BUITENLANDSCH OVERZICHT
CHAOTISCHER DAN OOIT
DE KANS OP „EXECUTIE" IN CHINA WEER
EENS VOOR UNGEN TIJD VOORBIJ.
Aspïri
HANDELSBLAD
RADIO-PROGRAMMA.
KINADRUPPELS
SCHEEPSBERICHTEN
NIEUWE AVONTUREN VAN SNUFFELGRAAG EN KNAGELIJNTJE.
FEUILLETON
De vier gedenkwaardige jaren
der familie Van der Velde
HAARLEM'S DAGBLAD DINSDAG 29 MEI 1928 BURGERLIJKE STAND
Tegenstrijdige berichten.
T BELANGRIJKSTE HIEUWS.
Dat de boel in China weer in het
honderd is gcloopen, en dat de executie
(hetgeen hier wil zeggen het maken
van een einde op drastische wyze
aan den ellendigen toestand die nu
al jaar in jaar uit voortduurt) weer
voor onbepaalden tijd is uitgesteld, Is
zeker.
De positieve berichten Van eenlge
weken geleden omtrent Tsjang Kal
Sjek's zegevierenden opmarsch, en
Tsjang Tso Lin's recapitulatie hebben
weer plaats gemaakt voor de verward-
ste telegrammen die elkander allen zon
der uitzondering tegenspreken. Hier
wordt melding gemaakt van een ver
bond tusschen Noord-China en Japan
waarbij Japan concessies in Mandsjoe-
rije krijgt, elders lezen wij dat de re
geering te Peking zich boos en ernstig
weert tegen het Japansche memo
randum inzake Mandsjoerije. In be
doelde nota wordt onder anderen ge
zegd: dat China nooit kan instemmen
met de opvatting van Japans volgens
welke in geval van woelingen in Noord-
China Japan gedwongen is maatrege
len te treffen in Mandsjoerije. Een der
gelijke stap zou een aantasting vormen
van de Chineesche souvereiniteit. In
een tegelijkertijd gepubliceerde verkla
ring heet het, dat door de door Japan
getroffen maatregelen het verdrag van
Washington wordt geschonden, waarin
de onderteekenende mogendheden zich
immers hebben verbonden de onafhan
kelijkheid van China te eerbiedigen en
geen gebruik* te maken van de bijzon
dere toestanden in China om zich bui
tengewone voordeelen te verwerven. De
regeering te Nanking bereidt haar ant
woord op de nota van Japan nog voor.
"Volgens een Chineesch agentschap
wordt er ook in dit antwoord op gewe
zen, dat de houding van Japan niet in
overeenstemming is met uè belofte van
neutraliteit door dit land afgelegd. Te
Tsingtau heeft de Japansche generaal
Yasumitsu van de aldaar gestation-
neerde Noordelijke troepen geëischt, dat
zij zich uit een terreinstrook van 7 mij
len rondom de stad zouden terugtrek
ken. Aan dezen eisch werd evenwel
niet voldaan.
In tusschen is het wachten natuurlijk
op den beslissenden slag tusschen Noord
en Zuid. die naar het heet, ieder uur
verwacht kar. worden.
't Lijkt echter veel waarschijnlijker
dat nu het doode punt weer bereikt
is en niets van dien slag zal komen.
De twee groote machten zullen zich
uitputten in eindelooze schermutselin
gen. zocals dat altijd geweest is. Werke
lijk eindeloos!
Vooral nu de toekomst door het laak
bare optreden van Japan zooveel ge
compliceerder is geworden.
F. A.
Windisch Gratz vrij.
Uit Boedapest wordt gemeld, dat het
gerechtshof de amnestie voor de fran-
kenvervalschers heeft uitgebreid
prins Windisch Gratz. Men heeft hem
ce rest van zijn gevangenisstraf kwijt
gescholden.
De geldboete zal hij- echter moeten
betalen.
Bela Kun wordt
niet uitgeleverd.
