H. D. VERTELLINGEN
WEENSCHE BRIEF.
HAART.EM'S DAGBLAD DINSDAG 28 FEBR. 1928
(Nadruk verboden; auteursrecht voorbehouden.)
De Cactus.
Hot wonderlijke van den TUd is. dat
htj zoo zuiver betrekkelijk is. De mcn-
chen zUn he*, er algemeen over eens
dat een drenkeling zich In den korter.
n)d vóór zijn dood alles van zUn leven
kan herinneren en het kan best zijn
dat Iemand In den geest ztln geheelen
engagementstijd aan zUn oogen ziet voor
bijgaan. lerwUl hij even zijn handschoe
nen uittrekt.
Daarmede nu was Tryadale bezig, ter
wijl hij in z'n vrijgezellen-appartementen
hij de lafel atond, Op die tafel stond een
••Igenanrdlg uitziende groene plant in
een rooden aarden pot. De plant was er
en van de soort der cactussen en had
lange bladeren, aU tentakels, die onder
het lichte zuchtje voortdurend heen en
weer zwaaiden met een typische wen
kende beweging.
Trysdale"* vriend, de broeder van d<-
bruid, stond bh het buffel en vond ribt
\erveleml. dat hU alleen wat moest drin
ken. Beide mannen waren in avond
toilet. Witte confetti's glinsterden al?
sterren op hun costumes in het licht der
lamp.
En terwijl hl| langzaam zijn handschoe
nen uittrok, vloog er een snelle, bran
dende terugblik naar de laatste paar
uren door het brein van Trysdale. Het
jcheen hém, alsof In zijn neusgaten neg
steeds de geur der bloemen hing. die ir.
peurende massa's de muren en het altaar
:n do kerk hndden versierd; en in zijn
zijn ooren klonk nog na het lage gebrom
van dulzende «temmen van we'-opgevoede
menschen. het geritsel van zUdsn japon
nen cn de langgerekte woorden van den
priester, die haar onherroepelijk bon
denaan een ander.
Et» van uit dit laatste hopelooze ge
zichtspunt trachtte hU nog sterd». tel
kens weer opnieuw, alsof het reeds een
gewoonte geworden wis. de een of an
dere veronderstelling te vinden waarom
cn hoe hi) haar toch verloren had. Ruw
wakkerge.schud door het naakte feit. had
hU zich plotseling zien staan tegenover
iets. dat hi) nooit tevoren !n het gelaat
gezien had zijn eigen, diepste inner
lijk, zUn eigen, onbedekte, van alles ont
dane ..Ik", Nu zag hij alle omhulsels var
voorwend:,'-.» en croteme, die hij gedragen
had. tot rafels van dwaasheid vscheurd
HIJ sidderde bU de gedachte, dat anderen
de kleederen zijner ziel armzalig en tot
den draad versleten toegeschenen moes
ten hebben. IJdelheid en trots! Dat wa
ren de zwakke plekken 1" *Un wapenrus
ting. En wat was zU vrij van deze ge
weest! Maar waarom?
Teen zil langzaam door het midden
schip der kerk naar het altaar schreed
had hi) een «eort koppige, onwaardige
triomf gevoeld, die hem geholpen had or
de been te blijven. HU had zich zelf wil?
gemaakt, dat. haar bleekheid veroorzaakt
werd, doordat /.i) dacht ann een ander
dan aan den man, aan wlcn rij op het
punt stond zich te geven. Maar z-lfs
die kleine troost was hem ontvallen.
Want toon hU dien snellen, vochtlgen op-
waortschon blik zag. waarmede zU keek
r.aar den man, die haar hand nam. wist
hU. dat hl) vergeten wes. Inderdaad, zilr.
trots was vertreden: de laatste steun, die
hU daaraan ontleende, verdwenen, Waar
om was het zóó: geloopen? Er was niet?
tusschen hen geweest, geen twist,
niet»
Voor de honderdste maal rangschikte
hU In xUn gedachten de voorvallen, dier
laatste paar dagen; voor het getij Z1*1
ploUel'ng verloonen was.
AltUd had zU hem op eer. voetstuk ge-
ptea'^t en hi) had haar hulde met ko-
n.nklljke grandeur aanvaard. He.t ws«
ren zoete wierook geweest, die zU voor
hem gebrand had; zco eenvoudig (zelde
hU tot zichzelf 1 zoo kinderlijk en vol
aanbidding en (zooals hi) eens zou ge
zworen hebben) zoo oprecht. ZU had herr
b"kleed met een haast bovennatuurlijk
aantal schitterende eigenschappen en ta
lenten cn hU had die vereering inge
dronken, zeoate een woet'Un het regen
water opzuigt. tcrwUi zU daardoor toch
peen bloemen of planten of vruchten kar
voortbrengen.
Terwijl Trysdale grimmig den - zoom
van een zhner handschoen~n stuktrok
kwam het hoogtepunt van tUn onzlnnlv
cn te Iaa' betreurd egoT«me hem wede-
levendig In de gedachten.
Hel was het tooneel van dien avond
teen hU haar gevraagd had bU hem
komen op zijn voetstuk en zijn groothe.d
met hem te deelen.
