I HAARLEM'S DAGBLAD ZATERDAG 3 MAART 1928 DERDE BLAD ONZE PRIJSVRAAG OVER HET JAAR 2028 wy hebben al bericht, dat 37 inzen dingen ingekomen zUn op onze prijs vraag over de toestanden, die venvacht kunnen worden Ir. het jaar 2028. Het doet ons natuurlijk genoegen, dat zoo- velen hunne fantasie hebben laten wer ken en nog meer, dat er verschillende seer goede bijdragen zijn binnengekomen, a-aardoor het kiezen van de drie prljs- winners niet zoo heel gemakkelijk was. De voorwaarden die wy stelden om trent de grootte van de inzendingen ral len wy moeten intrekken, daar geen van de inzenders zich daaraan gehouden heeft. Vele bydragen waren te kort. an dere te lang. Blijkbaar was het voor de inzenders te moeilijk om uit te rekenen, hoe groot tn hun schrift een halve kolom en 75 regels druks zouden zUn geweest. Daar wy deze voorwaarden vcor alle deelnemers terugnemen wordt nie mand daarmee benadeeld. De drie beschouwingen van de prUs- «inners volgen hieronder. De eerste p-ys van 25.wordt door de redactie toegekend aan Jhr. F. W. VAN STYRUM Jr.. Crayenesterlaan 21, Heemstede, de tweede prys van 15.— aan den heer Th. LODEWUK, Krlt-- zingerstraat 43, die een teekening by zyn artikel voegde die wy hierby repro- duceeren, de derde prys van 10.— aan den heer JOHs. VISSER, Joh. de Breuk straat 9. Aan de drie prijswinners Is de prijs toegezonden. Uit de overige bijdragen zullen wy verschillende gedeelten overnemen in een der eerstvolgende nummers, daar de ruimte niet toelaat alles bijeen in het nummer van vandaag te publioeeren. Een tweetal bydragen werden opzette- lijk anoniem ingezonden. Ket spyt ons. dat deze anonymiteit ons belet heeft van deze inzendingen kennis te nemen. DE EERSTE PRIJS. Een rumoerige dag Toen Kobus Jansen op den 28sten Fe bruari 2028 van kantoor thuis kwam om rich gauw te verkleeden voor het dinee tje, dat zyn vrouw en hy by wijze van uitzondering eens thuis aan eenige goe de vrienden wilden aanbieden, had zyn vrouw hem toch nog even wat te ver tellen. „t Is vandaag een gekke dag geweest", zei ze. „Ik bel vanmorgen Pietersen op voor een taxi, om naar bet Gerechtshof te gaan. het ding komt even later, ik sta op het balcon klaar om meteen in te stappen, omdat ik als Presidente toch zeker niet te laat kan komen, het ding houdt zoowat een halve meter boven het balcon stil, ik wil het platform laten rijzen, maar dit weigert. Ik neem een fUnken stap, we vliegen weg, en om den' hoek by Excelsior komt kleine Piet uit school met zUn hello aanvliegen. Ik zie het ongeluk aankomen, maar de chauf feur weet nog net te duiken en raakt gelukkig Piet niet. maar wij komen te recht op de hoogspanning. Ik hoor een knal en verder nietsen ik word a-akker in bet Ziekenhuis". „En nu ben je weer beter en dus niet geélectrocuteerd" constateert Jansen rustig. „Weineen", zegt mevrouw. „Hè. wat ben jy ouderwetsch. We werden direct opgevangen door het schepnet van Ex celsior. waar ze alles ai hadden zien aankomen, doch zoowel de chauffeur als ik waren bewusteloos. Professor Klaver bestraalde ons In het ziekenhuis een oogenblik. en even later kon !k met een ouderweische grendtaxi mijn weg ver volger. om neg bijtijds op het Hof te zyn. Maar onderweg zag ik op het Hof plein een groote menschenmenigte. die met moeite door de grond politie in be dwang werd gehouden". „Oh. je bedoelt zeker dien moordaan slag van vanmorgen", zegt Jansen. „Ja. hoe vind Je nu zoo'n vóórwcreldeche manier, om de menschen om zeep te helpenDaar werd me waarachtig in een gewoon huis op het Plein een oude straalmachine ontdekt, die de menschen alleen maar op een afstand van hoog stens 150 meter kan dooden". ..Bah, wat "n kinderwerk", zegt mevr. Jarsen. ,Jh het Hof gekomen", vervolgt me vrouw, „word ik daar door de Centrale Keuken opgebeld om me te zeggen, dat er een staking is uitgebroken, zoodat ze niet voor ons dineetje kunnen zorgen". „Dan gaan we met z'n allen naar restaurant Hildobrand. We krijgen immers toch van de verzekering terug?" Dat was dus in orde. maar