I
HAARLEM'S DAGBLAD ZATERDAG 3 MAART 1928
DERDE BLAD
ONZE PRIJSVRAAG OVER HET JAAR 2028
wy hebben al bericht, dat 37 inzen
dingen ingekomen zUn op onze prijs
vraag over de toestanden, die venvacht
kunnen worden Ir. het jaar 2028. Het
doet ons natuurlijk genoegen, dat zoo-
velen hunne fantasie hebben laten wer
ken en nog meer, dat er verschillende
seer goede bijdragen zijn binnengekomen,
a-aardoor het kiezen van de drie prljs-
winners niet zoo heel gemakkelijk was.
De voorwaarden die wy stelden om
trent de grootte van de inzendingen ral
len wy moeten intrekken, daar geen
van de inzenders zich daaraan gehouden
heeft. Vele bydragen waren te kort. an
dere te lang. Blijkbaar was het voor de
inzenders te moeilijk om uit te rekenen,
hoe groot tn hun schrift een halve
kolom en 75 regels druks zouden zUn
geweest. Daar wy deze voorwaarden vcor
alle deelnemers terugnemen wordt nie
mand daarmee benadeeld.
De drie beschouwingen van de prUs-
«inners volgen hieronder.
De eerste p-ys van 25.wordt door
de redactie toegekend aan Jhr. F. W.
VAN STYRUM Jr.. Crayenesterlaan 21,
Heemstede, de tweede prys van 15.—
aan den heer Th. LODEWUK, Krlt--
zingerstraat 43, die een teekening by
zyn artikel voegde die wy hierby repro-
duceeren, de derde prys van 10.— aan
den heer JOHs. VISSER, Joh. de Breuk
straat 9.
Aan de drie prijswinners Is de prijs
toegezonden.
Uit de overige bijdragen zullen wy
verschillende gedeelten overnemen in
een der eerstvolgende nummers, daar de
ruimte niet toelaat alles bijeen in het
nummer van vandaag te publioeeren.
Een tweetal bydragen werden opzette-
lijk anoniem ingezonden. Ket spyt ons.
dat deze anonymiteit ons belet heeft van
deze inzendingen kennis te nemen.
DE EERSTE PRIJS.
Een rumoerige dag
Toen Kobus Jansen op den 28sten Fe
bruari 2028 van kantoor thuis kwam om
rich gauw te verkleeden voor het dinee
tje, dat zyn vrouw en hy by wijze van
uitzondering eens thuis aan eenige goe
de vrienden wilden aanbieden, had zyn
vrouw hem toch nog even wat te ver
tellen.
„t Is vandaag een gekke dag geweest",
zei ze. „Ik bel vanmorgen Pietersen op
voor een taxi, om naar bet Gerechtshof
te gaan. het ding komt even later, ik
sta op het balcon klaar om meteen in
te stappen, omdat ik als Presidente toch
zeker niet te laat kan komen, het ding
houdt zoowat een halve meter boven het
balcon stil, ik wil het platform laten
rijzen, maar dit weigert. Ik neem een
fUnken stap, we vliegen weg, en om den'
hoek by Excelsior komt kleine Piet uit
school met zUn hello aanvliegen. Ik zie
het ongeluk aankomen, maar de chauf
feur weet nog net te duiken en raakt
gelukkig Piet niet. maar wij komen te
recht op de hoogspanning. Ik hoor een
knal en verder nietsen ik word
a-akker in bet Ziekenhuis".
„En nu ben je weer beter en dus niet
geélectrocuteerd" constateert Jansen
rustig.
„Weineen", zegt mevrouw. „Hè. wat
ben jy ouderwetsch. We werden direct
opgevangen door het schepnet van Ex
celsior. waar ze alles ai hadden zien
aankomen, doch zoowel de chauffeur als
ik waren bewusteloos. Professor Klaver
bestraalde ons In het ziekenhuis een
oogenblik. en even later kon !k met een
ouderweische grendtaxi mijn weg ver
volger. om neg bijtijds op het Hof te
zyn. Maar onderweg zag ik op het Hof
plein een groote menschenmenigte. die
met moeite door de grond politie in be
dwang werd gehouden".
„Oh. je bedoelt zeker dien moordaan
slag van vanmorgen", zegt Jansen. „Ja.
hoe vind Je nu zoo'n vóórwcreldeche
manier, om de menschen om zeep te
helpenDaar werd me waarachtig in een
gewoon huis op het Plein een oude
straalmachine ontdekt, die de menschen
alleen maar op een afstand van hoog
stens 150 meter kan dooden".
..Bah, wat "n kinderwerk", zegt mevr.
Jarsen.
,Jh het Hof gekomen", vervolgt me
vrouw, „word ik daar door de Centrale
Keuken opgebeld om me te zeggen, dat
er een staking is uitgebroken, zoodat ze
niet voor ons dineetje kunnen zorgen".
„Dan gaan we met z'n allen naar
restaurant Hildobrand. We krijgen
immers toch van de verzekering terug?"
