering van belang-
ï-yk© werken. Spr verzoekt aan den
Raad over te leggen de gevoerde cor
respondentie met de commissie voor de
monumentenzorg.
Spr. had gedacht dat na de mededee-
lingen van B. en W. ln de Memorie van
Antwoord ..dat plannen voor slooping
met behoud van de kapel by den dienst
van openbare werken zUn gereed geko
men". spoedig B. en W. ook met plan
nen by den Raad zouden komen. Maar
die plannen zyn er nog niet. Daartegen
komt spr. op. Nog enkele opmerkingen
wenscht spr. te maken ter zake van de
malariabestrydlng. 8pr. zou wcnschen
dat de raad besloot steun te verleenen
aan de Noord-Hollandsche commissie
voo.* malariabestrydlng an wel een by-
drage van één cent per inwoner per
Jaar.
De heer Klein zegt ter 2ake van "Je
quaestie van de verzekering voor zie
kenhuisopneming dat de directeur van
den geneeskundigen dienst heeft gezegd
dat slechts ln zeer enkele gevallen het
belastingbiljet moet worden vertoond.
Wat aangaat de huisvesting van den ge-
meenteiyken geneeskundigen dienst
geeft spr. ln overweging voor dien dienst
tydelljk een bestaand gebouw ln gebruik
te nemen.
De heer Adrian ls hot eens met den
wethouder dat aangaande de combinatie
van het ziekenvervoer en dc eerste hulp
by ongelukken later een beslissing moet
worden genomen.
Het gebouw waarin de gemeenteiyke
geneeskundige dienst ls gevestigd ls voor
dien dienst ten eenenmale onvoldoende.
Eer dat er een nieuw gebouw ls verloopt
nog wel een paar Jaar. Kan inmiddels
niet worden getracht het gebouw aan de
Papentorenvest wat meer geschikt te
maken door maatregelen te nomen om
tegemoet te komen aangaande do klach
ten over het gedruisch? Ook kan ge
makt worden dat het dak hersteld
wordt.
Een andere mogelijkheid ls er mis
schien ook nog. Kan de dienst niet ty-
deiUk worden ondergebracht ln de poli
kliniek van het gasthuis. Spreker
weet echter niet of het Gasthuis ln staat
is thans de noodige gastvryheid te ver
leenen.
De heer Peper betoogt dat Indien
het wachten ls op een nieuw gebouw
het nog jaren kan duren eer dat de ge
meenteiyke geneeskundige dienst goed
is onder gebracht. De uitgaven voor een
tydelljke behooriyke hulsvesting zUr. ge
wettigd. De raad ls niet verantwoord In
dien niet binnen den kortst mogeiyken
tyd de noodige voorzieningen ln dezen
worden getroffen.
Wat aangaat het contract met de
ziekenfondsen inzake de verzekering
voor opneming ln zlekenlnrlchtingen.
daarin is inderdaad een verandering ten
ongunste gemaakt By een inkomen van
3000 en by een gezin van drie kinde
ren kan niet de volle prys worden be
taald. Voor een dergelijk gezin ls een
inkomen van 3CJO geen weelde. Spr.
dient de volgende mot:': ln:
De Raad der gemeente Haarlem;
van meen'**? dat de verzekering voor
ziekenhulsverpleglng van kracht moet
biyven voor iedereen die voor 1 April
1927 by een der contracteerende zieken
fondsen was aangesloten, verzoekt B. en
W„ de voorwaarden van die verzekering
ln bovengenoemden zin te wyzigen.
Spr. verzoekt over te leggen de finan-
cieele resultaten, nu de contracten in
zake de verzekering voui „....„nhuisver-
plesring eenigen tyd ln werking zyn ge
weest opdat nagegaan kan worden e
de tarieven al dan niet lager kunnen
worden gemaakt.
De heer Groenendaal zal stem
men voor de motie van den heer Peper
Spr wenscht verder te weten of er wel
genoeg toezicht op wordt gehouden dat
de patiënten die ln ziekenhuizen zyn op
genomen niet te vroeg naar huis wor
den gezonden, niet vóór dat ze geheel
genezen zyn. Dienaangaande vernam
spr. klachten.
Nog vraagt spr. ter zake van den
stank in de grachten of het rapport van
Dr. Romyn al ls verschenen en zoo Ja
of dan spoedig van B. en W. er een
praeadvles over komt. De Raad, na daar
van kennis te hebben genomen kan dan
trachten de noodige maatregelen vast te
stellen.