Kobus Jan sen was toch boos op kleine Piet. omdat die zoo onvoorzichtig gevlogen had. Hy zou 't hem eens eventjes aan het ver stand brengen en drukte driemaal op de bel. Een zacht gesis kondigt de komst van kleine Piet aan. die door het open slaande paneel uit de lift naar binnen stapt. ..Hoor eens Piet", zegt vader t moet voortaan voorzichtiger vl'er-er., an ders laat ik Je voortaan loopen". Piet, oud 11 jaar, antwoordt, dat hy de zaak zal laten uitmaken door den Jeugdraad, die er bekend om is dat hij straffe maatregelen weet te nemen tegen onbiliyke ouders. Vader Jansen, de con- servatieve In nog menig opzicht, geeft, in woede ontstoken. Plet een flinker, draai om de ooren doch hij had daarby buiten den waard gerekend. War: Piet. die zijn geweten voelde knagen en wel wist dat. als er nlWlg driemaal om hem gebeld wordt, er onaangenaamheden met den ouden heer zouden komen, had tevoren in zyn kamer beneden het elec- trisch oog ingeschakeld, het handle ver volgens overgehaald naar zyn vadert kamer, en ook het radio-oor daarmede verbonden. Onmiddellijk nadat Piet den oorveeg had gekregen sprak de stem van iemand, die nog den baard in de keel scheen te 'nebben, door de telefoonhoorn en zeide tot Jansen, dat hij om zijn op treden tegenover Piet gestraft zou wor den. Piet was fluks langs denzelfden weg. dien hy gekomen was verdwenen en even later kwam een dozijn helio's aangevlo gen. Met een electrischen magneet wer den de espagnoletten van de ramen ver schoven. en onder leiding van hun .Ko lonel" stapte een bende goedgekleede Jonge mannen de kamer binnen. Vader Jansen, die het erg stom van de jonge lui vond, dat ze hem eerst nog zoo netjes gewaarschuwd hadden, nam direct zijn maatregelen. Iiy verwelkom de den Kolonel en zijn vrienden met een kleine zak-Pyrene. die behalve om brand te blusschen. sedert eenige Jaren met succes ook gebruikt kon worden, om in brekers en dergeiyken op staanden voet te bedwelmen. Ook moeder Jansen was op haar beurt gereed tot den aanval op die „vervelende jongens var. tegenwoor dig", en gooide, voordat de Jongelui hun eigen apparaten in werking hadden kun nen stellen, een klein balletje, niet groo- ter dan een noot, in hun richting De aanval was gemakkelijk afgeslagen, de luchtpolitie, automatisch opgeroepen, kwam de boosdoeners halen, en de heer en mevrouw Jansen, geen tyd meer heb bende om Piet toch nog eeas goed de les te lezen, gingen zich gauw verkleeden voor het diner. De Peereboom's en de Hupstra's lieten ze vlug nog even we ten. dat ze abuis niet gewacht konden worden doch wel in Hlldebrand, en even later bracht een geriefelijke helio de Jansen's r.aar het bekende restaurant- Men bleek daar eenigszins in angst te hebben gezeten voor een mogelijke staking bij de Centrale stadsverwarming, doch het Kuyper-wctje (een achterklem- zoon van den bekenden vroegeren Staats man». dat hen. die de bevolking in de kou wilden zetten, naar het krankzinni gengesticht deed verdw-ynen. had voor de zooveelste maal alweer het gevaar bezworen. Op me nt. Jansen's verzoek werd de Groote Parijsche Opera ingeschakeld, waar de Opera „Caiiigula" van den be roemden Russischen componist Petro- pielf werd gegeven, en onder het genot van spijs en crank maakte het gezel schap het beroemde ballet utt de 2de acte geheel mede. Het was alsof men ir. de Opera zelf was. Inmiddels bespraken Hups tra en me vrouw Jansen het nieuwe door den Staatspresident goedgekeurd decreet, dat door den Volksraad met groote meerder heid van stemmen was aangenomen, volgens welk alle gevangenissen werden opgeheven, omdat een leder, die han delde tegen de staatsorde, werd geacht ziek te zyn. In de plaats der vroegere gevangenissen werd het aantal zieken huizen uitgebreid en waren er verschil lende bepalingen gemaakt om hen. die vroeger moordenaars, inbrekers, oplich ters. en dergelijke meer. werden ge noemd. eene geneeskundige behandeling te doen ondergaan, die hen in staat zou stellen voortaan de RUksgrondwet be- hooriyk na te leven. De