HAARLEM'S DAGBLAD
FOKKER TE HAARLEM GEHULDIGD
VRIJDAG 20 JAN. 1928
VIERDE BLAD
Ovaties van een volle zaal.
FOKKER HAALT JEUGDHERINNERINGEN OP.
S. H. a FOKKEtt
Een geestdriftige huldiging is onzen
oud-stadgenooc den heer A. H. G. Fok
ker, Donderdagavond in de groote Ge
meentelijke Concerteaal te beurt geval
len. Een volle zaal heelt hem staande
toegejuicht en toen hy op het podium
verscheen bracht het publiek hem een
ovatie. En Fokker, wien het was aan te
zien dat deze Haarlemsche geestdrift
hem goed deed. aanvaardde de hulde
met jongensachtige vriendelijkheid en
beminnelijken eenvoud, wars van eenige
aanstellerij. Ja: één keer zagen wij hem
op het podium, toen de menschen maar
niet ophielden met klappen, met de
rechterhand een beweging maken die wij
erg oneerbiedig vrij zouden willen
vertalen door: „Ajul".
Zoo was hU ook later in zijn spreken
eenvoudig en oprecht en toch niet zon
der gepaste zeil bewustheid. En dcor zijn
geheele volstrekt niet academisch opge
bouwde maar toch wel pakkende rede,
6traalde het: ..Fijn, dat ik over dit alles
nu eens in Har.riem en met Haarlem
mers kan praten!"
De hulde van „Zang cn
Vriendschap".
Nadat Fokker met zjjn familie door
den heer E. H. Krelage (zooals bekend
had de Kamer van Koophandel en Fa
brieken, waarvan de heer Krelage voor
zitter is, het initiatief tot de huldiging
genomen) en bestuursleden van de Ka
toer van Koophandel de zaal was bin
nengeleid, stelden de werkende leden
van Zang en Vriendschap zich op het
podium op en weldra klonk onder de
geestdriftige en krachtige leiding van
Duvosel het Wilhelmus, oude toonzet
ting. door de zaal, gevolgd door „De Rots
in Zee" van Richard HoL
De krachtige mannenzang maakte
diepen indruk. Hierna namen op het
met palmen en groen versierde podium
plaats: de Minister van Waterstaat, Mr.
H. van der Vegte. de burgemeester, de
heer C. Maarschalk en Fokker.
Toen het gejuich, waarmede Fokker
begroet was. was weggestorven nam de
heer E. H. Krelage het woord voor het
uitspreken van de volgende rede:
Rede van den heer Krelage.
Wanneer in Haarlem gebeurtenissen
van historisch belang voorvallen of her
dacht worden, dan is steeds de Kon.
Liedertafel Zang en Vriendschap gereed
om ze een hoogere wijding te geven door
haar onvolprezen zang. Ook heden heeft
de liedertafel ons allen zeer aan zich
verplicht, door trouw to blijven aan een
door haar zelve geschapen traditie.
Wel maakt zij de taak van hen, die
Zich, onmiddellijk daarna, voor het uit
drukken hunner gedachten, met het ge
sproken woord moeten behelpen, niet
lichter, maar tcch mag ik mij het groote
voorrecht niet ontzeggen, u allen hier
uit naam der Kamer van Koophandel
hartelijk welkom te heeten op dezen
hlstori&chen avond.
„Historische avond". Of zal het niet
nog na Jaren in* de geschiedboeken der
gemeente in Herinnering worden gehou
den dat Haarlem de eenige stad in Ne
derland was. aan welke de. eer te beurt
viel den held van dezen avond in het
openbaar te kunnen huldigen als een
der beste loten van den Nederlandschen
stam, voor den roem, dien hij behaalde
voor zich zelf. maar ook voor ons land?
Of is het ooit vroeger voorgekomen,
dat een Nederlandsch Minister Haarlem
heeft vereerd met een officieel avond
bezoek. dat eerst in het volgend et
maal zal eindigen?
Of is er een tweede voorbeeld in de
historie dat de Gemeenteraad van Haar
lem zijn zitting en dat nog -wel te
midden van een begroot-ingsarbeld. die
dringend op afdoening wacht, ter wille
van een avond als deze heeft verdaagd?
De Minister van Waterstaat. Burge
meester en Wethouders en de leden van
den Gemeenteraad van Haarlem mogen
zich overtuigdhouden, dat wij hunne
aanwezigheid op hooven prijs stellen, en
dit geldt in niet mindere mate voor de
overige autoriteiten cn gasten, die ik
niet allen afzonderlijk kan vermelden,
Maar een enkele uitzondering wilt U
mij we! veroorloven. Ik bedoel niet
althans op dit ooger.blik niet den
held van dezen avond. Tot hem zal ik
zoo dadelijk het woord richten. Maar
thans wensch lk namens U aJien onze
groote vreugde te kennen te geven over
de aanwezigheid van Mevrouw Fokker,
de moeder van onsen beroemden oud
stadgenoot. fluid applaus).
