BUITENLANDSCH OVERZICHT
DUITSCHLANDS ECONOMISCHE EN
FINANCIEELE TOESTAND
EEN GOED JAAR 1927.
GEMENGD NIEUWS
HAARLEM'S DAGBLAD VRIJDAG 20 JAN. 1928
Exposé van minister Kohier.
'n Ruim overschot.
T BELANGRIJKSTE NIEUWS.
Ri£cstnüilster van financiën Dr.
Köhler heeft In de laatste Ryksdagzit-
ting een exposé gegeven over Duitsch
land'-5 flnanciëelen toestand die volgens
dat exposé toch wel bijzonder gunstig
is. Er spreekt ten duidelijkste uit met
welk een élan geheel Duitschland de
misère in de mijngebieden ten spijt,
zich aan de voortzetting van den arbeid
des herstels heeft gewijd. Minister
Köhler heeft indertijd bij het indienen
der begrootlng 1927 (Februari) ee.
eenigsains pessimlstisdhen sfeer gescha
pen, doch de economische toestand wij
zigde zich dermate. dat hij eenige
maanden later zeer verheugende mede
deel in gen dorst te doen. Deze draai in
zijn tactiek heeft men Köhler inder-
verweten, doch de minister heeft
zich gerechtvaardigd met de bewering
dat niet hij in zijn meening is omge
zwaaid, doch dat Duitschland's econo
mische toestand zich heeft gewijzigd.
Afgezien van deze kleinigheid, is ge-
:ae wytnging in den economischen
and van zaken belangrijk genoeg om
oTioreerd te worden. Duitschland
heeft een krachtigen opbloei in 1927
mogen beleven. Op zoo goed als ieder
gebied zijn de productiecijfers hooger,
de meesten van anderhalf millioen ar
beiders heeft men aan het werk kunnen
'.ocr.peil van den arbeiders
stand steeg aanzienlijk, inlagen op
spaarbanken namen in aantal toe, 't
gemiddelde der faillissementen daal
de.
Als men dan hoort dat het gevolg
ram dezen vooruitgang is geweest, dat op
werkloozensteun 180 millioen bespaard
kon worden en dat de inkomsten aan
belasting 500 millioen meer opbrachten
dan geraamd was, dan is optimisme
alleszins gerechtvaardigd. De suppletoire
begrootlng zal de extra's wellicht grooten
deels opslokken, doch zeker is dat er
toch een 150 a 180 millioen aan be
zuinigingen overblijft.
Dit lezende haalt men zich onwille
keurig voor den geest wat de strijd
punten waren tusschen Parker Gllbs:
met diens bondgenoot Schacht den
directeur der Rclchsbank, en de Duit-
sche openbare meening. De twee eersten
waren voorstanders van strenge bezui
niging en absoluut sobere levenswijze.
De oppositie, die zoo goed als 't geheele
Dultsche volk op haar handen heeft,
beweert: leen ons nog meer geld, en
wU zullen ln de helft van den tijd die
het noodig heeft met bezuinigen, het
dubbele voor onze schulden kunnen
afdoen.
De waarheid schUnt echter ook hier
ln 't midden te liggen. Een verstandige
combinatie van beide categorieën zal de
mooiste resultaten opleveren. Want nie'.
ten onrechte heeft Gilbert in zijn fameus
rapport op „grootscheepsche" uitvoering
van nationale werken gedoeld die ver
kwisting en onnoodige uitgaven hebben
Ter oorzaak L
F. A.
't Geval Gessier.
In de kwestie van de benoeming
van een nieuwen minister van Rijks-
weerbaarheid is men nog steeds geen
stap verder gekomen. Generaal Groener
blijft de candidaat van den dag. Gess
ier zelf moet hem bi) den rijkspresident
hebben aanbevolen. Men schijnt ech
ter te vreczen dat de generaal, die tot
geen politieke partij behoort, geen
meerderheid in den Rijksdag zou vin
den en schijnt er zelfs aan gedacht te
hebben den generaal door een der mid
den partijen candidaat bij de aanstaan
de verkiezingen voor den Rijksdag te la
ten stellen, om hem zoo aan het noo-
dige gezag in het parlement te helpen.
Maar desondanks moeten niet alle be
zwaren zyn overwonnen. De Duitsch-
nationalen kunnen moeilijk vergeten,
dat de generaal op den troonsafstand
van den keizer heeft aangedrongen en
de Dultsche volkspartij staat nog
steeds op het standpunt, dat zij eigen
lijk het recht heeft den nieuwen mi
nister aan te wijzen. Er is overigens
ook weer sprake van geweest de por
tefeuille voorloopig toe te vertrouwen
aan rijkskanselier Marx, maar diens po
sitie is er door de moeilijkheden met de
leiders der Katholieke vakvereenigan-
gen ook niet sterker op geworden.