De Oostenrijksche regeering heeft
aan Bela Kun medegedeeld, aldus het
Hbld., d!at hij, als Praag en Warschau
ermede accoord gaan, door een Rus
sisch vliegtuig naar Rusland terug zal
worden gebracht.
De Hongaarsche druk op de Oosten
rijksche regeering tot uitlevering kan
men dus als mislukt beschouwen.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cents per regel.
Japan zegt krach-
tigen steun toe.
De Japansche premier Tanaka heeft
aan den Amevikaanschen gezant Mac
Geagh het antwoord van Japan op Kel-
lcgg's voorstel in zake een verdrag tot
het uitbannen van den oorlog doer, toe
komen. In het antwoord wordt warme
sympathie betuigd met het Amerikaan
se he voorstel, dat wordt opgevat als een
plan om den oorlog geheel af te schaf
fen. Voorts wordt verondersteld, dat het
voorstel niets bevat dat aan onafhanke
lijke staten het recht op zelfverdediging
zou kunnen ontzeggen of dat onver-
eenigbaar zou zijn met verplichtingen
krachtens het Volkenbondspact of de
verdragen van Locarno. Japan gelooft
stellig, dat het plan uitvoerbaar is en
zal zich gelukkig achten mede te wer
ken tot het tot stand brengen van den
permanenten wereldvrede.
Nieuwe slag in
Noord-China gaande
Uit Tientsin wordt gemeld, dat de
Noordelijken onder de generaals Tsjang
Tsoeng-tsjang. Tsjce Joe-poe en Soen
Tsjean-fang een offensief begonnen zijn
in de richting van Potautsjen, met het
doel, morgen een algemeer.en aanval
te ontketenen op de Zuidelijken in de
dictricten langs den Tientsin-Poekau
spoorweg.
Zesduizend Japansche reservisten, die
onder de wapenen waren geroepen voor
den dienst in China zijn weer gedemobi
liseerd.
Het nut der sprinkhanen.
Zcoals in de tijden van het oude testa
ment, zoo strijken ook nu nog groote
sprinkhanenzwermen over Egypte neer,
alles vernielende. Om ze te kunnen be
strijden gebruikt men vliegtuigen en het
is een kleine ironie van het lot, dat
men er toe is overgegaan de olie uie de
sprinkhanen voor vliegtuigmotoren aan
te wenden. De uit de lijven der sprink
hanen gefiltreerde olie bevriest heel
moeilijk en is daarom voor vliegtuigen
op groote hoogten zeer goed geschikt.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cents per regel.
Stofzuigerhuis MAERTENS
BARTELJORISSTRAAT 16
TELEF. No. 10756 5
Apex Klop-Veeg-Stofzuigers f 150.-
EEN FABRIEK VOL
KATOEN TE ENSCHEDé
AFGEBRAND
ONGEVEER ƒ700.000 SCHADE.
In den nacht van Vrijdag op Zaterdag
omstreeks 12 uur werd de brandweer te
Enschedé gealarmeerd voor een hevigen
brand, die was uitgebroken in de fabriek
van de N V. Katoenaf va" - Mij voorheen
M. van Dam te Enschedé, meldt de N
R. Crt. Nog voordat de brandweer aan
wezig kon zijn, stond het geheele ge
bouw, hetwelk een oppervlakte van on
geveer 4C00 M2. heeft., aan alle kanten
in vuur. De hitte maakte dicht naderen
van het gebouw onmogelijk en daar de
wind gunstig was en de vlammen naar
een open terrein joegen, werd er weinig
water gegeven.
Juist den laatsten tijd was er ontzag
lijk veel katoen aangevoerd in het ge
bouw. zoodat dit tot het dak toe ge
vuld was met samengeperste balen, die
een gretig voedsel opleverden voor de
vlammen.
De ijzeren binten werden door de ge
weldige hitte als breinaalden verbogen,
de dikke matglazen smolten als boter
en de muren puilden uit. Weldra kwam
het dak iraar omlaag en toen was pas
goed te zien, hoe geweldig het vuur
aan het woeden was. Zaterdagmorgen
om acht uur sloegen de vlammen nog
aan alle kanten uit. maar het grootste
gevaar was toen geweken.