De heer Castrlcum vraagt of In
dien inderdaad het Z, en O.-fonds der
Ned. Spoorwegen een bedrag van 2445
nog aan de gemeente schuldig is B. en
W. dan zullen trachten dat bedrag nog
binnen te krygen.
De heer Boes zegt dat als er eens
een dag gespuid wordt de stank uit de
grachten weg ls. Spuien dat is de hoofd
zaak voor het wegnemen van den stank.
Er moet voortdurend worden gespuid.
De heer De Braai sluit zich ten
aanzien van het wegnemen van den
stank uit de grachten by den heer Boes
aan. Ten aanzien van de verzekering
voor ziekenhuis ---pleging zal spr. mede
gaan met motie van den heer Peper.
De Voorzitter antwoordt den heer
Koppen dat reeds ln de statistische ge
gevens der gemeente Haarlem mededee-
lingen geschieden omtrent het aantal
der roodvonk patiënten die ln de zleken
lnrlchtingen worden verpleegd. Voor een
ontmugging is by de gemeentereiniging
een speciale dienst. Men heeft voor een
ontmugging maar de gemeentereiniging
op te bellen en klaar is men.
Wat aangaat de motie van den heer
Peper over huisvesting van den gemeen-
teiyken geneeskundigen dienst, hoopt
spr. persooniyk dat ze zal worden aan
genomen. De polikliniek van het gast
huis ls te klein om er den gemeente-
ïyken geneeskundigen dienst in te kun
nen onderbrengen. Naar de meening van
spr. moet aan het oude gebouw aan
Papentorenvest geen cent meer worden
besteed. Dat gebouw moet zoo spoedig
mogelijk verdwynen. Indien het noodlg
ls dan moet maar 'n gebouw worden ge
huurd voor een tydeiyke huisvesting
van den gemeentelijken geneeskundigen,
dienst.
Het is aan spreker niet bekend dat
personen te vroeg uit de ziekenhuizen
worden ontslagen. Indien de heer Groe
nendaal aan spr. voorbeelden kan noe
men dan zal spr. de zaak onderzoeken
en mocht biyken dat er een euvel ls van
te vroeg ontslaan, dan zal spr. daaraan
een einde maken.
De heer Heerkens Thyssen
antwoordt den heer Van de Kamp dat
B. en W. gaarne zullen overwegen het
denkbeeld van het maken van verza-
melputten voor de faecaliënstoffen. B.
en W. willen er naar streven dat meer
zal worden gespuid Indien het kan. Ze
biyvcn op het gebied van de stankbe-
strydlng diligent. De grachten zullen
geregeld worden uitgebaggerd en het
dry vend vuil zal er uit worden verwy-
derd.
V/at aangaat het Parkherstellingsoord
het Roode KruLs ls gereed met zyn plan
nen: te verwachten ls dat er spoedig
uitvoering aan kan worden gegeven.
De heer Relnalda kan mededeelen
dat ln afwachting van de voorstellen tot
de definitieve huisvesting van den ge-
meenteiyken geneeskundigen dienst de
zer dagen by den Raad een voorstel zal
worden ingediend om den dienst tyde-
ïyk ln een ander gebouw onder te bren
gen
De heer Slingenberg zegt dat
menschen er waren onder de verzeker
den voor zlekenhulsverpleging die zulk
een belangryk Inkomen hadden dat re
niet onder de on- en minvermogenden
vallen. Die dienen buiten de verzekering
te zyn. Vandaar de opneming van de
welstandsgrens ln het contract met de
ziekenfondsen. Maar in algemeenen zin
geldt de nieuwe bepaling niet voor hen.
die voor April 1927 reeds by een zieken
fonds waren aangesloten. Die biyven
verzekerd voor ziekenhuisopneming en
die vallen niet onder de nieuwe bepa
ling.
De vordering die de gemeente heeft op
het Z. en O.-fonds ls gesteld in handen
van den advocaat der gemeente om na
te gaan of ze al dan niet rechtmatig ls.
Indien de advocaat oordeelt dat ze
rechtmatig is dan zal worden geproce
deerd. nadat eerst ls getracht een mln-
JriUke schikking te treffen.
Tor zake van het ziekenvervoer ls met
den heer Mathot een contract zonder
een bepaalden tydsduur gesloten, maar
dat opzegbaar ls. Het loopt atürwygend
door tciiA) het zes maanden te voren
wordt opgezegd. De raad kan nu dien
aangaanoe een beslissing nemen.
Spreker meent echter dat bet niet
gcwenscht ls het contract tegen 1 Juli
1928#te gaan opzeggen.
