HAARLEM'S DAGBLAD
KRELAGE SIGAREN
ZATERDAG 31 MAART 1928VIJFDE BLAD
HET NIEUWE GEBOUW VAN „BLOEMBOLLEN
CULTUUR".
De officieele opening
INWIJDING DOOR DEN MINISTER VAN
BINNENLANDSCHE ZAKEN EN LANDBOUW.
BESCHRIJVING VAN HET GEBOUW.
De voorgevel.
Hedenmiddag te 2 uur had de offi
cieele opening plaats van het nieuwe
gebouw der Algemeene Vereeniging voor
Bloembollencultuur aan de Leidsche-
vaart.
De opening had plaats in de groote
Beurszaal.
Officieel uitgenoodigd waren om. de
volgende autoriteiten:
Mr. J. B Kan, Minister van Binnen-
landsche Zaken en Landbouw; Jhr.
Mr. Dr. A. Röell, Commissaris der Ko
ningin in de provincie Noord-Holland;
de heer C. Maarschalk, burgemeester
van Haarlem; Dr. A. Swaving, wnd.
Directeur-generaal van den landbouw;
Raadadviseur Dr. K. H. M. van der
Zande. Inspecteur vhn het Landbouw
onderwijs; I G. J. Kakebeeke. Inspec
teur van den Landbouw; Ir. Th. J.
Mansholt, Inspecteur van den Land
bouw, Hoofd van den buitenlandschen
Landbouwvoorlichtingsdienst; Ir. N. v.
Poeteren. Inspecteur. Hoofd van den
Plantenziektenkundigen Dienst te Wa-
geningen; de leden der Tweede Kamer:
G. Bulten, Ch. L. van de Bilt en G. H.
Kampschoër; Mr. M. Slingenberg, Mr.
A. Brach en M. A. Reinalda, wethouders
en Mr. Th. A. Wesstra, secretaris der
gemeente Haarlem en vele leden van
den Gemeenteraad; Mr. S. H. Vening
Menese. Griffier der Staten van Noord -
Holland; Ir. R P. Bonthuis en Ir. K.
Volkers?. Rijkstuinbouwconsulenten;
Prof. Dr. E. van Slogteren. directeur
van het Laboratorium voor Bloembol-
lenonderzoek te Lisse; de beer J. H
Wentholt, voorzitter ran de Commissie
voor het Krelagefonds; Mr. A. H. J.
Merens, voorzitter. Mr. J. Deenik en
Mr. Dr. W. P. Vis, plaatsvervangende
voorzitters. Mr. R. C. Bakhuizen van
den Brink, secretaris van het Scheids
gerecht voor den Bloembollenhandel, en
iele leden van dat instituut; de heer
L. Bouwer, voorzitter en de bestuurs
leden van de afd Haarlem en Omstre
ken van genoemde MaatschappijA. H.
Baron van Hardenbroek ran Ammerstol
en B. W. van Licmt, ondervoorzitters
en Jhr. J. C. Moüerus. secretaris van
de Kamer van Koophandel en Fabrie
ken voor Haarlem en Omstreken en
vertegenwoordigers van andere Kamers
van Koophandel, waaronder het bloem-
boDenbedrijf ressorteert; de heer A. T.
Kraan, architect en de heer Metselaar,
aannemer. Voorts vele honderden leden
waarvan velen vergezeld van hunne da
mes
Bede van den heer Ernst
H. Kreiage.
Nadat de KoninW. Lledertafel Zang
en Vriendschap de bijeenkomst zou heb
ben geopend met het zingen van het
Wilhelmus, zou de heer Ernst H. Kre
iage voorzitter van Bloembollencultuur
de openingsrede houden. HU zou daarin
E. H. KRELAGE.
eerst alle genoodigden welkom heeten
In het bUaor.der de autoriteiten, en ver
volgens een overzicht geien van de ge
schiedenis van de pogingen om een
Krelagehuis te stichten. Het is reeds
meer dan 25 Jaar geleden dat de eerste
denkbeelden daarover werden geop
perd. De commissie die na den dood
van den oprichter en eersten voorzitter
werd gevormd met het doel om als
herinnering aan hem een gebouw te
stichten ten behoeve van den Ned.