Gebouw en inhoud waren op beurs-
polis verzekerd De schade wordt ge
schat op 6 tot 7 Vi ton,
In de fabriek waren een kleine 40 per
sonen werkzaam die nu tijdelijk werk
loos zullen worden.
HAARLEMMERMEER
Bevallen: M. C. van AarleBalma
kers, zoon; P. GriekspoorSehniede-
wind, zoon; I. de Vettede Jong, zoon;
J. UitendaalHoogendoorn, dochter; W.
CaféReijnders, zoon; P. BlokkerVas
tenhout, zoon. v
Ondertrouwd: P. F. G. van Dijk en J.
G. de Laat; P. M. Smit en H. van der
Veen: P. J. Ploeg en A. Nieuwdorp; A.
Raaphorst en Pli. Clement; A. P. V/.
van der Meer en A. Clemens; K. Ol te-
vanger en C. M. v. d. Berg.
Gehuwd: E J Vermast en R. M. Kroe
zen; H. Jo!ink en M. M. Karstens;
Bax en J. Fieman; A. van der Maarl
en G. Godefroij; E. van Klaveren en M.
de Haan; C. J. Lievaart en J. Hartman,
J. G. Blonk en C. Breure. J. A. H, Ul-
rich en C. C. W. Frank.
Overleden: Rijntje van der Laarse,
52 j., echtg. van J- Bloemink; Andreas
Nooij, 18 d., zoon van J. J. Nooij.
BENNEBROEK
Getrouwd: A. A. Vermeijs en M. Ml
Huijboom.
HILLEGOM
Ondertrouwd: A, H. van der Reep en
C. Klinkenberg. J. A. Schrama en J. C
Groot
Getrouwd: A. van Zanten en A. C. J.
Warmenhoven. G. J. van Vuuren en H
Gijzenberg, C. Th. Berendsen en M. G.
Pijnaker, L. Woning en A. E Woltemath
H. P. Herfst en M. van Houweninge.
Bevallen: M. van Zomeren—Brouwer.
A. WarmerdamJansen, d., M. E.
JansenSchrama, z. E. M, A. Janssen
Gleijsteen, z.
BLOEMENDAAL.
ZANGAVOND M. U. L. O.
Eenige jaren lang hebben we het voor
recht moeten missen, om den heer P. de
Nobel te hooren met zijn leerlingen van
de -vierde tot en met de zevende klassen
van de openb. school voor U. L. O. aan
den Vijverweg.
Dit jaar is de bekwame dirigent van
de dwalingen zijns weegs teruggekeerd,
en heeft hij ouders en kinderen een ge-
notvollen avond bezorgd in den schouw
burg aan den Jansweg.
Wij moesten ditmaal tot onze spijt
den zang missen, van de meisjes der
8—10 klassen.
Maar met wat den heer de Nobel
overbleef, heeft hU hard gewerkt en
daardoor een uiterst verzorgde uitvoe
ring kunnen geven, die het talrijke pu
bliek tot het einde toe heeft geboeid.
De vader der school, de heer IJzer
man. opende met een enkel woord en
besloot met: .jongens, doe je best".
En dat deden ze met groot enthou
siasme. En wat de uitvoering zeer
ten goede kwam. de rustende helft wist
het opbruisende leven te beheevschen
bleef volkomen rustig als de ande
ren zongen. Een compliment verdiend,
jongens!
Pittig zongen alle klassen een viertal
liederen: Aan mijn vaderland, Hollands
Vlag. Huzarenlied en Feestmarsch, dit
laatste zoowaar met trompetten, trom
mel en triangel en piano a quatre mains
van de heeren B. Elskamp en Johan de
Nobel.
Het groote werk van den avond, moei
lijk van uitvoering, een werk dat een
omvangrijke studie eischt. was De Wil
gen van Corn. Dopper, begeleid door
Johan de Nobel. En den heer Do Nobel
èn de kinderen komt een woord van lof
toe voor de uitvoering van dit mooie
werk, waarin de stemmingen zoo goed
tot haar recht kwamen.
