TWEEDE KAMER. H. D. VERTELLINGEN Kinderen PUSOL DF. SPANNING IN ARABIë HAARLEM'S DAGBLAD WOENSDAG 28 MRT 1928 27 Maart. De motie-Joeke* verworpen. Een onverwachte beslissing. Wijzigingen in dc Ongevallenwet en de Land. en Tuinbouwongevallenwet. Een wets-tech- nische middag zonder cenige vreugde. Het liet zich na bet krachtig stelling namen door twee vooraanstaande leden van dc R.-K. fractie vóór de motle- Jocfcea. na het mede-on<le rteekencn daar van door de hteren ven Vuurcn en van RUckevorucl. niet aanzien, dat de mo tie-JoeJcet zou verworpen worden. Toch is d.t gebeurd. De motie luidde aldus: Dc Kamer, overwegende, dat de In disch© rcgccrins zich bU dc uitvoering van de beatuurshervorming blijkens de gedachtenwlsseling met den Volksraad gebonden achtte niet alleen aan de ar tikelen 119121 der Indische Staatsre geling doch ook aan het bij de vaststel ling dier artikelen door de rcgecr.ng uit eengezette plan: dat blijkbaar mode onder Invloed van deze overweging 't voorstel tot Instelling van de provincies lMdden en Oost-Java door den Volksraad is aangenomen; dat evenwel bedoeld plan niet in den weg behoort te staan aan een oplossing, welke thans verklraciyk mocht blaken. dat in verband daarmede een nadere overweging van dc instelling van die provincies Midden- cn Oost-Java door den Indischcn ordonnantie-wetgever uenschclijk ls; dat Instelling van Regentschapsraden Inmiddels zou kunnen geschieden op den graadslag van de decentralisatie- wetgeving 1903; dat het gewenscht ls een onderzoek in t« doen stellen naar dc ervaringen, opgedaan met de bestuurxhervorming m West-Java cn naar dc davtoU geble ken bezwaren; dat do by brief van den minister van koloniën van 9 Klaart 1928 aan o* Kamer overgelegde nota omtrent do werking van de bestuurshervorming in West-Java de wonschciyklicld van een nader onder, zoek bevestigt; noodlgt den minister van koloniën uit.] met den gouvorneur-ger. uanl in overleg tc treden omtrent dc instelling van eene niet uitsluitend uit ambtelijke leden be staande commissie tot het uitbrengen van een rapport op zoo kort mogciyken termijn over dc ervaringen verkregen met de provincie Wcst-Java en gaat over tot de orde van den dag. Dc heer Nolens verklaarde vóór dc stemming, namens sommige zUner fractlcgenooten het bleek dat die .-•iomnilge" vrywel alle R~KL afgevaar digden omvatten dat zij tegen dc mo tie zouden stemmen, omdat rij geen aan leiding vonden in te gTUpen In de door Grondwet en Ind. Reglement aan dc In dische regeoring toegekende bevoegdhe den cn ton tweede, waar de minister verklaard had. dat dc bcstuurrhervor- mlng niet onverbrekelijk vastzit aan het stcLael-<!c Graaf. Ook de heer Arts wcnschle niet mede te gaan met do motie, noch dc heer Lo- vlnk. Maar dit liet zich voorzien, nadat de minister op Vrydag mededeelde, dat de kwestie dor flnoncleele verhouding lu&schct) hot gouvernement cn dc pro- vincdos. opnieuw nauwkeurig zal worden onderzocht. Eu deze flnanclev'.c w-rhou- dJng, ongeregeld als zü tot nu ls, was des hm en Lovlnk's groote grief tegen do bcstuurahervormlng tot nu toe. De motic-Jockcs viel met 5132 stem men. Van dc R.-K. vielen alleen dc heeren van Vuurrn. Mollcr, van DUk. van RUckevorsael cn Kuiper den heer Joekes bU Daarnn zette do Kamer zich voor dorre, wetstechn'nche uren. Het ging om wijzigingen in de Ongevallenwet cn de Land- en Tuinbouwongevallenwet, waar de Jurisprudentie over die wetten tot wüztging aanleiding zUn geworden. De bedoeling was dlc wetten aan t«' ui len met "n regeling betreffende de gelijk stelling van bepaalde beroepsziekten met ongevallen. Van de geboden gelegenheid is tevens gebruik gemaakt om een aantal wlfziglngen ©an to brengen, die door de prnctyk sUn aangewezen. Van de buitengewoon vervelende dis cussie over die wijzigingen waarin bui tengewoon weinig punten voorkomen, die principlesle dingen betroffen, hebben we niet veel ntede tc doelen. Het technische ontwerp stokte een poer maal ,-rlfs. Een amendcment-Hlemstra, dat een principieel punt betreft, werd tot mor gen aangehouden, omdat dc Kamer het amendement, dat tUdens de vergadering weid ingediend, niet voldoende kan bc- oovdcelen. Dl', amendement betrof de vraas. of dc by de werkverschaffingen te werk gestclden onder de ongevallenwet moeten vallen, al of niet. Een nincndc- ment-van Dyk over dc Ryksverzckerlngs bank-reserves trof hetzelfde lot van uit- stel tot morgen. De commissie van rapporteurs kreeg oen amcr.detr.er.t met vrywel algemeens .