Het was hem onmogelijk zoo'n pijn
deed het! lang stil te staan bij d'
1dachte. hoe schoon zll dien avond wn-
-- die nonchalante golf in heur haar
tie tccderheid cn maagdelijke charm-'
van haar blikken en woorden. Maar die
waren hem voldoende geweest en zij
hadden hem tot spreken aangespoord
Gedurende hun gesprek had zij de op
merking gemaakt:
..En Kapitein Carruthers heeft me
verteld, dat Je Spaan.schr spreekt, al.:
een geboren Spanjaard Waarom heb J
■mU dat nooit verteld? Is er let», wat
JIJ niet kent?"
Nu was Carruthers een idioot. Nu was
hU (Tryodale) cr wel schuldig aan (SOIT)*
*cd hij van die dingen) dat hij op de
club een paar oude, klinkende Casti-
Mnansche spreekwoorden had gelucht,
zoo'n beetje van dien rommel, die men
chter !n een woordenboek kan vinden
Carruthers, die een van zUn gr00te be
wonderaars was, was er Juist het type
voor, om de waarde van die twijfelach
tige tentoonspreiding van ontwikkeling
tegenover derden grooter te maken, dan
zU was.
Maar hcl&aa, de wierook van haar be
wondering was zoo zoet en vleiend g>'
weest. HU Het dc aanwrUvlng onweder-
sproken. Zonder protest liet hU haar
den lauwerkrans van Spaansche ken-
nL* om zijn slapen leggen HU lie'
dien krans met gratie prUkcn op zUn
overwlnnaarshoofd tn voelde, te mid
den van de zachte bewegingen daarvan
den scherpen doom niet, die hem later
zou doorboren.
Hoe blU. hoe schuw, hoe bevend stond
zU daar! He* fladderde zU als een ver
schrikt vogrltjo, toen hU zijn grootheid
aan haar voeten legde! HU zou gezwo-
ren hebban en zelfs nu neg wlkie hl)
zweren, dat er e?n onmiskenbare toe
stemming in haar oogen gelegen had.
maar. bedeed als zU was. wilde zU hem
geen onmiddellijk antwoord geven. ..Ik
zal Je morgen inUn antwoord sturen",
had 7-U gezegej; en hU. de welwillende,
vertrouwensvolle overwinnaar. had Ivsar
glimlachend dat respijt toegestaan.
Den volgenden dag wachtte hU. onge
duldig. in zUn kamers op haar ant
woord. Om twaalf uut kwam een V3n
haar bedienden aan de deur en bracht
de vreemde cactus ln den rooden aarden
pot Er was geen brief!- bU. geen bood
schap, slechts een klein plankje hing cr
aan. waarop een barbaarsch kllnkendp
botanische naam geschreven stond. HU
wacht - tot den avond, manr hnnr ant
woord bleef uit. Zijn geweldige trots en
gekwetste IJdelheid weerhielden hem.
haar te gaan opzoeken. Twee avonden
later ontmoetten zU elkander aan een
diner. Hun begroeting was conventio
neel. maar zU zag hem aan. ademloos,
verwonderd, vol verwachting. HU was
beleefd, muur hard. wachtend op haar
verklaring. Met vrouwelijke snelheid rc«-
gelde :'i haar gedrag naar het zUnc en
werd zoo koud tegenover hem. als d"
witte sneeuw. En 7,00 steeds verder
makten wU van elkander verwUdcrd.
Waar lag zijn fout? Wie moest de schuld
hebben? Nu, vernederd als hU was.
zocht MU naar het antwoord te midden
der ruin cv van zUn verwatenheid. Als..
De stem van den anderen man ln de
kamer, die met een vraag. zUn gedach
ten gang stoorde, wekte hem uit zUn
overpeinzingen.
Zeg. Trysdale. wat is er toch met Jou
aan d« hand? Jo kUkt zoo ongelukkig
alsof Je zelf getrouwd waart, ln plaa'
van slechts als handlanger te hebben
gefungeerd. KUk eens naar mU. ook zoo'n
blooper, die tweeduizend mUl ver ge
komen Ls op een hobbelendo krakende
oude bnnanenboot. heelemanl van Zuid-
Amerlka. alleen maar om bU het feest te
zUn! Ik verzoek Je cr nota van te ne
men. hos licht dc zwaarte der schuld op
mUn schouders druk" En ik had maar
óén zusje en nu is zij weg. Kom!
neem wat. om Je geweten het zwUgen op
te leggen!"
..Ik drink niets. nu. dank Je", zei Trys
dale.
..Die cognac van Jullie" zelde de an
der. torwUl hU naar hem toekwam en
ook hl) de tafel ging staan. ..is afschu-
v.-elUk. Kom mU den een of anderen dag
maar een;. op?.oekcn ln Punta Redonda:
don moet Je eens wat proeven var. da'
goedje, dat dc oude Onrcla weet te
smokkelen. Dat 's het reisje waard!
Hallo! Daar heb Je eon ouden kennis
Waar. voor den dender, heb te die cac
tus vandaan gehaald. Trysdale?"
..Eon cadeautje", zei Trysdale. ..van
een kennis. Ken Je 't »oort?"
„Zeker. Het is een tropische soort. Ik
heb cr honderde van gezien bU Punta.
Iller, de naam staat on het plankje
Ken Je Spaansch. Try9dale?"
Neen", zei Trysdale. met een bitter
lachje -- ..te het Spaansch?"
.Ju De inboorlingen stellen zich voor
dar de bladeren tlch uitstrekken en Je
wenken. ZU noemen die cactus zóó:
Vcntomarme. In het Hollandsch betee-
kent dat ..Kom en neem mU".