Lief klonken de R'echts"» en L(inks)
liedjes van de 4ce en 5de klassen, ter
wijl de fleurige Ronde de la Jardinière
en Ronde de la Mar ié van Dalcroze een
overweldigend succes hadden. Dat was
een feest van bloemen en kleuren en
klanken en blijde zonnige jeugd.
In kalme rust en De Bietebauw van
Emile Hullebroek konden wij den be
schaafden zang van de oudere meisjes
bewonderen en toen dachten we onwil
lekeurig aan den tijd, dat de oudere
meisjes zoo'n groote ontroering in de
zaal wisten te wekken.
De rest van het programma bestond
uit nummers voor Jeugdige solisten. De
eene met wat schroom, de ander on
bevangen. allen met succes brachten
hun liedjes ten gelioore. Leida Hamstva:
Prins Verbeeld Lngs Tooverboot en Goud
dochtertje; Willy Meerwaldt. Liesje
Gerzon: Huiswerk; Theo Drijver en
Kuno van Rees: Geldersch volkslied:
Max Herfst. Johan Kestir.g en Piet van
der Scheer: Ons lied van de zee en
Jongens, wil je 't ijzer smeden: Annie
Cornelisse. Akie Kroon en Max Hérfst:
Avond.
Mies Terwey en Mariette Göttyens
waren charmant in La Jardinière en
La Violette en Ceubje Teding van Berk
hout en Frits van Tuyll van Seroos-
kerken. les jeuns mariés. die o zoo blij
waren met hun zakje bruidsuikers.
De M. U. L. O. heeft een mooien
avond gehad en de heer de Nobel heeft
eens te meer bewezen wat een goed
leeraar met zy« kinderen kan bereiken,
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cent* per regel.
verhit en VERHOeiD GAAT
u ziTTen
Dit is 't gevaar-,
Jijkste moment
om kou te vatten.
Neem >}M
Tabletten
Geeft uwe advertenties op
ter plaatsing in het
HET algemeene GROOTE
dagblad der beschaafde
kringen. - - ALLE soorten
Advertenties worden zonder
prijs verhooging aangenomen
22 bij het
Bijkantoor Handelsblad
(Wensing's Alg. Advert.-Bureau)
TEMPELIERSST R. 32
Telefoon 10209
GEVONDEN DIEREN EN VOOR
WERPEN.
Terug te ontvangen bU:
W. Vierman, Kinhenmweg 65, Bloe-
mendaal, een rijwielsliklap en een wol
len vest; P. Zeegers. Rijnegomlaan 45.
Aerdenhout, een zilveren ketting; Beijer
Kinehimweg 37, Bloemendaal, een z.g
klut; R. Markus, Verbindingsweg 28,
Bloem.ndaal. een kinderschopje, van
Schaagen, Oosterduinweg 16, Aerden
hout, een zwarte herdershond; J. B.
Zwiersen. Rollandspad 17 Haarlem, een
paar aómes kousen; Nienhuijs, Hooge
Duin en Daalscheweg 33. Bloemendaal,
ter. Lipssleutcl no. 9765 (7). Blei Rijne
gomlaan 9 a Aerdenhout, een porte-
moimaie met inhoud; Dluveman. Alb.
Thijmlaan 30. Bloemendaal een lnussleu-
tel; H. D. Cappel. Iepenlaan 3. Bloe
mendaal, een hond. wit met donkere
vlekken; Lelyveld. Eikenlaan 5 Aerden
hout, een kir.derporteanonnaie inh., o.ni.
een kaart voor Stop's Bad; C. A. Boeren
Midden Duin en Daalscheweg 1 Bloe
mendaal, een Engelsche sleutel; A. v.
d. Brink. Ramplaan 125, Haarlem, eer.
rozenkrans; H. König, Duinvlledspad 4.