Dat was dus in orde. maar Kobus Jan
sen was toch boos op kleine Piet. omdat
die zoo onvoorzichtig gevlogen had. Hy
zou 't hem eens eventjes aan het ver
stand brengen en drukte driemaal op
de bel. Een zacht gesis kondigt de komst
van kleine Piet aan. die door het open
slaande paneel uit de lift naar binnen
stapt. ..Hoor eens Piet", zegt vader t
moet voortaan voorzichtiger vl'er-er., an
ders laat ik Je voortaan loopen".
Piet, oud 11 jaar, antwoordt, dat hy
de zaak zal laten uitmaken door den
Jeugdraad, die er bekend om is dat hij
straffe maatregelen weet te nemen tegen
onbiliyke ouders. Vader Jansen, de con-
servatieve In nog menig opzicht, geeft,
in woede ontstoken. Plet een flinker,
draai om de ooren doch hij had daarby
buiten den waard gerekend. War: Piet.
die zijn geweten voelde knagen en wel
wist dat. als er nlWlg driemaal om hem
gebeld wordt, er onaangenaamheden
met den ouden heer zouden komen, had
tevoren in zyn kamer beneden het elec-
trisch oog ingeschakeld, het handle ver
volgens overgehaald naar zyn vadert
kamer, en ook het radio-oor daarmede
verbonden. Onmiddellijk nadat Piet den
oorveeg had gekregen sprak de stem van
iemand, die nog den baard in de keel
scheen te 'nebben, door de telefoonhoorn
en zeide tot Jansen, dat hij om zijn op
treden tegenover Piet gestraft zou wor
den. Piet was fluks langs denzelfden weg.
dien hy gekomen was verdwenen en even
later kwam een dozijn helio's aangevlo
gen. Met een electrischen magneet wer
den de espagnoletten van de ramen ver
schoven. en onder leiding van hun .Ko
lonel" stapte een bende goedgekleede
Jonge mannen de kamer binnen.
Vader Jansen, die het erg stom van
de jonge lui vond, dat ze hem eerst nog
zoo netjes gewaarschuwd hadden, nam
direct zijn maatregelen. Iiy verwelkom
de den Kolonel en zijn vrienden met een
kleine zak-Pyrene. die behalve om brand
te blusschen. sedert eenige Jaren met
succes ook gebruikt kon worden, om in
brekers en dergeiyken op staanden voet
te bedwelmen. Ook moeder Jansen was
op haar beurt gereed tot den aanval op
die „vervelende jongens var. tegenwoor
dig", en gooide, voordat de Jongelui hun
eigen apparaten in werking hadden kun
nen stellen, een klein balletje, niet groo-
ter dan een noot, in hun richting
De aanval was gemakkelijk afgeslagen,
de luchtpolitie, automatisch opgeroepen,
kwam de boosdoeners halen, en de heer
en mevrouw Jansen, geen tyd meer heb
bende om Piet toch nog eeas goed de
les te lezen, gingen zich gauw verkleeden
voor het diner. De Peereboom's en de
Hupstra's lieten ze vlug nog even we
ten. dat ze abuis niet gewacht konden
worden doch wel in Hlldebrand, en even
later bracht een geriefelijke helio de
Jansen's r.aar het bekende restaurant-
Men bleek daar eenigszins in angst
te hebben gezeten voor een mogelijke
staking bij de Centrale stadsverwarming,
doch het Kuyper-wctje (een achterklem-
zoon van den bekenden vroegeren Staats
man». dat hen. die de bevolking in de
kou wilden zetten, naar het krankzinni
gengesticht deed verdw-ynen. had voor
de zooveelste maal alweer het gevaar
bezworen.
Op me nt. Jansen's verzoek werd de
Groote Parijsche Opera ingeschakeld,
waar de Opera „Caiiigula" van den be
roemden Russischen componist Petro-
pielf werd gegeven, en onder het genot
van spijs en crank maakte het gezel
schap het beroemde ballet utt de 2de
acte geheel mede. Het was alsof men ir.
de Opera zelf was.
Inmiddels bespraken Hups tra en me
vrouw Jansen het nieuwe door den
Staatspresident goedgekeurd decreet, dat
door den Volksraad met groote meerder
heid van stemmen was aangenomen,
volgens welk alle gevangenissen werden
opgeheven, omdat een leder, die han
delde tegen de staatsorde, werd geacht
ziek te zyn. In de plaats der vroegere
gevangenissen werd het aantal zieken
huizen uitgebreid en waren er verschil
lende bepalingen gemaakt om hen. die
vroeger moordenaars, inbrekers, oplich
ters. en dergelijke meer. werden ge
noemd. eene geneeskundige behandeling
te doen ondergaan, die hen in staat zou
stellen voortaan de RUksgrondwet be-
hooriyk na te leven.