zware belastingen die een honderd jaar geleden menig punt van gesprek uitmaakten, gaven Jansen de opmerking in den mond. dat het tegenwoordig toch zooveel beter geregeld was nu de Staat om de drie jaar voor iedere groep van werknemers en werkgevers den stand be paalde. volgens welken men kon leven, zoodat het meerdere, dat men verdiende, den Staat ten goede kwam. Toch wordt zeide hij de ondernemingsgeest niet ondermUnd, want voor degenen van 60 Jaar en daarboven is nu vastgesteld een behooriyk, met den leeftijd klimmend, percentage over hetgeen men in den loop der Jaren boven zyn gereglementeerd in komen aan den Staat heeft afgestaan, en dat nu boven het gewone Inkomen air .kjksche Staatsiyfrente wordt uit geleerd. En daar de menschen tegen woordig lang leven, dar.k zy dj medi sche wetenschap, de hygiènl«ehe manier van leven en het gezonde oordeel, heb ben de meesten van ons een mooie kans om op lateren leeftyd te profiteeren var. hetgeen zij vroeger hebben gepresteerd. Peereboom. die evenals vroeger zyn grootvader Om-Ons-Heentjes schreef, had juist daarop de opmerking gemaakt, dat we nog lang konden praten als wy alles moesten opnoemen wat de laatste honderd Jaar veranderd was. toen Jansen ineens bij zyn kraag gegrepen werd ..Dat kan er vandaag nog wel bij", zei Jansen, en toen hy beduusd opkeek zag hy zyn vrouw naast hem staan, die haar hand op zijn schouder gelegd had. „Wei verduiveld", zei Jansen, „wat heb lk raar gedroomd. Ik was nota bene staatsburger ln het Jaar 2028". „Kleed je maar gauw aan. Kobus. want beneden staat een deurwaarder me: een dwangbevel voor je. Dat ral je wel ln lagere sferen terugbrengen". TWEEDE PRIJS. Anno 2028 t Is avond. Ik sta op den omloop van dcc Groote Kerk-toren. Boven my flikkert, met regel matige tusschenpoczen. hel op bet sten- licht van de Luchtpolitie. Door de luch' gonzen brommende geluiden, veroorzaakt door het aanzetten ran de motoren d< r kleine, particuliere eendekkertjes. 't Is druk vanavond, er zal een concert worden gegeven door een orkestzóó maar voor ieder zichtbaar, zonder dat daarvoor draadlooze overbrenging noodig is. Dat is nog ouderwetsch. maar het is wel eens aardig, je zoo in de sfeer van honderd jaar geleden te verplaatsen! Vandaar die drukte. Dit alles en nog vee! meer vertelt me de employé van den Politiepost-Haarlem die thans de wacht heef: cp den torer. Hy vertelt over het water-verkeer, hoe de kleine watervliegtuigen over d? grach ten stuiven, hoe de bruggen zyn afge broken en door tunnels vervangen: over het lucht-verkeer. de politie, en over hon derd andere d.ngen meer. Ik zie «er. licht opduiken uit de duister nis. De politieman grypt een m.crofoon en wisselt eenige woorden met een on bekende. Het licht nadert snel. „Wat is dat?" vraag lk mUn buurman. „De Lon- densche Express!" ..Met den hoofdcon ducteur van de express", .is die dMr dar. in de lucht?" ..Natuurlijk, waar anders? lacht de man. eenigszins spottend. Ik zwyg; a-at kan ik beter doen? De express, een reusachtig luchtschip, passeert ons thans. Ik zie de comfortabele coupés: fraaie lampen verspreiden daar binnen een zee van licht. We kunnen duidelijk de passagiers onderscheid :r. Spoedig Is het reuzenschlp door de duis ternis verzwelgen. Alleen de roode achter- kuitaam pinkt in de verte. Weer een licht; 't is trouwens het eenige niet. ..Kyk". zegt m'n mentor: „daar gaat de bankier Verhaere. Hy woont hier vlak by. Ik volg het sierlijk vliegtuigje met de oogen. Het daalt op een plat dak. Een heer stapt uit. loop: naar een klein kastje, opent het en schijnt op een knop te drukken. Meteen duikt een vierkant voorwerp op uit hc: dak. van ongeveer 3 Meter hoogte. ..Wat is dat voor een ding?" ..Ach man. een lift natuurlijk!" „O!" Ik staar het voor werp eenigszins schaapachtig aan. De beambte merkt het. „Kyk!" zegt hy. welwillend-beschermend: ..Nu opent-1 de deur met den huissleutel en stapt naar binnen. Zczzt! daar gaat-le!" Weg is de lift. verzonken in den gapenden kokc- .Wanr.e.