Tuinbouw, ondervond wel veel mede
werking. maar het bedrag dat zU inza
melde a-as toch verre van voldoende om
aan eer. verwezenlijking van de plan
nen te kunnen denken De tentoonstel-
linker. van Bloembollencultuur van 1910
en 1925 leverden ook niet voldoende fi-
aancieele baten op.
Inmiddels begon bU de Algemeene
Vereeniging voor Bloembollencultuur de
behoefte aan een eigen gebouw, vooral
tengevolge van het steeds toenemende
btursbezcck. steeds dringender te wor
den. War.t het aantal brursbeeoekers.
dat een kwart eeuw geleden een getal
van 5000 per jaar niet overschreed, was
totnkUM# tot XLOOO per Jaar gestegen.
de wekeliJksche bloemtnxiurlngen na
men zeer in belangrükhe:d toe en trok
ken eveneens drommen bezoekers, de
administratie der vereeniging breidde
zich uit en eischte dringend betere huls.
vesting, voor bibliotheek en archief was
slechts op gehuurde zolders een onder
dak voorhanden, kortom, er was allengs
een noodtoestand ontstaan. die niet
mocht worden bestendigd.
In het vervolg van zijn rede zou de
heer Kreiage een overzicht geren van
het verloop der verschillende plannen
Inzake het eigen gebouw voor Bloem
bollencultuur. Dezer dagen hebben 'wU
daarover een artikel gegeven, zoodat
wU daarnaar kunnen verwijzen.
De plannen van Heemstede en Hll-
legom zouden de revue passeeren. De
heer Kreiage zou daarover o.a. zeggen:
.Het Heem6teedsche aanzoek had de
Jonkvrouw inmiddels van de hand ge
wezen en Hillegom scheen het rifk
alleen hebbende te zullen zegevieren.
Toen achtte haar Haarlemse he jeugd
vriend zUn oogenblik gekomen. ..Wat
kan ik doen", zoo sprak hU. ..om mij
van uw eeuwigdurenden trouw te ver
zekeren?"
Door deze vriendelUke woorden ver
te ederd. gaf de jonkvrouw te kennen
dat zU aan een huwelijk met Haarlem
de voorkeur zou geven.
De familieraad bood een huwelijksge
schenk van 100.000 aan.
De Jonkvrouw vor.d een voor hare
toekomstige huishouding gunstig gele
gen en door verbouwing geschikt te ma
ken pand in haar geboorteplaats: zU
kocht dit en besteedde het Haarlem-
sche huwelijksgeschenk voor verbouw
en inrichting; hare vrienden uit Noord
en Zuid Juichten haar besluit toe; al
leen ln Hillegom bleef men pruilen en
begonnen enkelen zich op de teelt ran
treurwilgen toe te leggen".
De heer Kreiage zou in het verdere
vervolg van zUn rede hulde en dank
aan de gemeentebesturen brengen die
bereid waren offers te brengen om den
zetel van Bloembollencultuur binnen
haar veste te krijgen. In het bijzonder
werd aan Haarlem hulde gebracht.
Er waren evenwel nog financieele
moellUkheden te overwinnen om de
plannen verder uit te werken. Daanoor
konden evenwel leeningen op gunstige
voorwaarden worden gesloten.
Wanneer gU straks het gebouw gaat
bezichtigen, dat de oude machinefa
briek van Figée vervangt, moge u blU-
ken, dat met de ter beschikking ge
stelde gelden een zeer nuttig effect be
reikt is. Gelegen op zeer korten afstand
van het oude middenpunt ran Haarlem,
en van alle zijden gemakkelijk bereik
baar per auto en tram en te water, ver-
eenigt het gebouw ln zich al datgene,
waaraan onze vereeniging op dit oogen
blik behoefte heeft, beurszaal. tentoon
stellingslokaal, vergaderzalen, admi
nistratielokalen. restaurant en garage
nismede een terrein voor proef- en
monstertuln.