O verveen, een ceintuur; Metzelaar, Rol
landspad 27 Haarlem, een damestaschje;
Roskamp, Duinlustpark 9a Bloemen
daal, een zinken aardappelmaat; aan
den politiepost Aerdenhout. eer. Lips-
sleutel no. 35 6047; aan het bureau van
politie Overveen, een bril.
HEEMSTEDE-
WACH'I'HUISJE TRAM.
wy vernemen dat by de N. Z. H.
Tra.mwegmaatscha.ppy het voornemen
bestaat by de halte Koediefslaan tenge-
rieve van haar reizigers een wachthuis
je te plaatsen.
WOENSDAG 30 MEI.
HILVERSUM 1060 M.
12.30—1.30 Lunchmfiziek docr het
Trio Groeneveld.
34. Maak het zelf. Rubriek yan Mevr.
Schaake—Verkozen.
5.307.15 Concert door het Omroep
orkest.
7.157.45 Fransche Olympiadeles.
8. Uitvoering in de Studio van de N V.
Ver. Rotterdamsch Hofstad-Tooneei. dir.
C. v. d. Lugt—Melsert. ..Overschotje",
blijspel in 3 bedr. van Daro Niccodemi.
Reg.e: C. v. d. Lugt Melsert. Titus
Sacchi. C. v. d. Lugt Melsert: Julius
Bernini. Piet Bron; Giglloll. A Roemer.
EgLsto J. v. d. Linden. De Onbekende
J. v. d. Linde (D.) Emilia Bemir.i J.
Broedelet. Franca Jo van Walraven,
Overschotje Annie v d. Lugt Melsert—
v. Ees. Het stuk speelt te Rome Ld. tegen-
woordigen tyd. Tusschen de bedrijven:
Triomuziek
10. Persber, Daarna dansmuziek door
het dans-orkest Rentmeester.
HUTZEN. 340.9 M. Na 6 uur 1870 M.
(N'.C.R V.-uitzendingen uitsluitend)
12.30—1.45 Middagooncert door het
Trio Lauenroth.
56. Kinderuurtje o.l. v. Mej. G.
Ingwersen. Mevr. A. v. Eyk—Miiller. zang.
Mej. C. Muller piano.
67 Gramofoonconcert.
7.308. Spr. K. H. Spykman.
8 Concert. Sprs. Ds. J W. Geels: De
ketellapper van ELstow; Mej. Truus
Rieuwerts piano: Mej. A. Schierbeek
alt; S. Bahler, viool.
DAVENTRY 1600 M. ra LONDEN 361 M
10.35 Kerkdienst.
11.20 Gramofoonmuziek.
12.20 Balladen-concert.
12.50. Dansmuziek.
I.202.20 Orkestconcert.
3.20 Dansmuziek.
4.05 Causerie.
4.20 Licht klassiek concert.
5.35 Klnderuuitje.
6.20. Dansmuziek.
6.40 Tuinbouw-causerie.
5.50 Nleuwsber.
7.05 Muziek.
7.20 Lezing: About Eggs
7.35 Liederen van Sir H. Parry voor
sopraan.
7.45. Lezing: Chemistry.
8.05. Vocaal concert.
8.20 Militair orkest-concert. E. Andjel-
kovitch. viool, G. Tcherniak. Balalaika.
9.20 Nieuwsb.
9.35 Vacantiepraatje.
9.50 Nieuwsb.
9.55 „The Rebel Maid", van Dodson en
Montague F. Philips. Orkest en Koor.
II.20—12.20 Dansmuziek.
7ARYS „RADÏO.PARIS". 1750 M.
10 5011 Concert.
12 50210 Orkestconcert.
4.05—5 05 Orkestconcert.
8.5011.20 Concert. Werken van Syl-
vio Lazzari o.l. van den componist.
r.ANGENBERG. 469 M.
1.»2.50 Orkestconcert.
6.207.15 Orkestconcert.
8 40 Van Jan Wellem tot Lehr. Dr.
Castelle, causerie. H. HeynickeLösch-
horn. H. Miiller—Schlösser. A. Schütze
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 cent* per regel.