Mevrouw Fokker, ongetwijfeld is het
voor eer. cc. Vv. van groote voldoe
ning, getuige te zijn van de waardeering.
die Haarlem koestert voor het werk van
Uw zoon. Goethe cn andere grooten
hebben ervan getuigd hoeveel *.101 hun
roem zU aan him moeders te danken
hefc'.vn cn gij kunt u dus een belangrijk
dee! toerekenen van den lof die uw
Tcnny gebracht wordt.
I also may address a few words to
Pc .er's wife. Mrs. Fokker, we r. lily
ppp. folate your presence here to-night
end we hope that you will keep a vivid
impression of our feelings of friendship
and admiration towards your husband.
We sincerely hope that you will not
encourage him to become an American
citizen for we want him to remain a
Hollander. You may be convinced, Mrs
Fokker, that we shall always give a
most hearty welcome, as we are doing
to-night, to the American wife of the
Hollander Fokker. (Applaus).
(Het is my een aangename taak eeni
ge woorden te richten tot Fokker's echt.
genoote. Mevrouw Fokker, wü stellen uw
tegenwoordigheid hier ten zeerste op
prijs en wij hopen dat gij een levendigen
indruk zult behouden van de gevoelens
van vriendschap en bewondering, die wij
uw echtgenoot toedragen. Wy hopen
oprecht dat gü hem niet zult aanmoedi
gen Amerikaar.sch burger te worden,
want wy willen gaarne dat hij Hollander
blijft. U kunt er van overtuigd zün,
mevr. Fokker, dat wij de Amerikaansche
vrouw van den Hollander Fokker hier
altijd gaarne evenals van avond welkom
zullen heeten).
Dames en heeren. wanneer wy In het
philosopheerende Duitschland leefden,
zou er reeds lang een" standaardwerk in
vele deeien verschenen zyn onder een
titel als: ..Der Einfluss der Seinde auf
die Eroberung der Luft durch den Flug-
zeugbau, mit besonderer Berücksiohtl-
gung der Entwicklung des Flugaeug-
bauers Fokker".
Maar wij leven niet in het bespiege
lende Duitschland. maar in het nuchte
re. practische Nederland, en daarom
schryven we hier geen dikke boeken over
zulke onderwerpen, maar stellen wy den
invloed van de school op Fokker hier
aanschouweiyk voor.
Ket was een uitdrukkelijke wensch
van den heer Fokker om hedenavond
hier aanwezig te zien de leeraren der
Haarlemsche H.B.S., di? aan de school
verbenden waren, toen hy ze als leer
ling bezocht. Ik mag daaruit afleiden,
dat Fokker veel waarde hecht aan het
onüerwys, dat hU hier heeft genoten, cn
ik begroet U, leeraren der H.B.S. uit
Fokker's tijd met groote vreugde, want
ook U komt een deel van den roem van
Fokker toe.
Ook eenige klasgenooten uit Fokker's
H.B S.-tyd zijn in ons midden. Het was
ons bekend, dat Fokker hen gaarne hier
aanwezig wist, en ook hieruit blijkt, dat
hU nog met vele banden tan vriend
schap en herinnering aan Haarlem ver
bonden is.
Daarom heeft dan ook de Haarlem
sche Kamer van Koophandel het als
hare roeping beschouwd, te trachten de
gevoelens te vertolken, die de stad Haar.
lem en hare burgery ten opzichte van
dezen, haren thans wereldberoemden
oud-stadgenoot bezielen. Dat Juist de
Kamer van Koophandel zich hiertoe ge-
roepen achtte ligt voor de hand. De ont
wikkeling van het vliegverkeer is van
zoo ontzaglijke be teekenis voor handel
en nijverheid en onze Kamer heeft
daarvoor altijd zóó zeer belangstelling
betoond, dat de officleele vertegenwoor
diging van deze takken van volkswel
vaart in dit district zeker het aangewe
zen lichaam Is, om een avond als deze
te organiseeren.
Wanneer wij de snelle ontwikkeling
van de vliegtechniek der laatste jaren
nagaan, dan vinden wy voortdurend den
naam Fokker als van een derger.en, die
het meest tot de verbetering en volma
king der vliegtuigen heeft bygedragen
Zyn naam is verbonden aan de beste
vliegtuigen, zoowel voor oorlogs- als
voor vredesdoeleinden, zy zyn voor Pool
reizen even geschikt als voor de Tropen,
7,y Vliegen zonder tusschenlanding even
zeker over de onmetelijke oceanen als
over geheele werelddeelen.
Wij zijn er trotsch op. dat een Haar
lemsche jongen tot deze hoogte geste
gen is, niet uit eng nationalisme, maar
omdat het ons goed doet, wanneer de
Nederlandse he naam eerbied afdwingt
In de geheele wereld. Door U wegens uw
veelzijdige werkzaamheid in den vlieg
tuigbouw een wereldnaam te verwerven,
bewijst gy Uw land een onschatbaren
dienst. Nederland is U daarvoor harte
lijk en innig dankbaar.