- de man nu is uitgestapt gaat de lift automatisch weer naar boren en de bovenkant van de lift ligt gcl:jk met het dakNatuurlijk hebben ai- leen de ryke lui een eigen „plat" en garage" ..Waar laten de anderen hun machines dan?" „Wel. midden ir. Sede: huizenblok staat een gebouw met plat dak en lift, precies als hier. De lui landen, stappen ln de lift en verdwynen. Dc machines worden in een groote re lift ge reden. die ze naar beneder. brengt in de garage". Ik sta paf van aooveel efficiency Opeens schiet me een gedachte door het hoofd. „Heb jelui geer. laat van r&dto- ar.ter.ncs?" ..Hier....?" „Ja. die draden hinderen toch de vlieger»?" „We! man. die draden zijn al negentig Jaar verbo den! We hebben nu allemaal kamer-ar. tonnes!" Ik begin er lets ran te snap pen. maar me tevens ontzettend eensaam t gevoelen, lk. armzalige antiquiteit, tegen over wonderen der een-en-twintlgxtc eeuw. Om maar iets te zeggen begin ik „Wat is tegenwoordig de gemiddelde pry< ran 'n auto?" „Autoauto ls dat nU: zoo'n machine als in bet Museum van Oudheden staat?" Wat moet lk zeggen „Hoe zien dan by Jullie de straten er uit?" ..Die zyn voor de voetgangers: je moet passage zeggen, want straa'. ls te ouderwetsch. Ouderwetschouder wetschalles schijnt ouderwetsch ik zelf niet het minst! „Wat is da: vcor een gebouw, met die letters „O. W. C." d'r op?" „O. dat ls de Gemeentelijke Warm te-Centrale, die de warmte levert door heel de stad heen. Dat is veel goed- kooper ei: gemakkelijker dan in leder huis een afzonderlijke warmtebron!" Het gevoel van verlatenheid dringt zich ster ker by me op. Is er dan niets. dat mU aan den ..goeden, ouden tyd" herinnert' Onwillekeurig blijft mijn oog rusten op een groot gebouw, dat met z'n hooftn lift toren al dadelijk de aandacht trekt Juist wil ik m'n rr.etgezei vragen, a-elk gebouw het is. als plots een helle licht reclame opflikkert lk leesen plot onta-aak ik uit myn unhotmischen ge moedstoestand. Daar slaat het. voor leder zichtbaar ..Haarlem's Dagblad!" Dus één herinnering is er dan toch nog overge bleven. één monument uit mijn tyd her: den storm doorstaan! Weg is het verla ten gevoel uit m'n hart. Haarlem's Dag blad heeft zich nog weten te hand ha ven. dat bestaat nog! Dat eene woord verrast roe! Ik ben n.et alleen, en het fc alsof een goede, oude bekende me toe- ïcht. wanneer ik die vrookjke lichten de lettert Re. en lk sper m'n mond zo - wUd mogelijk open. om een luid ..Hoezee! te doen hooren, en Brrr! Wat is dat? Wat plast ln m'r. gezicht, druipt ln m'n nek? Ik krabbe! werktuigelijk op. en beschouw met een weuenlcoze. uitdrukking op m'n gezicht, iodtirr-ooger.d het „aanschijn" van m'n dierbare zuster, die giert van het lachen by het zien van m'n kalver-gczicht! De koude rillingen loopen over m'n rug ik spring kwaad m'n bed uit. en het eerste wat lk zie, ls. naast een nog half gevulde lampetkan. Haarlem's Dagblad van 24 Februaride oorzaak van myn pro- fetischen droom. DERDE FR IJ*. Een vacantie-dag in de toekomst. Om hot voüe genot te oodervlndai van de heerlijk heden die de toekomst brengen zal ls het noodom een dag vacant* te hebben sn het jaar 2001. Zulk een dag te krijgen, is dan !>eel gemakkelijk. In de k unerhangtnat <dtt de oudemWM ledvkanteti vervan gen heeft» ontwakend, drukt de heer Q 14"8 'lange tydroovende namen rya afgeschaft) op een rood knopje van zyn circulaaebord Op een an: vlak san een der kamerwanden verschijnt de af beelding van zijn kantoorlokaal HU drukt nu op een groene knip b en eeo zwarte a -- dezelfde knoppen op de afberkkng in het kantoor bewegen, en in een platten geématUeerde» schotel vallen tuve kaartjes b en a wordm ln een buis gezogen en komcr weer te vooraehtjn op een kantoortafel. ge merkt Q 1478. Dat is alles. Automatisch wordt nu een reaervekrachl X 79333 gewaar schuwd. die voor dien dag bet werk overneemt van Q 1478. Daarop draait Q aan een kleine han del en de hangmat aonit strak «.