De zware belastingen die een honderd
jaar geleden menig punt van gesprek
uitmaakten, gaven Jansen de opmerking
in den mond. dat het tegenwoordig toch
zooveel beter geregeld was nu de Staat
om de drie jaar voor iedere groep van
werknemers en werkgevers den stand be
paalde. volgens welken men kon leven,
zoodat het meerdere, dat men verdiende,
den Staat ten goede kwam. Toch wordt
zeide hij de ondernemingsgeest niet
ondermUnd, want voor degenen van 60
Jaar en daarboven is nu vastgesteld een
behooriyk, met den leeftijd klimmend,
percentage over hetgeen men in den loop
der Jaren boven zyn gereglementeerd in
komen aan den Staat heeft afgestaan,
en dat nu boven het gewone Inkomen
air .kjksche Staatsiyfrente wordt uit
geleerd. En daar de menschen tegen
woordig lang leven, dar.k zy dj medi
sche wetenschap, de hygiènl«ehe manier
van leven en het gezonde oordeel, heb
ben de meesten van ons een mooie kans
om op lateren leeftyd te profiteeren var.
hetgeen zij vroeger hebben gepresteerd.
Peereboom. die evenals vroeger zyn
grootvader Om-Ons-Heentjes schreef,
had juist daarop de opmerking gemaakt,
dat we nog lang konden praten als wy
alles moesten opnoemen wat de laatste
honderd Jaar veranderd was. toen Jansen
ineens bij zyn kraag gegrepen werd
..Dat kan er vandaag nog wel bij", zei
Jansen, en toen hy beduusd opkeek zag
hy zyn vrouw naast hem staan, die haar
hand op zijn schouder gelegd had.
„Wei verduiveld", zei Jansen, „wat heb
lk raar gedroomd. Ik was nota bene
staatsburger ln het Jaar 2028".
„Kleed je maar gauw aan. Kobus.
want beneden staat een deurwaarder me:
een dwangbevel voor je. Dat ral je wel
ln lagere sferen terugbrengen".
TWEEDE PRIJS.
Anno 2028
t Is avond.
Ik sta op den omloop van dcc Groote
Kerk-toren. Boven my flikkert, met regel
matige tusschenpoczen. hel op bet sten-
licht van de Luchtpolitie. Door de luch'
gonzen brommende geluiden, veroorzaakt
door het aanzetten ran de motoren d< r
kleine, particuliere eendekkertjes. 't Is
druk vanavond, er zal een concert worden
gegeven door een orkestzóó maar voor
ieder zichtbaar, zonder dat daarvoor
draadlooze overbrenging noodig is. Dat
is nog ouderwetsch. maar het is wel eens
aardig, je zoo in de sfeer van honderd
jaar geleden te verplaatsen! Vandaar die
drukte.
Dit alles en nog vee! meer vertelt me
de employé van den Politiepost-Haarlem
die thans de wacht heef: cp den torer.
Hy vertelt over het water-verkeer, hoe
de kleine watervliegtuigen over d? grach
ten stuiven, hoe de bruggen zyn afge
broken en door tunnels vervangen: over
het lucht-verkeer. de politie, en over hon
derd andere d.ngen meer.
Ik zie «er. licht opduiken uit de duister
nis. De politieman grypt een m.crofoon
en wisselt eenige woorden met een on
bekende. Het licht nadert snel. „Wat is
dat?" vraag lk mUn buurman. „De Lon-
densche Express!" ..Met den hoofdcon
ducteur van de express", .is die dMr dar.
in de lucht?" ..Natuurlijk, waar anders?
lacht de man. eenigszins spottend. Ik
zwyg; a-at kan ik beter doen?
De express, een reusachtig luchtschip,
passeert ons thans. Ik zie de comfortabele
coupés: fraaie lampen verspreiden daar
binnen een zee van licht. We kunnen
duidelijk de passagiers onderscheid :r.
Spoedig Is het reuzenschlp door de duis
ternis verzwelgen. Alleen de roode achter-
kuitaam pinkt in de verte.
Weer een licht; 't is trouwens het
eenige niet. ..Kyk". zegt m'n mentor:
„daar gaat de bankier Verhaere. Hy
woont hier vlak by. Ik volg het sierlijk
vliegtuigje met de oogen. Het daalt op
een plat dak. Een heer stapt uit. loop:
naar een klein kastje, opent het en
schijnt op een knop te drukken. Meteen
duikt een vierkant voorwerp op uit hc:
dak. van ongeveer 3 Meter hoogte. ..Wat
is dat voor een ding?" ..Ach man. een
lift natuurlijk!" „O!" Ik staar het voor
werp eenigszins schaapachtig aan. De
beambte merkt het. „Kyk!" zegt hy.
welwillend-beschermend: ..Nu opent-1
de deur met den huissleutel en stapt naar
binnen. Zczzt! daar gaat-le!" Weg is de
lift. verzonken in den gapenden kokc-
.Wanr.e.- de man nu is uitgestapt
gaat de lift automatisch weer naar boren
en de bovenkant van de lift ligt gcl:jk
met het dakNatuurlijk hebben ai-
leen de ryke lui een eigen „plat" en
garage" ..Waar laten de anderen hun
machines dan?" „Wel. midden ir. Sede:
huizenblok staat een gebouw met plat dak
en lift, precies als hier. De lui landen,
stappen ln de lift en verdwynen. Dc
machines worden in een groote re lift ge
reden. die ze naar beneder. brengt in de
garage". Ik sta paf van aooveel efficiency
Opeens schiet me een gedachte door het
hoofd. „Heb jelui geer. laat van r&dto-
ar.ter.ncs?" ..Hier....?" „Ja. die draden
hinderen toch de vlieger»?" „We! man.