Haarlem geniet de eer. dat het tijdens
uw kort oponthoud in Nederland de
eenige plaats is, waar gy in niet-beslo-
ten kring het woord voert. De Haar
lemsche Kamer van Koophandel weet
zich dan ook gedragen door de sym
pathie en de warme instemming van
geheel Nederland, wanneer ik U verzoek
de Gouden Medaille der Kamer, die zy
U reeds in hare vergadering van 7 Sep
tember 1926 heeft toegekend, wel te wil
len aanvaarden als een herinnering aan
dezen avond, maar vooral als een be
scheiden blijk van de gevoelens ran be
wondering en waardeering. die haar je
gens U bezielen.
Hierby reikte spr. aan Fokker de gou
den medaille over (luid applaus).
Rede van den Minister van
Waterstaat.
Hierna was het woord aan den Minis
ter van Waterstaat, Mr. H. van der
Ve^te.
,Ik ben verheugd". 200 ze'.de de mi
nister ongeveer, .dat ik dezen avond
hier kan zyn. Na het gloedvol woord
van den heer Krelage zal ik geer. lange
rede houden, alleen een kort woord spre
ken namens de geheele Nederlandsch e
regeering.
De Kamer van Koophandel te Haar
lem heeft zeker het meeste recht gehad
om Fokker uit te r.oodigen. want hy ls
een Haarlemsche jongen en ere heel
Haarlem is trotsch op hem evenals ge
heel Nederland.
-Als ik tyd had gehad, had Üc we! eens
aan Fokker's vroegere leeraren. hier in
de zaal aanwezig, willen vragen: „Wat
was hü voor een Jongen?". Want het is
bekend dat de onderwijzers van groote
mannen cenk aan Michiel dc Ruijtcr
niet altUd byzor.der gesticht over hen
waren in hun Jongenstijd. Koe dat met
Fokker geweest is weten wy niet. maar
in ieder geval zyn in Haarlèm dc grond
slagen gelegd voor zijn toekomst. Had
men aan Fokker's leeraren toen hy nog
jongen was, gevraagd: „Wat zal er var.
Fokker komen?" zeker zou niemand van
hen geantwoord hebben: de grootste
Holl&ndsche vliegtuigbouwer. Wart naar
aiier meening staat hy geheel vooraan.
Ik voor mC ree? althans gaarne de eere
plaats aan Fokker. Dat Holland's naam
een éérsten klank heeft op vllegtuigge-
hied is aan hém te danken".
„Wy zouden", vervolgde spr., zich tot
den heer Fokker wendend „voor 100 pCt
tevreden zyn als ge dit ar.es in Neder
land liad kunnen bereiken. Maar wy
gunnen u aan Amerika: gy zyt daar
een roeping gaan vervullen en daar zyn
wy u dankbaar voor. Wy wenschen u
een schoone toekomst voor u en voor uw
werk, een lang leven in uw werk. Wat
ge ook verder doet in de toekomst, voor
ons biyft ge toch de Ho'-Iandsche Fok
ker er. cp dien Hollands clira Fokker,
daar blijven wy trotsch op!"' 'luid ap
plaus: de aanwezigen verhieven ^ch
van hun zitplaatsen).
Rede van den burgemeester.
Dc burgemeester van Haarlem. de
heer C. Maarschalk, hield hierna de
volgende rede:
Hooggeachte heer Fokker,
Het zal u zeker niet verwonderen, dat
by een gelegenheid als deze ook het Ge
meentebestuur van Haarlem niet ach
terwege wenscht te biyven. waar het er
om gaat biyk te geven van belongs tel
ling en waardeering voor uw belangry-
ken en baanbrekenden arbeid op liet
gebied van de luchtvaart.
Niet iedere stad is het gegeven een
barer zonen reeds op zoo jeugdigen leef
tijd als gij. te zien getooid met een ver
maardheid als de uwe over de geheele
beschaafde wereld.
Een dergelyke roem. die den naam
van Nederland in 't algemeen en dien
van Haarlem in het byzonder buiten on
ze landspalen hoog houdt, bevordert in
direct niet weinig ook de belangstelling
in ons land en onze stad.
Al heeft uw arbeid tot dusverre mede
gebracht, dat ge een groot dee! van het
jaar elders vertoeft, toch hebt gy bly-
kens uw regelmatige bezoeken de vele
banden, die u nog aan Haarlem binden,
geenszins verbroken, in de allereerste
plaats wel als gevolg van de zeer geluk
kige omstandigheid, dat Haarlem het
voorrecht heeft en nog lang hoopt te be
houden, van uwe hooggeachte moeder
onder hare ingezetenen te tellen.