Groner, de opvolger
van Gessier.
De „Lokal Anzeiger" deelt met be
trekking tot de benoeming van generaal
Gröner tot RUksweerminister mede. dat
een aantal besprekingen bij Hindenburg
had plaats gevonden, o.a. met rijkskan
selier Marx en verschillende leiders der
regeer Ingspart y en.
Hindenburg zette tegenover ben zijn
standpunt uiteen. Hy verklaarde, dat
naar zyn opvatting, die hy tijdens zyn
onderhoud met Gröner had verkregen,
de door enkele coalitiepartijen tegen
diens benoeming te berde gebrachte be
zwaren ongerechtvaardigd waren. Grö
ner zal de ROksweer in zyn (Hïnden-
burg's) zin leiden. Wat de politieke
kwesties aangaat, zal hy zich bij de
meerderheid van het rykskabinet aan
sluiten
Naar. aldus te Tel.. aanleiding van
deze mededeeüngen van Hindenburg ver
klaarden de leiders der regeeringspar-
tüen zich met Gröner's benoeming to*,
tot RUksfeennirJ^ter accco.-d.
De nieuwe rüksweermlnister werd in
1867 in Wurtemberg geboren en is dus
thans 60 jaar oud. In 1884 begon hij
zijn militaire loopbaan. Bij het ulifcre-
ken van den oorlog was hy in den
grooten geaeralen staf leider der spoor-
wrgafdeeling. zyn organisatorische ta
lenten kwamen in de moeilijke oorlogs
jaren goed te pas; achtereenvolgens
leidde hy de voedselvoorziening en de
Duitsche productie in militair kader. In
Maart 1918 ging hij naar de Oekraïne
om daar het spoorwegverkeer en den
levensmiddelenaanvoer te organiseeren
In October van dat jaar volgde hy
Lüdendorff op als kwartiermeester-
generaal, en moest in die functie den
terugtocht der Duitsche legers leiden.
Men herinnert zich, hoe fel er Inder-
tyd gestreden Is over de rol, die Gröner
te Spa heeft gespeeld by de bespre
kingen over de houding van Willem II
Tijdens den Kapp-putsch van 1920
schaarde hy zich aan de züde der re
geering. In Juni van dat Jaar werd hy
in het kabinet-Fehrenbach minister van
Verkeerswezen en bleef dit ook onder
WirCh en Cuno. In 1923 trad hy af.
Generaal Sandino
gesneuveld?
Een niet-bevestigd bericht ln de Tel.
meldt, dat generaal Sandino, die, zooals
bekend ln opstand is gekomen tegen de
huidige regeering van Nicaragua en de
Amerii:aansche troepen aldaar, Zater
dag 11 gedood is. toen zyn hoofdkwar
tier bij El Ohipote door vliegtuigen
werd gebombardeerd.
De autoriteiten te Washington zijn
van meening. dat het bericht waar-
schyniyk onjuist is.
Omtrent dc krijgsverrichtingen wordt
gemeld dat de troepen van generaal
Sandino van San Albino zijn wegge
trokken, in verband met de operaties
der Amerikaansche vliegtuigen. Dit
La Union aan de grens van Honduras
wordt gemeld, dat een aantal man
schappen van Sandina naarHonduras Is
gevlucht.
Draadloos wordt gemeld, dat op
nieuw 600 Amerikaansche mariniers en
een aantal marinevliegtuigen in Nica
ragua zyn aangekomen. De Amerikaan
sche troepen worden in de provincie
Segcvia geconcentreerd, om de troepen
van Sandino naar de grens van Hon
duras terug te dringen.
Gaat ook minister
Von Keudell heen?
Men meldt uit Berlijn aan de N. R.
Ct.:
Volgens de Vossische Zei tun g Is het
niet uitgesloten dat ook von Keudell, de
rüksminister van Binnenlandsche Za
ken „om gezondheidsredenen" ontslag
zal nemen. In werkelijkheid moeten de
regeeringspartyea den minister tot
heengaan hebben bewogen om him po
sitie in het kabinet te versterken en
ook de kansen der regeeringspartijen by
de aanstaande verkiezingen. De Vossi
sche Zeiüung wijst er op dat von Keu
dell tijdens de conferentie met de ver
tegenwoordigers der bondsstaten een
volstrekt ïydeiyke rol heeft gespeeld,
hoewel hy eigenlijk door zijn functie
ln de eerste plaats aan de gedachten-
wisseling had dienen deel te nemen. Het
ontslag van dezen minister zou reeds
eenigen tyd geleden zUn Ingediend,
indien de Duitsch-nationalen 't slechts
onderling over een opvolger eens had
den kunnen worden.