Het YVeensche Carnaval. De Ark van Noach der
Weensche schilders in het „Kuenstlerhaus". Bal in
het krankzinnigengesticht „Steinhof". De „schoon
moeder van den Hongaarschen koning".
De Weeners vieren het Is haast
overbodig u <Lt speciaal te vertellen
nog steeds den ..Faxchir.g", hun carna
val en eiken avond wordt in allo gedeel
ten van de stad muziek gemaakt cn t:e-
danst. De grootste en voornaamste re-
nresentaticbals hebben reeds plaats ge
had. De opera-redoute, waarover ik u
reeds tevoren heb geschreven, was een
der glansrijkste feesten cn het ..Concor-
dia"-bai. dat ieder Jaar door de groote
Weensche Journalisten- en schrijvers-
vcrccnlging „Concordia" wordt gegeven,
was het voornaamste en deftigste bai'
Kier was bijna het gebcele corps diplo
matique op verschenen, de president
der OostenrUksche republiek hield cerc'e
op dc rUk met bloemen, palmen cn ta
pijten versierde estrade cn taüooze be
roemde mannen en vrouwen uit de we
reld van muziek en kunst, wetenschap
en „society" bewogen zich door de za
len van het ..Komerthnus".
Ook de Weensche schilders van het
..Kunstler'naus" hebben hun eigen bal
gehad, dat een der aardigste en origi
neelste feesten van het gansche winter
seizoen is geworden. De Weensche car
navalbals hebben namelUk elk een mot
to. een naam. welke den bezoekers van
dit costuumfcest min of meer dc rich
ting aangeeft wat voor een pakje aan
te trekken En nu hadden de schilder?
van het „Kuenstlerhaus" voor hun bal
het motto uitgekozen ..De Ark van
Noach". Iedereen kon dus als dier ver
kleed dit bal bezoeken of had een an
der toepasselijk costuum aan te trekker.
Wie „mensch" wou blijven, kwam sis
matroos van de S. M. Noachs Marine of
ais half-naakte wilde uit den oertijd
Men zag de dolste costuums en vooral
zU. die zich als beesten hadden uit-
gedoscht zagen er vaak allerkoddlgst uit
Men scheen een bijzonder zwak voor
pinguïns te hebben, want die grappige
dieren wakkelden Sn grooten getale rond
voorts zag men ezeLs en giraffen, leeu
wen en apen <d!e al of niet voor Woro-
noff bestemd waren), hazen en olifan-,
ten. visschcn en zwemvogels. Ook de
duif. die indertUd uitgevlogen is om te
trachten land te ontdekken, ontbrak
natuurlijk niet. In een der zalen kon
men Noach's ark zelf bewonderen: de
wanden waren voorts overal met burles
ke dierenfiguren beschilderd. Ik weet
niet. of mijn lezers ooit wel eens van
..Steinhof" hebben gehoord! „Steinhof"
is het reusachtige krankzinnigen
gesticht. dat vlak buiten de laatste hui
zen van Weenen ligt. Het is een klein
stadje op zich zelf. met een kerk in
het midden, wier hooge gouden koepel
men tot ver in den omtrek kan zien
DriedulzendvUfhonderd krankzinnigen
worden hier verpleegd en ook deze pa-
tienten hebben, zooals leder Jaar, thans
hun groeten carnavalsavond gehad. On
geveer elfhonderd krankzinnigen dans
ten ln de groote feestzaal Tweehonderd
oppassers, verpleegsters en dokters ln
witte jassen hielden een oogje in het zeil
dat zich niet ergens een incident zou
voordien en af cn toe dansten de wlt-
gcJasten ook wel met de patiënten. Het
was een der merkwaardigste bals. die
een „outsider" ooit kan meemaken. Elf
honderd personen, die allen geestesziek
zUn. die alien het een of andere fan
toom ra .;en of een idéé fixe hebben,
dat niet uit hun hersens is te verdrin
gen. Reeds dagen en dagen te voren
ve-hcugen zich de krankzinnigen van
„Steinhof' op dit feest. Zelfs dc norsche
en onvriendelUke worden zacht, wan
neer men hen zegt. dat zU zich goed
moeten gedragen, daar zU anders niet
op het bal mogen verschijnen. In het
midden van dc zaal stond de oudste be
woner van ..Steinhof**. een hoogopge-
schoten man met grUze haren, die een
turban op zUn hoofd had gezet, die
witte vleugels aan zijn schouders had
bevestigd cn die linten rond zUn hals
had hangen, die veel op grafkranslin
ten leken. HU bleef gedurende het ge-
heele feest haast onbeweeglijk te mid
den van het gewoel der dansenden
staan en hU voelde zich als de koning
van den avond.
Een magere vrouw, die een oker-geel
gewaad van voile aan had. begroette de
vreemde bezoekers van het bal en zU
haastte zich daar steeds te verklaren,
dat zil dc schoonmoeder van den koning
van Hongarije was. „Weet u". zei ze dan.
..dat ik twee dochters heb. Het is zoo
jammer, dat ik u niet kan voorstellen,
want ze zijn niet hier De eene is zes
tien jaar oud en is getrouwd met Ot'o
von Habsburg-Lotharingen. den tegen-
woordigen koning van HongarUe. En ae
andere is twaalf jaar en is mei vorst dr
Franz Jozef von imd zu Windischgraetz
ln het huwelijk getreden".