Ook de burgery van Haarlem, die
trotsch is op haar zoo wydvermaarden
oud-stadgenoot-, heeft u tot dusverre
met groote belangstelling gevolgd en zal
ook in de toekomst gaarne getuige zijn
van uw verderen voorspoed. Gy zelf
maakt het haar trouwens wel zeer ge-
makkeiyk, omdat we dageiyks kunnen
aanschouwen de talryke producten van
uwen onvermoeider, arbeid.
Hoe gaarne hadden wy gezien dat het
terrein van uw werken evenals in uwe
jeugd binnen Haarlems grenzen ware
gebleven, althans binnen die van het
Vaderland. Wy duiden u dat geenszins
euvel het vliegtuig immers kent geen
grenzen doch wy koesteren in ons
binnenste immer nog de stille hoop, dat
eenmaal wellicht aan de boorden van
ons Noorder Spaarne nog eens onder
uwe leiding een moderne vliegtuigin
dustrie moge verryzen, in vervolg op de
zeer primitieve werkplaats van weleer
op den zolder van perceel Kleine Hout
weg no. 41.
Helden in de lucht helden ter zee.
Daarby denk ik ook aar. Kapitein
Smoolenaars van de „Alhena". evenals u
Haarlemmer van geboorte, die by het
vergaan van het passagiersschip „Prin
ses Mafalda" met zijn mannen zoo
prachtig werk heeft gedaan en die
daarmede getoond heeft met u te mo
gen worden gerangschikt onder hen die
wij zouden willen noemen, eere-burgers
onzer stad.
Laat my u thans als bevestiging van
de oude vriendschap van uw bakermat,
de Sponmes tod de hand toesteken om
u geluk te wenschen met uw succes-
vollen arbeid.
Dees' hulde zy hiervan het symbool.
De burgemeester bood by het uitspre
ken van de laatste woorden Fokker een
grooten krans aan met linten in de
Haarlemsche kleuren (luid en lang ap
plaus; fanfares).
Fokker aan het woord.
En toen was het woord aan Fokker.
Kalm ging hy achter den sprekers
lessenaar staan, stak de handen in de
zakken en van wal:
Het is een eer en een voldoening voor
my, hier van avond door zoo'n uitgele
zen gezelschap gehuldigd te worden. De
medewerking van „Zang en Vriend
schap" stel ik op hoogen prijs. Lk vind
het prettig dat ik gehuldigd word niet
als vlieger, acrobaat of uitvinder, maar
als industrieel en zakenman. Uit dc zaal
stroomt iiarteiykheld my tegemoet. Ik
stel het ook zeer op prys dat de Minis
ter van Waterstaat, dus de Regeering,
ter van Waterstaa, dus de Regeering,
deelneemt aan deze hulde. De medaille
van de Kamer van Koophandel is een
mooie aanvulling cp de medaille die ik
indertijd van dc Koningin ontvangen
heb. Ik ben er vereerd mee dat heel
Haarlem onder aanvoering van B. en W.
oud-leeraren en oud-medeleerlingen
naar deze zaal is gekomen.
Op ccn weilandje achter de Klever
laan gaf ik mijn eerste vliegdemonstrarie
en ik las toen in Haarlem's Da&Xnd
dat de barbiers hun klanten in den
steek lieten om dat wonder te zien! Tij
dens het Bloemencorso" maakte ik een
looping the loop boven Haarlem. Ik was
toen nog zoo'n soort acrobaat, zoo be
schouwde men mU tenminste en nu ben
ik te Amsterdam en in Den Haag ge
huldigd als industrieel.
Ik beschouw deze hulde te Haarlem als
de hulde van 't geheele land omdat alle
Kamers van Koophandel hier verecnigd
zyn.
Wat heb ik in deze zaal een pret ge
lrad toen ik er als jongen var. zes of
acht jaar optrad als Pierrot in een in
termezzo op een bal van Martin en wat
heb ik een plezier gehad in en op het
Spaarne Ik ben biy dat de Roei- en
Zeil vereer.igmg nu een eigen clubhuls
heeft rn dat ?y groeit cn bloeit.
Be ben r.og eens lam m'n oude H.
S. in de Jacobijnestraat gereden.
D&araan heb ik wel de aangenaamste
herinneringen behouden, wont op dc
Haarlemsche H.B.S. heb ik zóóval ge
leerd a'j nood ig was voor mijn latere
ontwikkeling. Ik dank daar mijn leera
ren voor.
Op de HBS. l-.eb Ik ook leeren vlie
gen. War.: daar ben ik toen ik veer
.traf tusschrn don morgen- ca der.
middagschoon yd In de klas moest blij
ven. ter.es drie aan elkaar geknoopte
touwtjes uil een raampje geklommen.
Toen de leeraar terugkwam, was de
vogel gevlogen. Dat was mijn eerste
vliegles!
Eens moest ik eer. jaar blijven zitten.
