BUITENLANDSCH OVERZICHT PUROL HANDELSBLAD Dc vier gedenkwaardige jaren der familie Van der Velde HAARLEM'S DAGBLAD DINSDAG 5 JUNI 1928 NA DEN AANSLAG OP DEN GEVLUCHTEN TSJANG. Onrust te Moekden DE HOUDING DER JAPANNERS. Aanslag op Tsjang Tso Lin. Ilct leven in China geen pretje De Tel. meldt: Toen de trein, waarin eieh Tsjang Tso LLn met zijn gevolg bevond .Maan dag om 5.30 Lautaukas naderde, een spoorwegkrulspunt waar de Zuld-Mand- sjoerljsche spoorweg de Peking-Moekden lUn snijdt, hebben nationalistische spion nen pen bomaanslag op hem gepleegd, zy wierpen een bom naar den trein, met het gevolg, dat, naar men gelooft, de maarschalk ernstig aan het voorhoofd werd gewond, terwijl ook verscheidene gendarmes werden gedood of gewond. De trein bestond uit vijftien wagons, waarvan er drie kanonniers van Tsjang Tso-lin bevatten, die, toen de ontplof fing plaa's had, in het wilde weg begon nen te vuren. Japansch spoorwegperso neel kwam tusschenbeide, WRarop een gevecht plaats had, De spoorbrug staat in brand. Spoedig arriveerden Japan- eche versterkingen, die de orde herstel den. Verscheidene leden van Tsjang Tso- lin's gevolg werden gewond, zoo zijn minister van landbouw, generaal Woo Tsjoen-sjeng. gouverneur van de pro vincie Heiloenkiang en majoor Glga, een Japansch militair adviseur. De Japansche troepen hebben twee nationalistische spionnen, die bommen biJ zich hadden, gedood, Tsjang Tso-lin is thans op weg naar zijn residentie in de ommuurde stad van Moekden. die op eenlgen afstand ligt van de Japansche zone, waar hij zijn troepen zal concentreeren. Te Moekden liearscht een paniekstemming: tal van telefoonlijnen zijn doorgesneden. Japan sche troepen patrouilleeren in de Japan sche zone, terwijl 10.000 man de orde handhaven bij de spoorbrug van Lau- taukas. (United Press.) De mannen, die bommen hebben ge worpen naar den trein, waarin zich Tsjang Tso-lin bevond, waren naar ge zegd wordt, in burger gekleed® Zuidelijke soldaten. De soldaten van Tsjang, die uit den trein op hem vuurden, zouden dertig der aanvallers gedood hebben. Sommigen hunner wilden, zoo gelooft men. de spoor brug opblazen. Volgens nadere berichten is Tsjang Tso-lin slechts licht gewend, Volgens een telegram uit Tientsin heeft de Noordelijke generaal Soen Tsjoen- fang het bevel over de Sjoeng- en Tsjili-legers neergelegd en zijn terugtocht uit Tientsin aangekondigd. Zijn troepen zijn echter op minder dan 32 K.M. van Tientsin gesignaleerd, In wanorde naar Tientsin terugtrekkende. Het buiten- landsche garnizoen te Tientsin heeft daarom langs de grenzen der Interna tionale cocessie verdedigingslinies be- betrokken. Ongeregeldheden hébben niet plaats gehad, ofschoon de Japanners ge dwongen zijn geweest een aantal Chi- neesche soldaten, die de concessie tracht ten binnen te dringen, te ontwapenen. Onrust te Moekden. Over don aanslag op Tsjang Tso-lin wordt uit Peking nog het volgende aan de VossLsche Zeitung geseind: De maarschalk begaf zich Zaterdag nacht uit Peking naar Moekden. Kort voor de aankomst in deze stad werd bij een brug een aanslag op den trein ge pleegd. Tsjang Tso lin werd licht-, twee hem vergezellende ministers zwaar ge wond, Een aantal verdachte personen werd gearresteerd en terstond ter dood gebracht. De salonwagen, waarin de maarschalk reisde, werd geheel vernield Tsjang Tso-lin zette de reis naar Moek den per auto voort. De brug waarvan de bom gegooid werd, stond onmiddellijk in vlammen. Vyf wagens van den dicht bezetten trein werden vernield. De plaats van de ont ploffing bevindt zich op korten afstand van het centraal station te Moekden, waar een groote menigte en vele troepen stonden. De lijfwacht van Tsang-Tso-llr., die zich eveneens in den trein bevond, zou terstond van de machinegeweren ge bruik hebben gemaakt en dertig Chinee- zen hebben gedood. De