Duitsch land en-
congres geëindigd
Het Dultsche landencoogres Is ge
ëindigd. Het resultaat is, zooals te >er-
wachten was, ln een aantal compromis
voorstellen neergelegd, aldus meld; de
Telegraaf. Gebleken Is namelyk, dat dc
meeningen over de herziening aer ver
houding tusschen het ryk en de lan
den nog zeer ver uiteen loopen. De
tegenstellingen, die ter zake ook tus
schen de Duitsche partyen van rechts
en die van links bestaan. traden
uiteraard eveneens in de opvattingen
der ministers aan het licht, al naar ge
lang van de samenstelling der regeerin
gen. waarvan zy deel uitmaken.
Terwyi de Pruisische premier Braun
krachtig opkwam voor elk streven naar
de vorming van een Duitschen een
heidsstaat. maakte de Beierscke pre
mier, Held, zich tot de tolk van allen,
die op een federalistisch standpunt
staan en aan de rechten der Dultsche
iandgen niet getornd wenschte te zien.
Niettemin bleek toch uit de besprekin
gen, dat van de noodzakelijkheid var.
het Invoeren van een aantal hervormin
gen alle deelnemers overtuigd waren.
De taak der conferentie zal naar ge
meld. door twee commissies worden
voortgezet. De taak van een dezer com
missies zal aan de grondwetscommissie
van den Ryksdag worden overgedragen,
die met een aantal vertegenwoordigers
der landen zal worden aangevuld. Rijks
kanselier Marx zal deze commissie pre-
sideeren. De taak dezer commissie
zyn, het probleem „Rijk en Lander."
tot oplossing te brengen, aangezien
eenstemmig werd geconstateerd, dat
de bU de grondwet van Weimar voorzie
ne regeling ingrijpende wijziging be
hoeft en dat inzonderheid een verster
king van het rijksgezag noodzakelijk
is.
De tweede (bezulnigings) commissie
zal door den rijksminister van Finan
ciën. Köhler, worden vcorgezc.en en
voorts bestaan uit de ministers van
Financiën van Pruisen, Baden, Ham-
burg en Wurtenberg.
Alcoholisme in Rusland.
De bolsjewistische theoreticus Deutsch-
man wUdt ln het maandschrift „Bols Je-
wik" (N 1920) een uitvoerig en goed
gedocumenteerd stuk aan het alcoho
lisme in de Sovjet-Unie, aldus het Hbld.
Het alcoholisme Is ln Rusland aange
groeid tot een gevaar van ongekende
afmetingen. Het gebruik van wodka
(tegenwoordig beter bekend onder den
naam „rykowka", ter eere van Rykow.
den n om in alen leider van de Sovjet-
regering) bedroeg in millioenen em
mers: in 1923—1924 0.3. In 1924—'25
4.1, ln 1925—'26 20.5, ln 1926—27: 31.5
Naast wodka wordt er in Sovjet Rus
land veel bier gedronken. Het verbruik
van tier bedroeg (in millioenen emmers)
in 1922—'23 8. in 1923—*24 17.2, in 1924—
'25 20.6, ln 1925—'26 31, in 1926—*27 32.
Het verbruik van wodka Is dus nu 32
maal grooter, dat van bier viermaal
grooter dan vijf Jaar geleden. Bovendien
wordt ln Rusland veel samogon (thuis-
vervaardigde brandewijn) gedronken,
maar de vervaardiging er van geschiedt
ln het geheim en naar de hoeveelheid
graan, d.e de boeren boven hetgeen
zy voor voedsel noodig hebben, behou
den.
In 1923 gaf elke art>e!der te Moskou
gemiddeld 0.9% van zyn Inkomen uit
voor sterken drank, in 1925 reeds 422%.
In het Donbekken, het industxieele cen
trum van Zuid-Rusland, besteedde elke
werkman in 1924 0.8% van zyn inko
men aan sterken drank en ln 1926
reeds 3.1%.
Over de afmetingen, welke de drank
zucht ln Rusland heeft aangenomen,
kan men zich een denkbeeld vormen
naar de volgende gegevens. Te Peters
burg wordt jaarlijks één persoon per 25
inwoners aangehouden wegens openbare
dronkenschap (de politie ls in Rusland
op dat gebied zeer toegevend en aange-
hoüden wordt alleen hy, die niet in
staat ls zonder hulp naar huls te gaan
en gevaar voor het verkeer oplevert).