De heer Kreiage zou aan het slot van
zUn rede verklaren:
Zoo ls dan. na veel wedervaardlghe-
den. ondanks aanvankelUken tegen
stand. maar tenslotte met veler krach
tige en sympathieke medewerking dit
gebouw gesticht. Het verrijs: op een
tijdstip, waarin het bloemboller.bedrijf
In guns tl gen toestand verkeert, als een
symbool ran zUn be teekenis en rijn
kracht. Sinds 1902 breidde het bloem
bollenland zich uit van ruim 2500 tot
6000 H.A., de export van 10 tot 40 mil-
lioen Kilogram. Hoe zullen deze cUfers
er uit zien. als wU wederom een kwart
eeuw verder zUn? Wie durft zich aan
voorspellingen wagen? Zal het relling-
wezen dan gecentraliseerd zUn? Alle
export loopen over één centraal bureau
met toezicht op den gezondheidstoestand
van de voor uitvoer bestemde zendin
gen? Alle vertakkingen van het ver
een iglngsl even samenkomen ln één cen
traal punt ter bereiking van een zoo
groot mogelUke efficiency en teT hand
having van de ln het algemeen vakbe
lang noodlge maatregelen?
Laat ons niet trachten, die vragen
thans te beantwoorden, maar ons ver
heugen. dat het bloembollenbedrijf van
heden beschikt over een eigen gebouw,
ingericht voor de behoeften van het
oogenblik. maar door de groote opper
vlakte var. het omringende terrein ge
legenheid biedende voor uitbreiding ln
elke richting er. voor elk doel.
Ik moge eindigen met de vervuiling
van een plksht der dankbaarheid. On.
de gemeentebesturen, die ons door hun
ne vorstelUke aanbiedingen aan zich
hebben verplicht een blUk te geren van
de waardeering der vereeniging. heeft
onze algemeene vergadering besloten,
het eerelidmaatschap. dat de tegen
woordige burgemeester van Heemstede
reeds iToeger heeft willen aanvaarden
aan te bicden aan den heer Wentholt
burgemeester van Hillegom en aan den
burgemeester van Haarlem. Dit laatste
«-erelidmaatschap ls ln verband met de
blijvende banden, die thans iusseher.
de gemeente en onze vereeniging zUn
geknoopt, aan den drager van bet ambt
ak zoodanig verleend, zoodat de bur
gemeester van Haarlem steeds eerelid
der vereeniging zal zUr.. Het verheug:
ons dat de heer Maarschalk de eerste
magistraat a aan wten het eerelid
maatschap in dezen vorm wordt ver
leend.
Na de toespraak van den heer Kre
iage z**t de Minister van Binnenland -
sche Zaker. en Landbouw, de heer J. B
Kan. een inwijdingsrede uitspreken.
Hierna zou .Zang en Vriendschap'
.Morgenlied" ten gehoore brengen.
De burgemeester van Haarlem, de
heer C. Maarschalk, aou vervolgens
een toespraak houden.
Rede van den heer
Wentholt.
Daarna zou de voorzitter der Krelage-
commlss.e, de heer J. H. Wentholt.
voorzitter dezer commissie, oud-voorzit
ter en oud-alg. secretaris-penningmees
ter der Vereeniging. een rede uitspre
ken. die wU hier verkort weergeven.
Spr. uitte namens de Commissie voor
het Kreiage-fonds hare verheugenis
over de totstandkoming van dit gebouw,
en herinnerde aan de plannen voor eer.
Krelage-Stichling van 26 Jaar geleden.
.Hoeveel Tan het destOds bestaar.
hebbende Ideaal ln dit getouw of beter
in dit complex van gebouwen ls verdis
conteerd. aldus spr., waag ik niet te be-
oordeelen; ln den thans heerschenden
tUd van materialisme blUft voor Idea
len weinig ruimte meer vrjj, maar toch
vlei Ik mij met de gedachte dat de er
kenning der verdiensten van wijlen den
heer J. H. Kreiage hierbU niet geheel
op den achtergrond is geraakt. Bevesti
ging daarvan zoude ik willen zien in
het feit dat aan zijne buste ln deze hall
de eereplaats ls gegeven en zoomede
daarin dat aan dit gebouw de naam
van Kreiage-huls ls toegekend".