Japansche waoht op het station te Moekden vertrok onmiddellijk naar de plaats van den aanslag. Ze had heel wat moeite de orde te herstellen. Dit gelukte eerst nadat twee Chlneezen, die in het bezit van bommen werden ge vonden, waren gefusilleerd. Onder het i puin van den vernielden trein lagen vele dcodon. Het incident had een bijzondere be took en is, doordat het plaats had op een plaats waar de Japanners de be scherming op zich hadden genomen. Te Moekden dacht de menigte eerst, dat de Japanners Tsjang-Tso-lin had den wlJlen dooden. Ze na.m daarop een dreigende houding tegenover de Japan sche soldaten aan. Toen Tsjang Tso-lin echter per auto in de scad aankwam, werd de orde en rust weder hersteld. De toestand is echter nog zeer gespannen. (Volgens de Frankfurter Zeitung heb ben de doktoren, die Tsjang Tso-lin on derzochten, verklaard, dat zijn wonden niet ongevaarlijk zijn. Dit bind meldt cok. dat de Japanners niet deelgenomen hebben aan het gevecht, dat zich bij de brug heeft afgespeeld, doch slechts" cl* orde hersteld hebben. (N.E.Ot.) De, ,Nordiske Film" failliet. De eens zoo beroemde Deense he film maatschappij, „Nordiske Film", heeft haar faillissement aangevraagd, aldus de NJR.Ct., De wiegelende ijsbeer op de aardglobe, het firmamerk dezer fabriek, die namen als Asta Nielsen en Psüander wereldkundig heeft gemaakt, is jam merlijk verdronken. De redenen van deze mislukking zijn te zoeken, behalve in de concurrentie van het buitenland en in de slechte ty den, in zekere beursmanoeuvres. De arbeidsconfe.rentie en de havenarbeid Maandag is op de internationale ar- beidsconferentie den geheelen dag in de verschillende commissies gediscussieerd. In de commissie voor de automatische koppeling ontstond een lange bespreking naar aanleiding van het feit, dat zich een lid van de internationale spoorwsg- unl op uitnoodlging van het Interna tionale arbeidsbureau in de commissie bevond, waarby men het niet eens wat over de vraag, of hij zyn standpunt in de commissie zou mogen uiteenzetten, hetgeen hem ten slotte werd toegestaan. Waarschijnlijk willen nu de arbeiders hetzelfde verzoek doen voor den heer Nathans, vertegenwoordiger van de in ternationale iransportarbeidersfederatie (Nederland), Onze landgenooten, mej. Stemberg, de heer Scholte (regeerings- gedelegeerde), en de heer Brautigam (arbeidersgedelegeerde), bestreden het Engelsche lid Cuthbert Laws op krachtige wyze in de commissie voor de bescher ming van de havenarbeiders. Cutbert Laws protesteerde er namelijk in de com missie nogmaals tegen, zooals hij ook reeds by de algemeene besprekingen in de voltallige conferentie gedaan had, dat de arbeldersconferentle de kwestie, be trekking hebbende op de zeewaardigheid en de inrichting van schepen, zou be handelen, welke kwestie hy naar de pa ritaire maritieme commissie gezonden wilde zien. hoewel hijzelf, waarop de heer Brautigam hem zeer terecht wees, in Maart de paritaire maritieme commis sie voor deze kwestie incompetent had verklaard en ze naar de internationale arbeidsconferentie had verwezen. Een langdurig debat ontspon zich. waarby de werkgevers-gedelegeerde zich aan de kant van de Engelsche reeders plaatste, doch ten slotte werd het voorstel met 18 tegen 4 stemmen verwerpen. De vijftigste. By de opening der vUftigste raadszit- zltting wees de voorzitter op de uitbrei ding. die de arbeid van den Rand sinds 1920 heeft genomen en op de groote om mekeer in de betrekkingen tusschen de leidende staatslieden. Vroeger kenden zU elkaar nauweiyks, terwyi men, wanneer men den duur der raadszittingen en Volkenbondsvergaderingen sinds 1920 optelt, kan zeggen, dat zy ruim ander half Jaar schouder aan schouder heb ben gearbeid. De zitting was weinig belanrijk. Dc quaestle der Hongaarsche mitrailleuses komt vermoedeiyk eerst in de tweede helft dezer week aan