Volgens professor Rechterew werden
ln 1926 te Petersburg 95000 dronkaards
aangehouden. Te Moskou werden in den
loop van 1926 niet minder dan 50.000
processen-verbaal opgemaakt tegen per
sonen, die in dronken toestand op straat
worden aangehouden. De politie ver
klaart, dat dergelijke processen-verbaal
slechts voor de helft van de aange
houdenen worden opgesteld, zoodat het
aantal personen, die in 1926 wegens
dronkenschap op straat werden aange
houden en naar een der politie-bureaux
gebracht om er hun xoes uit te slapen,
100.000 bedroeg.
Welke funeste gevolgen het overmatige
alcoholgebruik op de gezondheid van de
ondervoede Russische bevolking heeft,
zien wij uit ds volgende gegevens: In
1923 waren er te Petersburg 1.7 geval
len van dood ten gevolge van alcoholis
me op elke 1000 Inwoners. In 1924 reeds
2.7, in 1925 6.4, 'r. 1926 steeg het per
centage tot 10.9. In vier Jaar ia dus
het aantal sterfgevallen tengevolge van
het alcoholisme verzesvoudigd.
De coöperatieve restaurants en de af-
lichamelijke Opvoeding H. D. VERTELLINGEN
deciingen van den Narplt (gaarkeukens) sport m Duitschland" plotseling -toe-
trwr#n aIIppti tr» hM poon 1:.2.
voeren niet alleen in het geheel geen
stryd tegen het alcoholisme van de be
volking. maar zyn gewone kroegen ge
worden. die er naar streven zooveei
mogelijk winst te behalen door der.
verkoop van sterken drank.
In sommige gaarkeukens kunnen de
arbeiders geen water krygen, maar wod
ka en bier zijn overal aanwezig. Op het
congres van de mijnwerkers in de
Oekrajine werd. nadrukkelijk verklaard,
dat vele coöperatieve restaurants in
werkelijkheid niets anders dan kroegen
zyn. Een voorbeeld. De gaarkeuken te
Gorlowka heeft in den loop van het
jaar verkocht 1700 middagmallen en
1500 emmers bier. Te Brjansk heeft de
coöperatie afgezien van het oprichten
van een coöperatief restaurant voor de
mijnwerkers, omdat zy geen kelder kon
vinden groot genoeg om de noodlge
hoeveelheden biervaten te bewaren.
Dcuischman erkent, dat de bolsje-
wik! in het geheel niets doen om dit
kwaad te bestrijden. Integendeel, som
mige leiders vinden dat zoo erg niet.
Trouwens, ook onder de bolsjewikl neemt
de drankzucht met den dag toe en veie
vergaderingen ontaarden in een woest
gelag.
3 Oude Italianen
gestorven.
Te Turi.-n b op 104-Jartgen leeftijd
don Oreste Perogalü overleden. de
oudste priester van Italië. Perogalli had
op 25-Jarigen leeftyd meegevochten ln
den slag bij Pallestro, a-aar de Fran-
schen en Piemonteczen de Oostenry-
kers versloegen, hy had Cavour en Ga
ribaldi gekend en zos Pausen en vyf
koningen uit het Huis van Savoie cn
was tot het laatst van zijn leven opge
wekt en ln het volle bezat van zijn
geestvermogens.
Deozelfden dag stierf te Genua een
honderdjarige herbergier en te Panna
een vrouw van een eeuw oud. Ook de®e
belde oudjes hadden nog geen spoor
van kindifceld vertoond.
Piscator.
De tiende Kamer voor civiele zaken
van de Beriynsche rechtbank heeft het
beroep van Piscator. den bekenden
theaterdirecteur, tegen het vonnis in
eerste Instantie met betrekking tot dc
tegen hem door den gewezen keizer.
Wilheim n. ingediende klacht, verwor
pen. Piscator moet de kosten van het
beroep betalen «n de rol var. den keizer
blijft verboden. In de znoUreerlng van
het vonnis wordt gezegd, dat het ten
tooneele voeren van den keizer inbreuk
maakt op het recht op afbeelding van
den persoon. Over de kwestie of een
beleedlglng van den keizer heeft plaats
gevonden, heeft de rechtbank zich niet
uitgelat :n.
DE SOCIAAL-HYGIëNISCÏIE BETEF.-
KENIS DER LICHAAMSOEFE
NINGEN.
Ongeveer een Jaar geleden werd tn
Davos een wetenschappelijke sportweek
gehouden, waar onder meer een voor
dracht werd gehouden over de sociaal-
hygiënisch© beteekenis der lichaamsoefe
ningen door Dr. Carl Diom, uit Beriyn.