-'.rok ken gaat langzaam ln loodrechten stand o\er en Q ls opgestaan. Hy doet een pas voorwaarts, drukt op een knop in den vloer. Een ring daalt van de zol dering en trekt magnetisch het nachtge waad ln éen ruk over Q.'s hoofd naar boven, waar het door een opening ver- dwym tn Q. zelf zinkt aachtjes doog den loer in een welriekend bad. Op geheel mechanische witte wordt hU grwa'„v-hen. gekleed laat een poor ontbyt-ingrediënten te voor» zohijQ komen en is tn 20 minuten met alles gereed. Een stap op een ronde grechHderde stip op der. vloer der ontbijtkamer en de gchecie kamer rijst geruischkx» omhoog. Na vyf seconden slaan twee wanden naar buiten open en vormen een balcon. Q. ls 300 M. gestegen en ademt de INGEZONDEN MEDE DEELINGEN a 60 Cants par ragal* Abonneert U op DE CRAC1EUSE hel aangewezen modeblad om elegant cn voordeelig gekleed tc gaan. Nieuwste modes, moderne uitvoering. Gratis patronen. Slechts fl,95 per kwartaal. Elk* beskksadel a««Ml ikeeaeacetca saa. A. W. SUTHOFFS UITCEVEJtSMU. t« Ui4„ i I Haarlemmer Halletjes EEN ZATERDAGAVONDPRAATJE Ik geloof, ja ik weet wel bijna zeker, dat Frits Magnus een beetje over het paard getild was. Een handige kerel", reiden zyn vrienden. „Frits kan alles". Hy praatte goed. kon een grap aardig vertellen, maakte by gelegenheid een vers, dat zich goed lezen liet, was gast vrij. kon af en toe honderd gulden mis sen wanneer een van de vrienden die te kort kwam en had nooit haast met de terugbetaling. „Een patente kerel", zeiden de vrienden. Het ging hem goed in zyn zaken, dc kinderen waren wel geen lichten, maar ook geen ezels. Ze hielden in de klasse altijd het veilige midden. Hij had een goeie vrouw, die het huishouden flink bij elkaar hield en nooit te veel geld uitgaf voor hoedjes en japonnetjes. Hy woonde in een goed huis dat zijn eigendom was. kortom hy was een van die menschen. waarvan ziln medeburgers als ze hem za?en voor bijgaan. zeiden: „wat een gelukkige ke rel!" En dat was mis. want Frils voelde t'ch niet gelukkig. HU verveelde zich een beetje en stortte op een morgen zUn hart uit aan zijn vriend en compagnon Bcel.man in de uitgeverszaak Magnus en Boekman, te Mierlo aan de Maas. „Kees", zei hU. ..als je een oogenblik die drukproef kunt laten liggen, wou lk wel eens erns'ig met Je praten. Ik ben niet ln mijn schik. Het bestaan wordt me wat eentonig. lederen morgen precies om neven uur op kantoor, de pest open maken. manuscripten beoordcelen waar van er neven geen cent waard zijn en de her.de je by de uitgave tegenvalt, omdat het stomme publiek niet weet wat goed ls. lnstlve schrijvers tc woord staan en nóg lastiger schrijfsters, pingelen op dc prljrer. van drukkers, binders cn papier- kco-ers. het hangt me allemaal de keel uit. Is een menzch dan alleen maar een plcgcs. die voortdurend heen en weer trekt in dezelfde vore?" Hier haalde hij een oogenblik adem en keek triomfantelijk ror.d, wart hij vond dat beeld van den ploegos ln de zelfde voor buitengewoon geslaagd. Boekman k "He ever volstrekt ni' bewonderend en de portretten aan de warden: van ren paar do-ode uitgevers, die de firma Magnus en Beekman geen kwaad meer konden doen en van een half f"'-i;n schrijven en schrijfsters, aan wie cok -n de :o "re-v nog wc' eens wat te r-rd: zou zijn. die portretten, se* lk. vertrokken geen ap'er. „Wel?" -.-reeg Boekman, die nooit vee! ■ei als hU het met een paar woorden tfker.. herhaalde Frits. „Wat wel? Hc; is juist niet wei. Ik ben nu veert.; en twintig jaar ln de uitgeverij. Als je er niet regen hebt sou ik het wel een» in een ander vak willen probteren". ,,'k Zou het niet doen", rel Kees. „Dan heb Je nou Ewald von Rccklin- gen in onzen laats ten roman „de Fami lie von Rccklingen". Heb Je het boek al gelezen?" ..Dat is immers jou werk". „Ja natuurlijk, maar daarom kon je toch welu:t belangstelling „Ik lees zelden romans". ..Dan niet. Die Ewald. moet je weten, denkt er net over als ik. Afwisseling in je leven! Niet da? in dag uit het plat getreden pad. Hy is een scherpzinnige kerel, by de hand. goed prater, men- schenkenner. geest'g op zijn tUd „Zoo iemand als