de orde. Men ver wacht, dat deze zaak. waarover de heer Beelaerts rapport zal uitbrengen, wel aanleiding zal geven tot critiek op Hon garije. ook al is de commissie-Beelaerts op grond van deskundige adviezen tot de conclusie gekomen, dat de Hongaar- sche autoriteiten zich niet aan eenig verzuim hebben schuldig gemaakt. Wereldduurrecord vliegen gebroken. De correspondent te Brussel der N. R. Ct. meldt: Zaterdagochtend 6 uur, 40 minuten, 18 seconden zijn adjudantvlieger Crooy en scrgeantvlieger Groenen van he: militair vliegveld te Thienen met een escadrillevliegtuig opgestegen met de bedoeling het w-ereidtijdrecord vliegen te verbeteren. Zij vlogen in een cirkel- vlucht rond de Belgische vliegveld en werden viermaal daags boven Thienen door een ander vliegtuig in de lucht ge ravitailleerd. Het Jongste wereldrecord van de Ita lianen Ferrarln en Delprete bedraagt 58 uren 35 minuten. Toen Croolj en Groenen hun vlucht begonnen wisten zij nog niet het resultaat van de vlucht der Italianen. Teen zy dit vernamen, antwoordden zij, dat ze zouden trach ten ten minste zestig uren in de lucht te biyvon, wat zy dan ook gedaan heb ben. Zy zijn hedenavond te Thienen ge land om 3 uur, 47 minuen. 50 seconden, zoodat zij gedurende 60 uur, 7 minuien, 32 seconden hebben gevlogen en het wereldrecord hebben gebroken. Briand spreekt zich uit. Ohamberlain heeft, op weg naar Genève, te Parijs, „langdurig en harie- ïyk", gelijk Havas het uitdrukt, zich met Briand onderhouden. Na het onderhoud heeft Briand een mededeeling omtrent zyn gesprek met Chamberlain aan de pers verstrekt. Briand blijkt voorts sprekende oveT dc kwestie der machine-geweren van St. Gothard, nog te hebben gezegd, dat de Raad van den Volkenbond volgens de rapporten door de commissie van drie ingediend, oordeel zal vellen. Wat van belang is, zslde Briand, is een rehaling van dergelijke gebeurtenissen te voor komen. De Raad zal daarom de uitbrei ding van de bevoegdheden van den voor zitter, die in functie is, overwegen. Wat 't Poclsch-Litausch geschil aan gaat, dit zal eveneens worden behan deld, aldus de NJt.c. De onderhandelingen betreffende het multilateraal pact ter uitbanning van den oorlog, hadden eveneens de aandacht van de beide ministers. Briand verklaarde dat de onderhandelingen vlot verliepen enhy zeide ervan overtuigd te zyn, dat zy binnen niet te langen tyd tot een goed einde zouden voeren. Daar Kellogg het' oorspronkelijke voorstel van een bilateraal verdrag tus schen Frankryk en Amerika uitbreidde om er een multilateraal verdrag voor een zeker aantal groote mogendheden van te maken, was het noodzakelijk, dat Frankryk reserve maakte en uitleg vroeg teneinde de onderhandelingen te verdui- dslijken. Het gestelde doel is bereikt, omdat de geraadpleegde mogendheden het Fran- sche standpunt begrUpen en daar Kellogg heeft verklaard, dat hU de gevoelens be greep, die ons tot basis hebben gediend. De beginselen, door Frankryk naar voren gebracht, zUn dus gewaarborgd en er blijft ons niets anders over dan een for mule te vinden, die alle opvattingen met elkander verzoent. Briand is te dien opzichte zeer opti mistisch. GEMENGD NIEUWS De eed van Alba Julia ongeldig? Men herinnert zich, hoe de onlangs te Alba Julia verzamelde oppositie van de nationale boerenpartij een plechtige.n eed heeft gezworen de actie tegen de regeering Bratianu en de liberale party voort te zeiten tot het doel, verandering van regime, zal zyn bereikt. Thans meldt de coreespondent van het „Berl. Tag" t? Bcecharess, dat de synode, het hoogste besturend college van de Grieksch-oLthodoxe kerk in Roe menië. met algemeene stemmen den eed van Alba Julia voor ongeldig heeft ver klaard, terwUl de houding van de bij de eedsaflegging betrokken geestelijke wordt afgekeurd, tegen wlen een disci plinaire vervolging zal worden inge