Hy heeft in die voordracht merkwaar
dige dingen gezegd, die alleszins waard
zyn ln ruimer kring bekend te worden,
dan uiteraard door zyn gehoor in Davos
werd gevormd. Naar zUn meening kun
nen de lichaamsoefeningen ln het alge
meen beschouwd worden als een zekere
reactie tegen het cultuurleven van thans,
geboren uit een soort oer-instinct, een
bepaalde intuïtie der menschheld, om
zich teweer te stellen tegen dc nadeelen
van het gemis aan beweging en tegen
de ontaarding ais gevolg van het groote-
stadsleven. Het organisme van de
menschheld als geheel zou zich als het
ware vanzelf in die richting verdedigen
en zoodoende (ft sportbeoefening wor
den gebracht. Diem meent steun voor
deze opvatting te vinden ln het feit.
dat de moderne sport haar oorsprong
heeft genomen in het eerste industrie
land ter wereld. Engeland, kort voor het
midden van de 19e eeuw. Wel dateert
de zin voor wedijver onder de Engelsche
natie van veel vroeger tyd, doch de al-
geoieene hygiënische sportbeoefening ls
omstreeks genoemden tyd begonnen on
der de veelal tot schryfarbeid veroor
deelde beschaafde klassen. De eerste
„boot-race" OxfordCambridge vond in
1839 plaats, de eerste wedstrijden van
beteekenis in lichte atheletlek ln 1850.
De organisatie der voetbalontmoetingen
dateert van 1866, waarmede de 8ix>rt
tevens de arbeiderskringen heeft be
reikt. Op het vasteland van Europa deed
de sport een kwart eeuw later haar in
trede, dus ook weer in een tyd, dat b.v.
ln Duitschland de Industrie zich sterk
ontwikkelde en volgens Dicm zal men
steeds, wanneer men de sportcurve door
heel Europa nagaat, de betrekking kun
nen vaststellen tusschen de ontwikke
ling der .industrie en de behoefte aan
sportbeoefening. En dit is geen bewering
of veronderstelling zonder meer. want
Diem heeft voor Duitschland een studie
gemaakt van dit onderwerp, en zoo
doende kunnen aantoonen dat ln de in
dustriestreken niet slechts absoluut
doch ook in verhouding tot de dichte be
volking een uitgebreider sportbeoefening
valt aan tc wijzen. Zulk een beweging
als in de laatste Jaren ln de geheele in
dustrie in en buiten Duitschland tot
uiting ls gekomen, wordt niet „ge
maakt", zelfs niet, wanneer de directies
het Juiste inzicht in de beteekenis van
lichameiyke oefening hebben, Zy kan
alleen ontstaan zUn uit een sterken In-
neriy'ken drang, waaraan niemand, noch
de directie, noch de employé, zich kar.
onttrekken.
Maar Diem vertelt ons nog van een
ander merkwaardig inzicht. Het was
eigenlijk voor de heele wereld een ver
rassing. zooals na den grooten oorlog
De schurk.
nam. Het zou belachelijk zyn, zegt. hy.
te willen beweren, dat dit resultaat ooa
maar eenigermate het werk van de
Dultsche sportorganisatoren zou zyn ge
weest. Daar hij zelf daar ook toe be
hoort, mag hy dat wel zeggen. Iiy ver
klaart ook dit verschynsel uit een zeker
hygiënisch instinct in de massa. Hy ziet
er een bepaalde overeenkomst ln met
de beweging der lichaamssappen naar
een wond, waar zü een beschuttende laag
bouwen, onder welke het nieuwe weefsel
zich rustig kan ontwikkelen. HJj be
schouwt dan ook de tamelijk plotselinge
zeer sterke uitbreiding van de deelne
ming aan gymnastiek, spel en sport na
den oorlog als een min of meer natuur
lijk genezingsproces van de geslagen
wonden.
De sociaal-hygiënische beteekenis der
lichaameoefeningen ls vanzelfsprekend
voor een belangryk deel ook gelegen in
de prophylactische werking. Meerdere
schrijvers hebben er reeds met nadruk
op gewezen, dat tuberculose en rachitis
(z-g. Engelsche ziekte) tot weinig voor
komende ziekten gemaakt zouden kun
nen worden, wanneer de deelneming aan
lichaamsoefeningen veel algemeener zou
zyn en de uitvoering zooveel mogelijk
zou plaats hebben ln Ucht en lucht, de
oefenenden met een zoo gering mogelijke
hoeveelheid kleeren aan, De kern von
het probleem zal steeds biyven, het ge
brek aan natuurlyke beweging, voort
komende uit fabrieks- en schryftafel-
arbeld, zoo goed en zoo veel mogelijk te
compenseeren door systematische li
chaamsoefeningen. Dit geeft tevens ver
mindering van allerlei stofwisselings
ziekten en gehardheid tegen het al te
veelvuldig voorkomende „kouvatten".