Spr. weidde verder uit over de betee-
kenis van den stichter der Vereeniging
voor den Tuinbouw in Nederland en
vervolgde daarna
.Hierop nog éénmaal het volle licht
te laten schUnen op dezen merkwaar-
digen dag was mU 'n behoefte en wanneer
ik dan ook een lauwerkrans met linten
in de Haarlemse he kleuren aan zijne
buste deed hechten, dan deed ik zulks
als oud-voorzitter dezer vereeniging
hem ter eere met het bijoogmerk om
het geslacht in opkomst aan te sporen
om zijn streven voort te zetten onder
erkenning zijner verdiensten.
Die erkenning wordt heden voor onze
commissie een feit en gaarne richt ik
een woord van dank tot allen die dc
Commissie in hare pogingen steunden.
Het bedrag door die Commissie voor
het Krelage-fonds bUeengebracht is aan
het Hoofdbestuur overgedragen; het is
slechts luttel ln verhouding tot hetgeen
hier noodig was. maar alhoewel klein,
het is rein en de getrouwe weerspiege
ling ran de gevoelens, die de schen
kers der bijdragen ten opzichte van
uwen rader, mijnheer d« voorzitter, dei
tijds bezielden. Wanneer gU en uw
hoofdbestuur daarvan de overtuiging
wilt mededra gen. dan zal het zeker
overbodig zUn u verder persoonlUk ge
luk te wenschen met den goeden af
loop uwer bemoeiingen terzake".
De heer Wentholt eindigde met zijn
beste wenschen uit te spreken voor den
verderen bloei der Algemeene Vereeni
ging voor Bloembollencultuur.
Aanbieding van ge
schenken.
Tenslctte zou er gelegenheid zUn voor
het aanbieden van golukwenschen en
geschenken, waarna de plechtigheid be
sloten zou worden met het zingen van
..De Rots ln Zee" door de Kon Lieder
tafel ..Zang en Vriendschap".
Beschrijving van het
gebouw.
Reeds Vrijdagmiddag kregen persver
tegenwoordlgcrs door de welwillendheid
van het Hoofdbestuur van .Bloembol
lencultuur" gelegenheid het nieuwe ge
bouw te bezichtigen, dat uit de Machi
nefabriek aan de Leldscheraart Ls ge
groeid.
De fraaie gevel, die het opschrift
Krelage-Huss" draagt. voldoet aan
moderne else hen en geeft een Indruk
van frischheld en degelijkheid. De oude
fabrieksingang. links. Is nu de ingang
voor de auto's, die langs het gebouw
rijden naar de garage, waar plaats Ls
voor 105 auto's in drie rijen. Indien
noodig kunnen desnoods bulten ook nog
een groot aantal auto's staan. Er Ls ook
gezorgd voor een rijwielstand cn voor
een stallingplaata voor motorrijwielen.
Wie de ruime voor- of llehtha! betre
den heeft, ziet dadelijk boven der. in-
rang de buste var. den heer J. H Kre
iage. die zooals bekend in 1924 ls aange
boden door de leden en bestemd was
voor het eigen gebouw der vereeniging
De hal is voorzien van eer. mooien
vloer. Links zUn de portiersloge en de
garderobe.
Een deur rechts leidt naar de kamer
van den algemeenen secretaris-penning
meester. den heer Voors, daarnaast ls
de kamer van den voorzitter, dan volgt
die ran den administrateur en dan de
bibliotheek.
Verder is er een kamer voor het
Scheidsgerecht, die nog met geheel ge
reed Ls maar waaraan door betimmering
en wandbekleeding een zeker cachet
zal worden gegeven, omdat een be lang-
De N V. L. t. StaaJduyner. te 's-Ora-
vcrwandportretten var. HM de Ko
ningin en H. M. de Koningin-Moeder,
beschermvrouwen der vereeniging.
De Haar'iemache Bankvereealglng
bord voor vraag en aanbod voor de
beurszaal.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cents per regel.
De bal.
rijk college hier de ..rechtspraak" m het
bloembollen vak zal uitoefenen. De
wand betimmering ln deze vergaderzaal
is een geschenk van de Commissie van
Toeeicht op de snijbloemen, contracten
voor tulpen en gladiolus en het ameu
blement is geschonken door den Bond
van Bloembollenhandelaren.