steld. Do kerkelijke autoriteiten hebben verder de opdracht ontvangen, om in het belang van de rust van het land en om in de toekomst dergeiyke betreurens waardige gebeurtenissen te voorkomen, erop toe te zien, dat de geesteiyken zulke politieke betoogingen. wplke in stryd zyn met de kerkelyke voorschriften, my den. (Hbld.) Jonesca een oplichter? In Roemeensche kringen heeft men er zich over verwonderd, toen men tijdens het avontuur van prins Carol vernam, dat een volkomen onbekend persoon, Barbu Jonescu, zich by de politieke actie van den ex-troonopvolger had aangesloten en als zyn gastheer ln Engeland fungeerde, Daar deze heer Jonescu van meet af had beweerd de zoon van wyien minister Take Jnescu te zijn, wist men nade- maal de minister geen zoens had meteen, met een bedrieger te doen te hebben. Na een diepgaand onderzoek hebben de autoriteiten nu een sensationeele bio grafie van dien bedrieger opgesteld. Barbu Jonescu blijkt in werkelijkheid te heeten Moritz Jancu Leiba, anders ge zegd Leiboclvi; hy is ln 1891 in een dorp in Moldavië geboren, studeerde te Jassy en ging in 1909 naar Zürich, om daar Ingenieur te worden, zonder dat hij ech ter deze studie voltooide. In 1913 keerde hy naar Roemenië terug en kreeg een betrekking by den ingecSeur Virgil Jonescu. Kart daarop vluchtte hy met de kas van den ingenieur. Ingevolge die affaire ging hy onder den naam Barbu Jonescu met een valschen pas naar het buitenland Mevrouw Grossux, een zuster van Leiba, heeft den autoriteiten mee gedeeld, op de foto's met stelligheid haar broeder te herkennen en niet anders dan te kunnen toegeven, dat de gepubliceerde levensbeschryving juist is. What is in a name? In een tooneelstuk van Maurice Ros tand, met den titel „Le Trouble" komt een man voor, die Jacques Leishman heeten, die een onaangename rol speelt aldus het Hbld. Nu doet het geval zich voor, dat in Nice iemand van dien naam woont, die door de rol, welke hy in het tooneelstuk heeft, beleedigd voelt. Hy heeft het er niet by laten zitten en tegen Maurice Rostand en Tanto, den directeur van het Théater Femina te Parys, waar het stuk opgevoerd is, een actie tot schade vergoeding ingediend ten bedrage van 500 000 francs. Rostand heeft tot zijn verdediging aangevoerd, dat hy den naam heeft uit gevonden en van het bestaan van een heer Leishman te Nice niet afwist. HU kan derhalve niet beschuldigd worden van beleed iging, Bovendienvoert hy nog aan, dat dergeiyke toevalligheden dage- iyi:s hi tooneelsiukken en romans voor komen. Inderdaad zh'n zulke gevallen van het gebruiken van een naam meer voor den rechter geweest o a. zyn tegen Balzac en Zola ook dergeiyke rechtsgedingen ge voerd. Vooral door de literaire wereld wordt het vonnis met belangstelling te- moe i gezien. Een auto-statistiek. Volgens mededeelingen van de Ameri- kaansche automobiel-industrie waren er in het jaar 1927 over de geheeie wereld 27.7 millioen autos. zyn deze cyfers juist ,dan komt op iedere 67 bewoners der aarde één automobiel. De meeste auto's bezitten, van zelfsprekend, de Vereenigde Staten, die alleen 80 pet. van den voorraad de hunne kunnen noe men. Er liepen in het vorige jaar in de Vereenigde Staten alleen 20 milllosn auto's. Dan volgen Groot-Brittannië, Canada. Frankryk. Interessant is het te weten, dat op iedere 5 New-Yorkers, 12 Parijzenaars, 25 Londennaars en op 66 Beriyners een auto komt. De voorraad automobielen in de ver schillende landen in het jaar 1927 wordt door de volgende tabel aangetoond: Vereenigde Staten 19.373.000, Groot- Brittannië 775.000, Canada 735.000; Frankryk 611.000; Australië 311.000; Duitschland 267.000; Argentinië 206.000; Spanje 121.000; Italië 108.000; Nieuw-Zee land 103.000; Zweden 81.000; Britsch- Zuid-Afrika 71.000; Britsch Oost-Indië 68.000; Denemark 64.000; België 54.000; Nederland 47.000; Zwitserland 