Nou. wat lk wist, wist ik. En wat Lk
niet wist, dut kwam er ook dat tweede
Jaar niet in. Ik knutse'-de toer. maar
veeJ. deod een uPvfedlrsg er. vroeg 14 da
gen vacantie om my geheel aan die uit
vinding te wijden. Ik heb die vacantie
gehad ooken ik ben nooit meer in
de H.B.S. teruggevlogen.
In 1911 vloog ik om Óen St. Bavo.
Ik kreeg toen van rnUr. vader (wat spyt
liet my dat hU hier var*, avond niet
by kon zyn) een gouden horloge met
de inscriptie: „Fokker vliegt om de St.
Bavo".
Hoe ik tot vliegen ben gekomen? Ik
heb altijd de dingen, die ik niet kon
krUgen. zelf gemaakt. Kreeg ik den
huissleutel niet mee. ik maakte er een.
Kreeg ik geen boot. ik maakte een kano
En toen ik de gebroeders Wright had
gezien, wilde lk ook een vliegmachine
hebben. Mijn vader weigerde absoluut
my er een to geven. Toen bouwde ik er
zelf een. haalde er myn brevet mee en
maakte er ook mijn eerste vlucht mee
boven Haarlem.
Zoo praatte Fokker gemoedelijk verder
en besprak de ontwikkeling van de
luchtvaart.
Tot dea» geweldige ontwikkeling
heeft de oorlog zeer medegewerkt. Fok
ker bracht hulde aan don heer Ples-nan.
Directeur der K. L. M. en generaal Sny-
ders, die zooveel voor de Nederlandsche
luchtvaart hebben gedaan en aan over
ste Harden berg, commandant der Ned.
Luchtvaar-afdevling te Soesterberg,
wiens kranige leiding heeft gemaakt,
dat die afdeeling niet behoeft onder te
doen voor eenige andere militaire
luchtmacht in Europa.
De vliegtuigen zijn lieden ten dage
buitengewoon veilig, men kan er even
gerust in gaan zitten als in ecu trein of
automobiel. De drie-motoren-vliegtui
gen. die nu ook gebruikt zullen worden
voor de lange afstanden en naar Indië
geven alle gewenschte waarborgen van
veiligheid. Groote vluchten worden ge
maakt als in D-treinen met slaapwa
gens, het lawaai is niet erger dan in een
trein, het is niets dan een geluid dat Je
in slaap zingt!
Na er de aandacht op gevestigd te
hebben, dat voor goede vliegdiensten
een buitengewone organisatie noodig is.
tot de totstandkoming waarvan de re
geering zeer kan meewerken, gewaagde
spr. van het groote belang van een ge-
rcgelden viiegdienst voor de mail. Direc
teur Flesman is nu op zün terugweg
uit Indic en zeer spoedig zal ccn In
dischNederlandsche Luchtvaart My.
een regelmatig luchtverkeer met Indic
onderhouden met 3-motorige vliegtui
gen.
Amerika is het land ook van de onbe
grensde mogelijkheden voor UicbtcUen-
sten. In 36 uur gaan nu al brieven
van de Oost- naar de Westkust. In
Canada zyn de vliegmachines ook voor
het goederenvervoer van buitengewone
waarde.
Fokker denkt er niet aan zün fabriek
in Holland op te doeken. Ilij is over
tuigd dat de Rcgcering alles zal doen
om aan de Nederlandsche vliegtuig
industrie dc plaats te geven die haar
toekomt.
Tenslotte wees Fokker op de ontzag
lijke beteekeiüs van het vliegtuig voor
de defensie. Doordat door middel van
vliegmachines nu ook in een volgenden
oorlog de bewoners der steden bestookt
zullen worden uit de lucht, zal er zoo'n
afschuw tegen den oorlog ontstaan, dat
hy daarna niet meer mogelyk zal zün.
Zoo zal de vliegmachine meewerken tot
algemeenen vrede en verbroedering.
De films.
Na de pauze vertoonde Fokker films
die betrekking hadden op de tochten In
Fokkervliegru 1 gen van liet drleman-
scliap Van Weerden Poelman. Van der
Kcop en Van den Broek, van Van Lear
Black en van luit. Koppen naar Indië.
van Byrd naar de Noordpool en ParUs.
Tot slot maakten wy een tochtje per
vliegmachine boven New-York City.
Na afloop der filmrvertooning vroeg
Fokker aller moreelen steun voor de
luchtvaart en dankte de Kamer van
Koophandel en in *t bijzonder den heer
Krelage voor de organisatie van dezen
huldigingsavond,
zy nog vermeld dat een strijkje van
den Ncd. Toonkunstenaarsbood zün
medewerking verleende.
Onder de aanwezigen by deze huldi
ging werden, behalve dc reeds genoem
den nog opgemerkt Mr. J. N. J. E. Hear
kens ThIJssra. wethouder en Mr. Th. A.