De heer Koppen dient een voorstel
ln om te besluiten aan de Noord-Hol
landsche commissie voor de malariabe
strydlng te verleenen een subsidie be
rekend naar een cent per inwoner en
per Jaar.
De heer Slingenberg zou dat nu
toch onnoodig geld gaan uitgeven vin
den. Er ls hier een speciale dienst die
zorgt voor een gratis ontmugging, die
aan de gemeente Haarlem veel geld
kost. Welk Haarlemsch belang is ge
moeid by het verleenen van een subsi
die als de heer Koppen wil?
De heer Koppen: Haarlem jdt toch
niet op een eiland. Houdt het malaria
gevaar dan op aan de grens van Haar
lem. De Noord-Hollandsche commissie
maakt ook studie van het vraagstuk der
malariabestrydlng. Haarlem kan voor
deel hebben van de middelen die de
commissie aangeeft.
De heer Heerkens Thyssen be-
strydt het voorstel van den heer Kop
pen en doet daarby opmerken, dat een
mug niet vliegt verder dar. 50 a 60
De heer Peper wenscht *ün motie
aangaande de verzekering voor zieken
huisopneming te handhaven.
De heer Slingenberg deelt mede
dat B. en W. gaarne voor den Raad ter
visie leggen zullen mededeellngen a
gaande de financieele uitkomsten van de
ziekenhuisverzekering opdat dc raad ge
legenheid zal hebben na te gaan of de
tarieven moeten worden veranderd.
De heer Koppen wenscht zyn voor
stel niet meer te handhaven.
De Voorzitter zeg; dat B. en W.
de motie van den heer Peper inzake de
hulsvesting van den gemeenteiyken ge
neeskundigen dienst overnemen.
De motie van den heer Peper inzake
de verzekering voor zlekenhulsverple
ging komt ln stemming. Ze wordt ver
worpen met 13 stemmen voor en 23
stemmen tegen.
Vóór stemden de leden Keerwolf, Kop
pen. Groenendaal. Scholl, mej. Van
Vliet, Joosten, van Kessel, Stam. mevr.
Maarschall-Komin, de Braai, Peper,
Meyers en De Vos.
De heer Slingenberg doe>t een
voorstel om op de begrooting te bren
gen een post voor een toelage aan de
weduwe van der gewezen directeur van
het bureau vcor de vaccinatie ten be
drage van 512.50. Van het Ryk en de
Provincie te zamen zal een bedrag van
359.50 worden terug ontvangen.
By den post kosten van bestrijding
der tuberculose bespreekt de heer Kop
pen de zaak van het aanvullend sub
sidie aan de vereenlglng tot bestrUding
van de tuberculose te Haarlem.
De heer Slingenberg antwoordt
dat het besluit aangaande de subsidie
van de Provincie nog niet aan B. en W.
is bekend. Het beste is maar den post te
laten op de begrooting zooals ze daar
staat onder voorbehoud van nadere re
geling nadat het besluit van de Provin
cie inzake de subsldleerlng ls bekend
geworden.
BU den post subsidie aan Het Witte
Kruis voor de wykverpleging dient de
heer H e 1 d s t r a een voorstel ln om
dien post met 350 te verhoogen.
De Voorzitter deelt mede dat B.
en W. dat zullen overnemen.
By den post 386 zegt de heer Kee-
sen dat voor het te bouwen gemak-
huisje aan de Botermarkt 1 ls uit
getrokken. De Raad nam het besluit dat
er een gemakhuisje komen moet. Hoe
zit liet daarmede?
De heer Relnalda antwoordt dat
er eenige moeilijkheid is met de uitvoe
ring van het raadsbesluit Het G. E. B.
had een plan voor een transformatie
station dat, werd het uitgevoerd, ma
ken zou dat met dat station de geheele
Botermarkt zou worden afgesloten.
Het station zal nu ln een perceel wor
den ondergebracht. B. en W. overwegen
nu of het gewenscht ls alleen een ge
makhuisje op de Botermarkt te maken
nu de combinatie met het transforma
torstation moet vervallen.
De Voorzitter verlaat de vergadering,
die daarna staat onder leiding van den
heer Heerkens Thyssen.
Mevrouw Maarschall-Komin
zet de wenscheiykheld ervan uiteen, dat
er komt een gemakhuisje op de Boter
markt.
Enkele leden maken nog een opmer
king ter zake van de douchebadhuizen
r.aar aanleiding waarvan de heer Rel
nalda een onderzoek toezegt, waarna
de Raad gekomen ls aan het einde van
het hoofdstuk Volksgezondheid.