die draden zijn al negentig Jaar verbo
den! We hebben nu allemaal kamer-ar.
tonnes!" Ik begin er lets ran te snap
pen. maar me tevens ontzettend eensaam
t gevoelen, lk. armzalige antiquiteit, tegen
over wonderen der een-en-twintlgxtc
eeuw. Om maar iets te zeggen begin ik
„Wat is tegenwoordig de gemiddelde pry<
ran 'n auto?" „Autoauto ls dat nU:
zoo'n machine als in bet Museum van
Oudheden staat?" Wat moet lk zeggen
„Hoe zien dan by Jullie de straten er
uit?" ..Die zyn voor de voetgangers: je
moet passage zeggen, want straa'. ls te
ouderwetsch. Ouderwetschouder
wetschalles schijnt ouderwetsch
ik zelf niet het minst! „Wat is da: vcor
een gebouw, met die letters „O. W. C."
d'r op?" „O. dat ls de Gemeentelijke
Warm te-Centrale, die de warmte levert
door heel de stad heen. Dat is veel goed-
kooper ei: gemakkelijker dan in leder
huis een afzonderlijke warmtebron!" Het
gevoel van verlatenheid dringt zich ster
ker by me op. Is er dan niets. dat mU
aan den ..goeden, ouden tyd" herinnert'
Onwillekeurig blijft mijn oog rusten op
een groot gebouw, dat met z'n hooftn
lift toren al dadelijk de aandacht trekt
Juist wil ik m'n rr.etgezei vragen, a-elk
gebouw het is. als plots een helle licht
reclame opflikkert lk leesen plot
onta-aak ik uit myn unhotmischen ge
moedstoestand. Daar slaat het. voor leder
zichtbaar ..Haarlem's Dagblad!" Dus één
herinnering is er dan toch nog overge
bleven. één monument uit mijn tyd her:
den storm doorstaan! Weg is het verla
ten gevoel uit m'n hart. Haarlem's Dag
blad heeft zich nog weten te hand ha
ven. dat bestaat nog! Dat eene woord
verrast roe! Ik ben n.et alleen, en het fc
alsof een goede, oude bekende me toe-
ïcht. wanneer ik die vrookjke lichten
de lettert Re. en lk sper m'n mond zo -
wUd mogelijk open. om een luid ..Hoezee!
te doen hooren, en
Brrr! Wat is dat? Wat plast ln m'r.
gezicht, druipt ln m'n nek? Ik krabbe!
werktuigelijk op. en beschouw met een
weuenlcoze. uitdrukking op m'n gezicht,
iodtirr-ooger.d het „aanschijn" van m'n
dierbare zuster, die giert van het lachen
by het zien van m'n kalver-gczicht! De
koude rillingen loopen over m'n rug ik
spring kwaad m'n bed uit. en het eerste
wat lk zie, ls. naast een nog half gevulde
lampetkan. Haarlem's Dagblad van 24
Februaride oorzaak van myn pro-
fetischen droom.
DERDE FR IJ*.
Een vacantie-dag in
de toekomst.
Om hot voüe genot te oodervlndai
van de heerlijk heden die de toekomst
brengen zal ls het noodom een dag
vacant* te hebben sn het jaar 2001.
Zulk een dag te krijgen, is dan !>eel
gemakkelijk. In de k unerhangtnat <dtt
de oudemWM ledvkanteti vervan
gen heeft» ontwakend, drukt de heer
Q 14"8 'lange tydroovende namen rya
afgeschaft) op een rood knopje van zyn
circulaaebord Op een an: vlak san
een der kamerwanden verschijnt de af
beelding van zijn kantoorlokaal HU
drukt nu op een groene knip b en eeo
zwarte a -- dezelfde knoppen op
de afberkkng in het kantoor bewegen,
en in een platten geématUeerde» schotel
vallen tuve kaartjes b en a wordm
ln een buis gezogen en komcr weer te
vooraehtjn op een kantoortafel. ge
merkt Q 1478.
Dat is alles. Automatisch wordt nu
een reaervekrachl X 79333 gewaar
schuwd. die voor dien dag bet werk
overneemt van Q 1478.
Daarop draait Q aan een kleine han
del en de hangmat aonit strak «.-'.rok
ken gaat langzaam ln loodrechten
stand o\er en Q ls opgestaan. Hy doet
een pas voorwaarts, drukt op een knop
in den vloer. Een ring daalt van de zol
dering en trekt magnetisch het nachtge
waad ln éen ruk over Q.'s hoofd naar
boven, waar het door een opening ver-
dwym tn Q. zelf zinkt aachtjes doog
den loer in een welriekend bad.