- temmen aangenomen (by een stemming volgens d« methode van zitten en op staat;). d&t n:ct. itohameiyk letsol. ge volg van een ongeval, gelUk stelt licha- raolyk letsel, in een botrekkolUk korten tt'd. onder het. werk on door het werk ontslaan, dat toch nfet onder de be- rceprst, kt.-.n kan worden gerangschikt ..zooals pecsschede-ontst.-king. bevrie zing. hitte beroet te. tvarmLr-bevanging. zonnesteek, blaar on dergelijke". Deze dekten komen veel voor en thans is het voor het bestuur der Rijksverzekerings bank cn voor den b< roepsrechter dlkwyis een Itardc plicht om daarvoor schade loosstelling u- weigeren, daar ze een acuut verloop hebben én haar ontstaan zich nauw aansluit by bepaalden arbeid gedurende een vrywel aanwijsbaar kort Udsverloop. zoodat de gelijkenis met on- sevulslctsel roer groot ls. De Land- en Tuinbouwongevallenwet op::::*? aan hen. die een ongevallenwet- rente kregen een bU rondere mogelijk heid. Wanneer aan een verzekerde een rente ls toegekend berekend uaar "n cr- ;.c, van arbrldruvohJcthc'.d van 15'; ol minder, cn de verzekerde op het rydsüp van het ongeval den leeftyd van 50 Jaar nog niet liee.'t bereik:, dan kun nadat dc beriissing. waarbU hem die rente ls toegekend, onherroepelijk ls geworden, op zijn verzoek door het be gluur der RUfcsverzekering-^bank als af koopsom zyner rente worden gegeven een bedrag in eens (een afkoopsom van driemaal de Jaarreote, waarop de verzakende aanspraak htelt. Deso mogelijkheid wilde de minister ook by cv; wijzig in? van dc Orijc vallen - wet in Ongevallenwet opnamen. Wat heen ook gelukt, is.. De heer Hicmstra had een ameiidunenl voorgesteld, het welk de mogdlljkhckl van het vragen van een afkoopsom voor n-ct-vreemdeLn- gen tutschaktlde, maar dn amendement werd verworpen. De heer Hiemstra, daarin ondersteund door den heer L. de Vjsner nuende. dat icn nadccle van den arbeider op hem dwang zou kunnen worden uitgeoefend om tot bet vragen V2n een afkoopsom over te gaan. En wanneer de heer Bak ker er op wees. dat de mogelijkheid daartoe. In de Land- en Tuinbouwonge vallenwet geopend, in dt practyk nooit anders dan goede resultaten heef; op geleverd. daar meende de heer Smeenk, dat de positie van der. industrie-arbeider zoo verschilt van d.e van den laadar- Dcider, dat dc afkoopsom d n eersten nooit anders dan schade zou kunnen opleveren. By de landarbeider ls de mo gelijkheid om tot ten zelfstandig be staan te komtn. dank zU de afkoopsom veel greoter. dan bU den induKtrie-ar- beidir. die daardoor aan vele bittere Illusies zou kunnen blootgesteld wor den. De minister verdedigde dc bepaling met tc wUscu op 2tün overtuiging, da; da pasit.e van den arbeider thans roo- dan~g is. dat voor een „erin vliegen" niet gevreesd behoeft !e worden: WJ kon zeer wel zelve beoordeel:*:. wat goed voor hem is of niet, Daarenboven zei de minister zUn dc organisaties daar, om htm te helpen. Morgen rcelt de Kamer verder, met langzamen slag. door de moeilijk be vaarbare wateren van de techniek var. een zeer ingewikkeld ontwerp. AVONDVERGADERING. Een Interpellatie-Albarda. Over de opheffing ran kweekscholen. De heer Albardo stelde by zijn inter pellatie over de bezuiniging op de RUta- kweekscholen de volgend© vragen; 1. Is dc minister voornemens over te gaan tot de opheffing van een aantal kweekscholen? Zoo Ja, van hoeveel cn van welke? 2. Is de minister de overtuiging toege daan. dat tot de opheffing van eer. aantal kweekscholen kan worden over gegaan. zonder dat r. aardoor voor dc toekomst een gebrek aan leerkrachten kun ontstaan? 