Een andere vrouw weer was buitenge
woon gul en wilde eiken vreemdeling,
met wien zij in gesprek kwam, een groo
te hoeveelheid kanonnen en geweren
cadeau doen. die zij ergens in Gallicië
had begraven Deze stamden uit den
oorlog tusschen Rusland en Japan. Men
kon echter niet lang met deze vrUge-
vlge dame spreken, want voortdurend
was een andere vrouwelUke patient in
de nabyheid. wier grootste genoegen
daarin bestond, dat zU een ieder bU den
neus wilde grUpen!
Het bal verliep vrij kalm en rustig.
De arme patiënten amuseerden zich op
perbest en omstreeks twaalf uur wer
den allen weer naar de woonpaviljoens
gebracht en was het feest ten einde.
DE WETENSCHAPPE
LIJKE FILM.
EEN BELANGRIJKE MATINEE.
Zaterdagmiddag kwamen een aantal
vertegenwoordigers van do plaatselUke
t«n Ncderlandsche pers bUecn ln de pro
jectiekamer van de MantschappU voor
Onderwas en Ontwlkkolingsfllms. film
fabriek „MulUfilm" (directeur J. C. Mol)
acn het Spasme.
De hoer Mol hield daar eer. korte In
leid.ng over hetgeen door Multlflïm te
gewrocht op het gebied dor wetenschap
pelijke film BU de vertooning van dc
Haarlemsche filmliga is reeds gebleken,
dat de heer Mol over schuierende wer
ken beschikt (Do microscopische opne
mingen. de Lceuwenhoeckfllm enz.)
I>e heer Mo! vertoonde ons bU deze
gelegenheid als het ware .-en teer be
knopte bloemlezing uit tUn filmarchief,
en rU toonde wel aan dat het pioniers
werk van ö-n heer Mol een groote en
geer universeel vlucht heeft geno
men. Men moet namelUk ln aanmerking
nem.-n. dat er zich ln Europa thans
slechts drie filmproducenten on de zui
ver w?:?n*rhappelUke film hebb-n toe
gelegd. Eén van hen is de h:rr Mol.
De nestellen die hU voor xün onder
zoek noodlg had heeft hU groot-.tdeete
•.••lis vervaardigd. HU was de eerste die
bijvoorbeeld typhusbncillsn filmde. En.
c.n kort te gaan. een oeuvre samen
stelde. dat nog niet overtroffen ts. Te
recht zegt de heer Mol:
Onze collega's van de speelfilm zUn
wel eens gewoon wat minachtend neer
te zien op ons. vervaardiger» van de
wetenschappelijke films, die geen film»
vervaardigen. d!e een zegetocht maken
over de geheele wereld, die geen kapi
talen van 6 en meer cUfers kunnen ten
koste leggen aan een film. die hun ar-
tlsten niet met vorstelUke honoraria
kunnen beloonen. maar die alleen maar
met bc?ihe!den middelen wat rondneu-
ten ln de werkplaatsen der natuur.
Het is een feit. dat te vaak over het
hoofd wordt gezien dat de vervaardiger
van weter-chnppelljk filmwerk ln tech
nisch opzicht voor veel moeilijker opga
ven komt te s'.aan don zUn collega van
de speelfilm. en dat hU deze opgaven
moet oplossen met veel bescheidener
middelen en er bU lange na niet de roem
cn waardeering mee o^Tst en ten slotte
voor de met veel moeite en kesten ver
kregen film een vel geringer afzetgebied
vindt en veel m'nder belangstelling
Toch ls he'. een dankbaar en interes-
sant werk. Men staat steeds voor nieuwe
moeilijkheden en nieuwe problemen cn
het resultaat ls leis. dat bevende waar-
De ver'coning was, zooals wU zeiden
eer. bloemlezing. Eerst werd on? een oude
operatie film vertoond. waarbU het vol
gende dient te worden opgemerkt.
Ben twintigtal Jaren geleden werd door
den bekerden Parijsehen chirurg Dover
reed» met bet filmen van operat'e's be
gonnen. De voordeelen toch lagen voor
de hand. BU het demonatreeren van eer
operat e kunren slee' weinige studen
ten alles goed volgen, de meesten staan
te ver af en van het waarnemen van
alle biizonderheden der chirurgische
techniek is geen sprake. De oudere ope-
ratlefilms echter voldeden niet aan de
verwachtingen. Men begon met de ge-
bruikehike fllmulttustlng. filmoperateur
en sterke bcoglamren irbozrepen. In de
operatiekamer te brerTen. De operateur
moest met zijn toestel tameiUk ver van
de operatictafel staan om de assisteren
de raters, artsen er.z. niet te hinderen
cn hij moest tusschen deze door zoo goed
mogelUk zi1n gezichtsveld trachten te
zoeken. Het resultaat te een film. d*e
het OTvratietcrrein klein en onduidelijk
weergeeft cn die meer gerchikt Is om een
algemeen idee te geven, hoc men In een
operatiekamer werkt, dan om de detail*
der chirurgische techniek te demonstree.
ren. Bovend'en zag het 'nestel hoo7?ten'-
schuin van boven on de wond en gaf du?
een scheef en verteekend b"eM daarvan
Eindelijk behooren booglampen, die str.'-
afgeven niet In de operatiekamer en ook
de k'no-opcrnteur zelf hoort er niet
thuis.