Op geheel mechanische witte
wordt hU grwa'„v-hen. gekleed laat
een poor ontbyt-ingrediënten te voor»
zohijQ komen en is tn 20 minuten met
alles gereed.
Een stap op een ronde grechHderde
stip op der. vloer der ontbijtkamer
en de gchecie kamer rijst geruischkx»
omhoog. Na vyf seconden slaan twee
wanden naar buiten open en vormen
een balcon.
Q. ls 300 M. gestegen en ademt de
INGEZONDEN MEDE DEELINGEN
a 60 Cants par ragal*
Abonneert U op
DE CRAC1EUSE
hel aangewezen modeblad om elegant
cn voordeelig gekleed tc gaan.
Nieuwste modes, moderne uitvoering.
Gratis patronen.
Slechts fl,95 per kwartaal.
Elk* beskksadel a««Ml ikeeaeacetca saa.
A. W. SUTHOFFS UITCEVEJtSMU. t« Ui4„
i
I
Haarlemmer Halletjes
EEN ZATERDAGAVONDPRAATJE
Ik geloof, ja ik weet wel bijna zeker,
dat Frits Magnus een beetje over het
paard getild was. Een handige kerel",
reiden zyn vrienden. „Frits kan alles".
Hy praatte goed. kon een grap aardig
vertellen, maakte by gelegenheid een
vers, dat zich goed lezen liet, was gast
vrij. kon af en toe honderd gulden mis
sen wanneer een van de vrienden die
te kort kwam en had nooit haast met
de terugbetaling. „Een patente kerel",
zeiden de vrienden. Het ging hem goed
in zyn zaken, dc kinderen waren wel
geen lichten, maar ook geen ezels. Ze
hielden in de klasse altijd het veilige
midden. Hij had een goeie vrouw, die het
huishouden flink bij elkaar hield en
nooit te veel geld uitgaf voor hoedjes
en japonnetjes. Hy woonde in een goed
huis dat zijn eigendom was. kortom hy
was een van die menschen. waarvan
ziln medeburgers als ze hem za?en voor
bijgaan. zeiden: „wat een gelukkige ke
rel!" En dat was mis. want Frils voelde
t'ch niet gelukkig. HU verveelde zich
een beetje en stortte op een morgen zUn
hart uit aan zijn vriend en compagnon
Bcel.man in de uitgeverszaak Magnus
en Boekman, te Mierlo aan de Maas.
„Kees", zei hU. ..als je een oogenblik
die drukproef kunt laten liggen, wou lk
wel eens erns'ig met Je praten. Ik ben
niet ln mijn schik. Het bestaan wordt me
wat eentonig. lederen morgen precies om
neven uur op kantoor, de pest open
maken. manuscripten beoordcelen waar
van er neven geen cent waard zijn en de
her.de je by de uitgave tegenvalt, omdat
het stomme publiek niet weet wat goed
ls. lnstlve schrijvers tc woord staan en
nóg lastiger schrijfsters, pingelen op dc
prljrer. van drukkers, binders cn papier-
kco-ers. het hangt me allemaal de keel
uit. Is een menzch dan alleen maar een
plcgcs. die voortdurend heen en weer
trekt in dezelfde vore?"
Hier haalde hij een oogenblik adem
en keek triomfantelijk ror.d, wart hij
vond dat beeld van den ploegos ln de
zelfde voor buitengewoon geslaagd.
Boekman k "He ever volstrekt ni'
bewonderend en de portretten aan de
warden: van ren paar do-ode uitgevers,
die de firma Magnus en Beekman geen
kwaad meer konden doen en van een
half f"'-i;n schrijven en schrijfsters, aan
wie cok -n de :o "re-v nog wc' eens wat
te r-rd: zou zijn. die portretten,
se* lk. vertrokken geen ap'er.
„Wel?" -.-reeg Boekman, die nooit vee!
■ei als hU het met een paar woorden
tfker..
herhaalde Frits. „Wat wel?
Hc; is juist niet wei. Ik ben nu veert.;
en twintig jaar ln de uitgeverij. Als je
er niet regen hebt sou ik het wel een»
in een ander vak willen probteren".
,,'k Zou het niet doen", rel Kees.
„Dan heb Je nou Ewald von Rccklin-
gen in onzen laats ten roman „de Fami
lie von Rccklingen". Heb Je het boek al
gelezen?"
..Dat is immers jou werk".
„Ja natuurlijk, maar daarom kon je
toch welu:t belangstelling
„Ik lees zelden romans".
..Dan niet. Die Ewald. moet je weten,
denkt er net over als ik. Afwisseling in
je leven! Niet da? in dag uit het plat
getreden pad. Hy is een scherpzinnige
kerel, by de hand. goed prater, men-
schenkenner. geest'g op zijn tUd
„Zoo iemand als JU", zei Kees met een
stalen gericht.