3. Indien het voornemen tot opheffing van eenige kweekscholen uitsluitend op openbare kweekscholen betrekking Juef:. op welke gronden berust d,an dat voor nemen? 4. Ir.dlen het voornemen tot ophef fing van een aantal kweekscholen ver band houdt ract ©en vermhvdorden ce- loop van kweokelingen tot die Instellin gen, ls d? Minister dan niet van oordeel dat de vermindering van dien toeloop voor een biiangryk deel een gevolg is van verschillende boz-rniginssmaatr--ge len by de kwecksaholen en by l-©t lager onderw-y.s toegepast, er. dat de toeloop weer toenemen zal. naar gelang die oe- zuln^rlngsmaatregelen opgeheven wor den? 5. Denkt d« Minister voort te jaar. m?t de omzetting van vierjarige kweek scholen in driejarige, dcor opheffing van aanvtingildassen? Zoo Ja. Ls de Minis ter dan niet van oordeel, dat een zoo danige omzetting alleen daar zonde: schade voor het ondcrwys mogelijk is. waar de gelegenheid cm ond-rwljs tt ontvange-n aan een H BS, een Gymna sium, ton lyceum of een U.LO.-school in voldoende mate aanwezig :s en de aansluiting tuseohen deze scholen en d.* kweekscliool behoorlijk verzekerd iis? De minister van ondcrwys beant woordde deze vragen oogenbllkke'.yk. Als oorzaak van den minderen toclooo naar dc kweekscholen wees hy op de maatregelen der regcerlng. die bewerk ten. dat er niet zooveel leerlingen naar de lagere scholen gingen, waardoor het aantal bcnoodigde onderwijzers minder werd. wees de minister ook op dc bezui nigingsmaatregelen op de kweekscholen zelf. De sterkste vermindering troffen de Rijkskweekscholenslechts vyt heb ben 80 leerlingen. Dc Prot. kweekscho len hebbeu gemiddeld 102, do R.K. ge middeld 89 leerlingen. Dreigt nu niet het gevaar voor een te ken. aan leerkrachten in do toekomst? Nu het aantal leerlingen dor kweekscho len gestadig afneemt Do minister berekende, dat er voor 1930 een tekort van 300 leerkrachten ryn sal. Hoe meer wetswijzigingen de vraag naar 1 eerkrach ten vermeerderen zal. boe grootcr het tekort zal zUn. T© dezer sake heef; de minister adviezen gevraagd van den on derwijsraad. de hoofdinspectie en de Ocmmlssle-Rutgcrs. De minister beantwoordde dan de vragen op zich zelf. HU wide, dat hl) geen voornemens heeft over tc gaan te: dc opiteffmg van 'n aantel kweekscholen In de2de plaats dat. wanneer tot opheffing zou worden overgegaan er andere maatregelen moe ten genomen worden tot verbooging van het aantal leerlingen, dte voor het L.O. worden opgeleid Ir. de derde plaats deelde de minister mede. dot hy allecr. bevoegd is openbare kweekscholen op te heffen en niet byzondere kweekscho len. In de vierde plaats, wanneer de toeloop verminderen rou en tot ophef fing zou besloten worden, dan zou de m' nis ter tot andere maatregelen overgaan, die toch de toeloop ronden kunnen ver minderen. In de vijfde plaats 241 mi nister alleen dan tot wvsneming van de aanvangsklassc overgaan,wanneer in de zelfde plaats voldoende ander oanShü- ter.d onderwijs aanwezig ls. By de repliek diende de heer Albania een motie in. waarin gevraagd werd niet tot verdere opheffing over te gaan. voor dat dc Kamer in de gelegenheid was. haar oordeel daarover uit te spreken. Als ©en •jvcnsch verdedigde de heer Al- barda zyn motie. Den eersten „tusschenkomeivlcn" spreker begrepsn we niet. Hoewel de interpel- lant cn de minister beiden betoogden, dat er in d<-- toekomst, in een niet \erre toekomst '1930 brengt reeds een tekort van 300 leerkrachten een tekort aan onderwijzers is. daar kwam de beer Tüa- nua met een n:o:.e welke vroeg, zoo men het aantel Rijkskweekscholen dan niet wilde inperken, dan toch voorshands geen nieuwe op te richten. Of bedoelde de heer Tllanus, dat de bestaande scho tel neg wel wat leerlingen zouden kun nen gebruiken? MeJ. Wèsterxnan betoogde, dat het too te Juichen ware. wanneer de opleiding voor onderwUzer met de H.B.S.