42.00ft; Japan 33.000; Noorwegen 21.000; Oos tenrijk 12.000; Rusland 11.000, Moderne Egyptische doodenvereering. In „the Sphere" schildert een Engelsch wereldreiziger, hoe de Egyptenaren van tegenwoordig nog dezelfde vereering van de dooden hebben ais in de oudheid. Zeer zeker, ze bouwen geen pyramlden meer. maar doodensteden, zooals men hun kerkhoven terecht kan noemen. Men wandelt daar over goed onderhou-. den straten en over pleinen, die door palmen beschaduwd worden. De grafge- denkteekenen bestaan uit geheeie hul zen, die van ontvangstzalen zyn voor zien. Op bepaalde tyden ln het jaar ver eenigen zich de overlevenden in de ont- vanstzalen van hun gestorven familie leden. Verschillende families hebben de doodenhuizen van eenlge kamers voor zien, die alle zeer kostbaar zijn gemeu bileerd en waar de eereplaatsen, door de elgeniyke graven zyn ingenomen, met de duurste stoffen zijn bekleed. En die doodensteden worden zeer veel beter bewaakt en onderhouden dan dc vele vervallen stadsdeelen, waarin slechts levende menschen wonen. Voor of tegen, nat of droog. Nu de Amerikaanrch? verkiezingen voor de deur staan en de leuzen „voor en tegen" het drankverbod zuilen wor den aangeheven, is niet van belang ont bloot eens den stand van het prohibitie vraagstuk in de V. S. na te gaan en wel aan de hand van een werk over Ame rika, dat door André Siegfried is ge schreven. We lezen in dit werk o.m.: „Ket is moeilijk, bijzonder wegen-s het polemisch karakter van alles, wat met het drankverbod samenhangt, zich ten slotte een juist beeld te vormen van dc sociale gevolgen van de prohibitie. Jn- tusschen zL'n wel verschillende feiten vast te stellen. Het is voor alles zeer duideiyk, dat een geweldig groot aantal lieden „bedwelmende dranken" gebrui ken. Men zou zich de vraag kunnen stellen, of niet meer personen dan vroe ger alcohol gebruiken. In de clubs, de „country clubs", waar de vrouwen byzon- der talrijk zUn, in de universiteiten en zelfs in de gymnasia, Is het drinken niet alleen tot een gewoonte geworden, maar tot een idéé fixe Bij hoeveel bals, uitstapjes, bridgepartijen, wordt degene, die niet zijn flesch alcohol bij zich heeft, voor een „droogpruimer" gehouden, die de kans loont door vrouwen en meisjes te worek-n uitgelachen. Daar de alcohol buitengewoon duur is geworden int; zyn prijs is ook begrepen de winst der smokkelaars, de steekpenningen der po litie en de schadeloosstelling voor alle andere niet erg zuiver op de graat zyn- de tusschenhar.delaars storten de min der goed gesitueerden zich op vervalsch- te, byna altijd de gezondheid schade lijke, vaak doodeiyke producten, en de armé zegt met bitterheid, dat geld in staat is, dengene, die wil bedriegen, alles mogelijk te maken. Het schouwspel van een zoo schaamteloos ontduiken van de wet in de atmosfeer van het gemeen ste spel der intriges, kan slechts een bron van demoralisatie zyn. Men komt zoo ver, dat men zich niet meer verwondert, over de érnstigste mo- reele gevolgen, welke door de statiklie ken worden geopenbaard. Uit een spe ciale enquête, die ln het jaar 1925 door de „Federal Council" der Federation of churches of Christ" ingesteld, biytt, dat de jonge lieden meer drinken dan vroe ger en dat de achting voor de wet, in het algemeen is verminderd. Uit een door de „World Leagues against alco holisme" uitgegeven statistiek, blykt, dat de arrestaties wegens dronkenschap, die voor Chicago zyn inderdaad schrikwek kend. De voering van de prohibitie, zoo concludeert de schryver, schijnt met een hoogopgaande golf van immoraliteit te zijn saamgevallen". INTERNEERÏNG VAN COMMU NISTEN. BUITENZORG, 4 Juni (Anet-a). Er zyn besluuiten geteekend tot intemee- rinjg van een communist uit het SoLo- sche en van twee communisten uit Djocjakarta. INCEZONDFN MEDEDEELINGEÏt a 60 Cen.e per regel. WEER MOND- EN