JU", zei Kees met een stalen gericht. „Nou Ja. dat is misschien wat veel gezeid. Enfin, die Ewald heeft als motto voor ?Jjn leven gekozen: „In zaken Je nooit binden. Rondkijken, je hersens laten werken. Als de gelegenheid gtmrt:? ls je slag slaan. Den eenen dag werkt hU hard. den anderen gaat hU voor zyn plezier uit Niet met eer. ketting vast zitten aan «en schryftafel", „Romanheld", zei Boekman koeltjes. „En hij verdient veel ge'.d. Wat een ander niet ziet. ziet hy. In een paar Jaar heeft hy vyf ton verdiend, in tien jaar millionair. Kom daar ln de uit- gevery eens om". ..'t Gaat ons anders óók niet slecht", zei zijn compagnon bedarend". „Jawel als je met eer, geregeld een voudig bestaan tevreden bent. Dat kun jy. maar dat ls mU niet mogelijk. Myn vleugels uitslaan. Groote zaken doen. Conferee ren. vergaderen met groote fi nanciers". Hierbij sloeg hij de anr.en boven zUn hoofd met ren wijd gebaar en raakte daarbU het portret van de voor naamste vrouwelijk* auteur zoo hard. dat hij er een pijnlijk gericht vr.n trok. „Daar heb Je r.ou dat vreeslijke wezen, die Greta van der Wal. Om elf uur komt se my weer doorzagen over haar nieuwe boek. En lk vind het leciyk. Slecht ge schreven. geen ziel in. W« moeten het wel uitgeven om h3ar te houden. Ik zeg je dat het een strop wordt! Toch „aap wat heb je mooie Jongen" «pelen. Wat een vak!" „Wou je uit dc firma?" .Als 't van my alleen afhingMaar mijn vrouw ls er tegen. Die zegt: je weet wat Je hebt. Je aeet niet wat Jé krijgt. Heel solide, maar zoo kom je nooit verder". „Je vrouw ls een heel verstand'ge vrouw", zei Beekman met een tikje af keuring ln a stem. dat Frits ra kelde. Maar wat wou Jc dan?" „Ik heb een pracht'ge cp!r--:ng gevon den Een jaar tilt de zaak. jy drijft die in dien rijd afleer, en lk korr. na dat Jaar weer terug, a's hot ajj niet bevalt. Och. 1 is eigenlijk bespottelijk, maar mijn vrouw dringt er op aar.. Probeer het een Jaar met je nieuwe planaen. zegt ze. Waarvoor? Natuurlek sla tg ik. Maar ter wille van den lieven vrede heb lk maar toegegeven. Ik wou Je dit dus voorstellen: jy drijft de zaak alléén, lk zet in dat jaar geen voet in 't kantoor, we praten samen over niets, jy gaat Je gang. je bent alleen baas. Natuurlijk is dc winst over dat Jaar voor Jou. Je be taalt me alleen zes procent van myn geld dat in de zaak zit Wat zeg Je daarvan?" „Ik raad het Je af". „Waarom?" „Het is gevaarlijk'. „Voor onze zaak?" „Voor Jou". „Laat dat maar aan mij over". „Frits, jé bent romantisch". „Ik heb verbeeldingskracht. Die heb Je noodig. als Je slagen wilt ln 't leven". „Het gaat in 't werkeiyke leven niet zooals in de romans". .Je wilt dus niet?" .X)at zeg ik niet. maar lk raad het Je af. Het is gevaarlijk en zal je veel ver driet bezorgen. Doe het niet Frits. biyf aan Jc werk. Wat je nu voelt ls een tij delijke tegenzin. Die hebber, we allemaal wel. maar het gaat voorbU". Nog nooit had Magnus zyn compag non zoo lang achtereen hooren praten. Hy keek hem een oogenblik getroffen aar Toen maakte hy zich van dei. twyfel. die even by hem opgekomen was. los cn zei: „Ik waardeer Je goeie be doelingen. maar tk ben vast besloten. Laat de noodige stukken maar in orde maken. Ik ga er ccn Jaar uit". Op dat oogenblik werd er aan de deur geklop; en kwam een van de bedienden binnen. .Mevrouw van der Wal om u te spreken", «el hU tot Magnus. „Ik ben heelemaal niet ln de stem ming. Wfl jy haar misschien even te woord suan?" .MUn tafel ligt vol proeven die weg moeten", zei Boekman. „In 's hemelsnaam dan maar". 