-oplei ding zou worden gecombineerd. Zij ver klaard© zich voor de motie-Albania, re gen de moioe Tllanus. De heer Moüer was tegen beide moties, tegen de rfvotie Tllanus omdat er spoedig een tekort zni zUn, tegen de mot.c-Aibarda omdat de minbter steeds de Kamer op de hoogte houdt van de cijfers. De heer Ketelaar wc2s ook de motle-Tilanus af. En de heer van Wijnbergen vroeg met d:n heer TJanus wanneer de maatrege len komen zouden tot geiykstellln-; van het openbaar en het bijzonder kweek- schoolouderwys. Waarmede de lieer Byievcld volkomen instemde. 13e minister deelde neg mede, dat hij dc motie-Tlianus overbodig verklaarde, omdat hy niet voornemens ls. voors hands tot vermeerdering van het aantal kweckschoicn over te gaan. Toen trok de heer Tllanus zyn motie in. De be- tflndsanan deelde ook mede. dat lüj mede in verband met het in het alge meen kleinere aantel leerlingen der openbare kweekscholen, kleiner dan do bl)z. scholen den cisch va:i 90 gc Lic jcien in 5 Jaren zal verminderen tot 75. voor de byzondere kweekscholen Morgen wordt gestemd over do motie. Dc heer Kortenhorst vroeg vandaas een interpellatie aan over do eccnomi- sche toestanden m Zeeuwsch-Vlaande- ren cn de heer Ketelaar over de school kwestie in Ootmarsum. INTIMUS. HET MISKENDE SCHOENMAKERSVAK. EEN ACTIE TOT VERBETERING. De Federatie van Schoenmakerspa troons in Haarlem en omstreken had Maandagavond een openbare vergade ring belegd in gebouw St. Bavo, waar de heer W. Donker Pz. uit Rotterdam gesproken heeft over: „Die schoenen- cat kost wat!" Dit gezegde van vele huismoeders had de heer Donker aan- sehaald, omdat er z. i. In besloten ligt de verzuchting: en 't is toch eigenlijk maar weggegooid geld. ,X>at kc»t wat", zegt moeder de vrouw dat ook zoo dik- wyis. als het andere klcedlng betreft? Op het schoenmakersvak en het schoeisel wordt altyd eenigszins neer gezien. cn niet graag laten de ouders hun kinderen schoenmaker worden. Daardoor komen !n dit vak b|Jr.a alleen de mislukkelingen ui; andere vakken terecht, en wordt de laatdunkend- meenlntc we! eenlgszin-t gerechtvaar digd. Dl*, nu weg te nemen hebbsn d- bona-fido 6Choanmakerzpatroon4 ziel; tot teak getield. In de achtttende eeuw en ook daar voor srond het vak in hoog aanz.er. zelfs bovenaan in het gildewezen. Er werd kunstig schoenwerk vervaardigd. By de opheifing van het glldewezen door Napoleon kregen ao .aneester- suhoenmakers" oneoriyite concurren tie van hen. die zich zoo noemt,en. maar het niet waren. Omtrent 1350 was het vak op 2hjn diepst gezonken, en toen zei men reeds .JDle schoenen, dit kost wat", maar voor den schoen maker was geen droog brood te ver dienen. Mer. telde de schoenmakers met. Thans heeft het machinale bedrijf het hardwerk geheel vervangen, de productie van duizenden per week kan overproductie genoemd worden. De pr|)s van een nieuwen schoen ls dus al gedrukt, des te moeiiykor is het nu voor den schoenmaker om een goeden répara tic-prijs te bedingen, daar deze cms hooger ls dan de prys van eer» schoen. De scherpe concurrentie voert tot lage prijzen maar ten kos.e van de kwaliteit. Eigenaardig is, dat de winkels steeds mooier worden, uit re clame-oogpunt, maar zoodat het pu bliek denkt, dat aan de schoenen zoo veel verdiend wordt. En de pr|js van werkeiyk goed schoenwerk wordt voor afzetting aangezien, evenals de pryzen van goed reparatlewerk. Daarvan pro- flieerden de niet vaklui, want aan cie schoenen wordt toch niet die aandacht besteed als aan de overige kleeding, zoo het neg we! is by het koopen. dan toch niet by het kiezen van den reparateur, aldus spr. Een prijsstyging van dc hulden met 100 pCt. in het laatste halfjaar bracht de schoenmakers in nieuwe moeilijk' heden, daar de groote magazijnen de prijzen toch laag welen te houden. De toto tand is voor de 13.500 schoenma- kesr in ons land onhoudbaar geworden. Ieder Nederlander moezt weten, dat dc schoenen veel kosten; maar dat zoo ergens geldt „goedkoop is duurkoop' het by dc schoenen is. Er Ls een actie begonnen om dat aan bet publiek dut- deiyk te maken, te Haarlem wordt daarvoor een demonstratie gehouden by dc firma Levenstein in de Kruis- straut, Wo.