De heer De Breuk vraagt, of het
de bedoeling is dat na Vrydag Indien
dan noodig de raad de volgende week
Woensdag en zoo noodlg volgende da
gen bijeenkomt tot verdere afhandeling
der begrooting.
De heer Heerkens Thyssen:
Laten we dat nog maar afwachten.
De vergadering wordt verdaagd tot
heden.
De beroemde kok.
Aan het begin van het Jaar komen er
in Frankryk altUd heel wat „lintjes"
los en dit Jaar behoort de heer Escof-
fier tot hen. aldus de NJt.Ct., die tot
officier van het Legioen van eer zyn
benoemd. Zegt deze naam u niets?
Dan zullen wij u vertellen wie Escoffier
is. EscoffieT ls een ln Frankryk en ook
daarbuiten beroemde kok. die zijn edele
functie gedurende meer dan zestig Jaar
heeft vervuld en in die jaren geworden
is van het schuchtere koksmaatje tot
den gastronomischen dictator, die zyn
heerscbrappU heeft uitgeoefend in de
weelderigste hotel paleizen van Frank
ryk en Engeland. Tusschcn het berei
den van zyn gerechten ln. heeft Es
coffier tijd gevonden om verscheidene
boeken te schrUven. Bekend zyn o.a.
zUn Gedenkschriften van ccn kok by
het RUnlegcr (1870—'71), de Voeding
van den soldaat te velde en vooral een
in 1902 verschenen kookboek, dat in
vele talen is vertaald, -
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a 60 CENTS PER REGEL.
Een oogenbllk rust voor de spelers en voor
de toeschouwers. Onder het genot van een
Caravellis, worden de kansen besproken
voor de tweede helft van het spel. Het is
wonderlijk I Zoo'n Caravellis maakt iedereen
optimist voor zijn partij.
Specials 2V» ets.
Favorites 2
Prime («troomondst.) 2 m
Over een Chineesch
doosje met vergif.
Het UPrt wel een fantastisch verhaal
van Sherlock Holmes, zegt het Hbld.,
twee jongelieden, die hun pleegmoeder
van een mysterieus vergiftig poeder be
roofden om dit aan levensmoede ryke
menschen te verkoopen.
Drie en zestig Jaar geleden pleegde
ln Parijs een officier zelfmoord. Tot
zyn erfgenaam had hy een tien-Jarig
nichtje, thans mevr. Pierre, benoemd.
Onder de nalatenschap was ook een
Chineesch kistje gevuld met witte poe
der. In een nagelaten brief van den
kapitein aan zijn nichtje werd meege
deeld, dat dit poeder een zwaar vergif
was. dat hy uit Indië had meege
bracht.
Mevrouw Pierre bewaarde het doosje
ln een kast. waar het ruim zestig Jaar
bleef staan, totdat zU het onlangs te
voorschUn haalde om bwee oude hon
den te dooden, die 15 seconden na de
Inneming van het gif stierven. Haar
twee aangenomen kinderen, van 19 en
21 jaar waren by deze vergiftiging
tegenwoordig.
In het brein van deze Jongelingen
ontstond het plan om. terwyi hun moe
der weg was. de kast. waar het kistje
was geborgen te forceeren en het ver
gif weg te nemen. Zoo gezegd, zoo ge
daan.
Met het doosje gewapend, 'bezochten ze
nachtrestaurants en informeerden by
rUke bezoekers of zU soms neiging ge
voelden tot zelfmoord. Een restaurant-
eigenaar. die op een keer deze vraag
hoorde, waarschuwde de politie, die de
Jongens arresteerde.
Op de vraag der politie, wat de
Chineesche doos bevatte, vertelden zU
het verhaal van de erfenis van den ka
pitein Daar zU gehoord hadden, dat
vooral op Montmartre een zelfmoord
epidemie onder rUke Jongelui heerschte
hadden zij gehoopt met dit vergif een
aardig winstje te maken.
Samuel de Zwijger.
Te Ktorkow, ln Galidë is dezer da
gen zekere Samuel Frommer gestor
ven. die en geenszins ten onrechte
bekend stond als „Samuel te Zwijger".
De man had ln dertig Jaar tijd geen
woord gesproken. Dertig Jaar geleden
had hU zich ln een twist met zyn
vrouw de verzuchting laten ontvallen:
„Naar de hel met jou". En. ziet. een
paar uur daarna brandde zyn huls af
en de vrouw kwam ln de vlammen om.