Boren ls de bes! uurskamer, verdeeld
in twee gedeelten: één voor vergaderin
gen ran het Hoofdbestuur en eer., klei
ner. gedeelte voor commissievergaderin
gen.
Deze kamer geeft een prachtig over
zicht over de geweldig groote Beurs
zaal. waarnaar wU nu afdalen. Deze
zaal ls 72 M. lang en 26 M. breed en
bevat links en recht» ruime hallen die
in kamertjes verdeeld waren. Verder
zUn er nog 7 „eilandjes in de zaal. die
ook kamertjes bevatten. Zoo zUn er ln
't geheel 80 kamertjes.
In de zaai komen luidsprekers. De
Juffrouw die de telephoon bedient, roept
door de microphoon den rvaam ran den
opgeroepene en door middel van de luid
sprekers. die ook ln de andere zalen van
het gebouw worden opgesteld, zal dus
ieder kunnen hooren wanneer hU aan
de telephoon geroepen wordt.
De vloer van de zaal is van hard
West-Indisch stahe-hout met een rand
van Yarrah-hcut
De zaal wordt verwarmd door heete-
luchtvcrwarmlng: het systeem maakt
dat de lucht ln de zaal steeds circuleert.
Een zeer vernuftig ventilatiesysteem en
luchtververschingsinstallatSe zorgt voor
een steeds frisse he atmospheer. die de
rook van duizend sigaren niet bederven
kan. Deze groote beurszaal heeft prach
tig Hcht. trouwens ln het geheele ge
bouw is d« belichting uitstekend. Het
glas in lood geeft aan elk vertrek een
vroolljk aanzien. Er zUn ook nog enkele
gesloten kamers voor firma's d e hierop
bijzonder geetcld zUr.. in dc Beurszaal
die dit zU hier meteen medegedeeld
voorloopig In ieder geval nog ver
huurd zal worden. Dit toch zou weer dc
exploitatie ran een afzonderlijk bedrUf
meebrengen en dit ligt niet ln de bedoe
ling.
De terreinen om het grbouw heen
gebouwen en tuin beslaan te zamen on
geveer 1 H A grond worden ingericht
voor proeftuin.
De garage, die 85 M. lang en 30 M
breed is. is gehuurd door den heer D.
Houtkooper.
Door den tuin krijgt men ook toegang
tot de keurinrazaal. iie vroegere teeken
kamer der Machinefabriek. De belich
ting is hier buitengewoon goed. BU de
keuringszaal sluit aan den eenen kant
aan een ruimte, die voor „koud buffet"
wordt ingericht, aan den anderen kant
het lokaal met de ketels voor de cen
trale venrarlmng en van waaruit ook de
\entilatle en de verlichting geregeld
•orden.
Uit de keuringszaal komt men ln de
vriendelijke, vroolijke restaural ieraal
waar de heer Versteeg, eigenaar ran
Hotel Royal alhier, de zorg voor de buf
fetten op zich genomen heeft.
Geschenken.
Ter gelegenhe'd van de ingebruikne
ming van het gebouw zijn aan de ver
eeniging behalve de reeds genoemde
dc navolgende geschenken aangebo
den:
De leden van het Scheidsgerecht voor
den Bloembollenhandel. electrischc klok
beurszaal.
De vereeniging de Hyacinth: ameuble
ment bestuurskamer.
Dc Kamer van Koophandel voor
Haarlem en Omstreken: 2 stoelen voor
de kamer ran den voorzitter.
De af deeling Haarlem: wandversie
ring. schilderij, mevr. Dingemar.v
De afdeellng Saaaenhelm: wandversie
ring schilderij Louis Monceau.
De afdeellng Llmmen: lichtkroon be
stuurskamer.
De afdeellng Llww: een geschenk, dat
nog nader zal worden bepaald.
De afdeellng Weatland: een hallbsnk
De afdeellng Oegstgees*. en O een
staande klok.
De vereeniging Flora!la te s-Oraren-
zande: voorzittershamer, inktkoker en
aachbakken bestuurskamer.