-nsdagmorgen. De vakschool voor de schoenmakers stelt hooge elschen. wel een tegen spraak van het brevet van minder waardigheid. dat men den schoenma ker algemeen wil geven. Spr. hoopte, dat het vak weder een opleving tege moet gaat door de ingezette actie, en dat de latere vakgenooten evenals spr. er trotzch op zullen zyn zich onder de Nederlandsche schoenmakers te mogen rekenen. Deze propaganda-avond was niet zoo druk bezocht als het bestuur gehoop: had. INGEZONDEN MEDEDEEL1NGEN a 60 CenU per regel. vallen en bezecren zich vaak, ter wijl de k eincrendikw: Islasi beoben van mode of gesmette huid. Uit verzacht en geneest men met Doos 30, Tube 80 ct. Welke zijn Ikn Saosd's beweegredenen? EEN UITEENZETTING VAN H. ST. JOHN PHILBY. (Byzondere correspondentie.) Daar eenige van de machMfste Wah- hablctenaheiks zich voor Feisoel ed DauisJ moeten hebben verklaard, heeft Ibn Saoed een veldtocht tegen Irak cn Transjordanlë moeten goedkeuren, an ders souden zyn aanhangers zich tegen hem hebben gekoerd. De „heilige oor- los". waarvan sprake was. sou derhal ve slechts een wanhoopsdaad van lbo Saoed zyn. om te voorkotr.cn. dat zyn :and uiteenvalt. Deze lezing werd van Bagdad uit verspreid. Ibn Saoed boel. zoo heette het verder. In gel Uk o mate z||n prestige in. els bU in het politieke belang van zUn ltcert-chappU de rol van strengen beschermer van het religieuze dogma der Wahhnbïeten moest prijsge ven. Dat klonk zeer bedenkelijk. Voor het overige beperkten de Britsche cor respondenten die In Bagdad en Basra zonder betrouwbare belichten waren, zich tot het herhalen van geruchten. Dc eerste substantieele uiteenzetting van het conflict, die zich in de .Daily News" bevindt, ls afkomstig van H. St. John Fhllby en verdient des te meer de aandacht daar de schrUver een van de eerste autoriteiten voor Arabic ls. Phll- by was van 1921 tot 1924 Britsch verte genwoordiger in Traasjordaniê. hem zUn vóór en na dien tUd herhaalde!yk belangrijke opdrachten in Arable toe vertrouwd en hy vertoeft thans te DJod- dah. Uit' zyn in het algemeen betrouw bare uiteenzetting vernemen \vy einde lijk den werkeiyken stand van zaker.- Op grond van betrouwbare Inlichtin gen verklaart Phllby. dat d? systema tisch©. door de autoriteiten in Irak en Transjordanfë uitgevoerde bouw van forten langs do ytehrele woestyngrens d« Bedoelnmstammen prikkelt Het tegenwoordig© conflict zou uitsluitend zijn te wyten aan den bouw vin het BussaJa-fort nan de grens van Ncdjd. Ibn Saoed bood aan. Feisoel ed DauisJ die voor de invallen in het gebied van Irak verantwoordelijk ts. :e bestraffen en het mcldent lan<;s diplomatieke:: we? by te legven. op voorwzarrir. dat lral; ziel: verplicht, rten veerspannigen slteti geen asyi te verkenen, geiyk zulks ui twee vroegere gevallen is geschied. De regeertng van Irak (dus h: naam niet de Britsch© mandataris) gaf de voorkeur aan een strafexpeditie. Deze is lijnrecht In strUd met aknea 6 van he: Basra-ver- dm t van 1935. volgens hetwelk gen der part yen troepen nnar het grondgebied van de andere mag zenden. Bommeh en proclamaties, dl© de stammen bevelen, zich op een afstond van vier dagreizen achter de grens teimg te trekken, zyn onvereenigbnar met de erkenning \a:i dc ocafhankeiykheld van Ncdjd Op Hazil, Baschuk en andtr. r teen (ech ter niet. gil Uk ten onrechte werd ge meld. op Artawya) werden bommen ge worpen. Het ls met stcll'gheld bewezen, zc.gt Phllby. dat sedert korten tijd amb- tenaren van Irak, ook Britsche. den autodienst. die door het gebied van Nedjd leidt, voor propaganda onder de stammen gebnüken. ondatüts Ibn Saoed* protesten- Do gisting onder de Bedoeinen is toe- genomet: tengevolge van een plan vol gens hetwelk In Mudduwara. een sta tion aan den Hedzjns-spoorweg, een sterke vesting zal worden gemaakt. Dit zou in j-lrUd zUn met de \*erplich- ting. den status quo In het district Akaba-Maan te handhaven, een ver plichting. die ls nec:gete?d in diploma