2e4. Frits met een zware zucht. ..Het Ls dan voor den laatster keer En roet een nijdig zebaar trok hü de deur open om de lastige bezoekster te woord te staan. Binnen een week waren de noodige formaliteiten afgcloopen. waarbij de af spraak taaacban de twee compagnons behoorlijk geregeld werd en toen Magnus zijn hand teekening gezet had. zei hy een Duitrchen dichter citeerende: „Jetzt bin ieh frel. Jrtzt maf ich's sein". „Gebondenheid en tegenspoed zijn overal". „Ach mijn goeie Kees", zei Magnus. „Je meent het goed. ik waardeer je be doelingen. maar wy zijn niet uit het- aelfde hout gesneden. JU wilt de rustige rui', ik verlang naar het avontuurlijke. Het laag bij de grondwrhe brengt nooit veel ir. Die waagt krijgt de be'.ooning. Adieu. he'. ga je goed in dit Jaar". «Adieu", zei Bcxkman en de twee com pagnons scheidden als goeie vrienden. Magnus had wel wtlien dansen, toen hy uit het kantoor kwam en op straat stond. Nu zo» het goede leven pas be ginnen. HU zou geen oogenblik verliezen. De zon scheen zoo mooi. er woel een frisch windje, de wereld zag er opgewekt en vroolyk uit. Voor dien morgen had hU een afspraak gemaakt met eer. ma kelaar. die zyn aandacht gevestigd had op een gunstiyen koop: huizen en terrei nen in het Oosten van de stad. die ver kocht moesten worden wegens faillisse ment van de onderneming en waaruit in de naaste toekomst groote winst te ma ken zou zijn. „Ik hoor. dat er nogal Befhebbery voor is", «ei de makelaar, toen Magnu:- tegenover hem in het kantoor zat. ..Echte liefhebbery? Of praatjes van den vorkooper?" „Degelijke aspiranten. Wy moeten serieus over den koopprijs spreken". Plannen en teekeningcr. re voorschijn halende verdiepte de makelaar zxrh met zUn bezoeker ln de taxatie en de kansen op suocetL Er was groote behoefte aan woningen van het type. «ooa'.s daar al stonden Het kon niet missen. De stad was volgebouwd. Binnen een maand of dne aou er een groote trek ontstaan naar het nieuwe kwartier. Honderd procent winst zat er zeker in. Gesteld al dat er tegenvallers waren (die kwamen vaak. ja byna altijd voor) dan nog kon de kooper op 75 procent zuivere winst stellig rekenen. „En wat denkt u van den priJ»?" ..Ik denk. dat het geheel voor hon derd twintig duizend ruiden gaan ral Maar zekerheid kan niemand geven. Als er liefhebbery is honderd veertig, mis schien honderdvyftigdutzend". Magnus knikte. Het bedrag was we! groot voor Iemand, die den koop met *yn eigen middelen financieren moet Manr twee derde was op hypotheek te krijger, en naarmate de huizen afge bouwd werden. zoiKien ze worden ver kocht o! verhuurd. Ach. zou hU zich door een beetje risico laten bang maken? Dat eoc'.l De makelaar was toch een fat soenlijk man. die zou hem geen verkeer den raad geven. Toon hy uit het kan toor kaam. r.am hU een auto en reed <r nog eens heen. 7.tjn hart zwol var. trots, toen hy bedacht hoe hy morgen avond eigenaar -ou kunnen zijn van d:e groote uitgectzektheid en de half afge bouwde huizen. Daar lag goud ln den grond. Het kwam er maar op aan. da' op te delven. Den volgenden avond, op de relKng kocht de makelaar voor zUn na te noe men meester, het complex voor honderd «est'g duizend gulden. Toer. Magnus b'.y uit het velllngslofcaa! ging. luisterde hy zcr.der het te w.lien eer. gesprek af tusschen twee andere bezookers z'J praatten trouwens roo luid. éat iedereen ln de nabyheid 1. t wel hoor et. moest. -Dc combinatie U ted te duur", zei de een. „Het hoogste bod was natuuriyk van de hypotheekbank". „Hoe komt zoo'n makelaar er toe. de boel voor twintig mille in slag te ne men!" „zyn principaal wou het zeker heb ben". „Weet je wie de kooper ls?' „"k Heb geen r.aam hooren noemen, maar ik kan hem niet fellclteeren". ..De terreinen zyn moerassig, het op- horden ral een kapitaal kosten". Magnus was een oogenblik op het punt. hem ln het gericht te schreeuwen dat hy de kooper was en dat re alleen maar uit afgunst zoo spraken. Oelukkig wtet hy zich bytyds te beheerschcn en liep met een boos hoofd naar huls „Na tuurlijk d« kift. Misschien kerels, die er zelf een oog op hadden. Dat kwam toch by de ultgevery ook voor. Je gunde me kaar daar het licht ln de oogen niet.