„Nou Ja. dat is misschien wat veel
gezeid. Enfin, die Ewald heeft als motto
voor ?Jjn leven gekozen: „In zaken Je
nooit binden. Rondkijken, je hersens
laten werken. Als de gelegenheid gtmrt:?
ls je slag slaan. Den eenen dag werkt
hU hard. den anderen gaat hU voor zyn
plezier uit Niet met eer. ketting vast
zitten aan «en schryftafel",
„Romanheld", zei Boekman koeltjes.
„En hij verdient veel ge'.d. Wat een
ander niet ziet. ziet hy. In een paar
Jaar heeft hy vyf ton verdiend, in tien
jaar millionair. Kom daar ln de uit-
gevery eens om".
..'t Gaat ons anders óók niet slecht",
zei zijn compagnon bedarend".
„Jawel als je met eer, geregeld een
voudig bestaan tevreden bent. Dat kun
jy. maar dat ls mU niet mogelijk. Myn
vleugels uitslaan. Groote zaken doen.
Conferee ren. vergaderen met groote fi
nanciers". Hierbij sloeg hij de anr.en
boven zUn hoofd met ren wijd gebaar en
raakte daarbU het portret van de voor
naamste vrouwelijk* auteur zoo hard.
dat hij er een pijnlijk gericht vr.n trok.
„Daar heb Je r.ou dat vreeslijke wezen,
die Greta van der Wal. Om elf uur komt
se my weer doorzagen over haar nieuwe
boek. En lk vind het leciyk. Slecht ge
schreven. geen ziel in. W« moeten het
wel uitgeven om h3ar te houden. Ik zeg
je dat het een strop wordt! Toch „aap
wat heb je mooie Jongen" «pelen. Wat
een vak!"
„Wou je uit dc firma?"
.Als 't van my alleen afhingMaar
mijn vrouw ls er tegen. Die zegt: je
weet wat Je hebt. Je aeet niet wat Jé
krijgt. Heel solide, maar zoo kom je
nooit verder".
„Je vrouw ls een heel verstand'ge
vrouw", zei Beekman met een tikje af
keuring ln a stem. dat Frits ra
kelde. Maar wat wou Jc dan?"
„Ik heb een pracht'ge cp!r--:ng gevon
den Een jaar tilt de zaak. jy drijft die
in dien rijd afleer, en lk korr. na dat
Jaar weer terug, a's hot ajj niet bevalt.
Och. 1 is eigenlijk bespottelijk, maar
mijn vrouw dringt er op aar.. Probeer
het een Jaar met je nieuwe planaen.
zegt ze. Waarvoor? Natuurlek sla tg ik.
Maar ter wille van den lieven vrede heb
lk maar toegegeven. Ik wou Je dit dus
voorstellen: jy drijft de zaak alléén, lk
zet in dat jaar geen voet in 't kantoor,
we praten samen over niets, jy gaat Je
gang. je bent alleen baas. Natuurlijk is
dc winst over dat Jaar voor Jou. Je be
taalt me alleen zes procent van myn
geld dat in de zaak zit Wat zeg Je
daarvan?"
„Ik raad het Je af".
„Waarom?"
„Het is gevaarlijk'.
„Voor onze zaak?"
„Voor Jou".
„Laat dat maar aan mij over".
„Frits, jé bent romantisch".
„Ik heb verbeeldingskracht. Die heb
Je noodig. als Je slagen wilt ln 't leven".
„Het gaat in 't werkeiyke leven niet
zooals in de romans".
.Je wilt dus niet?"
.X)at zeg ik niet. maar lk raad het Je
af. Het is gevaarlijk en zal je veel ver
driet bezorgen. Doe het niet Frits. biyf
aan Jc werk. Wat je nu voelt ls een tij
delijke tegenzin. Die hebber, we allemaal
wel. maar het gaat voorbU".
Nog nooit had Magnus zyn compag
non zoo lang achtereen hooren praten.
Hy keek hem een oogenblik getroffen
aar Toen maakte hy zich van dei.
twyfel. die even by hem opgekomen was.
los cn zei: „Ik waardeer Je goeie be
doelingen. maar tk ben vast besloten.
Laat de noodige stukken maar in orde
maken. Ik ga er ccn Jaar uit".
Op dat oogenblik werd er aan de deur
geklop; en kwam een van de bedienden
binnen. .Mevrouw van der Wal om u
te spreken", «el hU tot Magnus.
„Ik ben heelemaal niet ln de stem
ming. Wfl jy haar misschien even te
woord suan?"
.MUn tafel ligt vol proeven die weg
moeten", zei Boekman.
„In 's hemelsnaam dan maar". 2e4.
Frits met een zware zucht. ..Het Ls dan
voor den laatster keer En roet een
nijdig zebaar trok hü de deur open om
de lastige bezoekster te woord te staan.
Binnen een week waren de noodige
formaliteiten afgcloopen. waarbij de af
spraak taaacban de twee compagnons
behoorlijk geregeld werd en toen Magnus
zijn hand teekening gezet had. zei hy
een Duitrchen dichter citeerende:
„Jetzt bin ieh frel. Jrtzt maf ich's sein".