tieke correspondentie en in het verdrag van DJctkiah. In Djeddah ln^ft men al gemeen den indruk, dat Engeland de (in dat verdrag vastgestelde) grens wil uitbreiden, om een strategische spoorlijn van Akitba (de haven aan het einde van de Oostkust van het schiereiland Sindt) nr.ar Basra aan te leggen. Een derge lijk plan zou ver ln den omtrek opwin ding veroorzaken en Ibn Seceds pogin gen. om de stammen tot rust te bren gen- brenociiyken. Het heet dat 6ur Gilbert Clavton naar Djeddah zal gaan. om de situatie to b©- sprektn. Dat zou volgens Philhys mee ning dc best© oplossing zUn. want -te schending *-an b'J verdrag vastgestelde veroliehtlngen tot schade van de onaf hankelijkheid **an Arablë zou ernstige onlusten veroorzaken. Ibn Saoeds hou- dier meet absoluut vriensohappelijk zyn ©n hU protesteert alleen tegen act'es. die in s'tat zijn. de stammen op ?e win- d:n. Het is o-merkelUk, dat de Brlte-he boog© co:r>m:s*ar;6 in OcteVr Ibn Sace-1 officieel bedankte omdat hü sedrrt he' Basra-.-erdrag steeds met succes in vallen bad verhinderd IV activiteit bU BukssJs was derhalve blijkbaar een on- nocdlge provocatie. Het reu zonder meer mog ïiyk zyn. de beweging der stemmen ix: Kowr'.i en aan de grens van Irak on- inid tot rust te brengen, wanneer de strafexpedities zouden wonden terug getrokken en d-' oaderhaudelingen langs diplom Mieken weg geleid. Phllby noemt tenslotte de voorstelling, dat Ibn Saoed de autoritei! over de stammen zou ver liezen. betecheiyk. Uit PhQbys lezing biykt duldeiyk. dat in Arabië vooralsnog geen sorake is van een oplaaien van een «todsdieast en ook niet v&n een egoïstische manoeuvre van Ibn Saoed. maar van een nationale be wering tet handhaving van de onafhau- (Nadruk verbodei rtrecht voorbehouden.) De macht der gewoonte D WAFELBAKKER Hy stor.d' voor een oogenblik in de diepe schaduwen van oen bouwvallige poort, waarachter liet armoedige huisje gelegen was. dat hij dien avond ver- moedeiyk voor het laatst zou betreden. Hy was een kleine, oaoogeiyke man, die heel slecht la de kleeren zat. Na lang zoeken vond hy eindeiyk den hulssleutel, welken hy kort daarop in het slot stak. Onwillekeurig ontsnapte er een zucht aan zijn Upper., toen hy het ruwe lachen van zyn hospita on derscheidde. die zooals gewoonlijk weer dronken was. Op zyn teenen liep h|j door de vuile gang en ging de trappen op. totdat hU tenslotte half bulten ad;m zijn zolder kamertje bereikte. H|j stak een stompje kaars aan, dat op een omgekeerde kist stond, die als tafel dienst moest doen. Zyn aandacht werd eensklaps getrok ken door een stukje papier, dat vlak naast de kaars lag. en waarop Juffrouw Sniyihe in haar zoo goed ais onlees baar handschrift een boodschap had ge- -abfceld. Hy deed z|jn uiterste best het epistel te ontcüferen en verfrommelde het papier daarna in zUn hand. Hij begreep wel, wat ze hem wilde vertel len. Het was de laatste nacht, welken hy nog onder haar dak mocht door brengen, tenzij.... En toen vielen z|jn blikken cp een brief met een vreemden postzegel, die op een ander gedeelte van de pakkist teg. Van wlen kon die zyn, vroeg hij zich verwonderd af? Met bevende vingers opende hy de enveloppe en las den inhoud. Er kwam blik van verwondering en tegelijk •.vantrouwen ln zyn oogen. Droomde hy. was hU krankzinnig? Het kan Diet waar z|]n. het is on mogelijk, mompelde hy. Hoe uiterst onwaarschijnlijk het oo1- leek, hy moest toch niettemin toege ven, dat hij ii zyn handen een brief :ek!emd hield, waarby hem werd me- "gedeeld, dat hy den hoofdprijs had "ewonnen van de Nationale Spaansch© Lotery, waardoor hem' een bedrag van v|Jftig duizend pond zou worden uit- gekeerd. vyftlg duizend pond... Ja. vyftigdui- zend pond. U heeft den hoofdprijs ge trokken. las by opnieuw. l'n toen begon het koude zweet hem eensklaps aan alle kanten uit te bre- r? Waar had hU het loterybriefje in 's hemelsnaam gelaten? Hy herinnerd;» :-vh heel duidelijk, dat hU het ouge- ■•'.