Een typisch voorbeeld, betreffende het
voorkomen van verkoudheid onder dc
500.000 leden van een algemeen zieken
fonds tn Beriyn, is het volgende. In
1921 werd by niet minder dan 41000
dezer loden ziekte der luchtwegen ge
constateerd (tuberculose bulten beschou
wing gelaten) waardoor in totaal een
verlies von 11/4 millioen arbeidsdagen
was ontstaan. Deze meer of minder ern
stige verkoudheden leverden 5 pet. van
alle in dat Jaar bij het fonds voorko
mende ziektegevallen De hygiënisten
achten bet aan geen twijfel onderhevig
dat Juist deze groep von ziektegevallen
door doelmatige en meer elgemeene
sportbeoefening belangrijk zou kunnen
worden verminderd.
In een Berüjnsche fabriek werd onder
de leerlingen door verkoudheid een ver
lies geconstateerd van 4 pet. per Jaar
van hun gezamenlijke arbeidstijd. Na
invoering van verplicht eportonderrlcht
daalde na een zekeren overgangstijd dit
peroentage tot 2 pet. en bleek na ecnigc
maanden, dat de vermindering nor '.•or
der voortging.
Diem ls echter van meenlng. dat bet
begrip „soriaal-hygiëne" nog een rui
mere strekking heeft. Het begrip gezond
heid wordt niet alleen gedragen door
een normaal verloop der levensverrich
tingen, doch het steunt ook op den wil
om gezond te zijn. dat is dus op levens-
er. arbcidslust. De hygiëne der lichaams
oefeningen beeft evenzeer een psycholo
gie hen als een physlologlscben grond
slag; niet alleen de stofwisseling der
t Is toch wel de moeke waard. Eerst
was Ik van plan dat wat my deoe week
overkomen Ls in de diepte der vergetel
heid te doen verzinken. Edochhet
honorarium k>kt. En daarom hoewel
men oude wonden niet open moet rijten
eet lk my voor m'n blocnote:
t Was op één dier trieste Aprildagen
die Januari ryk ls tegenwoordig, dat
ik my per electrise he tram naar Am
sterdam begaf. Tegenover my zat een
heer of althans een wezen dat tegen
wilendank daarvoor wilde doorgaan - met
onbetrouwbare oogerv. zwarte haren, en
een scheefgezakten mond. zooals u die
beschreven kunt vir.den in de mémoires
van den onvergetelijken John Raffles
en den onsterfeüjken Lord Lister.
Gedachtig de hierboven beschreven
physieke symptomen, had ik het dus
al dadelijk heekmaal niet op dien
heer begrepen. En mijn wantrouwen
dat ik als amateur-detective onmiddel
lijk koesterde, nam nog toe. toen lk ont
dekte dat het Individu zich onder
scheidde door een eigenaardige nerveuze
tic. namelijk een krampachtige bewe
ging, op de onverwachtste oogenblik-
ker„ met duim en pink van den rech
terhand.
Deze man nu fixeerde mij onophou
delijk op een in t oog loopend hlnder-
ïyke wijze, 't Merkwaardige echter was
dat hy toen de tram door Halfweg reed
zeer onrustig werd cn ingespannen door
de ramen naar buiten tuurde. HU
scheen iets te zoeken. Mijn geest var.
amateur-speurder combineerde nj deze
vereehynseleiv, en ik moet u eerlijk be
kennen dat ik om "k weet niet welke
psycho-analytlsche, onderbewuste of
thelepatische reden het betreurde
neet met den el eet rise hen trein naar
Amsterdam te zijn gereisd. (De geva
ren die daar aan verbonden zt)n ten
spUt). Want ik voorzag onheil; onheil
van zeer on gewonen aard dat Ik. om
wie weet wat voor noodlottige reden niet
zou kunnen ontsnappen.
Nauwelijks was Halfweg achter den
rug of het louche type begon my weer
te f.xeeren. Ik slaakte een zucht van
verlichting toen de tram by de Paleis
straat met een ruk (die Ik my helaas
nog niet kan verklaren) stilstond en de
heer, of de als zoodanig vermomde,
my met zUn doorborende blikken los
liet en het tramrytuig verliet.
Toen pas merkte Ik, dat deze man
trok met hot linkerbeen, m.&.w. mank
liep!
Ik verliet om redenen die de lerasr
wellicht zal begrijpen de tram aan het
eindpunt en snelde naar den vlucht
heuvel op het Spui om lyn 2 te pekken.