Wcsstra, gemeente-secretaris van
Haarlem: verse lui lende raadsleden van
Haarlem en omgeving; Jhr. J. P. W.
ran Doorn burgemeester van Heem
stede; K. J. G. Baron van Harden -
broek burgemeester van Bcnne-
broek; Mr. S. H. Vening Meinesz, grif
fier der Staten van Noord-Holland; de
heer J. N. Hendrik lid ran Ged. Staten
van Noord-Holland: de heer Nyland.
sportredacteur van het HbkL, zwager
van Fokker.
TENTOONSTELLING OP
MARITIEM GEBIED.
EEN
BELANGWEKKENDE
VERZAMELING.
TROLLEYBUSSEN
GRONINGEN.
TE
GESLAAGDE PROEF.
NEMINGEN.
Een trolleybus Is een .kruising"
lusschen autobus en electrteche tram.
De wagens loopen op rubber bandenjus
zonder rails er. zyn door twee veer rade
beugels verbonden met een boven
grondse!» electrlsche leiding van twee
draden. Het voordeel is. da: ook in
nauwe straten een iyn van deze bussen
kan loopen. daar ze kunnen uitwyken
en dus niet, als by een electrlsche tram
aan een vaste baan zyn gebonden.
In Groningen heeft men gedurende
ruim een half jaar met twee trolley
bussen van een Lontter.sehe maatschap
pij voor het eerst ln ons land proe
ven genomen en deze zyn zoo gunstig
geslaagd, dat er oen definitieve.t dienst
ingesteld zal worden met 6 bussen.
EVANGELISCHE MAATSCHAPPIJ.
Ter gelegenheid van he^ 75-Jarig be
staan der Evangelische Maatschappij ln
het voorjaar 1928. wordt een gedenk
boek uitgegeven.
De bedoeling van het werk !s het Ju
bileum der Erang. Maatschappij te vie
ren door een daad. welke in haar werk
plan ligt: verlevendiging van het Pro-
testan;:ch bewustzijn.
De heer H. M. Tbeunisse te Overveen
die by de flrtna J. A. Boskamp aldaar
nu al zes tentoonstellingen organiseer
de, met het doel daarmede bij de leer
lingen van verschillende schoten be
langstelling te wekken voor geschiede
nis. aardrijkskunde, land- en volken
kunde. heef: weer eens uit zün schat
ten geput en een zeer interessante ten
toonstelling samengesteld op maritiem
gebied, die zeker minstens evenvee:
bezoekers zal trekken als de vorige door
den heer Theunlsse met veel moeite en
opoffering van vee! tijd in elkaar ge
zette exposities.
Minstens evenveel bezoekers.
Want deze tentoonstelling trof ons
als de belangwekkendste die wU tot he
den van den heer Thounisse zagen, „Een
Hollandsch kind dat is bekend, dat
vindt op zee zijn element" en wie aan
het einde van een der groote zalen der
firma Boskamp de glazen ioonkastcr.
nadert waarin de beknopte expositie Is
ondergebracht, zal dadeiyk zün aan
dacht gespannen voeten als hy daar dc
mooie modellen ziet van era „visch-
hoeker", zooals die Lusschen de Jaren
1807 en 1886 to gebruik waren en van
een koopmansfrrgat van omstreeks het
Jaar 1850 of 1860.
De harten van de liefhebbers van
mooi kaartwerk zullen opengaan by
aanschouwer^ van de oude kaarten van
Jan Luyfccn en van de Interessante
kaart van Holland uit ongeveer 1700
en niet te vergeten: de kaart van dc
haven van Delft uit 1703.
Het uitstekend geconserveerd model
van een oud schee ps kanon staat drei
gend met dra loop naar dc toeschou
wers gericht op zyn „rolpaard
Aardig is het beknopt overzicht
ln-voorverpen van de ontwikkeling van
de scheepvaart en den scheepsbouw
boomstam vlot uitgeholde boom
stam houten geraamte omspannen
roet huiden en van de voorbeweging op
zeepagaaien roeien zeilen.
By den scheepsbouw sluit aan een
merkwaardige voorstelling van de Arkc
Noach.
Groot ls het aantal penningen, me
dailles en punten, alle op de een of an
dere wyae met de scheepvaart in be
trekking staande en waarvan wij als
voorbeelden willen noemen: de .jSpaon-
sche matten", die de door Piet Hein
veroverde Spaansche vloot tot een zil
vervloot maakten. Penningen die be
trekking hebben op dc ramp van d<
Eerlin (1907) en het tot zinken bren
gen van de Lusitania: weer andere
penningen die herinneren aan de
opening van het Noordzeekanaal ran
Kiel en aan don havcnaanleg te Sche-
venlngen in 1899.