„Gebondenheid en tegenspoed zijn
overal".
„Ach mijn goeie Kees", zei Magnus.
„Je meent het goed. ik waardeer je be
doelingen. maar wy zijn niet uit het-
aelfde hout gesneden. JU wilt de rustige
rui', ik verlang naar het avontuurlijke.
Het laag bij de grondwrhe brengt nooit
veel ir. Die waagt krijgt de be'.ooning.
Adieu. he'. ga je goed in dit Jaar".
«Adieu", zei Bcxkman en de twee com
pagnons scheidden als goeie vrienden.
Magnus had wel wtlien dansen, toen
hy uit het kantoor kwam en op straat
stond. Nu zo» het goede leven pas be
ginnen. HU zou geen oogenblik verliezen.
De zon scheen zoo mooi. er woel een
frisch windje, de wereld zag er opgewekt
en vroolyk uit. Voor dien morgen had
hU een afspraak gemaakt met eer. ma
kelaar. die zyn aandacht gevestigd had
op een gunstiyen koop: huizen en terrei
nen in het Oosten van de stad. die ver
kocht moesten worden wegens faillisse
ment van de onderneming en waaruit in
de naaste toekomst groote winst te ma
ken zou zijn.
„Ik hoor. dat er nogal Befhebbery
voor is", «ei de makelaar, toen Magnu:-
tegenover hem in het kantoor zat.
..Echte liefhebbery? Of praatjes van
den vorkooper?"
„Degelijke aspiranten. Wy moeten
serieus over den koopprijs spreken".
Plannen en teekeningcr. re voorschijn
halende verdiepte de makelaar zxrh met
zUn bezoeker ln de taxatie en de kansen
op suocetL Er was groote behoefte aan
woningen van het type. «ooa'.s daar al
stonden Het kon niet missen. De stad
was volgebouwd. Binnen een maand of
dne aou er een groote trek ontstaan naar
het nieuwe kwartier. Honderd procent
winst zat er zeker in. Gesteld al dat er
tegenvallers waren (die kwamen vaak.
ja byna altijd voor) dan nog kon de
kooper op 75 procent zuivere winst stellig
rekenen.
„En wat denkt u van den priJ»?"
..Ik denk. dat het geheel voor hon
derd twintig duizend ruiden gaan ral
Maar zekerheid kan niemand geven. Als
er liefhebbery is honderd veertig, mis
schien honderdvyftigdutzend".
Magnus knikte. Het bedrag was we!
groot voor Iemand, die den koop met
*yn eigen middelen financieren moet
Manr twee derde was op hypotheek te
krijger, en naarmate de huizen afge
bouwd werden. zoiKien ze worden ver
kocht o! verhuurd. Ach. zou hU zich door
een beetje risico laten bang maken? Dat
eoc'.l De makelaar was toch een fat
soenlijk man. die zou hem geen verkeer
den raad geven. Toon hy uit het kan
toor kaam. r.am hU een auto en reed
<r nog eens heen. 7.tjn hart zwol var.
trots, toen hy bedacht hoe hy morgen
avond eigenaar -ou kunnen zijn van d:e
groote uitgectzektheid en de half afge
bouwde huizen. Daar lag goud ln den
grond. Het kwam er maar op aan. da'
op te delven.
Den volgenden avond, op de relKng
kocht de makelaar voor zUn na te noe
men meester, het complex voor honderd
«est'g duizend gulden.
Toer. Magnus b'.y uit het velllngslofcaa!
ging. luisterde hy zcr.der het te w.lien
eer. gesprek af tusschen twee andere
bezookers z'J praatten trouwens roo
luid. éat iedereen ln de nabyheid 1. t
wel hoor et. moest.
-Dc combinatie U ted te duur", zei de
een.
„Het hoogste bod was natuuriyk van
de hypotheekbank".
„Hoe komt zoo'n makelaar er toe. de
boel voor twintig mille in slag te ne
men!"
„zyn principaal wou het zeker heb
ben".
„Weet je wie de kooper ls?'
„"k Heb geen r.aam hooren noemen,
maar ik kan hem niet fellclteeren".
..De terreinen zyn moerassig, het op-
horden ral een kapitaal kosten".