De moderne operatiefilms worden ge
maakt met soeclale toestellen, die aan
den zolder bangerd boven de onerat'e-
t-afel worden gemonteerd. ZU geven een
zeer vergroot TveM. alleen van het one-
ratielerrc'n met dc handen van den chi
rurg en tooncn nlote bijkomstigs, dut
stoort en de aandacht afleidt. Door de
zeer vergroot" weergave te ieder, ook he'
k'eimto detail zichtbaar. Het toes te'
werkt geheel automatisch en behoef'
geen deskundige bediening. Het wordt
door het indrukken van een voetcontao*
door den chirurg z>°lf of een der assisten
ten in beweging gebracht en door de op
stelling. loodrecht boven het operatic-
vlak. wordt niemand door het toeste'
gehinderd. De moderne operailefllm geef;
een voorstelling, zooals de opereerend^
chirurg het zie'. De film toont op het
doek meer bijzonderheden, dan men zou
kunnen z'en. als men zelf bi) de operatic
als toeschouwer aanwezig was.
Voc de oude- zoowel als van de nieuw-
methode zagen wU een ciremethogra-
phlsch voorbeeld. De voorstelling van eer.
hersenoperatie op de oude wUze geflirm'
bleek zeer onduidelUk. De voors'ellin-
daarentegen op de nieuwe methode van
'n buikoperatie was frappant overz'ehte-
lljk. Het betrof hier het verwijderen uit
de maag van een lepelstee!, die door eer.
gevangene was Ingeslikt, om uit dc ge
vangenis te komen. Tedere handbewe
ging van den chirurg alle finesses van d-
operatie kwamen ten scherpste uit. Chi
rurgen hebben den ook verklaard dat
dergelijke films voor de studie der chi
rurgie van buitengewoon groot gewicht
sttxfc
Voorts werden ons eenlge microfilm?
vertoond. Hierover kunnen wU kort zijn.
Reeds bij vorige gelegenheden hebben wij
deze schitterende films van Multlfilm
besproken. De lezer zal zieh dc Zatcr-
dagsehe. pagina herinneren ..Het leven
ln een druppel slootwater" waarvoor de
heer Mol ons de illustraties leverde.
Het maken van microfilms te niet gc-
makkelUk cn er Ls wellicht geen terrein
op het gebied der kino-technlek, da-t 7/10
bezaaid is met voetangels en klemmen.
Slecht» weinigen hebben dan ook op dit
gebied goede resultaten bereikt cn d?
Haarlemrche installatie voor microfilm?
van groot--* capaciteit is een der zeer wei
nigen in Europa. Op dit gebied te men
ln hooge mate op eigen onderzoek en
eigen ervaring aangewezen. Literatuur
bestaat er over dit onderwerp nagenoec
niet en de toestellen er voor zUn niet
in den handel. Men moet ze zelf samen
stellen en nog dagelijks werkt de heer
Mol aan de verbetering daarvan. Mor,
1» nu echter zoo ver. dat wat men kar.
zier. do^r het microscoop, ook gefilmd
kan worden, zoodat de grenzdn voor dc
microfilm slechts worden gesteld doe?
de grenzen van het vergrootend vermo
gen van het moderne microscoop.
Buitengemeen belangwekkend waren
de opnemingen van een aantal riektc-
opwekkende mJcro-orzan:smen bUvoor-
beeld die der slaapziekte, der typhus, der
mUnwormziekte. der malaria.
Verder zagen wU de bloedsomloop bi!
sterke vergrooting. gefilmd bU het le
vende dier en ter vergelijking do protn-
nlasmastroomingen in plantenccllen. d:c
levendig ann dc bloedsomloop bU do
dieren herinneren.
Dc film: De tUd Ln de film toont on?
van welk nut het lanezaam werkend ap
paraat kan zUn. Snelle bewegingen kun
nen daarmee Immers gemakkelijker be
studeerd en geanalyseerd worden.
Het omgekeerde levert oveneens schit
terende resultaten op.
Men neemt dan niet het normale aan-
t*l van 16 beeldjes per seconde op. maar
veel minder, één per seconde, één per
minuut of per uur. De op deze wijre ver
kregen film geeft in enkele oogenbllkker
te zien wat ln werkelUkheld dagen cf
weken duurde en op deze wUze worden
bewegingen zichtbaar gemaakt, zoo long-
zaam. dat ze aan ons a-anrnemtng'ver-
mogen ontsnappen. De film geeft en
kele voorbeelden tn den vorm va», opne
mingen uit het plantenrUk. De planten
wereld om ons heen zUn wU gewoon te
beschouwen als in rust en slechte be
wogen door den wind. Deze rust te ech
ter slechts schUnbanr. tn werkelijkheid lr,
de geher'e plantenwereld voort-hurend in
beweging. Verschillende planten bewegen
zich op wer merkwaardige en karakte-
rtet'eke wijze, verdringen elkaar, voeren
strUd. voeren een groot aantal doelbe
wuste bewegingen uit.
De versnelde beweging duldelUk bin
nen het bereik van het waarnemingsver
mogen.
Tenslotte de vogelflim.