KLAUWZEER. DE ZIEKTE HEEFT EEN ERNSTIG KARAKTER. Te Zoeterwoude. Het mond- en klauwzeer te Zoeter woude neemt steeds toe, terwijl de ge volgen ervan ook ernstiger worden. Er zijn reeds een paar gevallen met doode- ïyken afloop geconstateerd. Vermoed wordt dat de ziekte in de weide wordt gebracht door beesten, die op de markt zyn aangekocht en de be smetting hebben opgedaan in de stallen, waar zy enkele dagen voordat de markt begint, worden gestald. Te Mijdrecht. Onder het vee van enkele veehouders te Mijdrecht, Wiinls en Vinkeveen doen zich thans gevallen voor van mond- en klauwzeer. Onder de boeren verwekt dit groote bezorgdheid, daar elders in deze streek, nl. onder Nieuwkoop en Zeven hoven, de ziekte in de meeste gevallen een ernstig karakter draagt. Vragen. Het Tweede-Kamerlid Lovink heeft den minister van Binnenlandsche Zaken en Landbouw gevraagd of hy bereid is mede te dselen, welke maatregelen van regseringswsge genomen worden ter be strijding van het thans he-erschend mond- en klauwzeer, alsmede welke do resultaten zyn van de tegenwoordige be steding, meldt de Tel. Smetten Stukloopen DRIE ARBEIDERS IN LEVENSGEVAAR. EEN STEIGER INGESTORT. Op eau terrein aan de Waalhaven te Rotterdam waren Maandagochtend een:ge schilders bezig een loopkraan te verven. Drie van hen stonden op den steiger, toen een der steigerpalen brak. Een der arbeiders, die aan zyn gordel bleef hangen, wist zich op de kraan te werken. De beide anderen vielen te wa ter. Van hen wist er een zich te red den, de ander, de 21-jarige M. R. is ver dronken, schippers hebben later zyn lijk opgehaald, meldt de NJt.Ct. HET ONGELUK BIJ HUMMELOO. TWEE DOODEN. In aansluiting op het bericht onder Telegrammen in ons blad van Maandag aangaande een botsing tusschen de Env- meriksche tram en een Geldersch kar retje bij Hummeloo, kunnen wij nog melden, dat twee van de drie slacht offers, de vader en de zoon, overleden zjjn. De vrouw wier toestand ernstig doch niet hopeloos is, is naar het zie kenhuis te Zutphen vervoerd. WILDEN TE ROTTERDAM EN HUN HOUTVUREN. Als attractie in het Lunapark van de Nenyto mag het publiek een groep Sene- galeezen aanstaren die daar in een „ne gerdorp" op het tentoonstellingsterrein wonen. Deze menschen stoken natuurlyk hun houtvuren en daarvoor vinden zij het noodig het hout wsg te halen van enkele gebouwen op de Nenyto, Zoo heeft de exploitant van de dancing „Droom land" er reeds over geklaagd. Ook van andere diefstallen worden de „wilden'* uit Afrika verdacht. UÏT~DE OMSTREKEN. HAARLEMMERMEER INBRAAK. Met betrekking tot de Zaterdagnacht by den heer van Schie te Nieuw-Vennep alhier gepleegde inbraak met diefstal, vernemen we dat het gebleken is dat de dief (of dieven) niet alleen een por tefeuille met 100 aan bankpapier wlst(en) te bemachtigen, maar ook een tweetal portemonnaies, waarin eenig geld, verder een paar gouden en zilveren voorwerpen. EEN ONTROUWE KAMERAAD. Zondagnacht had een tweetal zwer vers, die veelal samen op stap gingen, zich in een schuur by den landbouwer de O. aan den Hoofdweg in Haarlem mermeer te slapen gelegd, na zich eerst aan spiritus te goed te hebben gedaan. Een hunner kwam 's morgens tot de ontdekking, dat zijn portemonnaie met inhoud was verdwenen en zyn kame raad. de arbeider I. uit Groningen, hem ontrouw was geworden en in den steek had gelaten. De politie werd met het gebeurde in kennis gesteld en slaagde er spoedig in den verdachte op te sporen en naar Hoofddorp over te brengen. HEEMSTEDE. PERSONALIA. De heer Chr. van den Heuvel te Heem stede is by Kon. besluit van 31 Mei be noemd tot buitengewoon lid van de Ta riefcommissie in de plaats van den heer Dr. H. J. Lovink te Alphen aan deu RUn. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a 60 Cents per regel. Geeft uwe advertenties op ter plaatsing in het HET algemeene GROOTE dagblad der beschaafde kringen. - - ALLE soorten advertenties worden zonder prijsverhooging aangenomen 22 kij het Bijkantoor Handelsblad 'Wensing's Alg. Advert.-Bureau TEMPELIERSSTR. 32 Telefoon 10209 G FEUILLETON door JAN VAN MERLENSTE1JN. 21) Juist toen wy wilden instappen hoor den wy door dc openstaande huisdeur de telefoon bellen. Vader ging nog eens terug om te luisteren. Woer bU ons aan gekomen, verraste hy ons met het be richt: „De minister-president wenscht mij te spreken, wy zullen dus eerst even naar het ministerie rijden." Daar stapte vader en op zyn wensch. ook :k uit, terwijl de anderen wachtten Het onderhoud duurde n' al te lang en heeft misschien zUn geiykc inde wereldgeschiedenis nog niet gehad. Na een korte begroeting zeide de minister: „Mynhcer Van der Velde ik heb den treurigen plicht u een mededeeling te moeten doen, die my oneindig zwaar valt. Ik zal het kort maken. Het diplo matiek corps in Den Haag oen ge meenschappelijke nota aan onze Re geering den eisch gesteld, dat het door u geconstrueerde nieuwe w -n aan alle Wat zegt u van dit verlangen?" Wij keken elkander aan en zwegen. Einde! yk zei vader: „En als ik weiger?" De minister haalde de schoude— op. „Dan brengt u uw vaderland in een situatie wasr ik niet diep oyer na durf te denken. Wy zijn door het- verdrag, dat u kort geleden met ons hebt. geslo ten, onherroepelijk gebonden. Maar wij zyn niet sterk genoeg u tegen dc geheeie wereld tc verdedigen. Kunt u zichzelf verdedigen of niet? Ik ken uw* wapen te weinig. Is het echter sterk genoeg cm dm reuzenstrijd zelf aan te binden, dan verzoek lk u te bedenken, wat dit betee ken t, mijnheer Van der Velde." Vader knikte. „Eén vraag nog, Excellentie, waarby ik u von te voren zeg. dat uwe mededee ling my niet geheel cn.verwe.cht treft" Dc minister keek verwonderd op. „Ja hcckrmaeht hebben wij een waarschuwing gekregen.Welis-wnar heeft onze vriend ons geen aand:' 'Ing van den omvang van de tegen ons gevoerde actie gegeven, dat hooft hy misschien ook niet gekund. Myn vraag Is nu de volgende, Excellentie, vindt u het goed dat myn familie en ik vandaag nog op ons jacht by vol daglicht het land verlaten?" „GU wilt u wapen dus niet uitleveren, mUnheer Van dei' Velde?" Staten moet bekend gemaakt worden. „Neen, Excellentie" verklaarde vader op belisten toon; „want niemand en niets geeft mij de zekerheid, dat het dan toch niet. voor oorlogsdoeleinden wordt misbruikt. En, gelooft u my, Ex cellentie, een oorlog met ons wapen zou het vreeselijkste zyn, wat de we reld zou kunnen overkomen. Daarom vraag ik u ncgmaals. Excellentie, vol doet u ons vrijwillig vertrek?" ..Dat is moeilyk te beantwoorden, mijnheer Van der Vélde, want het komt er niet op aan. of het my. maar of het den anderen voldoet. Ik moet het ech ter maar wagen, dit op myn verant woording te nemen, want lk zie geen mogeiykheid u terug te houden, zonder ons verdrag met u te breken en ik geloof bovendien wel er op te kunnen vertrou wen, dat een officiesle verklaring van ons, dat u met uw wapen het land hebt verlaten, geloofd zal worden. Hei woord van Holland bezit goddank nog zijn vc'Jc waarde in het diplomatieke spel" Vader stond op en verraste my weer door een bewUs van zyn organisatieta lent en zijn doorzicht. Hy nam 'n blad papier uit zyn porte feuille en gaf het aan den minister. „Hier Excellcnt-ie, ls een eenvoudige, doch niet te ontcijferen code. Ik zal tor overmorgen binnen radiobereik blyven Geeft u my bericht van den uitslag uwer onderhandelingen, zeedat ik, zoo noodig kan terug kernen." Wy schudden elkaar de hand en de minister geleidde ons naar buiten. „God zy met u. mijheer Van der Velde. Tot weerziens!" In de auto vertelden wy den ande ren den inhoud van het gesprek. Een doffe, bittere stemming maakte zich van ons meester, dat. wij op deze wijze ons