D: deed dien middag in Amsterdam
mijn zaken n.;t bekwamen spoed af.
maar kon een angstig, beklemmend ge
voel toch niet van my afschudden. Ta
melijk moedeloos was ik toen UJn 2
my weer naar het Spul voorde. Ik
stond op het voorbalcon. WU hadden
.den bekenden vlwhtheuvel tegenover
de Spulstraat nog niet bereikt toen lk
ontdekte dat de HaarVemsohe tram
waarvoor ik een retourtje by ml) had
op het punt was om tc vertrekken.
Dies cam ik een kloek besluit, en sprong
van de nog rijdende tram. hetgeen my
noodlottig zou worden. Op 't zelfde
moment namelijk schoof een heer
die eenigsoins mank liep langs mU
heen. ik botste tegen hem op en wij
vielen samen met een smak op der.
grond. Ik eneende minstens dat ik ten
gevolge van dit noodlottig ongeval on
der de wielen van de voorbijschietende
tram vermorzeld zou worden. Men zegt
dat iemand ln een seconde van levens
gevaar dc revue van zijn leven ziet pas-
se eren. Zoo ging het mU. Maar toen
de revue uit was kwam ik tot de heer
lijke overtuiging dat ik nog tot de
levenden behoordeIk sprong over
eind en wilde verontschuldigingen sta
melen voor myn lompheid: doch de
woorden bleven my in de keel steken,
want hy die daar cynisch laoher.d
tegenover my stond was de verpersoon
lijking van mUn noodlot: het ongun
stige type uit de tram van Haarlem naar
Amsterdam
Hy lachte cynisch, zooals Br id zelde,
en sprak na eer. minuut van pUiüyke
stilte: ..Dat deed u met opzet".
.Meneer"I antwoordde ik ge
vat,
„Ja dat deed u met opzetom mU
des te gemakkelijker van mUn diaman
ten dasspeld te kunnen beroovca.I
fabrieksarbeiders gaat ochterut*. ook de
vreugde van n arbeid. De enkeling ziet
van het resultaat van zijn arbeid eigen
UJk weinig of niet»; hy ls niet meer dar.
een schakeltje ln het groote geheel. Hoe
sterker 't Taylor-systeem doorwerkt, des
te meer groeit het gevoel van onvoldaan
heid. Daar tegenover geven de lichaams
oefeningen een gevoel van lichamelijk
welzyn, waartoU zy voor den enkeling
de gelegenheid openen zich weder te
doen gelden. De fabriek maakt hem
vaak tot een onderdeel der machine»;
als compensatie zoekt hy actieve bezig
heid, waarin hy zichzelf als mensch te
rugvindt, waarbij hy resultaten ziet van
zUn Inspanning. De mogelijkheid, om
daartoe weer te geraken, wordt hem
geboden door geregelde sportbeoefening,
waarvan omgekeerd weer een gunstige
Invloed zal uitgaan op de lust waarmee
hy zijn vaak zeer eenvoudige bUna auto-
matlschen arbeid verricht.
H. L. WARNIER.
(Reeds fn een gedeelte va devo»
rigc oplaag opgenomen).
Vóórdat u mij op het ÜJf sprong wn»
die diamant nog hier (hy wees op rijn
slordig gestrikte das). Nu ia de oteen
weg. En u heeft hem gestolen!"
„Meneer, hoe komt u daarbij", ©ot-
woordde lk wederom zeer adrem
Ik was werkelijk perplex. Dit immers
was de brutaliteit ten top gevoerd. Dc
kon geen woorden meer vindon
Myn vaardigheid van amateur-detcciivo
liet :r.y geheel ln den steek. Doch plot
seling viel my een veilig begrip tc bin
nen, dat my myn tegenwoordigheid Tan
geest terugschonk.
Politic, dacht Ik. cn onmiddellijk
daarop zei ik kalm. waardig cn zonder
valschen pathos: Meneer, welnu, laat
ons naar 't dichtstbljzynde politie post
huis gaan en daar de zaak doen onder
zoeken.
.Gaarne", gromde de kerel
Zoo gingen vrij naar genoemd politie
posthuls werks standplaat» lk niet zal
noemer, omdat dc bemanning er yan nog
in leven is. Onderweg verzon ik een
geniaal strategisch plan om mijn bela
ger te ontmaskeren.
Zoowei ik. als die verwensebte kerel
werden natuurlijk ten politlcbureele ge
fouilleerd en zonder resultaat. Men
slaagde er niet ln. noch op my noch
op den schurk het verloren Juweel te
vinden. Toch bleef die ellendige vent
rolhouden dat lk een gemeene dief was.