De ftlm brengt het gsheele vo
gelleven zooals slechts de specialist. d>'
vakgeleerde, dc d-orkneede vogelkenner
het r.iet. onder het bereik van iedereer
en brengt ons daardoor tot beter begrip
van de wonderen der schepping om on?
heen"zegt de heer Mo! terechu
HU heeft veel s. men gewerkt met der
heer Burdet. onzen vnleken kennr en lr
dus in slaat tot oordec'en. WU kregcr
één bekende ser'e vogel films te zier
waarin onder anderen frappante stnni-
t'es u't hrt leven var. den nachtrwaluv
of geitenmelker, van den kiekendief, er
van d-n Jongen koekoek voorkorren.
Dit tot slot: De avten.schappelUke f:>.-
heefc ln de eers'e plaats belangstelling
noocilg. IV heer Mol zede ens dat voor»'
noodzakelijk is steun van stad en rijk
Die laat volgens hem te wenschen over
omdat: lo. In Duttschland heeft de we
tenschappelijke film vrijdom van invoer,
1 worden voor deze films geen keurings-
rechten betaald. krUsen b;oscopen. die
!n hun programma cultureele films ver
wonen reductie op de vermakelUkheids-
be lasting
2o. In Nederland moeten voor we ten-
y-happeüjke films dezelfde invoerrechten
worden betaald als voor speelfilms. zUn
wetenschappelijke films aan dezelfde
tameiUk hooge keuringsrechten onder
werpen als speelfilms, van reductie voor
theaters is geen vprake.
De nieuwe Bicreoopwet. al zal deze
niet ate zoctlanig bedoeld zijn is weer
een ernstige belemnserir.? voor de ont
wikkeling van de onderwUsfilm.
Samenwerking van alien, die de groote
waarde van de werenschappc'.ijke film
inzien voor onderwUs en vo'-ksontwikke
ling en als opvoedende factor te dus
dringend r.oodig. Gelukkig zUn in in
terna t;onaal opzicht de eerste s oh re den
gedaan.
HET WITTE KRUIS.
De fusie met Schoten Critiek
op optreden van het gemeente
bestuur Sterke toeneming
van aantal schooibaden Ex
ploitatie van een vijfde badhuis.
Maandagavond hield de afdeeling
Haarlem der Noord -Hollandsche verec -
nlglng „Het Witte Kruis" een aigemec-
ne vergadering.
De voorzitter de heer A. W. Mlchels
heette allen welkom op de eerste verga
dering van de afdeeling gTool-Haaritin.
8pr. zelde dat de fusie niet zoo geloopen
was als liet Bestuur die zich had ge
dacht. Er kwam alleen een fusie tot
stand tusschen de afdeclingen Haarleir.
en Schoten. Voorts treden tot de afdee-
•mg toe de leden der afdeeling Heem
stede die wonen in het geannexeerde
gebied van die gemeente. De afdeeling
Spaarndom zal nog een Jaar ate afzor.-
derlUke afdeeling blUven bestaan om
dan te zien of een fusie mogelijk is.
Er zullen nu twee wijken der afdee-
Ilnk komen met leder een wykverpleeg-
ster. In het bestuur der afdeeling zitten
nu acht leden, vier der oude afdeeling
Haarlem cm v:er der voormalige afdee
ling Schoten. Het aantal leden van het
bestuur der oude afdeeling Haarlem te
van vijf op vier verminderd doordat de
heer H. O. van der Vangst, die eenige
Jaren penningmeester was. bedankt
heeft. Spr. bracht den afgetreden pen
ningmeester dank voor alles wat voor de
afdcel-ng door hem te gedaan ea drukte
den wensch uit dat de afdeeling hem
nog Jaren ate lid zal megen behouden.
Het gaat met de badhuizen naar
wensch. Met da samenwerking met het
gemeentebestuur gaat liet ook goed. Al
keurt spr. het af dat als een lid van
den Raad in den gemeenteraad een
klacht uit over een der badhuizen, dat
dan het gemeentebestuur dadelUk die
klacht in een brief aan het bestuur der
afdeeling overbrengt op die wijze, dat
het bestuur als het ware ter verantwoor
ding wordt geroepen. De gemeente
deunt het werk der afdeeling door bU
te dragen tot dekking van de nadeelige
r-aldi der badhuizen, aldus spr. WU ver-
blUden ons daarover Doch dit mag niet
lUdcn tot bcdülerU zooals nu reeds een
paar keer in brieven van het gemeente
bestuur plaats had. Spr, uit den wensch
dat het gemeentebestuur niet meer op
die wUzc r00als dat geschiedde de aan
dacht op klachten zal gaan vestigen.
Voorts maakt spr. nog melding van
het werk der w Uk verpleging. Dat werk
ontvangt steun van het. gemeentebe
stuur zegt spr maar clgenlyk moest
dat ln een stad als Haarlem niet noodig
zUn. Dc afdeeling moest zooveel leden
tellen dat ze de gelden voor de wUkvcr-
plcglng zelf kon betalen. Dc contributie
voor de afdeeling en wijkverpleging te
zamen bedraagt 2-50 P«r jaar. Spr.
hoopt dat velen nog tot de afdeeling als
lid mogen toetreden.
Daarna ls de secretaris, de heer A.
Van Dam aan het woord tot het uit
brengen van het Jaarverslag. Kon het
Bestuur, zoo begint bet jaarverslag, ir.
de eerste helft van het verslagjaar als
voren de algemeene belangen van Her
Witte Kruis rustig nastreven en ln het
bUzonder zUn zorgen besteden aan de
vervolmaking der badhuizen, het onder
houden en aanvullen van het verple-
glngsmat rrioal en de uitbreiding var.
haar jonge wijkverpleging, in het twee
de gedeelte van het Jaar 1027 waren dc
bemoeiingen van het bestuur bovendien
gericht op het aanpassen der werkzaam-
heden aan de eischen, die aan ds af-
('.eeilng ln het na de annexatie vergroo-
te Haarlem moesten worden gesteld.