* Hier scheen het we! niet beter te wezen Dien avond vertelde hU zyn vrouw het nieuws ran den aankoop n07 niet. Hy wist. dat zf] er niet mee instemmen zou Toch hinderde het hem ook. dat hy het voor haar verzweeg. Onrust St sliep hU ln. Een booec droom kwam hem kwel len. H'J zag den makelaar by het pas gekochte complex staan met een grooten zak, waaruit deze blinkende geldstukken haalde. rUksdaaiders die hy voortdu rend op de moer.xss ge terreinen smeet waarin zy onmiddellijk verdwenen. Hy zelf stond daarby. vastgebonden door zyn vroegeren compagnon, die hem te genhield. telkens wanneer hU d*n ma kelaar beletten wou nog meer rijksdaal ders. zijn rUksdaaiders. a-eg te werper Maar aan de stevige handen van Boek man kon hU niet ontkomen: ..Daar gaan Je duiten", rei die telkens, „daar gaan ze. Wrv maar liever by my op het kan toor gebleven!" Emdeiyk werd hü. badende ln zweet, wakker. Wanneer hü nog vree. had voor den afloop werd die verjaagd door den ma ke: nar. d>« hem moed insprak en vroeg of eenduizend gulden meer of minder e*n «00 voordeel'ge ziak kon bederven Mayr.us zeUe zijn angst van zich af. H'J had gcr.oeg te doen met het laten af bouwen van de huizen, bet aanleggen van wegen en alle andere voorbereidende werkzaamheden. Onderhandelingen met autoriteiten vond hU onaangenaam. Zij stelden hooge elacben cn u -rktcn lang zaam. Op een avond vend hy ln een van de dagbladen een bericht, dat een bouw combinatie aan den zuidkant van de riad «cn rroot buiten had gekocht, dat verkocht en voer bouwterrein zou wor den ingericht villa's en middenstands- woningen. Met de tramwegmaatachappü vm al overeengekomen dat er een tram- UJntje zou worden hrenge'eid. zoodat het -.erkecr met de stad al geregeld was. Magnus zocht zijn makelaar op. die wel niet verslagen, maar toch onder den indruk van de tijding was. Dc nieuwe plannen zouden zyn terreinen wel be- nadcclcn. Het zou nu allicht wat lan ger duren vóórdat zo aan den man kwamen, maar voor angst bestond geen reden. Deze geruststellende taal had niet heelemaal succes, maar toch zag Magnus in. dat hier een tegenslag ontstond, dien niemand voorzien kon .Ik heb hier een andere zaak aan de hand", troostte de makelaar, „waar eer der uinst van te verwachten ia drie hulzen m de stad. u't de hand te koop. ALs ze in de relling gebracht worden, leveren ze naar myn veronderstelling, tienduizend gulden winst op". Die voorspelling kwam uit maar niet heelemaal. I> hecle winst bepaalde t'.ch tot duizend gulden. Dat wn< a!l«». wat Magnus ln zyn groote ondernemingen. In den tyd van een half Jaar verdiend had De ultgevery zou meer opgebracht hetfcen En de dure hutjm en terreinen, die voortdurend geld vorderden voor af werking en nnn'rs. gingen n.et van de hand. De uitbreiding ran de stad ging naar den zuidkant Verschillende kleine ondernemingen brachten afwisselend kleine winst of klein verlies. Het greote r.'.coes bleef uit. Negen maanden nadat hy hc. uitgevers- kantoor den rug had toegekeerd, moest hU zichzelf bekennen dat z'Jn overne ming mislukt was. Hy bracht het com plex opnieuw ln de veiling, het haaide zelfs geen rede!Pk bod. Zijn trots wcri diep gewond door het denkbeeld, dat hU straks wanneer het Jaar om was. zich by zijn compagnon aou moe'en aanmelden om weer ln de uitgeverij n.an 't werk te gaan. Dat pijn lijk oogenblik werd hem. evenwe! be spaard. Beekman schreef hem een brief van den volgenden Inhoud: Amice. Binnenkort zal beslist moeten worden of gU op om kantoor uw werk hervat of als compagnon door my wenacht te worden uitgekocht. Ik r'« ml; verplicht u mede te deelen, dat ik het initiatief wenzch te nemen en u uit te koopen overeenkomstig de voorwaar den. vermeld ln cn» acte van ccmpag- nieachap art. 17. Tyd «os uw afwezig- beid heb lk uw gedeelte van het werk zelf overgenomen, gedeeltelijk aan nieu we. jong* kracht opgedreven. Daar de positie u toch niet meer voldeed, zult gy dit zonder leedwezen vernemen. Een conferentie over een en ander rie ik gaarne op door u te bepaler. UKJ en plaats tegemoet". Magr.us was eer. onger.bük verstomd na het leren var. d er. brief. Toen be greep hy. dat hy te'.f zijn mUbaarheid had aangetoond en schoot hem een oud rijmpje re binnen: Krt'.is. hebt ge een goede baan. Oa daar nimmermeer vandaan.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1928 | | pagina 9