Nu vond ik dat hei lang genoeg ge
duurd had. en ik begon voorbereidingen
te treffen voor het afschieten var. myn
.s.herpsten pyi. Ik vroeg den dienot-
doenden inspecteur of ik myn tegen
stander een vraag mocht stellen. Zulks
werd my toegestaan. Daarop donderde
lk: „zyt gy getrouwd?"
Inderdaad op die interruptie scheen
de schurk niet gerekend te lxbbcn. HU
antwoordde tamelijk verbluft: Ja. Toen
vroeg ik met een triomfantelijk gezicht
waar hy woonde en wederom he* de
kerel zich door dc simpelheid van mijn
methode overdonderen en hy antwoord
de gedwee.
Daar en daar op dat en dat nummer.
Zoo wist lk achtereenvolgens alles uit
hem tc krygen wat ik noodig had. Zelfs
zijn telefoonnummer. Toen ik dat wist
beval ik den Inspecteur (hy was nog
Jong en schijnbaar ook gehypnotiseerd
door mUn geheimzinnig cn autoritair
optreden) de echtgenoot» van mUn aan
valler op te bellen. Aldus geschiedde.
Volgens mijn aanwyzingen vroeg de In
specteur aan mevrouw of meneer wel
licht zUn diamanten dasspeld thuis had
laten liggen. Eer.ige ooger.bllkken later
kondigde de poütieman met een streng
gelaat aan. dat mevrouw hem had mede
gedeeld. dat de diamanten dasspeld op
den waach tafel ln de slaapkamer van
meneer lag.
Ik moet toegeven: Ik zelf stond spra
keloos tegenover het schitterende re
sultaat van mijn methode. Mijn belager
echter verwisselde meermalen van ge
laatskleur, en scheen van nijd ln een te
schrompelen. Eindelijk begon hU mot.
een huichelachtig gezicht cxcumb l«
mompelen. Hy haalde zUn portefeuille
uit zijn zak en bood mij met een dul-
velschcn gryns een bankbiljet van 25
gulden aan. Als schadek>os»telling.
Ik meende te droomen. Zag reeds
visioenen van een overvloedig maal by
Kras. besproeid met goede wyn, lk greep
enthousiast naar het heerlijke papiertje
en werd wakker1
Maar dit h het ergste niet. Want
ook deze muls had een staart. Daags
voor myn nachtelijk avontuur met den
schurk had lk met verleende amaieuns-
detectlvc-d lensten vijfentwintig pop
verdiend. Niet iedereen verkeert in de
omstandigheid dat hy zoo'n kapitaal als
zakgeld mag beschouwen. En gedupeerde
amateurs-detectives zeker niet. Ik had
als fatsoenlijk cn arm echtgenoot dit
bedrag aan myn vrouw moeten afdra
gen. In een aanval van zwakheid O-hter
had lk de bijverdienste verzwegen. Dc
waalde van 't bezit Is my echter klaar
blijkelijk des nachts in 1 hoofd geslagen.
De hierbovenbcschrevcn nachtmerrie
was er 't gevolg van. bovendien had lk.
naar myn vrouw my vriendelijk in
lichtte. den geheel en nacht gcyid over
oen briefje ran 25. extra verdiend en
speciaal verzwegen, zy eischte bet on
middellijk op....
(Nadruk verboden.)
TUINBOUW EN PLANTKUNDE
De afdeellng Haarlem van den Kon.
Nod.Maatsch. voor Tuinbouw en Plant
kunde vergadert Dinsdag 24 Januari
1928 ln café Brinkmann. De agenda
vermeldt o.a.: Jaarverslag, rekening en
verantwoording, verkiezing bestuursle
den. Aan de beurt van aftreden zyn de
heeren Carlee, Goevers en Kloet. Le
zing van den heer P. Kelderman over
dc cultuur van Poinsettia's. Tenslotte
onderlinge tentoonstelling.
OM EEN SLECHT RAPPORT WDG-
GELOOPEN.
Een 14-jarig meisje te Lelden schaam
de zich zoo voor haar slechte rapport,
of was zoo bang er mee thuis te koenen,
dat ze eenige dagen geleden ct van door
ging. Nu Ls ze gisteren wc*r terugge
vonden. Onder voorwendsel dat haar
vader ziek was cn zU daardoor niet
thuis kon blijven heeft ze aan kennis
sen verzocht daar tc mogen logee ren.
waarin werd toegestemd.
INGEZONDEN MEDED KELING EN a 60 CENTS PER REGF.L.
Een Wedgwood tafelservies is een
„joy for ever"
Uitgebreide sorleering in de g
Toonzaal van de Fa. H.& 'J. Lamp, Barteljorisstr. 18