Een prachtige bronzen medaille door
Leopold Wiener vervaardigd naar
aanleiding van het Schelde raciaal
(1863) en twee andere zeer mooie exem
plaren van medailles, de eene met het
schip waarmede Napoleon uit Egypte
terugkwam, de andere met de Belléro-
phon. die den verslagen keizer naar
St.-Helena bracht mogen niet vergeten
worden. 7
Interessant ls nog wij doen hier
en daar maar een greep het model
van het allerprimltiefste schip (een vlot
met zeil) voorzien van het allerprlmi-
ticfete anker (een zware steen aan een
touw). In hel hooge Noorden van Brazi
lië zyn deze „schepen" nog ln ge
bruik.
Van de verschillende belangwekkende
documenten noemen wy nog: een foto
van oen Turksche pas. pijn. 1850
teekend door Sultan Abdoel Aziz en die
toegang gaf tot de Zwarte Zee. het
menu van een diner. Shackleton op afjn
laatsten tocht in dc Central Club ln
Rlo de Janeiro aangeboden met
handteckening van den stouten zeevaar
der, een door de Nederlandsche regee
ring geautoriseerd tarief voor hofmees
ters en koks uit 1816 een ..General
Rule" voor de scheepvaart enz.
Verschillende afbeeldingen en pen
ningen hebben betrekking op do ont
dekking van Amerika; Ja, het ei van
Columbus is zelfs niet vergeten!
Een schllderU van G. van Emmerich
uit 1850 toont een redding door een
reddingboot.
In oen afzonderlijk kastje nog ver
schillende afdrukken van voorwereld
lijke planten en dieren in steen;
prachtig ls een rersteende voorwereld
lijke visch ln mergel.
De clou der tentoonstelling wordt
wel gevormd door een tot lieden in ge
wicht en grootte onbekend fossiel, in
den afgcloopen zomer op de Noordzee
door visschcrs aan booixi gehaald en te
Blankcr.berghe in België aangebracht.
Dit fossiel weegt 1640 K.G. cn is 127
c.M. hoo? en 94 cM. breed. Het is op
het oogenb'.ik ln particulier bezit.
Op een tafeltje by de vitrines ligt
een lijst ter tcekening voor dc bezoekers
der tentoonstelling. Men bewijze den
lieer Theuniase, die zicb geheel belange
loos zooveel moeite voor deze leerzame
exposities geeft, deze kleine tegenbe-
lecfdhcid! Velen vergeten hel.
DE „GELRIA".
NOG EEN SLACHTOFFER.
Gistermiddag is de Gelria van de
Kon. Ned. Stoomboot My., van Am.
sterdam vertrokken voor ccn reis naar
Zuid-Amerika.
Zes leden der bemanning zijn na
aankomst te Amsterdam opgenomen ln
het WUfaelmin&gosthuis te Amsterdam
in verband met de onder het personeel
voorgekomen '.yphuagcvallen. De ma
chinist L. Wil tense is dezer dagen over
leden, de toestand der overige patiënten
is gunstig.
JUBILEUM A. VAN WEERDEN.
Op 1 Februari as. zal de heer A. van
Weerden, directeur der N V. Boekhan
del de Enen Loosjes. 25 Jaar in den
boekhandel werkzaam zün.
Gp 16 Juli a.s. herdenkt de heer Van
Weerden den dag daarop hy vóór
12 1 2 Jaar .'.On werkzaamheden in den
boekhandel De Er,en Loosjes aan
vaardde.
HAARLEMSCHE
PADVINDERS.
VOOR EEN GROOTER
TROEPHUIS.
Met een enkel woord werd reeds mel
ding gemaakt van plannen welke by de
Haarlemsche Padvinders :r. werking *Ür.
in verband met uitbreiding var. het
titans bestaande troephuis. WU zyn mi
in staat hieromtrent eenige nadere
gegevens te verstrekken.
Eer. ieder, die sympathiek tegenover
deze beweging staat, heeft 'met genoe
gen kunnen opmerken, dat deze frts-
sehe beweging zich gaande weg meer
en meer gaat uitbreiden, wat onge
twijfeld het gevolg is van een beter
brgrypen van de b-weging door de
daarvoor in aanmerking kennende jon
gens. doch zeer zeker ook van de gr00tere
ernst, die nu var. de leiders uitgaat en
het enthousiasme, waarmoe dezen zich
aan de zaak wijden. Zoo telt de af
deeling in Haarlem thans ongeveer 350
Jongens- en kldersleden. waarvan on
geveer 200 het troephuls op Rolhuixen
als hun hoofdkwartier moeten beschou
wen.
Dat dit gebouwtje veel te klein Ls.
ook al zyn gelukkig nooit alle Jongens
tegelijker:yd aanwezig, aal een ieder
gaarne geloover en het is dan ook
een wonder, dat ondanks het groote aan
tal Jongensschoenen, dat la de zes ver
trekken heen en weer loopt, het in
wendige van het gebouwtje er nog zoo
netjes uitziet.