Dr h.MANNING'S
EETLU5T-0PWEKKEND. 1.30 p. fl.
fluit. Dr. Stolz, inleiding. W. Waterman a
piano. Kwartet Rheinland. Daarna tot
12.20 Dansmuziek.
KöNIG8WL'STERHAL"SEN. 1S50 M.
(ZEESEN).
12.20—5.20 Lezingen.
5 206.20 Orkes'.concert.
6.208.95 Lezingen.
8.50 Declamatie door W. Franck.
9.20 Tschaikowskv-concert. Orkest en
C. ChopGroenevelt. piano.
10.50—12.50 Vroolijk concert. Orkest
en P. Lordmann, bas.
HAMBURG 395 M.
4.35 Concert voor orkest en zang.
6.20 Orkestconcert.
8.20 Muzikaal-literaire reisbeschrUvin-
gen. Daarna tot 11.20 Cabaret en dans
muziek.
BRUSSEL Br M.
5.20620 Trioconcert.
8.35—10.36 Concert. Orkest en Mme.
Boulanger. zang.
Alkaid 24 Mei van Port Natal naar
Delagoa baai.
A lel nous vertrok 27 Mei van Liver
pool naar Makassar.
Brlelle 26 Md nun. van Genua. Rot
terdam naar Rangoon.
Buitenzorg passeerde 26 Mei Suez,
Java naar Rotterdam.
Kertosom 25 Mei van Belawnn-Dcll
naar Batavia.
Lochgoil 23 Mei van Los Angeles. Rot
terdam naar Pacifickust.
Leerdam 26 Mei nm. van Havana,
Rotterdam naar New Orleans.
Manoeran 26 Mei van Negapatam n.
Amsterdam.
Noordcrdyk passeerde 26 Mei 12 uur
Lizard. Pacifickuet naar Londen. Ham
burg cn Rotterdam.
Nieuw Amsterdam. 26 Mel van New-
York naar Rotterdam.
Ouderkerk 26 Mei van Hamburg naar
Amsterdam.
Prins der Nederlanden passeerde 25
Mei Oue&nnt, Amsterdam naar Batavia.
Rhea 26 Mei van Amsterdam naar
Puerto Barrios.
RUndam 26 Mei n.m, van Rotterdam
naar Wight.
Sambre 24 Mei te Tacoma van Rot
terdam.
Salabangka passeerde 25 Mei Gibral
tar. Japan naar Rottendam.
Soemba passeerde 25 Mei Ouessant,
Amsterdam naar Batavia.
Streefkerk 26 Mei n.m. van Rotter
dam naar Bombay.
Tjipanas 25 Mei te Manilla.
Vulcanus 23 Mei te Haiti van Port au
Prince.
Volendam 25 Mei 9 uur 56 min. 150
mU'. Z Z.-West van Valentia, Rotterdam
naar New-York.
Zosma 25 Mei van Manilla, Rotterdam
naar Japan.
Altuna Mendi st. 25 Mei van Tene-
rtffe, Rosario naar Rotterdam.
VOOR DE KINDEREN.
Labbernoekas is in dc wolken. Maar hij blijkt
zoo zwak dat hij. zelfs niet uit zijn gevangenis
kan kruipen. Twee dienaren van sultan Abdallah
el Ibrahim nemen hem op cn dragen hem naar
buiten. Piep, piep, hoera, leve Labbernoekas
roepen de toeschouwers.
Omar ben Handjegauw neCint zij" negermuisjc
voorzichtig op zijn arm. Ik vind het fijn dat
jc gered bent, hoor, zegt hij. Ik wist niet anders
of je was nog gevangen bij Mohammed cl Bluf.
Maar zóó is het veel beter.... Muizen hooren
bij muizen.
door JAN VAN MERLENSTEIJN.