•or een maand geleden gekocht had teen een van zyn oude vrienden hem oen paar shilling had geschonken. Later had bij gehoord, dat de bewuste kennis in hechtenis was genomen, omdat hy cc.nlge olferbusjes uit een dorpskerkje had gestolen. Hy ontdeed zich met een ruk van zyr. Jas cn begon de versleien zakken te doorzoeken. HU keek tusschen dc voo rin", keerde zelfs do kraag binnenste buiten, doch er viel niets te bekennen Toen kwamen de kasten aan de beurt; ook daar v is niets te ontdekken. Hij trok ccn gedeelte van het vloerzeil zelfs weg. doch alles was vergeefs Het lotc- He viol nergens te bespeuren Hij ging op den rand van zUn bed zitlen 'en verborg het gezicht in de handen. Waar was het toch? Waar kon bet vervloekte ding gelaten heb ben? Wat had hy er mee uitgevoerd? Zl!n geheele lichaam trilde en hl) voelde zloh beurtelings gloeiend warm cn llskoud. En toen herinnerde hy zich eensklaps, wat er Inderdaad gebeurd was.Korten tijd r-adat hy hel lo- tcr|lbriefje in zyn bezit had gekregen, was hij genoodzaakt geweest zijn over jas naar ren pandjeshuishouder te brengen. Het briefje had ln don bin nenzak gezeten; oh. ja, dat wist hij nu héél beslist. Het leek alsof de angst hem de keel toeschroefde en hU moest een paar maal heel diep zuchten om adem te kunnen halen. Was het briefje ont dekt. Zou de oude Ruebens zijn jakken doorzocht hebben? Misschien was het wel niet gebeurd, peinsde hy. De uit dragerswinkel was echter thans geslo ten: er stond dus niets anders te doeu dan tot den volgenden morgen te wachten. Dien nacht deed hy natuurlyk geeïl cog dicht, onrustig gooide hy zich op zyn schamele legerstede heen en weer en na een tijd. die hem een eeuwig heid toeleek. brak elndeiyk de grauwe morgenschemering aan. Om acht uur spoedde hy zich dcor de straten en begaf zich in dc richting van Marble Arch. ZUn hoed stond eenicsr-ins achter op zUn voor hoofd er hU veegde zoo nu en dan met zyn zakdoek het gezicht a!Een kwartier later verliet hy den uitdra gerswinkel cn cr lag een uitdrukking van tevredenheid in rijn kleine, sluwe oogjes. De Jas was nog niet verkocht en het bewuste loterijbriefje werd tus schen de voering ontdekt. Vijftigduizend pond.Groote goed heid. welk een ongeloofiyk geluk was hen: ten deel gevallen vyflig duizend pond: het kón toch niet waar wezen.... Ja, dat was het wel. Hy droomde r.iec. het was geen nachtmerrie, waaruit h|j straks weer ontwaken kon. Het was dc heerlijke, wonderbaariyke werkelijk heid. Droeg hü niet in z|jn zak den brief van de directie van de Spaansche lotery, waarby hem verzocht werd zich den volver.den dag op haar kan toor aan te melden. o:n den hoofdprijs in ontvangst te nemen? Hy had zich thans nergens meer be zorgd over te maken, zyn toekomst was voor goed verzekerd en hü hoefde geen oneerlüke dingen meer uit te ha len om aan den kost te komei:. De zaken waren den laatsten tyd by zen der slecht geweest en h|j had ternau wernood te eten gehad. En nu was er plotseling redding in den nood ver schenen. HU kou het sombere, nevelige Lon den verlaten en naar het Zuiden gaan. waarnaar hy altyd zoo verlangd had Hij zou den geheelen dag ven de zor. en de warmte genieten en hy hoefde zich over niets meer ongerust te ma ken. Misschien was het beter naar Australië of Nieuw-Zeeland te trek ken. redeneerde liü: daar zou niemand hen: vragen stellen en zou er ook ni<:t naar zyn verleden geïnformeerd worden. Waarom haastten al die menschcn zich toch zco naar hun werk. vroeg h|i z.ch af? Arme stakkers, die mesten tobben en sloven. Hy zou grootmoedig wezen en den armen ouden Joe Ha mand aan uien hü eigenlijk het lotc: o- briefje te danken had, een hond;d pond geven, zoodra hy uit dc gevan genis terugkwam. Ja. dat zou hij doen, dat was eigenlijk met meer dan billijk. Ei- lag eer: gelukkige glimlach om sön lippen, teen hij een bus besteeg, welke !n de richting van Oxferd C;r- cus ging. Bovenop was slechts éér, en kele plaats bezet, deze verd ingenom :u door een dikke dan:e. die als het vare van onderen tot boven met juw. c" cn goud