ZIJN KWALITE1TSSIGAREN
OVERAL VERKRIJGBAAR
Eea kgkjc ia de groote beuraaaal. Dexc foto werd ge*
be* tuur* kamer uL
i vaa da
Lichamelijke Opvoeding
DE MAN OF DE METHODE?
In het groote gebied, dat het onder
was ln bet algemeen omvat, heeft mer.
ooa de laatste Jaren we! gelukkig 4!)
gemaakt met methoden voor de practfjk
Die methoden ontauan soms door gede
gen studie. maar ook we! door toen-al
Ook komt het voor. dat men een bepaal
de wetenschap als grondslag wenscht,
en dan wordt alles, dat niet zuiver tot
stellingen van die bepaalde wetenschap
is terug te brengen, als ondeugdelijk,
althans als niet passend ln het systeem
beschouwd.
Een enkele maal vindt men van de
als grondslag voor een methode vermel
de wetenschap ln de practische toepas
sing niets terug en dan krijg: mer.
onwillekeurig den Indruk Tan öJcdoene-
rU of speculatie op het niet al groot
eriüsch vermogen van hen. die met xoo'n
methode moeten of willen werken Ho-
staan de vakmenschen tegenover al die
pogingen het ondem Us op elk gebied ln
nieuwe banen te leiden?
Naar het mU voorkomt, kunnen wU
dan drie categorieën vinden, die leder
eon verschillend standpunt innemen
Een eerste, meestal orer groote groep
wordt gevormd door hen. die rich bU
voorbaat teweer stellen tegen alles, da:
als nieuw word: aangekondigd Ir. deer
groep rUn echter nog gradaties terug
te vinden: de uitersten zUn wel zU. die
het onnoodlg vinden eenige studie van
een nieuwe strooming te maken, hier en
daar van anderen er iets uit opvangen,
een gericht trekken alsof zU de methode
ernstig bestudeerd hebben cn haar dan
totaal verworpen, en als ander uiterste
der groep. zU die wel willen bcstudreren.
wat cr aan ..ruws geboden wordt, doch
die zoo vastgewerkt zitten ln het be
staande en er zoo van overtuigd zUn
dat dit het allerbeste ia. dat die studie
met groote vooringen turnen held wordt
ter hand genomen Dezcv hebben om
zoo te zoggen hun conclusies al vastge
steld. r-og voordat het vergelijkend on
derzoek v begonnen.
Een tweede groep wordt gevormd door
hen. die op het nieuwe aanvliegen en er
propaganda voor maken. Tusschen belde
groepen vindt men dan de derde, die
der voorziehtigen: dew nemen niet zon
der meer aan en verwerpen niets bU
eerrte kennLwnakin*.
Ook de liehamelUke opvoeding ia voor
de onderwijs-syateem-rwwrnU niet ge-
spaard gebleven: met name op het ge
bied der gymnastiek zOn ons in de
laatste Jaren velerlei methoden en
stelsels Toorgeaet. waarvoor ln sommige
gevallen, met verwerping van alle-» dat
gegroeid is op dit gebied met fanatisme
gepropageerd en gestreden wordt Ja.
ook gestreden, want die drie groepen
conservatieven, moderner.-door-dik-en-
dun. en voorzichtlgen. doen zich. sooali
gemakkelijk te begrijpen ls. ook hier
gelden.
Onwillekeurig rUrt dan evenwel de
vraag of het propageeren of bestrijder,
van een nieuw systeem rooreel Ijver en
energie, als er gewoonlijk aan word'
besteed wel waard ls. Natuurlijk niet
zeggen de voorzichtlgen: zeer zeker wel
zeggen de bestrijders, want bet bestaan
de is heel wat beter, zeer seker we!
zeggen ook de nieuwlichter*, want in
dese nieuwe beginselen hebben wU nu
eindelijk het ware en het goede, dus zul
len w'o niet rusten, voordat leder het
toepast Ik geloof dat men op deze
de zaken wat a! theoretisch Inziet, rn
dat men geheel over het hoofd ziet da-
er ook nog een docent moet zUn. otn het
onderwUs te geven, naar welke methode
dan ook. Die docent heeft zUn indivi-
dueele eigenschappen. Is een persoonlijk
heid met een eigen geaardheid En wan
neer men dit blUft vooropstellen, is het
niet zoo moeilijk om ln te zien. dat he-
eene systeem Ixm beter ligt dan 't an
dere er. hU *ai dan ook waanschUnlUk
de methode voor zijn onderricht kiezer.