Magnus was een oogenblik op het
punt. hem ln het gericht te schreeuwen
dat hy de kooper was en dat re alleen
maar uit afgunst zoo spraken. Oelukkig
wtet hy zich bytyds te beheerschcn en
liep met een boos hoofd naar huls „Na
tuurlijk d« kift. Misschien kerels, die er
zelf een oog op hadden. Dat kwam toch
by de ultgevery ook voor. Je gunde me
kaar daar het licht ln de oogen niet.*
Hier scheen het we! niet beter te wezen
Dien avond vertelde hU zyn vrouw het
nieuws ran den aankoop n07 niet. Hy
wist. dat zf] er niet mee instemmen zou
Toch hinderde het hem ook. dat hy het
voor haar verzweeg. Onrust St sliep hU
ln. Een booec droom kwam hem kwel
len. H'J zag den makelaar by het pas
gekochte complex staan met een grooten
zak, waaruit deze blinkende geldstukken
haalde. rUksdaaiders die hy voortdu
rend op de moer.xss ge terreinen smeet
waarin zy onmiddellijk verdwenen. Hy
zelf stond daarby. vastgebonden door
zyn vroegeren compagnon, die hem te
genhield. telkens wanneer hU d*n ma
kelaar beletten wou nog meer rijksdaal
ders. zijn rUksdaaiders. a-eg te werper
Maar aan de stevige handen van Boek
man kon hU niet ontkomen: ..Daar gaan
Je duiten", rei die telkens, „daar gaan
ze. Wrv maar liever by my op het kan
toor gebleven!"
Emdeiyk werd hü. badende ln zweet,
wakker.
Wanneer hü nog vree. had voor den
afloop werd die verjaagd door den ma
ke: nar. d>« hem moed insprak en vroeg
of eenduizend gulden meer of minder
e*n «00 voordeel'ge ziak kon bederven
Mayr.us zeUe zijn angst van zich af. H'J
had gcr.oeg te doen met het laten af
bouwen van de huizen, bet aanleggen
van wegen en alle andere voorbereidende
werkzaamheden. Onderhandelingen met
autoriteiten vond hU onaangenaam. Zij
stelden hooge elacben cn u -rktcn lang
zaam. Op een avond vend hy ln een van
de dagbladen een bericht, dat een bouw
combinatie aan den zuidkant van de
riad «cn rroot buiten had gekocht, dat
verkocht en voer bouwterrein zou wor
den ingericht villa's en middenstands-
woningen. Met de tramwegmaatachappü
vm al overeengekomen dat er een tram-
UJntje zou worden hrenge'eid. zoodat
het -.erkecr met de stad al geregeld was.
Magnus zocht zijn makelaar op. die
wel niet verslagen, maar toch onder den
indruk van de tijding was. Dc nieuwe
plannen zouden zyn terreinen wel be-
nadcclcn. Het zou nu allicht wat lan
ger duren vóórdat zo aan den man
kwamen, maar voor angst bestond geen
reden. Deze geruststellende taal had niet
heelemaal succes, maar toch zag Magnus
in. dat hier een tegenslag ontstond, dien
niemand voorzien kon
.Ik heb hier een andere zaak aan de
hand", troostte de makelaar, „waar eer
der uinst van te verwachten ia drie
hulzen m de stad. u't de hand te koop.
ALs ze in de relling gebracht worden,
leveren ze naar myn veronderstelling,
tienduizend gulden winst op".
Die voorspelling kwam uit maar niet
heelemaal. I> hecle winst bepaalde t'.ch
tot duizend gulden. Dat wn< a!l«». wat
Magnus ln zyn groote ondernemingen.
In den tyd van een half Jaar verdiend
had De ultgevery zou meer opgebracht
hetfcen En de dure hutjm en terreinen,
die voortdurend geld vorderden voor af
werking en nnn'rs. gingen n.et van de
hand. De uitbreiding ran de stad ging
naar den zuidkant
Verschillende kleine ondernemingen
brachten afwisselend kleine winst of
klein verlies. Het greote r.'.coes bleef uit.
Negen maanden nadat hy hc. uitgevers-
kantoor den rug had toegekeerd, moest
hU zichzelf bekennen dat z'Jn overne
ming mislukt was. Hy bracht het com
plex opnieuw ln de veiling, het haaide
zelfs geen rede!Pk bod.
Zijn trots wcri diep gewond door het
denkbeeld, dat hU straks wanneer het
Jaar om was. zich by zijn compagnon
aou moe'en aanmelden om weer ln de
uitgeverij n.an 't werk te gaan. Dat pijn
lijk oogenblik werd hem. evenwe! be
spaard. Beekman schreef hem een brief
van den volgenden Inhoud:
Amice. Binnenkort zal beslist moeten
worden of gU op om kantoor uw werk
hervat of als compagnon door my
wenacht te worden uitgekocht. Ik r'«
ml; verplicht u mede te deelen, dat ik
het initiatief wenzch te nemen en u uit
te koopen overeenkomstig de voorwaar
den. vermeld ln cn» acte van ccmpag-
nieachap art. 17. Tyd «os uw afwezig-
beid heb lk uw gedeelte van het werk
zelf overgenomen, gedeeltelijk aan nieu
we. jong* kracht opgedreven. Daar de
positie u toch niet meer voldeed, zult gy
dit zonder leedwezen vernemen. Een
conferentie over een en ander rie ik
gaarne op door u te bepaler. UKJ en
plaats tegemoet".
Magr.us was eer. onger.bük verstomd
na het leren var. d er. brief. Toen be
greep hy. dat hy te'.f zijn mUbaarheid
had aangetoond en schoot hem een oud
rijmpje re binnen:
Krt'.is. hebt ge een goede baan.
Oa daar nimmermeer vandaan.