15)
Wat was er gebeurd? Ik spoedde mij
naar dc villa. Gerard, die mijn auto
had gehoord stond reeds in dc open
huisdeur. Ik schudde hem de hond en
volgde hem naar de bibliotheek waar
vader ons wachtte. Toen ik binnen
kwam schoof hy een boek terug en reik
te my de hand. Het boek heette:^ „De
oorlogsvloten der groote machten", In
de hand van een scheepsbouwer zei mij
dat evenwel niet veel. Wel viel my de
groote ernst in vaders gelaatstrekken
op.. HU wees op een stoel. Ik ging zit
ten terwUl Gerard mU het sigarenkistje
toeschoof, vroeg ik:
„Waarom hebt u me geroepen! Is er
in de familie iets gebeurd? Is er iemand
ziek?"
„Ik weet niet of ik" dit misschien niet
liever zou hebben. Maar stel je gerust,
onze familie scheelt niets."
„Dan de Humbertons". viel ik in ter-
yijl ik mij hun bezoek herinnerde.
„Neen, zei vader. „De Humbertons
hebben ens vandaag in het beste wel
zijn verlaten."
„Arme Com'- Hoe komt dat zoo? Zek r
het een of andere mecningsverschü uit
jeugdigen overmoed."
..Daar zou ik mU nviar geen zorgen
over maken. Maar dat is het ook niet.
zy ontvingen vandaag een telegram,
pakten hun zaken by elkaar en verhe
ten ons. George werd op zijn schip te
ruggeroepen."
„Dat is vreemd. Maar zooiets kan
voorkomen Vooral nu, dat de wereld
weer eens zoo onrustig is."
„Zeker, het speelt hen ook verschrik
kelijk, dat zij weer zoo vlug van ons weg
moesten en zU hebben beloofd zoo gauw
mogelijk terug te komen. Om één uui'
vanmiddag zijn ze vertrokken en daar
mede is de zaak afgeloopen, als ik
Cony's teleurstelling niet meereken".
..Dus moet ik alleen nog maar het na
spel hooren. dat blijkbaar het gewichtig
ste van alles is.
„Dat naspel is het volgende. Van
avond is mr. Lider by mij geweest.
Mr. Lider was een der uitstekends; e
rechtsgeleerden van ons land, die by
alle gewichtige besluiten van de Kroon
geraadpleegd werd. Seder: jaren be
stond er een hechte vriendschapsband
tusschen vader en hem Ik was zeur
benieuwd te hooren wat er nu komen
ZOU;
„Ik had reeds gedurende het eten ge
merkt, dat mijn oude vriend zeer ver
strooid was. Zijn gedachten werden
zonder twijfel in beslag genomen door
een gewichtige aangelegenheid. Ik nam
hem daarom naderhand ter zijde er.
vroeg er hem naar. Je wee; in welke
goede verstandhouding wy tot elkaar
staan en misschien heeft dit er toe by-
geöragen, dat hU eindelyk besloot X
spreken.
..Misschien deed hij dit ook wel. om
dat die aangelegenheid zoo geweldig
groot is, dat het een opluchting voor
hem was. te spreken met iemand, dien
hy ten volle vertrouwen kon. Zoodoende
vernam ik een zaak, waarvan op het
oogenblik slechts zoowat 7 of 8 perso
nen in ons land iets afweten. Je weet,
dat de grootheid en het welzijn onzer
natie van het bezit der koloniën af
hangt. Het is voor ieder van ons duide
lijk. dat dit bezit iets is. wat wU niet
verdedigen kunnen, maar dat wU slechts
bewaren door het feit-, dat de machtsver
houding van andere naties een veran
dering der situatie tot een gevaarlijken
twistappel zou maken. Die machts
verhouding is nu echter verstoord. Hul
Japansch-Arr.erikaansch conflict heelt
twee groote machten uitgeschakeld,
vastgelegd en gebonden. En de gevolgen
zün niet uitgebleven."
Ik begon te begrijpen. Het bloed steeg
my naar he: hoofd ca zonder het c
weten balden mUn handen zich tot vuis
ten. Vader zag het en vervolgde:
..Zoo ver zijn we nog niet Voorloopig
heeft onze Staat het aanbod ontvangen
de koloniën te verkoopen
„Dat aanbod is toch zeker afgesla
gen?"