en die dan onwillekeurig als de beste
beschouwen welke hU intuïtief ge
voelt als het meest te strooken met zUn
individualiteit. Veeal zal de goede do
cent, de geboren paedagoog. zich niet
beperken tAt de strenge lUn van één
systeem. hU »1 «ch niet ln een kcurwlUf
later wr;ngrn en behoeft dat als be
kwaam voorganger ook niet te doen
Veel meer dan door het systeem zal
hU zich laten lelden door twee grond
gedachten. nl. zUn leerlingen bU voort
during te boeien en resultaten van zUn
onderwijs te zien. En juist voor dat
boelen zUn geen regels of aanwijzingen
te geven! voor den docent die daarin
slaagt, komt het systeem in de laatste
plaats. De gelukkigste docent ls hU. die
het bereikt op grond van zUn geheele
persoon!Ukheidvan wlen dus zooveel
uitgaat op rijn klaiwe, en die dus zulke
niet nader te deflniceren eigenschappen
bezit ln inner!Uk en uiterlijk ook dit
laatste is Inderdaad een factor! dat
het gaande maken en behouden ran de
b-Iangstelllng der leerlingen hem eigen-
lUk ln het geheel niet bezig houdt, noch
te voren, noch tijdens de les. Het gaat
ranseif. Vele docenten misera evenwel
die aangeboren psed agogische talenten
Deze moeten door ervaring de noodtfs
routine verkrUgen en ook dat gehikt,
wanneer de aanleg om onderwijs te ge
ver. niet geheel ontbreekt. Reet ten
slotte de categorie, die het nooit leert
En hier ligt nu een moeilijk probleem,
want dit kan men gewoon! Uk pu e oo
st» teeren als het te laat is. nl wanneer
zoo'n docent al op de jeugd is losgela
ten. De rimgrie toepassing van het
fraaiste systeem kan hier zelfs geen uit
komst brengen Nu bedoel ik met een
er. ander allerminst te r-r;-r. dat he.
ux-pii sacc van zncuwv methoden «-n
systemen heekmaal overbodig is. Ech
ter wanneer men brochures er.
«uhrlften >p onderwijsgebied leesl»
krijgt onwillekeurig wel eer* hei
gevoel, da: het systeem alles cc dat de
man of de vrouw, die voor de kUaae
ataai. bfjaaak is. Er. roo ia het naar
mijn gevoelen heelemaal r. dc per
soon ran den docent is en blijft nor mö
het ailasbeheerschcnde middelpunt» m
Item vindt men de oorzaak van belang-
stedling of onverschilligheid. somt
wanorde, onder de leerlingen, de oor
zaak van goede of slechte result»too
\an het onderwijs.
De docent moet zUn rak bcheerschap
de kinder-psjvhe kennen en bewrüprn.
toegankelijk *Un voor het goede ln nieu
we stroomingen, «onder op de jeugd
expenmer.teeren een cn ander ln toe
passing weten te brengen, maar pas
wanneer hU d« ree- karakteristiek»
«genschappen beet. die een menaoh ge
schikt doen rijn om anderen onderwijs
te geven zal hU h^t voorrecht hebbeo
resultaten te bereiken. En daarom: do
methode is niet van belang ontbloot,
maar onder alle omstnndlgheden blurt
degene die voor de klasse staat, num
mer één.
H. L WARNIER.
VEREENIGING
„OOST EN WEST".
CAUSERIE OVER BANDOENG.
De heer S. A. Re'tema» oud-waarne
mend Burgemeester van Bandoeng, aan
w-ten we w Haarlem nog herinneringen
hebben uit den tijd der distributie, toen
de heer Re: buna directeur ran luft
Brandstoffenbureau alhier was. heeft
Vrijdagavond voor de afdeellng der »r-
eenir'.ng .Oost en West' gesproken over
Bandoeng Er was voor deee voordrwclH
veel belangstelling.