Maar een verandering moet er komen
cn zoo is men dan op het denkbeeld
gekomen cm gelden bijeen te zamelen,
voor een grooter gebouw en wel door
het houden van een uitgebreide Fancy-
Fair op 18 en 19 Februari evenwel voor
afgegaan door een cabaretavond ln den
Stadsschouwburg op 6 Februari. Als ar-
tisten fungeeren de Jongens «elf en
daar hard gestudeerd wordt er. vooral
het enthousiasme niet ontbreekt, belooft
die avond alleszins en ln elk opzicht
te zullen slagen.
Zangnummers, korte voordrachten,
kleine comedies tukjes, fluitconcert, le
vende beelden etc. zullen een afwisselend
programma vormen, terwijl een confe
rencier van uitmuntende capacite: :cn
voor het goede verloop van het geheel
zal zorgen.
Een actief comité, be.vtaande u!t de
navolgende dames en heeren A. Andrln-
ga—zyutra. A. Del Bare—Jlskoot. M.
Bierens de Haan—Waller. F O. E.
BoiomeyLucardie. Baron en Barones
A. C. A. van Dedem. A. Colkoen—Toe
Laer. Mr. L. G. van Dam, Jhr. J. P.
W. van Doorn. J. M. F.gcc. E. J. Groen
—du Mosch. D. Gunning—van E:bergen
Sar.'.hagens. G. van Hasselt— Haitwr.a
Muiier. A. Kocn'.gsvan Landrenth. M.*
E. Land—de Vries. C. L. Lerenkamp—
Planten. Mr. on Mevr. T. van Löbcn-
Sels, s. RhodiusBunge. met als voor
zitter Mr. T. van Löben Seis. hoeft zich
gaarne bereid verklaard zich met den
verkoop var. een groot deel der kaarten
voor den cabaretavond te belasten, ter-
wij'. de Burgemeester en Mevr. Maar
schalk toezegging gedaan hebben hd
te zün van het cere-comité. wy hopen
dan ook. dat allen, die a*n deze jor.-
grndbeweging een goed hart toedragen,
dit nu willen toonen door zich aoo spoe
dig mogelijk van een kaart te voorzien
om zoo dezen avond zoo succesvol mo
gelijk te maken. Ovct de Fancy-Fair
zullen nog nadere bijzonderheden worden
bekend gemaakt.
HET DRAMA TE VENLO.
EEN TWEEDE MOORD
VERHINDERD.
Volgens hei Volk ls thans nog geble
ken. dat er by het drama in het woon-
wagenkamp te Venlo. byna nog een
tweede slachtoffer was gevallen. Al
leen aan het toeval Ls het te danken,
dat dit niet 16 geschied. Toen nameiyk
de vader, de dader L.G. het geweer na
het doodeiyk schot had weggezet, werd
dit door zün vrouw gegrepen en aan
gelegd om een tweede schot te loerc-u
en wel op haar dochter, wier man Juist
was neergestort. De dochter viel de
moeder Ir. den woonwagen aan. die
daarop me: een bijl de indringster
ernstig bloedend verwondde ra toen
het geweer weer aanlegde. Een direct
toespringende derde sloeg echter Juist
op het crillekc moment het geweer
om hoog. De vrouw is ook aangehouden
en met haar man Woensdag ter plaatse
door het parket uit Roermond gecon
fronteerd.
De feiten veroorzaakten groote con
sternatie in het woonwagenkamp. Man
en vrouw zyn nanr dc gevangenis te
Roermond vervoerd.
NEDERLANDSCHE RF.IS-
VEREEN1GING
Door de afdeeling Haarlem van de
Ned. Relsvereenlglng wordt Zondag as.
een excursie naar dc Diamantslijperij
van de firma I. J. Awcher te Amster
dam georganiseerd. Des middags zal het
Scheepvaarthuls worden bezichtigd.
Op Woenedag 25 Januari wordt in
den Schouwburg aan den Jansweg een
lezing met lichtbeelden gehouden. De
heer S de Leve. lid var. het Hoofdbe
stuur. zal op dien avond het onderwerp
De Han" behandelen.
.DOOR INSPANNING UITSPANNING"
Bovengenoemde tooneelvereeniging
geeft a s. Zaterdag 21 Januari een
grooten openbaren cabaret- en bal-
avond in do groote Gem. Concertzaal.
Voor dezen avond heeft de verecniging
reër.gacteerd het welbekende ..Haar
lemsen Klein Cabaret, met geheel nieuw
programma, waarop» o.a. voorkomt solo
zang van B. Baas. Brgeic. ling J Hoeben
Jr. Na afloop bal or.der leiding van de
heeren Michlelsche en van Ak e Bai-
muziek van Hagen's Jazz-Band.
H. Z. V. „DE DELFT".
Op Vrijdag 20 Januari geeft boven
genoemde verteniging ln de zolen ven
het Concertgebouw een cabaret- cn
dansavond. Het cabarctcluhje van de
Delft verleent zUn medewerking. Op
gevoerd zal worden o.a. De Oom uit
Amerika" cn „Na het Socpeetjo",