„Ja. gisteren had een zitting van den
Ministerraad plaats, waarin na een hef
tig debat tot afwijzing werd besloten. De
geheele zaak is tot nog toe strikt geheim
gebleven."
„En wat is er gebeurd na de afwU-
zing?"
..Nog niets. Maar toch heel veel. Ik
kon mr. Lider mededeelen. dat mevr.
Humberton en haar zoon onverwachts
naar huis zyn geroepen. Na deze mede-
deeling verliet hy mij terstond en reed
naar Den Haag terug."
„En de andgere landgenooten van de
familie Humberton?"
„ZUn allen nog in ons land en gaan
rustig met hun bezigheden door. Maar je
vergeet, dat sir Arthur Humberton niet
meer commandant van den dreadnought
„Bulwark" is. maar admiraal van de
vloot Dat terugroepen van zUn vrouw
en zoon zeg: veel.
Ik leunde voorover.
„En wat nu. vader?"
ZUn hand opende en sloot zich. Dan
streek hij zich -is vermoeid over het
voorhoofd.
„Wat nu? Als ik daar maar antwoord
op kon geven. Ik weet het niet. Ik heb
mr. Lider verzocht, morgenochtend voor
my een audiëntie by don ministerpresi
dent aan te vragen, wat hU mij ook be
loofd heeft.
„En als je me nu vraagt, wat ik den
man morgen zeggen zal. dan moet ik
weer antwoorden: Ik weet het niet.
Slechts één ding weet ik zeker."
Vaders gezicht werd rood en hU sloeg
krachtig met zUn vuist op tafel:
„Ik laat den concentrator niet tot een
moordwapen maken. Dan nog liever...."
Hy voleindde den zin niet. Maar Gerard.
d!e tot nu toe gezwegen had, viel in:
„Men kan het ook zonder menschen-
offers volbrengen".
„Ja en dan is het bestaan van het ap
paraat verraden. Welke gevolgen zal dtt
na zich slepen?"
„Ik weet het niet", zet Gerard, maar
het schynt mU toe. dat we nu handelen
moeten zonder ons om de gevolgen te
bekommeren."
„En wat denk jy er van, Dirk?" vroeg
vader.
Ik dacht een oogenblik na en ant
woordde toen:
„Ik geloof dat Gerard gelUk heeft".
„Ik weet het niet. Het is mogelijk. 11:
twijfel er aan. Maar een mcnsch komt
gedurende zyn leven dikwijls in toestan
den. waarin hy twyfelt. Maar liever
twyfelen en handelen, dan de handen
in den schoot te leggen. Ik neem jullie
beslissing aan en weet nu ook. wat lk den
minister morgen te zeggen heb."
Vader stond op. wij zeiden elkaar
goeden nacht on gingen naar onze ka
mers Ik denk niet. dat een van ons dien
nacht vee! geslapen heeft. Ik tenminste
heb tot aar. den morgen geen oog dicht
gedaan.
Even vóór tien uur 's morgens belde
mr. L'.der op. dat vader om elf uur b'J
den minister-president werd verwacht.
Om kwart voor elf reed vader naar Den
Haag. Ik verpezelfde hem terwijl Gerard
thuis bleef. Wij onderschatten nl. dc
moeliykhcden niet. die dit gesprek met
zich mee zou brengen en Ocrards aan
wezigheid zou deze moellUkheden nog
vergroot hebben. Het is nl. een eigen
schap van vele oudere menschen da'; z'J
niet in staat zijn. Jongeren voor vol aan
te zien. Daarmee had men zeker Gerard
onrecht gedaan: want hy was zich nu
het vérstrekkende van zijn uitvinding
ten volle bewust. Hy was door zUn eigen
werk rUper geworden. Hiervan echter
een minister-president in de weinige
minuten van een audiëntie te overtui
gen. was een moeiiyk iets.
Gerard begreep dit en bood vrijwillig
aan. thuis to blijven, wat op zichzelf
reeds een bewijs van zUn gersteiykc rijp
heid was.
(Wordt vervolgd,).