Het mocht ons gelukken met 1 Janua
ri 1928 een fusie met de afdee'. ng Scho
ten tot stand te brengen, terwijl de af
deeling Heemstede door hare tegemoet-
komende houding mogelijk maakte, da*,
de in het tot Haarlem gebrachte gebied
wonende leden, tenzij deze anders ver
klaarden, beschouwd werden als me'. 1
Januari 102-S tot de afdeeling Haarlem
•co te treden. Spaamdam levert echter
nog moellUkheden op. aangezien dc
eischen van deze vroegere pialtelunds-
gemcent* ten opzichte der wUkwrple-
7tng ons te ver gaan. terw'dl or.derhar.-
ilchngen met de afd. Blornendaal, du
in haar meenïng gesteund werd door
eenlge leden van het Hoofdbestuur, nie'
:ot het door ons verlangd doel letddcn.
Toch hebben wjj de vaste overtuiging
hetgeen ook door onzen afgevaardigde
tor Algemcono Vergadering in moties i'
uitgedrukt, dat ate regel ln elke gemeen
te slochts eén afdeeling werkzaam be
hoort te zUn cn dat men Ud te der af
deeling in de gemeente, waar men
woont.
WU vertrouwen echter, dat binnen
eenlge jarcr. de ondervonden tegenstand
ral zijn opgeheven.
Verder wordt medegedeeld dat he'
•?ontnl leden der afdeeling op 31 De
cember 1027 bedroeg 1483 In de bad-
hu17.cn werden totaal genomen 12992
baden tegen 127762 ln 1936. Het aantal
•ehoo'be.den bedroeg 30307 tegen 21886
in 1926 Met instemming werd ge
staafd dat het aantal schoo'baden roe
tork ls toegenomen. Teneinde deze te
bevorderen cr. een gorde regeling ln cn
verdeeling os-er de badhuizen tot stand
le brengen, werd door het bestuur naar
aanleiding van eer. ingekomen schrU-
ven var. het gemeentetr-tuur een nip-
^rt bij het gemeentebestuur ingediend
Ais een begin van resultaat van het
-treven van het bestuur is te beschou
wen dat nu een proef wordt genomer
door de schoolbadrn te laten nemer
door dr leerlingen der eerste en tweed"
bu.'.cngrwonr school voor lajer ender-
wu; :r. de badhii-'m op he*. Lcidrche-
p'.ein en het HofdUkp'c r. in cr ?chool-
uren ender leiding var. den onderwijzer
D» wensch wordt geuit, dat dit mo
ge leiden lot eer. algemecneren maat
regel. De cper.s'eilin-: ver. het badhuis
aan den Koud:r.horr. des Woensdags
avonds moest wegens het zeer geringe
bezoek worden opgeheven. Voorts deed
de secretaris de mededeeling, dat met
h-t gemeentebestuur besprekingen wor
den gevoerd, waardoor aan de afdeeling
de exploitatie van een vUfde badhuis in
Noord Haarlem binnen afzlenbaven tijd
Ls te verwachten. Wanneer we zien, al
dus de secretaris, dat het aantal baden
in 1923 vóór het openen van het vier
de badhuis 88517 bedroeg en het aantal
schooibaden 14049 cn deze getallen vil;
jaren later in 1927 bedragen rcspectle-
vciyk J29921 en 3v).3o7 dan twUfelen wij
cr niet aan of de stichting van een
nieuw badhuis in dit zich ontwikkelend
stadsgedeelte zal. zU het dan ook in
eenigszlns vertraagd tempo, een groote
stUging van het aantal baden tengevolge
hebben, waardoor indirect de gezond
heidstoestand der Haarlemsche bevol
king zal worden verhoogd.
Vermeld werd nog dat gedeeltelijk
\oor rekening dar afdeeling vUf patiën
ten naar ce herstellingsoorden van Het
Witte Kruis werden gezonden, dat uit
het magazUn van verplegingsartikelen
op 280 aanvragen 466 artikelen in bruik
leen werden afgegeven en dat de hulp
van de wUkverpleegster door .37 genees-
hceren werd aangevraagd bU 111 gezin
nen. waarin door haar 4711 bezoeken
werden afgelegd en wel bij onvermo-
genden. Dank werd gebracht aan de
commissie voor de wUkvcrpleging voor
haar zeer gewaardeerde werkzaamheden
en medegedeeld werd dat voortaan de
zorg a-oor de wUkvcrpleging door het
bf-stuur der afdeeling op zich zal wor
den genomen. Ten slotte werd dank
gebracht aan den afgetreden penning-
meester der afdeeling. den heer H. C
van der Vangst.
De heer Bakker deed nog medcdec-
'hngen uit het verslag der afdeeling
Echoten over het Jaar 1927 zooals da:
te opgemaakt door het bestuur der ont
bonden afdeeliny. Daaruit bleek dat de
afdeeling Schoten een nuttig werk
mocht doen.