Samuel werd aangegrepen door be
rouw en daar hU Israëliet was, ging hy
naar den Rabbijn, vertelde wat er
gebeurd was en verzocht den geeste-
iyke hem een boetedoening op te leg
gen.
De rabbUn sprak: ..Met uw tong hebt
gU gezondigd. Doe dat nooit weer".
Frommer vatte dit letterlijk op en
heeft sindsdien gezwegen. Thans zwygt
hy voor immer. (N.R.Ct.)
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cents per regel.
Geeft uwe advertenties op
ter plaatsing in het
HET algemeene GROOTE
dagblad der beschaafde
kringen. ALLE soorten
advertenties worden zonder
prysverhooging aangenomen
22 hy het
Bijkantoor Handelsblad
(Wensing's Alg. Advert.-Bureau)
TEMPELIERSSTR. 32
Telefoon 10209
Volkstelling in de
Toendra.
De volkstelling ln de toendra fhet
moerassengebied ln het hooge Noorden)
ls geëindigd. De arbeid van de tellers
duurde 19 maanden, aldus het Hbld.
Het gebied beslaat 1470 vierkante werst
en wordt bewoond door slechte 25000
nomaden van verschillende stammen.
(Toengoezen. Samojeden. OstJaken, Jeni-
sejers, enz.) De 14 tellers hebben dat
gebied zoo verdeeld, dat elk hunner een
ongeveer gelijk deel te onderzoeken
kreeg. ZU onderhielden contact met el
kaar op verschillende -wijzen, o.a. door
middel van de z.g. „rendieren-telegraafi*
Geruchten verspreiden zich ln de toen
dra met een ongekende snelheid. De
tellers gebruikten op hun reis als trek
dieren en honden; vaak moesten zfj
groote afstanden op ski's afleggen. Ge
middeld werd voor de registratie van
elk gezin een afstand van 50 werst af
gelegd. zoodat men te Moskou van een
„statistische" Jacht spreekt De tellers
werkten onder zeer moeilijke omstan
digheden en moesten veel ontberingen
verdragen. Een van hen heeft de ont
beringen niet kunnen verdragen en
heeft zelfmoord gepleegd. De expeditie
verzamelde een zeer rijk materiaal over
toen toendra en haar inwoners.
Dubbele moord.
Een Industrieel uit Limoges heeft een
dubbelen moord gepleegd, die in de
streek heel veel opzien heeft ge
baard.
HU heeft vooreerst een taxichauffeur
doodgeschoten, 25 kilometer buiten Li
moges en die misdaad bekend. Toen de
politie hem had ondervraagd en hem
vervolgens naar de gevangenis wilde
brengen, vroeg de moordenaar of hU
nog eenmaal naar zijn huls mocht terug
keeren om zUn vader te zien. Het ver
zoek werd toegestaan, maar toen de
moordenaar ln zUn huis kwam. vond hy
daar een van zUn vrienden, die by de
misdaad zou betrokken zyn. De moor
denaar wist. vóór Iemand het had kun
nen beletten, een geweer te grijpen,
een schot viel en de vriend viel dood op
den grond. (NJR.Ct.)
KORT EN BONDIG.
In de Soclété de Médecine de Paris
heeft Levassort prooven behandeld,
door hem op grijsaards genomen met
een bepaald serum van Jonge dieren,
dat ln sommige gevallen verhooging
der lichameiyke en geestelijke vermo
gens en oriëntatie van het karakter
naar het optimisme tengevolge heeft.
De 23-jarige prins van Piémont, de
Italiaansche troonopvolger. Is een groot
vriend van de wintersport. Op het
oogenbllk vertoeft hU met zUn achter
neven der hertogen van Ancona en
Bergamo en hun zuster Adelaide te
Courmaycur, waar hU ln den omtrek
prachtige slede- en skitochten maakt
in de versch gevallen sneeuw. Ook
heeft hU er de groote ski wed strijden,
die Dinsdag gehouden zyn, geopend.
Turati. de secretaris-generaal van de
fascistische party, heelt de secretaris
sen van de provinciale afdeelingen
verzocht alle mogelijke moelte te doen
om een Juiste opgaaf te verstrekken
van het aantal lieden, dat by de fas
cistische revolutie gedood, gewond of
verminkt is, en tevens een beschryving
te geven van voorbeeldde blijken van
moed. beleid en trouw voor het fas
cisme, die daarby zyn afgelegd
In het dal van den Jordaan en aan
dc Doode Zee werden krachtige aard
schokken waargenomen.