behangen was. Or.wUleketu ig liet dc scharrel uitziende man zijn blikken In haar richting dwalen. Groo te goedheid, '.uit een voorraad sieraden. Met kennersblikken keek hy naar ecu zware gouden ta?ch. welke over haar arm hir.g. De dikke dime zag vol be langstelling naar de menigte op striat cn had hem niet eer.? geren Hü schoof dichcerby, één enkel handig ge baar en het volgende moment, wa', da gouden tasci: in feUn bezit geraakt. Dat had hij schitterend opgeknapt, vond hy. Hy bleef even wachten, totdat de bus langzamer zou reden en Juist -.o n hü er af wilde springen, voelde h|| er een hand op zün schouder vrerd gelegd. Hü werd doodsbleek en er voer een rilling door zUn leden. En daar ontdekken we onzen dier baren vriend Spraggx, zei de groote, breed/geschouderde agent glimlachend» Je hebt ons aardig lang naar je laten zoeken, vriendje. Ik zag wat je zoo even deed, dus kun je er wel op rekenen de eerste Jaren veilig geborgen tc wezen. ONTVANGSTEN DER SPOORWEGEN. LAGER TARIEVEN; MEER VERVOER. De directie dei- Nederlandsche Spoor wegen heeft thans de definitieve ont vangsten over 1927 medegedeeld. Hier uit blijkt, dat de totale ontvangsten over 1927 1-172.132.60 minder hebben be dragen dan over 1926. De verklar.nt hiervoor is te vinden ln de op 1 Juli 192ó doorgovoerd© ta riefsverlaging voor het reizigers vervoer waardoor over het eerste halfjaar 1927 een mindere ontvangst van /2-C-86.029.47 valt te cojvstateereu. Uit de cyfers over het tweede hall jaar biykt evenwel, dat dc tariefsverla ging een drukker relzlgerr.-ervoer Jen- gevolge had. soodat owr dit tydvak 1.274-2S9-69 meer werd ontvangen dan over het tweede halfjaar 1926. welke meerder© ontvangst ln hoofdzaak in blnnenverkeer te gemaakt. Do tariefsverlaging van het goederen- vervoer heeft een achteruitgang ln d: ontvangsten ran 165-953.74 veroor zaakt. Een vergelijking van de maanden erve: 1926 en 192." die vallen onder d© tariefs verlaging doen den. dat ook van deze verlag.r.? ccn toeneming van vervoer ren gevolg L*. geweest. Een ver; cl ijkend overzich. van dc uit gaven verstrekt de spoorwegdirectie tot dusver niet. Dan zou wel biyken. dat de doorgevoerde bezuinigingsmaatrege len cen ch: danige besparing hebben ge geven. dat liet jaar 1927 geen uadeeils jaar voor dc spcarwcgcr. Is geweest schrijft het Volk. TROPISCH NEDERLAND Onder bovenst*andrn titel zal bin nenkort onder hoofdredactie van Prof. Dr. A. W. Nleuwenhuls te Leiden een r.leuw geïllustreerd tydschrift verschü- nen. ter verbreiding der k-nnls omtrent dorlandsch Oos'- en West-indië. Als uitgeefster aal de firma de Boasy te Amsterdam optreden. WELDADIGHEID NAAR VERMOGEN. Door de Vereentgin? Weldadigheid naar Vermogen werd In Februari 1928 uitgegeven; aan geld (afdeelingen) f 620 73 Aan losse giften f 35 nieuwe armen f 123 broed cn brandstoffen f 36.53 Totaal f8:5."3 IN WEINIGE WOORDEN. De ParUsche editie ven de .New Vork Herald" weet te berichten, dat b - de Duitfccbo Oceear.vliegers tijdens hun vlucht over Hollaed ie Dcom een g-oa bloemstuk hebben geworpen op d: b - zttting van den ex-keizer te Door::. Prof. Keesom te Lelden dis tot err-- ooctor aan de Technische hcogerchc-" te Warschau is benoemd, wrrd gist-, door d;n Pootecheu gezant ln dn 1 ds ee'c-doctorsbul overhandigd, n: de Tel. Sir Frederick Whyte. die vcor hc'. C nootschap ..Nederland—Engeland" hi' te lard? ecnlge leringen houd*. Is c terciunlddag door den minister \an b;; - tenlandsche rxken, jhr. Bcr'.aerts v n Blokland, ontvanger: Dr B C. Led Iechter m het Permanente Hof var. Internationale Justitie, heeft Sir Wh;.: cn Lady Whyte gisteren een dé jeu:: aangeboden, waaraan ook de presidzr en l"d?n van hot Permanente Hof aar. zaten. Te Bllthoven werd Zr-t^rdA™ ?cn vc gaöering gehouden van d n Berd v Nederlandsche architecten. In cru me; c werd dc cheiykheld uitgesproken, een museum voor Bouwkunst te stich ten. Het bestuur zal hiervoor planum opmaken

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1928 | | pagina 4