Uit de financicele verslager, bleek
wat aangaat de afdeeling lijwietn dat
de ontvangsten totaal hadden bedragen
544u.47 en de uitgaven 4947-60. zco-
dat er een batig saldo van f 492-87 te.
Onder de uitgaven komt voor een pos',
reserve voor bUzondere doeleinden groot
2700. Dc afdeeling Schoten had aan.
ontvangsten een bedrag van 6829.95
cn aan uitgaven een van 4312 07 zoo
dat cr ls een batig saldo van t 2517.8':
OQdcr do uitgaven te een bedrag van
reserve voor bijzondere doeleinden groot
2500.
De rekeningen van de aid?dinger.
Haarlem en Schoten van de wUkvcrple
ging wezen onderscheidenlUk aan nadee
lige saldi van 189.354 en f 174 20. Van
:io badhuizen bedroegen dc ontvangster.
f 314.33,56 en de uitgaven 35.902,3
•cod&t er is een nadeelig saldo op dc
exploitatie der badhuizen van 4471 77
Dit wordt door de gemeente Haarlem
•edekt. Er was op de gemeentrbrgroo-
tlng uitgetrokken tot dekking van he'
r.adceüg saldo een bedrag van KMX)',
rooda: dit een meevaller voor dc g-:
n.contckas is.
De heer Vlood or p deelde mede.
dat de commissie benoemd tot het na-
r.en van de rekening cn verantwoor
ding der afdeclln-j Haarlem de-e in
orde had bevonden. De heer Bakker
'as voor een rapport der comm-ssie <J:
de rekening en verantwoording der af-
-ieehr.g Schoten had nagezien, da: tot
rc'.Uke conclusie kwam. Den penninu-
meestcr der afdeeling Haarlem en d'
werd décharge verleend
De begroo-.ng d?r afdecl'r.g voor 192°-
werd g^dzekeurd let c?r. totaal bedrnr
van -87322)4 en dc begrooting voor I92v
der wUkvcrpleging tot een totaal bedrag
van 7315.15.
Besloten werd te candiöecren voor Ud
van het Hoofdbestuur der vereenlgtng
in de vacature Prins den heer A. van
Dam. Als voorstel voor de algcmecne
vergadering der verecniging zal worden
ingediend een om te besluiten het ste
nografisch verslag der algemeene verga
dering af te schaffen.
Ten slotte had plaats een wijziging
der Statuten noodig door de fusie met
de afdeeling Schoten. Er te ondeT meer
besloten in de Statuten te lezen dat het
bestuur der afdeeling zal bestaan uit
minstens 5 personen. De op de agenda
geplaatste wijziging van het huishoudc-
lUk reglement werd aangehouden tot een
buitengewone algemeene vergadering ten
einde de leden vooraf in dc gelegen
heid te stellen kennis te nemen van
voorgestelde w Uzi gingen.
BU de rondvraag bracht de heer M.
Stolk dank aan het Bestuur der af
deeling Haarlem en aan het bestuur der
ontbonden afdeeling Schoten voor het
geen deze besturen zoo belangeloos voor
Het Witte Kruis hebben gedaan.
VOORDRACHTAVOND DOOR
LEERLINGEN VAN
JUSTUS VAN DUFFELEN.
Schouwburg Jansweg.
Critiek uitoefenen op een uitvoering
door leerlingen is eigenlUk niet goed mo
gelijk. Behalve dat door zenuwachtigheid
de leerlingen slechter dan gewoonlijk
spelen, kan men niet in 't openbaar, al
is dat eigenlijk wel de taak van critiek.
de meer of mindere bevoegdheid van den
eeraar schetsen, nog minder een les ge
ven. in den vorm van aanwUzineen hier
ter plaatse. Aldus zal mUn verslag slechts
een crltiek'.ocze beschrUving zU'-) De
methode van den heer J. van Duffelen is
m.y niet geheel duidelijk, misschien om
dat ik voorstander ben van de Deppe-
richling. van technisch en ortitiek spel
van het hoogste plan. Veel succes had
den b.v. ..Mement Musical" van Fr.
Schubert, gearrangeerd voor vierhand
spel. een vierhand'? café-chantant-stukje
ccz Jammer was het dat he'. bekende
WOlsJe van Grieg een „Boston" nabij
kwam. de „Humoreske" van Dvorak
een „Berceuse".
Het talrU'x publiek applaudisseerde
enthousiast; zoo'n leerlingen-uitvoering
ls dan ook animeerend en oefenend voor
de voordracht ln het openbaar. MeJ.
Dlni van Tongeren zor.g. bescheiden bege
leid door Co Bouwman, „zur Trailer-
feler" van Schumann. ..An Die Mus'.k"
var. Schubert en ..Arie Des B'.ondcher."
van Mcza-f. In eenvoudiger liederen had
haar liefelijk, doch k'ein geluld btior
tot »Un recht gekomen, dcch men tcor.de
zijn dankbaarheid met bloemen en ap
plaus. Na de pauz? werd de operette ..D*
Woudkenlngln" van M. Schuil, opgevoerd.
De rco:c was in harden van mevr. S-nit-
Ternière en de muzikale leiding ln die
van den beer J. van Duffelen.
De aard:? pccostumeerde en lr de han
deling goed verzorgde uitvoering had veel
succes Htf spel van sommigen, vooral
van mevr. Capcllev. Schmid, was zeer
?oed.
PIET MöHRINGSR.
INGEZONDEN MEDEDE LINGEN
n 60 Cenli per regel.