land moesten verlaten. Gerard, die een poosje op een gedachte had re: ten broeien, zei plotseling: .Lk ka.n alles begrUpen behalve één ding: dat er een algemeene demarche van gemaakt word'-. Engeland is toch sterk genoeg, om die zaak alleen af te kunnen." „De verklaring hiervoor ligt mijns in ziens hierin" zei vader, „dat het heelt ingezien, dat het apparaat niet anders dan met geweld verkregen kan worden. Nu kan het ons echter alleen maar van den zeekant aanvallen, want te land grenst Holland aan andere staten. Se dert het gered met den „Tiger" echter hebben zy voor de werking van ons „wa pen" een diep respect en vreessn, dal oen zeeaanval hun niet zou geiukkon, of slechts met geweldige offers in schepen. Dat zou w-eer hun hrerschappU over ie zeeën bedreigen. Van hun standpunt uit, hebben zU dus volkomen gelUk, het gevaar voor zich daardoor te vermin deren doordat zU och ooncentrischon aanval op Holland voorbereiden. Welis waar valt dan onze concentrator nis- alleen hun ten deel, maar moeten zy lire met alle anderen dreien, dcch het is voor hen beter dat al km het apparaat bezitten dan een van hun naaste buren alleen." Dat was een aannemelijke verkla ring. Aan boord van de „Zwaluw" wachtte ons nog een plicht. Zonder verder in details te treden, wat de uitvinding van Gerard aangaat, maakten wy de man schappen bekend 'met het feit van het bestaan hiervan en eveneens met het verloop der laatste gebeurtenissen. Hierna liet vader het aan ieder vrij, zich terug te trekken. Ik merk hier even op, dat al enze menschen reeds sedert vele jaren bij vader in dienst waren. Zelfs de scheepsofficieren waren van onze vrachtboctlijn, die over vier groote schepen beschikte. Twee van de beman ning hadden korten tijd geleden zelfs hun vyf en twintigjarig dienstjubileum gevierd. Alleen de marconist maakte een uitzondering, omdat hy pas met de in- dtenststc-iling van de „Zwaluw" bij ons gekomen was. Bess was hot cok. die la ter or.ze verrader weid. Slechts twee man maakten van vaders verlof gebruik. En beiden hadden daar gewichtige rede nen voor. De eon meest wegens een ziekte blnnenlmrt een operatie onder gaan, terwyi de andere een vermeerde ring van zijn gezin verwachtte. Dat desse twee lieden uitvielen was niet bijzonder hinderlijk, en wy stelden geen plaats vervangers aan. In geval van nood kon den Gerard en ik. ja zelfs moeder en Corry inspringen, want een van twee achterblijvende» was de koksmaat. Dc he-ele zaak was ons zelfs om de volgen-: reden lief, wy twijfelden er geen ocgen- bük aan, dat onze afvaart zou worden bespionneerd. Men zou de twee achber- bllivenden zeker over alles ondervragen wat er vandaag aan boord voorgevallen was en wij warsn er van overtuigd, dat de antwoorden van beiden den onder vragers den indruk zouden geven, dat wy werkelijk en in allen ernst ons va derland verlieten. Wederom voeren wij door den Nieuwen Waterweg de zee in. Ditmaal in vrijwillige ballingschap. Wij voeren in Noordelijke richting en bij zonsopgang zagen wy aan den horizont de rookwolken van een reeks schepen. Het was kort voor wij op ce hoogte van Doggersbank kwamen. Het was ons :u vólkernen onverscliillig van welke natie deze schepen waren want wij hadden de gehos Ie wereld tegen ons. Alleen de sohepen van ons vaderland behoefden wy niet to vreezen. Naderbykomond tel den wy vier groote kruisers, twee torpe dojagers en eenlge torpedobooten. Daar we weten wilden, wat we te verwachten hebben voeren we in denzelfden koers met volle kracht verder, wy wisten, dat men ons jacht, tengevolge van het eigenaardige model van het dek, waarop onze kleine asroplan de „Mug" zeer dui delijk te zien was, onmiddeliyk herken nen moest. Vader en Gerard stelden zich ieder bij een concentrator op. (Wordt vervolgd!

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1928 | | pagina 6