De voorzitter der afdeellng. de heer
H. F Wagenaar Re:- -er seide to het
inleidend woord, da: de «preker veel
heeft bUgedragen tot de ontwikkel:t*
van Bandoeng.
Met een en ander méde te deelen vaa
de geschiedenis der stad Bandoeng be-
gon de heer Reitama zijn voordracht.
Bandoeng is nog een betrekkelijk Jonge
stad deed spr. opmerker. Ze werd to
1856 verheven tot residentie hoofdplaats
Nog to 1883 wss se een kleine btonet».
plaats snaar langzamerhand is re m
belangrijkheid gaan stijgen. Vooral na
dat de spoor er is gekomen. De stad is
gelegen op een hoogvlakte wat maakt
dat er een temperatuur ls. die veel ver
schilt van die in andere plaa'-aen en di«
haar «eer geschikt maakt a^ verblijf
plaats van Europeanen.
Er kwamen dan ook steeds meer Euro
peanen en het Inwonerstai na:n toe.
Bedroeg het ln 1889 slechts 11000. thans
is het gestegen tot 160 000 Bandoeng
:s nu geworden de derde stad ran Indlé.
Na 1918 werd er hat departement der
gouverr.zrnentebadrUran ga rasügd en
later kwam ar ook hat departement
rar. Oorlog Er is een mooie gelegenheid
om uitstapjes te doen In het Jaar 1908
werd Bandoeng 'n zelfstandige fwneerv-
te en thans heerscht er. naar -«pr mede
deelde. een opgewekt politiek leven. Ver
schillende fraaie gebouwen kwamen or
en ook ls er een Jaarbeurs.
Na do» inleiding lemcn.vtreerde spre
ker «en driedeellge film Mooi Bandoeng*
opgenomen door Willy Mullens in op
dracht van de vereentgint .Bandoeng
Vooruit", met tekst van Clinge Dooren-
bo». Het eerwte deel ran de film laat
zien de aankomst van een vreemdeling
te Priok die al dadelijk weel laat van
de hitte in de OOBt heeft en die daarop
besluit naar Bandoeng te gaan. Hel
tweede deel er van laat zien de uitetapjes
die de vreemdeling ln de omtrek van
Bandoeng maak e Eindelijk volgde daar
na het besluit van den vreemdeling
om voor goed zich te Bandoeng te ves
tigen.
Het was een mooie film. die prachtige
natuurtafereeim deed bewonderen en
al de heerlijkheid van de natuur In
ons schoone Insulinde deed uitkomen
Voorts gaf ae een kUk op de fraaie
gebouwren die er te Bandoeng zUn en
op het leven der bevolking. Inderdaad
niet ten onrechte mag var. moo: Ban
doeng worden gespreken.
PALMPA RCITFN VOOR
HAARLEMSCIfE KINDEKEN.
K'-r. 'v- r-w i
van de leidstera van het Nederlandse he
Meinjeagilde. afdeellng Haarlem. <dc
meisjespadvlndsters) om aa. Zondag.
Palmzondag, eer. oude Palmpaachen te
vieren, zooals dat vroeger vu en in
sommige landstreken nog gebruikelijk is.
En dan d* vreugde van dat Palmpaasch-
feest te bestemmen voor de arme. zieke
kinderen in onze ztekenhntaen. Zondag
morgen tien uur zullen de meisjes van
hun clubhuis aan den Wagenweg hoek
Wllhclminapark vertrekken. en fin
r.aar het 8t. Ellsabcthsgaathuls, met <je
palmtakken, die geheel versierd zUn Zoo
zal om half elf de kinderafdeellng van
het Groote Oasthuls beaocht worden,
en daarna die ran het Diaooneaarnlmia,
en die van het Stads- Armen- en Zie
kenhuis. Haarlem'! Kinderhuis. Het zal
een mooi feest zUn. waar de kleinen z:ch
op kunnen verheugen. Geilukklg. dat er
j»o goed om hen gedacht ls. door deae
35 of 46 meisje*.
INGEZONDFN MF.DEDF.FI INGEN
60 C«oti per regel.
